«رسانه» به بخش جدایی‌ناپذیر جهان مدرن تبدیل شده است. «رسانه‌های جمعی» در شکل‌گیری نحوه تفکر، احساسات و رفتار ما نقش دارند. رسانه‌ها انواع مختلفی دارند که شامل رسانه‌های سنتی مانند روزنامه، رادیو و تلویزیون و رسانه‌های مدرن مثل پلتفرم‌های دیجیتال و مجازی مانند شبکه‌های اجتماعی و حتی اخبار آنلاین می‌شوند. «رسانه» تقریباً بر تمامی جنبه‌های زندگی روزمره ما تأثیر می‌گذارد؛ در حالی که مزایای زیادی مانند انتشار اطلاعات، آموزش و سرگرمی را فراهم می‌کند اما تاثیرات بسیار زیادی بر حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و روانشناسی می‌گذارد که گاهی بسیار منفی و سهمگین است، مثل گسترس شایعات و کنترل افکار عمومی برای به تحقق رساندن اهداف سیاسی و اجتماعی. این مقدمه به بررسی تأثیر رسانه بر سلامت روان، رفتار، تعاملات اجتماعی، فرآیندهای شناختی، اقتصاد، سیاست و فرهنگ می‌پردازد و مزایا و خطرات احتمالی آن را روشن می‌سازد. تأثیرات روانشناختی قرار گرفتن در معرض رسانه یکی از مهم‌ترین جنبه‌های تأثیر رسانه، اثر آن بر سلامت روان است. تحقیقات نشان می‌دهند که استفاده بیش از حد از رسانه‌ها، به‌ویژه شبکه‌های اجتماعی، می‌تواند به اضطراب، افسردگی و استرس منجر شود. مواجهه مداوم با نسخه‌های دست‌چین شده و ایده‌آل‌سازی‌شده از زندگی دیگران می‌تواند منجر به مقایسه اجتماعی، کاهش عزت‌نفس و افزایش احساس ناکافی بودن شود. علاوه بر این، پدیده‌ی "اسکرول کردن اخبار منفی" (doomscrolling)  - که به معنای مصرف مداوم اخبار بد است - با افزایش استرس و احساس ناتوانی مرتبط شده است. در مقابل، رسانه می‌تواند مزایای خوبی نیز در حوزه روان‌شناسی داشته باشد. رویارویی با محتوای انگیزشی، داستان‌های الهام‌بخش یا پیج‌های مرتبط با آموزش‌های روان‌شناسی می‌تواند باعث افزایش دانش ما در مورد روان‌شناسی شود. همچنین گاها ارتباطات اجتماعی که در فضای مجازی شکل می‌گیرد می‌تواند سلامت روان را بهبود بخشد. تأثیر رسانه بر رفتار «رسانه» نقش مهمی در شکل‌دهی به رفتار افراد دارد که اغلب از طریق الگوگیری و تقویت انجام می‌شود. نظریه یادگیری اجتماعی بندورا نشان می‌دهد که مردم از طریق مشاهده و تقلید از دیگران، رفتارها را یاد می‌گیرند. برای مثال، قرار گرفتن در معرض محتوای خشونت‌آمیز، رفتارهای پرخاشگرانه یا سبک‌های زندگی ناسالم از طریق رسانه می‌تواند چنین رفتارهایی را در میان مخاطبان مستعد، مانند کودکان و نوجوانان، عادی‌سازی کند. از سوی دیگر، الگوهای مثبت در رسانه می‌توانند رفتارهای اجتماعی مطلوب مانند مهربانی، همدلی و مشارکت مدنی را بهبود ببخشند. کمپین‌هایی که آگاهی از سلامت روان، پایداری محیط زیستی و عدالت اجتماعی را ترویج می‌کنند، می‌توانند افراد را به انجام اقدامات جمعی سازنده و مفید تشویق ‌کنند. نقش رسانه در تعاملات اجتماعی در عصر دیجیتال، «رسانه» شیوه تعامل و برقراری روابط بین افراد را تغییر داده است. شبکه‌های اجتماعی امکان برقراری ارتباط سریع را فراهم کرده‌اند، فاصله‌های جغرافیایی را کاهش داده و روابط جدیدی را شکل داده‌اند. با این حال، تعامل بیش از حد در فضای مجازی می‌تواند منجر به انزوای اجتماعی در دنیای واقعی شود. مطالعات نشان داده‌اند که وابستگی بیش از حد به تعاملات دیجیتالی می‌تواند مهارت‌های ارتباطی چهره‌به‌چهره را کاهش داده و باعث تضعیف روابط واقعی و افزایش احساس تنهایی شود. علاوه بر این، افزایش آزار و اذیت اینترنتی و قلدری سایبری، جنبه تاریک ارتباطات دیجیتال را نشان می‌دهد.  خاصیت گمنامی افراد در اینترنت گاهی می‌تواند رفتارهای منفی را تشویق کند. بنابراین، در حالی‌که رسانه‌ها باعث تقویت ارتباطات شده‌اند، چالش‌های جدیدی را نیز در حفظ تعاملات اجتماعی سالم ایجاد کرده‌اند. تأثیر اقتصادی و سیاسی رسانه رسانه نقش مهمی در شکل‌دهی به روندهای اقتصادی و رفتار مصرف‌کنندگان دارد. کمپین‌های تبلیغاتی بر تصمیمات خرید تأثیر می‌گذارند و اغلب آنها فرهنگ مصرف‌گرایی و مادی‌گرایی را ترویج می‌دهند. در عین حال، رسانه‌های دیجیتال به کسب‌وکارهای کوچک و کارآفرینان این امکان را می‌دهند که به بازارهای جهانی دسترسی پیدا کنند و فرصت‌های اقتصادی جدیدی ایجاد کنند. در حوزه سیاست، رسانه ابزار قدرتمندی برای شکل‌دهی به افکار عمومی محسوب می‌شود. کمپین‌های سیاسی، پوشش خبری و مناظرات در شبکه‌های اجتماعی می‌توانند بر رفتار رأی‌دهندگان و بحث‌های سیاست‌گذاری تأثیر بگذارند. با این حال، گسترش اطلاعات نادرست و گزارش‌های مغرضانه می‌تواند باعث بی‌اعتمادی عمومی و دوقطبی شدن جوامع شود، که همین امر نیاز به سواد رسانه‌ای را در دنیای مدرن بیش از پیش ضروری می‌سازد. تأثیر فرهنگی رسانه رسانه به‌عنوان پلی بین فرهنگ‌ها عمل می‌کند و به مردم این امکان را می‌دهد که با سنت‌ها، زبان‌ها و سبک‌های زندگی متنوع آشنا شوند. فیلم‌ها، موسیقی و پلتفرم‌های آنلاین به افزایش آگاهی فرهنگی و ایجاد ارتباطات جهانی کمک می‌کنند.. تأثیر شناختی مصرف رسانه شیوه پردازش اطلاعات و تصمیم‌گیری‌های ما تا حد زیادی تحت تأثیر رسانه قرار دارد. حجم عظیم محتوای موجود امروزه منجر به "اضافه‌بار شناختی" شده است، که باعث می‌شود تشخیص اطلاعات ارزشمند از اطلاعات نادرست را دشوار سازد.  پدیده "اتاق‌های پژواک" (echo chambers)  پدیده‌ای است که در آن افراد فقط در معرض اطلاعاتی قرار می‌گیرند که با باورهای قبلی‌شان هماهنگ است و می‌تواند تعصبات را تقویت کرده و تفکر انتقادی را محدود کند. همچنین رسانه می‌تواند کارکرد‌های شناختی مغز را تحت تاثیر قرار دهد، به عنوان مثال استفاده از اینستاگرام و یا ریلزهای کوتاه، توانایی توجه و تمرکز، اراده و خودکنترلی را بسیار کاهش می‌دهد و موجب احساس تکانشگری و بی‌قراری می‌شود. با این حال، اگر رسانه‌ها به درستی مورد استفاده قرار گیرند، می‌توانند عملکردهای شناختی را بهبود ببخشند. قرار گرفتن در معرض دیدگاه‌های متنوع، دسترسی به محتوای آموزشی و استفاده از پلتفرم‌های تعاملی که مهارت‌های حل مسئله را تقویت می‌کنند، همگی تأثیرات مثبتی بر رشد شناختی دارند. مطالعه کتاب‌هایی در حوزه رسانه می‌تواند دانش شما را در مورد تاثیر رسانه بر زندگی انسان افزایش دهد. در ادامه به معرفی بهترین کتاب‌ها در موضوع رسانه و فضای مجازی پرداخته ایم. بهترین کتاب ها در مورد رسانه و فضای مجازی 1. کتاب خبر؛ دفترچه راهنمای کاربران آیا تا به حال فکر کرده‌اید که چرا اخبار تا این حد روی احساسات و نگرش ما تأثیر می‌گذارد؟ آیا واقعاً همه‌ی اخباری که هر روز می‌خوانیم و می‌بینیم برای ما ضروری‌اند؟  «آلن دوباتن»، فیلسوف معاصر و نویسنده‌ی محبوب، در کتاب «خبر؛ دفترچه راهنمای کاربران» (The News: A User’s Manual) اخبار را از زاویه دیگری بررسی می‌کند، زاویه‌ای که برای بسیاری از افراد جامعه ضروری است که با آن آشنا شوند. وی در این کتاب به ما نشان می‌دهد که رسانه‌ها چگونه داستان‌های خبری را روایت می‌کنند و چه تأثیری بر افکار، احساسات و حتی سبک زندگی ما می‌گذارند. او با زبانی ساده اما عمیق، تحلیل می‌کند که چرا اخبار جنجالی، تراژدی‌های سیاسی و فرهنگی، بیش از اطلاعات مفید و سازنده، توجه ما را به خود جلب می‌کنند. این کتاب یک راهنمای ضروری برای هر کسی است که می‌خواهد از مصرف‌کننده‌ی منفعل اخبار به فردی آگاه و تحلیل‌گر تبدیل شود. دوباتن به ما یاد می‌دهد که چگونه اخبار را هوشمندانه انتخاب کنیم، از تأثیرات منفی آن‌ها دور بمانیم و به درکی عمیق‌تر از واقعیت‌های پیرامون خود برسیم. «خبر؛ دفترچه راهنمای کاربران» کتابی است که نگاه شما را به رسانه‌ها تغییر خواهد داد و به شما کمک می‌کند تا به جای غرق شدن در هیاهوی خبری، آگاهانه‌تر و هدفمندتر با جهان پیرامون خود ارتباط برقرار کنید. ترجمه فارسی این کتاب توسط انتشارات ققنوس و فرمهر به چاپ رسیده است.   2. کتاب دیگر اخبار نخوانید ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که خبرهای متفاوت، در هر لحظه، اطراف ما را احاطه کرده‌اند. از شبکه‌های اجتماعی مدرن گرفته تا رسانه‌های سنتی، همه در تلاش‌اند تا توجه ما را به خود جلب کنند. اما آیا این حجم از اطلاعات، ما را آگاه‌تر و خردمندتر می‌کند؟ اصلا فایده مواجهه با اخبار چیست؟ ولف دوبلی، نویسنده و متفکر سوئیسی، در کتاب «دیگر اخبار نخوانید» (Stop Reading the News) توضیح می‌دهد که اینگونه نیست، بلکه پیگیری بی‌وقفه‌ی اخبار باعث اضطراب، کاهش تمرکز و دیدگاهی تحریف‌شده می‌شود که نگاه ما را به واقعیت تغییر می‌دهد. او توضیح می‌دهد که صنعت رسانه، بیش از آنکه به آگاهی ما کمک کند، ما را گرفتار ترس، اضطراب و اطلاعات سطحی می‌کند. اخبار کوتاه و پرهیجان به ما این احساس را می‌دهد که با جهان در ارتباطیم، اما در واقع خیلی هم اینگونه نیست؛ زیرا خبرها هدفمند تولید می‌شوند و این اهداف ارتباطی با واقعیت زندگی مردم و حتی جهان ندارد. دوبلی می‌گوید که پیگیری مداوم این اخبار، نه‌تنها وقت و انرژی‌مان را هدر می‌دهد، بلکه ما را از تفکر عمیق و تصمیم‌گیری آگاهانه دور می‌کند. اما اگر اخبار را نخوانیم، چطور از دنیا باخبر باشیم؟  نویسنده راهکارهایی برای جایگزین کردن اخبار زودگذر با اطلاعات ارزشمندتر ارائه می‌دهد. او پیشنهاد می‌کند به جای غرق شدن در تیترهای روزانه، کتاب‌های تحلیلی بخوانیم، روی مهارت‌هایمان تمرکز کنیم و اجازه ندهیم رسانه‌ها ذهن ما را کنترل کنند. کتاب «دیگر اخبار نخوانید» توسط فائزه طباطبایی در نشر نو ترجمه و سپس به چاپ رسیده است.   3. کتاب لطفا زامبی نباشید تا حالا شده گوشی‌تان را فقط برای چند دقیقه چک کنید، اما وقتی سر بلند می‌کنید، ساعت‌ها گذشته باشد؟ یا تصمیم بگیرید فقط یک قسمت از یک سریال را ببینید، اما ناگهان ببینید کل فصل را تمام کرده‌اید؟  آدام آلتر در کتاب «لطفاً زامبی نباشید» (Irresistible) درباره‌ی همین موضوع صحبت می‌کند و به این می‌پردازد که چطور فناوری‌های امروزی ما را معتاد خودشان کرده‌اند و چطور می‌توانیم از این دام نجات پیدا کنیم. این کتاب نشان می‌دهد که برنامه‌های شبکه‌های اجتماعی، بازی‌های موبایلی و سرویس‌های استریم چطور به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که ما را بیشتر و بیشتر درگیر خود کنند. آلتر با استفاده از تحقیقات علمی توضیح می‌دهد که چرا نمی‌توانیم گوشی‌مان را کنار بگذاریم و چرا حس می‌کنیم همیشه باید آنلاین باشیم. اما خبر خوب این است که می‌توان از این چرخه خارج شد. یکی از نکات تکان‌دهنده‌ی این کتاب این است که چطور دنیای دیجیتال، مغز ما را ضعیف و خسته می‌کند. وقتی مدام در معرض اطلاعات پراکنده و بی‌پایان قرار می‌گیریم، تمرکزمان کاهش می‌یابد، قدرت تفکر عمیق را از دست می‌دهیم و به‌جای رشد ذهنی، مغزمان دچار فرسودگی می‌شود. در واقع، فضای مجازی مثل یک رژیم ناسالم برای ذهن ماست که به مرور آن را می‌پوساند. نویسنده راهکارهای ساده‌ای ارائه می‌دهد تا بتوانیم وابستگی‌مان به فناوری را کاهش دهیم و دوباره کنترل زندگی‌مان را به دست بگیریم. او به ما کمک می‌کند تا بین استفاده‌ی مفید از فناوری و اعتیاد به آن، تعادل ایجاد کنیم. «لطفاً زامبی نباشید» فقط درباره‌ی مشکلات دنیای دیجیتال نیست؛ بلکه به ما یاد می‌دهد چطور دوباره زمان، تمرکز و آرامش خود را پیدا کنیم. اگر احساس می‌کنید وقت زیادی را بی‌هدف در دنیای دیجیتال می‌گذرانید، این کتاب همان چیزی است که نیاز دارید. این کتاب توسط هوشمند دهقان در انتشارات پیام امروز ترجمه شده و به چاپ رسیده است.   4. کتاب چگونه رسانه های مدرن ذهن ما را نابود می کنند؟ اگر کتاب «خبر» اثر آلن دوباتن درباره‌ی تأثیر روزانه‌ی اخبار بر ذهن ما بود، این کتاب یک قدم فراتر می‌رود و عمیق‌تر بررسی می‌کند که رسانه‌های مدرن چگونه طرز فکر، احساسات و حتی کیفیت زندگی ما را تغییر می‌دهند. کتاب «چگونه رسانه‌های مدرن ذهن ما را نابود می‌کنند؟» با همان نثر روان و تفکر فلسفی دوباتن، به این موضوع می‌پردازد که چرا رسانه‌ها به‌جای اطلاع‌رسانی، ما را سرگردان، مضطرب و سطحی‌نگر می‌کنند. او نشان می‌دهد که چگونه بمباران خبری، تیترهای هیجان‌زده، و نمایش مداوم بحران‌ها، باعث می‌شود ذهن ما دیگر نتواند به‌درستی تحلیل کند، آرامش داشته باشد یا مسائل مهم را از بی‌اهمیت جدا کند. دوباتن معتقد است که رسانه‌های مدرن، ما را نه‌تنها از حقایق، بلکه از معنا و درک عمیق دور کرده‌اند. او با مثال‌های جالب از سیاست، فرهنگ و حتی سبک زندگی روزمره، توضیح می‌دهد که چگونه رسانه‌ها احساسات ما را به بازی می‌گیرند و ذهنمان را به سمت واکنش‌های سریع و احساسی سوق می‌دهند. اما کتاب تنها به نقد بسنده نمی‌کند، بلکه راهکارهایی ارائه می‌دهد تا بتوانیم مصرف رسانه‌ای آگاهانه‌تری داشته باشیم و دوباره کنترل ذهن خود را به دست بگیریم.   5. کتاب روان شناسی اینترنت آیا اینترنت صرفاً یک ابزار است یا چیزی است که شخصیت و رفتار ما را تغییر می‌دهد؟ در کتاب «روان شناسی اینترنت»، یایر آمیچای هامبورگر با دیدگاهی علمی بررسی می‌کند که چگونه فضای مجازی بر افکار، احساسات و روابط انسانی تأثیر می‌گذارد. این کتاب فراتر از بحث‌های کلیشه‌ای درباره آسیب‌های اینترنت است. نویسنده با تحلیل‌های دقیق روان‌شناختی نشان می‌دهد که چرا در فضای آنلاین جسورتر و کله‌شق‌تر می‌شویم، چگونه شبکه‌های اجتماعی احساسات ما را دستکاری می‌کنند و چرا برخی افراد در اینترنت رفتارهای کاملاً متفاوتی از دنیای واقعی دارند. همچنین، موضوعات مهمی مانند اعتیاد به اینترنت، هویت دیجیتال، حریم خصوصی و تأثیر فضای مجازی بر سلامت روان بررسی می‌شوند. خواندن این کتاب نه فقط برای همه مردم بلکه به روانشناسان و اصحاب رسانه نیز توصیه می‌شود؛ زیرا در دورانی که اینترنت بخش جدایی‌ناپذیر زندگی ما شده، فهم تأثیر آن بر ذهن و روان ضروری است. این کتاب به شما کمک می‌کند تا رفتارهای خود و دیگران را در فضای آنلاین بهتر درک کنید و آگاهانه‌تر از اینترنت استفاده کنید. اگر به روان‌شناسی، فناوری و تأثیرات اجتماعی اینترنت علاقه‌مندید، این کتاب یک منبع ارزشمند برای شما خواهد بود. کتاب روانشناسی اینترنت توسط نرگس شفاف ترجمه شده و در انتشارات کتابستان معرفت به چاپ رسیده است.   6. کتاب دروغگوهای دوست داشتنی در دنیایی که اخبار به‌سرعت منتشر می‌شوند و تیترهای جنجالی بر افکار عمومی تسلط دارند، چقدر می‌توان به رسانه‌ها اعتماد کرد؟ «دروغگوهای دوست داشتنی» نوشته رایان هالیدی پرده از راز رسانه‌های مدرن برمی‌دارد و نشان می‌دهد که چگونه اطلاعات نادرست، اخبار ساختگی و تبلیغات مخفی موجود در رسانه‌ها می‌توانند حقیقت را تحریف کنند. هالیدی با زبانی جذاب و شواهد واقعی توضیح می‌دهد که بسیاری از رسانه‌ها برای جلب توجه، اخبار را دستکاری می‌کنند و ما را در چرخه‌ای از اطلاعات نادرست و احساسات کنترل‌شده گرفتار می‌سازند. او نشان می‌دهد که چگونه این سیستم نه‌تنها حقیقت را قربانی کلیک‌ها و سودجویی کرده، بلکه بر تصمیمات فردی، باورهای عمومی و حتی سیاست‌های جهانی تأثیر می‌گذارد. اگر می‌خواهید درک بهتری از نحوه عملکرد رسانه‌های مدرن داشته باشید، این کتاب راهنمایی ضروری و مفید برای شماست. «دروغگوهای دوست‌داشتنی» به ما کمک می‌کند تا قربانی جریان اطلاعات نادرست نشویم و تفکر انتقادی خود را تقویت کنیم. این کتاب برای کسانی که به رسانه‌ها و اخبار وابسته‌اند و می‌خواهند حقیقت را از تبلیغات و تحریف‌ها تشخیص دهند، روزنامه‌نگاران، فعالان رسانه‌ای و تولیدکنندگان محتوا که به دنبال شناخت پشت‌پرده صنعت خبر هستند و علاقه‌مندان به روان‌شناسی رسانه و افرادی که می‌خواهند در برابر فریب‌های اطلاعاتی مصون بمانند، مفید خواهد بود. کتاب دروغگوهای دوست داشتنی توسط رضا اسکندری آذر به فارسی ترجمه شده و در انتشارات خوب منتشر گردیده است.   7. کتاب کم عمق‌ ها: اینترنت با مغز ما چه می کند؟ کتاب «کم عمق ها» از نیکلاس کار کتابی است که تأثیر شگفت‌انگیز اینترنت بر مغز و نحوه تفکر ما را بررسی می‌کند. نویسنده در این کتاب توضیح می‌دهد که چگونه تغییر در نحوه دریافت اطلاعات می‌تواند ساختار مغز را تغییر دهد.  او از تحقیقات علوم اعصاب استفاده می‌کند تا نشان دهد که مغز ما با عادت کردن به خواندن سطحی، کلیک کردن‌های مداوم و پرش از یک صفحه به صفحه دیگر، توانایی تمرکز و تفکر عمیق خود را از دست می‌دهد. برخلاف زمانی که کتاب‌های فیزیکی می‌خوانیم و مغزمان درگیر پردازش عمیق اطلاعات می‌شود، اینترنت ما را به مصرف سریع اطلاعات، بدون پردازش عمیق، عادت می‌دهد. این تغییرات نه‌تنها بر حافظه و یادگیری تأثیر دارد، بلکه حتی می‌تواند ساختار فیزیکی مغز را دگرگون کند. نیکلاس کار استدلال می‌کند که اینترنت، علی‌رغم مزایای بی‌شمارش، می‌تواند ذهن ما را سطحی کند و قدرت تفکر مستقل و عمیق را کاهش دهد.  این کتاب می‌تواند برای هر کسی که نگران کاهش تمرکز، از دست دادن مهارت‌های تفکر انتقادی یا تأثیرات طولانی‌مدت فناوری بر ذهن انسان است، بسیار مفید باشد. خواندن آن به ما کمک می‌کند تا آگاهانه‌تر از فناوری استفاده کنیم و راه‌هایی برای بازگرداندن مهارت‌های شناختی عمیق خود بیابیم. کتاب «کم عمق‌ ها: اینترنت با مغز ما چه می کند؟» با ترجمه های متفاوت در انتشارات های مازیار، گمان و... منتشر شده است.   8. کتاب سواد رسانه ای کتاب «سواد رسانه‌ای» نوشته‌ی دبلیو جیمز پاتر یکی از منابع جامع و ارزشمند در حوزه‌ی رسانه و تأثیرات آن بر زندگی انسان‌هاست. این کتاب به بررسی مفاهیم اساسی سواد رسانه‌ای، تأثیرات رسانه‌های جمعی، راه‌های تجزیه و تحلیل پیام‌های رسانه‌ای و چگونگی درک بهتر محتواهای رسانه‌ای می‌پردازد. پاتر با ارائه‌ی چارچوبی روشن، به خوانندگان کمک می‌کند تا مهارت‌های تفکر انتقادی خود را در برابر اطلاعات رسانه‌ای تقویت کنند و از تأثیرات منفی آن در امان بمانند. یکی از نکات کلیدی این کتاب، تأکید بر این است که سواد رسانه‌ای فقط به معنای شناخت رسانه‌ها نیست، بلکه به توانایی ارزیابی و تحلیل انتقادی پیام‌های رسانه‌ای نیز مربوط می‌شود. نویسنده در این اثر نشان می‌دهد که چگونه رسانه‌ها با استفاده از تکنیک‌های مختلف، ادراک ما را شکل می‌دهند و چه‌طور می‌توان با آگاهی و تحلیل عمیق‌تر، از اثرات منفی تبلیغات، اخبار جعلی و کلیشه‌های رسانه‌ای دوری کرد. مطالعه‌ی این کتاب برای همه‌ی افرادی که در دنیای امروز با رسانه‌ها سروکار دارند، به‌ویژه دانشجویان، معلمان، روزنامه‌نگاران و علاقه‌مندان به علوم ارتباطات، ضروری است. پاتر به ما یادآوری می‌کند که در دنیای پر از اطلاعات و پیام‌های رسانه‌ای، تنها کسانی می‌توانند به درک درستی از واقعیت برسند که مهارت‌های سواد رسانه‌ای خود را تقویت کرده باشند. کتاب سواد رسانه‌ای توسط احسان شاه قاسمی در انتشارات جهاد دانشگاهی ترجمه و به چاپ رسیده است.   9. کتاب مینیمالیسم دیجیتال در زندگی روزمره کتاب «مینیمالیسم دیجیتال در زندگی روزمره» نوشته‌ی جیمز دبلیو ویلیامز و امی وایت یکی از بهترین کتاب‌ها برای به تعادل رساندن زندگی‌تان است. این کتاب به بررسی تأثیرات فناوری دیجیتال بر زندگی انسان پرداخته و راهکارهایی برای کاهش وابستگی به آن ارائه می‌دهد. این اثر به مخاطبان کمک می‌کند تا از اعتیاد به فناوری و شبکه‌های اجتماعی فاصله بگیرند، ذهن خود را از اطلاعات غیرضروری پاک کنند و تمرکز، خلاقیت و آرامش بیشتری در زندگی روزمره‌ی خود به دست آورند. نویسندگان در این کتاب نشان می‌دهند که چگونه استفاده‌ی بی‌رویه از تلفن‌های هوشمند، رسانه‌های اجتماعی و اینترنت می‌تواند باعث کاهش بهره‌وری، اضطراب و حواس‌پرتی شود. آن‌ها با ارائه‌ی روش‌های مینیمالیستی، به خوانندگان یاد می‌دهند که چگونه با مدیریت زمان، کاهش استفاده از ابزارهای دیجیتال و تمرکز بر فعالیت‌های معنادار، کیفیت زندگی خود را ارتقا دهند. این کتاب مخصوص کسانی است که احساس می‌کنند زمان زیادی را در دنیای دیجیتال تلف می‌کنند و به دنبال تعادل بیشتری در زندگی خود هستند. اگر به دنبال بازیابی آرامش ذهنی، افزایش تمرکز و کاهش وابستگی به فناوری هستید، این کتاب می‌تواند یک راهنمای عملی و الهام‌بخش برای شما باشد. این کتاب توسط معصومه میرزایی ترجمه و در انتشارات سبزان منتشر شده است. به قلم «مهدیه فرجی»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.  

ژانر داستانی چیست؟ گفت‌و‌گوی جدی درباره ژانر به معنای تیپ و گونه، از دوران افلاطون و مشخصا کتاب «جمهوری» آغاز شده است؛ اگرچه سابقه آن درازتر است و به پیش از روزگار افلاطون برمی‌گردد. ژانر یا به فارسی «گونه‌»، یکی از شیوه‌های دسته‌بندی کتاب‌های داستانی است. گاهی کتاب‌ها را بر اساس اینکه برای چه سنی مناسب هستند دسته بندی می‌کنند؛ مثل ادبیات کودک و نوجوان. گاهی بر اساس ساختارشان در دسته شعر، رمان، رمانک و ... قرار می‌گیرند. گاهی نیز آنها را بر اساس ژانر داستان دسته‌بندی می‌کنند و از این طریق ساختار کلی کتاب مشخص می‌شود. ادبیات ژانری، یکی از دو دسته کلی برای تقسیم‌بندی رمان‌ها و کتاب‌های داستانی است. دسته دیگر، رمان ادبی است. تعریف هر دو دسته، بسیار مشکل است. با این حال دادن تعریفی هرچند نابسنده از این دو، به درک بهتر ادبیات ژانری و انواع ژانر داستانی کمک می‌کند. رمان ادبی، رمان بدون ژانر رمان ادبی که به آن رمان فاخر یا رمان بدون ژانر هم می‌گویند، دسته‌ای از ادبیات داستانی است که در آن زبان، سبک نگارشی و تکنیک‌های ادبی بسیار اهمیت دارند. مهمترین هدف نویسنده رمان ادبی، نزدیک شدن به زندگی واقعی است؛ درنتیجه از شخصیت‌های واقع‌گرایانه و موقعیت‌های زندگی واقعی استفاده می‌کنند. همچنین تمرکز ویژه‌ای بر شخصیت‌پردازی دارد و دغدغه‌ آن، بررسی مسائل فلسفی و ایدئولوژیک است. از این‌رو بیش از آنکه توجه خود را به پیرنگ بدهد به واکاوی آنچه دغدغه‌اش را دارد، می‌پردازد. رمان‌ ادبی بسیار بزرگتر و جهانی‌تر از آنچه ظاهرا در پی بازگویی‌اش است، می‌باشد. و در این راه، با برساختن لایه‌های معنایی متعدد، از به چالش کشیدن مخاطب خود ابایی ندارد. از این‌رو درحالی‌که ادبیات ژانر به قراردادهای ژانری وفادار است و در گستره ژانر داستان، روایت پرماجرای خود را پیش می‌برد، رمان ادبی آزادانه پیش می‌رود و دست به نوآوری می‌زند. رمان‌های ادبی هم ممکن است برخی عناصر ژانری را در خود داشته باشند، اما نمی‌توان آن‌ها را به راحتی در ژانر به‌خصوصی قرار داد. اگر شما از 100 نویسنده مختلف بپرسید چه چیزی یک رمان ادبی را «ادبی» می‌کند؛ 100 پاسخ متفاوت دریافت خواهید کرد. این همان چیزی است که رمان ادبی را متفاوت از رمان ژانری می‌کند!بیشتر بخوانید: مروری بر چند رمان کلاسیک برتر جهانتعریف ژانر و انواع ژانر کتاب قبل از اینکه درباره ویژگی‌های ادبیات ژانری و رمان ژانری صحبت کنیم، بد نیست یادآوری کنیم که این دسته‌بندی نسبتا جدید است و انتشاراتی‌ها نیازی به این دسته بندی، تا پیش از قرن بیستم نداشتند؛ یعنی زمانی که دسته‌بندی‌ها تبدیل به ابزاری برای بازاریابی نشر انبوه کتاب شد. برای مثال، ادگار آلن پو به عنوان اولین نویسنده کتاب‌های معمایی مدرن شناخته می‌شود؛ و داستان کوتاه «قتل‌های خیابان مورگ» از او در سال 1841، از نخستین داستان‌های کارآگاهی قلمداد می‌شود. درحالی‌که وقتی آلن پو این داستان را منتشر کرد، این فقط یک داستان بود. اصطلاحاتی مانند معمایی، هیجان‌انگیز و کارآگاهی برای توصیف رمان‌ها تا قبل از دهه 1990 کاربرد نداشت. بعد از این تاریخ بود که استفاده از این اصطلاحات به‌عنوان ژانر داستانی، برای دسته‌بندی و بازاریابی آثار جدید، گسترش یافت. نخستین و مهمترین ویژگی ادبیات ژانری، پیروی از فرمول‌ها و استعاره‌های مشخص است. قوانینی بر رمان‌ ژانری اعمال می‌شود که بر رمان ادبی نمی‌شود؛ کلیشه‌ها، ساختارها، کهن‌الگوها و دیگر مواردی که به موفقیت یک رمان ژانری کمک می‌کند. پس ادبیات ژانر، به آن بخش‌هایی از ادبیات گفته می‌شود که از فرمول و طرح مشخصی برای پیشبرد داستان استفاده می‌کند. نویسندگان رمان ژانری باید خود را در ژانر داستانی که می‌نویسند غرق کنند؛ زیرا حتی اگر نخواهند قوانین دقیق ژانری را دنبال کنند، باید بدانند چه طور قوانین را بشکنند. اگر رمان ادبی شروع به استفاده از کلیشه‌های ژانری کند، تبدیل به رمان ژانر می‌شود. هر دو دسته می‌توانند از موضوعات و ایده‌های یکسانی استفاده کنند، اما در یک مجموعه قرار نمی‌گیرند. برای مثال رمان «لولیتا» اثر ولادیمیر ناباکوف که داستانی پیرامون عشق دارد، در دسته‌بندی رمان ادبی قرار می‌گیرد. شاید برایتان سوال شود که اگر رمان «لولیتا» به یک رابطه عاشقانه می‌پردازد، چرا در ژانر عاشقانه قرار نمی‌گیرد؟ زیرا از کلیشه‌های ژانر عاشقانه پیروی نمی‌کند. رمان «لولیتا» در رابطه با استاد ادبیاتی به نام هامبرت هامبرت است که عشقی بیمارگونه به دخترخوانده 12 ساله خود؛ لولیتا دارد. این چیزی نیست که شما به‌طور عادی در رمان‌های ژانر عاشقانه ببینید. این مرسوم نبودن و عدم پیروی از قراردادها و کلیشه‌های ژانری، مهمترین مرز تمایزگذاری میان رمان‌ ژانری و رمان‌ ادبی است. ادبیات ژانری متشکل از ژانرهای داستانی مختلفی است که هرکدام قراردادها، قواعد، تیپ‌های شخصیتی، ساختار طرح و هدف‌های خود را دارد. گاهی ژانرها خود به زیرژانرهای دیگر نیز تقسیم می‌شود و انتظارات روشن‌تر و به‌خصوص‌تری را برای مخاطب خود برآورده می‌کند. با انواع ژانرهای کتاب آشنا شوید! ادبیات گمانه‌زن | speculative fiction برای شناخت بهتر ژانر داستانی بهتر است ابتدا با ادبیات گمانه‌زن آشنا شویم. ادبیات گمانه‌زن، دسته‌ای گسترده از ادبیات ژانری است که عناصری را در بر دارد که در واقعیت، تاریخ ثبت شده، طبیعت و دنیای کنونی ما وجود ندارد! ادبیات گمانه‌زن، چتری برای همه زیرژانرهایی است که از واقعیت روزمره ما یا آنهایی که این واقعیت را تقلید می‌کنند، فاصله می‌گیرد و در عوض تمام اشکال خیال‌پردازی را شامل می‌شود. ادبیات گمانه‌زن با درجه‌‌ی کمتری از تبعیت از اشخاص، رویدادها و محیط‌های واقع‌گرایانه تشخص می‌یابد درحالی‌که در دسته ادبیات واقع‌گرایانه، شاهد پیوستگی و تبعیت بیشتری هستیم. نخستین استفاده از اصطلاح ادبیات گمانه‌زن، معمولا به رابرت هاین‌لاین در سال 1947 نسبت داده می‌شود. البته او در مقاله‌ای که نوشته بود از این اصطلاح به عنوان یک مترادف برای اشاره به داستان‌های علمی تخیلی استفاده کرده بود. بعدها بر سر اینکه آیا پیش از او نیز از اصطلاح ادبیات گمانه زن صحبت شده بود، بحث و جدل در گرفت. اما به‌هرحال ادبیات گمانه‌زن در نهایت برای اشاره به طیف وسیعی از ژانرهای داستانی که واقعیت جایگزینی را خیال‌پردازی می‌کنند، به کار رفت. ژانرهایی مانند علمی تخیلی، فانتزی، فراطبیعی، تاریخ جایگزین، رئالیسم جادویی و رمان‌های آرمان‌شهر یا پادآرمان‌شهر گرایانه و ادبیات شگرف. 1. علمی - تخیلی | science fiction ژانر علمی - تخیلی یا sci-fi، ژانری است که در آن نویسنده، جهانی را بر مبنای تکنولوژی جدید و متفاوتی تصویر می‌کند. هدف اصلی این ژانر داستانی، به تصویر کشیدن رابطه انسان، قدرت و جامعه با تکنولوژی است. نویسنده با بهره‌گیری از عنصر خیال دست به نوآوری در برساخت یک جامعه جدید می‌زند. اما تنها تا جایی اجازه دارد پیش برود که این جامعه بتواند به نحوی با علم مرتبط باشد. ژانر داستانی علمی - تخیلی، خود به زیرژانرهای دیگری مانند علمی-تخیلی سخت، علمی-تخیلی نرم، داستان‌های آخرالزمانی، داستان‌های علمی-اجتماعی، اپرای فضایی، سایبرپانک، رتروفیوچریسم، اتم‌پانک، دیزل‌پانک، استیم‌پانک، بیوپانک و منرپانک تقسیم می‌شود. البته این لیست می‌تواند همچنان ادامه داشته باشد و با تمایزگذاری در جزئیات، زیرژانرهای داستانی دیگری را نمایش دهد. در میان نویسندگان ژانر علمی - تخیلی، کسانی چون آرتور سی. کلارک، آیزاک آسیموف، ژول ورن و رابرت ای. هاین‌لاین به‌عنوان بزرگترین و مهم‌ترین نویسندگان این ژانر شناخته می‌شوند. از بهترین آثار ژانر داستانی علمی - تخیلی سفر به مرکز زمین اثر ژول ورن سه‌گانه بنیاد اثر آیزاک آسیموف مساله سه جرم اثر لیو سیشین  2. فانتزی | fantasy ژانر داستانی فانتزی به‌طور گسترده‌ای از موضوعات ماورایی، جادو و موجودات و جهان خیالین به عنوان درون‌مایه خود استفاده می‌کند. برخلاف ژانر علمی - تخیلی که تلاش می‌کند بر پایه قوانین علمی جلو رود و حداقل به نحوی آن را در خود بگنجاند، ژانر فانتزی آشکارا قوانین طبیعی و فیزیکی را درهم می‌شکند و جهان خود را فارغ از ممکن و ناممکن جهان واقعی و آشنای ما برمی‌سازد. از این‌رو، موجودات ناموجود و افسانه‌ای و حوادث خارق‌العاده جزئی جدایی ناپذیر از ژانر داستانی فانتزی است. البته که جهان ژانر فانتزی، منطق خود را دارد و عناصر خیالین آن در بستری خود منسجم، ظاهر می‌شوند. ژانر فانتزی از قدمت بسیاری برخوردار است. زیرا گرچه در شکل نو و به‌عنوان یک ژانر داستانی، به جهان مدرن برمی‌گردد، اما ریشه‌های آن را تا داستان‌های پریان و اساطیر اقوام می‌توان دنبال کرد. ژانر فانتزی شامل زیرژانرهای داستانی چون فانتزی بنگسی، فانتزی معاصر، فانتزی تاریک، فانتزی سخت، فانتزی حماسی، فانتزی قهرمانانه، فانتزی تاریخی، فانتزی علمی، پورتال فانتزی و شنمو می‌شود. از بهترین آثار ژانر فانتزی مجموعه ارباب حلقه‌ها اثر جی. آر. آر. تالکین مجموعه نیروی اهریمنی‌اش اثر فیلیپ پولمن مجموعه هری پاتر اثر جی. کی. رولینگ بیشتر بخوانید: بهترین کتاب های ژانر فانتزی  3. رئالیسم جادویی | magical realism صحبت کردن درباره ژانر داستانی رئالیسم جادویی کمی سخت و پیچیده است. زیرا این مکتب ادبی - هنری که از سال 1935 رواج یافت، در مرز دو دسته واقع‌گرایی و ادبیات گمانه‌زن حرکت می‌کند. رئالیسم جادویی با نگاهی واقع‌گرایانه به جهان شناخته می‌شود؛ درحالی‌که با عناصری جادویی نیز درآمیخته می‌شود. در رئالیسم جادویی، اغلب مرز میان جادو و واقعیت، باریک و کمرنگ می‌شود. رئالیسم جادویی را نمی‌توان ادبیات جادو در نظر گرفت زیرا هدف از حضور جادو در این ژانر داستانی، بیان و ابراز احساسات است نه فراخواندن آنها. همچنین با وجود اینکه عناصر جادویی در این ژانر داستانی حضور دارند، می‌توان گفت که رئالیسم جادویی به رمان ادبی نزدیک‌تر است تا ژانر فانتزی؛ زیرا از میزان قابل‌توجهی عناصر واقع‌گرایانه استفاده می‌کند و جادو را به استخدام خود درمی‌آورد تا نکته یا درکی جدید درباره واقعیت ارائه دهد. درحالی‌که معمولا ژانر فانتزی دور از واقعیت است و با آن فاصله دارد. همانطور که پیشتر اشاره شد، رئالیسم جادویی را نمی‌توان جزئی از ادبیات ژانری به حساب آورد. این سبک، به‌عنوان آمیخته‌ای از عناصر جادویی و واقع‌گرایانه شناخته می‌شود که فرم نوشتاری فراگیرتری، نسبت به رئالیسم ادبی یا فانتزی ایجاد می‌کند. با این‌حال به دلیل حضور عناصر جادویی زیر چتر ادبیات گمانه‌زن قرار می‌گیرد. شاید گیج‌کننده‌ترین گونه ادبی، رئالیسم جادویی باشد. زیرا در این ژانر داستانی مخاطب، نه خود را با جهانی فانتزی و خیالین مواجه می‌بیند که قواعد منطقی خود را دارد و نه با جهان آشنایی که از پیش می‌شناسد. عناصر جادویی با اتفاقات روزمره و طبیعی ترکیب می‌شوند و نظم معمول و آشنا را به هم ‌می‌زنند. اما نه به شیوه‌ای که نظم جدیدی را برسازند. از مهم‌ترین نویسندگان رئالیسم جادویی، خورخه لوئیس بورخس، گابریل گارسیل مارکز، ژوزه ساراماگو و ایزابل آلنده هستند. از بهترین آثار رئالیسم جادویی مرشد و مارگاریتا اثر میخائیل بولگاکف صد سال تنهایی اثر گابریل گارسیا مارکز کافکا در کرانه اثر هاروکی موراکامی   4. تاریخ جایگزین | alternate history تاریخ جایگزین از زیرژانرهای داستانی ادبیات گمانه‌زن است که به روایت تاریخ به شکلی متفاوت از آنچه اتفاق افتاده، دست می‌زند. این ژانر داستانی، حدسی بر پایه وقایع تاریخی است و درواقع روایتی است در پاسخ به این سوال که چه می‌شد اگر...؟. نویسنده در ژانر تاریخ جایگزین، درباره یک یا چند واقعه تاریخی بسیار مهم، گمانه‌زنی می‌کند و جهانی را تخیل می‌کند که در آن حوادث به نحو دیگری اتفاق افتاده بودند. برای مثال در رمان «ساکن برج بلند»، نویسنده جهانی را برای مخاطب برمی‌سازد که در آن طی جنگ جهانی دوم، آلمان نازی و ژاپن پیروز شده‌اند. این ژانر داستانی گاهی در ذیل ژانر علمی - تخیلی قرار می‌گیرد، اما همیشه و لزوما این طور نیست. ژانر تاریخ جایگزین به سه شرط نیاز دارد: 1. نقطه انشعاب از تاریخ ثبت شده؛ پیش از زمانی که نویسنده در آن، در حال نوشتن است. 2. تغییری که تاریخ شناخته شده را تغییر می‌دهد. 3. بررسی پیامدهای آن تغییر در تاریخ و جامعه. گاهی اوقات برخی از انواع ادبیات ژانر به‌ویژه ژانر داستانی علمی - تخیلی، به اشتباه به عنوان تاریخ جایگزین شناخته می‌شوند. زیرا گرچه نویسنده در آن زمان در حال گمانه‌زنی در باب رویدادهای آینده بوده است، امروز که مخاطبان آن را می‌خوانند به عنوان رویدادهای تاریخی متفاوت از تاریخ ثبت شده درکش می‌کنند. رمان‌هایی مانند «یک اودیسه فضایی» از آرتور سی. کلارک یا «1984» از جورج اورول در این زمره هستند. ژانر داستانی دیگری که باید مراقب بود با تاریخ جایگزین خلط نشود، تاریخ مخفی است که می‌تواند داستانی یا غیر داستانی باشد و به بررسی و روایت رویدادهایی می‌پردازد که ممکن است در تاریخ رخ داده باشند اما تاثیری که سبب تغییر در روند تاریخ شده باشد، نداشته‌اند. این دو ژانر داستانی از نظر موضوعی به هم شبیه هستند اما متفاوت از یکدیگرند. درحالی‌که ژانر تاریخ جایگزین زیرمجموعه ادبیات گمانه‌زن قرار می‌گیرد، ژانر تاریخ مخفی اگر روایت داستانی باشد، زیرژانر رمان تاریخی به حساب می‌آید که در واقع جزئی از ادبیات واقع‌گرایانه (رئالیسم) است. چند نمونه از مهمترین آثار ژانر تاریخ جایگزین ساکن برج بلند اثر فیلیپ کی. دیک جاناتان استرنج و آقای نورل اثر سوزانا کلارک 11.22.63 اثر استیون کینگ  5. آرمان‌شهر و ویران‌شهر | utopian and dystopian ژانر داستانی آرمان‌شهر و ویران‌شهر بخشی از ادبیات گمانه‌زن است که به گمانه‌زنی و روایت اشکال افراطی از ساختارهای اجتماعی و سیاسی می‌پردازد. در رمان ژانر آرمان‌شهری ویژگی‌هایی برساخت می‌شود که برای مخاطب جذاب است. جامعه و جهانی که آرمان ما قلمداد می‌شود و در رویایش به سر می‌بریم، در رمان ژانر ویران‌شهری یا پادآرمان‌شهری، برعکس جهانی نامطلوب به تصویر درمی‌آید. جهانی که ساختارهای آن به‌شدت معیوب است و در تعارض با آرمان‌های جمعی بشری. در ادبیات داستانی معمولا آرمان‌شهرها، تنها چهره‌ای فریبنده از یک ویران‌شهر هستند و نویسنده این دو را درهم می‌آمیزد. برای مثال در رمان «دنیای قشنگ نو» نویسنده گرچه جهانی پرزرق‌و‌برق و فریبنده را به تصویر کشیده است که می‌تواند آرمان‌شهر ما باشد، اما در کنه آن، یک ویران‌شهر نهفته است. ویران‌شهری که اگر در حقیقت جهان فریبنده و قشنگ آن نیندیشید، به آن ره نمی‌برید. از آثار ژانر آرمان‌شهری و ویران‌شهری دنیای قشنگ نو اثر آلدوس هاکسلی 1984 اثر جورج اورول سرگذشت ندیمه اثر مارگارت اتوود بیشتر بخوانید: بهترین کتاب های داستانی  6. فراطبیعی | supernatural داستان‌های فراطبیعی را اگر در گسترده‌ترین تعریف آن در نظر بگیریم، می‌تواند با ادبیات فانتزی و ترسناک همپوشانی پیدا کند. اما وقتی از داستان‌های فراطبیعی به عنوان یک ژانر داستانی صحبت می‌کنیم، محدوده آن تنگ‌تر می‌شود. این ژانرهای داستانی گرچه ممکن است با هم اشتباه گرفته شوند، اما تفاوت‌های روشن و مهمی دارند. ژانر داستانی فانتزی معمولا در دنیای دیگری اتفاق می‌افتد؛ جایی که جادو و موجودات خارق‌العاده، طبیعی هستند؛ درحالی‌که در ژانر فراطبیعی، سحر، جادو، هیولاها و موجودات خیالین، طبیعی نیستند. در واقع حضور جادو و این موجودات اغلب رازی دارد که در طرح داستانی تنیده شده است. همچنین این ژانر داستانی، بیشتر تمایل دارد بر تعلیق و رمز و راز تمرکز کند، تا کنش و ماجراجویی. یک راه معمول برای تشخیص راحت‌تر داستان‌های ژانر فراطبیعی، حذف فانتزی و وحشت و نیز عناصر مهم دیگرژانرهای داستانی نزدیک است. از داستان‌هایی که کاملا در این ژانر داستانی جای می‌گیرند، داستان‌های مرسوم ارواح (ghost story) است. از بهترین آثار ژانر فراطبیعی سخت‌تر شدن اوضاع اثر هنری جیمز بچه رزماری اثر آیرا لوین فال نیک اثر نیل گیمن  7. ادبیات شگرف | weird fiction ادبیات شگرف از زیرژانرهای ادبیات گمانه‌زن است که ریشه در اواخر قرن 19 و اوایل قرن بیستم دارد. ادبیات شگرف درحالی‌که به ژانرهای داستانی فانتزی و وحشت، نزدیک است اما یا از آنتاگونیست‌های سنتی داستان‌های ترسناک فراطبیعی مانند ارواح، خون‌آشام‌ها و گرگینه‌ها اجتناب می‌کند و یا آن‌ها را به طور بنیادی بازتفسیر می‌کند. گاهی نویسندگان ژانر ادبیات شگرف از اصطلاح شاخک (the tentacle) برای اشاره مستقیم‌تر به آثار این ژانر داستانی استفاده می‌کنند. زیرا شاخک یا بازوچه، اندامی است که در هیولاهای داستان‌های گوتیک اروپایی وجود ندارد؛ اما اغلب در موجودات هیولاواری که در ژانر ادبیات شگرف خلق می‌شوند، وجود دارد. نویسندگان ژانر ادبیات شگرف تلاش می‌کنند تا حس خوف و هیبت را نیز به همراه ترس، در پاسخ به موجوداتی که می‌آفرینند برانگیزند. ادبیات شگرف در واقع حاصل تعمقات فلسفی و زیبایی شناختی در ژانر وحشت و فانتزی است. از آثار ژانر ادبیات شگرف شهر و شهر اثر چاینا میه‌ویل کراکن اثر چاینا میه‌ویل نابودی اثر جف واندرمر بیشتر بخوانید: معرفی بهترین رمان های تاریخی  ادبیات غیرگمانه‌زن 8. عاشقانه | romance ژانر عاشقانه از پرطرفدارترین ژانرهای داستانی است. تمرکز این ژانر بر روی رابطه و احساسات عاشقانه میان دو نفر است که معمولا پایانی رضایت‌بخش و خوشبینانه دارد. تعارض‌ها، تعلیق و نقطه اوج در ژانر عاشقانه باید در خدمت گسترش و پیشبرد رابطه عاشقانه شخصیت‌های اصلی داستان باشد. البته این بدین معنا نیست که در ژانر عاشقانه نمی‌توان داستان‌های فرعی داشت که به‌طور خاص، به عشق شخصیت‌ها مرتبط نباشد. جین آستین، شارلوت برونته، ساموئل ریچاردسون و ماریا اجورث از نویسندگانی هستند که به گسترش این ژانر داستانی کمک کرده‌اند. ژانر عاشقانه شامل زیرژانرهایی چون رمانتیک معاصر، رمانتیک سلطنتی، رمانتیک اروتیک، رمانتیک سیاهان، رمانتیک چندفرهنگی، رمانتیک آمیش، رمانتیک فراطبیعی، رمانتیک الهام‌بخش و ... است. برخی از این زیرژانرها حاصل ترکیب عناصر ژانر عاشقانه با دیگر ژانرهای داستانی است. از مهمترین آثار ژانر عاشقانه غرور و تعصب اثر جین آستین جین ایر اثر شارلوت برونته دفتر خاطرات اثر نیکلاس اسپارکس بیشتر بخوانید: بهترین رمان های عاشقانه  9. اکشن | action ژانر اکشن بسیار شبیه به ژانر ماجراجویی است و به همین دلیل معمولا این دو ژانر داستانی با هم دسته‌بندی می‌شوند. ژانر اکشن متمرکز بر رویدادهای پرمخاطره، پرانرژی و سریع است. هسته اصلی در ژانر اکشن معمولا یک چرخش و انتخاب پرخطر است که از سوی شخصیت اصلی داستان انجام می‌شود و این، سرآغاز موقعیت‌های پراسترس است. تعلیق در این ژانر داستانی بسیار مهم است و زمانی ایجاد می‌شود که مخاطب می‌خواهد بداند تضاد میان قهرمان و آنتاگونیست داستان، چگونه حل می‌شود. در ژانر داستان اکشن به‌ندرت با پیچیدگی‌های روابط انسانی یا ظرافت‌های روانشناختی و فلسفی مواجه می‌شویم. ژانر اکشن معمولا به‌دنبال ارائه یک داستان معمایی پرانرژی و سریع است که تجربه‌ای مهیج برای خواننده خود به ارمغان می‌آورد. البته این طور نیست که همیشه شخصیت‌پردازی یا داستان‌گویی حذف شود. اکشن نظامی و اکشن جاسوسی دو زیرژانر مهم اکشن هستند. از مهمترین آثار ژانر اکشن اولین خون اثر دیوید مورل هویت بورن اثر رابرت لودلوم  9. ماجراجویی | adventure ژانر داستان ماجراجویی با ارائه خطر و حسی از هیجان به مخاطب شناخته می‌شود. یک رمان ماجراجویانه روایت رویداد یا مجموعه رویدادهایی است که خارج از نظم معمول زندگی قهرمان داستان رخ می‌دهد و اغلب همراه با خطر و کنش‌های فیزیکی است. خطر، در کانون توجه ژانر داستان ماجراجویی است. داستان‌های ژانر ماجراجویی همیشه به‌سرعت روایت می‌شوند و ریتم طرح داستانی به‌اندازه شخصیت‌پردازی، چینش و سایر عناصر یک اثر خلاقانه، اهمیت دارد. نویسندگانی چون والتر اسکات، الکساندر دوما، ویکتور هوگو، ژول ورن و رابرت لوئیس استیونسن از پیشگامان ژانر ماجراجویی بوده‌اند. این ژانر داستانی شامل زیرژانرهای شمشیربه‌دستان، روریتانیا و پیکارسک (رندنامه) می‌شود. از مهم‌ترین آثار ژانر ماجراجویی رابینسون کروزوئه اثر دانیل دافو جزیره گنج اثر رابرت لوئیس استیونسن آوای وحش اثر جک لندن  10. معمایی | mystery رمان معمایی فرم جوانی از ادبیات ژانری است که از اوایل قرن نوزدهم توسعه یافته است. شاید یکی از دلایل اینکه تا پیش از قرن نوزدهم خبری از ژانر داستانی معمایی نبود، فقدان نیروی پلیس واقعی باشد. تا پیش از انقلاب صنعتی، بسیاری از شهرها در بهترین حالت تنها پاسبان شب داشتند. در این شرایط، یا جنایت‌ها به‌سرعت حل می‌شدند و یا حل‌نشده رها می‌شدند. اما با ازدحام جمعیت در شهرها و نهادینه شدن نیروهای پلیس، نیاز به کارآگاه درک شد و کم‌کم رمان‌های معمایی نیز شکل گرفتند. عنصر مهم در ژانر داستان معمایی، وجود رویداد مرموزی است (اغلب درباب قتل یا یک جنایت) که تا آخر داستان رازآلود باقی می‌ماند. این معمای پیچیده، مخاطب را با چالش‌های فکری مواجه می‌کند و موشکافی و دقت نظر می‌طلبد. میان ژانرهای داستانی معمایی و جنایی، پیوند نزدیکی وجود دارد و معمولا این دو در کنار هم قرار می‌گیرند. گرچه داستان‌های جنایی غیرمعمایی و داستان‌های معمایی غیرجنایی نیز وجود دارد؛ مانند رمان‌های معمایی فراطبیعی. ژانر معمایی به‌ویژه با زیرژانر کارآگاهی مشابه است اما به‌هرحال در چندین نقطه متفاوت است. در رمان کارآگاهی معمولا مظنونی وجود ندارد (مثل رمان‌های شرلوک هلمز) درحالی‌که در رمان معمایی تعداد زیادی مظنون وجود دارد. در رمان کارآگاهی تمرکز داستان بر روی کارآگاه (که معمولا کارآگاهی حرفه‌ای و یا بازنشسته است) و نحوه کشف جنایت است اما در رمان معمایی تمرکز بر هویت مجرم و نحوه ارتکاب جنایت است. (کارآگاه در رمان معمایی معمولا فردی غیرحرفه‌ای و ناوارد است.) از رمان‌های ژانر معمایی زن سفیدپوش اثر ویکی کالینز ما همیشه قلعه‌نشینان اثر شرلی جکسون فرشتگان و شیاطین اثر دن براون  11. جنایی | criminal ژانر جنایی، پلیسی و کاراگاهی اصطلاحاتی است که همگی برای توصیف آن دسته از روایت‌هایی به کار می‌رود که حول عنصر جنایت و به‌ویژه تحقیق پیرامون آن جنایت -اغلب قتل-، می‌چرخد. تعلیق و معما؛ عناصر کلیدی هستند که تقریبا همیشه در این ژانر داستانی، حضور دارند. گرچه ردپای جنایی‌نویسی به زمان‌های دور برمی‌گردد، اما ژانر داستان جنایی مدرنی که امروز شناخته می‌شود توسط ادگار آلن پو در اواسط قرن 19 و با داستان کوتاه «قتل‌های خیابان مورگ» ابداع شد. سال‌های 1920 تا 1954، عصر طلایی جنایی‌نویسی بود؛ دوره‌ای که نویسندگان مختلف، آثار بزرگی در این ژانر داستانی خلق کردند. بسیاری از این نویسندگان بریتانیایی بودند. آرتور کانن دویل و آگاتا کریستی از مهم‌ترین نویسندگان این ژانر به حساب می‌آیند. از زیرژانرهای داستان جنایی؛ معمایی ساده، کاراگاهی، جنایت غیرممکن یا معمای اتاق بسته، هاردبویلد، پلیسی، whodunit،  گونگان، تریلر حقوقی و نوآر است. از بهترین آثار ژانر جنایی نشانه چهار اثر آرتور کانن دویل تحقیقات پوآرو اثر آگاتا کریستی آنک نام گل اثر اومبرتو اکو بیشتر بخوانید: آشنایی با بهترین رمان ها و داستان های جنایی  12. کمدی | comedy ژانر کمدی یا طنز، داستانی است درباره رویدادهای بامزه که تمایل به خنداندن و سرگرم کردن مخاطبان خود دارد. ژانر کمدی بسیار باز است و می‌تواند با همه ژانرهای داستانی دیگر ترکیب شود. ریشه اصطلاح کمدی به یونان باستان بر‌می‌گردد و همین قدر سابقه دارد. کمدی گرچه در وهله اول در پی خنداندن مخاطب خود است، اما می‌تواند بستر مناسبی برای گفتگو درباره کاستی‌ها و رذایل انسان، جامعه و نهادها فراهم کند. برای مثال کمدی سیاه دقیقا از مسائل سخت و دردناکی صحبت می‌کند که به طور عادی تمایل به نادیده گرفتن آنها وجود دارد. از ویژگی‌های بارز ژانر داستانی کمدی، کنایه قوی و گاهی حتی ستیزه‌جویانه است. کمدی بر اساس سرچشمه شوخی، نحوه و زمینه اجرای آن، به زیرژانرهای داستانی دیگری چون کمدی سیاه، کمدی آداب، کمدی آبی، طنز سوررئال، گروتسک، کرینج، اسکروبال، کمدی کهن و ... تقسیم می‌شود. از آثار مهم ژانر کمدی دایی جان ناپلئون اثر ایرج پزشکزاد چاخان اثر عزیز نسین مرگ در می‌زند اثر وودی آلن    13. وحشت | horror از دیگر گونه‌های ادبیات ژانری، وحشت است که هدف از آن ایجاد ترس و وحشت در مخاطب است. این ژانر داستانی با قدمتی دیرینه‌، ریشه در داستان‌های فولکلور و سنت‌های دینی دارد و بیش از هر چیز بر مرگ، زندگی پس از آن و شیاطین تمرکز دارد. گفتنی است ژانر وحشت به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود: ترسناک روانشناختی و ترسناک ماورایی. از این میان، ژانر ترسناک ماورایی با روایت از موجودات فراطبیعی و رویدادهای خارق‌العاده ذیل ادبیات گمانه‌زن قرار می‌گیرد. اما ژانر ترسناک روانشناختی با تمرکز بر حالات ذهنی، عاطفی و روانی و به‌ویژه بیماری‌های روانشناختی ذیل دو ژانر وحشت و واقع‌گرایی روانشناختی قرار می‌گیرد که البته با توجه به نزدیکی یا دوری عناصر رمان به ادبیات ژانری یا رمان ادبی در یکی از دو دسته قرار می‌گیرد. ژانر وحشت به زیرژانرهای داستان خون‌آشامی، گوتیک، جیانگشی، ادبیات هیولایی، وحشت آنالوگ، وحشت فضایی و ... تقسیم می‌شود. از مهمترین آثار ژانر وحشت درخشش اثر استفن کینگ گجسته دژ هیل اثر شرلی جکسون جن‌گیر اثر ویلیام پیتر بلاتی بیشتر بخوانید: بهترین کتاب های ترسناک خارجی  14. دلهره‌آور | thriller ژانر دلهره‌‌آور با حالت‌هایی که برمی‌انگیزاند و به مخاطب خود حس تعلیق، انتظار، هیجان، شگفتی و اضطراب می‌دهد، تعریف می‌شود. البته این ژانر داستانی با بسیاری از زیرژانرهای داستانی دیگر چون جنایی، معمایی، عاشقانه، ترسناک و ... همپوشانی دارد. از شگردهای ژانر دلهره‌آور، پنهان کردن اطلاعات مهم است و همچنان که به سمت نقطه اوج خود می‌رود، مخاطب را در لبه صندلی نگه می‌دارد. رمان ژانر دلهره‌آور، اغلب طرح شرور محوری است که موانعی را برمی‌سازد و قهرمان‌ها باید بر آن‌ها غلبه کنند. ریشه‌های ژانر داستانی دلهره‌آور به صدها سال پیش بازمی‌گردد اما به عنوان یک سبک مجزا در ادبیات از قرن 18 و اوایل قرن 19 شروع به رشد کرد؛ به‌ویژه با رمان‌هایی چون کنت مونت کریستو (1845) و سی و نه پله (1915). از زیرژانرهای آن، دلهره‌آور روانشناختی، تکنوتریلر، تریلر فاجعه و ... است. از بهترین رمان‌های ژانر دلهره‌آور نماد گمشده اثر دن براون سکوت بره‌ها اثر توماس هریس چیزهای تیز اثر گیلیان فلین بیشتر بخوانید: آشنایی با بهترین کتاب های ترسناک ایرانی  15. تاریخی | historical در ژانر تاریخی، داستان برساخته ذهن نویسنده، در صحنه رویدادی تاریخی روایت می‌شود. عنصر اساسی در ژانر داستانی تاریخی این است که در گذشته روایت می‌شود و به مواردی چون آداب و رسوم، شرایط اجتماعی و دیگر جزئیات آن دوره‌ زمانی، می‌پردازد. بااین‌حال تشخیص رمان ژانر تاریخی کمی سخت است؛ زیرا می‌تواند به‌سادگی با هر اثری که در گذشته نوشته شده است، اشتباه شود. انجمن رمان تاریخی معتقد است که اثری در ژانر تاریخی است که حداقل 50 سال پس از رویدادهای توصیف شده نوشته شده باشد. سارا جانسون یکی از منتقدان ادبی، می‌گوید باید درباره رویدادهای اواسط قرن گذشته به قبل باشد؛ که در آنها نویسنده به جای رجوع به تجربه شخصی‌اش، بر اساس تحقیق و پژوهش بنویسد. اما لیندا آدامسون؛ استاد و منتقد ادبی در مقدمه‌ای که بر اثر مرجع؛ «داستان تاریخی جهان» نوشته است؛ رمانی را در ژانر داستان تاریخی می‌داند که درباره دوره زمانی مربوط به دست‌کم 25 سال پیش از زمان نگارش اثر باشد. گرچه که به‌هرحال مردم رمان‌های قدیمی مانند آثار جین آستین را به عنوان رمان تاریخی می‌خوانند. از آثار ژانر تاریخی هوس‌های امپراطور اثر هنریک سینکیه‌ویچ فرزند ربوده شده اثر رابرت لوئیس استیونسن بارنابی روج اثر چارلز دیکنز  16. داستان فلسفی داستان فلسفی درواقع از گونه‌های ادبیات ژانری نیست و شامل هر نوع داستانی می‌شود که بخش قابل‌توجهی از محتوای خود را به پرسش‌هایی که فلسفه به آن پرداخته است، اختصاص می‌دهد. رمان فلسفی می‌تواند هر جنبه‌ای از وضعیت انسان را کاوش کند؛ برای مثال کارکرد و نقش جامعه، ماهیت و انگیزه اعمال انسانی، هدف زندگی و ... . داستان فلسفی می‌تواند رمان ادبی باشد و یا بخشی از ادبیات ژانر؛ و در ژانرهای داستانی مختلفی چون علمی تخیلی، آرمان‌شهر و ویران‌شهر، رئالیسم جادویی و ... قرار گیرد. از مهم‌ترین آثار داستان فلسفی چنین گفت زرتشت اثر فریدریش نیچه تهوع اثر ژان پل سارتر بار هستی اثر میلان کوندرا  17. داستان سیاسی داستان سیاسی نیز مانند داستان فلسفی، یک ژانر داستانی در ادبیات ژانری نیست. داستان سیاسی شامل هر نوع روایت داستانی است که از رویدادهای سیاسی و یا نظام‌ها و نظریه‌های سیاسی به‌طور گسترده بهره می‌برد. هدف داستان سیاسی نقد مستقیم یک جامعه و یا ارائه یک واقعیت بدیل است. داستان سیاسی با درام اجتماعی، ادبیات پرولتری و داستان علمی - اجتماعی، همپوشانی دارد. از نمونه‌های مهم داستان سیاسی دون کیشوت اثر میگل سروانتس     خوشه‌های خشم اثر جان اشتاین بک 1984 اثر جورج اورل  18. داستان پارانوئید | paranoid داستان پارانوئید، اصطلاحی است برای توصیف آثاری که ماهیت سوبژکتیو واقعیت را و اینکه چگونه ممکن است توسط نیروهای قدرت دستکاری شود، می‌کاود. این نیروها می‌تواند بیرونی باشد مانند یک حکومت توتالیتر و یا درونی باشد. فرانتس کافکا یکی از مهمترین نویسندگان داستان با مضامین پارانوئید است. از آثار مهم داستان پارانوئید محاکمه اثر فرانتس کافکا قصر اثر فرانتس کافکا باشگاه مشت‌زنی اثر چاک پالنیک  19. تربیتی | bildungsroman رمان تربیتی که گاهی به آن coming-of-age نیز گفته می‌شود، ژانری ادبی است در سنت رمان‌نویسی اروپایی که تمرکزش بر بلوغ، رشد روانشناختی و ارزشی، و شکل‌گیری جهان عاطفی - ذهنی قهرمان داستان از نوجوانی تا بزرگسالی است. از رمان «سال‌های شاگردی ویلهلم مایستر» اثر گوته، به‌عنوان اولین رمان با ژانر داستان تربیتی نام برده می‌شود. برخی از آثار رمان تربیتی دیوید کاپرفیلد اثر چارلز دیکنز1850 زنان کوچک اثر لوییزا می آلکات کشتن مرغ مقلد اثر هارپر لی         20. الهام‌بخش | inspirational ژانر الهام‌بخش یکی از آن دسته ژانرهای داستانی است که به‌ویژه در سال‌های گذشته، رشد پیدا کرده است. از این‌رو گرچه داستان الهام‌بخش می‌تواند زیرژانری از هر ژانر داستانی دیگری باشد، برای فروشندگان کتاب و کتابخانه‌ها راحت‌تر است که آن را یک ژانر مجزا در نظر بگیرند. البته به لحاظ آکادمیک این ژانر مورد توافق و پذیرش نیست. ژانر الهام‌بخش شامل رمان‌هایی می‌شود که هدف اصلی آنها به تصویر کشیدن نمونه‌ای از تغییر در زندگی شخصیت‌های اصلی است تا خوانندگان را بدان تشویق کند. البته طبقه‌بندی یک کتاب در ژانر الهام‌بخش دشوار است؛ زیرا انتخاب شخصی، سلیقه و باورهای فردی عواملی هستند که بر روشی که یک کتاب می‌تواند الهام‌بخش خواننده، باشد تاثیر دارد. داستان الهام‌بخش گاهی با دسته‌های دیگر داستانی مانند داستان مسیحی، داستان الهیاتی، داستان شهودی و داستان لطیف همسان یا همراه می‌شود. اما به‌هرحال داستان الهام‌بخش گسترده‌تر است و همانطورکه گفته شد، می‌تواند طیف وسیعی از ژانرهای داستانی را در خود جای دهد. از نمونه آثار ژانر الهام‌بخش کیمیاگر اثر پائولو کوئیلو پنج نفری که در بهشت ملاقات می‌کنید اثر میچ آلبوم زمان‌دار اثر میچ آلبوم  به قلم «قاصدک حسینی» کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.  

