10 کتاب خواندنی در مورد حضرت فاطمه معصومه (س)
نزدیک شدن به تاریخ دهم ربیع الثانی وفات بانوی بزرگ شیعیان حضرت فاطمه معصومه (س) بهانهای شد تا کتابهای آموزنده و جذاب را درباره حضرت معصومه (س) به شما معرفی کنیم. در این مطلب با 10 کتاب مفید و برتر در مورد زندگی، تاریخ و سیره بانوی گرانقدر حضرت فاطمه معصومه (س) آشنا میشوید؛ کتابهایی جذاب برای سلیقهها و سنین متفاوت از کودک تا بزرگسال.
حضرت امام صادق(ع) می فرمایند: تدخل بشفاعتها شیعتی الجنة باجمعهم؛ به شفاعت حضرت فاطمه معصومه(س) همه شیعیانم به بهشت میروند.
مختصری درباره بانوی بزرگوار جهان تشیع حضرت فاطمه معصومه (س)
کریمه اهل بیت، حضرت فاطمه معصومه (س) دختر موسی بن جعفر (ع)، هفتمین امام شیعیان و نجمه خاتون است، که در مدینه منوره در آغاز ماه ذی القعده سال 173 هجری قمری، دیده به جهان گشود و در دهم ماه ربیع الثانی سال 201 در قم وفات یافت.
حضرت فاطمه معصومه (س) از بانوان گرانقدر و والا مقام، با مقام علمی بالا، مایه فخر و مباهات و افتخار جهان تشیع است. دختری در اوج قله تعالی انسانی که نشان می دهد زن بودن چه گوهر و فضیلت گرانبهایی است. نام حضرت معصومه، فاطمه است و در کتابهای روایی و تاریخی از آن حضرت، با عنوان فاطمه بنت موسی بن جعفر (ع) یاد شده است. حضرت معصومه با نام فاطمه، بعد از حضرت زهرا (س) نمونهای از وجود بانوی بزرگ اسلام حضرت زهرا (س) بود و در راستای اهداف حضرت فاطمه زهرا (س) در سطح بسیار عالی درخشید و همچون او در دوران جوانی در راه ارتقای دین و تأیید ولایت امامان جان خود را فدا کرد.
حضرت فاطمه معصومه(س) به دلیل اینکه دارای طهارت روح و کمالات معنوی بالایی بود (همچنان که به زائرانش وعده بهشت داده شده) معصومه لقب گرفت. حضرت معصومه(س) از جایگاه بسیار رفیعی برخوردار بود و تنها بانویی است که دختر، خواهر و عمه امام معصوم است و در زیارتش میخوانیم:
السلام علیک یا بنت ولی الله (دختر امام موسی کاظم(ع))
السلام علیک یا اخت ولی الله (خواهر امام رضا(ع))
السلام علیک یا عمه ولی الله (عمه امام جواد(ع))
معرفی 5 کتاب داستانی تاثیرگذار و جذاب در مورد حضرت فاطمه معصومه (س)
1. دختر ماه
کتاب دختر ماه به قلم سارا عرفانی، داستانی زیبا و جذاب از زندگی حضرت فاطمه معصومه (س) است که انتشارات مدرسه آن را منتشر کرده است. سارا عرفانی نویسنده دختر ماه متولد سال 1361 و فارغ التحصیل کارشناسی فلسفه اسلامی دانشگاه شاهد است. از دیگر آثارش میتوان به پنجشنبه فیروزهای، لبخند مسیح، زنگ عبور و عطر عطش اشاره کرد. کتاب دختر ماه یکی از کتابهای مجموعه ریحانه است که در قالب 18 فصل و 120 صفحه، زندگینامه حضرت معصومه (س) از هنگام تولد حضرت معصومه (س) تا هنگام مهاجرت و شهادت ایشان را روایت میکند. حضرت فاطمه معصومه(س) ملقب به معصومه خواهر امام علی بن موسی الرضا(ع) امام هشتم شیعیان و دختر امام موسی کاظم (ع) است. مادر حضرت معصومه (س) نجمه خاتون نام داشت و آرامگاهش در قم است. کتاب دختر ماه در عین پایبندی به مستندات تاریخی، داستانی روان، زیبا و تاثیرگذار از اخلاق و رفتار بانوی بزرگوار، حضرت فاطمه معصومه را روایت میکند. دختر ماه نگاهی نو و تازه به زندگی زنان نامدار اسلام دارد. گرچه دختر ماه برای رده سنی نوجوانان منتشر شده اما از دیدگاه خوانندگان کتاب دختر ماه برای بزرگسالانی که با شخصیتهای این کتاب میخندند و گاهی اشک میریزند نیز تاثیرگذار و خواندنی است.
