هنر و سیاست در خدمت قلم | زندگی نامه و کتاب های جورج اورول
اریک آرتور بلر (Eric Arthur Blair) در سال 1903 در شهری کوچک (Motihari, Bihar) در هند متولد شد. اورول (River Orwell) نام رودخانه محبوب اریک بلر بود که وقتی قلم در دست گرفت، خود را با این نام به جهان خبرنگاری و نویسندگی معرفی کرد.
اما مسیر جورج اورول که از نسل انگلستانیهایی بود که در هند به دنیا آمدهبودند، برای اینکه نویسندهای به نام شود، مسیری متفاوت و جذاب بود.
جورج اورول تا حدود بیست سالگی در انگلستان زندگی کرد و دوران تحصیلات ابتدایی و دانشگاهیاش را به عنوان یک پسر از خانوادهای فقیر اما باهوش سپری کرد و سپس دوباره به هند بازگشت و به عنوان پلیس دستگاه سلطنتی انگلستان مشغول به کار شد.
هوش و درایت جرج اورول باعث شد آنچه میبیند بسیار متفاوت از باقی نزدیکانش باشد. تجربه خودخواسته فقر در جاهای مختلف جهان، در لندن، پاریس و حتی در بنگال هند برای یافتن درک مشترک با مردم فقیر، شرکت در جنگ، زخمی شدن، فرار و هزاران تجربه بدون واسطه با جهان واقعی، شجاعت و قدرتی است که تنها از نویسندگان بزرگ بر میآید.
کتاب های جورج اورول
بعد از دورهای که شامل تجربهگرایی محض اورول بود، اولین کتابش با نام آس و پاس در پاریس و لندن (Down and Out in Paris and London) را در سال 1933 چون یک ستون اصلی که بنمایه همه آثار قدرتمند بعدی او را تشکیل میدهد، منتشر کرد.
روزهای برمه (Burmese Days) در سال 1934 و دختر یک روحانی (A Clergyman's Daughter) در سال 1935 که کتابی درباره زندگی با تعصبات دینی است را جرج اورول قبل از ماجراهای پیچیده حضورش در جنگ داخلی اسپانیا نوشت.
پس از حضور اورول در این جنگ و زخمی شدن و در نهایت بهبود معجزه آسا و بازگشت به زندگی عادی، جرج اورول کتاب ادای احترام به کاتالونیا (Homage to Catalonia) را در سال 1938 درباره این تجربه پرچالش نوشت.
در سال 1939 کتاب تنفس هوای تازه (Coming Up for Air) را که گامی به سمت دو کتاب اصلی این نویسنده بیتکرار تاریخ بود منتشر شد.
کتابهای انگشت شماری در جهان وجود دارند که بیش از صد سال همه جوانها و نوجوانها در همه جوامع اولین بار که آن را میخوانند با خود بگویند: وای این کتاب درباره وضعیت سیاسی امروز جهان است. حقیقت این است که هر کدام ما بعد از خواندن کتابهای جرج اورول دیگر آدم قبلی نیستیم.
مزرعه حیوانات
جرج اورول، مزرعه حیوانات (Animal Farm) یا قلعه حیوانات را در سال 1945 منتشر کرد. این کتاب یکی از دو رمان بسیار مشهور اوست.
مزرعه حیوانات رمانی تمثیلی و طنز است. کتاب، داستان گروهی از حیوانات مزرعهای را روایت میکند که علیه صاحب مزرعه خود شورش میکنند و امیدوارند جامعهای ایجاد کنند که در آن حیوانات بتوانند برابر، آزاد و شاد باشند و در نهایت، شورش مورد خیانت قرار میگیرد و ...
به گفته اورول، مزرعه حیوانات وقایع منتهی به انقلاب روسیه در سال 1917 و سپس به دوران استالینیستی اتحاد جماهیر شوروی را منعکس میکند، دورهای از تاریخ که روسیه تحت ایدئولوژی کمونیستی جوزف استالین به سر میبرد.