شما تا به حال در زندگیتان روز‌های خاکستری داشته‌اید؟ روزهایی که لبخندهایتان کج و کوله و الکی می‌شود و در جواب «حالت خوبه؟» یک «خوبم» دروغکی روی هوا می‌پرانید، روزهایی که هرچه چراغ‌های خانه را روشن می‌کنید باز هم به نظرتان هال و پذیرایی تاریک است، روزهایی که زنگ‌های آخر یک جور دیگری کش می‌آید و معلم ریاضیتان زنگ ورزش را گرفته است و از آن بدتر اگر نمی‌گرفت هم شما حوصله پا زیر توپ زدن نداشتید، روزهایی که بعد از آمدن از مدرسه یک راست روی تختتان ولو می‌شوید و انجام دادن تکلیف‌های هندسه و ادبیات و زیست برایتان یک شوخی بی‌مزه بیشتر نیست، روزهایی که دوست دارید از جایتان بلند شوید  اما انگار هرچه تلاش می‌کنید بیشتر در تخت و تشک و رخت خوابتان فرو می‌روید. خواهش می‌کنم بی‌خود قیافه نگیرید و نگویید که هیچ‌کدام از روزهایتان تا به حال خاکستری نبوده. اصلا شاید همین لحظه برای شما لحظه‌ای خاکستری باشد. لحظه‌ای که در آن هیچ «انگیزه‌ای» وجود ندارد. حواستان بود؟ من همین الان از یک کلمه جادویی استفاده کردم. کلمه‌ای که می‌تواند زنگ آخر را به اندازه یک چشم به هم زدن کوتاه کند، هال و پذیرایی را روشن کند، شما را صبح زود از روی تختتان بکند، کلاس ریاضی را از عسل شیرین‌تر کند و شاید باورتان نشود و با خودتان بگویید دارد دروغ می‌گوید اما حتی می‌تواند کاری کند که شما از نوشتن تکالیف هندسه لذت هم ببرید!  لیست پیش رو را برای روزهای خاکستری‌تان نگه دارید، روزهایی که نیاز دارید قصه‌ی آدم‌های شجاعی را بشنوید که همه چیز برای به رخت خواب چسبیدنشان فراهم بود اما برای لحظه‌ی شیرین رسیدن جان کندند و در نهایت، رسیدند.  معرفی بهترین کتاب های انگیزشی مناسب نوجوانان کتاب رویای دویدن شروع نکرده می‌خواهم اعتراف کنم که من اگر جای جسیکا بودم دیگر از اتاقم بیرون نمی‌آمدم، شاید اصلا دیگر از ته دل هم نمی‌خندیدم، اگر هم بیرون می‌آمدم و می‌خندیدم دیگر حداقل فکر تلاش دوباره عمرا به سرم می‌زد.  حالا نوبت شماست. یک لحظه چشم‌هایتان را ببندید و تصور کنید قهرمان دو و میدانی هستید، چندین مدال طلا و مقامات مختلف دارید و یک آینده درخشان ورزشی پیش روی شماست. دارد خوش می‌گذرد نه؟ چشم‌هایتان را باز نکنید. تصور کنید که روزی در حالی که همه چیز بر وفق مراد شماست با دوست صمیمیتان در اتوبوس مدرسه نشسته‌اید. می‌بینم که دارید لبخند می‌زنید. ماشین تصادف می‌کند. باز نکنید. شما دوست صمیمی‌تان را از دست می‌دهید. علاوه بر عزیز‌ترین دوستتان یکی از پاهایتان را هم از دست می‌دهید. یادتان می‌آید که در این تصور شما قهرمان دو و میدانی بودید؟ یعنی پاهایتان مهم‌ترین عضو بدنتان به حساب می‌آمدند. می‌بینم که دیگر خیلی هم بهتان خوش نمی‌گذرد. حالا می‌توانید چشم‌هایتان را باز کنید و به من بگویید در این موقیت چه کار می‌کردید؟ از عالم و آدم عصبانی می‌شدید؟ حوصله انجام هیچ کاری را نداشتید؟ ترجیح می‌دادید تمام روز روی تختتان باشید؟  خب باید بگویم جسیکا هم روزهای اول وضعیتی مثل وضعیت شما داشت. اما آنچه کتاب «رویای دویدن» را خواندنی می‌کند، تصویر جوانه زدن ساقه‌های نازک امید است که ذره ذره در قلب جسیکا تنومند می‌شوند. امیدی که در مسیر دوباره قهرمان شدن بیشتر از داشتن پای راست به کمک او می‌آید.  رویای دویدن را انتشارات پرتقال برای سنین بالای چهارده سال منتشر کرده است و می‌توان آن را به عنوان بهترین کتاب های انگیزشی نوجوانان قلمداد کرد.   کتاب جنگی که نجاتم داد طبق گزارش‌های رسیده به واحد مرکزی خبر احتمال می‌رود به صورت میانگین حدود نود و نه درصد خوانندگان این مطلب وضعیت زندگیشان از زندگی آدا بهتر باشد. همچنین گزارش‌های میدانی حاکی از آن است که حدود هشتاد و دو درصد از خوانندگان این مطلب که قیافه دپرس به خود گرفته بودند بعد از مطلع شدن از وضعیت زندگی آدا با خود گفته‌اند: «نه بابا وضع من خیلی بهتر از اینه!!!» گزارش‌هایی که هم اکنون به دستم رسیده حاکی از این است که حدود هفتاد و هشت درصد خوانندگان این کتاب بعد از پایان داستان لبخند می‌زنند و می‌گویند: «اگه آدا تونست، پس منم می‌تونم!» حدود سه درصد از این هفتاد و هشت درصد هم لبخند نزده‌اند. و در کمال تعجب حدود شصت و سه درصد و نیم از خوانندگان، بعد از پایان داستان از جای خود بلند شده‌اند و حتی از اتاق نیز خارج شده‌اند و به گفته شاهدان عینی برق امید هم در چشم‌هایشان مشاهده می‌شده. لازم به ذکر است تمام آمار‌های مطرح شده حدودی و خیالی هستند! «جنگی که نجاتم داد» داستان زندگی آدا یا داستان تلاش‌های آدا برای زندگی کردن است. او به قول مادرش دختری معیوب است که نمی‌تواند راه برود. یعنی مادرش به او گفته که نمی‌تواند راه برود. آدا تصوری از دنیای بیرون خانه ندارد. چرا؟ چون هیچ وقت از خانه بیرون نرفته است. مادرش از وجود او و اینکه کسی او را ببیند شرم دارد و به همین دلیل آدا را سیزده سال در خانه زندانی کرده. آدا حتی نمی‌داند که درخت وچمن چه شکلی هستند. خارج از دیوارهای خانه نیز جنگ جهانی دوم درحال وقوع است وشهر کم کم ناامن می‌شود و دیگر جای ماندن بچه‌ها نیست. درست است که مادر، آدا را از زندگی محروم کرده و جنگ نیز خارج از دیوار‌های خانه در حال بلعیدن زندگی است اما هیچ کس نمی‌تواند جلوی جریان زندگی را در درون آدا بگیرد. مادر تصمیم می‌گیرد برادر کوچک‌تر آدا را برای در امان ماندن از جنگ به همراه گروهی دیگری از بچه‌های شهر به دست دولت بسپارد تا از شهر خارج کند و این همان جایی است که آدا تصمیم می‌گیرد برای همیشه از خانه فرار کند و همراه برادرش از شهر برود. این شروعِ سفر پر از خطر، هیجان و امید آدا برای یافتن زندگی است... «جنگی که نجاتم داد» در دو جلد برای سنین بالای شانزده سال و توسط انتشارات پرتقال به چاپ رسیده است؛ کتابی که از بهترین کتاب های انگیزشی برای نوجوانان است.   کتاب منتقد کوچک بله، گلادیس نسبت به باقی شخصیت‌های این لیست زندگی ساده‌تری دارد، از جایی فرار نکرده، تصادف نکرده و کلی سختی‌های عجیب و غریب نکشیده است. برعکس، کتاب «منتقد کوچک» احتمالا آرام‌ترین وشیرین‌ترین کتاب این لیست است. اما گلادیس عاشق چیزی است که اجازه ندارد عاشقش باشد. گلادیس دختربچه‌ای دوازده ساله است و عاشق آشپزی است. از وقتی کوچک‌تر بوده مخفیانه شروع به یادگرفتن غذاها و دسرهای مختلف می‌کند. او تمام مهارت‌های عجیب و غریب آشپزی‌اش را در مدت کوتاه بعد از آمدن از مدرسه تا رسیدن پدر و مادرش از سرکار امتحان می‌کند. تنها زمانی که تمام آشپزخانه برای خودش است. اما یک روز که گلادیس در حال برشته کردن رویه‌ی دسرش با آتش مستقیم  بود  پرده‌ی آشپزخانه آتش می‌گیرد و راز بزرگ گلادیس فاش می‌شود. از آن پس گلادیس از تمام فعالیت‌ها و برنامه‌ها و حتی کتاب‌های مرتبط با آشپزی منع می‌شود. اما همانطور که می‌دانید هیچ قانون و محدودیتی نمی‌تواند جلوی کسی که چیزی را واقعا دوست دارد بگیرد.  «منتقد کوچک»، این کتاب انگیزشی نوجوانان را انتشارات پرتقال برای سنین بالای دوازده سال به چاپ رسانده است.  هشدار: هرگز این کتاب را با شکم گرسنه نخوانید!   کتاب گرگ ها از برف نمی ترسند می‌خواهم همین اول بهتان هشدار بدهم که کتاب «گرگ ها از برف نمی ترسند» احتمالا کامتان را کمی تلخ می‌کند، شاید حتی یک جاهایی جلوی اشک‌هایتان را هم نتوانید بگیرید ولی اشکالی ندارد، نترسید، شما که اینقدر نازک نارنجی نبودید. حالا که تا اینجا را آمده‌ام بگذارید این را هم بگویم که لبخندی که در انتهای این کتاب  نصیبتان می‌شود از جنس لبخند‌هایی که آخر کتاب‌های قبلی زده‌اید نیست. شاید از آن لبخند‌هایی باشد که یک سر قاشق غصه و حسرت هم قاطی‌اش است. حالا دوباره چشم‌هایتان را ببندید و بگذارید این را هم بگویم تصور کردنش این یکی هم به سادگی بقیه نیست.  دو پسر نوجوان را تصور کنید که رفیق صمیمی‌اند، در یک روستای کوچک در حوالی اردبیل زندگی می‌کنند و یکیشان که فتاح باشد زیاد هم از محل زندگیشان خوشش نمی‌آید و منتظر فرصت است که بار و بندیلش را جمع و کند و برود شهر. یک روز از روزهای زمستانیِ اردبیل که احتمالا می‌دانید چقدر سرد است، خبر می‌آید که آبشار کنار روستا یخ زده. در چنین شرایطی مسلم است که فتاح و یوسف باید بروند و این صحنه را ببینند. فتاح و یوسف از دیدن آبشار به روستا برمی گردند و حتما انتظار دارید که بگویم به خانه‌شان می‌روند و بعد از خوردن غذای گرمی که مادرانشان درست کرده‌اند، برای خانواده‌شان تصویری که از آبشار دیده‌اند را تعریف می‌کنند. بله، فتاح و یوسف به روستا بر می‌گردند اما دیگر نه روستایی باقی مانده، نه خانه و نه خانواده‌ای. بهتان که گفته بودم برای تلخ شدن دهانتان آماده باشید. زلزله، روستا را زیر ورو کرده و به جز خواهر فتاح و مادربزرگ یوسف هیچ کس جان سالم به در نبرده است.  حالا می‌خواهم چشم‌هایتان را که بدون اجازه باز کرده‌اید دوباره ببندید و شبِ همان روز را تصور کنید، هوا تاریک شده، روستا زیر و رو است و یک نقطه سالم ندارد، جنازه تمام اهالی روستا زیر آوار مانده، روستا صعب العبور است و امدادگران نتوانستند خودشان را برسانند، دو پسر نوجوان با یک عالمه جنازه از خانواده‌هایشان و مردم روستا و دونفر از اعضای مجروح خانواده‌شان که از زیر آوار بیرون کشیده‌اند، تنها مانده‌اند و برف، برف است که بدون ملاحظه می‌بارد و گرگ، گرگ‌هایی که بوی جنازه هارا شنیده‌اند و اصلا از برف نمی‌ترسند.  «گرگ ها از برف نمی ترسند» داستان مقاومت است، داستان به دوش کشیدن یک غم به دوش نکشیدنی و ادامه دادن. این کتاب را بخوانید، بخوانید و ببنید امید چه چیز عجیب و سر سختی است که حتی می‌تواند سخت ترین سنگ‌ها را بشکافد، جوانه بزند و نجات دهد.  این کتاب را انتشارات قدیانی چاپ کرده است و برای نوجوانان بالای شانزده سال مناسب است.   کتاب دختر انار اسم شخصیت داستان «دختر انار»، امل است. در طول تاریخ هزاران و شاید حتی میلیون‌ها امل وجود داشته است. این یک استعاره نیست. در طول تاریخ  بشر واقعا میلیون‌ها امل زندگی کرده‌اند و با شرایطی دقیقا مشابه امل قصه‌ی ما از این دنیا رفته‌اند. حتی همین حالا که شما دارید این متن را می‌خوانید هنوز امل‌هایی درکشورهای مختلف دنیا شب و روز می‌گذرانند. دختر انار از رنج  دختر بودن می‌گوید، در جامعه‌ای که هنوز در بخش‌هایی از آن آرزوهای دختران زنده به گور می‌شود. امل در یکی از روستاهای پاکستان زندگی می‌کند. عاشق یادگرفتن و یاددادن است و رویای شبهایش این است که معلم شود. می‌خواهد همه چیز را بداند، همه جا را ببیند و خلاصه که ذهنش یک کارخانه رویاسازی است. اما مگر همه چیز به همین راحتی است؟ اینکه ذهن یک دختر، آن هم دختر اول خانواده در یک روستای دور افتاده در پاکستان رویایی را بسازد و ناملایمات زندگی همه به یک باره محو شوند و آن دختر بدون هیچ پیچش داستانی به آرزوهایش برسد؟  مادر امل دختر چهارمش را به تازگی به دنیا آورده و دچار افسردگی بعد از زایمان است و توانایی مراقبت از فرزندش و انجام کارهای خانه را ندارد. اینجاست که اولین بمب در پیرنگ داستان می‌افتد. پدر امل از او می‌خواهد مدرسه را رها کند و به عنوان دختر بزرگ خانواده مسئولیت خانه را بر عهده بگیرد. اینکه می‌گویم از او درخواست می‌کند منظورم این نیست که امل هم می‌تواند بگوید: «نه بابا جان من ترجیح می‌دم درس بخونم.» منظورم این است که امل تنها یک انتخاب دارد. آن هم این است که مدرسه را، تنها دریچه رسیدن به آرزوهایش را رها کند. شاید فکر کنید این بدترین اتفاقی است که در این داستان می‌افتد اما باید بگویم طی اتفاقی، امل مجبور می‌شود برای جبران بدهی‌های پدرش در خانه ثروتمندترین فرد روستا خدمت کار شود. شاید با خودتان بگویید: «اینکه خیلی کلیشه اس بابا.» و باید بهتان بگویم بله، داستان دختری که از مدرسه رفتن منع می‌شود و مسیر زندگی‌اش به کلی از راهی که انتهای آن آرزوهایش بوده‌اند جدا می‌شود، یک طرح خیلی کلیشه‌ای است. کلیشه‌ای است به این خاطر که اگر یادتان باشد میلیون‌ها امل در تاریخ وجود داشتند.  نمی‌خواهم موضوع این لیست فراموشتان شود. قرار است بالای این لیست با فونتی درشت نوشته شود: بهترین کتاب‌های انگیزشی نوجوان، پس باید جوانه‌ی امید و تلاش از روزنه‌ای بر این داستان بتابد که می‌تابد. که ذکاوت و سرسختی امل ساقه‌ی شکننده امید را مراقبت می‌کند و نمی‌گذارد روی آرزوهای زنده‌اش که هنوز نفس می‌کشند و جان دارند، خاک ریخته شود. دختر انار را انتشارات پرتقال برای سنین بالای دوازده سال منتشر کرده است.   کتاب شما که غریبه نیستید  بعضی قصه‌ها خنک‌اند، مثل شربت آبلیمو می‌مانند که یک نفر وسط گرمای تیرماه تعارف کند، مثل بستنی کیم‌اند بعداز آخرین امتحان خردادماه، مثل خوابیدن زیر باد کولر‌ند. جگر آدم را خنک می‌کنند. آدم می‌خواندشان و می‌نوشدشان و باهاشان گریه می‌کند و می‌خندد و در آخر هم زیر آبشار امید انتهای داستان سرو کله‌اش را می‌شوید و می‌آید بیرون.  «شما که غریبه نیستید»، یک آتوبیوگرافی جگر خنک کن است. هوشنگ مرادی کرمانی در این کتاب درباره‌ی خودش حرف می‌زند. درباره تمام روزها و رخداد‌های تکان دهنده‌ای که بر او گذشته است. درباره‌ی هوشو، پسربچه‌ای که به راحتی می‌توانست با وجود رنج‌های فراوان در زندگی‌اش به هرچیزی تبدیل شود. اما او تبدیل به یکی از بزرگ‌ترین و تاثیرگذار‌ترین نویسندگان تاریخ ادبیات کودک و نوجوان شد.  قصه‌های خیالی و فانتزی همیشه خوبند اما قبول دارید که هیچ چیز مثل یک الگوی واقعی از یک انسان شجاع حال آدم را جا نمی‌آورد؟  «شما که غریبه نیستید» را انتشارات معین چاپ کرده است و نوجوانان بالای شانزده سال می‌توانند از خواندن آن لذت ببرند.  به قلم «مریم کمالی پور»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

پس از سقوط رضا شاه در شهریور 1320، اندکی از شدت خفقان‌های سیاسی و اجتماعی کم شد. به تدریج فضای مبسوطی جهت فعالیت‌های سیاسی احزاب ایجاد گردید. آیا این فضا به خواست پهلوی دوم بود؟ خیر. اما رژیم پهلوی چاره‌ای جز کنار آمدن با احزاب سیاسی، و گرفتن ژست یک پادشاه دموکرات نداشت. مجلس چهاردهم با تقلب تشکیل شد و با آزاد نبودن انتخابات در مجلس شانزدهم، جبهه‌ی ملی از میان نخبگان سیاسی آن روزگار بیرون آمد. اما این بازی‌های سیاسی فقط تا مرداد 1332 طول کشید. با محکم شدن پایه‌های سلطنت، نقاب شاه در 28 مرداد 1332 برداشته شد؛ و آنچه را که مردم باید می‌فهمیدند را تحت لوای آمریکا نشان داد. جبهه‌ی ملی به مبارزات خود در راستای قانون اساسی ادامه داد؛ آنچه موازی با جبهه ملی تشکیل شد و در سایه به رشد خود ادامه داد، تا انقلاب 57 را به ثمر رساند؛ صدای یک روحانی شیعه به نام روح‌الله خمینی بود. با انقلاب سفید شاه، امام خمینی (ره) تبعید کرد و سران جبهه ملی زندانی شدند. این تنش‌ها در ایران همزمان بود با خیزش‌های چپ جهانی در آمریکای لاتین،  الجزایر و بسیاری کشور‌های دیگر. هوش سیاسی پهلوی این خیزش‌ها را ندید. ساواک را تاسیس کرد. همچنان مخالفین را تبعید و زندانی کرد و منتظر بود جو کشور آرام شود. از دل این جَو رادیکالیسم جهانی، و دیکتاتوری نوظهور داخلی سازمانی سربرآورد به نام مجاهدین خلق. سعید شاهسوندی درباره‌ی تشکیل سازمان چنین می‌گوید: «در فضای جنگ تجاوزکارانه‌ی امپریالیستی علیه مردم ویتنام، کوبا، فلسطین و شمال و جنوب آفریقا. و در فضای تجاوزات مکرر امپریالیستی به کشورهای خاورمیانه. و در فضای جنبش چریکی فلسطینی‌ها علیه اشغال و آوارگی. نسل ما، نسل مجاهدین خلق تولد سیاسی یافت.» مشی سازمان مجاهدین خلق مخفی‌کاری کامل و مسلحانه بود. اما این سازمان چنان که پرشور تشکیل شد تدام نیافت. دلیل آن را در کتاب‌های فراوانی می‌توان جستجو کرد که درباره‌ی سازمان مجاهدین خلق پیش از انقلاب 57، و منافقین کنونی نوشته شده است. در این یادداشت به معرفی چند کتاب شاخص مرتبط با مجاهدین خلق پرداخته‌ایم. بهترین کتاب ها با موضوع مجاهدین خلق 1. خداوند اشرف: نگاهی مستند و تاریخی به روند فرقه گرایی سازمان مجاهدین خلق «حجت سید اسماعیلی. شما به جرم نفوذ به سازمان، از طرف وزارت اطلاعات رژیم بازداشت  می‌شوید. این کلمات هنوز از دهان وی کامل بیرون نیامده بود، که نریمان حسن عزتی، مختار بهرام جنت سرایی، و مجید عالمیان، به سرعت از اتاق بغلی وارد شده، و بلافاصله مرا چشم بند زده، و دستهایم را با دستبند از پشت بسته، وکتک زنان مرا به سمت یک خودروی  لندکروز سفیدکه در بیرون برای همین کار منتظر بود بردند.کف ماشین خواباندند، و مرا  به سمت محل نامعلومی در اشرف بردند. من در طول مسیر دو بار بیهوش شده و مجدداً به  هوش آمدم.» این شرح چگونگی بازداشت نویسنده‌ی کتاب خداوند اشرف است؛ که به دلیل درخواست جدایی از سازمان گرفتار سلول‌های نوساز و مخوف پادگان اشرف می‌شود. سازمانی که روزگاری با هدف گسترش عدالت و برابری سال 1344 تاسیس شد؛ به سرانجام زبونی همچون پادگان اشرف رسید. چنانکه اعضای سینه‌چاک هم از موقعیت جدید متحیر شده، و اقدام به جدا شدن می‌کردند. چرا سازمان منافقین چنین تنزل کرد که افرادش قصد جدا شدن داشتند؟ آیا جدایی به همین راحتی بود؟ در کتاب خداوند اشرف دلیل این تغییرات را مشروح و مفصل از قلم سید حجت سید اسماعیلی می‌خوانیم. سیدحجت سید اسماعیلی از اعضای رها شده‌ی سازمان است. که پس از بازگشت به وطن، کتاب خداوند اشرف را در 936 صفحه توسط انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی به چاپ رساند. در پیشگفتار کتاب خداوند اشرف آمده: «کتابی که پیش روی شماست حاصل چهار سال کار مستمر، در ثبت مشاهدات و مستندات  در خصوص بررسی علل بروز [...] ساختارهای فرقه‌ای و فعالیت‌های جاسوسی در تشکیلات مجاهدین است. واقعیت این است که سازمان مجاهدین [...] توانسته بیشترین ضایعات انسانی را در ابعاد یک فاجعه بر جامعه‌ی ما تحمیل کند. بنابراین شناخت عمیق و علمی بنیادهای فکری و مناسبات تشکیلاتی مجاهدین، که در این کتاب بدان پرداخته شده است می‌تواند نقش بسزایی در افشای[...]حقیقت درون تشکیلاتی مجاهدین داشته باشد. چرا که در دنیای امروزی  فرقه‌ها تهدید جدی برای سلامتی جامعه به ویژه برای نسل جوان، و تحصیل کرده‌ی کشورها  به حساب می‌آیند. که باید با افشاگری روابط حاکم بر مناسبات آنها، و آگاهی دادن از تمامی راه‌های ممکن جامعه را از تهدید فرقه‌گرایی مصون ساخت. این کتاب با الهام از کتاب معروف «فرقه‌ها در میان ما» اثر به جامانده از خانم دکتر مارگارت تالر سینگر[...] نوشته شده است.» همانطور که در پیشگفتار کتاب خداوند اشرف آمده، این کتاب درباره‌ی فرقه‌ای بودن سازمان منافقین است. کتاب خداوند اشرف توضیح می‌دهد چگونه سازمان کارکرد خود را از سازمانی بنیادین بودن، از دست داده، و وسیله‌ای برای خودکامگی و شهوت‌رانی سران آن مخصوصا مریم و مسعود رجوی شده است. در کتاب خداوند اشرف، ویژگی‌های فرقه‌ای بودن سازمان با ذکر دلایل مستند پژوهشی آورده شده است. برای بیان واضح‌تر مطالب به چند فرقه‌ی تاریخی اشاره شده که چگونه اعضا را مسخ و از خود بی‌خود می‌کردند، مانند فرقه‌ی اسماعیلیه. فصل پنجم کتاب خداوند اشرف ویژگی‌های فرقه و فرقه‌ای بودن به خوبی تشریح شده است. یکی از نکات مورد توجه در کتاب خداوند اشرف آسیب‌رسانی بی‌قید و شرط منافقین به هر انسانی است که کنار آن‌هاست. مردم ایران و عراق از آن‌ها آسیب فراوان دیدند. و پس از سقوط صدام هیچ کشوری در خاورمیانه آن‌ها را نپذیرفت. در پایان کتاب خداوند اشرف را به کسانی توصیه می‌کنیم که به دنبال پاسخی درباره‌ی این سوالات هستند؛ اضمحلال درونی منافقین چگونه رخ داد؟ زیست آن‌ها در پادگان اشرف چگونه بود؟ منابع مالی آن‌ها در پادگان اشرف چگونه تامین می‌شد؟ کیفیت رابطه با صدام و کشورهای خارجی دیگر چگونه بود؟   2. مروری بر تاریخچه و تفکرات سازمان مجاهدین خلق گروه پژوهشی هنری حنیف در سال 1380 بر مبنای تبرّی (دشمن ستیزی) در اسلام تشکیل گردید. آثار این گروه هنری در زمینه‌ی دشمن‌شناسی و دشمن‌ستیزی است. کتاب مروری بر تاریخچه و تفکرات سازمان مجاهدین خلق، تلاشی چهار ساله است برای توصیف و تحلیلی جدید، در تاریخ نگاری معاصر که بر مبنای دشمن شناسی در اسلام تهیه شده؛ و توسط وحید خضاب در 284 صفحه تهیه و تنظیم گردیده است. کتاب مروری بر تاریخچه و تفکرات سازمان مجاهدین خلق، اولین کتاب از مجموعه هشت جلدی آنچه گذشت است که توسط نشر سوره‌ مهر منتشر شده. هدف این مجموعه نشان دادن دلیل دشمنی با حاکمیت توحیدی از درون حاکمیت، و تابعین آن است. کتاب مروری بر تاریخچه و تفکرات سازمان مجاهدین خلق، به صورت روان، ساده، خلاصه و قابل فهم، تاریخ معاصر ایران را در زمینه‌ی چرایی آغاز مبارزات قبل از انقلاب مرور می‌کند. و پس از رسیدن به سال1344 و تشکیل سازمان مجاهدین خلق به طور کامل حول اقدامات و تحولات این سازمان تا سال 1367 و عملیات مرصاد می‌پردازد. در مقدمه‌ی نویسنده آمده: «اگر سازمان مجاهدین خلق ایران را مهمترین سازمان سیاسی در سال‌های دهه‌ی پنجاه و شصت ایران بدانیم؛ سخن به گزافه نگفته‌ایم. از  قضای روزگار برای مهم‌ترین بودن همیشه لازم نیست سنگی از پیش  پای ملت برداری. یا گره‌ای از کار فروبسته‌ی مبارزات و پیشرفت‌های آنان بگشایی. از طنز تاریخ، گاه می‌توان برای مهم‌ترین بودن، سنگی  بزرگ بود پیش پای مردم؛ و گرهی کور بود بر سلسله آرزوهای آنان. و در این بین چه حجتی بالاتر از تاریخ و عملکرد مجاهدین خلق؟» در کتاب مروری بر تاریخچه و تفکرات سازمان مجاهدین خلق، به طور دقیق و مشروح به پایه‌های فکری که منجر به تشکیل این گروه مبارزاتی شده پرداخته است. از جمله چگونگی تدوین جزوات آموزشی سازمان که عموما ریشه‌ای مارکسیستی داشتند. همچنین مشی مبارزاتی کاملا مخفی و به دور از خانواده و جامعه، منجر به این شد که اعضای سازمان همزمان با تغییرات جامعه تغییر نکنند؛ و بی‌خبر از همه‌جا تنها در دنیایی خودساخته‌ خود را مبارزانی در نوک پیکان انقلاب و آزادی ببینند. در همین رابطه در صفحه ‌84 کتاب مروری بر تاریخچه و تفکرات سازمان مجاهدین خلق چنین آمده: «بهمن بازرگانی، عضو وقت مرکزیت سازمان هم راجع به توهمی که  اعضا نسبت به سازمان و قدرتش داشتند گفته است: «خودبینی و خود بزرگ‌بینی‌ای که در سازمان ایجاد شده بود در مورد برخورد با  ساواک نیز مؤثر بود؛ فکر می‌کردند ساواک کاره ای نیست. [... اما] ساواک  اطلاعات مربوط به جنگ چریکی شهری و روستایی و تشکیلات و  گروه یابی را از طریق C.I.A دریافت میداشت؛ یعنی up to date  بود.» در کتاب مروری بر تاریخچه و تفکرات سازمان مجاهدین خلق، مهم‌ترین اتفاقاتی که در روند رشد و یا عقب نشینی مجاهدین تاثیر داشته؛ و چگونگی کسب مهارت‌های نظامی و اطلاعاتی آن‌ها توضیح داده شده. و در برخی موارد دلایل روانشناسی تصمیمات و رفتار‌های آسیب زننده‌ی سازمان آمده است. در پاورقی کتاب به تعداد زیادی منبع جهت مطالعه‌ی بیشتر شده است.  روند اضمحلال و مارکسیست شدن سازمان و فرضیه‌هایی همچون دخالت ساواک در این تغییر ایدئولوژی توسط تقی شهرام، از مهم ترین قسمت‌های کتاب است؛ که نشان می‌دهد چگونه تغییر تفکر و ایدئولوژی می‌تواند تمام زحمات و خون‌های ریخته شده‌ی سازمان را از بین ببرد. در واقع این تغییر ایدئولوژی بدون درگیری نظامی و حتی هزینه‌های امنیتی سر سازمان را با پنبه برید، به راحتی تجزیه و از میان برداشته شد. و آنچه باقی ماند فرقه‌ی رجوی بود. البته یکی از اشکالات این کتاب وجود غلط‌های املایی و ویراستاری است. خواندن این کتاب برای کسانی که به تاریخ مبارزات معاصر، دلایل این همه‌گیری مبارزاتی و مخصوصا مجاهدین خلق و منافقین علاقه‌مند هستند توصیه می‌شود.   3. از تهران تا تیرانا: خاطرات مسعود خدابنده؛ عضو سابق سازمان مجاهدین خلق و سرتیم حفاظت از مسعود رجوی «مسعود[رجوی] روز خواب بود. او حدود یک یا دو بعد از ظهر با یک لیوان آب لیموشیرین از خواب بیدار می‌شد. حدود دو تا سه عصر ناهار می‌خورد. که همیشه چه از نظر شخصیتی، و چه حفاظتی به صورت جداگانه پخت می‌شد. غذایی که دوست داشت برنج با یک سیخ کباب برگ، و در کنارش مقداری خورش قیمه بادمجان بود. به چای غلیظ و خرما علاقه داشت و پی در پی سیگار می‌کشید.» قسمتی از متن کتاب تهران تا تیرانا، خاطرات مسعود خدابنده را خواندید. مسعود خدابنده سرتیم حفاظتی مسعود و مریم رجوی بود. ناخواسته در جریان بسیاری از اقدامات و رفتار‌های شخصی و پنهان سران فرقه‌ی رجوی قرار داشت. بسیار وفادار و وظیفه شناس بود. اما همین عضو فعال و ارادتمند نیز با دیدن آنچه دیگران نمی‌دیدند یا کمتر می‌دیدند، از سازمان برید و جدا شد. و بارها توسط سازمان منافقین تهدید به مرگ شد. مسعود خدابنده با نام تشکیلاتی رسول، مسئولیت فرار مسعود کشمیری و محمدرضا کلاهی را بر عهده داشت. که عاملین اصلی حوادث تروریستی هفتم تیر، و هشتم شهریور بودند. او هم‌چنین ماموریت ترور آیت‌الله خامنه‌ای را برعهده داشت که موفق نشدند؛ و دلایل آن در کتاب تهران تا تیرانا آورده شده است. اطلاعات مسعود خدابنده در کتاب تهران تا تیرانا علیرغم محافظه‌کاری همچنان بسیار قابل توجه است. چنانکه نویسنده نام او را جعبه‌ی سیاه منافقین نامیده. در آغاز کتاب تهران تا تیرانا آمده: «فرقه رجویه هم دل خوشی از او(خدابنده) ندارد؛ در رسانه‌های سازمان از او به عنوان  شیطان بنده یاد می شود. و این عمق کینه منافقین از مسعود خدابنده را می‌نمایاند. [...] دو ویژگی مهم مسعود خدابنده در روایت خاطراتش، حافظه مثال زدنی، و قدرت تحلیل بالای اوست. که[...] خاطرات او را خواندنی‌تر می‌کند. بی‌گمان خواننده با مطالعه هر بند از این خاطرات آگاهی تازه‌ای درباره‌ی  فرقه رجوی به دست خواهد آورد.»   کتاب تهران تا تیرانا در سه گفتار تنظیم شده است؛ گفتار اول، خاطرات مسعود خدابنده از سالهای پیش از عضویت در سازمان.گفتار دوم، خاطرات راوی از سالهای حضور در جمع مجاهدین خلق، وگفتار سوم به روند جدایی خدابنده از سازمان اختصاص دارد. مسعود خدابنده در کتاب تهران تا تیرانا تشریح می‌کند که، مسعود رجوی دغدغه‌ی رهبری انقلاب را داشت. او خود را مالک اصلی انقلاب می‌دانست. مسعود خدابنده توطئه‌های فراوانی که رجوی در قبال هم تیمی‌های خودش روا می‌داشت را در کتاب تهران تا تیرانا تشریح نمود. از جمله لو رفتن خانه‌ی زعفرانیه را می‌توانید در این کتاب بخوانید. کتاب از تهران تا تیرانا در 158 صفحه با جلد نرم توسط نشر شهید کاظمی به همت محمد جعفر بگلو به چاپ رسیده است.  خواندن کتاب تهران تا تیرانا، برای تمام کسانی که دغدغه‌ای برای شناخت دشمنان قسم خورده‌ی ایران اسلامی دارند مفید خواهد بود.     4. خوابگردها:  (ارتباط رهبران سازمان مجاهدین خلق با نهادهای اطلاعاتی و نظامی عراق 1358 - 1381 سند شماره 48  «اطلاعات عراق: قوای ایران عملیاتی را در منطقه حاج عمران در شمال شرق اربیل عراق آغاز کردند با رمز مولی‌المتقین یا علی(ع) در ساعت4٫30 صبح [...] در رابطه با عملیات  نصر 9 از کجا متوجه شدید؟   ذاکری [از اعضای منافقین] : اطلاعاتمان را از اولین اسیرهایی که گرفتیم بود. وضعیت شان غیر عادی بود.[...]» منافقین با پوشش بسیجی و زبان مادری که علیه خاک وطن استفاده می‌کردند؛ وارد مقر رزمندگان ایرانی می‌شدند؛ اسیر می‌گرفتند، و با شکنجه به دنبال یافتن اطلاعاتی درباره‌ی عملیات‌ها بودند؛ تا برای خوش‌رقصی مقابل دیکتاتور خون‌خواری همچون صدام منابع مالی خود را تامین کنند. گفتگویی که خواندید، صفحه‌ی 501 کتاب خوابگردها بود؛ مربوط به لو دادن بخشی از عملیات نصر (9) از طریق بازجویی از اسیران ایرانی، و گرفتن اعتراف از آنها، که توسط منافقین انجام شده بود. کتاب خوابگردها توسط دکتر صفاءالدین تبرائیان در 924 صفحه درباره‌ی روابط حسنه‌ی فرقه‌ی رجوی با رژیم بعث نوشته شده است؛ با جلدی مشکی و تصاویر مبهم دو نفر، که دوستانه به هم دست داده‌اند، توسط انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی به چاپ رسیده است. این دو نفر که با رنگ قرمز تا اعماق اعصاب بینایی را درگیر می‌کنند، با یک نگاه شناخته نمی‌شوند؛ اما کتاب را که ورق می‌زنیم رجوی را می‌بینیم که دست‌های صدام حسین را در اوج بحبوحه‌ی جنگ تحمیلی فشرده و زیر آن نوشته شده: «این لحظه‌ی خیانت بار تا ابد در حافظه‌ی تاریخی ملت ایران خواهد ماند.» در ابتدای کتاب خوابگردها به تشریح وقایع بعد از انقلاب، رفتارهای متناقض و دودوزه بازی‌های مجاهدین می‌پردازد. انقلاب را از آن خود می‌دانستند؛ همچنین جایگاه رهبری را. وقتی سال 60 نتوانستند با راهپیمایی‌های مسلحانه مردم را همراه خود کنند؛ به سرعت روی مردم اسلحه کشیدند  و قبل از رفتن هفده هزار شهید به جا گذاشتند. منافقین قبل از این وقایع هم روابط حسنه‌ای با عراق داشتند. کتاب خوابگردها از منافقین به عنوان ستیزه‌گران یاد می‌کند. در جریان جنگ تحمیلی هر زمان که توانستند ضربه‌ای به ایران بزنند، مانند حمله به مهران دریغ نکردند. موضوع مورد بحث کتاب خوابگردها اینگونه بیان شده است:  «مجموعه پیش رو مشتمل بر دو بخش است. نخست مشروح مذاکرات مهم مسعود رجوی رهبر سازمان مجاهدین خلق با رؤسای «جهاز المخابرات العامه» سرویس کل اطلاعات رژیم بعث عراق. که یک مورد آن با سپهبد صابرالدوری و چهار مورد بعدی با سپهبد طاهر جلیل حبوش می‌باشد.» خوابگردها پنج متن از مذاکرات رجوی با مقامات ارشد اطلاعات رژیم بعث عراق را مقابل خواننده قرار می‌دهد. قبل از شروع هر متن، خلاصه‌ای از آنچه مورد بحث قرار گرفته و اهداف هر یک از طرفین گفتگو آورده شده است. یکی از نکات ممتاز کتاب خوابگردها وجود پاورقی‌هایی است که نویسنده به خوبی گره از مفاهیم، و معانی سخنان هر دو طرف را باز می‌کند. اگر نیاز به اطلاعات پیش‌زمینه تاریخی برای درک مکالمات باشد نیز در پاورقی آورده شده است. در پایان کتاب عکس نشریه‌ی مجاهد (نشریه‌ی منافقین) و همچنین ملاقات‌های آن‌ها با سران برخی کشور‌ها آورده شده است.  خواندن کتاب خوابگردها برای کسانی مفید است که به تاریخ معاصرعلاقه‌مند هستند. همچنین اگر به دنبال چرایی وقوع ترورهای پس از انقلاب، و ایجاد مشکلاتی همچون تحریم‌های ایران بر اثر فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای هستید این کتاب را بخوانید.   5. عملیات مهندسی: بررسی کارنامه تروریستی بخش ویژه نظامی سازمان مجاهدین خلق 1357 - 1361 سر انگشتان رژیم باید زده شود. نظر مجاهدین درباره‌ی مردم، که حامی نظام نوپای جمهوری اسلامی بودند حذف آن‌ها بود. به هر تعداد. فرقی نمی‌کرد. باید هفته‌ای پنج ترور موفق داشت. مردم معمولی که ظاهر مذهبی دارند. پاسدار‌ها، و اصلا هر کس که ریش دارد. این ترورهای کور را بخش ویژه‌ی نظامی انجام می‌دادند، که از اعضای رده بالای سازمان نبودند. اعضای رده بالا به ماموریت‌هایی همچون کشتن سران نظام جمهوری اسلامی، اعزام می‌شدند. اعضای رده پایین و رده بالای سازمان مجاهدین خلق، ریختن خون ملت ایران را بین خودشان تقسیم کرده بودند. کتاب عملیات مهندسی یکی از جامع‌ترین منابع درباره‌ی دلایل و روند انجام این کشتار‌هاست. در سه فصل ابتدایی کتاب عملیات مهندسی حوادث سیاسی که سازمان به‌وجود آورد، از ابتدای انقلاب تا 30 خرداد 1360 بررسی شده است. پس از این تاریخ اقدامات مسلحانه و نفوذ آغاز می‌شود. و بخشی جدید در سازمان مجاهدین ایجاد می‌شود به نام «بخش ویژه‌ی نظامی». چرا این بخش خونریز ایجاد می‌شود؟ فصل‌های اول تا ششم کتاب عملیات مهندسی به آن پرداخته است. فصل ششم کتاب عملیات مهندسی به بررسی کامل و جامع عملیات‌های رودرروی اطلاعات سپاه با منافقین پرداخته است. در طرحی به نام «مالک و مستاجر» که از سوی شهید لاجوردی ارائه شد ضربات سنگینی به منافقین وارد شد. در این طرح مردم بادادن اطلاعات از خانه‌های مشکوک به دادستانی و اطلاعات سپاه در یافتن منافقین یاری رساندند. طی این شکست‌های پی در پی منافقین بخش ویژه‌ی نظامی را ایجاد کردند؛ که وظیفه‌اش اجرای عملیات مهندسی بود. عملیات مهندسی یعنی دستگیری، شکنجه، و کسب اطلاعات از افرادی که مظنون به همکای با نیروهای امنیتی بودند. یعنی مردم عادی. درباره‌ی تفاوت فکری مردم با سازمان در مقدمه‌ی کتاب آمده:  «مردم و سازمان از دو الگوی رفتاری متفاوت پیروی می‌نمودند. در سازمان مجاهدین خلق علاوه بر عطش شدید سیاسی برای رسیدن به همه  قدرت، عدم آرامش روحی، و غیر متعادل بودن عواطف فردی رهبری از جمله عوامل اضطراب‌زا و تحریک‌آمیز دررفتار عموم هواداران بوده است. تهدیدها و اجبارها و مقابله با مردم و جلوگیری از شکست‌های انتخاباتی و استفاده از  تمام اهرم‌های تبلیغاتی و سیاسی اعم از مشروعیت آن برای کسب قدرت، موجب شد تا طرح‌واره روانی سازمان مجاهدین بسیار مخدوش و بیمارگونه  جلوه نماید.» دردناک‌ترین قسمت کتاب عملیات مهندسی فصل‌های هشتم تا دوازدهم است که به شرح چگونگی انجام این عملیات‌ها، از آغاز ربایش تا شکنجه و به شهادت رساندن قربانیان پرداخته است. فصل پایانی کتاب به بررسی عوارض ناشی از این عملیات و تاثیری که در ذهن مردم و حتی فضای بین‌المللی از منافقین باقی ماند پرداخته شده است. درباره‌ی ربودن و شکنجه‌ی شهید شاهرخ طهماسبی، در اعترافات فریبا اسلامی، که او و همسرش منزل‌شان را در اختیار شکنجه‌گران قرار داده بودند چنین آمده: «بعضی مواقع من صدای خوردن شلاق یا کتک خوردن به این برادر را می‌شنیدم که صدایش به صورت آه خیلی ضعیفی بود. و اکثراً دهانش بسته بود [...] یک شب که من از خواب حدود ساعت 2 بود  بیدار شدم دیدم که او آب می‌خواهد. و صدایش خیلی ضعیف به گوش می‌رسید ولی من نرفتم به او [آب] بدهم و رفتم و خوابیدم وکاری را کردم که شمردر حق بچه‌های امام حسین(ع) کرده بود ولی این پایان کار نبود...» کتاب عملیات مهندسی در 992 صفحه توسط نشر ایران، به نویسندگی محمد حسن روزی طلب و محمد محبوبی، اولین بار سال 1396 روانه‌ی بازار شد. در ابتدای کتاب عملیات مهندسی اسامی هفت شهید مبارزه با التقاط آورده شده است. صد و پنجاه صفحه‌ی پایانی کتاب به اسناد و تصاویر مربوط به مطالب کتاب عملیات‌ مهندسی آورده شده است. خواندن کتاب عملیات مهندسی برای علاقه‌مندان به تاریخ و حوزه‌ی امنیت به ویژه در رابطه با رویارویی‌های مجاهدین خلق و نظام جمهوری اسلامی مفید خواهد بود.   6. رعد در آسمان بی ابر: تاریخ شفاهی مبارزه امنیتی با سازمان مجاهدین خلق (1367 - 1357) اسم کتاب رعد در آسمان بی ابر، برگرفته از یک تئوری با همین نام است. در کتاب مروری بر تاریخچه و تفکرات سازمان مجاهدین خلق چنین توضیح داده شده: «متفکر انقلاب الجزایر عمار اوزگان می‌گفت: در زمان شروع عملیات مسلحانه و اعلام موجودیت سازمان چریکی لازم است، در حالی که سیستم حکومتی به ظاهر هیچ مخالفی ندارد، و هیچ نشانی از مخالفت دیده نمی‌شود. ناگهان یک عمل بزرگ صورت پذیرد، و به این ترتیب موجودیت سازمان اعلام، و طرف مقابل هم با یک ضربه ناگهانی و شدید مواجه شود. بدین ترتیب تبلیغ گسترده‌ای برای سازمان  صورت خواهد گرفت و سازمان[...] به خوبی به مردم معرفی خواهد شد.» به طور خلاصه کتاب رعد در آسمان بی ابر، مواجه‌ی اطلاعاتی سپاه با منافقین است. فیلم ماجرای نیمروز بر اساس همین رویارویی ساخته شده است. بر اساس تئوری رعد در آسمان بی ابر، منافقین اقدام به ترور سران نظام کردند. اندک اندک این اقدامات خشونت‌بار به آدمکشی‌های عملیات مهندسی رسید. گفتگو‌ها در کتاب رعد در آسمان بی ابر، با واحد اطلاعات سپاه به ویژه بخش مبارزه با التقاط است. التقاط در اصطلاح به دست‌چین‌کردن خودسرانه‌ی عقاید و اندیشه‌های ناهمگون، بدون پایداری روی اصول معین و مشخص گفته می‌شود. شناخته شده‌ترین فردی که در راه مبارزه با افکار التقاطی به شهادت رسید آیت‌الله مطهری بود. در آغاز گفتگوهای کتاب رعد در آسمان بی ابر، از تاریخچه و دلایل تاسیس کمیته و سپاه سخن گفته شده است. واحدهایی که به وضوح تفاوت انقلاب اسلامی ایران را با انقلاب‌های کوبا، روسیه، فرانسه و ... نشان می‌دهد. مثلا کمیته در ابتدا جهت تامین مایحتاج مردم قبل از انقلاب تشکیل شد. مخصوصا تامین نفت در زمستان 1357. برخی شبهه‌ها که در سایر کتب مربوط به سازمان خلق توسط افراد جدا شده نوشته شده است؛ در کتاب رعد در آسمان بی ابر، توسط اعضای سپاه، مرتبط با پرونده‌های امنیتی منافقین پاسخ داده شده است. از جمله همکاری تقی شهرام با ساواک آری یا خیر؟ لو رفتن خانه‌ی زعفرانیه توسط خود مناقین رخ داد یا خیر؟ در رابطه با شایعات و شبهات منتشر شده؛ این گفتگو در کتاب رعد در آسمان بی ابر به عنوان نمونه آورده شده: «شما مراودات بسیار نزدیکی هم با شهید لاجوردی داشتید رفتار شهید لاجوردی با زندانیان چطور بود؟ مجاهدین خلق به او قصاب تهران می‌گفتند. که تمام خونریزی‌ها از جانب شخص اوست. نه اصلا این طور نبود. شهید لاجوردی با همه زندانی‌ها صمیمی می‌شد. شهید لاجوردی یکی از رئوف‌ترین و لطیف‌ترین آدم‌ها بود. ولی کارهای ریسکی عجیبی می‌کرد. چند وقت پیش بعضی از بچه‌های پاسدار می‌گفتند که ما هنوز هم از شب‌های قدر می‌ترسیم؛ چون آن وقت‌ها شهید لاجوردی پنج تا ده زندانی را بر‌می‌داشت، و می‌گفت شب قدر این‌ها را به مراسم ببرید. پاسدارها  به او می‌گفتند ما هنوز هم می‌ترسیم؛ یک وقتی اینها روی کینه های سابق ما را بکشند.» در کتاب رعد در آسمان بی ابر اطلاعات نادری ذکر می‌شود، همچون بازگشت مجدد رجوی از مرز شرق کشور. که تمام مدت در تور اطلاعاتی سپاه بوده است. مشروح این مقابله و درگیری‌های نظامی که پس از آن رخ داد را می‌توانید در کتاب بخوانید. کتاب رعد در آسمان بی ابر، تاریخ شفاهی مبارزه امنیتی با سازمان مجاهدین خلق، طی سال‌های57 تا 67 است که به قلم محمدحسن روزی طلب و محمد محبوبی توسط نشر ایران در 463 صفحه به چاپ رسیده است. خواندن کتاب رعد در آسمان بی ابر را به علاقه‌مندان تاریخ معاصر، و مسائل امنیتی توصیه می‌کنیم. همچنین اگر سوال‌هایی درباره‌ی چگونگی کشف و انهدام خانه‌های امن منافقین مخصوصا زعفرانیه دارید این کتاب را بخوانید.   7. حرکت در جهنم به نیت بهشت کتاب حرکت در جهنم به نیت بهشت، کتابی گفتگو محور است که در 500 صفحه، همراه با پاورقی‌های مفصل، که گاهی تا دوازده صفحه ادامه دارد، به چاپ رسیده است؛ کتاب حرکت در جهنم به نیت بهشت، درباره‌ی اتفاقات و اشتباهاتی است که منجر به منحرف شدن این سازمان و بی‌نتیجه ماندن تلاش‌هایش می‌شود. مصاحبه شوندگان همگی از اعضای مذهبی هستند که پس از تغییر ایدئولوژی از سازمان جدا شدند. کتاب حرکت در جهنم به نیت بهشت توسط محمد حسن روزی طلب و نشر ایران منتشر شده است. در مقدمه کتاب چنین آمده: کشف رازها و ناگفته‌های سازمان مجاهدین خلق، به ویژه در دوران تأسیس و تطور پیش از انقلاب، از جذاب‌ترین مباحث تاریخ معاصر است. آمیختگی شور انقلاب با التقاطی از اسلام و مارکسیسم موجب شد تا مهم‌ترین جریان مبارزاتی دچار سرنوشتی عبرت‌انگیز، و تا حدودی تاسف بار شود.[...] کتاب[حرکت در جهنم به نیست بهشت] مجموعه گفتگوهای پژوهشی است که در سال 1378[ انجام شده است.] در کتاب حرکت در جهنم به نیت بهشت، دلایل مشی مسلحانه‌ی مجاهدین خلق، چگونگی ارتباط با مردم قبل و بعد از تغییر ایدئولوژی و تاثیر فضای باز سیاسی سال 1356 در رفتار این سازمان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در آغاز هر مصاحبه‌ی کتاب حرکت در جهنم به نیت بهشت، مختصری از زندگی و سوابق مبارزاتی فرد جهت آگاهی خواننده آورده شده است. درباره‌ی سرنوشت اعضای رده پایین سازمان پس از دستگیری اعضای مرکزی از جمله برادر بزرگتر وی، خلاء و بی‌خبری موجود در سازمان، و وضعیت بلاتکلیف اعضا در گفتگوهای عبدالله محسن تشریح شده است. از جمله مواردی که کمتر به آن پرداخته شده است؛ انشعابات متعدد سازمان پس از تغییر ایدئولوژی است؛ که همگی مذهبی بودند. مثلا جریان امت واحده. که در کتاب حرکت در جهنم به نیت بهشت دلایل تشکیل و اعضای آن را در گفتگوهای مصطفی ملایری می‌توانیم بخوانیم. در رابطه با کیفیت مذهب در سازمان قبل از تغییر ایدئولوژی در کتاب حرکت در جهنم به نیت بهشت چنین آمده است: « شرایط طوری نبود که بخواهند ما را فیلم کنند؛ یا بخواهند کلاه سر ما بگذارند، و نشان بدهند که مذهبی هستند. در ضمن آن موقع با آقای طالقانی ارتباط مستقیم داشتند؛ وآقای طالقانی هم در جریان کار این‌ها قرار داشت. ما صورت مسئله مان این نبود که مارکسیسم خوب است[...] صورت مسئله این بود که ما دردرجه اول آدم‌های مسلمانی بودیم. [...]و این احساس درد وحشتناک را داشتیم که باید  جواب خدا را بدهیم.» سید مسعود حقگو که مدت زیادی متواری بود و کنار خیابان زندگی می‌کرد. درباره‌ی جذب جوانان به سازمان روش‌هایی را بیان می‌کند و می‌گوید: «یکی از شیوه‌های خوبی که برای جذب جوانان به کار می‌بردند رفتن به کوهنوردی بود.» شاید برای شما سوال باشد محمد حنیف نژاد، یکی از اعضای بنیان گذار مجاهدین خلق، فردی مذهبی و معتقد بود. چرا نتوانست سازمان را به سمت و سویی هدایت کند؛ که دچار این کج اندیشی‌ها نشود. و در دام افکار مارکسیستی گرفتار نیاید؟ کتاب حرکت در جهنم به نیت بهشت به این پرسش پاسخ داده است. حقگو درباره‌ی جدایی سازمان از روحانیون می‌گوید: «محمد حنیف نژاد، طبق مسائلی که از ایشان نقل می‌کردند، و مطالبی که از ایشان خوانده بودم. یک انسان والامقام بود. [...]در تحلیل از جریان 15 خرداد مرتکب اشتباه بنیادین شده بود. او  پنداشت که امام شکست خورده است. در صورتی که امام پیروز شده بود. چون امام می‌خواست که نهضت را به همه آحاد بشناساند و موفق (هم) شد.[...] این اولین تحلیل سازمان که اولین  اشتباه بزرگ آن هم بود، تبعات بسیار بدی داشت. و از مهم‌ترین نتایج آن این بود که سازمان را از روحانیت جدا کرد.» با وجود این اشتباهات فاحش، پس از پیروزی انقلاب نیز نتوانستند تایید امام خمینی(ره) را بگیرند و آن فجایع پیش آمد. کتاب حرکت در جهنم به نیت بهشت، مناسب خوانندگانی است که اطلاعاتی ابتدایی درباره‌ی مجاهدین خلق دارند. و به دنبال پاسخ برای سوالاتی درباره‌ی چگونگی انحراف سازمان مجاهدین خلق به بیراهه در ذهن دارند. این کتاب بصورت مشروح به این سوالات پاسخ می‌دهد.   8. استراتژی و دیگر هیچ: گفتگو با ناصر رضوی کارشناس امنیتی درباره سازمان مجاهدین خلق کتاب استراتژی و دیگر هیچ، حاصل شش جلسه گفتگو، بین نویسنده‌ی کتاب، محمد حسن روزی‌طلب با ناصر رضوی، از مسئولان اطلاعاتی امنیتی کشور است. این گفتگوی263 صفحه‌ای حول موضوعاتی است که خارج از کشور، در حوزه‌های امنیتی رخ داده. و به همت انتشارات ایران چاپ شده است. چگونه رجوی از سطوح پایین به جایگاه مناسبی در مرکزیت رسید؟ رضوی او را فردی باهوش و کاریزماتیک می‌داند. علت فرار از اعدام‌هایی که برایش پیش آمد تنها به تلاش‌های برادرش صالح رجوی برمی‌گردد. و به همین ترتیب تمام جزئیات درباره‌ی رفتار و منش رجوی در زندان و پس از آن در کتاب استراتژی و دیگر هیچ، از نگاه نکته سنج رضوی بیان می‌شود. تئوری توطئه درباره‌ی نقش ساواک و شاه، در به قدرت رساندن رجوی در کتاب استراتژی و دیگر هیچ، یکی از موضوعات گفتگو است. بررسی سازمان مجاهدین خلق در کتاب استراتژی و دیگر هیچ کاملا موشکافانه و علمی است. به عنوان مثال درباره‌ چگونگی رویارویی سازمان با انقلاب چنین گفته شده: «سازمان به محض اینکه از زندان بیرون آمد؛ به دنبال تحلیل ماهیت حکومتی بود که سر کارآمده است؛ که به چه طبقات و اقشاری متکی است. و چگونه می توان آن را برانداخت. و ما چگونه می‌توانیم قدرت سیاسی را تصاحب کنیم. این سوالات در برابر هر حزبی هم که الان بخواهد تشکیل  شود، قرار می‌گیرد و باید جوابهایش را تدارک ببیند.» چرا با وجود بروز انقلاب و تغییر حکومت همچنان مجاهدین خلق پیگیر تغییر بودند؟ و مبارزات آنها نقطه‌ی پایانی نداشت؟ در کتاب استراتژی و دیگر هیچ، گفته می‌شود آن‌ها به انقلاب 57، به عنوان قیام نگاه می‌کردند. چرا که برنامه‌های مخصوص مجاهدین خلق در آن پیاده نشده بود. برای تغییر انقلاب از هر استراتژی که توانستند استفاده کردند و راه به جایی نبردند. در کتاب استراتژی و دیگر هیچ به این سوال پاسخ داده شده است.آیا در بدو انقلاب به اعضای سازمان بی‌توجهی شد؟ سازمان نمی‌خواست جزئی از قدرت باشد. او می‌خواست تمام قدرت باشد. مشارکت را قبول نداشت.  مسائل مبهمی همچون کشمیری و نفوذش، در کتاب استراتژی و دیگر هیچ مورد بحث قرار گرفته است. همچنین چرایی تظاهرات مسلحانه‌ی مجاهدین در پنجم مهر 60، که لو رفته بود، و خودشان هم می‌دانستند لو رفته ولی لغو نشد؛ تجزیه و تحلیل شده است. بخش‌هایی از این کتاب به دلایل امنیتی مخدوش شده است. یکی از ابهاماتی که در این گفتگو‌ها به آن پرداخته شده است؛ درباره‌ی پایان عملیات مرصاد است. در کتاب چنین آمده است: «- شهید صیاد می‌گفت ما دنبال تک تک شما می‌گشتیم حالا همه یک جا جمع شدید!   - بله، ولی متأسفانه آقای هاشمی تصمیم خود را گرفت و گفت بگذارید فرارکنند؛ یعنی اجازه بدهید در بروند. هاشمی می‌گفت این‌ها مجبور به فراردر بیابان‌ها، روستاها و شهرها می‌شوند. قاطی شدن آنها بین مردم شهر و روستا  مشکل ایجاد می‌کند؛ اجازه بدهید به عراق برگردند. خیلی‌ها معتقد بودند این‌ها را قیچی، و کار را یک‌سره کنیم؛ اما به هرحال اجازه ندادند. الان اگر از من بپرسید، می‌گویم تدبیر درستی نبود.» اگر سوالاتی پیرامون چگونگی تغییر روش، و استراتژی منافقین در رویارویی با جمهوری اسلامی ایران، و اقدامات امنیتی متقابل ایران دارید، کتاب استراتژی و دیگر هیچ، منبعی مناسب و سرشار از اطلاعات بکر و غیر تکراری از زبان یک مسئول باتجربه‌ی امنیتی است. به قلم «زهره مومنیان»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