بخشی از کتاب دختر ماه:
مردان کاروان، مقابل در منزل امام موسی کاظم ایستاده بودند. یکی از پسران امام به نام ابراهیم در را باز کرد و خوش آمد گفت و از آنها خواست به داخل منزل بروند. ابراهیم گفت: خیلی خوش آمدید، اما پدر چند روزی به سفر رفته اند. اگر صلاح میدانید، چند روز مهمان ما باشید تا ایشان بازگردند. مرد گفت: کم سعادتی ماست که نمیتوانیم امام خود را ببینیم. اما این مردان سوالاتی هم از امام موسی بن جعفر(ع) داشتند. ابراهیم لبخندی بر لب نشاند و گفت: اشکالی ندارد، سوالهایتان را بنویسید؛ ما آنها را به پدر میدهیم تا پاسخ دهند. سپس پاسخها را با پیک مورد اطمینان برای شما میفرستیم. فاطمه معصومه که آن زمان 6 سال بیشتر نداشت، همراه خواهرها و برادرهایش در حیاط بازی میکرد.
2. فصل فیروزه
رمان فصل فیروزه، از آن دسته داستانهای جذاب عاشقانه است، که درباره حضرت معصومه (س) نوشته شده است. کتاب فصل فیروزه اثر محبوبه زارع از نویسندگان معاصر است که نشر کتابستان معرفت آن را روانه بازار کرده است. نویسنده، عاشقی را مانند فیروزه میداند که گوهری است گرانبها و باید آن را به خوبی تراش داد، تا اصل آن دیده شود. در کتاب فصل فیروزه، داستان دختری به نام سیندخت روایت میشود که دختری زرتشتی و اهل یزد است. او به همراه پدر تاجرش به نقاط مختلف خلافت عباسی در سیر و سفر هستند. در یکی از سفرها، سیندخت با پسری زرتشتی و اهل نیشابور به نام کیارش آشنا میشود، که فیروزه تراشی ماهر است.
گزیدهای از متن کتاب فصل فیروزه:
هیچکس نمیداند اما این دو عاشق، کسی را جز یکدیگر نمیخواهند. حتی اگر پسر چیزی جز همان حجره فیروزه تراشی را نداشت، باز هم دختر ثروتمندترین تاجر نیشابور کسی جز او را انتخاب نمیکرد. این عشق عمیق و واقعی باطن جان هر دو دلداده زرتشتی را میسوزاند. یک روز صبح اما ورق برمیگردد؛ پسر به همه چیز پشت میکند و عهد میشکند. میگویند؛ کسی از نیشابور رد شده و دل از او برده است. دختر تا از زبان خودش نشنود، باور نمیکند....