در نامهای به ایوون داوت (Yvonne Davet)، اورول مزرعه حیوانات را داستانی طنزآمیز علیه استالین میداند ("un conte satirique contre Staline")، و در مقاله خود با نام "چرا مینویسم" مینویسد: "مزرعه حیوانات اولین کتابی بود که در آن سعی کردم با آگاهی کامل از کاری که انجام میدادم، هدف سیاسی و هدف هنری را در یک مجموعه ترکیب کنم."
1984 (نوزده هشتاد و چهار)
"یکصد و بیست سال پس از تولد اریک بلر انگلیسی - هندی در بنگال، دوباره زندگی و شخصیت ادبی او، جرج اورول، مورد توجه قرار گرفت. با انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده، فروش هر دو کتاب او، مزرعه حیوانات (1945) و نوزده هشتاد و چهار (1949) افزایش یافت. برای خوانندگان جهانی واضح بود که اورول ظهور مستبدانی مانند ترامپ را پیشبینی کرده بود که جاهطلبیهای تمامیتخواهانه را در سر میپروراند و در عین حال خود را به عنوان رهبران جنگزده دموکراسیها نشان میدهند که برای حفظ استقلال خود میجنگند. در پی شورش در ساختمان کنگره ایالات متحده توسط حامیان ترامپ در سال 2021 و تشدید جنگ روسیه در اوکراین در سال 2022، اورول دوباره در مرکز صحنه قرار گرفت. در آخرین تجسم عمومی خود، او به عنوان نوعی دانشمند علوم سیاسی ادبی ظاهر میشود: یک نویسنده درجه یک داستان و روزنامه نگاری که الگوها و شرایطی را که تکامل فاشیسم و امپریالیسم در دنیای مدرن را ایجاد میکند، درک کرده است."
الین ام هانت (Eileen M. Hunt) در مقالهای با نام جادهای به 1984، که در سال 2023 در مجله TLS نوشته است بر آنچه که تازگی تفکرات سیاسی جرج اورول میخوانمش، صحه میگذارد.
جورج اورول کتاب 1984 را در سال 1949 در آخرین سال زندگیاش نوشته است.
یک پیشگویی سیاسی که در آن به جای آرمان شهری رویایی و رنگارنگ، جرج اورول ما را به یک پاد-آرمانشهر میبرد. شهری در ناکجاآباد که در اختیار قدرتی مستبدانه و تمامیت خواه است. اصطلاحاتی مثل "برادر بزرگتر" (Big Brother) یا "پلیس فکر" (Thought Police) هرگز از ذهن کسی که این کتاب را خوانده است، بیرون نخواهد رفت.
جالبترین نکته در این کتاب اورول، همراه کردن مفاهیم زیبای رومانتیک و عاشقانه با اصول تفکرات سیاسی است. به شکلی که خواننده در حین خواندن کتاب 1984 درگیر یک عاشقانه لطیف است و در عین حال در مسیر شناخت یک روش سیاسی بسیار پیچیده است.
در سال 1950 جرج اورول خالق کتابهای 1984 و قلعه حیوانات در سن 48 سالگی پس از دوره بیماری سختی در بیمارستان از دنیا رفت و طبق وصیت آخرش در حیاط یک کلیسای کوچک به خاک سپرده شد و بر روی سنگ مزارش به شکلی ساده به خواست خودش تنها یک جمله نوشته شد:
"اینجا اریک آرتور بلر، متولد 25 ژوئن 1903، درگذشته 21 ژانویه 1950 آرمیده است."
بی هیچ اشارهای به نامی که همه مردم جهان او را به آن نام میشناسند و بر سر در خانههایی که در طول عمر کوتاهش در آنجا زیسته و حتی محلی که در آن کتابفروشی ساده بودهاست بر تابلوهایی بزرگ نگاشته شدهاست.
جرج اورول بودن یعنی نوشتن مقالهای که در آن ثابت کنید 2+2=5 است اما اگر برادر بزرگتر بخواهد.
("Review of Power: A New Social Analysis by Bertrand Russell": It is quite possible that we are descending into an age in which two plus two will make five when the Leader says so.)
به قلم "زهره عواطفی حافظ"کتابهای معرفی شده در این مطلب را میتوانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.