آخرین سلسله پدر و پسری: کتاب هایی درباره تاریخ پهلوی کتاب‌های ارزشمند و دقیقی با موضوع تاریخ حکومت پهلوی در سال‌های گذشته نوشته شده است. حسن پیرنیا در کتاب تاریخ ایران باستان آورده است، تاریخ از زمانی شروع می‌شود که شهادت‌های کتبی و تاریخی راجع به وقایع و حوادث آن زمان به دست آمده. اعصار و دهوری که قبل از آن گذشته، ازمنه قبل از تاریخ به شمار می‌رود. پس تاریخ با همین کتاب‌ها زنده می‌ماند. حکومت پهلوی دوره‌ای 53 ساله از تاریخ ایران زمین را در بردارد. حسن نراقی در کتاب چکیده تاریخ ایران، سرآغاز تاریخ ایران را به روایت فردوسی، شاعر نامدار ایران و به نقل از شاهنامه از سلسله‌ای موسوم به پیشدادی می‌داند که مؤسس آن گیومرث بود و جانشینانش هوشنگ و تهمورث بنیان‌گذاران ایران باستان بوده‌اند. در این مقاله به آخرین حکومت پادشاهی این سرزمین کهن یعنی حکومت پهلوی می‌پردازیم. در این مقاله قرار است کتاب‌هایی را معرفی کنیم که به تاریخ پهلوی - یکی از کوتاه‌ترین سلسله‌های پادشاهی در عمر چندهزارساله ایران - پرداخته‌اند. به طور حدودی سلسله هخامنشی 220 سال، سلسله ساسانی 427 سال، خلافت اسلامی 509 سال، سلسله صفوی 235 سال، سلسله قاجار 131 سال، و در نهایت سلسله پهلوی 54 سال، بر ایران حکومت کرده‌اند و با انقلاب اسلامی در سال 1357 بالاخره حکومت کشور به جمهوری اسلامی تغییر کرده و از قید پادشاهان آزاد شد. بهترین کتاب‌ها با موضوع حکومت پهلوی کتاب ظهور و سقوط سلطنت پهلوی کتاب دو جلدی ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، به همت عبدالله شهبازی و نشر اطلاعات، شامل خاطرات، دست‌نوشته‌ها، مصاحبه‌ها و بازجویی‌های حسین فردوست ارتشبد سابق در دوره سلطنت پهلوی است که به کتاب‌دوستان و علاقه‌مندان به تاریخ تقدیم شده است. محمدرضا پهلوی دومین و آخرین پادشاه سلسله پهلوی، درباره حسین فردوست نوشته است: «در آن موقع دوست صمیمی من پسری بود به نام حسین فردوست که پدرش ستوان ارتش بود. حسین در دوران تحصیل در سوئیس هم با من هم‌درس بود.» دو چیز یک کتاب تاریخ را نزدیک به حقیقت می‌کند، اول هرچه آنکه جریان تاریخ را بیان می‌کند به مرکز حادثه نزدیک‌تر باشد، جزئیات بیشتری به ما می‌دهد و حقیقت را بهتر نمایان می‌کند. دوم آنکه اسناد و مدارک ارائه شده چقدر محکم و قابل اعتماد باشد. این میزان از نزدیکی که حسین فردوست به محمدرضا پهلوی و خاندان پهلوی دارد باعث می‌شود گفته‌ها و خاطرات او یکی از بهترین منابع در خصوص تاریخ پهلوی باشد.  جلد اول این کتاب شامل فصل‌های زیر است: 1.    ورود به دربار تا سقوط رضاشاه 2.    نخستین سال‌های سلطنت محمدرضا 3.    شاه، دربار و رژیم پهلوی 4.    رژیم پهلوی، پایگاه جاسوسی غرب 5.    سازمان اطلاعاتی رژیم پهلوی 6.    مسائل امنیت داخلی در دوران محمدرضا 7.    رژیم پهلوی، ابرقدرت‌ها و خاورمیانه 8.    انقلاب و سقوط سلطنتکتاب حاضر متن کامل خاطرات حسین فردوست را در برمی‌گیرد. بخش اعظم این خاطرات دست‌نوشته‌های فردوست است که طی سال‌های 1363- 1366 نگاشته شده و قریب به 1500 صفحه دستنویس است. بعلاوه، بخشی از خاطرات فردوست نیز به صورت مصاحبه شفاهی ضبط شده، که شامل مباحثی از بخش‌های اول، دوم و سوم کتاب حاضر می‌باشد و پیشتر از سیمای جمهوری اسلامی پخش گردیده است. در جلد دوم ضمن تطبیق خاطرات فردوست با گفته‌ها و نوشته‌های دیگران به بررسی و تحلیل آن‌ها پرداخته شده است.   کتاب خواب آشفته نفت، دکتر مصدق و نهضت ملی ایران  محمدعلی موحد شاعر، ادیب، عرفان‌پژوه، تاریخ‌نگار، حقوق‌دان و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی متولد سال 1302 است‌. بر هیچ انسان فرهیخته فارسی‌زبانی تأثیرات ارزشمند این دانشمند بزرگ که بر تاریخ‌نگاری و ادبیات گذاشته است، پنهان نیست. امروز که می‌خواهیم به کتاب‌هایی درباره تاریخ پهلوی بپردازیم شایسته است که یکی از بزرگ‌ترین اتفاقات دوره حکومت پهلوی یعنی ملی‌شدن صنعت نفت را از نگاه این مرد بزرگ به تماشا بنشینیم. به همین دلیل به کتاب خواب آشفته نفت از محمدعلی موحد رسیدم. چقدر جالب است که محمدعلی موحد، از آغاز برپایی شرکت ملی نفت ایران در بدنه حقوقی شرکت نفت وارد شد و تا بالاترین درجات (مشاور عالی رئیس هیئت‌مدیره، مشاور ارشد و عضو اصلی هیئت‌مدیره) انجام وظیفه کرد و در ابتدای تأسیس اوپک، به مدت شش ماه معاونت اجرایی آن سازمان در ژنو را عهده‌دار بوده است. او کتاب‌های ارزشمندی در موضوع تاریخ ایران و البته موضوع ملی‌شدن صنعت نفت نگاشته. کتاب خواب آشفته نفت که به همت نشر کارنامه در چهار جلد و یک جلد که بعدها به عنوان تعلیق به آن اضافه شده، منتشر شده است. جلد نخست: از قرارداد دارسی تا سقوط رضاشاه جلد دوم: دکتر مصدق و نهضت ملی ایران جلد سوم: دکتر مصدق و نهضت ملی ایران جلد چهارم: از کودتای 28 مرداد تا سقوط زاهدی همان‌گونه که از سرفصل‌های کتاب مشخص است اگر بخواهیم تاریخ پهلوی را با زمینه موضوع ملی‌شدن نفت مورد دقت قرار دهیم این کتاب یکی از منابع دست اول برای ماست. همینطور هرچه درباره یکی از بزرگ‌ترین حادثه‌های تاریخی، سیاسی و اقتصادی ایران در دوره پهلوی یعنی ملی‌شدن صنعت نفت بخواهید در این مجموعه ارزشمند برای شما فراهم شده است. کتاب جعبه سیاه: نگاهی نو به یادداشت های امیر اسدالله علم امیر اسدالله علم (اسدالله خان علم امیر قائنات) متولد مرداد سال 1298 در شهر بیرجند و متوفی فروردین سال 1357 در نیویورک بود. اسدالله علم تنها فرد سیاسی دوران حکومت پهلوی است که با درایتی که از فرزند چنین خاندانی بر می‌آید دست به نوشتن یادداشت‌هایی شامل خاطرات روزانه‌اش از زندگی زد. اما حاصل این خاطرات روزانه که با ذکاوت در بانکی در سوییس امانت گذاشته شده بود تا از سوء استفاده دوستان و نزدیکانش در امان بماند، در نهایت پس از مرگ او و با وصیت خود او پس از مرگ شاه توسط خانواده‌اش در هفت مجلد به ویراستاری علی‌نقی عالیخانی به زبان انگلیسی منتشر شد و منبع بسیار مهمی در حوزه سیاسی برای محققین فراهم شد. این کتاب به همت چند انتشارات ایرانی بعدها به زبان فارسی در ایران منتشر شد. کتاب جعبه سیاه به قلم سید محمدحسین راجی، کتابی تحقیقی در تحلیل مجموعه خاطرات اسدالله علم است. محمدحسین راجی در این کتاب 192 صفحه‌ای در ده فصل به صورت موضوعی بر روی صحت و سقم داده‌های خاطرات علم و تحلیل آنها تحقیق نموده است. خاطرات علم نخستین بار در سال 1371 در دو جلد با عنوان «گفت‌وگوهای من با شاه» به چاپ رسید که متن ناقصی داشت. چاپ دوم این خاطرات (متن کامل) در سال 1380 با نام «یادداشت های امیر اسدالله علم» به چاپ رسید. کتاب جعبه سیاه، با اتکاء بر مستندات تاریخی در «یادداشت های امیر اسدالله علم»، به وضعیت دوران پهلوی و مقابله با تطهیر آن پرداخته و سعی کرده تا حدودی مخاطب را نسبت به تاثیر عمیق و ناخودآگاه مطالب تاریخی خلاف واقع، مصون نگه دارد. از فصل‌های شاخص این کتاب می‌توان به فصولی در ارتباط با نگاه تحقیرآمیز شاه به طبقات جامعه، در خاطرات علم؛ نحوه مواجهه شاه با آمریکا و انگلیس در خاطرات علم و خاندان سلطنت در خاطرات علم نام برد. در فصل پنجم ذیل موضوع مواجهه شاه با دول آمریکا و انگلیس آمده است: «دیدگاه شاه به آمریکا و انگلیس و مأموران سیاسی و اقتصادی آن‌ها در «حرف» و به ویژه در گفتگوهای دوجانبه او با وزیر دربارش، مشخص می‌شود. در خاطرات علم به‌کرات ملاحظه می‌شود که شاه در حرف‌هایش کاملاً از موضع قدرت برابر و بلکه بالاتر نسبت به طرح‌ها، درخواست‌ها و اقدامات آمریکا و انگلیس عکس‌العمل نشان داده و گاهی حتی در صحبت‌های خویش با علم موهن‌ترین عبارات و توصیفات را درباره آن‌ها به کار گرفته است.» آنچه در این کتاب خواهید خواند بسیار به خواننده در تحلیل و استخراج داده‌ها از کتاب «خاطرات اسدالله علم» کمک خواهد کرد و البته توصیه می‌گردد ابتدا کتاب مجموعه خاطرات اسدالله علم و سپس کتاب جعبه سیاه جهت روشنگری و دقت بیشتر در موضوع تاریخ پهلوی مطالعه شود. کتاب پدر و پسر: ناگفته ها از زندگی و روزگار پهلوی ها دوره حکومت پهلوی همان‌طور که پیش‌تر گفتیم یکی از حکومت‌های کوتاه در تاریخ ایران است که تنها دو پادشاه یعنی رضاشاه پهلوی و محمدرضا پهلوی را در بردارد.  محمود طلوعی روزنامه‌نگار، نویسنده، تاریخ‌نگار و سیاست‌مدار ایرانی در میان کتاب‌های پرشمار خود درباره اوضاع سیاسی و تاریخی ایران کتابی با نام جذاب «پدر و پسر: ناگفته ها از زندگی و روزگار پهلوی ها» را هم دارد. او که خود در دوره بیست و سوم به‌عنوان نماینده میانه در مجلس شورای ملی حضور داشت یکی از کسانی است که با حضور در دوران حکومت پهلوی اطلاعات دست اولی درباره تاریخ پهلوی را به ما رسانده است. کتاب پدر و پسر: ناگفته ها از زندگی و روزگار پهلوی ها شامل دو بخش اصلی با عنوان پدر و پسر و زیرعنوان‌های زیر است: بخش اول: پدر، در هجده بخش به شرح زیر: مرده‌ای که زنده شد – زمینه کودتا – کودتا – سید و سردار – صعود از نردبان قدرت – رضاخان، رئیس‌جمهور مادام‌العمر ایران – مشق سلطنت – تزویر و تدبیر – خلع قاجاریه – آغاز پادشاهی رضاخان – دیکتاتور – داستان نفت و تیمورتاش – دولتمردان رضاشاه – زندگی خصوصی رضاشاه – سال‌های پریشانی – شهریور شوم – رضاشاه و بیگانگان – تبعید و مرگ و بخش دوم: پسر نیز در 14 فصل: دوران کودکی و نوجوانی – ازدواج سیاسی – تاج و تخت لرزان – سال‌های جنگ – خطری که از سر ایران گذشت – معمای فوزیه – سال‌های بحرانی – شاه و مصدق – ثریا و خاطراتش – دیکتاتوری شاهانه – عشق های شاهانه – انقلاب شاهانه – سقوط – دربدری و مرگ برخی از مطالب به صورت مستقیم و دست اول توسط نویسنده و برخی نیز از مدارک و مستندات موجود تهیه و گاهی ترجمه شده و در این مجموعه بسیار کامل برای خوانندگان و جویندگان مسیر تاریخ گردآوری شده است. در زیر فصل دوران کودکی و نوجوانی از بخش پسر می‌خوانیم: محمدرضا شاه در مصاحبه با ژرار دوویلیه نویسنده فرانسوی، می‌گوید او و خواهر دوقلویش اشرف، که کمی بعد از او به دنیا آمد، در تنها بیمارستان آن روز تهران به نام بیمارستان احمدیه متولد شدند. محله قدیمی تهران هم که شاه در کتاب خود از آن نام نمی‌برد دروازه قزوین بوده است، که در زمان انتشار کتاب شاه محله بدنام تهران در آن قرار داشت و شاه نمی‌خواست به خوانندگان ایرانی کتاب خود بگوید که خانه پدری او در زمان تولدش در چنین محله‌ای بوده است. همان‌گونه که از نمونه هم مشاهده می‌شود متن کتاب اگر چه یک کتاب تاریخی است، بسیار ساده و روان و برای فهم عامه افراد هم مناسب می‌باشد. کتاب ایران بین دو انقلاب ظهور و بروز حکومت پهلوی وابستگی شدیدی به دو مسئله مهم یعنی انقلاب مشروطه و احزاب سیاسی دارد که در دوره پهلوی ایجاد شدند و روند سیاسی ایران را تغییر دادند.  یرواند آبراهامیان تاریخ‌نگار ایرانی - امریکایی و ایرانی ارمنی‌تبار، کتاب ایران بین دو انقلاب را در تحلیل رویدادهای اجتماعی سیاسی سده اخیر ایران (از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی سال 1357) در سه بخش به رشته تحلیل درآورده است. بخش اول زمینه‌ای تاریخی برای درک ایران نو، بررسی قرن نوزدهم میلادی، انقلاب مشروطه و حکومت رضاشاه به دست می‌دهد. بخش دوم، مبانی اجتماعی سیاست در دوران بین سقوط استبداد رضاشاه پهلوی در شهریور 1320 و ظهور استبداد محمدرضاشاه پهلوی در شهریور 1332 را تحلیل می‌کند. این دوازده سال تنها دوره عمده در عصر جدید است که مورخ طی آن می‌تواند در زیر لایه سیاسی به زیرساخت سیاست ایران بنگرد و از این رهگذر، ریشه‌های قومی و نیز طبقاتی جنبش‌های مختلف سیاسی را عمیقا بررسی کند... بخش سوم، بررسی ایران معاصر (زمان نگارش کتاب) است و برنامه‌های اجتماعی به واسطه آن و سرانجام بروز انقلاب اسلامی اخیر را تشریح می‌کند.  اینکه این کتاب به صورت تخصصی به بخش خاصی از تاریخ پرداخته است باعث دقت نظر بیشتر بر این برهه حیاتی از تاریخ ایران می‌شود. اما باید توجه داشته باشیم که هر تاریخ‌نگار با احتمال زیادی خواسته یا ناخواسته دیدگاه‌های سیاسی خود را در نگارش کتابش دخالت خواهد داد. در خصوص این کتاب آبراهامیان، احمد رهدار در یادداشتی در فصلنامه آموزه 1383 شماره 4 آورده است: «نویسنده دارای گرایش‌های فکری چپ‌گرایانه است؛ به همین علت کوشیده تا اولویت تحقیق خود در ایران را به سیر ظهور و افول حزب توده در جایگاه یکی از احزاب چپ ایران اختصاص دهد.» اگر چه این کتاب که در اصل به زبان انگلیسی و با نام اصلی Iran Between Two" "Revolutions در انتشارات دانشگاه پرینستون در نیوجرسی آمریکا منتشرشده‌ است اما ترجمه این کتاب به زبان فارسی از طرف دو انتشارات نشر نی و نشر مرکز انجام شده است و در اختیار خوانندگان و پژوهشگران فارسی زبان قرار گرفته است. با توجه به پرشمار بودن کتاب‌ها درباره آخرین حکومت پادشاهی ایران یعنی حکومت پهلوی همان‌طور که گفته شد سعی ما بر این بود که کتاب‌هایی را به شما معرفی کنیم که به جهت نگارنده از فاصله بسیار نزدیک در زمانه حکومت پهلوی حضور داشته باشند و دوم اینکه از مستندات خوب و محکمی برای مطالبشان استفاده کرده باشند. در آخر در تأکید آیه «سیروا فی الارض فانظروا کیف کان عـقبة الذین من قبل...» یادآور می شوم هر چه در آثار و اعمال گذشتگان خود بهتر و بیشتر مطالعه کنیم، عبرت و پندهایی که در سرنوشت آنان است برای زندگی‌ای بهتر به ما یاری خواهد رساند. به قلم «زهره عواطفی حافظ»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

کودک عاشق داستان است. این را از پرتکرارترین جملۀ آخر شبش می‌توان فهمید. جمله‌ای که هر کودک ممکن است آن را متفاوت بیان کند: «یه قصه می‌گی؟» «یه داستان تعریف می‌کنی؟» «می‌شه اول قصه بگی بعد بخوابم؟» داستان همیشه برای آدم‌ها جذاب است. کوچک و بزرگ هم ندارد، چون انسان توانایی هم‌ذات‌پنداری با شخصیت‌ها را دارد؛ حتی اگر شخصیت‌ها حیوان باشند باز کودک می‌تواند با آنها صمیمی شود، دوستشان داشته باشد یا از آنها بترسد و متنفر شود.  این روزها مثل قبل نیست که کودکان فقط گزینۀ داستان‌های شفاهی را پیش روی خودشان داشته باشند. ناشرهای فراوانی در حال تولید کتاب برای کودکان با سلیقه‌های مختلفی هستند. کاغدی شدن داستان‌ها و در واقع چاپ کتاب برای کودکان باعث شده نوع اطلاعاتی که مختص کودکان است از داستان هم فراتر رود و کتاب‌هایی مثل رنگ‌آمیزی و... هم برای این رده سنی مهیا می‌شود.  خوشبختانه ناشرهای مختلفی دارند برای این رده سنی کتاب چاپ می‌کنند و همۀ آنها با وجود اینکه در حال انجام کاری مشترک یعنی چاپ کتاب هستند اما با تنوع‌هایی که دارند می‌توانند نیاز هر نوع مخاطبی را برآورده کنند. بعضی ناشرها تخصصی کار می‌کنند و اکثر کتاب‌هایی که چاپ می‌کنند مختص یک یا چند موضوع است و بعضی دیگر از ناشران موضوعات متفاوتی را مدنظر قرار می‌دهند. ویژگی های یک انتشارات خوب کودک در این بین بعضی ناشرها موفق‌تر از ناشرهای دیگر می‌شوند و بین کودکان و والدین نام‌آشنا‌ترند. این مسئله جدای از بحث تبلیغاتی که از طریق خود ناشر یا کتابفروشی‌ها یا مخاطبین آن نشر صورت می‌گیرد می‌تواند به دلایل زیر هم باشد: سراغ موضوعات بکر و خاصی می‌روند. نویسنده‌های حرفه‌ای یا تصویرگرهای ماهر با آنها در ارتباط هستند. کتاب‌های خوبی را ترجمه می‌کنند. به نیازهای مخاطب دقت می‌کنند. کتاب‌هایی مناسب با رده سنی خودشان چاپ می‌کنند. خلاقیت به خرج می‌دهند.5 ناشر برتر کودک افزایش کتاب و ناشر با وجود اینکه دست مخاطب را برای انتخاب بازتر می‌کند اما گاهی می‌تواند باعث سردرگمی مخاطب هم شود. والد یا کودک گاهی نمی‌داند چه نشر یا چه کتابی می‌تواند نیازش را برطرف کند. برای انتخاب بهتر باید بتواند با ناشران خوب آشنا شود تا وقت و هزینه‌ای که می‌گذارد نتیجه‌بخش‌تر باشد. خوشبختانه ناشران خوب زیادی دغدغه این رده سنی را دارند. در این مقاله پنج ناشر برتر کودک را به صورت کوتاه معرفی می‌کنیم. با ما همراه باشید. انتشارات جمال انتشارات جمال یکی از ناشرانی است که واقعا دغدغه کار برای کودک را دارد. این دغدغه را می‌توان در کتاب‌هایی که به چاپ می‌رساند دید. جمال ناشری است که نگاهی به تربیت دینی کودکان دارد و در این راه کتاب‌های چارچوب‌دار و زیبایی را عرضه کرده است. انتشارات جمال در کنار کتاب‌های دینی کتاب‌های فرهنگی و فلسفی هم وارد بازار کتاب کرده است. جمال انتشاراتی بین المللی است و کتاب‌هایی به زبان‌های انگلیسی و عربی هم به چاپ رسانده است. برخی از بهترین کتاب های نشر جمال ممکن است شما اسم کتاب‌هایی مثل «فکر، کودک فلسفه» و «خدایا اجازه» و «قصه های ادواردو» را شنیده باشید یا جایی آنها را دیده و حتی ممکن است آن را ورق زده و خوانده باشید ولی به ناشر آن دقت نکرده باشید. این سه کتاب از بهترین کتاب‌های نشر جمال هستند. فکر کودک فلسفه اندیشیدن یکی از مهم‌ترین کارهای انسان است. آدمی‌زاد اول فکر می‌کند و بعد عمل می‌کند. اگر کودک بتواند از همان سنین کم قوای فکری‌اش را تقویت کند، برد زیادی در زندگی‌اش می‌کند. مجموعه «فکر کودک فلسفه» در مسیر رشد فکری کنار کودک است و او را کمک می‌کند.  خدایا اجازه! روزهایی را به یاد بیاورید که کودکی با سوال‌هایش شما را سوال‌پیچ کرده است. آیا توانسته‌اید به سوال‌هایش جوابی قانع‌کننده بدهید؟ کودک در حال کشف هستی و زندگی است. او کنجکاو است و سوال‌های زیادی به ذهنش خطور می‌کند. برای همین مدام از بزرگترهای خود سوال می‌پرسد. خدایا اجازه کتاب خوبی است برای جواب دادن به این دست سوال‌ها. هم خود کودک می‌تواند با خواندنش به جواب‌هایش برسد و هم بزرگسال می‌تواند با مطالعه آن برای جواب دادن به کنجکاوی‌های کودک، جوابی پیدا کند. قصه‌های ادواردو گاهی آدم‌ها مسلمان نیستند اما آنقدر زیبا و انسانی زندگی می‌کنند که خدا حیفش می‌آید به دین کامل‌تری درنیایند. «ادواردو آنیلی» ایتالیایی یکی از همین افراد است. کودکان با خواندن این کتاب می‌توانند با زندگی‌نامۀ این شهید بزرگوار آشنا شوند و یکی از مردان خوب خدا را بهتر بشناسند. برخی از نویسندگان نشر جمال غلامرضا حیدری ابهری حیدری ابهری نویسنده توانای کودک و نوجوان است. او علوم حوزوی خوانده و سر و کارش با علم دین بوده است. او از علمش به نفع احسن استفاده کرده و کتاب‌های دینی و اسلامی زیادی را برای کودکان به رشته تحریر درآورده است. حیدری ابهری یکی از پرکارترین نویسنده‌های انتشارات جمال است. محسن نعما نعما هم مثل آقای ابهری علوم حوزوی خوانده است. او معلم است و معلم‌ها همیشه دغدغه دانش بچه‌ها را دارند. این نویسنده با نوشتن کتاب‌های متعدد برای کودک و نوجوان؛ توانسته است از این طریق به رشد کودکان کمک کند.    انتشارات مهرسا خیلی‌ها انتشارات مهرسا را با کتاب‌های مرتبط با مغز می‌شناسند. مهرسا در این زمینه کتاب‌های زیادی را به چاپ رسانده تا بتواند به مخاطبین خود کمک کند توانمندی‌های ذهنی و شناختی خود را بهتر بشناسند و از آن در زندگی خود بهتر استفاده کنند.  این روزها انتشارات مهرسا فقط به موضو‌ع‌های مرتبط با مغز نمی‌پردازد بلکه به حوزۀ شناخت و حوزه‌های دیگر هم ورود کرده و خدمات خوبی را از طریق کتاب‌هایش به مخاطبان ارائه می‌دهد. بخش کتاب‌های کودک این انتشارات حسابی در دل مخاطب جا باز کرده و این روزها کتاب‌های زیادی در کتابخانه‌ها و کتابفروشی‌ها پیدا می‌شود که نشر مهرسا آنها را روانۀ بازار کرده است.  خوبی انتشارات مهرسا این است که کتاب‌هایش صرفا داستان نیست بلکه کتاب‌های تعاملی هم دارد. این دست کتاب‌ها می‌تواند کودک را حسابی سرگرم کند. مهرسا برای سنین مختلف کتاب منتشر کرده است؛ حتی کودکان زیر سه سال. برخی از بهترین کتاب های نشر مهرسا مجموعه داستان های پانچلو مجموعه شش جلدی پانچلو ظاهرا برای کودکان چاپ شده است اما اینقدر خوب و زیبا به  مسئلۀ خودشناسی و خداشناسی پرداخته است که خواندنش برای بزرگسالان هم درس‌آموز است. این کتاب کودک را به فکر می‌برد و کمک می‌کند ارزش واقعی خودش را بهتر بشناسد. شناختن محبت خدا از دریچۀ این کتاب چشیدنی است. مجموعه گردو مجموعه کتاب های گردو، تعاملی است. یعنی کودک فقط داستان نمی‌خواند بلکه در تکمیل داستان شریک است. این مجموعه جلدهای مختلفی دارد و هر کدام از آنها کودک را به طریقی غرق کتاب می‌کند. در کتابی باید بخشی از تصویر را حدس بزند؛ در کتابی دیگر باید دقتش را برای پیدا کردن حیوانی بیشتر کند و... . برخی نویسنده های نشر مهرسا «مهسا ایمانی»، «تارا رضایی»، «حامد اختیاری» از نویسنده‌هایی هستند که کارشان در مهرسا چاپ شده است. این انتشارات کتاب‌های خارجی زیادی را هم ترجمه کرده است. از جمله نویسنده‌های خارجی‌ای که کتابشان در مهرسا ترجمه و چاپ شده است می‌توان به «مکس لوکیدو»، «برد ملتزر» و «برایان اسمیت» اشاره کرد.   انتشارات قدیانی قدیانی یک انتشارات قدیمی است و همه نوع کتابی را می‌توان در این انتشارات یافت. با این وجود قدیانی دغدغه علم و فرهنگ دارد و تلاش می‌کند از طریق داستان و... به این دغدغه در حد توان خود پاسخی بدهد. کتاب‌های انتشارات قدیانی جایزه‌های مختلفی را از آن خود کرده است و این می‌تواند برای مخاطب این را القا کند که با خرید از این انتشارات می‌تواند کتاب‌های با کیفیتی را بخواند. طیف گستردگی داستان‌ها و کتاب‌های قدیانی به گونه‌‌ای است که برای هر نوع سلیقه‌ای چیزی در چنته دارد. بخش نوجوان این انتشارات هم حسابی فعال است.  برخی از کتاب‌های انتشارات قدیانی 365 قصه برای شب های سال از اسم کتاب مشخص است که خواننده قرار است با چه تعداد داستان مواجه شود. داستان‌های کتاب مختلف است. از طرفی داستان‌های ایرانی و خارجی را دارد و از طرف دیگر داستان‌هایی از ضرب‌المثل‌ها و شعرها را پوشش داده است. 365 قصه برای شب های سال مجموعه متنوع و جذابی است که خوراک داستان‌های قبل از خواب کودکان است. قصه های شیرین جهان مجموعه قصه های شیرین جهان یک مجموعه نوستالژی‌وار است. خیلی از داستان‌های معروف کودکی ما در این مجموعه به صورت مختصر و مفید در اختیار کودکان قرار گرفته است. از داستان‌ «شنل قرمزی» گرفته تا «جوجه اردک زشت». همانطور که خواندن این داستان‌ها برای ما زیبا و قشنگ بود برای کودکان این روزها هم می‌تواند جذاب باشد.  برخی از نویسنده های انتشارات قدیانی کار نویسنده‌های زیادی در انتشارات قدیانی چاپ و منتشر شده است. یکی از آنها «مژگان شیخی» است. نویسندۀ کتاب 365 قصه برای شب‌های سال. «حسین فتاحی» یکی دیگر از نویسنده‌های این انتشارات است.    انتشارات پرتقال انتشارات پرتقال هم از آن دست ناشرانی است که به کتاب‌های نوجوانش معروف است اما این انتشارات برای کودکان هم کتاب‌های خیلی خوبی جاپ می‌کند. پرتقال تخصصش داستان است. همه‌جور داستانی را هم چاپ می‌کند. از فانتزی گرفته تا وحشت. از طنز گرفته تا معمایی.  در این انتشارات کتاب‌های ترجمه شده زیادی پیدا می‌شود و عموما ترجمه‌های خوبی را از کتاب‌ها ارائه می‌دهد. اگر کتابی چند ترجمه در ایران داشته باشد عموما ترجمه انتشارات پرتقال می‌تواند یکی از ترجمه‌های روان و خوب این کتاب به حساب بیاید.  پرتقال در کنار داستان به فکر پرورش مهارت‌های زندگی و رشد کودکان هم هست و برای همین از دل کتاب‌هایش به آموزش این دست مسائل می‌پردازد.  برخی از کتاب های انتشارات پرتقال مجموعه فیلی و فیگی فیلی و فیگی یکی از کتاب‌های پرطرفدار بچه‌هاست. داستان‌های این مجموعه به صورت گفت‌و‌گو بین این دو دوست روایت می‌شود. هر جلدش به موضوع خاصی می‌پردازد و در کنار سرگرمی، به کودک آموزش‌های مختلفی می‌دهد. داستان تصویر زیادی ندارد و بیشتر تصاویر در نشان دادن فیلی و فیگی خلاصه می‌شود اما زبان بدن این دو شخصیت حسابی می‌تواند کودک را به ادامه دادن مشتاق کند.  مجموعه مهارت های زندگی همراه با دکتر دولتو نویسنده این مجموعه روان‌شناس کودک و نوجوان است. او در این مجموعه توانسته است به بچه‌ها مهارت‌های مهمی مثل نه گفتن و قرض دادن را یاد بدهد. او از دید زیبایی به این مفاهیم پرداخته است که می‌تواند به کودک عمق نگاه بدهد. اینکه کودک بداند در شرایط مختلف چه کارهایی انجام بدهد یا ندهد و به صورت کلی مهارت‌های زندگی را خوب یاد بگیرد اتفاق کمی نیست. این مجموعه می‌تواند به او در رسیدن به این مهارت‌ها کمک کند.  برخی از مترجم های نشر پرتقال چگونگی ترجمه در حس و حال خواننده خیلی تاثیر می‌گذارد. نوع ترجمه می‌تواند داستانی را عالی جلوه دهد و داستانی را معمولی و حتی ضعیف. در انتقال داستان خارجی به ایرانی نقش مترجم خیلی مهم است. از مترجم‌های نشر پرتقال می‌توان به «آزاده شکوری راد» و «ناهید درودیان راد» اشاره کرد.   انتشارات نردبان نردبان آخرین انتشاراتی است که در این مقاله به آن سر می‌زنیم. نردبان دغدغه آموزش و تربیت کودکان را دارد و این را می‌توان لابه‌لای کتاب‌های متتشر شده‌اش یافت. این انتشارات غیر از کتاب‌ بازی‌های فکری خوبی هم برای کودکان طراحی و ساخته است.  اگر دنبال کتاب‌های محیط زیستی می‌گردید، از این دست کتاب‌ها در انتشارات نردبان به وفور پیدا می‌شود. نردبان کتاب‌های با کیفیت زیادی دارد و برخی کتاب‌هایش جایزه‌های مختلفی گرفته‌اند.  برخی از بهترین کتاب های انتشارات نردبان مجموعه توپک توپک‌ها خلق شده‌اند برای یاددادن مهارت‌های اجتماعی برای کودکان. از دل آنها می‌توان کنار آمدن با زندگی و آدم‌ها را آموخت. کودک اگر بتواند مهارت‌های مهم را از همان کودکی یاد بگیرد، فرد اجتماعی‌تری می‌شود. با خواندن مجموعه توپک، کودک می‌تواند با مهارت‌های مهمی مثل همدلی و سازگاری و مهربانی آشنا شود و آنها را از همان سنین تمرین کند تا در آینده و بزرگسالی قدرت بیشتری برای برخورد با مسائل اجتماعی داشته باشد. احساسات خرگوشی کودکان هم مثل بزرگترها احساس‌های مختلف را تجربه می‌کنند اما ممکن است نتوانند آن را درست بشناسند یا در خود و دیگران تشخیصش دهند. احساسات خرگوشی هم از آن دست کتاب‌هایی است که به تقویت مهارت‌های زندگی کودکان کمک می‌کند. در یک جلد خرگوش عصبانی است و احساس عصبانیت برای کودک تعریف می‌شود و در کتاب دیگر خرگوشی خوشحال است و احساس شادی به کودک بازتعریف می‌شود.  کتاب های فرانکلین مجموعه کتاب های فرانکلین، از جمله بهترین و پرفروش‌ترین کتاب‌هایی است که توسط نشر نردبان ترجمه و انتشار یافته. اگر کودک زیر 8 سال دارید، کتاب‌های متنوع این مجموعه یک انتخاب خوب برای بچه‌هاست. هرکدام از داستان‌های فرانکلین، به یک موضوع یا چالش مختص کودکان پرداخته و با قصه گویی عالی و تصویرگری‌های بی‌نظیر خود، یک تجربه شیرین کتابخوانی برای بچه‌ها رقم می‌زند. برخی نویسنده های انتشارات نردبان کتاب‌های نویسندگان خارجی از جمله «جان جاوانا» و «لیندا شوارتز» در این انتشارات به چاپ رسیده است.  به قلم «هاجر شهابی»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

در حوزه نویسندگی برای کسی که می‌خواهد دست به قلم شود، اولین سؤالی که پیش می‌آید این است: آیا من استعداد نویسنده شدن دارم؟ آیا من می‌توانم نویسنده شوم؟ و اگر می‌توانم، چگونه نویسنده شوم؟ اگر آرزوی نویسنده شدن دارید، ما در این مطلب به شما کمک می‌کنیم تا آرزویتان محقق شود به شرط آن‌که خودتان هم بخواهید. بله درست خواندید. اگر خودتان بخواهید! بگذارید برویم سر اصل مطلب. یک‌بار برای همیشه این قضیه را برای خودتان حل کنید! اگر سال‌هاست منتظر این هستید که معجزه‌ای رخ دهد و کلماتی که در ذهنتان است، بر قلب سپید کاغذ نشانده شود و شما اثری خلق کنید، سخت در اشتباهید! چرا؟ چون معجزه اصلی، خود شما هستید! معجزه، درون خود شماست و جایی بیرون از خودتان نباید به دنبال آن باشید.  واقعیت این است که هر کدام از ما از همان بچگی رؤیاهایی را در سر پرورش داده‌ایم، رؤیاهایی که بعضی‌هایشان به نتیجه رسیده‌اند و ما متوجه شده‌ایم که رؤیای واقعی ما نبوده‌اند و رؤیاهایی که هنوز به خیلی‌هایشان نرسیده‌ایم. اما اگر دقت کنید بعضی از این رؤیاها هستند، که انگار همیشه با ما در حرکتند. در هر زمان و مکانی که باشیم ما را دنبال می‌کنند و انگار که در ما درون‌ماندگار شده‌اند.  اولین راه برای آنکه تشخیص دهید آرزویی که در سر دارید واقعی است یا نه؟ کنکاش درون خودتان است. اگر آرزویی درون شما ماندگار مانده و همیشه با شما همراه است بدانید که باید بیشتر به آن دقت کنید و برای رسیدن به آن تلاشتان را مضاعف کنید.  شاید برای شما نویسندگی یکی از همین آرزوهاست؛ آرزویی که اتفاقا خیلی‌ها دلشان می‌خواهد آن را تجربه کنند و به شهرت برسند؛ اما باید بدانید مثل ادب که آداب دارد، رسیدن به آرزوی نویسنده شدن هم آدابی دارد که از هر زمانی که آن را در وجودتان احساس کردید و خواستید که به آن لباس تحقق بپوشانید باید تلاش کنید تا آدابش را رعایت کنید.  چگونه نویسنده شویم؟  برای نویسنده شدن دو اصل بسیار اساسی و مهم را باید در نظر بگیرید: بسیار خواندن بسیار نوشتن ذهن ما گنجینه‌ای است که به مرور زمان بنا به مطالعات، زندگی زیسته علمی، اجتماعی و خانوادگی‌مان پر می‌شود از کلمات متعدد؛ کلماتی که خیلی‌هایشان را به دلیل عدم استفاده، دور از دسترس ذهنمان قرار می‌دهیم و دائره المعارفی را برای خودمان در گفت‌وگوهای روزانه و نوشته‌جاتمان تدوین می‌کنیم.  دو اصل مهم در نویسندگی و داستان نویسی خواندن و نوشتن دو اصل مهم در نویسندگی است.  برای آن‌که بتوانیم متن‌های خوبی بنویسیم باید در همان زمینه به‌صورت مداوم و مستمر مطالعه کنیم. اگر بخواهیم یک داستان بنویسیم، تا ندانیم چه‌طور داستان می‌نویسند، قادر نخواهیم بود که اصول اولیه‌اش را رعایت کنیم. ما در هر زمینه‌ای که قصد نویسندگی داریم باید اطلاعات کافی در مورد آن داشته باشیم تا بتوانیم با تلفیق پیش‌داشته‌های ذهنی و تجربیاتمان به آن سر و سامان دهیم و تبدیل به مطلبی خواندنی کنیم. باید بدانیم که هر نویسنده ابزار اصلی‌‌اش برای نوشتن، کلمات‌اند. پس انبان کلماتمان باید همیشه پر باشد. باید گنجینۀ سرشاری از کلمات در ذهنمان داشته باشیم. یکی از کارهایی که در این زمینه کمکمان می‌کند مطالعه است. ما با مطالعه، کلمات جدید و معانی‌شان را یاد می‌گیریم و چرخه حیات کلماتمان را فعال نگه می‌داریم. پس برای نویسنده‌شدن اولین کاری که باید انجام دهیم این است که زمینۀ علاقه‌‌مان را پیدا کنیم و در همان زمینه به‌طور مستمر و پیوسته و هدف‌دار مطالعه کنیم. وقتی که ذهن و قلبمان آغشته به کلمات شد، باید بتوانیم از آن‌ها درست استفاده کنیم. نباید بگذاریم روی هم تَل‌انبار شوند. باید به‌موقع ازشان استفاده کنیم تا چرخۀ ذهنی‌مان را فعال نگه ‌داریم. ولی کمی دقیق‌تر که بنگریم متوجه می‌شویم ظرف ذهنمان هم گنجایشی دارد و برای این‌که بتوانیم از ظرفیت گنجایش آن به‌خوبی استفاده کنیم، باید ورودی‌ها و خروجی‌های آن را با دقت زیر نظر بگیریم. اگر بتوانیم همان طور که برای مطالعه‌مان برنامه‌ریزی می‌کنیم برای نوشتنمان هم برنامه بریزیم، می‌توانیم به‌جرئت بگوییم در نوشتن به اهدافمان می‌رسیم. پس اگر نوشتن را به‌عنوان یک حرفه انتخاب کرده‌ایم، باید هر روز بخوانیم و بنویسیم و همین رمز موفقیت‌مان است.  البته به نظرم ذکر یک نکته در همین‌جا خالی از فایده نیست. برای مطالعه، تنها به نیازهای خودتان مراجعه کنید. مراقب باشید در دام و تله زیاد خواندن و بی‌ثمر خواندن نیفتید. بیشترین چیزی که در مطالعه می‌تواند به ما کمک کند این است که خوب بخوانیم، مستمر بخوانیم و با تمرکز بخوانیم. اگر ما خط مطالعاتی‌‌مان مدام در حال سرگشتگی باشد هر چند تعداد زیادی کتاب هم بخوانیم، برایمان بی‌فایده خواهد بود. ما باید بدانیم که زیاد خواندن مهم نیست بلکه چه چیز خواندن و متمرکز خواندن، بیش از هر موضوع دیگری اهمیت دارد و باید به آن دقت داشته باشیم.  راهنمای نوشتن داستان و رمان  به‌عنوان یک داستان‌نویس، باید بدانید که همۀ داستان‌ها تکراری‌اند و چیزی که آن‌ها را از هم جدا می‌کند، تعداد و نوع شخصیت‌ها، مکان و زمان وقوع حوادث‌شان است. پس اگر در مطالعاتتان و بعد در نوشتن‌هایتان به تکرار موضوع داستان‌ها برخوردید اصلا نگران نباشید؛ کافی است داستان خودتان را بنویسید.  از این به‌بعد، اهمیت امور روزمره‌ و تکراری زندگی‌تان باید رنگ و روی دیگری برایتان پیدا کند. چون همین حوادثِ تکراری‌اند که لحظه‌ها و صحنه‌های داستانتان را شکل می‌دهند. به شکل ظاهری و خصوصیات همۀ اشخاص زندگی‌تان دقت کنید. به صحبت‌ها گوش کنید؛ همین‌ها به سادگی می‌توانند مایۀ دیالوگ‌های داستانی‌تان شوند.  کافیست کمی از روال زندگی عادی فاصله بگیرید و گوش و چشمتان را در جایی مناسب قرار دهید تا بتوانید برای نوشتن داستان‌هایتان ایده، شخصیت، مکان و زمان وقوع پیدا کنید.  چند نکته کاربردی درباره نویسندگی  برای آنکه دستتان به نوشتن عادت کند، شروع کنید به نوشتن خاطرات روزانه‌تان؛ روزانه‌نویسی از جمله مهم‌ترین، پرکاربردترین و اثرگذارترین شیوه‌های عادت به نوشتن بدون زخم و خونریزی است.  اگر هر روز به خودتان عادت دهید، بنویسید ذهنتان در راه نوشتن پویا می‌ماند. تعداد کلمات استفاده شده در مطالب روزانه‌نویسی آنچنان اهمیتی ندارد. شما می‌توانید از صد کلمه شروع کنید و به صدهزار کلمه برسانید. مهم این است که هر روز خودتان را موظف به نوشتن کنید. حتی اگر تنها یک جمله باشد. پس از همین الان یا یک دفتر بردارید یا یک فایل در صفحه کامپیوتر یا گوشی‌تان باز کنید و هر روز بنویسید.  برای اینکه بنویسید به دنبال موضوع خاصی نباشید؛ اما اگر دلتان می‌خواهد موضوع خاصی را مقدمه نوشتنتان کنید، چند پیشنهاد برایتان دارم.  اول اینکه از زیست خودتان بنویسید. قسمتی از اتفاقات روزانه‌تان که شما را زیادی غمگین و یا بسیار خوشحال کرده همان را بنویسید. یا بنویسید اگر چه اتفاقی می‌افتاد روز شما بهتر از چیزی که گذشت می‌شد.  اگر زیست خاصی ندارید یا اصلا نمی‌خواهید که در مورد خودتان بنویسید، هر روز پنج عکس بگیرید و سعی کنید در مورد یکی از آنها بنویسید. این کار فایده‌های بسیاری دارد: از جمله اینکه باعث می‌شود به اطرافتان دقیق‌تر نگاه کنید، تمرکزتان بیشتر شود و نگاه زیباشناسانه‌تان به دنیایی که شاید به آن عادت کرده‌اید تقویت شود.  جالب است بدانید یکی از آفت‌های ما اهالی کلمه این است که گاهی دچار روزمرگی می‌شویم و آنقدر به محیط اطراف و آدم‌هایی که در ارتباط با ما هستند عادت می‌کنیم که هیچ روزنه‌ای برای نگاه جدید به آنها برای خودمان باقی نمی‌گذاریم.  یکی دیگر از راه‌هایی که به شما می‌تواند برای نوشتن ایده بگیرید این است که در حد یک دقیقه هر روز با چشم‌های بسته کارهایتان را انجام دهید. بدون اینکه چشم‌هایتان را باز کنید یا استرس داشته باشید که بدون چشم نمی‌توانید کاری از پیش ببرید، چشم‌هایتان را ببندید و در آرامش کامل از انجام یک کار ساده شروع کنید. بعد از اینکه چشمهایتان را باز کردید، احساستان را بنویسید. این کار همچنین باعث پرورش قوه خلاقیت شما خواهد شد.  کار دیگری که برای پرورش خلاقیت خودتان می‌توانید انجام دهید این است که برای آدم‌ها، اشیاء، مکان‌ها و زمان‌ها اسم‌های جدیدی انتخاب کنید. این کار به خلاقیت شما کمک می‌کند و باعث می‌شود مثل کودکی که هنوز هیچ اسمی از دنیایی که واردش شده نمی‌داند، کنجکاوانه و پرسشگرانه به اطرافتان نگاه کنید و از کلماتی که در انبار ذهنتان سال‌هاست بایگانی کرده‌اید برای انتخاب اسم‌ها استفاده کنید.  سعی کنید در مکالمات روزانه‌تان، کلمات و تعارفات تکراری را کمتر به کار ببرید. مثلا به جای سلام، صبح به‌خیر و یا تعارفات و تشکرات معمول از کلمات دیگری استفاده کنید.   شروع نوشتن با 5 کتاب آموزش نویسندگی  1. سفر نویسنده اثر کریستوفر ووگلر در این کتاب نویسنده شما را با مفاهیمی تحت عنوان «سفر قهرمان» آشنا می‌کند که برگرفته از روان‌شناسی عمقیق کارل یونگ و مطالعات اسطوره‌شناسی جوزف کمبل است. ووگلر در این کتاب تلاش کرده تا اندیشه‌ها و مطالعات اسطوره‌شناسی را به داستان‌گویی معاصر پیوند دهد و اصول طراحی داستان را به شما بیاموزد. البته که او معتقد است سفر قهرمان چیزی کمتر از کتاب راهنمای زندگی نیست؛ در واقع شما با خواندن این کتاب راهنمایی کامل از هنر انسان بودن را فراخواهید گرفت.  سفر نویسنده گونه‌ای مشاهده است، شناسایی طرحی زیبا که شامل مجموعه‌ اصول حاکم بر اداره زندگی و دنیای داستان‌گویی است. هدف اصلی نگارش این کتاب این بوده که بر اساس عناصر بلندپروازانه اسطوره‌ای، راهنمایی آسان‌یاب و واقع‌بینانه برای نویسندگان فراهم کند.  شما با خواندن این کتاب یاد می‌گیرید که چطور مثل یک نویسنده بزرگ از همان ابتدا داستان‌های درست و ماندگار بنویسید.    2. چگونه یک شاهکار ادبی بنویسیم؟ اثر  استفِن سوروم و الدرید یوهانسن محور این کتاب بر روی فعال‌کردن کودک درون و خاطرات کودکی شماست. نویسندگان این کتاب در تلاش هستند تا احساسات شما و حواس پنج‌گانه شما را به عنوان یک نویسنده فعال کنند، تا دوباره همه چیز را از نو ببینید، گوش بدهید، بخوانید، لمس کنید و بچشید.  کتاب چگونه یک شاهکار ادبی بنویسیم با تمرکز بر پرورش قوه خلاقیت، به شما می‌آموزد که چطور از حصارهایی که بزرگسال درونتان دور قلم و ذهن و تفکر شما می‌کشد تا شما را از دنیای خلاقیت و نوآوری قلمی دور کند، بگذرید و خودتان را در دستان کودک درونتان رها سازید. شما با خواندن این کتاب یاد می‌گیرید که چطور رها و آزاد و بدون سانسور، با خیال‌پردازی و گره‌گشایی از ذهن و بدون ترس از قضاوت شدن داستان خودتان را بنویسید. این کتاب ضمن ارائه راهکارهای عملی به شما تکالیفی می‌دهد تا لحظاتی فارغ از چارچوب‌های همیشگی به پرورش شخصیت، زمان، مکان و ایده داستانتان بپردازید.    3. پرنده به پرنده اثر آن لاموت خانم آن در صفحه 52 کتاب، خاطره‌ای از دوران کودکی برادرش ذکر می‌کند و می‌گوید: «سی سال پیش برادر بزرگترم در تلاش بود مطلبی درباره پرنده‌ها بنویسد، او سه ماه وقت داشت؛ اما سه ماه گذشت، موقع تحویل کارش رسید و او هنوز هیچ کاری برای تحقیقش انجام نداده بود. آن زمان بود که پدرم کنارش نشست، دستش را دور شانه برادرم انداخت و گفت: «رفیق، پرنده به پرنده؛ دانه به دانه؛ یک به یک هر بار فقط درباره یک پرنده بنویس و تمام.»  کتاب پرنده به پرنده یک خودآموز برای نوشتن و داستان‌نویسی است. نویسنده در این کتاب شما را با زندگی تجربی خودش در حوزه نویسندگی همراه می‌کند و گام به گام با شما پیش می‌آید تا لذت شیرین نویسندگی را با تمام وجود دریابید. این کتاب به شما کمک می‌کند که اگر در تله کمال‌گرایی برای نوشتن گیر افتاده‌اید، دست از ترس و قضاوت خودتان بردارید، بدون وقفه بنویسید تا بتوانید جهان کلمه و داستان خودتان را کشف کنید. شما باید هر طور هست بنویسید حتی اگر قرار نیست جایی کتابتان را به چاپ برسانید!   4. رمان نویسی در وقت اضافه اثر محسن سلیمانی شما در این کتاب در ابتدا با فلسفه نوشتن رمان آشنا خواهید شد؛ اینکه چرا رمان می‌نویسیم و آیا نوشتن رمان نیازمند استعداد خاصی است یا خیر. این کتاب به ما می‌آموزد که رمان نویس‌ها چطور آدم‌هایی هستند و ما را با ابزارهای مختلف نویسندگی آشنا می‌کند.  نویسنده کتاب «رمان نویسی در وقت اضافه» قدم به قدم، به شما می‌آموزد که چطور برای داستانتان طرح بنویسید، چطور برای داستانتان ایده پیدا کنید؟ طرح نهایی رمانتان را بنویسید یا ننویسید؟ و در ادامه انواع رمان‌ها را برای شما توضیح می‌دهد و از شما می‌خواهد که قبل از هر چیز خودتان را بشناسید تا بتوانید رمان خودتان را بنویسید.  نثر این کتاب بسیار روان است و با توضیحات مفصلی که نویسنده ارائه داده است شما می‌توانید به راحتی با او همراه شوید و از بودن در جهان داستان لذت ببرید.    5. کتاب ذن در هنر نویسندگی اثر: ری بردبری ری بردبری در کتاب «ذن در هنر نویسندگی» می‌گوید: نویسنده قبل از هر چیز باید برانگیخته باشد. باید آکنده از تب و شوق باشد. بدون چنین نیرویی بهتر است برود دنبال میوه‌چینی و یا فعلگی که قطعا برای سلامتی جسمی‌اش هم بهتر است.  نویسنده با ذکر نکاتی بسیار عملی و دقیق علاقمندان به نوشتن داستان را بر سر شوق می‌آورد که با صبوری و تمرین زیاد از نوشتن داستان لذت ببرند. او با مطرح کردن یک شعارچهارگانه جهانی جدید را به روی شما باز می‌کند: کارکردن، خود را رها کردن، فکر کردن و خود را بیشتر رها کردن.  او می‌گوید: یک نویسنده موفق چیزی که نیاز دارد این است که زیاد تمرین کند. مثل هر هنرمند دیگری که تمرین هنرش را می‌کند. مثل نقاش، خطاط، ورزشکار. او می‌گوید: کار ما این است که بکوشیم تا حقیقتی را که در وجود تک‌تک ما نهفته است رها و آزاد کنید.  ری بردبری معتقد است شکست خوردن از آنجایی آغاز می‌شود که انسان دست از کار می‌کشد و کنار می‌رود. کار نکردن یعنی منقبض شدن، عصبی شدن؛ قبض از ندانستن ناشی می‌شود و یا از سعی برای دانستن. کاری که به ما تجربه می‌دهد منجر به ایجاد اعتماد به نفس و در نهایت خود را رها کردن می‌شود. تا اینکه بعد از مدتی ضرب‌آهنگی طبیعی پیدا می‌کند.  توصیه آخر اگر نویسندگی و داستان‌نویسی را آرزویی درون‌ماندگار در شخصیت خودتان یافته‌اید، تعلل نکنید. زودتر دست به کار شوید. هر روز صداها، عطرها، تصاویر، بوها و طعم‌های متفاوت را در وجودتان ذخیره کنید. تا بتوانید برای نوشتن، هر لحظه آن‌ها را فراخوان کنید و پازل داستانی‌تان را با آنها تکمیل کنید.  به قلم «نجمه نیلی پور»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