3. به سپیدی یک رویا
یکی از بهترین و جذابترین داستان های تاریخی مذهبی، کتاب به سپیدی یک رویا اثر فاطمه سلیمانی ازندریانی است، که توسط انتشارات نیستان در اختیار مخاطبان علاقمند به داستانهای مذهبی قرار گرفته است. فاطمه سلیمانی ازندریانی، نویسنده جوان ایرانی در سال 1342 به دنیا آمد. وی لیسانس اقلیم شناسی دارد و تاکنون جوایز و افتخارات بیشماری از جمله لوح تقدیر همایش جلوه سوگ را به دست آورده است. نویسنده در کتاب به سپیدی یک رویا با زبانی که هم کشش داستانی دارد و هم تاریخی، روایتی از زندگی حضرت فاطمه معصومه (س) را از دوره پس از هجرت امام رضا (ع) از مدینه به مرو بیان میکند، که در پی آن حضرت معصومه به درخواست امام رضا (ع) قدم در راه سفر مرو میگذارد. رمان به سپیدی یک رویا، زاویه دید تازهای دارد؛ از این جهت که راوی داستان یکی از کنیزان حضرت فاطمه معصومه (س) است که به شکل واقعی و زنده روایت داستان را در ذهن مخاطب تداعی میکند. متن و زبان کتاب به سپیدی یک رویا سرشار از ظرافتهای بیانی زنانه است که توسط نویسنده آن خانم فاطمه سلیمانی به زیبایی هرچه تمامتر ترسیم شده است، از دیگر ویژگیهای متن میتوان به فضاسازی داخلی درون منزل، شرح رفت و آمدها و نگاه مردم به امام معصوم در آن دوران تاریخی اشاره کرد.
بخشی از کتاب به سپیدی یک رویا:
فاطمه معصومه از پشت پرده اشک، اسما را ملامتگر نگاه کرد. اسما بی توجه به فاطمه غیضش را فرو داد: علی گفت رفتنم را بازگشتی نیست، تو میگویی انشاالله برمیگردد؟ عزیزکم برای خدا که سخت نیست! فاطمه مهربان میگوید: علی حجت خداست بر زمین، علی عالم آل محمد است. علی خود میداند آنچه بر او خواهد رفت. جانم به فدای علی! جانم به فدای تو! چه کنم که آتش غمتان سرد شود؟ اسما بلند گریست: رهایمان کن.
کتاب به سپیدی یک رویا به مخاطبانی پیشنهاد میشود که میخواهند اطلاعات تاریخی قابل توجهی از زندگی امام هشتم شیعیان امام رضا و خواهر ایشان حضرت فاطمه معصومه داشته باشند.
4. معصومه (علیها السلام)
کتاب معصومه (علیها السلام) اثر نرجس شکوریان فرد است که عهد مانا آن را به چاپ رسانده. نویسنده در کتاب معصومه (ع) از کتاب «زن در آینه جلال و جمال» اثر آیت الله جوادی آملی الهام گرفته است. در جای جای کتاب معصومه (ع) ارجاعاتی نیز به کتابهای دیگر به چشم میخورد، برخی از اتفاقات دوران زندگی حضرت معصومه (س) در کتاب معصومه(ع) در 39 بخش بازگو شده و هر قسمت، داستان کوتاهی از زندگی حضرت معصومه است که به صورت زنجیروار به زندگی امروزی متصل میشود و الگویی میشود برای زنان دختران و مادران امروز.
بخشهایی از کتاب حضرت معصومه:
- مادر، مسئولیتهای پرورشی ویژه به عهده دارد او در هنگام بارداری و مراقبت از بچه، همواره باید از اندیشهها، کارها و حرفهایی که بر کودک تاثیر بد میگذارد، دوری کند.
- زن باید علم خود را به شکل هنر نشان دهد و مرد باید هنر خود را در قالب حکمت درآورد.
- خداوند جلال زن را در جمال او قرار داده است و جمال مرد در جلال او نهفته است.
5. عشق هشتم
کتاب عشق هشتم، کتابی داستانی تاریخی با نگاهی نو به زندگی و زمانه حضرت معصومه (س) و برادرش امام رضا (ع) است، که توسط کمال السید، نویسنده معاصر عرب زبان و پژوهشگر زندگی و تاریخ امامان و اهل بیت نگاشته شده است. ترجمه کتاب عشق هشتم را حسین سیدی عهدهدار شده و انتشارات مدرسه نیز آن را به چاپ رسانده است. کمال السید نویسنده عراقی الاصل بیش از 130 کتاب و اثر پژوهشی در کارنامه خود ثبت کرده است. عشق هشتم روایت داستانی از حضرت معصومه و امام رضا در 38 فصل است که به شرح وقایع کامل سفر حضرت معصومه و برادرانش و شهادت آنان به دست دشمنان، بیماری حضرت معصومه، وفات ایشان در شهر مقدس قم و همچنین سفر امام رضا (ع) از مدینه به خراسان و شرح تحمیل ولایتعهدی به آن حضرت تا شهادت ایشان پرداخته است. همچنین شهادت امام موسی کاظم، شرح امامت امام هشتم و تاریخ آن زمان، گفتگوی امام رضا با دانشمندان و مردم آن زمان و ماجرای لباس سبز نماد شیعیان، همگی در کتاب عشق هشتم بیان شده است. متن کتاب عشق هشتم فصیح، رسا و روان است. نویسنده ابتدای کتاب را با شعری از حضرت علی بن موسی الرضا (ع) مزین میکند، وی در پایان کتابش کرامات حضرت معصومه (س) را بیان میکند. عشق هشتم عنوان رمان برگزیده انجمن قلم ایران و جشنواره رضوی را به خود اختصاص داده است. خواندن کتاب عشق هشتم را به دوستداران آشنایی با زندگی بزرگ بانوی شیعیان حضرت معصومه و خانواده بزرگ ایشان توصیه میکنیم.
معرفی 3 کتاب تاریخی مفید و برتر در مورد حضرت فاطمه معصومه(س)
1. حضرت معصومه (س) فاطمه دوم
کتاب حضرت معصومه (س) فاطمه دوم، از جمله آثار محمد محمدی اشتهاردی است، که توسط نشر اخلاق به چاپ رسیده است. کتاب حضرت معصومه (س) فاطمه دوم را میتوان در سه فصل خلاصه کرد: نویسنده در فصل اول این کتاب؛ به مواردی چون پیشینه تاریخی قم، قم قبل از اسلام، قم پس از اسلام، قم در عصر خلافت عباسیان، مهاجرت شیعیان کوفه به قم، شخصیتهای برجسته شیعه قم و همچنین نگاهی به پیشینه حوزه علمیه و تحولات آن در قرون مختلف پرداخته است. در فصل دوم کتاب حضرت معصومه (س) فاطمه دوم، نویسنده، به بیان زندگینامه حضرت معصومه از آغاز تا شهادت حضرت، فضایل حضرت معصومه و کرامات ایشان، سیر تاریخی بارگاه مطهر حضرت معصومه اشاره میکند و در فصل پایانی کتاب، موضوعاتی از قبیل مسجد جمکران، امامزادگانی که در کنار مرقد مطهر حضرت معصومه هستند، همچنین شخصیتهای معروف مدفون در قم، مکانهای دیدنی و مساجد معروف قم پرداخته است. کتاب حضرت معصومه (س) فاطمه دوم، با شعری به نام پرتویی از تلالوء زهرا آغاز میشود و در بخشی از مقدمه کتاب بیان شده است که؛ در این میان آگاهی به زندگی حضرت معصومه که گلی از گلستان خاندان نبوت و حرمش دارالشفای آل محمد است و آگاهی به سرزمین مقدس قم و برکات این سرزمین، ماجرای مسجد جمکران، مسجد جمکران و پایگاه بودن قم برای حکومت جهانی حضرت مهدی(عج) و... هر کدام فرهنگی پربار و سازنده است، که موجب هدایت و رشد بیشتر شده و ما را در مسیر ترقیات معنوی، مددکاری نیرومند، در سطح عالی خواهد بود.