زندگی همه ما سرشار از چالش‌هایی است که برخی از آنها قابل پیش‌بینی است و برخی دیگر کاملاً غیر منتظره رخ می‌دهد. نحوه مواجه‌شدن ما با این چالش‌ها می‌تواند احوالات و روحیات ما را بهبود ببخشد و زندگی را برای ما معنا کند. سؤال این است که آیا می‌توان تاب‌آوری، پشتکار و کنترل هیجانات را آموخت؟ خوشبختانه، علم شناختی و روان‌شناسی نشان می‌دهد که ما می‌توانیم ذهن خود را برای قوی‌تر شدن آموزش دهیم، همان‌طور که بدن خود را آموزش می‌دهیم.  کتاب‌ها می‌توانند ابزار قدرتمندی در این مسیر باشند. کتاب‌ها بینش‌هایی را ارائه می‌دهند که به ما کمک می‌کنند تا از طریق ابزارهای عملی و تغییر نگرش خود نسبت به جهان پیرامون، بتوانیم در زندگی قوی‌تر شویم. چگونه تاب آوری داشته باشیم؟ در اینجا سه دیدگاه اساسی در مورد چگونگی ایجاد سرسختی ذهنی و پیشرفت در یک دنیای غیر قابل پیش‌بینی را برای شما توضیح می‌دهم و سپس به معرفی کتاب‌هایی در این زمینه می‌پردازم. 1. علم تاب آوری: چگونه وقتی زندگی سخت می‌شود قوی بمانیم؟ «تاب‌آوری» (Resilience)، مفهومی مهم و جذاب در روان‌شناسی و علوم‌شناختی است و به توانایی مغز ما برای پذیرش واقعیت‌ها اشاره دارد. اگر بخواهم بیشتر توضیح دهم، در واقع تاب‌آوری، همان انعطاف‌پذیری ما در شرایط و موقعیت‌های مختلف است، به‌گونه‌ای که حتی افراد تاب‌آور، توانایی رشد در پیچ‌وخم‌های سخت را نیز دارند. تاب‌آوری با انعطاف‌پذیری مغزی ارتباطی تنگاتنگ دارد. تعریف علمی‌تر تاب‌آوری، توانایی سازگاری، رشد و حتی یافتن معنا در موقعیت‌های دشوار است. علم شناختی نشان می‌دهد که افراد تاب‌آور تمایل به پیشروی در هر شرایطی را دارا هستند. لازم است که برای فهم بیشتر مفهوم تاب‌آوری به دو نظریه توجه کنید:  •    بازسازی شناختی (Cognitive Reframing): افراد تاب‌آور به‌جای دیدن مشکلات به‌عنوان موانع شکست، آن‌ها را چالش‌هایی برای رشد می‌بینند. این روش که در درمان شناختی - رفتاری (CBT) نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد، کمک می‌کند تا موقعیت‌های منفی را از زوایای مثبت‌تر بررسی کنیم. •    طرح‌واره‌های ذهنی (Cognitive Schemas): تجربیات گذشته و باورهای ما نقش مهمی در میزان تاب‌آوری دارند. افرادی که طرحواره‌های منفی (مانند “من همیشه شکست می‌خورم”) دارند، تاب‌آوری کمتری نشان می‌دهند. در مقابل، داشتن طرحواره‌های مثبت و البته واقع‌بینانه کمک می‌کند که در برابر مشکلات مقاوم‌تر باشیم. تاب‌آوری یک ویژگی ذاتی نیست؛ بلکه یک مهارت است که می‌توان آن را آموخت و پرورش داد. با درک بهتر عملکرد مغز و استفاده از تکنیک‌های شناختی، می‌توانیم زندگی‌ای پر از چالش را با ذهنی قوی‌تر و آرام‌تر پشت سر بگذاریم. کتاب‌های تاب‌آوری می‌تواند داستان‌های زندگی واقعی افرادی باشد که بر مشکلات شدید غلبه کرده‌اند و یا تکنیک‌های روان‌شناختی برای ایجاد قدرت ذهنی را بررسی کند. 2. هنر استقامت: چگونه وقتی همه چیز غیر ممکن و سخت به نظر می رسد به راه خود ادامه دهیم؟ زندگی فقط نجات پیداکردن از مشکلات نیست؛ بلکه پیشروی و روبه‌جلو رفتن نیز مهم است. استقامت با عواملی مثل انگیزه، داشتن دیسیپلین و نظم شخصی و سرسختی ارتباطی مستقیم دارد. فرد مقاوم توانایی متعهد ماندن به اهداف بلندمدت را دارد. تحقیقات در روان‌شناسی رفتاری نشان می‌دهد که احتمال موفقیت افرادی که سطح هوش به علاوه پشتکار بالاتری دارند نسبت به افرادی که تنها هوش یا استعداد بالاتری دارند، بیشتر است. این به این دلیل است که آنها بیش از آنکه بر هوش خود تکیه کنند بر تلاش و استقامت خود تکیه می‌کنند. در واقع ایجاد عادات شخصی کمک شایانی به استقامت در مسیر می‌کند. 3. کنترل هیجانی و عاطفی: درک خود و کنترل جهان درونی انسان قدرت در زندگی فقط مربوط به استقامت بیرونی نیست، بلکه به ثبات درونی نیز بستگی دارد. هوش هیجانی نقش مهمی در نحوه پاسخگویی ما به چالش‌ها، تصمیم‌گیری و تعامل با دیگران دارد. تحقیقات در علوم اعصاب شناختی و هیجانات نشان می‌دهد که توانایی ما برای مدیریت احساسات با مناطقی از مغز مانند قشر جلوی مغز و آمیگدال مرتبط است. وقتی یاد می‌گیریم چگونه با احساسات خود روبه‌رو شویم و به آنها پاسخ دهیم، توانایی بالاتری برای سازگاری با محیط را داریم. پر واضح است که منظور از سازگاری، بی‌تفاوت بودن به شرایط سخت نیست؛ بلکه در عین انکارنکردن واقعیت‌ها، فرد می‌تواند خود را مدیریت نماید. ایجاد سرسختی ذهنی و قوی‌شدن در زندگی یک فرایند مادام‌العمر است. زندگی و جهان همیشه انسان را به چالش خواهد کشید و پیروزترین افراد کسانی هستند که بتوانند با بینشی متفاوت به جهان پیرامون خود بنگرند و از سختی‌ها عبور کنند. ما در این مقاله سعی داریم کتاب‌هایی معرفی کنیم که به افزایش توانمندی شما در مواجهه با ناملایمت زندگی کمک کند. 10 کتاب برای قوی شدن و افزایش تاب آوری 1. کتاب سیلی واقعیت: چگونه می توان هنگام مواجهه با سختی های زندگی، رضایت مند بود؟ «راس هریس» نویسنده کتاب «سیلی واقعیت»، یکی از فعالان و پژوهشگران این حوزه است که حتی دانسته‌های خود را نیز از طریق ویدئوهایی در فضای مجازی منتقل می‌کند. وی برای اولین‌بار کتاب «سیلی واقعیت: چگونه می توان هنگام مواجهه با سختی های زندگی، رضایت مند بود» را در سال 2012 منتشر نمود. در این کتاب تمایز بین واقعیت و حقیقت بسیار مورد توجه است. افراد زمانی که با یک حقیقت دردناک مواجه می‌شوند، دو راه دارند، یا از آن فرار کنند، یا آن را بپذیرند و با مسئله مواجه شوند. قاعدتاً راه اولی بسیار آسان است. عموم افراد فرارکردن از موقعیت را به مقاومت ترجیح می‌دهند؛ اما در فرار، مزایا و رشدی وجود ندارد. عموماً با فرار از مشکلات، آن مشکل با قدرتی بیشتر به‌سوی ما هجوم خواهد آورد. واقعیت همیشه سیلی خود را بر صورت ما خواهد کوبید؛ ولی واکنش ما چیست؟ چگونه واکنش خود را به واقعیتی که برایمان آزاردهنده است نشان می‌دهیم؟ آیا واکنش ما موجب پیشرفت ما می‌شود یا پسرفت؟ چگونه با واقعیت روبه‌رو می‌شویم؟ کتاب «سیلی واقعیت» بسیار فراتر از توضیحات داده شده است. راس هریس نه‌تنها مطالبی جذاب و کارآمد را در کتاب خود بازگو کرده، بلکه آن را به زبانی ساده نگاشته است. کتاب «سیلی واقعیت: چگونه می توان هنگام مواجهه با سختی های زندگی، رضایت مند بود» توسط انتشارات سایه سخن با ترجمه مهدی اسکندری منتشر شده است.   2. کتاب سهل گرایی کتاب «سهل گرایی» همان‌طور که از نامش مشخص است، به بررسی مفاهیمی برای آسوده‌کردن فرایندهای زندگی می‌پردازد. شاید با خود بپرسید که چگونه قرار است این اتفاق بیفتد؟ چگونه می‌شود چیزهای پیچیده را آسان‌تر جلوه داد؟ کتاب «سهل گرایی» نوشته «گرگ مک کیون» به همین موضوع پرداخته است؛ اینکه چگونه در حالتی آسان اهداف را دنبال کنیم و برای برداشتن هر قدم در زندگی احساس خستگی و فرسودگی نکنیم؟ این کتاب مناسب همه کسانی است که فرسودگی شغلی و سختی‌های زندگی به آنها فشار می‌آورد. توصیه می‌شود این کتاب در کنار کتاب «اصل‌گرایی» خوانده شود. اگر به دنبال آن هستید که نظریات و راه‌هایی برای ساده‌کردن اهداف و زندگی بخوانید و مقاومت و قدرتتان را در زندگی افزایش دهید، «کتاب سهل گرایی» ابزارها و دیدگاه‌های خوبی در اختیار شما قرار می‌دهد. این کتاب توسط فرزانه حاج خلیلی در نشر میلکان ترجمه شده و سپس به چاپ رسیده است. از این کتاب دو ترجمه دیگر نیز در بازار موجود است که با عنوان های «بی دردسر» و «به همین سادگی» منتشر شده است.   3. کتاب آرامش سال‌های سال است که در فهرست کتاب‌های ترجمه شده در ایران نام «آلن دوباتن» به گوش میرسد. او که دکترای فلسفه خود را از دانشگاه هاروارد در رشته فلسفه گرفته است، تمام تلاش خود را به کار گرفته تا مفاهیم فلسفی را با زندگی روزمره انسان درآمیزد و می‌توان گفت که در این هدف موفق است. «کتاب آرامش» یکی از کتاب‌های خوب آلن دوباتن است که به موضوع آرامش در روابط می‌پردازد. درواقع آلن دوباتن معتقد است که بسیاری از اضطراب‌ها، ناراحتی‌ها و پریشانی‌های ما به بینش ما نسبت روابط بستگی دارد. با نگاهی به فهرست کتاب نیز می‌توان متوجه شد که تمرکز کتاب آرامش بر روی روابط انسان‌ها با یکدیگر است؛ چه روابطی که زوج‌ها با یکدیگر دارند و چه روابط دوستانه. اگر به دنبال تعریفی جدید و متفاوت از آرامش هستید که با شعارهای سطحی روبه‌رو نباشید، کتاب آرامش را حتما بخوانید.  این کتاب توسط محمد کریمی در انتشارات کتابسرای نیک منتشر شده است.   4. کتاب دمی آرام گیر و فرزانه شو کتاب «دمی آرام گیر و فرزانه شو» کتابی است که با جملاتی آموزنده به شما می‌آموزد که آرامش را چگونه بیابید. شاید در ابتدا برای شما نیز عجیب باشد که چگونه جملات آموزنده می‌تواند آرامش را در من ایجاد کند؟ باید بگوییم که نویسنده کتاب یعنی هیمن سونیم که روزی یک راهب بوده است، به‌خوبی توانسته از طریق این جملات جنبه‌های مختلفی از ناآرامی و اضطرابی که در زندگی تجربه می‌کنیم را بررسی کند. نام اصلی کتاب «دمی آرامگیر و فرزانه شو»، The Things You Can See Only When You Slow Dow است. که به معنای آن است که شما فقط وقتی آرام هستید و می‌توانید آرامش خود را حفظ کنید، چیزهایی خواهید دید که در پریشانی، سرعت و شلوغی درک نخواهید کرد. این کتاب با ترجمه نازنین فیروزی در نشر میلکان به چاپ رسیده است.   5. کتاب بهتره با یکی حرف بزنی وقت آن است که کتاب و لیوان چای خود را در دست بگیرید و با کتاب «بهتره با یکی حرف بزنی» به گوشه‌ای دنجی بروید و برای لحظاتی لذت آرامش را حس کنید. کتاب «بهتره با یکی حرف بزنی» به قلم لوری گاتلیب، روایت‌هایی از رابطه‌ی بین بیمار و درمانگر است که داستان‌هایی حقیقی دارد. در این کتاب با بررسی داستان زندگی هر مراجع، ابعاد مختلفی از انسان برای شما آشکار می‌شود که نه‌تنها بسیار لذت‌بخش است؛ بلکه چیزهایی به شما خواهد آموخت که توانمندی و مقاومت شما در زندگی را بیشتر خواهد کرد. کتاب «بهتره با یکی حرف بزنی» از پرفروش‌های نیویورک تایمز است که از استقبال بسیار زیادی برخوردار شده است. البته این کتاب ماهیت داستانی ندارد و با زبانی ساده و طنز و پیوند با زندگی مراجعان، لذت عمیقی را بر جان شما می‌نشاند. این کتاب با ترجمه مریم ترابی‌نیا در نشر خوب به چاپ رسیده است.     6. کتاب چگونه کمالگرا نباشیم؟ «استفان گایز» که به دلیل نوشتن کتاب «خرده عادت ها» بسیار معروف است، کتاب دیگری با عنوان «چگونه کمال‌گرا نباشیم» را در کارنامه خود دارد که این کتاب نیز راهی به‌سوی موفقیت و تغییر در زندگی شما ایجاد می‌کند. هدف این کتاب آن است که شما به‌سوی خودباوری و مقابله با ترس‌ها قدم بردارید؛ زیرا کمال‌گرایی از عدم خودباوری و ترس ناشی می‌شود. او در این کتاب به بررسی دغدغه‌ها و موانع فکری افراد کمال‌گرا می‌پردازد و سعی می‌کند با راه‌حل‌هایی کاربردی راه مقابله با آن را به شما نشان دهد.  از آن جایی که کمال‌گرایی دیوار بزرگی برای پیشرفت است و همچنین زندگی را به کام انسان تلخ کرده و آرامش را از او می‌رباید، این کتاب می‌تواند به شما کمک کند تا این دیوار را به‌مرور از جلوی راه خود بردارید و مقاومت خود را در برابر ناملایمات و نقص‌ها افزایش دهید. این کتاب توسط نرگس محمدی در انتشارات شمشاد ترجمه و سپس به چاپ رسیده است.   7. کتاب تاب ‌آوری (مجموعه مهارت‌های زندگی دانشگاه هاروارد) فرخ بافنده که نام خود را در این کتاب با نام مترجم منتشر کرده ‌است، در واقع فردی است که به جمع‌آوری این کتاب پرداخته است. او با جمع‌آوری 6 مقاله مهم از نشریه هاروارد بیزینس ریویو به بررسی این موضوع پرداخته است که افراد تاب‌آور و قوی چگونه در برابر ناملایمات زندگی تاب می‌آورند و فراتر از ناملایمات و مصیبت‌ها هستند. این کتاب به طور ویژه به ناملایمات محیط کار و سختی‌های آن پرداخته است و به تمام افرادی که در محیط کار دچار تنش‌های زیادی در هر سمت و جایگاهی هستند، بسیار توصیه می‌شود. اگرچه این کتاب می‌تواند برا همه افراد نیز مفید باشد. کتاب «تاب آوری» در انتشارات پندار تابان به چاپ رسیده است.   8. کتاب هنر ظریف بی خیالی کتاب «هنر ظریف بی خیالی» از «مارک منسن» به ما یاد می‌دهد که آرامش واقعی در بی‌خیالی مطلق نیست، بلکه در انتخاب آگاهانه این است که به چه چیزهایی اهمیت بدهیم و چه چیزهایی را نادیده بگیریم. منسن تأکید دارد که ما نباید برای هر چیزی ارزش قائل شویم. این نگرش باعث می‌شود مقاومت ذهنی ما بیشتر شود؛ یعنی بتوانیم ذهن خود را جهت‌دهی کنیم تا مقاومت درونی ما از هم نشکند و به‌خاطر توجه به چیز‌هایی که برای ما اهمیتی ندارد دچار فروپاشی نشویم. در نهایت، آرامش در گرو انتخاب‌های آگاهانه است؛ اینکه بدانیم کدام مشکلات ارزش جنگیدن دارند و کدام‌ها را باید رها کنیم. این همان هنر بی‌خیالی است؛ یعنی پذیرفتن ناملایمات و تمرکز بر اولویت‌های واقعی. «هنر ظریف بی خیالی» با ترجمه میلاد بشیری در انتشارات میلکان به چاپ رسیده است.   9. کتاب ایکیگای: اسرار ژاپنی ها برای یک زندگی طولانی و شاد «ایکی گای»، مفهوم ژاپنی "دلیل برای زندگی" است و این دلیل چیزی فراتر از داشتن شغل یا علاقه است. این مفهوم می‌گوید که وقتی فردی هدفی عمیق و شخصی دارد، حتی در شرایط سخت نیز انگیزه‌اش را حفظ می‌کند. کسانی که ایکی گای خود را پیدا کرده‌اند، شکست‌ها را موانعی موقت می‌بینند، نه پایان راه. وقتی معنای روشنی برای زندگی داشته باشیم، تاب‌آوری ما افزایش پیدا می‌کند. تصور کنید یک پزشک که ایکیگای او کمک به دیگران است، در شرایط سخت شغلی تسلیم نمی‌شود، چون می‌داند تلاشش ارزشی فراتر از مشکلات روزمره دارد. همین اصل برای هر کسی که مأموریتی برای خود تعریف کرده باشد، صادق است. کتاب «ایکیگای» به ما کمک می‌کند از بحران‌ها عبور کنیم، چون ذهنمان روی چیزهای مهم‌تر متمرکز می‌شود. وقتی بدانیم چرا باید ادامه دهیم، توانایی ما برای تحمل سختی‌ها و عبور از موانع افزایش می‌یابد. در نهایت، ایکیگای یعنی داشتن دلیلی برای ادامه‌دادن، و همین دلیل، قوی‌ترین سلاح ما در برابر مشکلات زندگی است. این کتاب توسط هکتور گارسیا و فرانچسک میرالس به نگارش در آمده است و با ترجمه شراره معصومی در انتشارات نسل نواندیش به چاپ رسیده است.   10. انسان در جست و جوی معنا «ویکتور فرانکل»، روان‌پزشک و نویسنده کتاب «انسان در جست‌وجوی معنا»، در سخت‌ترین شرایط ممکن یعنی اردوگاه‌های کار اجباری نازی‌ها برای مدتی طولانی زندگی کرده است. او در میان مرگ، گرسنگی و شکنجه، به این نتیجه رسید که چیزی که باعث بقای انسان می‌شود، فقط قدرت جسمی نیست، بلکه داشتن معنا در زندگی است. فرانکل مشاهده کرد که کسانی که معنایی برای زندگی‌شان دارند، حتی در بدترین شرایط هم مقاومت می‌کردند. آن‌ها به امید دیدن دوباره عزیزانشان، تکمیل یک کار ناتمام، یا کمک به دیگران زنده می‌ماندند. برعکس، کسانی که هیچ دلیلی برای ادامه‌دادن نمی‌دیدند، خیلی زود تسلیم ناامیدی می‌شدند. این دیدگاه، تاب آوری را به چیزی فراتر از تحمل سختی تبدیل می‌کند. تاب‌آوری زمانی رخ می‌دهد که بتوانیم در رنج معنا پیدا کنیم و در آن زمان است که دیگر شکست‌ها و سختی‌ها ما را خرد نمی‌کنند. درسی که فرانکل به ما می‌دهد این است که درد و رنج در زندگی اجتناب‌ناپذیرند، اما اگر بتوانیم در آن‌ها معنا ببینیم، هیچ‌چیز قادر نخواهد بود ما را از پا دربیاورد. به قلم «مهدیه فرجی» کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

داشتن کسب و کار و حرفه‌ی مناسب از گذشته تا به امروز از ضروریات زندگی بشر بوده و علاوه بر‌ اینکه جزء جدانشدنی زندگی است، زندگی آدمی را هدفمند ساخته؛ همچنین لازمه رشد، موفقیت و خوشبختی بشر بوده و حس رضایت از خویشتن را برای افراد فراهم‌ می‌کند. در این محتوا، بعد از بیان مقدمه‌ای کوتاه، 7 کتاب از برترین و پرفروش‌ترین کتاب‌های کسب و کار را با شما به اشتراک می‌گذاریم.  مسیر کسب و کار ‌از گذشته تا امروز از آغاز تمدن بشر، آدمی برای برطرف‌شدن نیازهایش به کسب و کارهایی چون کشاورزی، شکار و داد و ستد کالا به کالا روی آورده بود، در نتیجه داشتن کسب و کار در زندگی گذشته از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود. در دنیای امروزی با پیشرفت تکنولوژی و عصر اینترنت، کسب و کارها گسترده‌تر شده و شکلی متفاوت به خود گرفته‌اند؛ چراکه، گرچه  کسب و کارها پیچیده تر و رقابتی‌تر شده‌اند، با این حال، این نوآوری‌ها و استفاده از ابزارهای دیجیتال و اینترنت، شرایط بهتری از رشد و توسعه را برای کسب و کارها فراهم می‌سازد. از آنجا که دانش و اطلاعات ما نسبت به قوانین و راهکارهای رسیدن به کسب و کاری موفق و پیشرفت وتوسعه در آن محدود است، تصمیم گزفتیم تا برترین کتاب‌های کسب و کار را به شما معرفی کنیم تا از این طریق از تجربیات و رازهای موفقیت افراد ثروتمند، بزرگان اقتصاد دنیا و شرکت‌ها پرده برداریم. چه صاحب کسب و کار کوچک باشید، چه به دنبال راه‌اندازی یک شرکت بزرگ و یا حتی اگر به دنبال تغییر و پیشرفت در مسیر کاری خود هستید، این کتاب‌ها همانند ابزاری با بیان عوامل موفقیت و شکست در کسب و کار، شما را در رسیدن به اهدافتان یاری خواهد کرد. با ما همراه باشید. معرفی 7 کتاب برتر در زمینه کسب و کار 1. کتاب گاو بنفش  کتاب گاو بنفش یکی از معروف‌ترین و برترین کتاب‌ها در زمینه کسب و کار است. گاو بنفش اثر ست گادین (گودین) و ترجمه شایان تقی نژاد است که انتشارات آموخته آن را روانه بازار کرده است. کتاب گاو بنفش نظریه و تئوری خود را اینگونه بیان می‌کند که شما در کسب و کارتان باید متفاوت و برجسته باشید و این تفاوت، دلیل ماندگاری شما در ذهن مخاطب خواهد بود. در این‌صورت مشتری در میان انتخاب‌ها و کالاهای متعدد، کالا و خدمات شما را انتخاب می‌کند. در این نظریه شما باید خلاق باشید و در این خلاقیت چیزی ارائه دهید که منحصر به فرد و نو باشد و تاکنون ایده شما به ذهن دیگران خطور نکرده باشد. ست گادین در این کتاب توضیح می‌دهد که برای برجسته بودن و دیده‌شدن محصول یا خدمات در بازار باید آن را به گاو بنفش تبدیل کرد؛ به این معنی که چیزی نو و جدید برای ارائه داشته باشید و اگر شما منحصر به فرد باشید، مشتریان شما که از آن‌ها به عنوان عطسه‌کنندگان در کتابش نام می‌برد، کار تبلیغات و بازاریابی را برای شما انجام می‌دهند و مانند ویروسی کار برجسته شما را به دیگران منتقل می‌کنند. امروزه شروع یک کسب و کار جدید و موفق بسیار مشکل شده و اکثر کارها را قبلا عده‌ای انجام داده‌اند و از طرفی هم چون قبلا عده‌ای آن کار را انجام داده‌اند، نمی‌شود گفت که پس شخص دیگری آن را انجام ندهد به صرف اینکه کسب و کاری تکراری است. کتاب گاو بنفش به ما می‌گوید که با جلب توجه، کسب و کارتان را دگرگون کنید و به شما کمک خواهد کرد تا با ایده‍ای جدید و خلاق در کسب و کارتان، راه موفقیت را به پیش برید. ست گادین نویسنده کتاب، مثال‌های عینی فراوانی از افراد موفق را در کتابش عنوان می‌کند و توضیح می‌دهد که برای موفقیت در کسب و کار، تبلیغات به تنهایی کافی نیست، بلکه شما باید یک تفاوت اساسی در کار با رقیبان خود داشته باشید تا در این صورت مورد توجه دیگران قرار بگیرید و موفقیتتان تضمین شود. نویسنده در ابتدای کتابش، علت نام‌گذاری گاو بنفش را اینگونه بیان می‌کند: سال‌هاست که بازاریاب‌ها از 5 مولفه در کسب و کار خود سخن می‌گویند، این مؤلفه‌ها عبارتند از: محصول، قیمت گذاری، تبلیغات، ترفیع و پیشی گرفتن و اجازه. نویسنده معتقد است که این شروط و مولفه‌ها کافی نیستند، بلکه برای موفقیت در کسب و کار، یک شرط دیگر نیز ضروری است و آن گاو بنفش است و گاو بنفش یعنی تفاوت.  بریده‌هایی از کتاب گاو بنفش «شرکت‌هایی سود می‌برند که پول را صرف نوآوری می‌کنند؛ به گونه‌ای که به ایجاد گاو بعدی منجر شود. در مقابل، شرکت‌هایی که قانون گاو را فراموش می‌کنند، از این سود بهره‌ای نمی‌برند.» «اگر متمایز هستید، این طبیعی است که بعضی افراد شما را دوست نداشته باشند. این بخشی از تعریف متمایز بودن است. انتقاد به سوی کسانی حمله‌ور می‌شود که برجسته و بارز هستند.»   2. کتاب از صفر به یک کتاب "Zero to one" که در فارسی به «از صفر به یک»، ترجمه شده اثر پیتر تیل و بلک مسترز است که از زمان انتشار در سال 2014 تاکنون جزء پرفروش‌ترین و محبوب‌ترین آثار در حوزه کسب و کار به‌ویژه برای کارآفرینان و استارتاپ‌ها است. این کتاب توسط بهمن فروزنده به فارسی ترجمه شده و نشر آموخته آن را روانه بازار کرده است. کتاب صفر به یک: نکاتی در مورد استارتاپ‌ها؛ چگونه آینده را بسازیم توضیح می‌دهد که چگونه می‌توانیم راه‌های جدید، مبتکرانه و منحصر به فرد خلق کنیم تا بتوانیم کسب و کارهای جدید ایجاد کنیم. هر بار که کشف جدیدی داریم در واقع از صفر به یک رسیده‌ایم، پس بهتر است به جای استفاده از تکنیک‌های قبلی و تقلید از دیگران به فناوری و نوآوری‌های جدید در کسب و کار نایل شویم.   پیتر تیل در کتاب صفر به یک، دو دسته‌بندی از کسب و کار را مطرح می‌کند؛ در یک دسته‌بندی با عنوان صفر به یک، از شرکت‌هایی مثل گوگل، اپل و فیسبوک نام می‌برد که این شرکت‌ها خلق از هیچ داشته‌اند، یعنی انجام کاری که تاکنون کسی تصویری از آن نداشته، کاری جدید و متفاوت. در دسته‌بندی دیگر که یک به n نام دارد؛ نویسنده از افراد و شرکت‌هایی می‌گوید که یک تکنولوژی و محصول موجود را در شکلی بزرگ‌تر عرضه کرده‌اند، مانند تمام کسانی که بعد از آمازون، کوشیده‌اند کسب و کارهایی شبیه به آن در نقاط دیگر دنیا ایجاد کنند. پیتر تیل در کتاب صفر به یک، به شرح شرکت‌های موفق تجاری که خودش آنها را تاسیس کرده، می‌پردازد. پیتر تیل کارآفرین شناخته شده آمریکایی از نخستین سرمایه‌گذاران فیسبوک است. وی هنگامی که به دعوت دانشگاه استنفورد به دانشجویان درسی با موضوع کارآفرینی آموزش می‌دهد بلک مسترز یکی از دانشجویان با دقت جزوه‌نویسی درس را انجام می‌دهد و بعدها از روی جزوه‌های وی، کتاب صفر به یک نوشته می‌شود. نویسنده بارها در کتابش از آینده حرف می‌زند اما نه آینده‌ای که ریشه در حال دارد بلکه آینده‌ای که به کلی با حال متفاوت است، ما زمانی می‌توانیم بگوییم که در شکل‌گیری آینده نقش داشته‌ایم که تحول بزرگی ایجاد کنیم. اگر صد سال بگذرد و تغییر جدی در شکل و ماهیت زندگی بشر رخ ندهد ما هنوز در زمان حال هستیم. پیام اصلی کتاب صفر به یک این است که؛ کسانی می‌توانند از صفر به یک بروند که باورهای فراگیر را به آسانی نپذیرند؛ چرا که هنوز اسرار زیادی در جهان باقی است که ما می‌توانیم آنها را کشف کنیم. بسیاری از کسب و کارهای بزرگ به حل مسائلی پرداختند که دیگران یا آن مسئله را ندیده بودند و یا حل آن را غیرممکن می‌دانستند. به باور نویسنده ما میوه‌های درخت دانش را چیده‌ایم اما میوه‌های بسیاری وجود دارد که تاکنون چیده نشده است.  کتاب صفر به یک به تمام کسانی پیشنهاد می‌شود که می‌خواهند کسب و کاری موفق داشته باشند. همچنین تمام شرکت‌ها و استارتاپ‌ها. ایلان ماسک نیز این کتاب را برای موفقیت در کار توصیه می‌کند. به گفته مجله فوربز، خواندن این کتاب به شما احساس قدرت فرابشری خواهد داد و دریچه‌ای تازه از درک جهان را به روی‌تان می‌گشاید.   3. کتاب ثروتمندترین مرد بابل یکی دیگر از کتاب‌های کاربردی و جذاب در زمینه ثروت‌اندوزی وکسب و کار‌، کتاب ثروتمندترین مرد بابل نوشته جورج ساموئل کلاسون است که ترجمه آن را فاطمه باغستانی و چاپ آن را انتشارات نو اندیش، عهده دار شده است. کتاب داستانی ثروتمندترین مرد بابل با وجود اینکه ‌یک قرن از نگارش آن می‌گذرد و کتابی قدیمی است اما تمام آموزش‌ها، راهکارها و فوت و فن‌های یک سرمایه‌گذاری و کار موفق در این کتاب، امروزه نیز جزء کاربردی‌ترین و برترین آموزه‌هاست. این کتاب از پرفروش‌ترین کتاب‌ها در آمریکاست و الهام‌بخش موفقیت افراد زیادی در جهان از جمله دونالد ترامپ و رابرت کیوساکی نویسنده معروف بوده است. جورج کلاسون به جای استفاده از قوانین سنگین و خشک اقتصاد و سرمایه از زبان ساده و صمیمی داستان استفاده می‌کند تا آموزه‌ها به شکلی جذاب‌تر و ماندگارتر در ذهن مخاطب جویای کار و ثروت، باقی مانده و آن‌ها را به کار بندد. رونق و شکوفایی یک ملت به رونق و شکوفایی مالی تک‌تک اشخاص آن بستگی دارد. این کتاب درباره موفقیت شخصی هریک از ما در زمینه مالی و کسب ثروت است و راز موفقیت هریک از ما، آمادگی خود و شناخت راه‌های کسب ثروت است. بابل به این دلیل ثروتمندترین شهر دنیای باستان محسوب می‌شود که شهروندان آن، غنی‌ترین و ثروتمندترین افراد زمان خود بودند، آن‌ها ارزش پول را می‌دانستند، همچنین اصول مالی صحیح برای کسب درآمد، حفظ پول و رسیدن به ثروت بیشتر را به عنوان منبع درآمدی برای آینده، به کار می‌بردند.   داستان کتاب از جایی آغاز می‌شود که در شهر بابل دو مرد به نام‌های «بنسیر» و «کوبی» علی‌رغم کار و تلاش زیاد هم‌چنان در فقر به سر می‌بردند. آن‌ها همیشه به «آرکاد» ثروتمندترین مرد بابل غبطه می‌خوردند و متعجب می‌شدند که چگونه هر روز بر ثروتش اضافه می‌شود. بالاخره روزی تصمیم می‌گیرند نزد آرکاد بروند تا اصول ثروتمند شدن و درآمد بیشتر را از او بیاموزند و با شناخت آن اصول، به فقر خود پایان دهند. آرکاد داستان زندگی خود را برای آن‌ها بازگو می‌کند و از راز کسب و کار موفق خود و ثروتش پرده برمی دارد. با مطالعه این کتاب پی خواهیم برد که میزان درآمد، اهمیت چندانی در ثروتمند شدن افراد ندارد بلکه مهارت پس‌انداز کردن و مدیریت هزینه‌هاست که انسان را به موفقیت و ثروت می‌رساند.  کتاب ثروتمندترین مرد بابل در یکی از بخش‌های مهمش تحت عنوان هفت روش پر کردن کیف پول خالی، هفت راهکار مهم رسیدن به سرمایه و ثروت بیشتر را بیان کرده و کامل توضیح می‌دهد. این راهکارها به اختصار عبارتند از: شروع به پر کردن کیف پول خود کنید. مخارج و هزینه‌های زندگی را کنترل کنید. سکه‌های طلا و ثروت خود را چند برابر کنید. از سرمایه و گنج خود محافظت کنید. ساخت خانه یک سرمایه‌گذاری سودمند خواهد بود. درآمد آینده خود را تامین کنید. توانایی خود را برای کسب درآمد افزایش دهید. همچنین در بخش دیگر این کتاب 5 قانون طلایی برای رسیدن به ثروت بیان می‌شود. خواندن کتاب ثروتمندترین مرد بابل به کسانی که می خواهند به ثروت و سرمایه‌گذاری بیشتر به صورت صحیح و منطقی دست یابند، توصیه می‌شود.   4. کتاب ایلان ماسک یکی از کتاب‌های جذاب و منحصر به فرد در حوزه کسب و کار، کتاب ایلان ماسک: تسلا، اسپیس اکس و تلاش برای دستیابی به آینده ای شگفت انگیز است. این کتاب اثر اشلی ونس نویسنده آمریکایی است که با نگارش این کتاب به موفقیت و شهرت بسیاری رسید. مترجم آن محسن شعبانی و در انتشارات یوشیتا به چاپ رسیده است. کتاب ایلان ماسک از پرفروش‌ترین کتاب‌های نیویورک تایمز است. امروزه کمتر کسی در دنیا وجود دارد که نام اسطوره موفقیت و ثروت، ایلان ماسک را نشنیده باشد؛ مردی سخت‌کوش، با اراده و خلاق، پرشور و یک کمال‌گرایی وسواسی. اشلی ونس نویسنده کتاب، مصاحبه‌های خود با ایلان ماسک را در این کتاب گردآوری کرده. وی در کتابش از زندگی، شخصیت، طرز فکر، اقدامات و موفقیت‌های ماسک، این شخصیت مطرح پرده برمی‌دارد، تا مخاطب در خلال مطالعه زندگی‌نامه ایلان ماسک با عوامل موفقیت وی در کسب و کار آشنا شده و آن را الگو برای خود قرار دهد. ایلان ماسک در 28 ژوئن 1971 در پرتوریای آفریقای جنوبی به دنیا آمد. پدرش اهل آفریقای جنوبی و مهندس برق، مادرش هم یک مدل کانادا _بریتانیایی بود. ایلان ماسک بنیانگذار و مدیرعامل شرکت‌های بزرگی مانند: تسلا موتورز، اسپیس اکس، سولاریستی (انرژی خورشیدی) و... است. وی همچنین در زمینه انرژی‌های تجدید پذیر، هوش مصنوعی و حمل و نقل فضایی نیز سرمایه‌گذاری کرده است. ایلان ماسک دومین کارآفرین در سیلیکون ولی بود که موفق شد سه شرکت را با ارزش بیش از یک میلیارد دلار به وجود آورد. وی تنها یک کارآفرین نیست، بلکه به عنوان مهندس صنعت، مبتکر و مخترع هم شناخته شده و توانایی اجرای ایده‌های بزرگ را دارد. او هزاران نفر را استخدام کرد تا در کارخانجات آمریکا فلزات را به چیزهایی تبدیل کنند که زمانی غیرممکن بود. شرکت‌هایی که تحت نظارت ماسک بودند، موفقیت‌های بی‌سابقه‌ای به دست آوردند؛ اسپیس اکس، کپسول حاوی ملزومات مورد نیاز فضانوردان را به ایستگاه فضایی بین الملل فرستاد و آن را به سلامت به زمین بازگرداند. تسلا موتورز، خودروی تمام برقی و زیبای خود را به بازار عرضه کرد که صنعت خودروسازی را متحول کرد. همین دو دستاورد، موقعیت خوبی برای ماسک در بین صاحبان کسب و کارهای بزرگ فراهم آورد. ماسک همواره دو هدف را دنبال می‌کند؛ یکی، تبدیل انسان‌ها به فاتحان فضا و سکونت در آن و دیگر اینکه ماسک همیشه به دنبال راه‌هایی برای تغییر جهان است. شاید سوالی ذهنتان را مشغول کند که چرا باید زندگی‌نامه افراد موفقی چون ماسک را مطالعه کرد؟ اولین دلیل این است که، با مطالعه زندگی‌نامه افراد موفق درک می‌کنیم که موفقیت به شانس و اقبال بستگی ندارد و فردی که به موفقیت بزرگ می‌رسد در این مسیر بارها با مشکلات و چالش‌ها دست و پنجه نرم کرده و تسلیم نشده است. دلیل دوم مطالعه زندگینامه افراد موفق، این است که انسان عمر طولانی ندارد تا همه چیز را تجربه کند؛ بنابراین با خواندن مشکلات و مسائل انسان‌های موفق می‌توانیم تجربه در کسب و کار پیدا کنیم و دلیل سوم، نیاز انسان به داشتن الگوی مناسب است تا از پندها و آموزه‌های آنان استفاده کند.   5. کتاب وقتی زنان بخواهند  یکی از کتاب‌های الهام‌بخش در زمینه کسب و کار، کتاب وقتی زنان بخواهند نوشته گریس بانی و ترجمه الهه علوی است که در انتشارات کوله پشتی به چاپ رسیده است. وقتی زنان بخواهند اولین بار در سال 2016 منتشر شد.  این کتاب جذاب در واقع مصاحبه‌ای با بیش از یک‌صد زن تاثیرگذار و کارآفرین از سراسر دنیا، با هر رده سنی اعم از مادر و دختر و هر نژاد، شغل و صنعتی از نقاشان و شاعران گرفته تا طراحان مد می پردازد. در این کتاب علاوه بر معرفی و مصاحبه‌ با زنان موفق، راهکارها و توصیه‌های آنان برای رسیدن به کسب و کاری موفق و عوامل کلیدی موفقیت آنان مطرح می‌شود، همچنین بیان می‌شود که زنان چگونه توانستند علی‌رغم دشواری‌ها و ناملایمات بسیار با روحیه‌ای قوی بر سختی‌ها و دشمنی‌ها غلبه کرده و از رنج‌هایشان، گنج بسازند و به سمت قله‌های کارآفرینی و نوآوری بروند و به جنبش کارآفرینان موفق پیوستند. از ویژگی‌های برجسته این کتاب، زبان ساده و صمیمی و گفت و گو محور بودن آن است که زنان در آن با صداقت، اعترافاتشان را بیان کرده و از تجربیاتشان در کسب و کار می‌گویند. در کتاب وقتی زنان بخواهند داستان هر زن با دیگری متفاوت است اما پیام همه آن‌ها یکسان است و آن غلبه بر دشواری‌ها و دست‌یافتن به موفقیت است و بر اهمیت فهرستی از کارها مانند مدیتیشن تاکید می‌کند. از دیگر جذابیت‌های کتاب، داشتن تصاویری بدیع و تاثیرگذار از زنان موفق در محل کار آن‌هاست. کتاب وقتی زنان بخواهند مناسب زنانی است که می‌خواهند کسب و کار خود را آغاز کرده و یا نیاز به تغییر و نوآوری دارند. همچنین مطالعه این کتاب به  مردان نیز توصیه می‌شود چراکه نگرش آنها را نسبت به استعداد ها وتوانایی‌های شغلی زنان تغییر می دهد. جملات برگزیده کتاب وقتی زنان بخواهند «بزرگترین درسی که در کارت یاد گرفتی چه بوده است؟ اینکه برنده‌ها همان بازنده‌هایی هستند که پا پس نکشیده‌اند. وقتی چیزی را می‌خواهی دنبالش برو تا به دستش بیاوری» «اینکه بدانی موفقیت کاملا به خودت بستگی دارد، بعضی وقت‌ها باعث وحشت آدم می‌شود، اما من با دنیا عوضش نمی‌کنم» «فکر می‌کنم حق با شرکت نایکی بود که گفت: انجامش بده! افراد زیادی را می‌بینم که می‌خواهند چیزی را تغییر بدهند اما باز هم چسبیده‌اند به عقایدشان و حاضر نیستند تغییر را شروع کنند.»   6. کتاب فروشگاه همه چیز  یکی دیگر از کتاب‌های بی‌نظیر در حوزه کسب و کار، کتاب فروشگاه همه چیز: جف بیزوس و عصر آمازون نوشته برد استون است. این کتاب را امیر بیرانوند ترجمه کرده و نشر نوین توسعه آن را منتشر کرده است. کتاب فروشگاه همه چیز، داستان آمازون، موفق‌ترین شرکت اینترنتی جهان و جف بیزوس، موسس با استعداد آن را بیان می‌کند. جف بیزوس مدیر عامل موفقی است که با اراده، پشتکار و جاه‌طلبی هرگز تسلیم نشد و فروشگاهی کوچک را به فروشگاهی تبدیل کرد که در آن، همه اجناس از جمله جواهرات، پوشاک، قطعات خودرو، نرم‌افزار و کالاهای ورزشی و... را به صورت فروش اینترنتی ارائه می‌دهد. فروشگاه آمازون روند پرفراز و نشیبی را برای آمازون شدن سپری کرد. کتاب فروشگاه همه چیز، زندگی‌نامه معتبر و کامل شرکتی است که یکی از اولین و بزرگترین شرط‌بندی‌ها را روی اینترنت انجام داد و شیوه خرید ما را برای همیشه تغییر داد. جف بیزوس بنیانگذار جاه‌طلب، در دوران فراگیر شدن اینترنت، کارش در آمازون را ابتدا با فروش کتاب آغاز کرد اما این فروش کتاب هرگز او را قانع نکرد؛ چرا که هدف او این بود که آمازون را به فروشگاه همه چیز تبدیل کند که در آن همه اجناس نامحدود به صورت اینترنتی، آسان و با قیمت اندک در اختیار خریداران قرار گیرد. کتاب فروشگاه همه چیز، جوایز و افتخارات بسیاری را از آن خود کرده که از جمله آن‌ها می‌توان به کتاب سال کسب و کار فایننشیال تایمز، بهترین کتاب سال روزنامه واشنگتن پست، بانک سرمایه گذاری گلدمن ساکس، مجله فوربز و مجله بلومبرگ اشاره کرد. برد استون برای نوشتن این کتاب از اعضای خانواده بیزوس بنیان‌گذار آمازون و کارکنان سابق و جدید آمازون بهره برد. جف بیزوس یکی از سرسخت‌ترین نوآوران دوران ماست. او نیز همانند استیو جابز به نوآوری و تحول در صنایع می‌پردازد. این کتاب به همه کسانی که می‌خواهند با ایده‌های ذهنی بزرگ کسب و کار خود را آغاز کنند، همچنین صاحبان کسب و کارهای اینترنتی که به موفقیت می‌اندیشند، توصیه می‌شود. اگر تاکنون با یک کلیک خرید کرده‌اید، این کتاب را باید حتما بخوانید. جملات برگزیده کتاب فروشگاه همه چیز «هنوز چیزهای زیادی وجود دارند که باید اختراع شوند» «مردم هنوز روحشان خبر ندارد که اینترنت چقدر تاثیرگذار خواهد بود و این تازه روز اول از این راه بزرگ است» «جرات داشته باش، سازش نکن و متعهد باش.»   7. کتاب استراتژی اقیانوس آبی کتاب استراتژی اقیانوس آبی اثر دبلیو چان کیم و رنه ما بورنیا است که حاصل کار و تحقیق 20 ساله این دو نویسنده در سال 2005 است. این کتاب که از پرفروش‌ترین کتاب‌های حوزه کسب و کار در سراسر دنیاست و به بیش از 40 زبان زنده دنیا ترجمه شده در ایران توسط علیرضا پورممتاز ترجمه و انتشارات آریانا قلم آن را به چاپ رسانده است. ذهن ما مملو از سوالات زیادی درباره کسب و کار است. اینکه از چه راه‌هایی می‌توان به موفقیت در کسب و کار رسید؟  آیا با رقابت و حذف رقبا می توان موفقیت در کسب و کار را تضمین کرد؟ کتاب استراتژی اقیانوس آبی به یک پرسش مهم پاسخ می‌دهد که چگونه فضای بازاری بدون مدعی خلق کنیم که در آن رقابت معنا ندارد؟ نویسندگان کتاب استراتژی اقیانوس آبی معتقدند که موفقیت در کسب و کار تنها از طریق ایجاد اقیانوس آبی به دست می‌آید. استراتژی به معنای تعیین اهداف و طراحی برنامه‌ای برای رسیدن به آن‌هاست. بدین صورت که کسب و کارها باید به جای ورود به بازار رقابتی سخت و تنگ بازار (اقیانوس سرخ) که در آن رقیبان با یکدیگر می‌جنگند، وارد فضای بازارهای کم رقابت (اقیانوس آبی) شده و تقاضاهای جدید ایجاد و خلق کنند؛ که در آن فرصت بسیاری برای سودآوری و رشد وجود دارد. استراتژی اقیانوس آبی به این معناست که پیروزی و موفقیت در بازار و گرفتن سود و سهم بیشتر در گرو رقابت‌نکردن با رقیبان است. درواقع طرز فکر جدید، عامل موفقیت شرکت‌هاست و هسته اصلی تمرکز شرکت‌ها بر تقاضای مشتری و مشتری‌مداری است. در این‌صورت شرکت‌ها زمان و توجه خود را در راه چگونگی ایجاد جهش در ارزش برای خریداران قرار می‌دهند و با روی‌آوردن به نوآوری می‌توانند بازارهایی برای محصولات خود به وجود آورند که بدون رقابت، هزینه‌ها را کاهش داده و ارزش شرکت را بالا برند. برخلاف استراتژی اقیانوس قرمز که تمرکز بر روی رده‌بندی رقیبان و پاسخگویی به حرکت‌های آن‌هاست. استراتژی اقیانوس آبی که نتیجه تحقیق بر روی بیش از 100 شرکت است، با ارائه مثال‌های بسیار، دام‌هایی را که باید از آن‌ها اجتناب کرد تا به کسب و کاری موفق رسید را بیان کرده و روش‌های رهایی از آن دام‌ها را نیز شرح می‌دهد و سپس شرکت‌های موفق که از اصول استراتژی اقیانوس آبی پیروی کردند را مورد بررسی قرار می‌دهد. کتاب اقیانوس آبی شامل سه بخش است: بخش اول به معرفی و تبیین مفهوم اقیانوس آبی و چگونگی خلق آن و بازارهای جدید می‌پردازد. در بخش دوم استراتژی اقیانوس آبی را تدوین کرده و راهکارهایی برای موفقیت ارائه می‌دهد و در بخش سوم کتاب، به چگونگی اجرای این استراتژی می‌پردازد.   به قلم «فاطمه فرخ‌رو»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

سفرنامه چیست؟ سفر برای ما ایرانیان که همواره اهل گشت و گذاریم، هم لذت‌بخش است و هم آموزنده. سفر آموخته‌های نابی دارد که هم از جهان اطراف نشأت می‌گیرد و هم از درون پرتلاطم خودمان. سفر انواع مختلف دارد، ممکن است با جابه‌جایی کیلومترها انجام شود و گاه انسان در وجود خویش شروع به کاوش و جستجوگری می‌کند و به شیوه‌ای منحصر به فرد، سفری درونی را آغاز می‌کند. آغازی که ممکن است حتی با خواندن نیز برای آدمی پیش آید و او را تا کیلومترها جابه‌جا کند و در جنگ، دریا، کوه و حتی جنگل‌های استوا میان رودها بکشاند و ترس و امید را به تصویر بکشد. سفر با خود تجربه به همراه می‌آورد و این تجارب لزوماً یکسان نیستند، چراکه از پس مواجهه افراد مختلف با ماجرا برمی‌آیند. حتی سفرهای درونی که منحصر به افراد نیز بوده را نمی‌توان به همان شیوه‌ تجربه‌شده، برای دیگران تجویز کرد. اهل هرکدام از این دو گونه سفر که باشید فرقی ندارد، خواندن توصیف نویسندگان از سفرهایشان همواره جذاب و خواستنی است، چراکه سفرنامه، نوشته‌ای است برآمده از تجربیات نویسنده و فلسفه‌ زندگی او و نوع نگاه نویسنده، پس با خواندن آن فراتر از یک گزارش ساده درباره‌ یک مکان دستگیرمان می‌شود.  سفرنامه‌ها طیف وسیعی از فرم‌ها را شامل می‌شوند؛ از مستندنگاری تا نوشته‌های نیمه‌داستانی تا خاطره‌نویسی و حتی مطالب ژورنالیستی. سفرنامه‌های جدی و گاهی شوخ و طنزآمیز و این‌گونه نویسندگان مخاطب را با خود همراه می‌کنند، نکته قابل توجه آن است که در همه سفرنامه‌ها نویسنده خواننده‌ را با جایی جدید، فرهنگی ناشناخته و آدم‌هایی متفاوت آشنا می‌کند. سفرنامه‌نویسی چیست؟ سفرنامه‌نویسی یکی از سبک‌های ادبی است که در آن شخصی که به سرزمین‌های دیگر سفر کرده، دیده‌ها، شنیده‌ها، تجربیات، رخدادها و احساساتش را درباره آن سرزمین‌ها برای آگاه کردن دیگران در قالب کتابی می‌نویسد؛ سفرنامه‌هایی که به زبان اول‌شخص نوشته شده و نویسنده در آن از افعال ماضی استفاده کرده تا نشان دهد روایتگر اتفاقاتی است که با آن مواجهه شده است. لحن‌ سفرنامه‌ها شبیه گفت‌وگوست، روی جزئیات تمرکز دارند و نکات مهمی از فرهنگ و سبک زندگی محل سفر می‌گوید و به گونه‌ای نوشته شده که خواننده احساس نزدیکی و همراهی با نویسنده پیدا کند. سفرنامه هایی که درباره سوریه و لبنان نوشته شده اند سوریه و لبنان از دیرباز برای ما ایرانیان مهم بوده‌اند. سوریه و دمشق از یک‌سو مدفن حضرت زینب و حضرت رقیه است و از سوی دیگر مسیر رفتن به لبنان و فلسطین. سوریه از کشورهایی است که در مسیر ترانزیت ایران قرار دارد، همچنین کشوری است که به واسطه نزدیکی به ایران محل مناسبی برای فروش محصولات ایرانی به‌شمار می‌رود. نباید فراموش کرد که سوریه کشوری تاریخی و پر از ساختمان‌های تاریخی و باستانی است که می‌تواند برای توریست‌ها، مقصدی زیبا و به‌یادماندنی باشد. از وجوه گوناگون که به سوریه بنگریم، می‌توان سوریه را کشوری مهم دانست. کشوری که در دهه 90 شمسی در ابتدا دچار اغتشاشات داخلی شد و پس از آن، حضور داعش در این کشور، مشکلات عدیده و اتفاقات مختلفی را رقم زد. کشوری که بیش از نیمی از شهدای مدافع حرم ایرانی در آنجا شهید شده‌اند و از این جهت جایگاه ویژه‌تری برای ایرانیان یافته‌ است. و اما لبنان، کشوری است سبز و اروپایی که زمانی به عروس خاورمیانه معروف بود و مقر حزب‌الله لبنان است. این کشور مسیحی-مسلمان که سال‌هاست در جنگ با اسرائیل است، 79 کیلومتر با فلسطین اشغالی هم‌مرز است و از این منظر برای مسلمانان جایگاه ویژه‌ای دارد.  بنابراین شناختن و خواندن از این دو کشور مهم است و بهترین راه برای شناختن آن‌ها سفر است، سفری که برای بسیاری از ما امکان‌پذیر نیست اما با سفرنامه‌های نوشته‌شده می‌توان خواننده را با خود همراه کرد و اطلاعات متفاوتی را بیان کرد. بهترین سفرنامه ها و داستان ها در مورد سوریه و لبنان در این یادداشت با چند سفرنامه به کشورهای سوریه و لبنان می‌رویم، سفرنامه‌هایی که نویسندگانشان نه در دوران آسایش و راحتی که در زمان جنگ به آن کشورها سفر کرده و سفرنامه‌ای پر از حادثه و اتفاق است، کتابی که خواننده در آن‌ها با فرهنگ ناشناخته مردمی آشنا می‌شود که در دل جنگ و التهابات و انقلابات هستند و رفتارهای متفاوتی از خود نشان می‌دهند.  اگر شما هم علاقه‌مند به دو کشور زیبا و تاریخی سوریه و لبنان هستید و برایتان جالب است تا از نگاه نویسندگان ایرانی، توصیفی جذاب از سفر به سوریه و لبنان بشنوید، این مطلب مناسب شماست. با ما همراه باشید تا سیر و سفری داشته باشیم در دل تاریخی‌ترین شهرهای خاورمیانه، شهرهای زیبا و البته جنگ‌زده‌ی سوریه و لبنان؛ جایی که فاصله‌ای تا فلسطین اشغالی نیست… سفرنامه‌هایی که در مقاطع زمانی مختلف نوشته شده‌اند، بعضی در زمان حضور داعش و بعضی پس از طوفان الاقصی… کتاب سور سوریه کتاب سور سوریه، اثر نویسنده و پژوهشگر ایرانی محمد قائم‌خانی است که یک‌سال پس از شهادت سردار سلیمانی توسط شرکت چاپ و نشر بین‌الملل منتشر شده است. قائم‌خانی در این کتاب به کشور رنج ‌کشیده سوریه و روستا‌های آن سفر کرده است و در حین این سفر، حقایق مهم و خواندنی را از فضای فکری، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی سوریه ارائه می‌‌دهد. نویسنده کتاب را در سه فصل و هر فصل را در بخش‌های مختلف به رشته تحریر درآورده است. قائم‌خانی در فصل ابتدایی خود که عنوان «رومیانه، عهد کهن» را بر آن نهاده، از حلب می‌نویسد و موصل و حلب را شهری می‌خواند که همیشه اولین شهری بوده که مورد تهاجم واقع می‌شده است، شهری که خط دفاعی شرق در برابر اروپا بوده و است.  نویسنده، فصل دوم کتاب را با شام تاریخی آغاز می‌کند و در ادامه به دمشق می‌رسد، اما باز  به حلب می‌رسد و از فوعه می‌گوید، کمی نیز از روسیه و مسکو و ارتباط آن با سوریه می‌گوید. فصل سوم کتاب درباره تاریخ سوریۀ جدید و پس از نبرد حلب است، فصلی که از پیروزی‌ها می‌گوید و از سیده رقیه و زینبیه. کتاب «سور سوریه» را می‌توان سفرنامه‌ای خواند که در کنار همراه کردن خواننده با نویسنده، گویی سفر نویسنده به درون خود برای شناخت جنبه‌های مختلف کشور سوریه و البته نقش ایرانیان در آزادسازی سوریه است، کتابی که از یک سفر یک‌ماهۀ نویسنده به سوریه نوشته شده است.   کتاب عربیکا وحید یامین‌پور برای بسیاری از ما آشناست، مدرس دانشگاه، فعال رسانه‌ای و مجری تلویزیون که در اتفاقات سال 1388 برای اهل رسانه بیش از پیش شناخته شد. یامین‌پور نویسنده چند کتاب چون «نخل و نارنج»، «ارتداد»، «ماجرای فکر آوینی» و «کاهن معبد جینجا» است، کتاب‌هایی که به موضوعات مختلفی پرداخته اند.  کتاب «عربیکا» تازه‌ترین کتاب وحید یامین‌پور، درباره سفر او به لبنان است؛ سفری که بعد از شهادت سید مقاومت و در سال 2024 صورت گرفته است. عربیکا روایت‌گر سفری پرماجرا به لبنان و تجربه‌های نویسنده از دل جنگ و بحران‌های این کشور است. یامین‌پور در این اثر با توصیف حال و هوای کشور لبنان و مردم مقاوم آن، تصویری زنده و تأثیرگذار از زندگی و ایستادگی در شرایط سخت ارائه می‌دهد. سفرنامه عربیکا، راوی اولین سفر نویسنده در سال 2003 و دیدار با سید حسن نصرالله و آخرین سفرش در سال 2024 و پس از شهادت سید مقاومت است. او در این کتاب، دیدار خود با سید حسن نصرالله را که در سال 2003 انجام شده است، روایت کرده و همچنین به سفرش پس از طوفان الاقصی در همان سال پرداخته است. علاوه بر آن، با نگاهی تاریخی به مقاومت فلسطین و مسئله صهیونیسم، به معرفی چهره‌های شاخص جبهه مقاومت نیز پرداخته است. نکته جالب توجه در این کتاب، توضیح روند شکل‌گیری و تداوم مقاومت لبنان و فلسطین است و به خواننده تصویری روشن از چگونگی رسیدن به این نقطه از ایستادگی را ارائه می‌کند.   کتاب جاده یوتیوب سوریه شاید از سال‌های دور برای ما ایرانیان با قبور مطهر حضرت زینب و سه‌ساله امام حسین حضرت رقیه یادآوری می‌شود اما آنجه در این سال‌ها با شنیدن نام سوریه به ذهن‌ها می‌آید، جنگ و داعش و مدافعان حرم است، مطلبی که محمدعلی جعفری نویسنده کتاب‌های قصه دلبری، عمار حلب، خانه مغایرت و سربلند، در کتاب «جاده یوتیوب» درباره آن نوشته است.  کتابی که از حال و هوای اعزام مدافعان حرم از تهران تا دمشق می‌نویسد و با زبانی روان مخاطب را با خود به سرزمین شام می‌کشاند. کتاب «جاده یوتیوب» که در سال 1398 و توسط دفتر نشر معارف و در 208 صفحه منتشر شده، هم دربردارنده موقعیت‌های طنز است و هم برش‌هایی جدی، هولناک و اندوهناک. نویسنده در لابه‌لای روایت سفر خود برخی خاطرات جدید از مدافعان و فضا و شوخی‌های بین آن‌ها را بازگو می‌کند و در برخی موارد چندین دیدگاه از مدافعان را می‌آورد و نشان می‌دهد که آنها نیز چون همه ما حتی در در دل جنگ و کمین نیز دست به قلاب زندگی برده‌اند و با شوخی و شادی اتفاقات را از سرمی‌گذرانند. جاده یوتیوب از جمله بهترین سفرنامه های نوشته شده در مورد سوریه است.   کتاب جاده کالیفرنیا کتاب جاده کالیفرنیا سفرنامه‌ متفاوت دیگری است از محمدعلی جعفری. این کتاب درباره سفر به لبنان است در روزهای ابتدایی طوفان‌الاقصی که انتشارات سوره مهر در 293 صفحه و در سال 1403 آن را منتشر کرده است.  «جاده کالیفرنیا» کتابی سفرنامه‌ای است، اما شکل روایت رخدادها آن را به کتابی داستانی-مستند تبدیل کرده است؛ سفرنامه‌ای که به تجربه‌های نویسنده از سفر به لبنان در دوران رخدادهای مهم منطقه‌ای می‌پردازد. این کتاب در 33 فصل کوتاه نوشته شده و شامل تجربه‌های نویسنده از سفر به کشور لبنان پس از واقعه طوفان الاقصی است که در اکتبر 2023 اتفاق افتاد و باعث شروع جنگی تازه میان نیروهای مقاومت و اسرائیل شد. کتاب جاده کالیفرنیا روایت‌های شخصی نویسنده از مشاهدات روزهایی است که در لبنان به‌سر می‌برده است و در پس‌زمینه آن تصویری از فرهنگ، جامعه و تاریخچه لبنان ارائه می‌دهد و از آداب و نوع زندگی مردم لبنان اطلاعاتی را به خواننده می‌رساند، حتی در بخش‌هایی از کتاب نیز طبیعت لبنان را برای مخاطب توصیف می‌کند، هرچند با رنگ جلد و طراحی داخلی کتاب نیز خواننده کمی با وضعیت طبیعت آنجا آشنا می‌شود و کشوری سبز را پیش رویش می‌بیند. جعفری در «جاده کالیفرنیا» از حنظله شخصیت معروف کاریکاتوری فلسطینی می‌گوید، از شهید جهاد عماد مغنیه می‌گوید، از عشق مردم لبنان به قدس و مسجدالاقصی می‌گوید و لابه‌لای این روایت‌ها، علاوه بر تشریح فرهنگی و اجتماعی از این کشور، چالش‌های سیاسی لبنان را مورد بررسی قرار داده است. جاده کالیفرنیا را می توان از بهترین سفرنامه های نوشته شده درباره لبنان به شمار آورد.   کتاب شام ملیتا شام ملیتا روایتی از سفر به لبنان و سوریه در بهار 1397 است که به دعوت حزب‌الله لبنان از میثم مطیعی مداح صورت گرفته است. سفری کوتاه که نه تنها آقای مطیعی که شعرای ابیات وی، افرادی چون محمدمهدی سیار، محسن رضوانی، میلاد عرفان‌پور و محمدرضا وحیدزاده نیز همراه او بوده‌اند و توسط محمدرضا وحیدزاده به رشته تحریر درآمده است.  شام ملیتا راویت‌گر سفری است که به مناسبت برخی مداحی‌های دکتر میثم مطیعی به زبان عربی و در حمایت از جریان مقاومت در لبنان، که میان شیعیان و اهالی جنوب این کشور نیز محبوبیت ویژه‌ای دارد، انجام شده است. از میثم مطیعی دعوت می‌شود تا به هدف برگزاری برخی دیدارهای فرهنگی و نیز انجام مقدمات لازم جهت همکاری‌های بیشتر، سفری به بیروت داشته باشد. شام ملیتا به صورت روزنوشت و با زبانی روان و جذاب مخاطب را با لبنان و شهدای آنجا بیش از پیش آشنا می‌کند. کتاب «شام ملیتا» که در سال 1398 توسط دفتر نشر معارف به چاپ رسیده، نشان‌دهنده شباهت‌ها و تفاوت‌های ایرانی‌ها و لبنانی‌ها است و سرشار از لحظات ناب و شنیدنی از آداب و رسوم اهالی سواحل مدیترانه است، اگرچه فضای امنیتی آنجا را نیز لابه‌لای روایت‌هایش به تصویر می‌کشد.   کتاب اجاره نشین خیابان الامین کتاب «اجاره نشین خیابان الامین» کتابی از علی‌اصغر عزتی‌پاک است که توسط دفتر نشر معارف منتشر شده، کتابی داستانی درباره سوریه از یک ایرانی کرد که از مسیر پرپیچ و خم زندگی در ایلام و بندرعباس گذشته و به زندگی اعیانی در ترکیه و استانبول رسیده است. آقا جمالِ قصه از استانبول و در یک رودربایستی، سفری به دمشق می‌رود که فکر می‌کرده دو سه روزه تمام می‌شود، اما هشت سال طول کشیده است؛ آن هم در آستانه‌ آغاز جنگ‌های داخلی سوریه.  آقا جمال کتاب، زمانی حتی کتک خوردن حضرت رقیه را هم باور نداشته و در همان مسیر چند روزه به دمشق، مطالب این چنینی را به همسفرانش می‌خورانده است که این حرف‌ها همه دروغ است و فلان و بهمان! غافل از اینکه همین سفر چند روزه، هشت سال ادامه می‌یابد و جمال فیض‌الاهی را ساکن خیابانی می‌کند که منتهی می‌شود به حرم حضرت رقیه و البته بخشی از بازار دمشق، خیابانی به نام شارع‌ الامین. «اجاره نشین خیابان الامین» از جمله بهترین داستان های نوشته شده در مورد سوریه است. به قلم «طاهره راهی»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

در این مقاله از وبلاگ پاتوق کتاب، به سراغ زندگی، اندیشه و آثار آلبر کامو، نویسنده معروف فرانسوی رفته‌ایم اما با نوشتاری متفاوت. در این متن که در قالب نامه نوشته شده، نویسنده مقاله با معشوقه خیالی‌اش به گفتگو و نامه‌نگاری پرداخته و در ضمن این نامه، اطلاعات بسیار جالبی را در مورد زندگی و مرگ کامو و بعضی از مهم ترین کتاب های کامو در اختیار ما قرار می دهد. اولین بخش از نامه‌‌های مهران و هیلدا را با بررسی و مرور زندگی و افکار آلبر کامو شروع می‌کنیم. منتظر نامه‌های بعدی مهران و تحلیل‌های جذاب او در فرسته های بعدی باشید! هیلدای عزیزم، سلام! از آخرین نامه ‌ات تقریبا سه ماه می‌گذرد. مثل همیشه اولین نکته‌ای که گفته بودی اعتراض به این نوع ارتباط است. برای تو و دوستانت خیلی مسخره است که در این عصر آدم‌ها به جای استفاده از تلفن و تماس تصویری، به نامه‌نگاری رو بیاورند. آن هم با فاصله‌ای که ما با هم داریم. خب این را هم بگذار به حساب روحیات پیرمردی من که همیشه به سخره می‌گرفتی. امیدوارم که حالت خوب باشد و همانند روزهای سکونتت در ایران و قم که در کوچه پس کوچه‌های زنبیل آباد و سالاریه شادمانه و بی‌خیال قدم می‌زدیم و دنیایمان در ادبیات و فلسفه خلاصه می‌شد، در پاریس هم همان‌قدر به تو خوش بگذرد هرچند بی حضور من. حقیقتش قم با اینکه می‌گویند خاکش گیراست ولی بی تو کمی سخت می‌گذرد. کمی نه، بیش از کمی سخت می‌گذرد. رفیق شاعرمان گفته که: گرچه این شهر شلوغ است ولی باور کن؛ آنچنان جای تو خالی است، صدا می‌پیچد... می‌دانم به همین اندازه و ای بسا بیشتر به تو سخت می‌گذرد. باور کن هیلدای عزیزم! وقتی از حجم تنهایی‌ات می‌نوسی دوست دارم زمین را تا بزنم و این فاصله‌ای که به قول احمد شاملو «آزمون تلخ زنده‌به‌گوری است» را پایان دهم. اما یک پیشنهاد برایت دارم. قول بده در نامه‌ی بعدی‌ات از حال و هوایت بعد از انجام این پیشنهاد برایم بنویسی. البته که سخت است تنهایی قدم‌زدن ولی پیشنهاد می‌دهم ایرپادت را برداری و تصنیف قلاب همایون شجریان را دانلود کنی و به قصد عیاشی مطلق از خانه‌ات پیاده به سمت شانزه لیزه بروی و جای هردوی ما سنگ‌فرش‌های خیابان‌های اطرافش را وجب‌به‌وجب رج بزنی و به روزهای با هم بودنمان فکر کنی. از حال و احوالم که بخواهم بگویم مثل همیشه به دنبال پاسخی برای سوالاتم هستم. تا تو بودی، کمتر دچار این فضا بودم و به ضرب و زور و اخم و تخم تو هم شده بود، با دنیای بیرون و آدم‌هایش ارتباطکی داشتم ولی بعد از تو جز برای کتاب‌فروشی و پیاده‌روی بیرون نمی‌روم. البته گاهی برای تجدید خاطراتت به کافه هنر سر می‌زنم. بقیه شبانه‌روز، دائما در رفت و آمدم؛ بین اتاق خواب و سالن و اتاق مطالعه‌ام. به یاد داری فرم خانه را؟ تقریبا از وقتی رفتی حجم کتاب‌ها دو برابر شده. بچه‌ها اسم خانه را گذاشته‌اند "دنیای کتاب"، یعنی نمیگویند برویم خانه مهران، می‌گویند برویم خانه کتاب. تمام دیوارهای خانه از سالن و اتاق‌ها، همه را قفسه کتاب زده‌ام. بخش مورد علاقه‌ی تو را که ادبیات باشد و سینما، به سالن انتقال داده‌ام. بسیار نمای زیبایی پیدا کرده است. آثار معشوق‌هایمان را در کنار هم چیده‌ام. داستایفسکی عزیز و سارتر و کامو و کافکا تا نویسندگان ایرانی مثل حاج صادق هدایت و محمودخان دولت و آقام ساعدی و معروفی و بزرگ علوی عزیز و افضل کاتبین معاصر آقا علی محمد افغانی.گفتم کامو یاد یک مطلبی در نامه‌ات افتادم. از کامو گفته بودی و شهرت و محبوبیت غریبی که بین دختران و پسران دانشجوی دانشگاه سوربن دارد. می‌گفتی که آنجا خیلی در مورد زندگی و آثارش بحث می‌کنند. خب اگر یادت باشد همان وقت‌هایی که در ایران بودی در مورد شخصیت‌های ادبی  قرن 19 و 20 به ویژه داستایفسکی و کامو و سارتر زیاد صحبت می‌کردیم. من همیشه طرفدار داستایفسکی بودم ولی خب کامو و سارتر را هم دوست داشتم. پرسیده بودی که در جمع دوستانه‌ای که داشتید، یک مساله مطرح شده بود که دغدغه‌ی اصلی کامو در آثارش چه بوده و به دنبال چه می‌گشته؟ و دوستانت هر کدوم به نوعی او را توصیف کردند. از من هم نظر خواسته بودی. البته می‌دانم تو آنجا پز من را می‌دهی که یک معشوقی داری که خوره کتاب است و فلان و فلان. با این سوالت هم می‌خواهی گوشه‌ای از کمالات ما را به اسم خودت تمام کنی. طبیعتا در این مورد نگاه ابزاری به من داری ولی جواب می‌دهم. چه کنم که حلقه‌ای بر گردنم افکنده دوست، می‌کشد هر جا که خاطرخواه اوست. حالا از کجا شروع کنیم؟ آشنایی با زندگی آلبر کامو بهتر است کمی از حال و هوای زندگی کامو را ابتدا برایت بگویم بعد وارد آثارش شوم. می‌دانی که آلبر کامو در جغرافیایی به دنیا آمده که سال‌ها تحت استعمار کشوری بوده که تو را مدت‌هاست از من گرفته است؟ بله! کاموی عزیز سال 1913 در الجزایر به دنیا آمده که سالیان درازی در استعمار و استثمار فرانسه بود. ببین قبلا هم در مکاتبه‌ها این نکته را گفته‌ام که من معتقدم شناخت هر نویسنده با مطالعه‌ی دقیق آثارش حاصل می‌شود و درک آثار هر نویسنده هم به شناخت دقیق زندگی اش ارتباط دارد. به عبارت دقیق‌تر در یک دور مطالعاتی بین زندگی و آثار نویسنده هست که شناخت دقیق و مطابق با واقعی حاصل می‌شود. از همین جهت ابتدا باید شناختی از فضای زیست شخصی و مراحل رشد فردی او بدانیم. کاموی عزیز دو رگه است و پدرش فرانسوی و مادرش اسپانیایی و همان‌طور که گفتم متولد الجزایر هست. یک نکته‌ای در باب الجزایز و فرانسه هست که خیلی جالب به نظر می‌رسد. معمولا کشورهای استعمارگر برای کنترل مستعمره های خود، در ظاهر هم شده احترام مردم مستعره خود را داشتند ولی فرانسوی ها در اوج تفرعن می‌گفتند الجزایر جزء خاک ما هست ولی مردمش از ما نیستند. تحقیر بیشتر از این وجود نداشت! طبیعتا الجزایری‌ها به هیچ‌وجه هیچ نسبتی بین خاک و ملیت خود با فرانسه نمی‌دیدند. فرانسوی‌ها هم تا توانستند خون الجزایری‌ها را مکیدند. هرچه شغل خوب و موقعیت خوب بود برای فرانسوی‌ها بود و هرچه بدبختی بود و حمالی، برای الجزایری‌ها. تمام امکانات برای فرانسوی‌ها و تمام فقر و نداری برای الجزایری‌ها. بله هیلدای عزیزم! کشوری که گاهی به او می‌نازی که نماد دموکراسی و تجلی حقوق بشر در جهان است، این‌گونه رفتار می‌کرد.  آلبر کامو و تضادهای زندگی اش الغرض که آلبر کامو در چنین محیطی به دنیا آمد و تربیت شد. رشد او همراه تضادهای کلانی در زندگی و افکارش بود. تضاد به معنای دقیق کلمه را می‌گویم. بگذار این تضاد را در یک مثال قابل درک برایت تشریح کنم. مساله تحصیل را که خودت درگیرش هستی مثال می‌زنم. می‌دانی تحصیل در آن زمان برای طبقه سرمایه‌دار بود و عمده الجزایری‌ها در کشور خودشان امکان تحصیل نداشتند. اما کامو به دلیل استعدادهایی که داشت از طریق آزمون وارد یکی از بهترین مدارس شد که اکثرا ثروتمندان آنجا بودند. خب تصور کن روز را با ثروتمندان فرانسوی می‌گذراند و شب را با فقرای الجزایری. این تضاد را دقیقا متوجه شدی؟ حالا همین کیفیت تضاد را به سراسر زندگی او تعمیم بده. بیماری سل کامو مرحوم کامو فوتبالیست خوبی هم بود و به صورت حرفه‌ای هم ادامه داد ولی متاسفانه بیماری سل نگذاشت در کنار آن حجم بدبختی و بیچارگی، تنها دلخوشی‌اش را ادامه بدهد. یک نکته‌ای می‌گویم که انتظار دارم با تامل بیشتری به آن بپردازی. نوعا انسان‌ها رنج‌هایی در زندگی کشیده‌اند که هیچ‌وقت حرفی از آنها زده نمی‌شود؛ به‌ویژه مردان بزرگ تاریخ. ما در مواجهه با دیگران صورت ظاهری زندگی آن ها را می‌بینیم و بسیار کم پیش می‌آید که ما از رنج دیگران و دیگران از رنج ما آگاه شوند‌. حداقل در مورد خودم، من که یادت هست ابتدا فکر می‌کردی که من یک پسری هستم که تمام عمرم را به عیاشی گذرانده‌ام و همه‌ی وقت من به خوش‌گذرانی با دوستانم می‌گذرد. ولی وقتی بعد از آن دعوایی که با هم داشتیم و باعث آشنایی بیشتر ما شد، متوجه شدی که ای دل غافل، چه فکر می‌کردیم و چی شد. دقیقا یادم هست به من می‌گفتی چرا زندگی واقعی‌ات با آن‌چه نشان می‌دهی کیلومترها با هم فاصله دارد. بعد از مدتی متوجه شدی که من "مجمع دردهای جهانم". دقیقا دیگرانم همین‌گونه هستند. ما از رنج‌های آنان خبری نداریم. حرفم این است که خدا می‌داند بیماری سل و کنارگذاشتن فوتبال چگونه روح دردمند کاموی عزیز را تحت تاثیر خود گذاشته است ولی هیچ‌وقت در هیچ کتابی از آن صحبتی نمی‌شود. تصور همه از کامو یک مرد خوشتیپ است که معمولا سیگار به لب دارد و حرف‌های فلسفی می‌زند‌ ولی کسی نمی‌گوید خالق طاعون چه بر سرش آمده که طاعون را روایت کرده است. حالا که حرف از بیماری سل در کامو شد و اسم رمان طاعون هم آمد، موافقی کمی در مورد طاعون صحبت کنیم؟ قطعا می‌دانم که موافقی. رمان طاعون همین ابتدا بگویم که عده‌ای قائل هستند کامو سه گانه‌ای دارد تحت عنوان "سه گانه پوچی" که شامل کتاب بیگانه، کالیگولا و افسانه سیزیف می‌شود. من نمی‌خواهم با این گروه همراه شوم و در دام مشهورات بیفتم ولی به جای پوچی، عبارات دیگری بکار می‌برم که می‌تواند وجه مشترک این سه متن باشد. به نظر من کامو در این سه متن به دنبال «روایت خستگی و انفعال نوع بشر» است‌. حالا چرا این بحث را مطرح کردم؟ به این دلیل که بگویم کامو همان خستگی که در افراد به شکل انفرادی مطرح می شود و آن را در سه گانه بیگانه، کالیگولا و افسانه سیزیف بیان کرده بود، این‌بار در طاعون به شکل جمعی طرح می‌کند و خستگی و سردرگمی را به نوع بشر توسعه می‌دهد. هرچند معتقدم که در "بیگانه" شخصیت مورسو در انتهای داستان بر انفعال و یا به عبارت دقیق‌تر خستگی خود غلبه پیدا می‌کند و به شکوه اصل زنده بودن و شکوهمندی زندگی پی می‌برد، اما کامو در طاعون خیلی دقیق‌تر غلبه بر تصور بی‌دلیل بودن زندگی را به چالش می‌کشد و در برابر رنج جمعی، مقاومت جمعی را پیشنهاد می‌دهد و معتقد است که امکان بقاء جامعه با وجود همبستگی در نوع بشر است که وجود دارد. طاعون داستان یکی از شهرهای الجزایر است که مردمانی دارد که زیر فشار روزمرگی دچار ابتذال شدیدی در مفاهیم اساسی زندگی شده‌اند. به نحوی که فقط صبح را به شب و شب را به صبح می‌رسانند. در شهری که کامو به تصویر می‌کشد، همه‌ی مفاهیم مصرف می‌شوند حتی عشق. مردمی که روابط عاشقانه‌های آن‌ها نیز دچار روزمرگی شده و به عادت در کنار یار خود هستند و به سرعت عشق را مصرف می‌کنند و تمام. مردم این شهر دائم در حال کار هستند که فقط پولدار شوند و در عین حال به لذت‌های دم دستی مانند کافه رفتن و رابطه و آب‌تنی علاقمند هستند و مانند اکثر مردم جهان، ساعت مشخصی به خواب می‌روند و ساعت مشخص دیگری از خواب بیدار می‌شوند و سر کار می‌روند و بقیه روز را هم به قماربازی و چرت و پرت گویی می‌گذرانند و عتری از هر نوع اندیشه‌ای هستند. برای تو چنین شهری آشنا نیست هیلدا؟ به نظر من که جوامع امروزی با کمی شدت و ضعف، گونه‌ای از همین طاعون را در خود دارند. این شهر رفته‌رفته دچار بیماری‌ای می‌شود که به تمام شهر سرایت می‌کند.‌ آنچه باعث می‌شود وجود این بیماری سخت باشد این است که این شهر بر خلاف دیگر شهرها نهاد‌های اجتماعی و درمانی کافی ندارد. یکی از شخصیت اصلی داستان پزشکی است به نام دکتر ریو که اصل قصه با همین کاراکتر شروع می‌شود. زمانی هنگام خروج از مطب متوجه موش مرده‌ی پاگرد می‌شود، اما توجهی نمی‌کند. دکتر ریو همان شب در ورودی خانه موش بزرگی می‌بیند که تلوتلو می‌خورد و ناگهان با دهان خون‌آلود به زمین می‌افتد. اما باز چون نگران بیماری زنش هست، بی‌توجه عبور می‌کند. فردای آن‌روز مستخدم مطب سه موش خون‌آلود را در پاگرد مطب پیدا کرد و اینجا بود که دکتر تعجب می‌کند و به سمت محله‌های پایین می‌رود و در یکی از کوچه‌ها 12 موش مرده می‌بیند. نگران می‌شود و با دایره دفع موش تماس می‌گیرد. جالب است که آن‌ها خبر دارند ولی موضوع برایشان اهمیت نداشت. ماجرای مرگ موش‌ها به جایی رسید که تمام مردم شهر متوجه شدند و از دولت درخواست کمک کردند‌. مستخدم مطب در ادامه همین داستان بیمار می‌شود و ریو برای بهبود او هر کاری می‌کند. اما تعداد بیمارها افزایش پیدا می‌کند. مرگ مستخدم زنگ خطری بود برای مردم و دکتر ریو و دولت که مساله را جدی بگیرند. خانه‌ها و هت‌لها و قطار و اغلب مکان‌های شهر پر از موش‌های مرده شد و بیماران هم یکی پس از دیگری مردند. کلمه "طاعون" بر زبان آمد و با خودش وحشتی عظیم را بر شهر تحمیل کرد و لذت‌های دم دستی را از مردم گرفت. عشق بازی‌ها تعطیل شد و شهروندان بیکار شدند و دروازه‌ها بسته شد و مکاتبه‌ها و تماس‌ها هم قطع شد. کم‌کم "حس غربت" بر انسان مستولی شد. همه راه‌ها بر مردم بسته شد و نهایتا هم قرنطینه شدند، به گونه‌ای که انگار تبعید شده‌اند؛ زیستی مبتنی بر فردیت پیدا کردند، چراکه امکان دریافت هیچ کمکی را از دیگران نداشتند. دیگر نمی‌توانستند با هم شب‌نشینی کنند، قدم بزنند، درد دل کنند. اینگونه بود که هرچند علی‌الظاهر زیستی جمعی داشتند ولی مجبور بودند تنهای تنها زندگی کنند. در میان مواجهه‌های مختلفی که با این بیماری شد، کامو قضاوت کشیشی به نام پدر پانلو را برجسته می‌کند و قصه مدتی حول فعل و انفعالات او می‌گذرد. نمی‌خواهم گارد بگیرم هیلدا ولی از تو می‌خواهم به وقت خوانش طاعون با عینک دموکراتیک خودت در نگاه کامو به مذهب تامل کنی و ببین آیا واقعا علمای دین این‌گونه روایتی از شرور عالم دارند یا این روایت کامو ارتکاز غلط او مانند ارتکاز غلط دیگران از توصیف عملکرد خدا در نگاه مذهبی هاست؟ تو نگاه کن در این داستان کامو اصرار دارد بگوید از نگاه مذهبی‌ها شرور عالم (که همین بیماری طاعون مصداق اتم آن است) به دلیل عصیان انسان‌ها و تنبیهی از طرف خداست که تنها راه حل مساله هم توبه است. و جالب‌تر این‌که دکتر ریو در مقام نقد نظر پدر پانلو در کمال احترام هیچ بهایی به او نمی‌دهد و به صراحت بیان می‌کند به مجازات اعتقادی ندارم و معتقد است طاعون هم بیماری مانند دیگر بیماری‌های بشری است که ابتدا باید شناخته شود و در ادامه راهی برای درمان آن پیدا کرد. در واقع مواجهه کاملا علمی با آن دارد. به خلاف مواجهه پانلو که قضاوتی ایدئولوژیک است و فرم خرافی دارد. کامو در یک دیالوگی که ظاهر بسیار زیبایی دارد، به تصور خودش، ستون‌های بنای عظیم متدیین را به چالش می‌کشد و در جواب شخصی که از دکتر می‌پرسد: شما که به خدا ایمان ندارید، چرا این همه فداکاری می‌کنید؟ ریو هم خیلی با اعتماد به نفس جواب می‌دهد که: اگر معتقد بودم بی‌درنگ دست از درمان مردم می‌کشیدم و این کار را به خدا می‌سپردم! خیلی مختصر بگویم با تمام ارادتی که به کاموی عزیز و دیگران برادران اگزستانسیال دارم، اما تصور کامو از موضوع شر در عالم در راستای دیگر تصورات غلط آن‌ها از مذهب است که دقیقا ناشی از خلاصه‌کردن ادیان ابراهیمی در مسیحیت است (آن هم مسیحیت تحریف‌شده) و بدتر از عدم مواجهه مستقیم با متون فلاسفه و متکلم حوزه دین است. این دوستان اگر همان آثار فلاسفه و متکلم مسیحی را هم مطالعه درستی داشتند، قطعا اوضاع این نبود. بماند که هیچ انگاره‌ای از اسلام ندارند. برای روشن‌شدن تصور غلط آن‌ها همین قدر بگویم که داستان معروفی در ادبیات اسلامی است که جناب موسی کلیم‌الله بیمار می‌شود و (چه در مقام تعلیم بشر چه رفتار حقیقی او باشد) هیچ تلاشی برای درمان نمی‌کند و از خدا می‌خواهد که دستی از غیب او را درمان کند. اما خداوند به صراحت جواب می‌دهد که طریق درمان تو در روابط علی و معلولی طبیعت هست و باید خودت به دنبال آن بروی. این نمونه‌ی مواجهه ادیان است که انسان را دقیقا تکلیف‌مدار معرفی کند که اساس همه چیز را عمل انسان می‌داند ولی در باب نتیجه پای خدا به میان می‌آید. البته عده‌ای در میان مردم شهر بودند که نگاه دیگری داشتند. آنها می‌گفتند چگونه خالق می‌تواند شکنجه و مرگ یک کودک را ببیند؟ پدر پانلو در مقام جواب به این گروه معتقد بود که مردم بلادیده و حتی کودک شکنجه‌شده، در آخرت به لذت ابدی خواهند رسید. هیلدای عزیزم دقت کن که شاید این حرف ها ظاهری موجه داشته باشند ولی اساس علمی ندارند. البته شبانه‌روز عده زیادی از مردم اطراف ما هم وقتی بحث از خدا و مشکلات پیش می‌آید، همین‌گونه اظهار نظر می‌کنند‌. البته این نکته را هم بگویم که امکان دارد طرح این مسائل و اشکالات به دین ناشی از طرح مباحثی باشد که کشیش‌های مسیحی از طرف مسیحیت تحریف‌شده، مطرح کرده باشند. ولی به طور قطع می‌گویم که اسلام چنین نگاهی ندارد که بلایا را این‌گونه توصیف کند و مردم را تشویق به تحمل کند به امید روزهای خوب آخرت. حداقل با این دعای معروف قرآن که "ربنا آتنا فی الدنیا حسنه و فی الاخره حسنه" در تعارض کامل است. چراکه محتوای این آیه دلالت مستقیم دارد که انسان باید در این دنیا ابتدا بهره‌مند باشد و بعد انتظار بهره‌مندی از سرای دیگر داشته باشد. من خودم به عنوان کسی‌که در دایره مذهب زیست کرده‌ام بارها این سوال را مطرح کرده‌ام که آیا رنج بشری را می‌توان با لذات ابدی توجیه کرد؟ قطعا چنین منطقی صحیح نیست و دین هم چنین تقریری از رنج بشر ندارد. نهایتا هم پدر پانلو بیمار می‌شود و در تخت‌خواب خود مواجهه مستقیمی با مرگ پیدا می‌کند و به سمت لذات ابدی مورد نظرش می‌رود. علی ای حال من از تحلیل بیشتر این رمان می‌گذرم و به همین مقدار اکتفا می‌کنم تا فرصتی دیگر. البته یک نکته‌ی کلی ولی اساسی در مورد اصل نگاه دوستان اگزستانسیال خصوصا و عموما همه‌ی اندیشه‌های دوران مدرنیته و پست مدرن که پایه‌ی آن‌ها اومانیست و بشر انگاری است، بگویم که خیلی راه‌گشاست. با دقت به این عبارت من توجه کن هیلدا. کسانی‌که در هیچ ساحتی متافیزیک و مشخصا مفهومی تحت عنوان خدا را قبول ندارند، در مرحله عمل راهی جز این ندارند که معقتد شوند انسان باید خود یک انگیز‌ه‌ای برای ادامه مسیر زندگی پیدا کند. در حالی‌که متدینین معقتد هستند که مسیر جهان و معنای آن مشخص است و انسان به محض درک آن دیگر نیازی نیست در به دری بکشد و در مسیر مشخصی باید قدم بردارد. و در همین مسیر هم عمیق‌ترین معانی وجود دارد. در حالی‌که در مکاتب غیر الهی پوست انسان کنده می‌شود تا ابتدا نشان دهد این زندگی در اصل آن ارزش زیستن دارد. دقیقا همین مسیری که کامو رفت. البته که من برای مسیر و اندیشه‌ی آن‌ها به شدت ارزش قائلم و خودت هم از علاقه‌ی شدید من نسبت به حضرات آگاهی. افسانه سیزیف اگر بخواهم دقیق تر موضوع را برای تو تشریح کنم باید به کتاب "افسانه سیزیف" بپردازم. البته خیلی کوتاه. این کتاب ناظر بر مفهوم "پوچی زندگی" است. خدا رحمت کند جلال را. آل احمد را می‌گویم. او اولین بار در ترجمه‌ی آثار کامو، واژه ابسوردیسم (Absurdism) را به پوچی معنا کرد و تا الان ماندگار شد. اما نکته‌ی اول اینکه نویسندگان زیادی در باب "پوچی و معنای زندگی" مطلبی به یادگار گذاشته‌اند. از فیلسوف خداباوری مانند کی یرکگارد گرفته تا فیلسوف ملحدی مثل سارتر و هر کدام هم تفسیر متفاوتی از آن عرضه کرده‌اند. اما کامو بیشتر از همه به این مفهوم پرداخته و سعی کرده در فرم‌های ادبی معنای آن را روشن کند. اما جالب‌ترین نکته در مباحث کامو (که تصوری کاملا وارونه از آن هست) با وجود تاکید شدید او بر پوچی، حداقل از نظر خودش، پوچی فلسفه او نیست، بلکه تیک آف و نقطه عزیمت فلسفی اوست. درواقع کوشش فلسفی کامو دقیقا پس از توصیف پوچی و بی‌معنایی زندگی انسان مدرن غربی شروع می‌شود، کوششی در راستای نشان‌دادن راهی برای بیرون‌آمدن از نیست‌انگاری‌ای فراگیر، راهی برای زیستن و آفریدن در خود برهوت و تسلیم نشدن به نیستی. می‌خواهم به دقت متوجه باشی هیلدای عزیزم که دغدغه اصلی کامو به لحاظ تاریخی مربوط به زندگی بشر غرب است. او زندگی بشر جدید غربی را پوج و بی‌معنا می‌داند. این تصویر تاریک و به تعبیر کامو، پوچ، دقیقا تصویر ناگوار انسان غربی است که کامو آن را در «اسطوره سیزیف» آورده است. کتابی که با این بیان یأس‌آور آغاز می‌شود که: «تنها یک مساله جدی فلسفی وجود دارد و آن هم خودکشی است» یعنی دقیقا روایتی فلسفی که روایت داستانی آن را در "بیگانه" آورده است. نقد طوفانی و بنیادی انسان مدرن غربی خیلی پیش‌تر از کامو شروع شده بود. در اینجا توضیح نمی‌دهم سابقه‌ی این بحث در اندیشه فلاسفه غربی را ، فقط به شکل گذرا چند کلیدواژه می‌گویم که در جریان باشی که سابقه داشته است. ترس آگاهی هایدگر، تهوع سارتر و از خودبیگانگی مارکس هر یک، روایتی انتقادی از حالات روحی انسان ساکن در عصر مدرن است. از همین جهت می‌گویم "افسانه سیزیف" به عقیده من به نوعی نقد مدرنیته و انسان متجدد هم هست. یعنی شخصیت سیزیف مصداق انسان مدرن است که گرفتار تکرار و زندگی کسل‌کننده ماشینی شده و هرگز نمی‌تواند به نتیجه‌ی مطلوب خود دست پیدا کند. از دیدگاه کامو بشر امروزی (سیزیف) دو ویژگی اساسی دارد: اول زندگی کاملا یکنواخت و بدون هیچ خلاقیت و پیشرفتی، دوم عدم وجود هدف یا مقصدی؛ کامو بعد از تقریر این دو مساله نتیجه می‌گیرد پس یأس و ناامیدی بر زندگی این بشر حاکم است. کامو و پوچی زندگی می‌دانی هیلدا، کامو دائم به فلاسفه و بزرگانی مثل هایدگر، یاسپرس، کی‌یرکگارد، داستایفسکی و نیچه ارجاع می‌دهد. به نظرت چرا؟ چه چیز مشترکی بین آن‌ها بوده؟ من تصور می‌کنم وجه مشترک همه این افراد، نقد ارزش‌ها و عقاید انسان مدرن است که کامو در این فضا پشت دست آن ها بازی کرده و فریادی بلندتر دال بر اعتراض به انسان مدرن سر داده است. کامو به صراحت پوچی زندگی را معلول یک علت بنیادین می‌داند؛ زندگی اخروی که لازمه اعتقاد به وجود خداست. او در افسانه سیزیف به صراحت به این موضوع می‌پردازد که از دست‌دادن ارزش‌ها و معنای زندگی، ناشی از ناتوانی انسان در باور به خداست. البته تصور نکنی کامو که در این کتاب نتیجه می‌گیرد پس باید برای معنادادن به زندگی به خدا باور پیدا کرد. بلکه او می‌گوید عده‌ای از انسان‌ها که معنای برای زندگی داشته‌اند، ذیل مفهوم خدا بوده است‌ ولی من اصلا خدایی نمی‌بینم که بخواهم از وجودش معنایی استخراج کنم. خب اینجا یک سوال اساسی پیش می‌آید که پس در تقریری که من از کامو دارم، وقتی از یک طرف خدا را نفی می‌کند و از طرفی هم من می‌گویم که کامو به دنبال ترویج پوچی نیست، پس دقیقا کامو چه می‌گوید؟ مطابق افسانه سیزیف کامو معتقد است پوچی یعنی درک بیهودگی زندگی و انصراف خاطر از هرگونه موجود متافیزیکی (یعنی خودمان را گول نزنیم با مفهومی تحت عنوان خدا) و ارج نهادن به نفس زندگی و مواهب طبیعی آن. زندگی ورای آنچه هست، چیزی ندارد (اقل کلامش دلالت می‌کند که دنیای دیگری تصور نکنید و این همان ایده‌ای است که اساس اومانیسم و بشر انگاری است که در جای دیگر باید در موردش حرف بزنیم) هرچه هست همین‌جاست و آدمی باید با تمام توان در استفاده‌ی هرچه بیشتر از همین زندگی این جهانی برآید. در واقع کامو می‌گوید چون انسان گرایش شدید به این امر دارد که زندگی باید نوعی معنایی مابعد‌الطبیعی داشته باشد و از طرفی واقعیت از ارائه چنین معنایی ناکام است، زندگی پوچ است.  خب این گرایش شدید در بیان فلاسفه الهی خود استدلالی است بر وجود موجود متافیزیکی. به این معنا که وقتی نیاز واقعی در انسان است، قطعا جواب آن هم در عالم وجود دارد. بگذریم. من الان در مقام نقد دقیق مفاهیم کامو نیستم. اما یک نکته‌ی دیگری که کامو دارد و من بسیار با او همراه هستم‌، مساله تکراری بودن زندگی انسان معاصر است که به آن اشاره کردم. کامو مسیر مدور امور روزانه (از خواب برخاستن، خوردن غدا، رانندگی، رفتن سر کار، برگشتن و خوابیدن و دوباره همان‌ها) و تکرار آن‌ها در طی ایام هفته و ماه و سال را اینگونه نام‌گذاری می‌کند: مجموعه نمایشی به نام زندگی. در افسانه سیزیف می‌نویسد وقتی این تکرار ملال‌آور بر انسان حاکم شود، انسان آهسته‌آهسته هوشیار می‌شود و احساس پوچی می‌کند. نقطه ثقل اندیشه کامو که بسیار قابل اعتناست همین‌جاست. چنین فرمی برای زندگی دیگر انسان را درگیر نمی‌کند و تنها نتیجه‌ای که دارد "از خود بیگانگی" است. همون وضعیتی که مورسو در بیگانه داشت. نسبت به هیچ موضوعی نه حساسیت داشت و نه برای او مهم بود. زیست تکراری یا در واقع زیستی که خلاصه شود در روابط جنسی، خوردن، خوابیدن، هیچ دستاوردی به جز از خودبیگانگی ندارد؛ وضعیتی که از مهم‌ترین دستاوردهای مدرنیته و تمدن غرب است. البته که کامو و دیگر فلاسفه اگزستانسیال و امثال مارکس بسیار شدیدتر از عبارت من بر تمدن غرب و زندگی بشر مدرن باریده‌اند. به نظرم قبل از اینکه خسته بشوی و متن را کنار بگذاری، خودم شأن خودم را حفظ کنم و بحث در مورد متن سنگین سیزیف را کنار بگذارم. اما پیشنهاد می‌دهم حتما با دوستانت ابتدا افسانه سیزیف و بعد بیگانه را مطالعه کنید. البته شرط گفتگوی جدی در باب هر دو متن، متون ادبی با تم فلسفی و خود آثار فلسفی الا و لابد باید در فرایند گفتگو و مباحثه فهم شوند‌. کامو و عضویت در احزاب کمونیست برگردیم به زندگی کامو. هرچه بود به هر حال وارد دانشگاه شد و فلسفه خواند. در همان ایام گرایش‌هایی به کمونیست‌ها پیدا کرد و حتی در یکی از احزاب آن‌ها عضو شد و فعالیت‌های جدی هم داشت. اما فعالیت های‌کمونیستی او دوامی نداشت و به قول دوستان چپ خیلی زود مساله‌دار شد. طغیان کامو اما روحیه طغیان‌گری او که مشخصه اصلی شخصیت او هم هست، دائما در حال رشد بود و همین مساله باعث خروجش از الجزایر شد. مهم‌ترین طغیان او هم علیه استعمار بود و حاکمیت. اصلا گویی که این آدم ذاتا با هر نوع حکومتی مشکل داشت. (این قسمت از شخصیت کامو بسیار مهم هست ولی متاسفانه کمتر به آن پرداخته شده است. سعی می‌کنم تا جایی که قلم و حوصله تو یاری می‌کند، این قسمت را بسط دهم که شناخت دقیق‌تری از زوایای پنهان شخصیت کامو پیدا کنی) به این جمله کامو دقت کن: "شغل اندیشمند این است که با مجری مقررات در یک جبهه نباشد!" همین عبارت برای فهم روحیه ساختارشکنانه کامو کفایت می‌کند. گویی که خلقت خودش را برای مبارزه با دستگاه حاکمه می‌داند. خلاصه زندگی آرامی نداشت. خودت تصور کن چنین آدمی در وسط جنگ‌های جهانی هم زیسته و ببین جنگ چه تاثیری بر آثار مکتوبی که نوشته‌است، داشته. در همین اوضاع و احوال به سمت روزنامه‌نگاری رفت و همین مسأله باعث شد قلم او، خاص شود و پای در وادی نگارش متن‌های ادبی بگذارد. همه چیز نوشت. داستان کوتاه و بلند و نمایشنامه و متن‌های ژورنالیستی و متن‌های فلسفی و آثار متعدد دیگری که هر کدام گوشه‌ای دنیای کامو را روایت می‌کند.  دوستی کامو و سارتر ناگفته نماند که کامو رفاقت سفتی هم با سارتر پیدا کرد. ظاهرا در سال 1943 در یکی نمایش‌های سارتر، همدیگر را دیده‌اند. یک تفاوتی بین کامو و سارتر در میان مخاطبین آن‌هاست. با توجه به روایت‌های افراد در سطوح مختلف (از جلال آل احمد گرفته و دیگر مترجمین آثار آن‌ها تا افراد اهل علمی که اطراف خودم هستند) از کامو و سارتر، به نظرم می‌آید عمدتا شخصیت افشاگر در حوزه سیاست و آزاداندیش سارتر برای آن ها جذاب‌تر از سارتر نویسنده باشد. دقیقا خلاف کامو که کاموی دست به قلم و ادیب برای آن‌ها جذاب‌تر باشد تا کاموی اهل سیاست. حالا من سعی می‌کنم جنبه های مبارزاتی کامو را در پایان‌بندی بحث نشان دهم. ای بسا نگاه درست‌تری به این مبارز داشته باشند‌. خب بعد از جنگ هم که یکی از اعضای ثابت جلسات روشنفکرانه در کافه دوفلور بود. کافه‌ای که پاتوق شخصیت‌های بزرگی بود از جمله خود سارتر و سیم سیم.(سیم سیم را که یادت هست؟ من به سیمون دوبوار می‌گفتم. چون سیمون همون سیمین خودمان است) کامو هم مثل دیگر روشنفکران زمان خود، آزادی، یکی از  دغدغه‌های اصلی‌اش بود و این کافه هم نمادی برای آزادی‌خواهی شده بود. ازدواج کامو راجع به ازدواجش هم متاسفانه خبر خوبی برایت ندارم. هر چقدر سارتر با سیم سیم خوش می‌گذراند و زندگی عاشقانه‌ای داشت، کامو با اینکه با دختر جذاب و پول‌داری ازدواج کرد (سال 1934) ولی متاسفانه جز جدایی نتیجه‌ای نداشت و آثار تلخ این ماجرا را هم در بعضی مکتوبات او می‌توان دید. 6 سال بعد کامو دوباره با یک دختر اهل موسیقی ازدواج کرد و حتی بچه‌دار هم شد ولی ظاهرا هیچ‌وقت حاضر نشد تن به ازدواج رسمی با او بدهد. اما اگر می‌خواهی بدانی تکلیف عشق در زندگی کامو چه بوده باید بگویم که تصور می‌کنم عشق محکمی به ماریا داشت. ماریا کاسارس هنرپیشه معروف آن سال‌های فرانسه بود. امان از ماریا. من ماریا را به عنوان معشوقه‌ی کامو بسیار محترم می‌دانم ولی متاسفانه عملکرد خوبی نداشت. با آن همه علاقه‌ای که کامو به او داشت ولی شوربختانه باید بگویم عده‌ای از اهالی تحقیق، رد پای او را در جریان مرگ یا قتل کامو دیده‌اند. این مطلب را هم به انتهای بحث که در باب مرگ کامو صحبت می‌کنم، ارجاع می‌دهم. رمان بیگانه راستی تا یادم نرفته‌است این نکته را هم بگویم که در متن نامه‌ات می‌گفتی که دوستانت معمولا متاثر از متن "بیگانه" هستند و به عنوان عمیق‌ترین آثار کامو از آن یاد می‌کنند. اعتراض داشتی که چرا آن‌وقت‌ها که اصرار می‌کردی بیگانه را بخوانی، من مانعت شدم وگرنه در این جمع فرهیخته توام حرفی برای گفتن داشتی. اول بگویم که من هم تا حدودی با آن‌ها موافقم. اما باور کن هیلدا من مانع مطالعه "بیگانه" شدم فقط به این دلیل که قائل بودم آدم با نگاه درست باید سراغ متن‌های دقیق برود. متن‌هایی مثل بیگانه فقط برای خواندن نیستند که این طرف و آن طرف بگویی من هم آن را خوانده‌ام. تو آن روزها تحت تاثیر محیط بچه‌های کافه بودی، (کافه هنر که پاتوق دختر و پسرهای ادایی بود) که الکی پز خواندن می‌دادند و هیچ فهمی از متن نداشتند، فقط می‌خواستی از آن جماعت عقب نمانی و من مطمئن بودم تو آن را به درستی نمی‌خوانی. عیبی ندارد. دیر نشده که. من الان یک توضیحی برای تو می‌دهم و بعد هم خودت بخوانی‌اش. کامو بیگانه را در همین سال‌های بعد از آشنایی با فرانسین فور نوشت. دقیق بخواهم بگویم سال 1942.  بگذار یک نکته دیگر را هم بگویم بعد وارد توضیحش بشوم. هیلدا تو همیشه به من می‌گویی روایت‌هایم از آثار معروف دنیا با بقیه (که بقیه از دوستان و آشنایان خودمان را شامل می‌شود تا منتقدین حرفه ای و اهالی نظر) فرق دارد. دلیلش این است من مواجهه‌ای که با متون دارم برای زیستن است. یعنی می‌خوانم که زیست کنم. شرط زیستن آثار، فهم دقیق آن‌هاست. فارغ از اینکه فهم ما درست باشد یا غلط، باید فهم عمیق باشد. باید از سطح که قصه‌ی داستان است عبور کرد. ولی متاسفانه در جامعه‌ی ما این‌گونه نیست. البته از گفتگوهای تو و دوستانت بر می‌آید که این مساله ویژگی انسان معاصر است و ربطی به جغرافیای خاصی ندارد. یعنی در غرب هم خوانش متون همین‌قدر مبتذل است. به هر صورت من از تو خواهش می‌کنم نظرات من در باب بیگانه و دیگر آثار کامو را به دقت بخوانی. آلبر کامو رمان بیگانه در چه فضایی نوشت؟ ابتدا باید بدانی نگارش بیگانه در چه فضای رخ داده است. پیشرفت سریع تکنولوژی در قرن 19 و 20 با تمام رفاهی که برای انسان حاصل کرد، یک سرگیجه عمیقی هم با خود برای انسان به ارمغان آورد. انسانی که تا دیروز برای انجام همه‌ی کارهایش عادت به روند کندی داشت، به یک‌باره سرعت غریبی در همه امور احساس کرد. جوامع انسانی به‌ویژه اروپا ناگهان تغییرات بنیادی کرد. اسب و گاری و کالسکه کنار رفت و جای آن ابزاری آمد که در مدت بسیار کمی انسان را به مقصدش رساند. ترقی سریع تکنولوژی آسانی‌های فراونی در زندگی بشر ایجاد کرد و ثروت و رفاه عجیبی هم به همراه داشت. حقیقت ماجرا این است که طول کشید تا انسان با این تغییرات خو بگیرد. بسیاری از ملت‌ها آزادی را با لجام‌گسیختگی اشتباه گرفتند و به‌نوعی دچار ولنگاری خاصی شدند‌. سوء استفاده از این آزادی‌ها و وضعیت جدید باعث شد ملت‌ها به جان هم بیفتند و فاجعه‌ای به اسم جنگ جهانی رخ دهد. خون‌های میلیونی ریخته شد و ویرانی‌های غریب به بار آمد. کار به جایی رسید که انسان متمدن چراغ به دست دنبال داشته‌ی سابق خود که آرامش باشد، ذلیلانه در شهر می‌چرخید. نویسندگان آمریکایی قرن 20 که از آسیب‌های جنگ در امان بودند، مانند همینگوی و فیتز جرالد و جیمز جویس به پاریس آمدند و از نسل سوخته گفتند و علیه تکنولوژی و رفاه حاصل از آن موضع گرفتند. اما وضعیت فرانسه؛ فرانسه که در جنگ جهانی اول از پای درآمده بود. هنوز مشغول بهبودی خود بود که فاشیسم و کمونیسم ظهور کردند. این دو از همان ابتدا هم یکدیگر و هم بقیه جهانیان را مورد حمله قرار دادند. و به طرز عیجیبی در هاله‌ای از جنون به پوسته‌ی نازک آرامش مردم جهان چنگ می‌زدند. خون‌ریزی های این دو گروه روی همه‌ی بیدادگران تاریخ بشر را سفید کرد. بسیاری از ملت‌ها زیر چکمه‌های این‌دو نابود شدند‌. فرانسه نیز از همین گروه بود. زخم‌های بسیار سنگینی چشید. پس عجیب نیست که اهالی فکر فرانسه یک‌قدم جلوتر از آمریکایی‌ها که از نسل سوخته گفتند، از نسل پوچ‌اندیش حرف بزنند. این‌ها را نمی‌گویم که تاریخ گفته باشم. می‌خواهم بدانی زیست فقیرانه همراه با تضادهای شخصی کامو، در محیط جنگ‌زده، چگونه متلاطم شکل‌گرفته‌است. می‌توانی برای درک بهتر ماجرا با یک دهه شصتی که کودکی‌اش در زمان جنگ سپری شده، به گفتگو بشینی تا متوجه بشوی که صدای آژیر قرمز در روزهای جنگ چگونه می‌تواند نگاه تو را به زندگی عوض کند. با یک دهه شصتی گفتگو کن تا متوجه شوی نبود امکانات اولیه حتی برای تحصیل چه عقده‌هایی در انسان ایجاد می‌کند. کامو فرزند این رویدادهای کمرشکن بود‌. جنگ و ظلم هیچ جای جهان آثار مثبت نمی‌گذارد حتی برای ملت مغرور و پر سر و صدای فرانسه. کامو و نسل جوان فرانسوی تحت فشارها و ستم‌ها از تمام مفاهیم بشر رهانیده شدند و هیچ ارزش انسانی برای آن‌ها باقی نماند. حتی عشق و علاقه به خانواده و همسر و فرزند. در واقع با یک سوال جدی رو به رو شدند که آیا زیستن معنایی هم دارد؟ (البته دلیل اصلی شکل‌گیری این تفکرات کامو، به اعتراض‌های او به انسان مدرن و اندیشه‌های فلسفی برمی‌گردد که من در تفسیر "افسانه سیزیف" تشریحش کرده‌ام و برای فهم دقیق بیگانه ابتدا باید افسانه سیزیف را فهمید. و قطعا این زمینه ی تاریخی_سیاسی که توضیح دادم برای فهم چگونگی خلق "افسانه سیزیف" لازم است). بیگانه روایتی از انسان خسته و بی‌تفاوت آن روزهاست. کامو داستانی خلق کرده تا انسان عصر خودش را روایت کند و البته تلاش برای پاسخی پیدا کردن و جوابی به آن همه درد و زخم انسانی که با جهان خود بیگانه شده است. شخصیت اول داستان کامو در بیگانه مردی است به نام مورسو که اهل الجزیره است. مورسو کارمند است و لاقید. لاقید به معنای دقیق کلمه است. هیچ قیدی ندارد. نه به خدا، نه به انسان، نه به جهان، نه به خانواده، نه به معشوقه، نه به دوستان، نه به اخلاق؛ با تمام این مفاهیم و ارزش‌ها بیگانه است. خبر به او می‌رسد که مادرش مرده است. بدون ذره‌ای احساس خوب یا بد، ناراحتی یا تعجب، خشم یا درد، فقط با خودش مسیر و زمان رفتن برای خاک‌سپاری را مرور می‌کند. مورسوی کامو وقتی به مراسم ختم هم می‌رود، رفتارهایی دارد که فارغ از جغرافیای زیستن، نوع انسان با آن رفتارها سازگار نیست. او هیچ رفتاری که دلالت بر حزن او از واقعه مرگ مادرش داشته باشد، ندارد. نه‌تنها غمگین نیست بلکه انگار آمده رفع تکلیف کند و برود به عیاشی‌های خود برسد. چون فورا بعد از مراسم با معشوقه‌اش مشغول می‌شود. در ادامه داستان، کامو صحنه‌ای را روایت می‌کند که فقط غربت مورسو را نسبت به جهان و اطرافش نشان بدهد. هیلدای عزیزم! من فکر می‌کنم نکته‌ی اساسی که کامو به دنبال آن است، یک روایتی از معضل بشر بود و در انتها نیز جواب نصفه و نیمه‌ای هم به آن داد. او معضل بشر را این می‌داند که هیچ مستمسکی برای ادامه زندگی ندارد. و وقتی مرگ پایان زندگی همه‌ی افراد است، پس همه‌ی زندگی‌ها بی‌معناست. (باز هم برای تکرار می‌کنم، برای فهم تفسیر من از بیگانه، ابتدا توضیح من از افسانه سیزیف را با دقت بخوان.) مورسو نه‌تنها برای مرگ مادرش ناراحت نیست، بلکه برای لذت‌ها و عشق و حال‌هایی هم که داشت معنایی قائل نبود. برای همین وقتی با معشوقه‌اش فردای روز خاکسپاری مشغول عیاشی است و آن دختر از او می‌پرسد اگر کسی دیگر جای من بود هم همین‌قدر او را دوست داشتی؟ مورسو خیلی شفاف و لاقید این‌گونه جواب می‌دهد: بله! این، اوج بی تفاوتی یک انسان نسبت به درد (مرگ مادر) و لذت (معاشقه) است. برای مورسو هیچ چیزی مهم نیست. به این قسمت داستان دقت کن هیلدا. مورسو در حینی که با معشوقه‌اش بود، چند عرب مزاحم آن‌ها می‌شوند و مورسو یکی از آن‌ها را می‌کشد. خب تو انتظار داری در دادگاه وقتی از او می‌پرسند "وقت ارتکاب قتل چه حسی داشتی ؟" جواب پر شوری بدهد و از حس ناموس‌پرستی و عشق و جنون این حرف‌ها (که همگی از ارزش‌های والای انسانی هستند) دم بزند و این انتظار هم طبیعی است. ولی خیلی آرام و بی‌تفاوت جواب می‌دهد: هیچ! خدای من، مگر می شود انسان از قتل دیگری هیج حسی نداشته باشد؟ آن هم زمانی که خود او قاتل باشد. این حجم از خود بیگانگی چگونه شکل می‌گیرد؟ می‌خواهم بگویم مورسو که به نوعی خود کامو (یا انسان جدید غربی) است، تحت تاثیر شرایط ویژه‌ای که در الجزایر داشت، به دلیل استعمار فرهنگی و زیستن در فضای جنگ جهانی، دچار نوعی ابتذال و پوچ‌گرایی شده است. (اضافه کن به وضعیت انسان جدید غربی که یک زندگی کاملا تکراری و بی‌هدف را تجربه می‌کند) مورسو آدمی است که به نظر نسبت به جهان، دیگر هیچ حساسیتی ندارد و از پیوندهای عاطفی و قراردادهای اجتماعی رهاست. این بی‌اعتنایی فقط به این دلیل است که جهان مورسو جهانی است که وجود آدمی در آن بیگانه و غریب است. انسان عبث آمده و چند روزی غرق پوچی و روزمرگی می ماند و عبث هم می‌رود. اما نقطه‌ی عطف داستان پایان داستان است. تا اینجا کامو از وضعیت موجود بشر روایت کرد. اما در انتها نیم‌نگاهی به وضعیت مطلوب بشر دارد. در واقع ابتدا از "هست" روایت کرد و در انتها از "باید" گفت. کامو در انتهای داستان به چیز تازه‌ای پی می‌برد و آن ارزش نفس زندگی است. پس باید با شوق آن را گذراند. کامو آنچه را در افسانه سیزیف بیان کرده که انسان باید از هر نوع مفهوم متافیزیکی رها شود و به خود زندگی چنگ بزند، در پایان بیگانه ذیل روایت مورسو بیان می‌کند. مورسو هر چند دیر اما دوباره به مادر فکر می‌کند. و به رابطه‌ی انتخابی نه از روی بی‌اعتنایی فکر می‌کند. دوباره می‌خواهد مفاهیم را بازآفرینی کند؛ ذیل ارزش‌دادن به نفس زندگی. چراکه فکر می‌کند اصل زیستن، ارزشمند است. تمام بیگانه و اندیشه‌ی کامو در همین فرآیند انکار و اثبات ارزش نفس زندگی می‌چرخد. امیدوارم که عرضم را درست رسانده باشم. می‌دانی که من آدم مکتوب نیستم. من باید رو در رو با تو صحبت کنم و در اوج شور و استدلال چشمم به چشمان رنگی تو بیفتد و به ناگه انبانم تهی از هر نوع مفهوم شود و از تماشای تو به ایده‌ی کامو برسم که نفس زندگی ارزشمند است. خدا وکیلی دوست داری چگونه همه‌ی مفاهیم را به زیبایی تو ختم می‌کنم؟ انجام وظیفه است. مرگ کامو زندگی پر فراز و نشیب کامو وقایع زیادی دارد که بررسی همه‌ی آن‌ها فرصت زیادی طلب می‌کند. اما نمی‌شود در مورد ماجرای مرگ زودهنگامش صحبت نکرد. در مورد مرگش هم حرف‌ها بسیار است که همین‌قدر برایت بگویم که غبار شک بر شیشه مرگ او هیچ‌وقت پاک نشد و حتی فرضیه‌ی قتل کامو در این سال‌ها بسیار جدی‌تر شده است. البته من از مرگش بسیار ناراحتم ولی یک دلیل ویژه دارم. همیشه با خودم می‌گویم ای کاش کمی بیشتر زنده می‌ماند تا حداقل آخرین متنش را تمام می‌کرد. آدم اول، متن ناتمام کامو می‌دانی که کامو در سال 1957 به پاس تشکر از متن‌های نابی که خلق کرده بود، نوبل ادبیات برد؟ ظاهرا بعد از آن جایزه به شکل جدی شروع به نگارش متن رمان "آدم اول" می‌کند که متاسفانه مرگ زودهنگام او مانع از به سرانجام رسیدن آن شد. رمانی که ظاهرا خود کامو اعتقاد داشت بهترین متنی است که تولید کرده و قرار است قیامتی برپا کند. می‌گویند که دست‌نویس‌های او که حدود 144 صفحه می‌شد، روز تصادف در کیف کامو پیدا شده بود. متنی که انگار هر چه به نوک قلم کامو رسیده بود، مکتوب شده بود. گاه بدون نقطه یا ویرگول میان جمله‌ها. دقیقا مشخص بود که کامو فرصت بازخوانی  و منظم کردن آن را نداشت‌. جالب است که بعد از مرگ کامو دخترش کاترین دست‌نوشته‌های او را منظم می‌کند و منتشر می‌کند. (عده‌ی زیادی گفته‌اند دخترش این کار را کرده ولی پرویزخان شهدی در مقدمه‌ی ترجمه همین کتاب با عنوان نخستین مرد، از فرانسین کامو نام می‌برد که همسر کامو بوده.) در مورد محتوای این کتاب باید بگویم که در واقع رمان نبوده و داستان واقعی زندگی خود کامو بود. زندگی‌نامه‌ای که از زبان شخص دیگری با نام مستعار ژاک روایت شده است. اگر یادت باشد گفتم که کامو در سال 1913 به دنیا آمد و پدرش یک سال بعد در ماه‌های نخستین جنگ جهانی اول کشته شد. مطابق ادعای کامو، او هیچ شناختی از پدرش نداشت و برای همین بخشی از کتاب، به جستجوی او و شناختن او اختصاص دارد. اهمیت این کتاب از این جهت است که کامو یک روایت دقیق و جزئی از دوران کودکی تا نوجوانی و اشاراتی کوتاه تا 40 سالگی‌اش دارد که هیچ‌گاه در دیگر آثارش به آن نپرداخته است؛ روایتی که پیدا و پنهان زندگی او را مشخص می‌کند‌. زندگی دشوار و تهی‌دستانه‌اش با مادری که همه‌ی جوانی و میان‌سالی و پیری‌اش را در محرومیت، زحمت‌کشی و کارهای دشوار گذرانده و مادربزرگش، شیرزنی که توانسته با دست خالی خانواده را اداره کند و سرانجام خود کامو با آن همه محرومیت‌ها. روایت‌های کامو از دشواری‌های نسلی که در دو جنگ خانمان‌سوز، علاوه بر از دست‌دادن پدر یا برادر، هزاران مشکل دیگر را تحمل کرده و به عبارت دیگر از جوانی خیری ندیده‌اند. همه این‌ها را با چنان ظرافتی و چیره‌دستی بیان می‌کند که ماجراهایی ساده و بس کودکانه به صورت شاهکاری با قلم نویسنده‌ای بزرگ، حساس و نازک‌بین درآمده‌است. آدم اول، بهترین منبع برای شناخت کامو این داستان بهترین منبع برای شناخت شخصیت کامو است. گفتم که کامو انگار که تا قبل از آن علاقه‌ای نداشت در مورد جزئیات زندگی خودش در زمان کودکی و نوجوانی چیزی بگوید‌. ولی در این کتاب حداقل تا زمان دبیرستان خود را مو به مو روایت کرده است. به هر حال هر کس علاقه ی شخصی به زندگی کامو  یا قصد تحلیل آثار کامو را دارد الا و لابد باید این متن را بخواند. تقریبا می‌توان گفت حجم این اثر دو برابر آثار معروف کامو است‌. می‌دانم که متاسفانه گروهی از نسل جدید حوصله ی خواندن متن‌های بلند را ندارند، ولی عاجزانه تقاضا می‌‌کنم که نخستین مرد را بخوانید. برگردم به قصه مرگ کامو. هیلدا جانم! می‌دانی چرا این‌قدر بر دانستن جریان مرگ کامو تاکید دارم؟ به این دلیل که کمتر به بعد سیاسی زندگی کامو توجه شده و به نظرم می‌آید جفای بزرگی است که یکی از تاثیرگذارترین شخصیت‌های ادبی در جهان سیاست را این‌گونه فراموش کنیم. در واقع ما با این بی‌توجهی به اهداف دشمنان کامو غذا داده‌ایم. پس دقت کن لطفا. در روز چهار ژانویه 1960 کامو در راه برگشت به پاریس همراه با میشل گالیمار که ناشر آثار کامو بود، در یک تصادف نزدیک رود سن به رحمت خدا رفت. آن و ژنین دختر و همسر میشل هم همراه آن‌ها بودند.  احتمال قتل کامو توسط شوروی گفتم که عموما مرگ کامو را تصادف تلقی می‌کنند ولی اخیرا کتابی تحت عنوان "مرگ کامو" توسط "جووانی کاتللی" نوشته شده (که اتفاقا در ایران هم به قلم "ابوالفضل الله دادی" در نشر نو ترجمه شده) که مطابق ادعای نویسنده قطعا کامو کشته شده و دقیقا هم توسط کاگ‌ب و نیروهای امنیتی شوروی این کار انجام شده است. کاتللی معتقد است نیروهای امنیتی شوروی سال‌ها برای خاموشی صدای یکی از بزرگترین دشمنان خود که کامو باشد، برنامه داشتند و نهایتا با رضایت ضمنی سازمان‌های مخفی فرانسوی، برنامه ی خود را علنی کردند.  کامو خطری برای همه قدرت ها حالا شاید با خودت بگویی چرا باید یک نویسنده به قتل برسد؟ می‌دانی هیلدا کامو کلا مردی بود آزاد و سرکش و خطرناک. خطرناک برای همه‌ی قدرت ها. کامو با هر نوع استبدادی سر جنگ داشت، نه جنگ عادی. برای همین گروه‌های زیادی از سکوت ابدی‌اش سود می‌بردند. ملی‌گرایان فرانسوی که تمایلی به استقلال الجزایر نداشتند‌؛ افراطیون الجزایری که از میانه‌روی‌اش نسبت به سرنوشت فرانسوی‌های الجزایری‌تبار در صورت استقلال الحزایر آزرده بودند؛ نیروهای ارتجاعی که در وجود او قهرمان مقاومت و چپ‌گرایی را می‌دیدند؛ استالینیست‌ها و اتحاد جماهیر شوروی که یورش خشونت‌بارشان به مجارستان سبب شده بود که کامو با شهامتی استثنایی به سمتشان یورش ببرد؛ دیکتاتور فاشیست اسپانیا که کامو با نقش‌آفرینی‌ها و سخنرانی‌های عمومی‌اش به مخالفت با آن برمی‌خاست و همه‌جا رسوایش می‌کرد تا غرب حضورش را در برنامه‌های بین المللی نپذیرد. (حالا با این همه دشمن، خدا وکیلی خودت می‌توانی بپذیری مرگ او یک تصادف واقعی بوده؟؟) اما دشمنی شوروی با او بسیار جدی تر بود.  کامو، مدافع بشریت و یک مبارز سیاسی می‌دانی با این‌که عقاید متافیزیکی‌ام مانع ارتباط فکری با کامو می‌شود اما چرا به کامو ارادت دارم؟ به این دلیل که من او را واقعا مدافع نوع بشر می‌دانم. او حقیقتا در تمام عمرش علیه ظلم در نقاط مختلف جهان فریاد زده بود. بگذار دقیق برایت توضیح بدهم که چه اتفاقی منجر به مرگ کامو شد و اصلا چرا من کامو را نماد عدالت‌خواهی و مدافع نوع بشر می‌دانم. تو و امثال تو باید بدانید که کامو فقط یک نویسنده نبود. او یک مبارز تمام‌قد بود که هر جا صدای مظلومیت گروهی را می‌شنید، در هر کجای عالم که بود، علیه ظالم قیام می‌کرد. در سال 1956 مردم مجارستان که از سال‌های بعد از جنگ جهانی، زیر نفوذ شوروی بودند و سیاست‌های استالینی بر کشور آن ها حاکم بود، علیه تفکر استالینستی قیام می‌کنند. اواخر اکتبر 1956 شوروی قیام پوداپست (پایتخت مجارستان که مرکز اصلی تحرکات انقلابیون بود) را به خاک و خون کشید. سراسر اروپا با ناتوانی شاهد این صحنه‌های خون‌بار بود. کامو نمی‌توانست ساکت بنشیند، به‌ویژه که نویسنده‌های مجارستانی، درخواست‌های کمک نوامیدانه را خطاب به صداهای آزاده غرب مطرح کرده بودند، مستقیما خطاب به کامو نوشتند. کامو هم سخاوتمندانه از اسم و رسم و اقتدار اخلاقی‌اش خرج کرد و درگیر ماجرا شد. گفته‌ها و خشم و غصبش عناوین اصلی مطبوعات شد و در پاریس سخنرانی‌هایی به یاد ماندنی ایراد کرد. او در نطق‌هایش علیه یورش به مجارستان به خشم می‌آمد و با سخنانی برنده، "دمیتری شپیلوف" وزیر خارجه شوروی را خطاب قرار می‌داد. شپیلوف کسی بود که با غرور و نخوت تمام در شورای امنیت سازمان ملل از رفتارهای حیوانی دولتش تمام قد دفاع می‌کرد. او دفاع می‌کرد و کامو مستقیما حمله می‌کرد. مواضع کامو راجع به وقایع مجارستان، حقیقتا تاثیر عمیقی در اروپا و سراسر دنیا گذاشت. تصور کن یک سلبربتی جهانی مانند کریستیانو رونالدو هر روز در پیج اینستاگرام خود علیه اسرائیل و رفتارهای کثیف او علیه مردم فلسطین، موضع‌گیری کند. به نظرت زنده می‌ماند؟ حالا فکر کن کامو که یک اندیشمند جهانی بود، چگونه شوروی را آزار می‌داد. به هر حال مواضع سیاسی کامو علیه ظلم باعث شد که دستگاه‌های امنیتی به او حساس شوند. البته من به صراحت نمی‌گویم که او را کشته‌اند و حتما هم شوروی این کار را کرده است، ولی می‌گویم با توجه به اسناد موجود و حرف‌های کسانی که در صحنه تصادف بودند، پذیرشش برای من سخت است که او را نکشته باشند. تشریح دقیق اسناد از حوصله این متن خارج است ولی می‌توانی کتاب "مرگ کامو" را بخوانی و خودت ببینی چه اتفاقی افتاده است. ارتباط معشوقه آلبر کامو - ماریا کاسارس - با مرگ او به تو گفته بودم در جریان قتلش پای معشوقه‌ی جذابش در میان است؟ ماجرا این بود که نویسنده کتاب مرگ کامو معتقد است که ماریا کاسارس به نوعی با مرگ ساختگی کامو مرتبط است. چون کامو 30 دسامبر (یعنی چهار روز قبل از مرگ کامو) برای ماریا نامه نوشته بود تا در جریان اخبار قرارش دهد و همچنین بگوید که سه شنبه که می‌شد فردای روز قتل، به پاریس می‌رسد. کاتللی می‌گوید دور و بر خانم بازیگر پر بود از خبرچین‌ها و جاسوس‌هایی که احتمال دارد اخبار سفر کامو از طریق همان‌ها به جلادان کامو رسیده باشد و این‌گونه برنامه قتل او را ساخته باشند. خب بیش از این خسته‌ات نکنم. امیدوارم توضیحاتم در مورد شخصیت و اندیشه کامو، سومند باشد. حرف‌های زیادی دارم که بگویم ولی چه کنم که هم مکاتبه ظرفیت بیش از این را ندارد و هم دلم نمی‌خواهد چشمان تو تاوان پرگویی‌های من را بدهد. البته دوست دارم وقتی این مطالب را خواندی با دوستانت هم مطرح کنی و نظر خودت و آن‌ها را برایم نقل کنی. کامو شخصیت جذابی دارد و حیف است که آثارش را نخوانیم. کاش می‌شد در مورد همه‌ی آثار کامو صحبت کنیم. بی‌صبرانه منتظر نامه‌ی بعدی تو هستم. ارادتمند چشمانِ تو؛ مهران... به قلم «مهران بوذری»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. هم چنین می‌توانید با کیک روی این لینک تمام کتاب‌های آلبر کامو را مشاهده و در صورت تمایل خریداری کنید. کتاب هایی مثل سقوط، سوء تفاهم، طاعون، بیگانه و ...