2. فاطمه شهر قم
کتاب فاطمه شهر قم، نوشته ابوالفضل هادی منش درباره کریمه اهل بیت حضرت فاطمه معصومه (س) است که نشر جمال آن را به چاپ رسانده است. کتاب فاطمه شهر قم، بازنویسی 20 حکایت جذاب و خواندنی از کرامات بانوی بزرگوار حضرت معصومه (س) و برگرفته از کتاب کراماتی از کریمه اهل بیت نوشته علیرضا سبحانی نسب است.
معنی کرامت در داستانهای دینی اینگونه تعریف شده: گذاشتن تاثیری عجیب بر عالم ماده به اراده خدا توسط فردی که پیامبر نیست. حکایتها و داستانهای کتاب فاطمه شهر قم همگی واقعی و باورپذیر است و همگان با خواندن روایتهای این کتاب تاثیرگذار و جذاب، ضمن آشنایی با کرامات بزرگ بانوی شیعیان حضرت معصومه(س) پیوند ایمانی و قلبی عمیق با خاندان اهل بیت برقرار میکنند.
گزیدهای از کتاب فاطمه شهر قم:
حاج تقی کرکره مغازه را بالا زد و کلید به در انداخت. او عادتش بود اول رو به حرم میایستاد و یک سلام به حضرت معصومه(س) میداد و بعد شروع به خواندن زیارتنامه ایشان میکرد. او زیارتنامه را حفظ بود همینطور که کارهایش را میکرد زیر لب زیارت نامه هم میخواند به جمله «یا فاطمه اشفعی لی فی الجنه» که میرسید، دست از کار میکشید و این جمله را رو به حرم میگفت...
3. فاطمه معصومه، مهمان 17 روزه
کتاب معتبر و جذاب فاطمه معصومه مهمان 17 روزه، نوشته فرید مسعودی است که توسط انتشارات دلیل ما در 200 صفحه منتشر شده است. در بخشی از این اثر، ضمن بیان زندگی و شخصیت والای فاطمه معصومه (س) و بیان فضایل معنوی، اخلاقی و کرامات ایشان به معرفی خاندان حضرت معصومه و گوشهای از زندگی معنوی ایشان، ورود آن بانوی نمونه به شهر قم، اقامت کوتاه وی و وفات ایشان پرداخته شده است. در بخش دیگر کتاب فاطمه معصومه مهمان هفده روزه، نویسنده به تاریخچه حرم مطهر حضرت معصومه (س)، آداب زیارت، جایگاه والای شهر قم، فضیلت زیارت فاطمه معصومه و همچنین بیان اشعاری در مدح ایشان میپردازد. فرید مسعودی کتاب فاطمه معصومه (س) مهمان هفده روزه را اولین زندگینامه حضرت معصومه میداند، که ضمن مستند بودن مطالب، به ارائه تصاویر رنگی از حرم مطهر ایشان (از آغازین تصاویر تا کنون) همراه با توضیحات اجمالی، اختصاص دارد.
از کتاب فاطمه معصومه (س) مهمان هفده روزه میخوانیم:
در سال 201 زمانی که امام رضا به اجبار به خراسان منتقل شده بود، حضرت معصومه(س) بعد از یک سال تحمل دوری برادر بزرگوارش و در پی نامه حضرت رضا(ع) به وی تصمیم میگیرد، که به همراه برادرانش از مدینه عازم خراسان شود و هنگامی که به شهر ساوه میرسند عوامل حکومتی مامون در شهر ساوه به کاروان حضرت معصومه حمله میکنند و همراهان آن حضرت را به شهادت میرسانند. حضرت معصومه(س) در شهر ساوه بیمار میشوند. در مورد بیماری حضرت معصومه دو احتمال بیان شده است: اول اینکه؛ ایشان به دلیل شهادت 23 تن از همراهانش دچار درد و اندوه فراوان شده و بیمار میشود، و دیگر اینکه به دست مامون و مامورانش در ساوه مسموم میشود. (طبق نوشته جعفر مرتضی عاملی در کتاب حیات الامام الرضا)
کتاب فاطمه معصومه مهمان 17 روزه را به خوانندگانی که طالب شناخت زندگی و فضایل معنوی حضرت معصومه، کریمه اهل بیت هستند پیشنهاد میکنیم.