کتاب‌های کلاسیک، انتخابی که هیچ‌گاه پشیمانتان نمی‌کند!! در ادبیات، هیچ دسته‌ای به‌اندازه کتاب‌های کلاسیک‌ محبوب و پرطرفدار نیست. اگر از آن دسته افرادی هستید که دوست ندارید وقت‌تان را صرف آزمون و خطا در یافتن کتابی کنید که باب طبع‌تان باشد؛ و نگرانید که کتابی را شروع کنید اما دوستش نداشته باشید، کتاب‌های کلاسیک همیشه انتخاب خوب و قابل‌اعتمادی هستند. آثاری که کسی را از خواندنشان پشیمان نمی‌کنند. کتاب‌های کلاسیک چیستند؟ اما مهم‌ترین سوال این است که کلاسیک‌ها کدام‌ هستند؟ چه مشخصه و معیاری، رمانی را تبدیل به یک اثر کلاسیک می‌کند و اصلا شیرازه این دسته چیست؟ چرا برخی از کتاب‌ها را با وجود ژانرهای متفاوت در دسته کتاب‌های کلاسیک قرار می‌دهیم؟  به‌واقع این پرسش سختی است. دقیقا به همین دلیل که آنچه برخی آثار را در دسته کتاب‌های کلاسیک قرار می‌دهد، ژانر و عناصر داستانی نیست. از اثر منظوم کهنی مانند «هفت پیکر»ِ نظامی تا رمان پست‌مدرنی مانند «صد سال تنهایی»، از اسطوره‌ای حماسی مانند «ایلیاد» یا «گیلگمش» گرفته تا رمان ژانر وحشتی مانند «دراکولا» یا کتابی علمی تخیلی مانند «دنیای قشنگ نو»، همگی در دسته کلاسیک‌ها قرار می‌گیرند. به همین دلیل چیزی به‌اندازه کتاب‌های کلاسیک نمی‌تواند مبهم و گیج‌کننده باشد. اما با همه این‌ها، همه ما می‌دانیم که کدام کتاب‌ها در دسته کلاسیک‌ها قرار می‌گیرند. به قول ایتالو کالوینو، کتاب‌های کلاسیک‌، همان‌هایی هستند که هیچ‌گاه کسی نمی‌گوید «دارم می‌خوانمش» بلکه می‌گویند «دارم دوباره می‌خوانمش»؛ زیرا حتی اگر برای نخستین‌بار باشد که در حال خواندن آن اثر کلاسیک هستید، از بلند گفتن آن شرمنده‌اید.  این امر نشانه خوبی برای بازشناختن کتاب‌های کلاسیک، در قدم اول است؛ اما مسلما کافی نیست. ایتالو کالوینو نویسنده بزرگ ایتالیایی مقالاتی درباره کتاب‌های کلاسیک و جهان نویسندگانشان دارد که پس از فوت او در کتابی با عنوان «چرا باید کلاسیک‌ها را خواند»، گردآوری شده است. به نظرایتالو کالوینو کتاب‌های کلاسیک، تاثیر خاصی بر جای می‌گذارند و همچنان که به مثابه امر فراموش‌نشدنی بر جای می‌مانند، در هزارتوی یاد در ناخودآگاه جمعی یا فردی پنهان می‌شوند. ازاین‌رو در بزرگسالی باید زمانی را صرف کشف دوباره آن‌ها کرد. کتاب‌های کلاسیک را همیشه می‌شود در پرتوی تاریخ جدیدی خواند و از نو کشف کرد. زیرا گرچه کتاب‌ها تغییر نمی‌کنند اما ما تغییر می‌کنیم. همین امر ما را به دیگر تعریف کالوینو از کلاسیک‌ها می‌رساند. اینکه کتاب‌های کلاسیک تا به ما برسند، در خود رد خوانش‌های پیشین و فرهنگ‌هایی که از آن عبور کرده‌اند را دارند. اما یک اثر کلاسیک اجازه نمی‌دهد در حصار این خوانش‌ها محبوس بماند؛ و گرچه همواره ابری از گفتمان‌های نقادانه ایجاد می‌کند، اما پیوسته آن را از خود می‌راند. همه اینها البته به این معنا نیست که کتاب‌های کلاسیک باید دربردارنده همه آن‌چیزی باشد که برای شما پذیرفتنی و درست می‌نماید. گرچه نمی‌توان در برابر کلاسیک‌ها بی‌اعتنا ماند اما این‌طور نیست که نتوان با آن‌ها مخالفت و جدل کرد. درواقع کتاب‌های کلاسیک به شما کمک می‌کنند تا از طریق آن‌ها خود را تعریف کنید؛ و این می‌تواند از راه تضاد و تقابل با آنها باشد. در آخر، تاریخ و حوادث آن در کتاب‌های کلاسیک حکمروایی می‌کند؛ گرچه این اخبار بسیار دور و به مثابه سروصدایی در پس‌زمینه باشد. شارل اگوستن سنت بوو؛ شاعر، نویسنده و منتقد ادبی فرانسوی در قرن 19 دیگر نویسنده‌ای است که در تلاش برای بیان چیستی کتاب‌های کلاسیک، تعریف جالبی از اینکه «کلاسیک چیست»، داده است: «کلاسیک دلالت بر چیزی دارد که تداوم و قوام دارد و وحدت و سنت ایجاد می‌کند، مد می‌شود و خود را منتقل می‌کند و پایدار می‌ماند. یک کلاسیک واقعی، همان‌طور که دوست دارم تعریفش را بشنوم، نویسنده‌ای است که ذهن انسان را غنی کرده، گنجینه آن را افزایش داده و باعث شده است تا یک گام پیش برود. کسی که حقیقتی اخلاقی و غیر مبهم را کشف کرده است، یا شور و اشتیاق ابدی‌ای که در قلب او کشف شده، آشکار کرده است. کسی که اندیشه، مشاهده یا اختراع خود را به هر شکلی بیان کرده باشد، فقط به شرطی که وسیع و بزرگ، ظریف و معقول، عاقلانه و زیبا باشد. او با همه به سبک خاص خود صحبت کرده است، سبکی که به‌نظر می‌رسد سبک تمام جهان است، سبکی جدید فارغ از نوواژه‌ها، که به راحتی با همه زمان‌ها معاصر است.» بهترین کتاب‌های کلاسیک اکنون که توانستیم تا حدی پرده از راز گیرایی کلاسیک‌ها و چیستی‌شان برداریم، چند نمونه از بهترین کتاب‌های کلاسیک را معرفی می‌کنیم. ربکا یکی از بهترین کتاب‌های کلاسیک، رمانی است در ژانر وحشت که به دلیل اقتباس سینمایی آلفرد هیچکاک بسیار شناخته‌شده است؛ رمان «ربکا» از دافنه دو موریه. دافنه دو موریه، نمایشنامه‌نویس و رمان‌نویس زن بریتانیایی است که رمان کلاسیک «ربکا» را در سال 1938 منتشر کرد. آثار دافنه دو موریه همواره محل اقتباس‌های نمایشی و سینمایی بوده است.  «ربکا» اثری کلاسیک به حساب می‌آید. رمانی که در نوع خود یک نمونه و سرآغاز بود و همواره می‌تواند از نو خوانده شود.  این رمان کلاسیک به شکلی متعارف و دلپذیر آغاز می‌شود. زنی جوان و مهربان که همراه و مراقب زن آمریکایی ثروتمندی است که تعطیلاتش را در مونته کارلو می‌گذراند، با مرد بیوه ثروتمندی آشنا می‌شود. این آشنایی با اصرارها و خواستگاری مرد؛ آقای دووینتر ، ظرف دو هفته به ازدواج ختم می‌شود و زن جوان همراه او به عمارتش در ماندرلی می‌رود. اما این آغاز گرم و شورمندانه، دوام چندانی ندارد. نوعروس که راوی داستان نیز او است در می‌یابد همه چیز در این عمارت تحت سیطره یک نفر است: ربکا؛ همسر پیشین و مرده شوهرش. او که در سراسر کتاب بی‌نام باقی می‌ماند، پیوسته و در هر کجا نام ربکا را می‌شنود. ربکا مرده است اما چنان در جان عمارت رفته است که راوی بی‌نام ما، نمی‌تواند از چنگال آنچه او تحمیل می‌کند، فرار کند. پس روز به روز آشفته‌تر و منزوی‌تر می‌شود تا حادثه‌ای، رازی شوم را برملا می‌کند. رازی که چهره این عمارت را به کلی تغییر می‌دهد. رمان کلاسیک «ربکا»، یکی از کتاب‌های کلاسیک خواندنی است که کشش و پیچش داستانی آن، شما را رها نخواهد کرد.   دنیای قشنگ نو همانطور که پیشتر گفته شد، کتاب‌های کلاسیک ژانرهای متعددی را در خود جای داده‌اند. یکی از این آثار در ژانر علمی تخیلی، رمان جذاب و مهم «دنیای قشنگ نو» با نام اصلی «the new brave world» از آلدوس هاکسلی است. این رمان در سال 1932 به چاپ رسید. نام رمان «دنیای قشنگ نو» برگرفته از عبارتی است که در نمایشنامه «طوفان» اثر ویلیام شکسپیر، آمده است. "How many goodly creatures are there here! How beautiful mankind is! O brave new world That has such people in't." در این عبارت واژه brave نه به معنای شجاع و دلیر که در معنای دورتر این واژه، یعنی زیبا و پرزرق‌وبرق است.  آلدوس هاکسلی، عضوی از خانواده مهم هاکسلی است. نویسنده، شاعر و فیلسوف بریتانیایی که از طرف انجمن پادشاهی ادبیات انگلستان، عنوان مصاحب ادبیات «Companion of Literature» را دریافت کرد. او که 7 بار نامزد دریافت جایزه نوبل ادبیات نیز شده بود، از پیشاهنگان ادبیات مدرن در نیمه اول قرن بیستم به حساب می‌آید. رمان «دنیای قشنگ نو» که یکی از خواندنی‌ترین کتاب‌های کلاسیک است، رمانی آرمانشهری یا بلکه بهتر است بگوییم پادآرمانشهری است. آلدوس هاکسلی در این کتاب، جهانی را تصویر می‌کند، بسیار پیشرفته و مترقی. جهانی که وقایع آن در سال 2540 و در لندن می‌گذرد.  جهانی را تصور کنید که همه مردم در آن شاد و سالم هستند. پیری، بیماری و فقر به شدت کنترل شده است و علم با دستاوردهای بی‌نظیرش زندگی بشر را تا جای ممکن از رنج زدوده است. خوشی، شادی و لذت یگانه هدف و اصل اساسی مردم و دولتمردان، در این دنیای قشنگ نو است.  اما این تنها یک روی این آرمان‌شهر است. همه این‌ها به بهایی به دست آمده است و آن زدودن همه آن چیزهایی است که فردگرایانه و تمایزگذار است؛ هنر، دین و حتی علم در معنای حقیقی آن. مفهوم خانواده از بین رفته است و تداوم نسل همراه با مهندسی ژنتیک و در آزمایشگاه صورت می‌پذیرد. در این نظم جدید که جهانی نو، زیبا و پرزرق‌وبرق به ارمغان آورده است، مردم به وسیله تولید مثل آزمایشگاهی و انبوه سازی شده، طراحی انسان با ویژگی‌های فیزیکی و روانی مشخص که نسبت به سرنوشت طبقاتی و اجتماعی خود شرطی‌سازی شده‌اند، خواب‌آموزی و دسترسی آزادانه به ماده مخدری به‌نام سوما، کنترل می‌شوند. رفتارهای فردگرایانه جرم و نابخشودنی است و مردم همواره باید در خدمت جامعه و برای جامعه باشند.  آلدوس هاکسلی در رمان کلاسیک «دنیای قشنگ نو» آرمان‌شهری رویایی و مملو از خوشی و لذت را برپا می‌کند به این امید که دیگر هرگز برپا نشود. همه آرمان‌شهرها سرابی هستند که با دیکته‌کردن تعریفی از شادی، ما را می‌فریبند. پس باشد که دیگر کسی درصدد برپایی شهری آرمانی برنیاید. نیکولاس بردیائف فیلسوف سیاسی اوکراینی در یادداشتی درباره این رمان کلاسیک نوشته: «ناکجاآبادها بسیار بیش از آنچه سابقا تصور می‌کردند تحقق‌پذیر است. ما اکنون در برابر مساله بسیار دلهره‌آوری قرار داریم و آن این است که از تحقق نهایی ناکجاآبادها چگونه احتراز کنیم؟... ناکجاآبادها تحقق‌پذیر است. زندگی به سوی ناکجاآبادها پیش می‌رود. شاید هم قرن تازه‌ای آغاز شده باشد که در آن، روشنفکران و طبقه فرهیخته آرزوی احتراز از ناکجاآباد و بازگشت به جامعه‌ای را دارند که ناکجاآباد نیست؛ یعنی به‌اندازه ناکجاآباد کامل نیست ولی آزادتر از آن است»   زنان کوچک میان کتاب‌های کلاسیک، رمان «زنان کوچک» به دلیل ساخت انیمه و اقتباس‌های سینمایی و سریالی متعدد، بسیار مشهور است و فراتر از شهرت، به بخشی از تجربه و خاطره جمعی تبدیل شده است.  رمان کلاسیک «زنان کوچک» از آثار نویسنده‌ای آمریکایی در قرن 19 است به نام لوییزا می آلکات که در سالهای 1868 و 1869 منتشر کرد. او رمان «زنان کوچک» را براساس تجربه‌های زندگی خود و سه خواهرش نوشت؛ ازاین‌رو می‌توان این رمان کلاسیک را یک زندگینامه خودنگاشت به حساب آورد. رمان «زنان کوچک» روایتگر پستی و بلندی، عشق و دوستی، رنج‌ها و غم‌ها و رویاهای 4 خواهر است که در سال‌های جنگ داخلی آمریکا زندگی می‌کنند. مگ، جو، بث و ایمی تلاش می‌کنند در زمانه‌ای که آتش جنگ شعله‌ور است و پدرشان در جبهه جنگ و مادرشان در پشت جبهه مبارزه می‌کنند، خود را سرپا نگه دارند و از یکدیگر و خانواده‌شان مراقبت کنند.  هرکدام از این خواهران با رویاها، امیدها، ضعف‌ها و خصوصیات اخلاقی خود بخشی از داستان را شکل می‌دهند.  دو مساله درباره رمان کلاسیک «زنان کوچک» بسیار پراهمیت است؛ از آنجا که روایتگر زندگی شمالی‌ها در جنگ داخلی آمریکا است برخلاف دیگر رمان کلاسیک محبوب؛ «بر باد رفته»، نگاهی اخلاقی به برده‌داری دارد. همچنین، مساله هویت زنانه در آن بسیار پررنگ است. این رمان اساسا زندگی چند زن جوان را روایت می‌کند؛ دنبال کردن امید‌ و شوق و آرزوهای آنان در برابر جنگ ویرانگری که در پس‌زمینه در جریان است، شاید مهم به نظر نیاید؛ اما همه مطلب همین است. همه چیز در جهت حفظ همین زندگی است. پس به جای تمرکز بر جبهه‌های جنگ، به جای تمرکز بر آنچه که به‌طور معمول، متن قلمداد می‌شده است این بار نویسنده تمرکزش را به حاشیه داده است. آنانی که در پشت جبهه‌های جنگ، در شهرها، بار مسئولیتی سترگ را بر دوش کشیدند بی‌آنکه هیچ‌گاه اهمیتشان درک شود.  اگر به دنبال خواندن اثری میان کتاب‌های کلاسیک هستید که زنانگی قدرتمند و تشخص‌یافته‌ای داشته باشد، از رمان «زنان کوچک» اثر لوییزا می آلکات، غافل نشوید.   گتسبی بزرگ یکی دیگر از کتاب‌های کلاسیک محبوب، تراژدی عاشقانه‌ای به ‌نام «گتسبی بزرگ» است. این رمان کلاسیک را نویسنده آمریکایی؛ اف. اسکات فیتزجرالد در سال 1925 منتشر کرده است. فیتزجرالد یکی از نویسندگان بزرگ قرن بیستم قلمداد می‌شود که به‌ویژه برای همین رمان «گتسبی بزرگ» مورد توجه و استقبال است. او این رمان را با الهام از حوادث زندگی خود و عشق نافرجامی که در 19 سالگی به دختری پرشور و میهمانی‌رو به نام جینورا کینگ داشت، نوشت.  رمان کلاسیک «گتسبی بزرگ» در دوره رونق اقتصادی آمریکا در سال 1922 و در لانگ آیلند رخ می‌دهد. حوادث آن در عصر جاز و در دوره ممنوعیت الکل در آمریکا شکل می‌گیرد. فیتزجرالد به طور کامل فرهنگ آن دوران را که شامل موسیقی جاز، فرهنگ فلاپر (زنان مو کوتاهی که با آرایش غلیظ، دود کردن سیگار، پوشیدن دامن‌های کوتاه و گوش دادن به موسیقی جاز شناخته می‌شوند)، آداب لیبرترین، جوانان سرکش و بارهای مخفی می‌شود را به تصویر درآورده است؛ دوره آسان‌گیری اخلاقی آمریکایی‌ها که از سرخوردگی آنان نسبت به هنجارهای اخلاقی ناشی می‌شد. راوی داستان شخصیتی است به نام نیک کاراوی که همسایه مرد بسیار ثروتمند و مرموزی به نام گتسبی می‌شود. گتسبی در عمارتی مجلل و چشم‌نواز زندگی می‌کند و هیچکس نمی‌داند که منبع ثروت بی‌پایان او چیست. ثروتی که به گتسبی اجازه می‌دهد به طور منظم و همیشگی، میهمانی‌های پرزرق‌وبرق و بزرگ برپا کند. در طول داستان، شخصیت مرموز و پیچیده گتسبی از زیر سایه بیرون می‌آید و گذشته پررنج و دردناک او روشن می‌شود. راز عشق عمیق و قدیمی او به زنی به نام دیزی که عموزاده راوی داستان است از پرده بیرون می‌افتد و ما را به دل درامی عاشقانه و بدفرجام می‌کشاند. رمان «گتسبی بزرگ» با خلق تراژدی‌ای کامل و تاثیرگذار، به یکی از به‌یادماندنی‌ترین کتاب‌های کلاسیک عاشقانه تبدیل شد. به‌ هیچ وجه خواندن این اثر بی‌نظیر را از دست ندهید.   آرزوهای بزرگ رمان «آرزوهای بزرگ» اثر نویسنده نامدار انگلیسی؛ چارلز دیکنز و یکی از مهم‌ترین کتاب‌های کلاسیک است. چارلز دیکنز این رمان را با نام اصلی Great Expectations، نخست به صورت دنباله‌دار و در طول یک سال از دسامبر 1860 تا آگوست 1861 میلادی، در هفته‌نامه دیکنز منتشر کرد. رمان کلاسیک «آرزوهای بزرگ» بالاخره در اکتبر سال 1861 به صورت یک رمان 3 جلدی به چاپ رسید. «آرزوهای بزرگ» در ژانر تربیتی یا bildungroman نوشته شده است. ژانری که بر دوره بلوغ و شکل‌گیری جهان عاطفی و ذهنی شخصیت داستان متمرکز است و سیر تحولات زندگی او را به‌ویژه تحولات روانشناختی و اخلاقی، از کودکی تا بزرگسالی دنبال می‌کند. رمان کلاسیک «آرزوهای بزرگ» داستان زندگی پسربچه یتیم و فقیری است به نام پیپ که همراه با خواهر و شوهر خواهر خود زندگی می‌کند. او که انتظار می‌رود به همان سرنوشت دچار شود و پیشه همسر خواهرش را ادامه دهد، ناگهان حامی مالی ناشناسی پیدا می‌‌کند که حاضر می‌شود هزینه آموزش و زندگی او را در شهر لندن پرداخت کند. پیپ با فکر اینکه حامی او حتما خانم هاویشام؛ پیرزن عنق و منزوی رمان «آرزوهای بزرگ» است، این حمایت مالی را می‌پذیرد. خانم هاویشام یکی از جذاب‌ترین کاراکترهای داستانی است که شخصیت آیکنیکش به فرهنگ عمومی راه یافت و به یک سمبل بدل شد.   رمان «آرزوهای بزرگ» روایتگر زمانه خویش است و از کتاب‌های کلاسیکی است که ارزش‌های ویکتوریایی را درباره آموزش، اصلاح اجتماعی و مادی‌گرایی، بازنمایی می‌کند. پیپ پسری در میان فقر و نکبت، به یکباره فرصت رشد اجتماعی پیدا می‌کند و انتظارات و آرزوهای بزرگی زین پس در وجودش شعله می‌کشد. اما آیا به راستی حامی مالی او خانم هاویشام است؟ زن سنگدل و زخم‌خورده‌ای که در میان تاریکی و پوسیدگی عمارتی زندگی می‌کند که تارعنکبوت بسته است؟؟!!   1984 یکی دیگر از آثار پادآرمانشهری که در میان کتاب‌های کلاسیک قرار می‌گیرد، رمان بسیار پرطرفدار و جذاب «1984» اثر نویسنده انگلیسی؛ جورج اورول است که در سال 1949 منتشر شد. اریک آرتور بلر با نام مستعار جورج اورول، از نویسندگان بزرگ قرن بیستم بود که با نوشتن دو رمان کلاسیک «1984» و «مزرعه حیوانات» شناخته شد.  رمان «1984» که در نقد جامعه کمونیستی است، دیستوپیایی را برمی‌سازد که در آن زندگی مردم در همه ابعاد تحت کنترل و سیطره دولت است. در جامعه‌ای که جورج اورول برای آینده‌ای در سال 1984 متصور است، زندگی بیرون از نظارت برادر بزرگ (رهبر حزب) ممکن نیست. در هر کجا و هر زمانی که باشید، شما در حال نظارت شدن، هستید و همچنین بیرون ماندن از پروپاگاندای مستمر حزب نیز ناممکن است. تلسکرین یا اکران دوربرد آمده است که در طول شبانه روز مردم را با خواست، آموزش‌ها و اخبار حزب سازگار کند.  در میان یک چنین جهان کنترل شده‌ای، مردی 39 ساله به نام وینستون اسمیت که در منطقه اقیانوسیه (اوشنیا)؛ یکی از سه ابر قدرت خیالی داستان، زندگی می‌کند، تصمیم می‌گیرد خطر کرده و یک دفتر خاطرات تهیه کند. او که از اعضای غیراصلی حزب است و همواره گذشته را در ذهن کنجکاوش خیال‌پردازی می‌کند، شروع به نوشتن اندیشه‌هایش می‌کند. این بزرگترین جرم ممکن در اقیانوسیه است؛ جرم اندیشه. از این به بعد سیر حوادث داستان همراه می‌شود با دگرگونی‌های روانشناختی وینستون اسمیت که میان نقاب زدن، سرکوب و درک چگونگی شرایط، دست‌وپا می‌زند. آشنایی‌اش با زنی همانند خود و جوانه زدن عشق میانشان، درامی پرکشش و نفس‌گیر از مبارزه برای بقا و امکان «خود بودن» شکل می‌دهد.  رمان «1984» از سیاسی‌ترین کتاب‌های کلاسیک است که نباید خواندنش را به تعویق بیندازید؛ زیرا این رمان، از همان‌هایی است که نمی‌توانید بلند بگویید آن را نخوانده‌ام.   بینوایان ویکتور هوگو نویسنده شهیر فرانسوی، از دیگر نویسندگانی است که آثار متعددی از او در میان کتاب‌های کلاسیک قرار می‌گیرد؛ رمان‌هایی مانند «بینوایان»، «گوژپشت نوتردام» و «کارگران دریا». ویکتورهوگو که سیاستمدار نیز بود، در آثارش به مسائل سیاسی اجتماعی و وقایع تاریخی، توجه بسیاری داشت. به‌گونه‌ای که برای مثال در رمان کلاسیک «بینوایان» بخش‌های زیادی را به توضیح مواردی چون ساختمان فاضلاب شهری، مناسک مذهبی و خیابان‌های پاریس اختصاص داده است. بی‌عدالتی‌های اجتماعی و فقر و فلاکت مردم، ماهیت قانون و اخلاق و ... از دیگر مسائلی است که ویکتور هوگو در رمان سترگ «بینوایان» به آن پرداخته است. رمان کلاسیک «بینوایان» نخستین بار در سال 1862 منتشر شد. رمان، بسیار طولانی است و از پنج بخش تشکیل می‌شود که هر بخش خود به چندین کتاب تقسیم می‌شود. رمان «بینوایان» در مجموع از 48 کتاب و 365 فصل تشکیل شده است. 5 بخش کتاب عبارت است از: 1)    فانتین 2)    کوزت 3)    ماریوس 4)    ترانه کوچه پلومه و حماسه کوچه سن دنی 5)    ژان والژان رمان کلاسیک «بینوایان» از زیر پیرنگ‌های متعددی تشکیل شده است. اما داستان اصلی درباره مردی است به نام ژان والژان که 19 سال در حبس بوده است. 5 سال برای دزدیدن یک قرص نان و 14 سال به دلیل فرارهای متعددش از زندان. رمان حول او و زندگی رنج‌بارش و همچنین تلاش وی برای غلبه یافتن نیکی بر بدی در زندگی شخصیش می‌چرخد.   ویکتور هوگو، کاراکتر ژان والژان را با برداشتی آزاد از زندگی اوژن فرانسوا ویدوک نوشته است. ویدوک مجرم سابقی بود که به جایگاه سرپرستی پلیس مخفی فرانسه رسید و بعدها نخستین آژانس کارآگاه خصوصی فرانسه را تاسیس کرد. ویکتور هوگو علاوه بر گرته‌برداری از شخصیت و زندگی او برای کاراکتر ژان والژان7 از او برای نوشتن چند داستان دیگر نیز کمک گرفت.  رمان «بینوایان» از بهترین کتاب‌های کلاسیک است. رمانی درباره مردی مجرم که پس از سال‌ها در بند بودن امکان تغییر مسیر زندگی را در پیش پای خود می‌بیند؛ اما تراژدی همیشه در کمین است!   رمان‌هایی که آورده شد تنها بخش بسیار کوچکی از انبوه کتاب‌های کلاسیک است. قطعا این یادداشت کوچک، امکان پرداختن و حتی معرفی همه کتاب‌های کلاسیک را ندارد. اما امید است این چند مورد به درک بهتر از کلاسیک‌ها و یافتن کتابی لذت‌بخش برای خواندن، کمک کند. به قلم «قاصدک حسینی» کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.    

«آیت الله محی الدین حائری شیرازی»، عضو سابق مجلس خبرگان و امام جمعه سابق شهر شیراز، یکی از بزرگ‌ترین اساتید سخن است که در زمینه دینی و مذهبی آثار بسیار باارزشی از خود برجای گذاشته است. این آثار با بیانی ساده و همراه با مثال‌های هوشمندانه، مخاطب را در فهم بهتر مطالب یاری می‌کنند. آثار ایشان در موضوع تربیت فرزند، سیر و سلوک الی الله، مسائل اعتقادی، اخلاقی، سیاسی و... توسط دفتر نشر معارف به چاپ رسیده است.  در این مقاله سعی کردیم بهترین و کاربردی ترین آثار آقای حائری شیرازی، این عالم بزرگ را به اختصار به شما عزیزان معرفی کنیم. امید است این مقاله قدمی هرچند کوچک در راه تبلیغ معارف دینی بردارد. بهترین کتاب های آیت الله حائری شیرازی کتاب راه رشد تربیت، مهم ترین امر در زندگی هر انسان و ثمره زندگی دنیایی است. انسان در تمام طول زندگی خود در حال تربیت است اما تربیت دوران کودکی، تمام زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. عالم متفکر آیت الله حائری شیرازی به صورت تخصصی در مبحث تربیت ورود کرده و با تفکر عمیق در آیات و روایات مربوطه، «مجموعه راه رشد» را برای علاقه‌مندان به حوزه تعلیم و تربیت به رشته تحریر درآورده است. این مجموعه که الگوی دینی تربیت کودک و نوجوان می‌باشد، یکی از جامع‌ترین کتاب‌ها در زمینه تربیت است که در آن از انسان شناسی، فطرت و چیستی تربیت تا روش‌های عملی تربیت دینی در گروه‌های سنی مختلف صحبت شده است. «جلد اول مجموعه راه رشد»، به مباحث نظری تربیت پرداخته است. نویسنده در این جلد ابتدا از انسان‌شناسی سخن می‌گوید؛ از ویژگی‌های فطرت و طبیعت، تفاوت‌های فطرت‌گرایی و طبیعت‌گرایی و روش‌های شکوفایی فطرت و درمان طبیعت‌گرایی. در ادامه چیستی و هدف تربیت را تبیین کرده و سپس از رابطه تعلیم و تربیت می‌گوید؛ این‌که تعلیم و تربیت مکمل یکدیگرند و تعلیم نمی‌تواند بدون اثر تربیتی باشد. در آخر نیز اصول حاکم بر تربیت بیان شده است. پدر و مادر باید توجه داشته باشند که مربی حقیقی خداست و اوست که انسان‌ها را از درون به سمت اخلاق خوب هدایت می‌کند. وظیفه پدر و مادر به عنوان مربی، بیدار کردن عقل متربی است تا یک پیغمبر درونی برای همیشه با او همراه باشد. در «جلد دوم»، مراحل تربیت فرزند در کلام رسول (ص) و تربیت در سیره اهل بیت (ع) به تفصیل بیان شده است. ایمان و معنویت، عشق و علاقه و صمیمیت، حوصله و سعه صدر، جدیت و انضباط و کنترل زبان از جمله ویژگی‌های لازم برای مربی در بیان آیت الله حائری می‌باشد. تاثیر روابط والدین در تربیت، آثار و برکات اولاد صالح و تاثیرات تربیت بر خود مربی از مباحث دیگری است که در جلد دوم «راه رشد» بیان شده است. در «جلد سوم راه رشد»، وارد مباحث عملی تربیت شده و ابتدا نکاتی را درباره تشویق و تنبیه می‌خوانیم. تشویق و تنبیه نباید آن‌قدر شدید باشد که حساسیت احساسات کودک را کم کنند؛ به طوری که دیگر این تشویق و تنبیه برایش مهم نباشد. نکته مهم بعدی این است که متربی نباید به تشویق و تنبیه عادت کند؛ چراکه اینها مانند مسکن هستند و اگر عادت کند، بی‌اثر می‌شوند. «آیت الله حائری» درباره نصیحت و امر و نهی نیز می‌گوید؛ زبان «قلب»، زبان صمیمیت و محبت است و زبان «نفس»، زبان زورگفتن و تهدید و تحقیر. یک انسان نفسانی ابتدا فرد را تحقیر می‌کند و بعد نصیحت؛ اما یک آدم روحانی، ابتدا فرد را احترام و محبت می‌کند و بعد با او حرف می‌زند. در ادامه‌ی کتاب، نقش بازی، شعر، داستان، تفریح و تغذیه در تربیت را -که هریک در فصلی جداگانه بررسی شده- می‌خوانیم. هم‌چنین در این جلد از «تربیت جنسی» نیز صحبت شده است. «جلد چهارم راه رشد» از اهمیت و روش انتقال بینش دینی به کودک می‌گوید. در این جلد، مهارت ایجاد صفات و رفتارهای نیکو در کودک برای تک‌تک رفتارهایی مثل حیا، صداقت، خدامحوری، حجاب، نماز، تواضع، مسئولیت‌پذیری، شجاعت و نظم به صورت تخصصی آموزش داده شده. در فصل آخر کتاب نیز چالش‌ها و سوالات تربیتی پاسخ داده شده است. اگر پدر و مادری در مسیر تربیت فرزند هستید، این مجموعه از معدود کتاب‌های جامع، تخصصی و کاربردی در حوزه تربیت دینی است که مطالعه و عمل به آن می‌تواند رابطه‌ای سالم و متعادل بین شما و فرزندتان ایجاد کرده و در مسیر سخت و پرچالش تربیت کمک‌حال‌تان باشد. هم‌چنین اگر با کودکان و نوجوانان سر و کار دارید، معلم هستید یا کار تربیتی می‌کنید، «مجموعه راه رشد» یک پیشنهاد بی‌نظیر برای شماست.   کتاب تربیت دینی کودک مسائل تربیتی اگر بر مبنای اصول صحیح برنامه‌ریزی شوند، اصولی که دین و دنیا را در حد اعتدال در خود داشته باشد، تربیت صحیح خواهد بود و اگر تربیت صحیح باشد، انسان‌هایی آزاده به وجود می‌آیند که در برابر ظلم سکوت نکنند و یاری‌گر دین خدا و زمینه‌ساز ظهور حضرت حجت باشند. کدام مکتب بهتر از مکتب انسان‌ساز اسلام می‌تواند ما را به چنین تربیتی رهنمون کند؟ «آیت الله حائری شیرازی» با مطالعه تخصصی منابع دینی، کتاب «تربیت دینی کودک» را برای پدر و مادرها و مربیان دغدغه‌مند نوشته است. در این اثر تمام مباحث مربوط به انسان از انسان شناسی تا فطرت و طبیعت و نقش فطرت در تربیت انسان گردآوری شده. در آخر نیز عوامل تربیت و روش‌های سوء تربیتی بیان شده است.  موضوع این کتاب نیز مانند مجموعه راه رشد، تعلیم و تربیت دینی است اما این کتاب، مختصرتر از مجموعه چهارجلدی راه رشد است. فصل اول کتاب که جهان‌بینی تربیتی نام دارد، شامل مباحث انسان‌شناسی است. در این فصل از فطرت و طبیعت و ویژگی های هر یک گفته شده که فطرت بخش حقیقت‌خواه وجود انسان و طبیعت، بخش راحتی‌خواه و لذت‌جوی وجود انسان است. بخش بعدی تربیت بر مبنای فطرت است که شروع کار تربیت را اصلاح آرزوها می‌داند. انسان دو جنبه دارد؛ جنبه نفسانی که صرفا هدفش دنیاست و جنبه فطری که آرزوی او آرزوی فوق حیات دنیایی است. تربیت باید از اصلاح اراده متربی برای انتخاب آرزو آغاز شود. در این فصل مراحل تربیت فرزند در کلام رسول خدا (ص) نیز بیان شده است. عوامل تربیت از جمله مربی، تشویق و تنبیه، والدین، کار و... و ویژگی‌های هر یک، یکی از فصل‌های کتاب «تربیت دینی کودک» می‌باشد. در آخر کتاب نیز چند پرسش و پاسخ از استاد حائری شیرازی می‌خوانیم.   کتاب با علی در صحرا کتاب «با علی در صحرا» اثر دیگر «محمدصادق (محی‌الدین) حائری شیرازی» است که توسط دفتر نشر معارف به چاپ رسیده است. کتاب بی‌نظیر حاضر، شرح دو حکمت از حکمت‌های نهج البلاغه است. حکمت اول سخنان گهربار حضرت امیرالمومنین (ع) خطاب به جناب کمیل است که از یاران خاص حضرت بودند و حکمت دوم دلیل و علت تشریع بعضی احکام دین  مانند نماز، روزه، حج، جهاد و... است. در ابتدای کتاب به ظرفیت انسان اشاره می‌کند که باید میان خوف و رجا، در حالت اعتدال باشد و زیادی هر کدام زیان‌بار است. «آیت الله حائری» در ادامه کتاب به سخنان حضرت در مورد منزلت دانش اشاره می‌کند؛ که دین و علم هر دو ضروری است، علم لازمه دین است و تمام امتیازاتی که برای دین گفته شده برای علم نیز به حساب می‌آید. در فصل دوم سخنان زیبای آن حضرت در مورد نماز آمده؛ زمانی انسان متکبر می‌شود که از یاد خدا غافل شود و در این شرایط احساس بزرگی می‌کند، گستاخ می‌شود و فقط خود را می‌بیند، اما وقتی خدا را ناظر بر اعمال خود ببیند و نمازهای پنج‌گانه را به موقع بخواند، در این‌صورت غیر از نور و قدرت خدا چیزی نمی‌بیند. مطالعه کتاب «با علی در صحرا» را به تمام کسانی که به سخنان امام علی (ع) علاقه دارند و به دنبال دلیل تشریع احکام الهی از زبان حجت خدا هستند، پیشنهاد می‌کنیم. در بخشی از کتاب می خوانیم:  «محبت خداوند به انسان یک طرف قضیه است؛ طرف دیگر آن، محبت انسان به خداوند است. وقتی که شخص از غفلت و غرور رهایی یافت و متوجه نعمات الهی شد، محبت جریان پیدا می‌کند؛ همین امر نیز موجبات جلب بیشتر محبت خداوند به او را فراهم می‌سازد و در این گردش محبت است که انسان به طرف کمال محبت سیر می‌کند. اسلام، بدون امامت امکان پذیر نیست. اگر امامت نباشد، نظام امت در هم می‌ریزد. عرب، نخ‌کردن در دانه‌های گردنبند را «نظم» می‌گوید. نظام دانه‌های گردنبند، به وسیله‌ی نخی است که از آن‌ها عبور می‌کند. بدون نخ، نظام به هم می‌خورد و پراکندگی ایجاد می‌شود و دیگر، دستگاه هماهنگ و یکپارچه وجود ندارد»   کتاب تعلق کتاب «تعلق» از آثار «آیت الله حائری شیرازی» با موضوع اخلاق می‌باشد. اخلاق یعنی موضع‌گیری انسان در قبال مسائلی که به او مربوط است. این موضع‌گیری نتیجه دو چیز است: آگاهی و تعلق. وقتی تعلق فرد اصلاح شود و به آنچه باید تعلق داشته باشد، چنان موضع می‌گیرد که باید و اخلاقش اسلامی می‌شود. «آیت الله حائری شیرازی» در کتاب حاضر پس از تعریف اخلاق، ریشه اضطراب و ترس را آرزوها و تعلقات انسان معرفی می‌کند. بر این اساس، محور تحول در وجود انسان بررسی می‌شود. این کتاب با بیانی فلسفی، تعلق را علت حرکت و جهت‌دهنده به حرکت معرفی می‌کند. بنابراین محور تحول انسان، تعلق اوست.  پاسخ به سوال «چرا ریشه هر خطیئه‌ای حب دنیاست؟» یکی از مباحث جالب کتاب است که به طور کامل و با بیان شیوا بیان شده. استاد حائری آرزو را محرک و مشوق انسان می‌داند؛ چرا که آرزوها در انسان تعلق ایجاد می‌کنند. آرزوی انسان اگر کوتاه‌تر از او باشد، نیم تن او را می‌پوشاند و هستی بعد از دنیای او را نمی‌پوشانند اما اگر آرزوی انسان از دنیا تا آخرت او را بپوشاند، در همه حالات بانشاط است. او می‌گوید کثرت آرزوها به یک وحدت می‌رسد و آن می‌تواند آخرت یا رضای خدا باشد و یا دنیا. فصل آخر کتاب از ریشه آرزوها سخن گفته و دو نوع حرکت عقلانی و نفسانی را بررسی می‌کند.  کتاب حاضر با بیانی نیمه فلسفی برای دوست‌داران موضوع اخلاق نوشته شده. اگر به دنبال کتابی هستید که اراده و آگاهی‌تان را در مسیر سیر الی الله تقویت کند، کتاب «تعلق» گزینه خوبی برای شماست.   کتاب تفکر «تفکر» اثر دیگر «آیت الله حائری شیرازی» است که توسط نشر معارف در 92 منتشر شده است. در این اثر پس از تعریف تفکر، ابعاد مختلف دینی، اجتماعی، اخلاقی و حتی سیاسی آن بررسی شده است. «آیت الله حائری شیرازی» در این کتاب نگاه متفاوتی از تفکر ارائه می‌دهد و ذهن انسان را از پیش‌فرض دانایی، رهانیده و به تفکر در مسائل مختلف هدایت می‌کند.  ماهیت تفکر و اثرات آن در فصل اول کتاب بررسی می‌شود. این فصل از عقل می‌گوید، از اینکه تفکر کار عقل است و خیال کار جهل، از اینکه اندیشه عامل تحول انسان‌ها و دعوت‌کننده به خیر است. فصل بعدی نگاه دین به تفکر را بررسی می‌کند. نماز می‌تواند انسان را از خدا دورتر و یا به او نزدیک‌تر کند و وجه تمایز این دو نماز، تفکر است. تفکر باعث ایجاد بصیرت در افراد می‌شود. در ادامه کتاب از استعمار می‌خوانیم، از اینکه استعمار نو، تعطیلی فکر است و قبل از اینکه شما فکر کنید و سوال بپرسید، به شما پاسخ می‌دهد. تنها راه حفظ هویت ملی تفکر است. فصل آخر کتاب نیز درباره رشد و بالندگی تفکر است. یکی از عوامل رشد تفکر، عمل می‌باشد و عامل افول تفکر، راحت‌طلبی. در انتهای هر فصل نیز پرسش و پاسخ‌هایی از آیت الله حائری شیرازی می‌خوانیم.   کتاب آیینه تمام نما «آیینه تمام نما» درس گفتارهای مرحوم آیت الله حائری شیرازی با موضوع عاشورا و امام حسین (ع) است که در 220 صفحه و توسط انتشارات دفتر نشر معارف منتشر شده است. ایشان در این کتاب، عاشورا را آیینه تمام نمای دو نوع اسلام معرفی می‌کند و معتقد است عاشورا معرف قرآن، توحید، نبوت و امامت است. این کتاب که خواننده را به تامل در کار اباعبدالله (ع) دعوت کرده و در فهم بیشتر حرکت سیدالشهدا(ع) کمک می‌کند، در هفت فصل و به صورت جامع از بصیرت حسینی، عوامل واقعه عاشورا، پیامدهای عاشورا، درس‌های عاشورا، فلسفه گریه بر سید الشهدا (ع) و انقلاب اسلامی در پرتو عاشورا می‌گوید.  عاشورا درس های زیادی به مردم تاریخ داده‌است. خداوند می‌خواهد امام حسین (ع) سرمایه اهل عالم بشود تا در هر شرایطی بتوانند بایستند و «استقامت» کنند؛ چون شرایط هر چقدر هم سخت باشد، سخت‌تر از عاشورا نخواهد شد. «حسن ظن به خدا» سبب رشد و بالندگی انسان می‌شود. عاشورا حمد صابران نیست، حمد شاکران بر مصیبت‌هاست. یکی از مهم‌ترین درس های عاشورا تمایز اسلام حقیقی از اسلام دروغین است. آیت الله حائری در «آیینه تمام نما» پیامدهای واقعه عاشورا را اینگونه تبیین می‌کند: طول مدت غیبت، خون‌هایی که بین مسلمان ها ریخته شده، ممالک اسلامی‌ای که تکه تکه شدند و سران ظالم بر آن‌ها حکومت می‌کنند، همه، عذاب و عقوبت عاشوراست. این همه شهید که امت می‌دهد، کفاره مسامحه روز عاشوراست.  فصل آخر نیز با عنوان «انقلاب اسلامی در پرتو عاشورا»، انقلاب اسلامی را پاسخی به «هل من ناصر» امام حسین (ع) و امام خمینی(ره) را پرچم‌دار حرکت مسلمانان معرفی می‌کند. یاد آن حضرت الهام‌دهنده همه حرکت‌ها، نهضت‌ها و جنبش‌های آزادی بخش است.  مطالعه این کتاب را به تمام شیعیان منتظر پیشنهاد می‌کنیم. چراکه عاشورا یک کلاس درس کامل اسلام‌شناسی و امام‌شناسی است. کسی که عاشورا و قیام امام حسین (ع) را درست درک نکرده‌باشد، مهدویت و قیام امام مهدی (عج) را هم درک نخواهد کرد.   کتاب حکومت جهانی خدا سخنرانی‌های آیت الله حائری در مسجد جامع قلهک تهران، گردآوری شده و به صورت کتاب حاضر توسط انتشارات معارف به چاپ رسیده است. «حکومت جهانی خدا» شامل هفتاد نکته اعتقادی و توحیدی است که با بیانی شیوا و روان به رشته تحریر درآمده. آیت الله حائری در این کتاب ریشه تمام نگرانی‌های بشر را گم‌کردن منبع آرامش یعنی خدا می‌داند و خواننده را پس از آشنایی با مفهوم انسان به ساحل آرامش حکومت خدا می‌رساند. کتاب با فصل «اتکا به ثابت» با موضوع شرک و ایمان آغاز می‌شود. این فصل به تاثیر «ایمان و خالی‌کردن دل از غیر خدا» بر آرامش انسان می‌پردازد. کسی که به خدا متکی است، دلش به او آرام است و خدا هم او را در آغوش می‌گیرد. در ادامه کتاب از حقیقت انسان می‌خوانیم. مشکل ابلیس این بود که انسان را خاک دید و حقیقت او را درک نکرد. انسان جایگاه رحمت خاص الهی است، اما این رحمت، امانتی است که هرچه اخلاص فرد بیشتر شود، از درجات بالاتری از آن بهره‌مند می‌شود. هم‌چنین در «حکومت جهانی خدا» از رحمت رحمانیه و رحمت رحیمیه نیز می‌خوانیم. انتهای کتاب نیز به بحث ولایت می‌پردازد. برخلاف ربوبیت و الوهیت آن را یک امر اختیاری دانسته و رابطه میان ایمان و کفر معرفی می‌کند. در ادامه بحث ولایت را به ائمه می‌رساند و ولایت علی (ع) را عبادت مختص مومنان معرفی می‌کند. فصل آخر نیز در ارتباط با امام زمان (عج)، عصر غیبت و حکومت ایشان می باشد. کتاب حاضر برای تمام کسانی است که می‌خواهند با درک عمیق ولایت خدا، ضمن آرامش یافتن در سایه ولایت او، عبادتی بامعرفت در برابر خدا داشته‌باشند، کسانی‌که می‌خواهند دلیل عدم قبولی عبادات بدون ولایت ائمه را بدانند و کسانی‌که می‌خواهند بدانند امتحان ما پیش از ظهور چیست؟   کتاب نماز «نماز» آیت الله حائری یکی از بهترین کتاب‌ها درباره نماز است که توسط انتشارات دفتر نشر معارف به چاپ رسیده و روانه بازار گشته است. «آیت الله حائری شیرازی» ابتدای کتاب را به چیستی نماز و ذکر اختصاص داده است. ذکر سبب باعث رفع غفلت می‌گردد و ایمان را به یقین تبدیل می‌کند. در ادامه از رابطه داخل و خارج نماز می‌گوید و اینکه نماز هماهنگ‌کننده اعتقاد و عمل است. در این فصل ریشه‌های عدم حضور قلب در نماز نیز بررسی می‌شود.  یکی از فصول کتاب «نماز و ولایت» نام دارد. آیت الله حائری در این فصل بیان می‌کند که تقوا و ولایت رابطه‌ای متقابل دارند. تقوا مستقر نمی‌شود مگر با ولایت و ولایت رشد نمی‌کند مگر با تقوا. فصل، بعدی عناصر نماز را بررسی می‌کند. نماز دو عنصر اصلی دارد: اتصال به بی‌نهایت و اتکا به ثابت. نویسنده در کتاب حاضر، نماز را شکر حاکمیت معرفی می‌کند و در ادامه حکمت اوقات نماز را بیان می‌کند. در فصل آخر نیز فلسفه افعال و اذکار نماز بیان شده و به سوال «نماز یادآور چه چیزهایی است؟» پاسخ داده شده است. اگر شما هم سوالات زیادی درباره فلسفه نماز، افعال و اذکار نماز دارید، اگر دنبال معرفت بیشتر نسبت به نماز هستید و اگر دنبال نماز همراه با ورع هستید، مطالعه این کتاب کمک شایانی به شما خواهد کرد.   کتاب تمثیلات تمثیل بهترین شیوه تفهیم مطالب ثقیل برای ذهن، به‌خصوص ذهن نوجوان و جوان است. زبان تمثیل، زبانی شیوا و گویاست. مثال با مجسم‌کردن مطلب در ذهن، روشن‌کردن و ساده‌کردن آن، درک آن را آسان می‌کند. حال اگر مفاهیم دینی و سخن ائمه (ع) با زبان تمثیل به مردم عرضه شود، بهتر درک می‌شوند. استاد بزرگ آیت الله حائری شیرازی، «مجموعه چهارجلدی تمثیلات» را -که در سه موضوع اخلاقی - تربیتی (دوجلدی)، اعتقادی - عملی و سیاسی - اجتماعی است- برای درک بهتر علاقه‌مندان به موضوعات دینی و مذهبی، با زبان مثل که زبانی قابل فهم و ساده است، به رشته تحریر درآورده است. در ادامه توضیحات مختصری در مورد هریک از مجلدات این مجموعه خدمت شما ارائه می‌کنیم: یکی از مجلدات این مجموعه، حاوی تمثیلات اخلاقی و تربیتی است که در دو جلد منتشر شده است. «آیت الله حائری شیرازی» در جلد اول تمثیلات اخلاقی و تربیتی، هریک از فضائل و رذایل اخلاقی را برای درک عمیق مخاطب به چیزی نزدیک به ذهن تشبیه کرده. مثلا ریا را به گوشتی تشبیه کرده که در هوای آزاد است، اگر اعمال ما نیز مرتب یادآوری شود، مانند آن گوشت در هوای آزاد فاسد می‌شود. فصل بعدی کتاب درباره گناه‌شناسی، ماهیت و آثار آن است؛ آیت الله حائری گناه را به آتش در دست تشبیه کرده، وقتی فرد برای بار اول گناه می‌کند قلبش به آن حساس است ولی استمرار آن باعث بی‌حسی قلب می‌شود مانند کسی که دستش را مدتی روی آتش می‌گیرد و اعصاب دستش می‌میرد. در ادامه این کتاب از مرگ و آمادگی برای آن، توبه، اخلاص، دنیاشناسی و یاد خدا می‌خوانیم. امتحانات الهی نیز از مباحث دیگر کتاب است که دلایل مختلفی برای آن ذکر شده. مثلا جداسازی منافق از مومن که به غربال برنج و خاک تشبیه شده، رفع خودخواهی انسان که به بت شکنی تشبیه شده و مداوای روح که به ترمیم سوختگی تشبیه شده است.  جلد دوم تمثیلات اخلاقی و تربیتی با موضوع سیر و سلوک و تربیت نفس نوشته شده. استاد حائری شیرازی معتقد است که برای پیمودن مسیر بندگی، باید نفس را بازی داد تا این راه طی شود. ریاضت اگر صحیح باشد موجب طروات روح می‌شود. یکی از مصادیق تربیت نفس تشکر از منعم حقیقی است و راز مبارک بودن مال همین شکر نعمت است. از اثر تربیتی کار و تلاش می‌خوانیم، از اثر تقوا در مسیر سلوک و نقش تربیتی مصائب. از مهم‌ترین عوامل پرواز انسان به سوی خدا گسستن از تعلقات است. همچنین از تاثیر دعا و نماز بر زنده‌کردن دل و آسان‌تر پیمودن مسیر سلوک مطالب زیبایی در کتاب بیان شده است.  یکی دیگر از مجلدات مجموعه تمثیلات، تمثیلات اعتقادی و علمی است. این کتاب شامل دو بخش تمثیلات اعتقادی و تمثیلات علمی است. بخش اول شامل مباحث خداشناسی، راهنماشناسی، معادشناسی، عدل، ایمان و کفر، دین‌شناسی و حق و باطل می‌باشد که هر یک با یک مثال قریب به ذهن توصیف شده و مباحث اعتقادی مربوط به هر یک اثبات شده است. در بخش دوم استاد حائری درباره فلسفه احکام نکاتی بیان می‌کند. ایشان معتقد است باید حلال‌ها به طور کامل آزاد گذاشته شود والا نیازها از حرام‌ها سرازیر می‌شود. هم‌چنین در بخش دوم از فطرت و طبیعت انسان، عقل، جهان‌شناسی، هنر و قرآن و تفسیر مطالبی برای درک عمیق مخاطب بیان شده است. آخرین جلد از مجموعه تمثیلات، تمثیلات سیاسی و اجتماعی است. از مباحث مهم این کتاب، تمدن غرب و ویژگی‌های استعمار نو می‌باشد. درباره دموکراسی می‌گوید مردم به چاه آب می‌مانند که هرچه بیشتر از آن‌ها کمک بگیری، بیشتر کمک خواهند کرد. درباره قانون و قانون‌مداری، تهاجم فرهنگی، انقلاب اسلامی، آزادی و استقلال، انتخابات و مسئله مهم امر به معروف و نهی از منکر می‌خوانیم.  «یکی از بچه‌ها جوجه‌ای داشت. یک روز گربه‌ای می‌خواست این جوجه را بگیرد؛ یک نفر رسید و مانع این کار شد. از آن بچه پرسیدم: «چقدر خوشحال شدی؟» گفت :«خیلی» به او گفتم: «شیطان مثل گربه است و انسان‌ها مثل جوجه تو هستند؛ افرادی هم که امر به معروف و نهی از منکر می‌کنند، مثل آن آقایند که نگذاشت گربه جوجه‌ات را بگیرد. خدا هم صاحب انسان‌هاست. وقتی تو با امر به معروف و نهی از منکر یک نفر را از گناهی نجات بدهی، پیش خدا باارزش می‌شوی.»  اگر فردی هستید که با کودکان و نوجوانان سر و کار دارید، اگر خطیب هستید و یا خودتان طالب فهم بیشتر و عمیق‌تر مسائل دینی هستید، مطالعه این مجموعه بی‌نظیر برای شما بسیار مفید خواهد بود. بیان آیت الله حائری شیرازی به خودی خود شیرین و واضح است و تمثیل‌های شیرین این کتاب، به شیرینی و وضوح آن افزوده است.  به قلم «فاطمه‌معصومه منیری»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.

غیبت امام زمان (عج) و حوادث پیش از ظهور ایشان، از جمله مباحثی است که هم از اهمیت فراوانی برخوردار است و هم مورد توجه ویژه‌ی علاقه‌مندان به حوادث آخرالزمانی و به خصوص شیعیان است. این موضوع، که ریشه در باورهای اصیل شیعی دارد، نه تنها به عنوان یک اعتقاد دینی، بلکه به عنوان یک مسئولیت بزرگ برای مؤمنان مطرح می‌شود. انتظار فرج و آمادگی برای ظهور انتظار فرج و آمادگی برای ظهور منجی عالم بشریت، مفهومی است که فراتر از یک باور فردی، به یک حرکت جمعی و اجتماعی تبدیل شده است. در این راستا، شناخت عمیق‌تر ابعاد مختلف غیبت و ظهور، نه تنها پاسخ‌گوی بسیاری از سؤالات و ابهامات است، بلکه می‌تواند راهنمایی برای زندگی معنوی و اجتماعی مؤمنان در عصر غیبت باشد. کتاب‌های متعددی در این زمینه به رشته تحریر درآمده‌اند که هر یک با نگاهی خاص، به بررسی این موضوع پرداخته‌اند. از تحلیل‌های فلسفی و عرفانی گرفته تا بررسی‌های تاریخی و روایی، این آثار تلاش کرده‌اند تا خواننده را با ابعاد مختلف این موضوع آشنا نمایند. بهترین کتاب های مهدویت و ظهور در این نوشته، به معرفی 5 کتاب ارزشمند در حوزه مهدویت و دوران ظهور می‌پردازیم که هر یک با رویکردی متفاوت، خواننده را به درک عمیق‌تری از این موضوع مهم رهنمون می‌سازند. این کتاب‌ها نه تنها برای علاقه‌مندان به مباحث مهدویت، بلکه برای پژوهشگران و دانشجویان نیز منبعی غنی و قابل اعتماد محسوب می‌شوند. در ادامه، با مروری بر این آثار، تلاش می‌کنیم تا اهمیت و جایگاه هر یک را در گسترش شناخت ما از غیبت و ظهور امام زمان (عج) بررسی نماییم.  کتاب انتظار عامیانه، انتظار عالمانه، انتظار عارفانه کتاب ارزشمند «انتظار عامیانه، انتظار عالمانه، انتظار عارفانه» که به قلم حجت‌الاسلام علیرضا پناهیان به رشته‌ی تحریر درآمده، یکی از آثار برجسته در حوزه مهدویت است و به بررسی مفهوم انتظار فرج امام زمان (عج) از سه منظر عامیانه، عالمانه و عارفانه می‌پردازد. این اثر به همت انتشارات موسسه بیان معنوی، سال 1399 در 340 صفحه به چاپ رسیده است. نویسنده در این اثر،  با استناد به معارف اهل‌بیت (ع) و نگاهی تحلیلی و استدلالی، تلاش می‌کند تا خواننده را از نگاه‌های سطحی و عامیانه به سمت درک عمیق‌تر و عالمانه از انتظار هدایت نماید.  محتوای کتاب در چهار بخش تالیف شده است. در بخش اول «انتظار عامیانه»، نویسنده به نگاه‌های سطحی و عامیانه به موضوع منجی و انتظار اشاره می‌کند و آثار سوء این نوع نگرش را بررسی می‌نماید. او تلاش می‌کند تا خواننده را از این نگاه‌ها دور کرده و به سمت درک عمیق‌تری از انتظار سوق دهد. در بخش دوم «انتظار عالمانه»، نویسنده پنج عنصر اصلی انتظار را بررسی می‌نماید: اعتراض به وضع موجود، آگاهی از وضع مطلوب، اعتقاد و امید به تحقق وضع مطلوب، اشتیاق به وضع مطلوب و اقدام برای تحقق آن. این بخش با ارائه تحلیل‌های کاربردی، خواننده را به سمت عمل‌گرایی و آمادگی برای ظهور هدایت می‌نماید. در بخش سوم، یعنی «انتظار عارفانه»، نویسنده با نگاه عرفانی به شرح انتظار می‌پردازد و ارتباط بین انتظار فرج و انتظار وصال با خداوند را بررسی می‌نماید. این بخش با تأکید بر جنبه‌های معنوی و عرفانی انتظار، خواننده را به سمت درک عمیق‌تری از مفهوم انتظار و ارتباط آن با سیر معنوی انسان سوق می‌دهد. بخش آخر با عنوان «جوانی و انتظار»، به بررسی رابطه بین جوانان و مفهوم انتظار اختصاص دارد. نویسنده با توجه به ویژگی‌های خاص جوانان مانند آینده‌گرایی، آرمان‌گرایی، جامعه‌گرایی و عدالت‌گرایی، عناصر پنج‌گانه انتظار را در قالب این ویژگی‌ها تحلیل می‌کند. این بخش نشان می‌دهد که چگونه جوانان می‌توانند با درک صحیح از انتظار، نقش فعال‌تری در جامعه ایفا کرده و به سمت تحقق آرمان‌های مهدوی گام بردارند. کتاب «انتظار عامیانه، انتظار عالمانه، انتظار عارفانه» با نثری روان و جذاب، مفاهیم عمیق و پیچیده‌ی انتظار را به شکلی بیان می‌کند که برای تمامی مخاطبان جویای معنا، جذاب و تأمل‌برانگیز است. با تکیه بر معارف ناب اهل بیت (ع) و ارائه‌ی مباحث کاربردی، این اثر به کتابی ارزشمند تبدیل شده که ایمان و امید را در دل‌های مشتاق در عصر غیبت زنده می‌کند و خواننده را راهنمایی می‌نماید تا در مسیر تحقق وضع مطلوب گام برداشته و خود را برای ظهور منجی عالم بشریت آماده سازد.    کتاب حضرت بقیه‌الله کتاب «حضرت بقیه‌الله»، اثری ارزشمند و خواندنی، نوشته‌ی آیت‌الله محمد شجاعی است که به بررسی ابعاد مختلف زندگی، غیبت و ظهور امام زمان (عج) می‌پردازد. این کتاب اولین بار در سال 1378 توسط انتشارات سروش در 216 صفحه منتشر شد و با استقبال مخاطبان، بارها تجدید چاپ شده است. «حضرت بقیه‌الله» با نگاهی عمیق و تحلیلی، تلاش می‌کند تا خواننده را با شخصیت، جایگاه و نقش امام زمان (عج) در نظام هستی آشنا سازد. نویسنده در این اثر، با استناد به آیات قرآن، روایات اهل بیت (ع) و منابع اهل سنت، مفاهیم مرتبط با مهدویت را به گونه‌ای بیان می‌کند که هم برای عموم قابل فهم باشد و هم برای پژوهشگران و دانشجویان مفید واقع شود. ساختار کتاب در شش فصل اصلی تنظیم شده است. در فصل اول، نویسنده به بررسی معنای بقیه‌الله، میلاد مقدس امام زمان (عج) و شهادت‌های تاریخی درباره تولد ایشان و در نهایت به معرفی اجمالی نایبان خاص حضرت می‌پردازد. فصل دوم به غیبت کبری، خبر و حکمت‌های آن و بحث تشرف و امکان یا عدم امکان ملاقات با امام زمان (عج) در این دوره اختصاص دارد. نویسنده با استناد به روایات، آزمایش بزرگ غیبت را به عنوان معیاری برای مشخص شدن اهل ایمان معرفی می‌نماید. در فصل سوم، نویسنده به بررسی دیدگاه‌های اهل سنت درباره امام زمان (عج) می‌پردازد و با استناد به منابع معتبر، وجود و ظهور ایشان را از منظر علمای اهل سنت اثبات می‌نماید. فصل چهارم در هشت بخش، به بررسی عصر ظهور، علائم و قیام امام زمان (عج) به عنوان روز ظهور حق می‌پردازد. فصل پنجم به مفهوم رجعت از دیدگاه عقل و نقل اختصاص دارد و با استناد به آیات قرآن و روایات، این موضوع تحلیل می‌شود. در فصل ششم، نویسنده به بررسی ولایت مطلقه و وساطت امام زمان (عج) در نظام هستی می‌پردازد و خواننده را به سمت اخلاص، اطاعت و عشق به امام زمان (عج) هدایت می‌نماید. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کتاب «حضرت بقیه‌الله» استناد به منابع معتبر و قابل اعتماد است. نویسنده در این اثر، با استفاده از آیات قرآن، روایات اهل بیت (ع) و منابع اهل سنت، تحلیل‌های خود را به گونه‌ای مستدل و مستند ارائه می‌کند که خواننده را به درک عمیق‌تری از موضوعات مهدویت می‌رساند. این رویکرد علمی و دقیق، اعتبار کتاب را افزایش داده و آن را به منبعی قابل اعتماد برای پژوهش‌های مرتبط تبدیل می‌کند. این کتاب برای علاقه‌مندان به مباحث مهدویت، به ویژه جوانان و دانشجویانی که به دنبال درک عمیق‌تری از مفهوم غیبت و ظهور هستند، بسیار مناسب است. همچنین، پژوهشگران و اساتید حوزه علوم انسانی و معارف اسلامی می‌توانند از این کتاب به عنوان منبعی برای تحقیقات و تدریس استفاده کنند. با توجه به زبانی ساده و در عین حال عمیق، این کتاب برای طیف گسترده‌ای از مخاطبان قابل استفاده است.   کتاب حضرت حجت کتاب «حضرت حجت»، مجموعه‌ای ارزشمند از بیانات و اشارات حضرت آیت‌الله‌العظمی بهجت(ره) درباره حضرت ولی‌عصر (عج) است که توسط مرکز تنظیم و نشر آثار آیت‌الله بهجت(ره) منتشر شده است. این کتاب که با استقبال گسترده‌ی مخاطبان بارها تجدید چاپ شده، در 696 صفحه و تحت نظارت علمی جمعی از شاگردان آیت‌الله بهجت(ره) و با همکاری پژوهشگران متخصص در حوزه مهدویت تدوین شده است.  این کتاب در چهار بخش اصلی تنظیم شده است که هر یک به جنبه‌های مختلف ارتباط با امام زمان (عج) و شناخت ایشان می‌پردازد. در گلستان اول، پایه‌های اعتقادی و عملی ارتباط با امام زمان (عج) بررسی می‌شود. این بخش دیدگاه‌های آیت‌الله بهجت (ره) درباره چگونگی پیوند با امام عصر (عج) و اهمیت انتظار فرج را بیان می‌کند. گلستان دوم، که بیشترین حجم کتاب را به خود اختصاص داده، شامل بیانات گران‌بهای آیت‌الله بهجت(ره) پیرامون امام زمان (عج) است. این بخش در 12 گلشن دسته‌بندی شده و موضوعاتی مانند جایگاه امام زمان در نظام آفرینش، وظایف شیعیان در دوران غیبت، علائم و مقارنات ظهور و تشرفات به محضر امام عصر (عج) را در بر می‌گیرد. گلستان سوم به تشرفات آیت‌الله بهجت (ره) به محضر امام زمان (عج) اختصاص دارد. این بخش حکایاتی نادر و نورانی از ارتباط عمیق ایشان با حضرت ولی‌عصر (عج) را روایت می‌کند و نشان‌دهنده مقامات معنوی والای آیت‌الله بهجت (ره) است. و در نهایت گلستان چهارم نیز به توضیح و تبیین مفاهیم و موضوعات مطرح‌شده در بیانات آیت‌الله بهجت (ره) اختصاص داشته و با استناد به منابع حدیثی و روایی، به شبهات و پرسش‌های احتمالی پاسخ داده می‌شود. «حضرت حجت» حاصل بیش از بیست سال تلاش جهادی پژوهشگران مرکز تنظیم و نشر آثار آیت‌الله بهجت(ره) است. در تدوین این اثر، از منابع صوتی و تصویری، یادداشت‌های شاگردان، و کتاب‌های مرتبط با بیانات آیت‌الله بهجت(ره) استفاده شده است. همچنین، برای رفع ابهامات و ارائه توضیحات بیشتر، پاورقی‌های تحقیقی و مقالات پژوهشی در بخش ملحقات کتاب گنجانده شده است. این اثر با دقت و امانت‌داری کامل، اختصارگویی آیت‌الله بهجت(ره) را حفظ نموده و در عین حال، با توضیحات لازم، فهم مطالب را برای خوانندگان آسان‌تر نموده است. کتاب «حضرت حجت» یک راهنمای عملی برای شیفتگان امام زمان (عج) است. این کتاب با ارائه بیانات آیت‌الله بهجت (ره)، که خود بارها خدمت امام عصر (عج) مشرف شده بودند، خواننده را با وجود مقدس امام زمان (عج)، از دریچه‌ی نگاه ایشان آشنا می‌کند. مطالعه این کتاب، به طور قطع گامی بلند در جهت شناخت حضرت ولی‌عصر (عج) و حرکت در مسیر ایشان است. این کتاب اثری است که هر عاشق شیدای امام زمان (عج) را به سوی شناخت بیشتر و عمیق‌تر از حضرت ولی‌عص (عج) سوق داده و چراغ راه همه‌ی کسانی است که می‌خواهند در دوران غیبت، از فتنه‌ها نجات یابند و به لقای محبوب برسند.   کتاب رویدادهای بزرگ عصر ظهور کتاب «رویدادهای بزرگ عصر ظهور» ترجمه‌ی فارسی اثر ارزشمند «الملاحم و الفتن» نوشته‌ی سید بن طاووس، عالم برجسته‌ی شیعه در قرن هفتم هجری قمری است. این ترجمه به قلم لطیف راشدی انجام شده و توسط شرکت چاپ و نشر بین‌الملل در 280 صفحه منتشر شده است. این اثر تصویری جامع از تحولات آخرالزمان ارائه می‌دهد و برای علاقه‌مندان به مباحث مهدویت و آخرالزمان، منبعی غنی و قابل اعتماد محسوب می‌شود. ضمن اینکه ترجمه‌ی روان و دقیق این کتاب، دسترسی به محتوای غنی و عمیق آن را برای فارسی‌زبانان آسان نموده است. سید بن طاووس (متوفی 664 قمری) از علمای بزرگ شیعه و از نوادگان امام حسن مجتبی (ع) است. او آثار متعددی در زمینه‌های مختلف از جمله دعا، اخلاق، فقه و حدیث تألیف کرده است. اللهوف علی قتلی الطفوف، الاقبال‌ بالاعمال‌ الحسنه، الامان من اخطار الاسفار‌ و الزمان‌ و الملاحم و الفتن از جمله آثار شناخته شده‌ی این عالم بزرگوار هستند. کتاب «رویدادهای بزرگ عصر ظهور» در چهار بخش اصلی تنظیم شده است و به موضوعاتی مانند فتنه‌ها، حوادث آخرالزمان، ظهور امام مهدی (عج) و وقایع مرتبط با آن می‌پردازد. در این کتاب، روایات و احادیث معتبری از پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) درباره‌ی اتفاقات آینده و عصر ظهور گردآوری و تحلیل شده‌اند. ترجمه‌ی این کتاب توسط لطیف راشدی با زبانی روان و قابل فهم ارائه شده است. مترجم تلاش کرده است تا حد امکان به متن اصلی وفادار بماند و مفاهیم را به درستی انتقال دهد. این ویژگی‌ها باعث شده است که کتاب نه تنها برای محققان و پژوهشگران تاریخ اسلام، بلکه برای عموم علاقه‌مندان نیز قابل استفاده باشد. این کتاب به عنوان یکی از منابع معتبر در زمینه‌ی مهدویت و علائم آخرالزمان شناخته می‌شود.  مطالعه این اثر، به ویژه برای کسانی که به مباحث مهدویت و آخرالزمان علاقه‌مندند، بسیار مفید خواهد بود، چراکه نه تنها اطلاعات ارزشمندی در اختیار خواننده قرار می‌دهد، بر افزایش شناخت و راه‌های مقابله با فتنه‌ها نیز می‌پردازد.   کتاب عصر ظهور کتاب «عصر ظهور» نوشته‌ی علامه علی کورانی و ترجمه مهدی حقی، یکی از جامع‌ترین و معتبرترین آثار در زمینه شناخت حوادث و تحولات مرتبط با ظهور حضرت مهدی (عج) است. این کتاب که توسط انتشارات بین الملل منتشر شده، با استقبال گسترده‌ای از سوی علاقه‌مندان به مباحث مهدویت و آخرالزمان مواجه شده و تاکنون بیش از سی بار تجدید چاپ شده است. کتاب عصر ظهور در 400 صفحه، با تکیه بر آیات قرآن، احادیث معتبر و تحلیل‌های تاریخی، تصویری روشن از رویدادهای پیش از ظهور، همزمان با قیام امام زمان(عج) و پس از آن ارائه می‌دهد. کتاب «عصر ظهور» در چند بخش اصلی به بررسی نقش‌ اقوام و تحولات مختلف در عصر ظهور می‌پردازد. در بخش‌های ابتدایی، نویسنده به تحلیل فتنه‌های شرق و غرب علیه مسلمانان و نقش قدرت‌های جهانی مانند رومی‌ها، ترک‌ها و یهودیان در دوران ظهور می‌پردازد. وی با بررسی تاریخ یهود و وعده‌های الهی درباره نابودی آنان، نشان می‌دهد که چگونه یهودیان در آخرالزمان نقش محوری در فتنه‌ها خواهند داشت. در ادامه، کتاب به بررسی جنبش سفیانی و تحولات سرزمین شام، یمن، مصر و عراق در دوران ظهور می‌پردازد. نویسنده با استناد به احادیث، مراحل مختلف جنبش سفیانی، نبردهای بزرگ و سرانجام شکست او را به تصویر می‌کشد. یکی از بخش‌های مهم کتاب، بررسی نقش ایرانیان در عصر ظهور است. نویسنده با استناد به احادیث شیعه و سنی، جایگاه ویژه ایرانیان را در زمینه‌سازی ظهور و یاری امام زمان (عج) تبیین می‌نماید. وی به روایاتی درباره پرچم‌های سیاه خراسان، قم و طالقان اشاره می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه ایرانیان در قیام جهانی امام زمان (عج) نقش کلیدی خواهند داشت. در بخش‌های پایانی کتاب، نویسنده به بررسی جنگ جهانی در دوران ظهور و نقش امام زمان (عج) در پیروزی حق بر باطل می‌پردازد. وی همچنین به فرود مسیح (ع) از آسمان و همکاری او با امام زمان (عج) اشاره دارد. در بخش‌های پایانی، کتاب به توصیف حکومت جهانی امام زمان (عج) می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه این حکومت، عدالت، رفاه و صلح را در سراسر جهان گسترش خواهد داد. و در نهایت این اثر ارزشمند با توصیف وجود مقدس امام زمان (ع) از نگاه شیعه و سنی، خاتمه می‌یابد. علی کورانی در تدوین این کتاب، از منابع معتبر شیعه و سنی استفاده کرده و با دقت و امانت‌داری، احادیث و روایات را تحلیل نموده است. وی با نگاهی تحلیلی، به بررسی ابعاد مختلف حوادث آخرالزمان پرداخته و تصویری جامع از عصر ظهور ارائه می‌دهد. مترجم کتاب، مهدی حقی، نیز با حفظ اصالت متن و رعایت امانت در ترجمه، این اثر را به زبان فارسی روان و خواندنی ارائه نموده است. کتاب «عصر ظهور» نه تنها یک اثر تاریخی و روایی، بلکه راهنمایی عملی برای مؤمنان در مواجهه با فتنه‌های آخرالزمان است. این کتاب با ارائه تصویری روشن از حوادث پیش از ظهور و همزمان با قیام امام زمان (عج)، خواننده را برای رویارویی با این تحولات آماده می‌کند. مطالعه این اثر، به ویژه برای کسانی که به مباحث مهدویت و آخرالزمان علاقه‌مندند، ضروری است، چرا که علاوه بر افزایش شناخت تحولات جهانی در عصر ظهور، برای همه کسانی که می‌خواهند در دوران غیبت، از فتنه‌ها نجات یابند و در زمره یاران امام زمان(عج) قرار گیرند، مفید خواهد بود.  خاتمه در پایان، باید تأکید کرد که مطالعه کتاب‌های مرتبط با غیبت و ظهور امام زمان (عج)، نه تنها شناخت ما را از این موضوع عمیق‌تر می‌کند، بلکه روحیه انتظار و آمادگی برای ظهور را در وجودمان تقویت می‌نماید. کتاب‌هایی که در این متن معرفی شدند، هر یک با نگاهی خاص و با استناد به منابع معتبر، تلاش کرده‌اند تا خواننده را با ابعاد مختلف این موضوع آشنا کنند. از بررسی مفهوم انتظار تا تحلیل حوادث آخرالزمان و نقش اقوام مختلف در عصر ظهور... این آثار راهنمایی ارزشمند برای همه کسانی هستند که می‌خواهند در دوران غیبت، از فتنه‌ها نجات یابند و در زمره یاران امام زمان (عج) قرار گیرند. امید است که مطالعه این آثار، گامی بلند در جهت شناخت بیشتر و عمیق‌تر از حضرت ولی‌عصر (عج) باشد و ما را در مسیر تحقق آرمان‌های مهدوی یاری نماید. ان‌شاءالله به قلم «فائزه حیدرپور»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

اگر هند کشوری است هفتاد و دو ملت، سوریه کشوری است با هفتاد و دو مذهب مختلف اسلامی! کشوری عرب اما، با تنوع گروه‌های قومی و مذهبی از جمله کردها، ترکمان‌ها، آشوری‌ها، ارمنی‌ها و... همچنین بخشی از جمعیت سوریه را فلسطینی‌ها تشکیل می‌دهند. هشتاد درصد مسلمان‌اند؛ با گرایش‌های مختلف مذهبی. شیعیانش یک‌دست نیستند و سنی‌ها اتحاد ندارند. جبهه‌النصره، جیش‌الشعبی و جیش‌الحر، از دل اهل تسنن بیرون زده‌اند، اما با هم می‌جنگند. علویان که چندی قبل حکومت سوریه را در دست داشتند با شیعیان کنار نمی‌آیند. اما آنچه بین همه مشترک است، رنج جنگ است، رنج کشته شدن عزیزان و محاصره‌های طولانی. موشکی که سفیر‌کشان دل زمین سوریه را می‌شکافد، مذهب نمی‌فهمد، سنی و شیعه را کنار هم به خاک و خون می‌کشد. تراشه‌های رها شده از انفجار، قبل از شکافتن دهلیزهای قلب هر آدمی که نزدیکش باشد، مذهبش را نمی‌پرسد، خانواده‌ای را داغدار می‌کند و کودکانی را یتیم. اما داعش ماجرایی است متفاوت. اعضای داعش همگی سوری نبودند، ریشه‌ای فرا سوری داشتند. مباحث مفصلی درباره‌ی ماهیت داعش و چگونگی شکل‌گیری آن‌ها بصورت کتاب منتشر شده است. کتاب‌های داستان، یا مستندهای در خور توجه؛ که آیندگان را به تاریخی آگاه می‌کند؛ پر از بوی خون و دود و باروت. در این یادداشت به «معرفی چند کتاب درباره سوریه و داعش» پرداخته‌ایم. امیدواریم علاقه‌مندان به موضوعات «سوریه و داعش» بتوانند «بهترین کتاب درباره سوریه و داعش» را انتخاب و مطالعه کنند. معرفی 8 کتاب با موضوع جنگ داخلی سوریه و داعش کتاب ماهرخ  کتاب «ماهرخ» خاطرات یک زن ایرانی است که در بحرانی‌ترین شرایط جنگ داخلی سوریه حضور داشته و آن را از نزدیک تجربه کرده است. این خاطرات توسط سجاد محقق مصاحبه شده و به قلم مهشید اسماعیلی و انتشارات خط مقدم در 350 صفحه تدوین شده است. در کتاب «ماهرخ» جنگ سوریه را از آغاز درگیری‌های داخلی، تا آغاز داعش از زوایه‌ی نگاه زنی ایرانی می‌بینیم که مادر چهار فرزند ایرانی_فلسطینی است. کتاب ماهرخ، گوشه‌ای است از این جنگ ناگهانی؛ که از درعا شروع می‌شود. زنی که ناخواسته میان محاصره‌ای طولانی گرفتار می‌شود، گرسنگی و ضعف کودکانش را می‌بیند و کاری از دستش بر نمی‌آید. در مقدمه‌ی کتاب آمده: «هر وقت صحبت از جنگ و قهرمانان جنگ می‌شود، در ذهن ما ناخودآگاه فهرست بلندبالایی از مردانی که در جبهه‌ها جنگیده‌اند شکل می‌گیرد؛ اما نباید فراموش کرد که زنان، قهرمانان گمنام جنگ‌ها هستند که از آن‌ها کمتر یاد می‌شود. «سیده ماهرخ حسینی» یکی از این قهرمانان گمنام است. او در سال‌های جنگ داخلی سوریه برای حفظ اصالت و شرافتش، با شجاعتی که از یک زن ایرانی برمی‌آید؛ غیورانه می‌جنگد. در این مسیر گاه شکست می‌خورد و گاه نومید می‌شود. ولی در نهایت با تحمل رنج‌هایی، که بعضی اوقات از طاقت یک انسان خارج است چهار فرزند کوچکش را از دهان مرگ بیرون می‌کشد.» روایت ماهرخ روایتی است از زیست پنهانی یک شیعه‌ی ایرانی میان جبهه‌النصره و جیش‌الحر؛ توصیفات دردناکی از جنگ داخلی سوریه، کمک و گاه بی‌رحمی مردم نسبت به هم. آنجا که مرز انسانیت و حیوانیت به قدر مویی باریک می‌شود. خواندن کتاب ماهرخ را به افراد علاقه‌مند به مناسبات اجتماعی مردم سوریه قبل و بعد از جنگ داخلی، جزئیات دقیق شرایط حصر و قحطی مردم در محاصره، دلیل حضور ایرانی‌ها در سوریه قبل و بعد از جنگ توصیه می‌کنیم. در همین رابطه مستندی به نام ماهرخ تهیه شده، که دیدنش مطالب این کتاب را تکمیل می‌کند.   کتاب ده روز با داعش نویسنده‌ی کتاب «ده روز با داعش»، یورگن تودنهوفر، نویسنده وروزنامه‌نگار آلمانی است؛ تنها خبرنگاری که توانسته وارد قلمرو داعش شود، و زنده برگردد. او تمام دیده‌ها و شنیده‌هایش از این سفر ده روزه را در این کتاب آورده است؛ و علی عبداللهی و زهرا معین‌الدینی آن را به فارسی ترجمه کرده‌اند. «ده روز با داعش» در 336 صفحه توسط انتشارات کوله‌پشتی منتشر شده. تصور کنید یک کشور آن طرف‌تر گروهی به قدرت رسیده‌اند که به راحتی کتاب‌ها را می‌سوزانند، خبرنگاران و امداد‌گران را سر می‌بُرند، سیستم منقضی شده‌ی برده‌داری را احیا کرده‌اند، بناهای تاریخی و مذهبی را با خاک یکسان می‌کنند و به راحتی جسم کودکان ایزدی را به عنوان غذا برای مادران بی‌خبر طبخ می‌کنند و شما خودخواسته وارد این قلمرو می‌شوید. موضوع کتاب «ده روز با داعش»، ملاقاتی ده روزه کنار اعضای «داعش» است؛ با نثری روان و ژورنالیستی. تودنهوفر در آغاز کتاب «ده روز با داعش» به خوبی توضیحات مبسوطی از چگونگی سر برآوردن داعش از دل تاریک تاریخ به خواننده می‌دهد؛ اینکه چرا جنگ داخلی سوریه به سرانجامی همچون حکومت سیاه داعش انجامید. نویسنده پس از توصیفات جنایت‌ها و سفاکی‌های «زرقاوی» در عراق، می‌رسد به چگونگی روی کار آمدن «ابوبکر البغدادی» در 2010، و ادامه‌ی آن تا 2011 که بهار عربی است؛ و در ادامه پیوستن فرماندهان خلع سلاح شده‌ی صدام به گروه به اصطلاح دولت اسلامی عراق و شام یا همان داعش را مطرح می‌کند. تودنهوفر، هشتاد آلمانی جهادگر را در فیس‌بوک شناسایی می‌کند و برای آن‌ها نامه‌ی دعوت به گفتگو می‌فرستد. تنها هجده نفر پاسخ می‌دهند و تا پایان گفتگوی اسکایپی، فقط یک نفر پابرجا به سوالاتش پاسخ می‌دهد و شرایط حضور تودنهوفر و پسر وفادارش فردریک را در دولت داعش فراهم می‌کند. صد البته همراه با امان‌نامه. تودنهوفر قبل از سفر به قلمرو داعش هر شب با کابوس بریده شدن سرش از خواب بی‌خواب می‌شود ولی عطش دانستن واقعیت‌های سوریه او را آرام نمی‌گذارد. سرانجام ریسک می‌کند و وارد قلمرو داعش می‌شود. حاصل این سفر پرخطر کتاب «ده روز با داعش» است؛ کتابی که به مذاق غربی‌ها خوش نمی‌آید. چنان‌که تودنهوفر در این مورد می‌گوید: «شب‌ها گزارش‌های اینترنتی غربی را می‌خواندم. اغلب با خود فکر می‌کردم رسانه‌های غربی در مورد سرزمینی کاملا متفاوت از کشوری می‌نویسند که من از نزدیک تجربه می‌کنم.» پایان کتاب حاوی تعداد زیادی عکس رنگی از ملاقات‌ها و شرایط زیست مردم زیر پرچم سیاه داعش است. خواندن کتاب «ده روز با داعش» را به کسانی توصیه می‌کنیم که به جزئیات دقیق اعتقادات و افکار داعش علاقه‌مند هستند. همچنین اگر سوالاتی پیرامون چگونگی زیست روزانه‌ی مردم زیر پرچم داعش و قوانین اجتماعی داعش دارید، کتاب «ده روز با داعش» گزینه‌ی مناسبی است.   کتاب از ام الرصاص تا خان طومان «مصیب معصومیان» از رزمندگان و جانباز هشت سال دفاع مقدس است. برادر بزرگ‌ترش «شهید محمدعلی معصومیان» هنرمند بود. این علاقه و فعالیت‌های فرهنگی شهید، مصیب معصومیان را سمت نوشتن و ادبیات سوق داد. کتاب‌های زیادی از این نویسنده چاپ شده که موضوع همگی شرح خاطرات و رشادت‌های همرزمانش است. از «ام‌الرصاص تا خان طومان» یکی از بهترین آثار چاپ شده درباره‌ی نبرد لحظه به لحظه‌ی مدافعین حرم با داعش در سوریه است. از «ام‌الرصاص تا خان طومان» در 453 صفحه توسط نشر شهید کاظمی چاپ شده است. در مقدمه‌ی کتاب می‌خوانیم: «شب چهاردهم دی ماه سال 1365 ام‌الرصاص محل عروج بیش از 3000 شهید از دامن این امت سرافراز بود؛ که 300 شهید آن دست پرورده‌ی مادران مازندرانی بودند[...] و حال بعد از 30 سال[...] خان طومان این بار شد محل نزول ملائک الهی[...]. 13 نفر از بهترین‌های لشکر 25 کربلا در خان طومان کربلایی شدند.» مقر لشکر 25 کربلا، ساری است. رشادت رزمندگان مازندرانی از این لشکر، جبهه‌های دفاع مقدس را چنان تحت تاثیر قرار داده که کتاب‌های بسیاری از جمله «حاج عمران»، «حبیب لشکر» و... در این مورد چاپ شده است.  عملیات ناکام کربلای 4، میان سوز و سرمای زمستان 1365 انجام شد. مصیب معصومیان همراه برادرش محمدعلی در این عملیات شرکت داشتند. اما غروب حزن‌انگیز و خونین عملیات کربلای 4 همراه بود با 3000 شهید؛ که 300 تن آن مازندرانی و از لشکر 25 کربلا بودند. بسیاری مفقود شدند و پیکر مطهرشان سال‌ها بعد به ایران بازگشت. از جمله محمدعلی برادر نویسنده‌ی کتاب «از ام‌الرصاص تا خان طومان» که خاطرات جنگ از لحظات سخت و نفس‌گیر عملیات کربلای 4 و دفاع مقدس را نگاشته است. این خاطرات در 9 فصل نوشته شده. بخش ابتدایی کتاب به خاطرات دفاع مقدس پرداخته و بخش دوم آن با خاطرات خان طومان آغاز می‌شود. تفاوت بخش دوم کتاب در روزانه‌نویسی دقیق خاطرات است. مصیب معصومیان حتی درج ساعت را از قلم نینداخته. روزانه‌نویسی‌های دقیقی، لحظه به لحظه از نبرد با داعش به رشته تحریر درآمده. نویسنده به‌قدری در نوشتن دقیق لحظات و وقایع حساس است که حتی زیر آتش داعش روی مقواهای باقی مانده از جعبه‌ی گلوله‌ی کلاش وقایع را ثبت می‌کند! با این شیوه‌ی ثبت، خواننده هر لحظه از نبرد با داعش را همراه می‌شود. صدای خمپاره و موشک و عبور تیر قناص‌ها را از بیخ گوشمان حس می‌کنیم. محاصره می‌شویم. می‌جنگیم. تا معراج‌الشهدا با مصیب معصومیان همراه می‌شویم، و تک تک شهدا را می‌بینیم؛ و آه سوزناک دیگران را می‌شنویم که می‌گویند: «حالا کدام پدر و مادری بی پسر شده!» در کتاب «از ام‌الرصاص تا خان طومان»، نویسنده هر لحظه از نبرد با داعش را نبردی دیگر همسان با جنگ تحمیلی می‌بیند. گندم‌زارهای نبل‌زهرا شبیه گندم‌زارهای والفجر 10 است. حلب سوریه شبیه حلبچه، و هر اعزام به تل‌العیس سوریه را اعزامی دیگر به کربلای 5 می‌بیند. اما نکته‌ی طلایی کتاب انتهای آن است. ثبت لغت به لغت مکالمات رزمندگان، که با بی‌سیم در ارتباط بودند؛ و میان ساختمان نفرین شده‌ای موسوم به ساختمان زرد به شهادت رسیدند. گفتنی است کتاب از «خرمشهر تا خان‌طومان» به طور مفصل‌تر درباره‌ی شهدای ساختمان زرد به چاپ رسیده است. کتاب «از ام‌الرصاص تا خان طومان» مناسب کسانی است که علاقه‌مند به تاریخ جنگ تحمیلی و نبرد مدافعین حرم با داعش هستند.   کتاب زندگی زیر پرچم داعش «زندگی زیر پرچم داعش» توسط «وحید خضاب» گردآوری و ترجمه شده و نشر شهید کاظمی آن را در 224 صفحه منتشر نموده است. وحید خضاب پژوهشگر ایرانی مخصوصا در حوزه‌ی تاریخ معاصر است. «زندگی زیر پرچم داعش» از سه بخش تشکیل شده است. اول، ترجمه‌ی کتابی است به نام «فرار از رقه»، به نویسندگی فردی که با نظام سوریه مخالف است و فعالیت‌هایی در این زمینه انجام می‌دهد، اهل رقه است و با نام مستعار سامر روزانه‌نویسی می‌کند. روزنوشت‌های او شامل روزهایی است از بیرون‌راندن نظام قانونی سوریه از رقه، و زمانی که اهالی شهر گرفتار داعش می‌شوند. بخش دوم کتاب «زندگی زیر پرچم داعش» گزارش‌های یک خبرنگار بی.بی.سی است به نام کوئنتین سامرویل، که بی طرفانه‌تر از نویسنده‌ی سوری، اتفاقات و جنایت‌های ناشی از ائتلاف غربی‌ها را به زبان می‌آورد. بخش سوم کتاب «زندگی زیر پرچم داعش» نیز مصاحبه‌ای است با دو تن از اعضای اروپایی داعش. و در انتهای کتاب ضمیمه‌ای از کتاب «اسد: نبرد بر سر خاورمیانه» جهت اطلاعات تاریخی خواننده اضافه شده است. در کتاب «زندگی زیر پرچم داعش» مشخص می‌شود چرا سوریه ده‌ها سال با وضعیت فوق‌العاده زندگی کرده؛ چرا آزادی‌های سیاسی در آن محدود شده و فضا به شدت امنیتی است. دلایل این فضای امنیتی در بخش نخست کتاب «زندگی زیر پرچم داعش» به وضوح بیان شده است. همچنین وحید خضاب به روشنی دلایل حضور ایران و حزب الله را در مقدمه‌ی کتاب بیان کرده است. در بخش آغازین کتاب «زندگی زیر پرچم داعش» از زبان سامر، نویسنده‌ی سوری چنین می‌خوانیم: «از زمانی که داعش رقه را در شرق سوریه اشغال کرد، این شهر تبدیل شد به یکی از ایزوله‌ترین و رعب‌انگیزترین شهرهای روی زمین. فروش تلویزیون را ممنوع کرده‌اند. پوشیدن شلوار کوتاه جرم تلقی می‌شود و استفاده از موبایل تبدیل شده به جنایتی نا‌بخشودنی. به هیچ خبرنگاری اجازه‌ی ورود نمی‌دهند و مجازات گفتگو با رسانه‌های غربی، قطع شدن سر است.» تمامی خاطرات سامر در این شرایط حکومت داعش بر رقه، به صورت روزانه و گاهی یک‌جا ثبت شده و به صورت پنهانی برای خبرگزای‌های خارجی ارسال شده است. شرایط رقه به قدری محدود و سخت است که جنگ و کشتار ناتمام حتی نیروهای داعشی را سرخورده کرده، به حدی که نیروهای داعشی نیز‌ از رقه فرار می‌کنند. این فرار با عنوان راز کثیف در صفحه 147 کتاب «زندگی زیر پرچم داعش» مفصل توضیح داده شده است.  خواندن کتاب «زندگی زیر پرچم داعش» برای افرادی مفید است که سوالاتی درباره‌ی دلیل اختلاف بین نظام سوریه و مخالفین و چگونگی ایجاد داعش دارند. هم‌چنین اگر به دنبال پاسخ مناسبی برای این سوال که نظر مردم سوریه درباره‌ی حکومت داعش و نظر خود داعشی‌ها درباره‌ی جنگ سوریه چیست؟ هستید، این کتاب برای شما مناسب است.   کتاب آخرین دختر کتاب «آخرین دختر» روایت دردناک نادیامراد است، از تسخیر مناطق ایزدی‌نشین در عراق و کشتار مردان جوان، و به بردگی گرفتن زنان و دختران. کتاب به قلم نادیا مراد و یک روزنامه نگار آزاد به نام جنا گراجسکی نوشته شده و در انتشارات ویژه‌ی نشر، سربس نظری، مترجم و روزنامه‌نگار آن را به فارسی ترجمه کرده است. اما انتشارات کوله پشتی، نشر کتاب پارسه، مهر اندیش و کوچه نیز با مترجم‌های دیگر آن را منتشر کرده‌اند.  رابطه‌ی ایزدی‌ها با اعراب سنی هیچ‌وقت خوب نبود. تنش بین اعراب سنی و ایزدیان همیشه رخ می‌داد. اما اوج آن وقتی بود که دختری به نام دعا خلیل ایزدی توسط خانواده‌اش سنگسار شد. چون می‌خواست اسلام بیاورد و با پسری مسلمان ازدواج کند. این سنگسار نوعی حرکت دشمنانه با اسلام بود و اعراب را به خشم آورد. برایشان مهم نبود که خود ایزدیان هم با این اقدام مخالف بوده‌اند. اما این واقعه بهانه‌ای شد برای حمله به ایزدیان. که در خونبارترین آن هشتصد نفر کشته شدند. این مقدمه‌ای است بر نا‌امنی مناطق ایزدی نشین پیش از ورود داعش. در کتاب آخرین دختر چنین آمده که سوم آگوست 2014 پیش از طلوع آفتاب، داعش وارد روستای کوچو شد. پیشمرگه‌های کرد در کمال تعجب بدون اینکه به اهالی اطلاع دهند شبانه از ورود داعش مطلع شده و گریخته بودند. اعراب سنی اطراف مناطق ایزدی نشین نیز کمکی نکردند و به زندگی عادی‌شان ادامه دادند. تماس‌های مکرر با بغداد، اربیل و آمریکایی‌های حاضر در عراق نتیجه نداد. نهایتا با پایان ضرب‌الاجل داعش جهت تغییر دین ایزدی‌ها، مردها قتل عام شدند! و زنان به بردگی فروخته شدند…! کتاب «آخرین دختر» شرح کاملی است بر این وقایع دردناک. و نهایتا چگونگی فرار نادیا مراد از چنگال داعش. در مقدمه‌ی مترجم، سربس نظری، چنین می‌خوانیم: «کتاب روایتی است واقعی، و عاری از اغراق. در عین حال پر از بیان احساسات و توصیفات دقیق، و رمان گونه که خواننده را لحظه به لحظه به فاجعه نزدیک‌تر و لمس آن را به رغم تلخی آسان‌تر می‌سازد[...] بافتی روان و درک‌پذیر است از قصه‌ی پرغصه‌ی اسارت نادیا مراد؛ و به خواننده نشان می‌دهد که تجاوز به صورت ابزاری هم جسمی و هم روانی در جهت تخریب قربانی و راندن او به آن سوی مرزهای تحقیر در نزاع‌های بشری به کار آمده است.» این نکته نیز نباید از نظر دور بماند که در کنار تمام وقایع تلخ و گزنده و اهانت‌های فراوانی که به دین ایزدی‌ها شده است،  در این کتاب نه از حقیقت دین مبین اسلام چیزی گفته شده، نه از نقش موثر ایران و مدافعان حرم در دفع موجودیت خبیث داعش. حتی پوشش زن مسلمان در قسمتی از کتاب علناً مورد قضاوت قرار می‌گیرد. در قسمتی از کتاب می‌خوانیم: «[...] یک عبای سیاه و نقاب به من داد. اولین باری بود که لباس یک زن تندروی مسلمان را می‌پوشیدم.» و البته مترجم هم با توجه به اینکه در ابتدای کتاب تاکید کرده بسیاری از جنایات را حذف کرده‌ام، در این قسمت‌ها نیازی به حذف یا تعدیل  نمی‌بیند. نشر کوله پشتی این قسمت را چنین ترجمه کرده است: «[...] اولین بار بود لباس یک زن محافظه کار مسلمان را می‌پوشیدم.» خواندن کتاب «آخرین دختر» برای افرادی مناسب است که به جزئیات جغرافیایی، شرایط زیست ایزدی‌های کردستان عراق و وضعیت آن‌ها پس از ورود داعش علاقه‌مند هستند. همچنین با خواندن کتاب «آخرین دختر» به پاسخ این سوالات خواهید رسید: رابطه‌ی ایزدی‌ها با همسایگان عراقی‌شان چگونه بود؟ چرا هیچ‌کس، حتی پیشمرگه‌ها، به آن‌ها کمک نکرد؟   کتاب شبح داستان‌های فرار از زندان، یکی از جذاب‌ترین موضوعاتی است که مخاطبین بسیاری دارد. چه بهتر اگر این فرار هیجان‌انگیز از زندان تکفیری‌های سوریه باشد! کتاب «شبح» داستان فرار از زندان جبهه‌النصره است. این کتاب در 319 صفحه توسط انتشارات خط مقدم چاپ شده است. محمدرضا نصرت، نویسنده‌ی کتاب شبح در مقدمه‌ی کتاب می‌گوید: «اسارت بدترین خبری است که از یک مدافع حرم به خانواده‌اش می‌رسد. که بدانند عزیز دلشان الان توی چنگ تروریست‌های وحشی تکفیری افتاده؛ و ندانند چه بلایی سرش می‌آید. حال خانواده‌ی یک اسیر را به دل شوره‌ای تمام نشدنی، و اضطرابی وحشتناک و وصف ناپذیر می‌کشاند. خیلی از مدافعان حرم وقتی به زیارت حضرت زینب علیها‌السلام می‌روند، آرزوی شهادت دارند. اما بعید است کسی آرزوی اسارت داشته باشد. البته اگر بداند تکفیری‌ها چه بلاهایی سر یک اسیر می‌آورند؛ و اگر تصوری واقعی از رنج‌های طاقت‌فرسای اسارت داشته باشد[...]» کتاب «شبح» مجموعه خاطرات مدافع حرم، سید علی جعفری است. جوانی پرشور از مدافعین حرم افغانستانی ساکن ایران؛ در قسمتی از متن کتاب آمده: «خیلی دوست داشتم هیجان جنگ را تجربه کنم. غیر از این، دوست داشتم یک بار هم مجانی حرم حضرت زینب علیها‌السلام را زیارت کنم.» مدتی می‌جنگد و مدتی در بهداری امدادرسانی می‌کند. اما در آخرین عملیاتی که شرکت می‌کند به طرز عجیبی تنها و در نهایت اسیر می‌شود.  هجده ماه در اسارت جبهه‌النصره بود و هیچ‌گاه جرات نمی‌کند بگوید نامش علی است. تمام این مدت بارها شکنجه شد. ماه‌ها در سلول‌های تنگ، مرطوب، تنگ و تاریک محبوس بود. و نهایتا به کمک عده‌ای از اسرای ارتش سوریه موفق به فرار شد. اما این هجده‌ماه چنان بر سیدعلی سخت گذشت که کاملا تغییر کرد. سید علی شیعه با داعشی‌های تکفیری و مسیحی و اعراب سوری اهل تسنن هم سلول بودند. به حدی که گاه درگیر و گاه با هم کنار می‌آمدند. درگیری لفظی و اعتقادی با داعشی‌های هم‌بندش منجر به شکنجه می‌شود؛ شکنجه‌ای سخت و شکننده که نامش شبح است. هنگام توصیف شبح، قادر به حرف زدن نیست و مدتی سکوت می‌کند. پس از فرار از زندان کوبرا، سپاه قدس سید علی را به ایران باز می‌گرداند. لحظات پس از آزادی را این‌گونه توصیف می‌کند: «از همان فرودگاه برای ما محافظ گذاشتند. هر جا می رفتیم، آنها هم دنبال‌مان می‌آمدند. رفتیم هتل. توی هتل می‌دانید کی آمد به دیدنم؟! حاج قاسم[...] از قبل هم نگفته بودند که قرار است حاجی بیاید به دیدنم. حاج قاسم آمد لابی هتل، و کنار من و پدرم نشست و احوالم را پرسید. یادم هست ازم پرسید: «چی شد که اسم عماد را آوردی، و خودت را با این اسم به تکفیری‌ها معرفی کردی؟»  [گفتم]: «کار خدا بود. یک‌ دفعه این اسم به ذهنم آمد.» صحبتم با حاجی طولانی شد. دور هم میوه پوست کندیم و خوردیم. یادم هست حاج‌قاسم یک پرتقال برداشت. حاجی خیلی با من گرم گرفت. چند بار  بهم گفت: خدا اجرت بدهد... خدا اجرت بدهد ... بهم گفت: هر چیزی میخواهی بگو. [گفتم]: همین‌قدر که آمدید و بهم سرزدید، برای من یک افتخار است[...] حاج قاسم دست کرد توی جیبش، و کمی پول گذاشت توی جیبم. بعد هم خداحافظی کرد و رفت.» مصاحبه‌ها و گفتگوهای زیادی با سید علی جعفری در شبکه های مختلف تلویزیونی انجام شده که در سایت‌های مختلف به راحتی قابل جستجو است. خواندن این کتاب به کسانی که داستانی واقعی، متفاوت و هیجان‌انگیز از جنگ در سوریه را می‌خواهند بخوانند توصیه می‌شود.   کتاب مقاومت زینبیه جلد کتاب «مقاومت زینبیه» طرح سنگری‌است از مدافعان حرم، حفره‌ای میان دیوار سنگر کنده شده و حرم عقیله‌ی بنی‌هاشم را قاب گرفته. زیر حفره نوشته شده: «روایتی از شانزده ماه محاصره‌ی حرم حضرت زینب علیها‌‌السلام و شکل گیری جریان مدافعان حرم». اما اینکه مردم سوریه به ویژه شیعیان چطور به این مرحله از جنگ داخلی سوریه رسیدند و چگونه کار به محاصره منطقه زینبیه رسید، به طور دقیق در مصاحبه‌های انجام شده داخل کتاب «مقاومت زینبیه» قابل درک است. این شانزده ماه محاصره، از تیر 81 که به آن چهارشنبه سیاه گفته می‌شود، با یک انفجار شروع شد و عاشورای 23 آبان 92 تمام شد. یعنی لحظه‌ای که مدافعان حرم، «زینبیه» را آزاد کردند. کتاب «مقاومت زینبیه» در 600 صفحه توسط موسسه فرهنگی هنری ایمان جهادی (صهبا) چاپ شده است. همراه کتاب یک نقشه‌ با مقیاس یک به پانزده‌هزار، از منطقه‌ی زینبیه با جزئیات دقیق چاپ شده. همچنین داخل کتاب «مقاومت زینبیه» نقشه‌هایی با جزئیات مورد نیاز هر فصل چاپ شده است. راوی کتاب «مقاومت زینبیه» سالم محمدی است؛ شیعه‌ای با اصالت افغانستانی متولد زینبیه. اکثر مصاحبه‌ها عربی بوده که به کمک سالم محمد انجام و سپس ترجمه شده است. شروع مصاحبه‌ها زمانی‌است که مراحل ابتدایی بحران سوریه بود و تصور می‌شد کار تمام شده و سوریه از دست رفته است. اما در مقابل قساوت و تندروی تکفیری‌ها در قتل عام شیعیان، و حتی سنی‌های مخالف؛ همچنین قصد وجسارتی که جهت تخریب اماکن مقدس از جمله حرم حضرت زینب‌علیها‌السلام از خود نشان دادند؛ جریان مدافعان حرم ایجاد شد. در بخشی از کتاب «مقاومت زینبیه» آمده: «طراحان جنگ سوریه تنها شرط پیروزی را مذهبی شدن دعوا می‌دانستند. از نظر آنان تفاوتی میان شیعه و سنی و حتی مسیحی و مسلمان نیست. بهترین گواه بر این ادعا، سکوت غرب در مقابل کشتار مسیحیان و اهل سنتی بود، که پای کار نظام حاکم در سوریه مانده بودند؛ و نمی‌خواستند کشورشان بهشت تروریست‌های تکفیری، و صهیونیست شود. شروع جنگ داخلی ناگهانی و غافلگیرانه است. اختلافاتی ساده به کشتاری وحشیانه و ناتمام می‌انجامد. اما هیچ‌کس نمی‌توانست تصور کند این جنجال به حکومت داعش می‌انجامد.» در مصاحبه‌ای در صفحه 32 کتاب مقاومت زینبیه، گروه مسلحین اینگونه توصیف شده‌اند: «آن وقت با شروع بحران، همه با حیرت متوجه شدند که چند نفر از اراذل و اوباش منطقه ریش بلند کرده‌اند و شده‌اند امیر و برای کشتار مردم فتوا می‌دهند. پشت این‌ها به حمایت مادی و رسانه‌ای خارجی گرم بود. که روز به روز هم بیشتر می‌شد. فیلم صحبت‌های شیخ[...] از عربستان همین طور در موبایل‌ها پخش می‌شد؛ و به کشتارها و غارت‌ها مشروعیت می‌داد[...] که می‌گفت: «اگر علویان از ما تبعیت نکنند آن‌ها را می‌کشیم. گوشتشان را چرخ می‌کنیم. و جسدشان را جلوی سگ‌ها می‌اندازیم.» در زینبیه، سال‌های سال موضوع شیعه و سنی مطرح نبود؛ و همه با آرامش و برادری زندگی می کردیم. اما با شروع بحران آن جماعت تازه متدین شده، با شعارهای مذهبی و ادعای حمایت از اهل سنت، به مردم بی‌گناه حمله کردند.» مصاحبه‌ها با تمام اقشار و هر ملیتی که در زینبیه حضور داشته انجام شده است. این کتاب برای علاقه‌مندان به مسائل منطقه و سوریه پاسخگوی سوالات بسیاری خواهد بود.    کتاب عاشق داعشی من چه افرادی جذب داعش می‌شدند؟ با وجود اخبار، تصاویر و ویدئو‌های ترسناک از جنایات داعش؛ مخصوصا درباره‌ی زنان، چطور باز هم افرادی تقاضای عضویت در داعش را داشتند. یا به راحتی جذب می‌شدند. اگر فرد پس از عضویت پشیمان شود چه اتفاقی می‌افتد؟ احساسات و عواطف انسانی بین اعضای داعش کاملا سرکوب می‌شود؟  تمام این سوالات ایده‌ای مناسب و جذاب برای تهیه‌ی یک مستند یا روایتی واقعی هستند. اما به جای تحقیق و جمع‌آوری اطلاعات مطمئن از افراد حقیقی، «هاجر عبدالصمد» نویسنده‌ی مصری، رمانی تخیلی نوشته است به نام «عاشق داعشی من». اولین بار این داستان به صورت الکترونیکی در فضای اینترنت با نام «حبیبی داعشی» منتشر شد. بیشتر از محتوا نام کتاب حساسیت‌برانگیز بود و چاپ نمی‌شد. کتاب «عاشق داعشی من» توسط دو انتشارات کوله پشتی و کتابستان در ایران به چاپ رسیده. نسخه‌ی کتابستان را مهدیه داوری ترجمه کرده است. «عاشق داعشی من» بر اساس تخیلات و تصوراتی که از احتمالات ذهنی نویسنده‌ نشأت می‌گیرد نوشته شده است. اطلاعات نویسنده در حد اخبار تلویزیون و شنیده‌هایش است. خواننده اطلاعات جدیدی به دست نمی‌آورد. نویسنده تلاش کرده روابط انسانی را در دل خشونت‌های داعش زنده کند و بیشتر به چگونگی جذب زنان توسط داعش پرداخته. علت جذب تک تک زنانی که در «عاشق داعشی من» از آن‌ها سخن به میان آمده این است که توسط جامعه آسیب دیده و طرد شده‌اند. تمام توجیهاتی که در این داستان آمده قانع‌کننده نیست، مخصوصا درباره‌ی قهرمان داستان لیلی. وقایع کتاب به خوبی چفت و بست نشده‌اند. منطق حوادث داستان عاشق داعشی من، دچار تزلزل است. اطلاعاتی درباره‌ی روابط درون‌سازمانی داعش به خواننده داده نمی‌شود. اتفاقات عاشقانه‌ی داخل کتاب عامه‌پسند است. شخصیت‌پردازی‌ بسیار ناقص  بوده؛ به نحوی که ما تقریبا توصیفی از ظاهر شخصیت‌ها نداریم. دلیل روابط بین افراد، از قبیل عشق و نفرت، جدایی یا وصل؛ قابل درک نیست. به نظر می‌رسد کتاب «عاشق داعشی من» بیشتر به خاطر نام کتاب فروش بالایی داشته است. در هر حال خواندن این کتاب به علاقه‌مندان متون داستانی عامه‌پسند توصیه می‌شود. به قلم «زهره مومنیان»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