معرفی 2 کتاب آموزنده در حوزه کودک و نوجوان درباره حضرت فاطمه معصومه (س)
1. نگاهی به زندگانی حضرت معصومه (س)
کتاب نگاهی به زندگانی حضرت معصومه (س) اثر غلامرضا حیدری ابهری است، که انتشارات بهنشر آن را روانه بازار کرده است. غلامرضا حیدری ابهری متولد فروردین 1348 در تهران، نویسنده و محقق در حوزه تعلیم و تربیت کودکان است. وی تحصیلاتش تا دوره دبیرستان را در تهران گذراند و به خاطر علاقه به علوم دینی به شهر قم رفت و در حوزه علمیه قم تحصیلاتش را ادامه داد. کتاب نگاهی به زندگانی حضرت فاطمه معصومه (س) روایتی داستانی از زندگی حضرت معصومه کریمه اهل بیت خواهر امام هشتم شیعیان است و به زبانی ساده و روان همراه با تصاویر زیبا و جذاب برای گروه سنی کودک و نوجوان به نگارش درآمده و به چندین زبان زنده دنیا نیز ترجمه شده و در اختیار دوستداران اهل بیت قرار گرفته است. نگاهی به زندگانی فاطمه معصومه (س) در قالب هفت بخش به نامهای تولد و دوران کودکی، آغاز رنجها و شهادت پدر، سفر برادر به مرو، هجرت حضرت معصومه (س) از مدینه به مرو، کاروان زائران امام هشتم در ساوه، بیماری و وفات دختر امام کاظم (ع) و مراسم خاکسپاری می پردازد.
کتاب نگاهی به زندگانی حضرت معصومه (س) برای آشنایی کودکان و نوجوانان با زندگی و سیره حضرت معصومه (س) پیشنهاد می شود.
2. قصههایی از حضرت معصومه (س)
کتاب 4جلدی قصههایی از حضرت معصومه (س) اثر مژگان شیخی، برای گروه سنی کودکان نگاشته شده و در انتشارات قدیانی به چاپ رسیده است. مژگان شیخی متولد سال 1341 و دارای مدرک مترجمی زبان انگلیسی است. وی از سال 63 کار نوشتن را با داستان «بلبل نوک طلا و باغ آرزوها» آغاز کرد. مژگان شیخی هم در زمینه ادبیات کودکان و هم ادبیات بزرگسالان بیش از 150 کتاب به چاپ رسانده است.
کتاب قصههایی از حضرت معصومه (س) مجموعهای 4 جلدی است که کودکان را با زندگی و سیره بانوی بزرگ اسلام حضرت فاطمه معصومه (س) آشنا میکند.
عنوان جلداول کتاب، بعد از بیست وپنج سال، جلد دوم کتاب؛ راهنمای شش ساله، جلدسوم، پدر در زندان و جلد چهارم، امانت مادر می باشد.
بخشی از جلد اول کتاب قصههایی از حضرت معصومه با عنوان بعد از بیست و پنج سال:
وقتی فقط 6 سال داشت در نبود پدر و برادر به سوالهای شرعی چند تن از یاران پدر که از شهری دیگر آمده بودند به درستی پاسخ داد و پدرش و دیگران را به تحسین واداشت. وقتی 10 سال داشت پدرش در بغداد در زندان هارون به شهادت رسید. بعد از پدر، برادرش امام رضا(ع) به امامت رسید.
به قلم "فاطمه فرخ رو"
کتابهای معرفی شده در این مطلب را میتوانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.
ثبت دیدگاه
دیدگاه کاربران