مسئله «مهدویت» یکی از دو بازوی مهم شیعیان است که بذر اعتقاد به آن باید از کودکی در وجود فرد کاشته شود. اما امروزه با وجود رسانه‌ها و فضای مجازی، کودکان با دین و مذهب کمی بیگانه هستند و از آنجا که در زمان ما امام معصوم غایب از نظر است، کودکان معمولا شبهات زیادی در این‌باره دارند. زبان کودکان، زبان قصه و شعر است؛ پس باید با همین زبان با آن‌ها سخن گفت و موضوعات بزرگ و مهم را در قالب شعر و داستان برایشان قابل فهم کرد. امروز امام زمان به کودکان و نوجوانانی نیاز دارد که ایشان را خوب بشناسند و مشتاقانه منتظر آمدنشان باشند. در این مقاله سعی شده ضمن آشنایی صحیح کودکان و نوجوانان با امام زمان (عج)، به شبهاتی که در این زمینه وجود دارد، با کتاب‌های خوب منتشر شده، پاسخ داده شود.  بهترین کتاب ها برای آشنایی کودکان و نوجوانان با امام زمان (عج) کتاب من اهل بیت را دوست دارم مجموعه چهارده جلدی «من اهل بیت را دوست دارم» که برای کودکان 8 تا 12 سال نوشته شده، به قلم غلامرضا حیدری ابهری است و نشر جمال آن را منتشر کرده. هر یک از کتاب‌های این مجموعه به یکی از چهارده معصوم اختصاص دارد و جنبه‌های مختلف زندگی آن حضرات را از لحاظ تاریخی، مقام معنوی، سبک زندگی، افکار، اندیشه‌ها و سخنان ایشان با زبان کودکانه معرفی کرده است.  جلد 14 «من اهل بیت را دوست دارم» با عنوان «من امام زمان را دوست دارم»، بچه‌های شیعه را با آخرین امامشان آشنا می‌کند. در این کتاب، نام و القاب آن حضرت، تاریخ تولد، نام پدر و مادر و دلایل غیبت امام زمان به طور کامل بیان شده. غلامرضا حیدری نویسنده کتاب معنی غیبت را برای بچه‌ها توضیح می‌دهد و می‌گوید که غیبت به معنای عدم حضور امام نیست، بلکه منظور از غیبت این است که همه نمی‌توانند امام زمان را ببینند و اگر کسی اور ا ببیند، نمی‌فهمد که حضرت مهدی (عج) است. در این کتاب از دلیل عمر طولانی حضرت نیز سخن گفته شده. در بخشی از کتاب می خوانیم: «امام زمان، زیبارو و خوش قد و قامت است و در طرف راست صورتش یک خال زیبا دارد. با آن که سال‌ها از عمرش گذشته هنوز جوان است. بعضی خیال می‌کنند که امام زمان پیر شده؛ ولی این‌طور نیست. او مانند افراد چهل‌ساله است یا حتی کمتر از چهل‌ساله‌ها به نظر می‌رسد.»   کتاب پرسش و پاسخ مهدوی کتاب «پرسش و پاسخ مهدوی» اثر علی شعیبی، توسط انتشارات جمکران وابسته به مسجد مقدس جمکران منتشر شده است.   علی شعیبی سال‌ها در مورد مسائل مهدویت تحقیق کرده و این کتاب زیبا را نوشته. تصویرگری عاطفه فتوحی نیز به جذابیت این کتاب افزوده است. این کتاب به صورت پرسش و پاسخ برای گروه سنی کودکان و نوجوانان است و هدف از نگارش آن، آشنایی با زندگی امام زمان (عجل الله تعالی فرجه شریف) و ظهور آن حضرت است.  در کتاب «پرسش و پاسخ مهدوی»، علی شعیبی با استفاده از احادیث معتبر، با تصاویری شیرین و بیانی ساده و روان، پاسخگوی بسیاری از سوالات کودکان و نوجوانان در مورد تولد امام زمان، کودکی، پدر و مادر ایشان، محل تولد، غیبت صغری، غیبت کبری، حکومت جهانی، عمر طولانی آن حضرت و... است. همچنین در کتاب حاضر، داستان بعضی از تشرفات به خدمت امام زمان (عج) را می‌خوانیم. در بخشی از این کتاب می‌خوانیم:  « کسی‌که می‌خواهد یار امام زمان (عج) شود، باید چه خصوصیاتی داشته باشد؟ کسانی می توانند یار و یاور امام مهدی (عج) باشند که شرایط زیر را داشته باشند: در ایمان خود هیچ شکی نداشته باشند (ایمانشان مانند سنگ، محکم باشد)؛ باتقوا باشند؛ فرمان‌بردار باشند؛ نسبت به مومنان، مهربان و فروتن باشند؛ در برابر کافران، سرسخت و قاطع باشند؛ اهل جهاد در راه خدا باشند؛ عاشق شهادت باشند؛ و ...»    کتاب مژده گل مجموعه 14 جلدی «مژده گل» شامل داستان‌های کوتاهی از چهارده معصوم (ع) به قلم محمد پوروهاب و مجید ملامحمدی است که توسط نشر جمکران به چاپ رسیده است. استفاده از داستان برای آشنایی بیشتر کودکان و نوجوانان با زندگی و سیره ائمه یکی از بهترین روش‌هاست. جلد چهاردهم این مجموعه، کودکان را با زندگانی امام زمان (عج) در قالب داستان آشنا می‌کند. زبان ساده و بیان زیبای این مجموعه باعث شده تا یکی از بهترین کتاب‌هایی باشد که می‌توانیم به همه پدر و مادرهای عزیز معرفی کنیم تا برای آماده کردن کودکان خود برای حضور امام مطالعه کنند. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «آسمان پر از گرد و غبار بود. چشم، چشم را نمی دید. باد لرزید و آن چهل نفر نلرزیدند. درخت‌ها خم و راست شدند؛ اما آن‌ها هر جور بود، به راه خود ادامه دادند. سرانجام آن چهل مرد غریبه، مثل چهل چراغِ روشن، وارد شهر سامرا شدند. در میان آن همه خاک و غبار، سامرا در خواب بود. کوچه‌ها خواب بودند و آدم‌ها و درخت‌ها و پرنده‌ها نیز در خواب. هیچ‌کس نفهمید آن چهل نفر از کدام دروازه‌ی شهر گذشتند...»   کتاب بهترین مسافر من «بهترین مسافر من» اثر توران ساکی منفرد است که در 44 صفحه و توسط انتشارات کتاب جمکران منتشر شده است. داستان «بهترین مسافر من» با جان‌بخشی کودکانه به یک کشتی و زبانی ساده، کودک را با یک ماجرای مهم و تاریخی آشنا می‌کند. این داستان از زاویه دید کشتی کوچک و پیری به نام چوبین، ماجرای سفر نرجس خاتون به عراق و ازدواجش با امام حسن عسکری (ع) را بیان می‌کند. این کتاب با تصویرگری های زیبا برای گروه سنی دبستان نوشته شده. صاحب چوبین، ناخدای پیر و فقیری است که دختر کوچکش مریض است و او پولی برای درمانش ندارد، از طرفی به خاطر کهنه بودن چوبین مسافر زیادی ندارد. چوبین ناراحت است که نمی‌تواند برای ناخدا کاری کند. یک روز که ماهی‌ها و مهتاب خانم که می‌بینند چوبین ناراحت است، به او می‌گویند که به زودی یک مسافر خیلی مهم برای آن‌ها می‌آید... در بخشی از «بهترین مسافر من» می‌خوانیم: «مهتاب خانم اطراف را نگاه کرد و کمی جلوتر آمد و روبه‌روی چوبین ایستاد و گفت: «این کنیز که دیگران او را نرجس صدا می‌زنند، دختر یشوعا، پسر قیصر روم است. او یک شاهزاده است. مادرش از نسل شمعون، و شمعون، وصی و جانشین حضرت عیسی مسیح (ع) بوده است.» با شنیدن اسم شاهزاده، ماهی کوچولو و دوستانش از بازی کردن و شیرجه زدن در آب دست کشیدند. کنار چوبین ایستادند و به مهتاب خانم چشم دوختند...»   کتاب یک داستان دنباله دار «یک داستان دنباله دار» نوشته کلر ژوبرت، از انتشارات به نشر منتشر شده است.  این کتاب از مهربان‌ترین پدر دنیا می‌گوید و فرزند دلبند شما را با او آشنا می‌کند. «یک داستان دنباله دار» که با تصویرهای زیبای هادی محمدیان جذاب‌تر شده، قصه‌ای کودکانه است که فرزند شما با خواندن آن با زندگی امام زمان خودش به طور کامل آشنا می‌شود. علت نام‌گذاری کتاب هم این است که داستان امام زمان «یک داستان دنباله دار» است که معلوم نیست چقدر ادامه پیدا می‌کند! ولی خدا و پیامبرش به ما قول داده‌اند که پایانش قشنگ و خوش‌حال‌کننده باشد. در بخشی از «یک داستان دنباله دار» می‌خوانیم: «همان طوری که نوبتی تابمان می‌داد گفت: «خدا به آخرین امام طول عمر خیلی زیادی داده تا هیچ‌وقت زمین بدون امام نباشد.» و من تازه فهمیدم که ما هم، راستی راستی، امام مخصوص خودمان را داریم.»   در ادامه چند رمان نوجوان با موضوع مهدویت معرفی شده است: کتاب سفیر دوازدهم کتاب «سفیر دوازدهم» به قلم زینب امامی نیا نوشته شده و توسط نشر جمکران به چاپ رسیده است. «سفیر دوازدهم» رمانی است که به حوادث سال‌های آخر امامت امام حسن عسگری (ع) و به امامت رسیدن امام زمان (عج) می‌پردازد. شخصیت اصلی رمان پسری به نام رضاداد است. رضاداد پسر نوجوانی است که از قم به طرف سامرا راهی می‌شود تا هم وجوهات مردم را به امام برساند و هم خبری از پدر گم شده‌اش که وکیل امام بوده است، بگیرد. وقتی به سامرا می‌رسد که امام حسن (ع) به شهادت رسیده است و رضا و همراهیانش به جست‌و‌جوی جانشین امام می‌روند که... در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «رضا هم دست به کمر، طول عرض کوچه را می‌پیمود و با خودش حرف می‌زد و حرف‌هایی را که باید به جانشین امام می‌گفت، با خودش تکرار می‌کرد. برای لحظه‌ای مکث کرد. انگار که چیزی یادش بیاید سری تکان داد و بعد پیش امان رفت و از او خواست که منتظرش بماند تا او به جایی برود و برگردد. رضاداد مسیر راهی را که آمده بود و در آن مسیر، مردی لنگان و بیچاره را دیده بود رفت به امید این‌که مرد، سلیمان باشد. تمام کوچه‌هایی که به منزل امام منتهی می‌شد را گشت. اثری از سلیمان یا همان مرد بیچاره نبود. برگشت. هنوز به کوچه جعفر نرسیده بود که مردی با هیکلی درشت و محاسنی جوگندمی راه رضاداد را سد کرد. رنگ از چهره رضاداد پرید. بدنش سرد شد. مثل تکه‌ای یخ که روی آب شناور است. احساس بی‌وزنی می کرد...»   کتاب پرواز اسب سفید «پرواز اسب سفید» نوشته سیده عذرا موسوی است که در 188 صفحه و توسط انتشارات به نشر (آستان قدس رضوی) منتشر شده است. این کتاب رمانی است با درون‌مایه صبر، انتظار، خانواده و مهدویت که با قلمی بسیار روان و دلنشین برای نوجوانان نوشته شده است. نویسنده در کتاب «پرواز اسب سفید» صبر در رنج‌ها و مشکلات، تلاش و انتظار را در قالب داستان به مخاطب می‌آموزد. گلبرگ دختر نوجوان 16 ساله‌ای است که روزهای سختی را سپری می‌کند. او به خاطر مشکل بزرگی که برای پدرش افتاده، مجبور است برای اولین بار چند ماهی را بدون پدر و مادرش بگذراند. قهرمان داستان ما در این روزهای سخت و پر از انتظار خود، با معلمی مهربان آشنا می‌شود که با حرف‌های زیبایش به او کمک می‌کند تا این روزها را راحت‌تر سپری کند. آقامعلم به گلبرگ می‌گوید دنیا ناگزیر پر از رنج است، اما آدم‌هایی که ظرف وجودی‌شان بزرگ‌تر است، سختی‌های زندگی کمتر آزارشان می‌دهد. سیده عذرا موسوی قهرمان داستان ما را به سمتی می‌برد که کم‌کم با مفهوم مهدویت و انتظار فرج آشنا می‌شود. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «خدا همه دعاها رو می‌شنوه و اون‌ها رو وقتی از ته دل باشن، مستجاب می‌کنه گلبرگ جان! مخصوصا دعای کسی که از همه‌کس ناامید شده و جز خدا کسی رو نداره؛ ولی ماجرا اینه که گاهی دعاها تغییر شکل می‌دن. گاهی به خواب می‌رن و در وقت مناسبشون مستجاب می‌شن، مثل شب‌بو که سال اول گل نمی‌ده ولی سال بعد حتما گل می‌کنه. تو می‌تونی بعد از سال اول، ساقه رو از خاک دربیاری و پرتش کنی دور، ولی دیگه گلی هم نمی‌بینی.»   کتاب و آنکه دیرتر آمد کتاب «و آنکه دیرتر آمد» نوشته الهه بهشتی توسط نشر جمکران به چاپ رسیده است. «و آنکه دیرتر آمد» برای تمام کسانی که به موضوع دین و مهدویت علاقه دارند، جذاب و خواندنی است. این داستان بر اساس یکی از اتفاقاتی که در کتاب نجم الثاقب آمده است نوشته شده. موضوع این کتاب تشرف یکی از بندگان خوب خدا به محضر امام زمان وعنایت ویژه حضرت صاحب الزمان به ایشان است.  آدمی همیشه در پی رسیدن به آرزوهای خویش است و برای رسیدن به آن‌ها تلاش کرده و همه سختی‌ها را تحمل می‌کند، حال اگر این هدف‌ها رنگ و بوی خدایی داشته باشد، تحمل سختی‌های آن آسان‌تر خواهد بود.  خواننده با خواندن این کتاب متوجه می‌شود در بحث دیدار امام زمان (عج)، عده‌ای هدف را فقط دیدار آن حضرت می‌دانند، غافل از اینکه دیدار بدون معرفت امکان پذیر نمی‌باشد و این اتفاق نمی‌افتد مگر با ترک گناه و انجام واجبات. امام زمان در زمان غیبت مانند آفتاب پشت ابر هستند. در واقع باید خورشید را شناخت تا برای دیدنش تلاش کرد. خود آن حضرت می‌فرمایند: «اگر نامه‌های اعمال شیعیان که هر هفته به دست ما می‌رسد، سنگین از بار گناهان نبود این دوری و جدایی به درازا نمی‌کشید.» این کتاب مناسب سنین پایانی نوجوانی است. در برشی از کتاب می‌خوانیم: «نام من میرزا حسین است و شغلم کتابت. چهارده ماه پیش به بیماری سختی دچار شدم که تمام طبیبان از درمانم عاجز ماندند. دست به دامان ائمه (ع) شدم که اگر از این بیماری نجات پیدا کنم، در چهارده ماه و هر ماه یک حکایت در وصف حال ائمه (ع) بنویسم.  سیزده حکایت را نوشتم اما چهاردهمین حکایت را که در خورِ شأن ائمه باشد نیافتم.ناامید بودم که چطور نذرم را ادا کنم. تا اینکه یک روز مانده به تمام‌شدن مهلت به مجلسی دعوت شدم. رغبتی به رفتن نداشتم، اما رفتم، چون در جمع بودن مرا از خودخوری باز می‌داشت و عجیب آن که در آنجا حکایتی بسیار غریب شنیدم که برای مردی به نام محمود فارسی رخ داده بود...» به قلم «طاهره منیری»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

در یادداشت پیشین به معنای تقریظ پرداخته و آن را به‌طور مختصر و مفید برای شما بیان کردیم؛ نوشته‌ای به معنای ستودن که در تمجید کتاب می‌نویسند و به صورت مطلبی کوتاه یا بلندی است که شخصی شناخته شده با هدف تمجید کتاب یا مؤلف آن، درباره کتاب و نویسنده می‌نویسد و شامل بیانیه و مطالبی است مختصر، جالب و به یادماندنی؛ تقریظ سنتی ادبی است که بیش از دوهزار سال قدمت دارد و لزوم پرداختن به آن می‌‌تواند مورد توجه هر فردی که به نوعی با کتاب و کتابخوانی سر و کار دارد قرار بگیرد، چرا که کتاب، علی‌رغم تغییرات اساسی در رسانه‌های مربوط به تولید محتوای تمدنی در جهان جدید، در تبیین و گسترش حوزه‌های تمدنی، هنوز از اهمیت بالایی برخوردار است. سنت تقریظ نویسی تقریظ‌نویسی از یک نظر به معرفی نویسنده می‌پردازد و از سوی دیگر اثر را به مخاطب نشان می‌دهد و یکی از راه‌های نشر و ترویج دانش و فرهنگ و تشویق محققان و نویسندگان در عرصه نویسندگی است و البته باعث ترغیب مخاطبان به خواندن بیشتر کتاب‌ها نیز می‌شود.بیشتر بخوانید: بهترین کتابهایی که رهبری تقریظ کرده اندجدیدترین تقریظ های رهبری در این نوشته سعی داریم به معرفی برخی از کتاب‌هایی بپردازیم که رهبری برای آنان در سال‌‌های اخیر تقریظ نوشته‌اند. نکته‌ مورد توجه که درباره تقریظ‌های نوشته شده توسط رهبری باید در نظر بگیریم و بدانیم این است که راهنمایی‌های ایشان برای ما چه به عنوان نویسنده و چه به عنوان خواننده، می‌تواند تعیین‌کنندۀ ارزش‌ها و شیوه‌های مناسب روایت‌کردن آنها باشد. پاییز آمد گلستان جعفریان در کتاب «پاییز آمد» با روایتی زنانه‌، شهیدی را به تصویر کشیده که دست‌‌نیافتنی نیست، روایتی است ساده و دلنشین از یک زندگی که با کمک گفت‌‌وگو، شخصیت‌‌پردازی، توصیف و … همانند یک نمایش از پیش چشم مخاطب می‌‌گذرد. روایت عاشقی شهید احمد یوسفی و فخرالسادات موسوی، عشقی که چهل سال است زنده مانده، آتش آن در غیاب یار مکرر شده و با تولد کتاب «پاییز آمد» این عشق جاودانه شده ‌است. راوی کتاب، فخرالسادات است که روایت زندگی خود را از کودکی شروع کرده است. ماجرای کتاب از مشهد و در خانه‌ای با حوضی با کاشی آبی شروع می‌شود؛ اما اتفاقی، از او فخرالساداتی دیگر می‌سازد و به راهی می‌کشاند که به خواندن کتاب‌های فلسفه اسلامی روی می‌آورد و در راهپیمایی‌ها و سخنرانی‌های انقلابِ زنجان، از این مسجد به آن مسجد می‌دود. اما شاید بتوان گفت ماجرای اصلی کتاب از ماجرای خواستگاری احمد یوسفی از فخرالسادات شروع می‌شود، در آخرین روز‌های پاییز سال 1359.  دختری از یک خانواده پرجمعیت که مادری بسیار باسلیقه، کدبانو و به تعبیر شهید یوسفی، سوسول! دارد و دختری که به معنای واقعی کلمه روی پر قو بزرگ شده، هیچ‌وقت آب در دلش تکان نخورده و حتی کار خانه بلد نیست، در 17 سالگی، داوطلبانه و با رضایت قلبی، عروس خانۀ مردی می‌شود که ده سال از او بزرگ‌تر است و در همان روز خواستگاری به او چنین می‌گوید :«من به جز همین لباس پاسداری هیچ‌چیز دیگری ندارم. کشور ما در حال جنگ است و من یک پاسدار هستم. ممکن است شهید بشوم یا مجروح یا قطع نخاع و یک عمر زحمتم بیفتد گردن شما. به همۀ این چیزها خوب فکر کن؛ با من وارد زندگی راحت و بی‌دغدغه‌ای نمی‌شوی.» جعفریان توانسته یک روایت کاملاً زنانه و پر از مهر و عشق را به زیبایی به تصویر بکشد، از دلتنگی‌ها و از احمدی بگوید که حتی در آخرین دیدار فخرالسادات هم، او را عاشقانه می‌خواهد. نویسنده تلاش دارد در گذر روایت یک زندگی، ویژگی‌‌ها و روحیات یک انسان معمولی در مواجهه با مشکلات زندگی را به تصویر بکشد و شهیدی را به ما نشان بدهد که چون سایر آدم‌های شهر زندگی عادی داشته و در روزمرگی کاملاً معمولی به سر می‌برده، آرزوهایی داشته ‌و شخصی بریده از دنیا و مادیات نبوده‌ است، برخلاف آنچه که دربارۀ شهدا گفته‌اند و آنها را یک موجود خیالی و دست‌نیافتنی معرفی کرده‌اند و همین قدرت قلم نویسنده است. رهبری برای این کتاب تقریظی نوشته‌اند که در زیر متن آن را می‌خوانید.« بسمه‌تعالی عشقی آتشین، عزمی پولادین و ایمانی راستین چهره‌نگار زندگی این دو جوان است که با نگارشی زیبا و رسا در این کتاب تصویر شده است. این نیز از همان روایات صادقانه است که شنیدن و خواندن آن امثال این حقیر را خجالت‌زده می‌کند و فاصلۀ نجومی‌شان با این مجاهدان واقعی را آشکار می‌سازد.»  مجید بربری «مجید بربری» داستان زندگی تک پسری پر شروشور به نام مجید از محله یافت‌آباد تهران است، پسرکی متولد 1369 که زیاد دعوا می‌کرده و قهوه‌خانه می‌رفته و حتی خودش قهوه‌خانه نیز داشته است، مجیدی که قلیان می‌کشید و خال‌کوبی نیز داشت اما در کنار همۀ این رفتارها، با مرام و معرفت بود و از کمک به دیگران دریغ نمی‌کرد. نمی‌دانم؛ اما شاید همین دستگیری از مردم یکی از قلاب‌های اتصال او با خدا بود که او را با یک اتفاق و آشنایی با یک رفیق هیأتی به سمت و سوی مدافعان حرم و حتی اربعین می‌کشاند و به همین دلیل او را «حُر مدافعان حرم» نامیده‌اند. کتاب که توسط قلم روان و خوب خانم «کبری خدابخش دهقی» نوشته شده و انتشارات دارخوین آن را منتشر کرده است، کم‌حجم است و حال آدم را خوب می‌کند، نویسنده به معرفی شخصیت چندوجهی شهید می‌پردازد و با استفاده از روایت خاطرات از زبان نزدیکان شهید، به شرح قصه می‌پردازد و این‌گونه مجید را برای مخاطب عینی و دست‌یافتنی به تصویر می‌کشد.  داستان «مجید قربانخانی» پیش از آنکه برای لوطی‌ها و داش‌مشتی‌ها نوید نجات و باب رهایی و امید عاقبت‌بخیری باشد، برای کاردرست‌ها و مدعیان و میدان‌دارها و همه‌چیزبلدها درس دارد! زندگی‌ای که مخاطب را به یاد آن بیان عجیب مرحوم آیه‌الله مجتهدی تهرانی می‌اندازد که: «توی کربلا تمام داش مشتی‌ها کمک امام حسین علیه‌السلام رفتند و شهید شدند! مقدس‌ها استخاره کردند، استخاره‌هاشون بد اومد!» رهبری برای این کتاب تقریظی نوشته‌اند که آن را در زیر می‌خوانید.«بسم الله الرّحمن الرّحیم اینجا فطرتی پاک را، دلی روشن را، دستی خدمتگزار به ضعیفان را می‌بینیم که رشته‌ای از انوار خورشید حسینی، آن‌ها را در خط نورانی جهاد و شهادت، به کار می‌اندازد و دارنده‌ی آن‌ها را به اوج می‌رساند. مجید قربانخانی مصداق آیه‌ی: فَمَن یُرد الله ان یهدیه یشرح صدره للإسلام است. او لایق این عروج بوده و دل با صفا و روح با مرام او ظرفیت آن را داشته است... گوارایش باد و الحقنا الله به انشاءالله خانواده‌ی این شهید عزیز را در اینجا از نزدیک زیارت کردم.»  هواتو دارم کتاب «هواتو دارم» به زندگی‌نامه شهید مدافع حرم مهندس مرتضی عبداللهی از زبان همسر شهید و از ازدواج تا شهادت این شهید می‌پردازد، شهیدی که زندگی پر از شور و شوقی داشته و مانند همۀ ما برنامه‌های زیادی برای زندگی‌شان داشته است.  «هواتو دارم» از آن دسته کتاب‌هایی است که نه شهید را قدیس کرده و نه آن را از بین برده است، راوی کتاب از سال 85 آغاز به سخن می‌کند و 10 سال زندگی مشترک با شهید را بیان می‌کند، کتابی که با قلم روان نویسنده توانسته به‌خوبی احساسات مختلف شهید و همسرش را برای مخاطب نشان دهد و از سویی نکات اخلاقی از زندگی شهید را نیز به‌تصویر کشیده است.  درون‌مایه کتاب، یک عاشقانه تربیتی است، تربیتی است از این منظر که با نشان دادن سبک زندگی شهید، نشان می‌دهد چگونه یک شهید می‌تواند دیگران از جمله همسرش را به خودسازی بکشاند، همسری که لای پر قو بزرگ شده و کمی قبل از ازدواج چادری شده است، اما او را به‌گونه‌ای می‌پروراند که ساده‌زیستی را ترجیح می‌دهد و در شهادتش محکم‌تر از بقیه می‌ایستد و عاشقانه است، چرا که ماجرای دلدادگی و رفتارهای عاشقانه شهید و همسرش است. رهبر انقلاب برای کتاب «هواتو دارم» تقریظی مرقوم داشته‌اند که در ذیل آمده است.«بسم الله الرّحمن الرّحیم این نیز جلوه‌ای دیگر از رویش‌های انقلاب است؛ جوان دلاوری با عقلانیّت دهۀ 90 و احساسات دهۀ 60… مصداق: «الیه یصعد الکلم الطیب و العمل الصالح یرفعه» با جهادی در بهترین راه و سرانجامی برترین سرانجام… هنیئاً لأرباب النعیم نعیمُهم.. معرفت و صبر راوی (همسر شهید) در خور ستایش است.گرامی و سربلند باد. نگارش کتاب، خوب و در موارد بروز احساسات، عالی است و نیز مقدمه به خصوص چند سطر پایانی آن»  معبد زیرزمینی «معبد زیرزمینی» رمانی برگرفته از زندگی شهید «غلام‌حسین رعیت رکن‌آبادی» است که توسط معصومه میرابوطالبی نوشته شده است. رمان معبد زیرزمینی از زبان الیاس نوجوان 17 ساله روستایی روایت می‌شود که به همراه دایی‌اش مقنی‌گری می‌کند، تا اینکه خبری در مسجد روستا منتشر می‌شود؛ یکی از مقنی‌های روستای مجاور برای کاری در جبهه به‌دنبال همکار است و همین خبر و البته دلدادگی الیاس به صدیقه او را به جبهه می‌کشاند.  نویسنده همچنین در طول داستان، به سیر تکاملی یک نوجوان تا رسیدن به انسانی بالغ را نیز به مخاطب نشان می‌دهد و بنابراین این کتاب را می‌توان به نوجوانان پیشنهاد داد، کتابی که می‌توان گفت تا قبل از آن، کتاب دیگری به حضور این قشر از مردم در جبهه نپرداخته است.  رهبری نیز برای آن تقریظ نوشته‌اند که متن آن در ذیل آمده است.  «بسمه تعالی موضوع این رمان تازه و مبتکرانه است، نگارش آن هم شیرین و جذاب است. پرداختن به بخش‌های حاشیه‌ای ولی مهم و تاثیرگذار دفاع مقدس کار لازمی است که نویسنده‌ی این رمان شیوا از عهده‌ی آن برآمده است. استفاده از مقنّی‌های یزدی را شهید صیاد شیرازی چند بار مطرح کرده بود و ماها از آن مطلع بودیم، اما اهمیت و ظرافت و دشواری آن به گونه‌ئا که در این کتاب تشریح شده برای ما و دیگران امثال ما معلوم نبود. رحمت و رضوان خدا بر این هنرمندان کلنگ به دست.»  آخرین فرصت کتاب «آخرین فرصت» روایتگر زندگی سراسر عشق و ایمان خانم قافلان‌کوهی و شهید علی کسایی است. شهید علی کسایی، مربی و مسئول عقیدتی سیاسی مرکز پیاده ارتش شیراز، در 14 آذر 1334 مصادف با عید غدیر در شیراز به دنیا آمد، در سن 25 سالگی و در روز عید غدیر و در محضر مبارک حضرت امام خمینی «ره» پیمان زناشویی را با شریک زندگی‌اش امضا کرد و در آستانه عید غدیر از فرمانده‌اش خواست که اجازه رفتن به جبهه را به او بدهد و یادآور می‌شود که این آخرین فرصتش برای رفتن به جبهه است، داستانی که با خواب عجیب دختر دوم خانواده قافلان‌کوهی، به نام رفعت در شیراز، آغاز می‌شود و به برگزاری مراسم خواستگاری و ازدواج این دو می‌پردازد. نویسنده با نثر روان و زیبایی در طول کتاب، اتفاقات ساده و عاشقانه زندگی خانواده شهید کسایی در شیراز به تصویر کشیده می‌شود، روایتی که نه تنها نشان‌دهندۀ پیوند عاطفی عمیق میان شخصیت‌هاست، بلکه به باورها و ارزش‌های معنوی آنان نیز اشاره می‌کند و با با بیان لحظات شیرین و چالش‌های زندگی، تصویری جامع از عشق، ایمان و فداکاری در بستر یک زندگی واقعی ارائه می‌دهد.   بیست‌ سال و سه روز «بیست سال و سه روز» حکایت جوانی است اهل مطالعه و علاقه‌مند به دکتر شریعتی که حتی در بهبوهه حنگ و نبرد با دشمن تکفیری، کتاب «فاطمه، فاطمه است» از دستش جدا نمی‌شود. زندگی سید مصطفی موسوی یک داستان با کتاب تاریخی و دست‌نیافتنی نیست، بلکه حکایت جوانی است که در همین عصر اینترنت و شبکه‌های اجتماعی زیست کرده‌اند.  مطالعه آثار شریعتی، آوینی و مطهری در کنار علاقه به موسیقی مختصات جوانی است که لقب «جوان‌ترین شهید مدافع حرم ایران» را به خود گرفته است، کتابی با قلمی روان و شیوا که خاطراتی از خانواده و دوستان شهید را جمع کرده است و با تدوینی مناسب توسط سمانه خاکبازان و سایر نویسندگان، کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند و توسط انتشارات روایت فتح منتشر شده است و رهبری نیز برای آن تقریظی نوشته‌اند که در زیر می‌خوانیم.«به نام خدا این شرح حال نیز برای امثال من غبطه‌انگیز و حسرت‌زا است. نور این جوان و امثال او چشم امثال مرا خیره می‌کند و ما را متوجّه تاریکی‌هایی که در آن گرفتاریم می‌سازد. آفرین به آن انگیزه‌ی نجات‌بخش که سیدمصطفی‌ها را به چنین اوجی می‌رساند و مرحبا به صبر و توکلی که پدر و مادری را در فقدان چنین فرزندی آرامش می‌بخشد. خدا را سپاس که در دوران چنین انسان‌هایی زندگی می‌کنیم.»  ایستگاه خیابان روزولت کتاب «ایستگاه خیابان روزولت» روایتی مستند از اتفاقات تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در سال 1358 است. محمد محبوبی نویسنده کتاب که دانش‌آموختۀ دکتری علوم سیاسی دانشگاه تهران است و در کتاب دیگری نیز با عنوان «آن سوی دیوار» به خاطرات حبیب‌الله بیطرف یکی از سه ایده‌پرداز اولیۀ تسخیر سفارت آمریکا، پرداخته؛ در کتاب «ایستگاه خیابان رزولت» به اتفاقات ماه‌های پس از انقلاب و وقایع داخلی ایران و البته آمریکا می‌پردازد و با اسناد و مدارکی که در انتهای کتاب نیز آورده، نقش آمریکا را به خوبی در وقایع ایران به تصویر کشیده است. این کتاب که توسط انتشارات مطالعات سیاسی چاپ و منتشر شده، در دسته کتاب‌های ادبیات تاریخی و پژوهشی قرار می‌گیرد و با کمک 45 کتاب انگلیسی و فارسی نوشته شده، در ابتدا و با بیان توضیحاتی مبسوط به نام خیابان رزولت اشاره می‌کند و مخاطب را از همان ابتدا با نوع تفکر و رفتار سفارت کشورهای مختلف در ایران آشنا می‌سازد، سپس ماجرای تسخیر سفارت آمریکا را از پیش از این رویداد آغاز کرده و به دوران فعالیت سفارت آمریکا در تهران در دوره حکومت پهلوی می‌پردازد، سپس تغییر ساختار و نوع فعالیت این سفارتخانه در ماه‌های ابتدایی دوره انقلاب اسلامی را بررسی کرده است.  محبوبی در این کتاب از برخی عوامل و همکاران ایرانی سی‌آی‌ای که هویت نامعلومی داشتند و پس از پیروزی انقلاب اسلامی به عنوان جاسوس فعالیت می‌کردند، نام برده و چگونگی فعالیت آنها را بیان کرده، همچنین با تکیه بر مستندات، رویداد تاریخی تسخیر سفارت آمریکا و سپس پیامدهای آن و آزادی گروگان‌ها را مورد بررسی قرار داده است. کتابی که با 600 صفحه که 135 صفحه آن به اسناد و تصاویر اختصاص دارد، ممکن است در ابتدا سخت‌خوان باشد، اما صفحات سبک و البته زبان روایی و بدون لکنت نویسنده این توانایی را دارد که مخاطب را ساعت‌ها با خود همراه کند، بدون آنکه خسته شود.  رهبر انقلاب نیز بر این کتاب تقریظی مرقوم داشته‌اند که در ذیل آمده است.«بسمه تعالی این گزارشی متقن و پرفایده از یک حادثه مهم در تاریخ انقلاب؛ یعنی تسخیر لانه جاسوسی در سال 1358 است. این کتاب پُرکننده یکی از خلأهای رسانه‌ای و تبلیغاتی ما است. ما به جنگ روایت‌ها در پیکارهای جهانی توجه لازم را نکرده‌ایم و دشمنان و بدخواهان ما از غفلت ما بهره برده و بسیاری از حوادث را وارونه نشان‌ داده‌اند. باید از نویسنده این کتاب و تلاش ارزشمندش قدردانی شود به‌خاطر اقدام هشیارانه‌اش در این عرصه مهم. نثر کتاب، روان و رسا و تحقیق و تحلیل‌های آن منطقی و صادقانه و قانع‌کننده است. نام انتخاب شده برای کتاب عالی است.»به قلم «طاهره راهی»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

ادبیات ترسناک، همراه کهن‌سال آدمیان «ادبیات ترسناک» یکی از قدیمی‌ترین همراهان انسان به حساب می‌آید؛ زیرا گرچه به عنوان یک گونه ادبی به دوران مدرن برمی‌گردد اما ریشه در داستان‌های کهن دارد. موجوداتی مانند اشباح و ارواح شریر، شیاطین، دیوها و پریان، جنیان، جادوگران و ... تاریخی به درازای خود انسان دارند. درواقع خود ترس و وحشت، از همان آغاز در بطن زندگی انسان بوده است. عاطفه‌ای که انسان هیچگاه از آن رها نشد و رها نخواهد شد. چرا ژانر وحشت؟ اما پرسش مهم برای ما، می‌تواند این باشد که چرا انسان امروز، ‌با خلق «ادبیات ترسناک»، «سینمای وحشت» و یا «پارک‌های تفریحی با وسایل وحشت‌بار»، خود را در معرض این ترس قرار می‌دهد؟ چرا امروز که عوامل مختلف، بسیاری از ترس‌های انسان را زدوده، آدمی با خلق موقعیت‌های کاذب در صدد وحشت‌آفرینی برای خود برمی‌آید؟ و حتی از آن لذت می‌برد؟   گی‌یرمو دل‌تورو، کارگردان و نویسنده مشهور مکزیکی که به‌ویژه برای دو فیلم «هزارتوی پن» و «پسر جهنمی» شناخته می‌شود و حوزه مطالعاتی وی، ادبیات ترسناک و داستان‌های محیرالعقول است، ترس‌های ما را نشان‌دهنده حد و مرزها و ذات ما می‌داند. از این‌رو فکر می‌کند که اگر انسان ترس‌هایش را بشناسد، خودش را خواهد شناخت. همچنین گرچه شاید عجیب به نظر رسد اما گی‌یرمو دل‌تورو «ژانر وحشت» را آخرین پناهگاه انسان، برای رهایی از چنگال این جهان مادی قلمداد می‌کند. اثر عمیق ژانر ترسناک بر انسان «ادبیات ترسناک» و «ژانر وحشت»، اثر عمیقی بر انسان دارند و با هر لرزی که در پس ترس‌هایشان بر انسان می‌نشانند، بینشی از نحوه اندیشه ما درباره جهان، انسان و مرگ می‌دهند. درحقیقت نیز مهم‌ترین عنصر «ژانر وحشت»، «مرگ» است. مرگ و رنج آن، شاید بزرگترین دل‌مشغولی انسان باشد. «ادبیات ترسناک» به ما اجازه می‌دهد تا تشویش‌هایمان را به بحث بگذاریم و در امنیت کامل درباره تجربه مرگ بیندیشیم. تاریخچه ژانر ترسناک همانطور که گی‌یرمو دل‌تورو می‌گوید، «رومانتیسیسم» که «ادبیات گوتیک» در بطن آن سر برآورد، در قرن هجدهم و در جدال با عصر روشنگری تولد یافت. سروری علم و پشت‌کردن به هر چیز جز علوم طبیعی، جان مردم را ملول کرد؛ پس تلاش کردند با خواباندن خرد، هیولاها را بیدار کنند. «ادبیات گوتیک» به عنوان اولین تبلور انسجام یافته «ادبیات ترسناک»، درست در میان سروری علم و زدودن همه آنچه که نسبتی با علوم طبیعی نداشت، نبض گرفت. «ادبیات گوتیک» در ابتدا مدرنیته را به درون خود راه نمی‌داد، اما به مرور به عناصری از آن که به کارش می‌آمد دست انداخت تا با استفاده از علم، روانشناسی و ابزارهای تکنولوژیک، هیولاها و موجودات خیالین خود را باورپذیرتر کند. و این‌گونه بود که کم‌کم، ادبیات ترسناک مدرن و داستان‌های ژانر وحشت امروزین، پا به عرصه گذاشت.  به هر روی، علاقه انسان به «ژانر وحشت» و «ادبیات ترسناک» به دلیل میل او به کلنجار رفتن با ترس‌ها و تشویش‌های عمیق درونی او باشد یا حس سرخوشی و شعفی که پس از غلبه بر این هراس و وحشت، در آدمی سر بر می‌آورد، و یا حتی به دلیل میل به تجربه هیجان در زندگی یکنواخت، روزمره و خالی از هیجانی که آدمی امروزه تجربه می‌کند، افراد بی‌شماری علاقه دارند ترس را به بند تجربه خویش بکشند و از این‌رو خود را به موقعیت‌های مشابه می‌سپرند. برای این تجربه چه راهی بهتر از محیط امنی مثل داستان‌ها؟!  «ادبیات ترسناک» در کنار سینمای ژانر وحشت، می‌تواند برای علاقه‌مندان و طرفداران چنین تجربیاتی، بستری امن فراهم کند که بدون خطری واقعی، ترس را بچشند. زیرا واکنش‌های انسانی که برای بقا تکامل یافته است، قبل از پردازش منطقی محیط و درک امن بودن آن، به طور غیرارادی برانگیخته می‌شوند.  بهترین کتاب‌ها در ژانر وحشت اگر شما هم طرفدار «ادبیات ترسناک» و «ژانر وحشت» هستید، همراه این یادداشت باشید تا با تعدادی از «بهترین و مهم‌ترین رمان‌های ژانر وحشت» آشنا شوید.  «گجسته دژ هیل یا تسخیر عمارت هیل» رمان "the haunting of hill house" اثر «شرلی جکسون»، که در ایران با دو نام «تسخیر عمارت هیل» و «گجسته دژ هیل» ترجمه و به چاپ رسیده است، یکی از «مهم‌ترین آثار ادبیات ترسناک و ژانر وحشت» به حساب می‌آید.  «شرلی جکسون»، نویسنده زن آمریکایی (1916-1965) است که عمدتا برای آثار ترسناک و رازآلودش شناخته می‌شود. او در طول دو دهه فعالیت حرفه‌ای خود، 6 رمان، 2 شرح‌حال و بیش از 200 داستان کوتاه نوشته است. «شرلی جکسون» اعتبار خود را به عنوان نویسنده‌ای خبره در «ژانر وحشت»، در سال 1948 و با انتشار داستان کوتاهی به نام «لاتاری» در مجله نیویورکر به دست آورد.  تاکنون فیلم‌ها و سریال‌های متعددی بر اساس آثار «شرلی جکسون» در «ژانر وحشت» ساخته شده است؛ شاید مهم‌ترین آنها، سریالی باشد که بر اساس همین رمان یعنی؛ «تسخیر عمارت هیل»، ساخته شده است. همچنین فیلمی به نام «شرلی» محصول سال 2020،  بر اساس زندگی شرلی جکسون و با بازی «الیزابت ماس» در نقش «شرلی جکسون» ساخته شده است که اگر به این نویسنده علاقه‌مند هستید، بهتر است از دستش ندهید. رمان «گجسته دژ هیل»، شاهکاری در «ژانر وحشت گوتیک» است که در سال 1959 نوشته شده است. «ادبیات گوتیک»، از زیرشاخه‌های «ژانر وحشت» است که با ویژگی‌هایی چون فضاسازی تاریک و ترسناک، عناصر ماوراءالطبیعه، شخصیت‌های پیچیده و مرموز، حس وحشت و اضطراب، تم‌های روانشناختی و نفوذ گذشته به حال، شناخته می‌شود.  کاراکتر اصلی رمان «گجسته دژ هیل» نه دکتر مانته‌گی‌یو است که به امور فراطبیعی علاقه دارد و داستان به واسطه علاقه او به عمارت هیل کلید می‌خورد و نه حتی النور ونس که وقایع عجیب و غریب رمان، حول او چیده شده است. کاراکتر اصلی این رمان، عمارتی قدیمی است بر فراز تپه‌ای که ترس در خشت‌خشت آن رخنه کرده است. رمان «گجسته دژ هیل»، روایت عمارتی کهنه که در آن، ارواح و موجودات ماورایی دهشت‌بار به دنبال تسخیر جان آدمیان هستند، نیست. بلکه روایت عمارتی است که گویی خود زنده است و خود شکار می‌کند! عمارتی که میهمانانش را انتخاب می‌کند و با دیوارهای بلند و اتاق‌های تو در توی خود، آنان را می‌بلعد و روانشان را به چنگ خود در می‌آورد. ترس و وحشتی که در این ادبیات ترسناک خلق می‌شود به دلیل حضور ناگهانی ارواح یا مرگ‌های دلخراش نیست. شما شوکه نمی‌شوید و از جای خود نمی‌پرید. اما ترسی عمیق و دلهره‌ای خزنده در زیر پوست شما خانه خواهد کرد. عمارت هیل هیچ‌گاه شما را رها نخواهد کرد و برای همیشه بخشی از شما خواهد شد. چراکه این ویژگی این عمارت پیر و زنده است. عمارتی که روان سلیم نیست. در میان تپه‌هایش قد برافراشته و تاریکی و ظلمت را در اندرون خود حفظ کرده است. 80 سال است که این چنین پابرجا است و امکان دارد که 80 سال دیگر نیز این چنین پابرجا بماند. در اندرون، دیوارهایش راست و مستقیم، آجرهایش چفت و بدون مرز، طبقاتش قرص و محکم و درهایش گویی از روی یک حس، بسته است. سکوت ممتد در میان چوب و خشت و سنگ دژ هیل حکم می‌راند و هر آنچه در آن قدم برمی‌دارد، تنها است.   پرونده عجیب دکتر جکیل و آقای هاید «پرونده عجیب دکتر جکیل و آقای هاید» که به طور خلاصه با نام «دکتر جکیل و آقای هاید» شناخته و چاپ می‌شود، ترجمه رمان کوتاهی است در «ژانر وحشت گوتیک» به نام "The Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde". این رمان کلاسیک را نویسنده‌ای اسکاتلندی به نام «رابرت لویی استیونسن» (1850-1894) در عصر ویکتوریایی نوشته است. استیونسن در بیشتر زندگی خود از بیماری شدید برونشیت رنج می‌برد. با این‌حال این امر، مانع از سفرهای متعدد و طولانی او نشد. «رابرت لویی استیونسن»، در دهه چهلم زندگی‌اش و پس از آزمودن طبع خود در مهندسی و وکالت بود که توانست با انتشار رمان «جزیره گنج» شهرت و اعتبار پیدا کند. سه سال پس از رمان «جزیره گنج» و در سال 1886 رمان کوچک «پرونده عجیب دکتر جکیل و آقای هاید» را نوشت و این‌بار طبع خود را در «ادبیات ترسناک» آزمود. احتمالا «رابرت لویی استیونسن» فکرش را هم نمی‌کرد که این رمان کوچک و عجیب و غریب، تبدیل به یکی از شاهکارهای کلاسیک در «ژانر وحشت» شود و بارها و بارها مورد اقتباس و الهام در ادبیات و سینما قرار گیرد.  ممکن است بسیاری از مردم، «ادبیات ترسناک» و «ژانر وحشت» را گونه‌ای سبک و سطحی به حساب آورند که هدفی جز سرگرمی و خلق هیجان ندارند. گرچه خلق هیجان، امر ناچیز و پیش‌پا‌افتاده‌ای نیست؛ اما همین رمان کوچک «پرونده عجیب دکتر جکیل و آقای هاید»، به خوبی نشان می‌دهد که «ادبیات ترسناک» بسیار فراتر از سرگرمی است. محور اصلی رمان «پرونده عجیب دکتر جکیل و آقای هاید»، دوگانگی شخصیت و ماهیت انسان است. مبارزه و کشمکش میان خیر و شر که در درون همه انسان‌ها وجود دارد. اما آن زمان که این تنش پذیرفته نشود و دوگانگی ما انکار شود، وجه تاریک و شر انسان سرکوب و فرافکنی می‌شود و در نتیجه می‌تواند جنبه تاریکی مانند آقای هاید ظهور کند.  مطابق نظریه فروید، افکار و امیالی که به ضمیر ناخودآگاه رانده می‌شوند، انگیزه رفتار ضمیر خودآگاه است. ازاین‌رو پس راندن شر به ضمیر ناخودآگاه در تلاش برای رسیدن به خوبی کامل، می‌تواند جنبه‌ای از نوع آقای هاید را در شخصیت فرد، بسازد.  «پرونده عجیب دکتر جکیل و آقای هاید»، درست مانند رمان «فرانکشتاین؛ یا پرومته مدرن» از مری شلی، روایت خود را در میان دوست‌داران علم و پژوهشگران شکل می‌دهد. دانشمندانی که با کنجکاوی مهارنشدنی و میل به زیر سلطه گرفتن همه چیز، شری بزرگ می‌آفرینند که دیگر خود از پس مهار کردنش برنمی‌آیند.  کاراکتر اصلی در این «ادبیات ترسناک»، شخصیت مرموز و نادیده‌ای است که زندگی دکتر جکیل دوست‌داشتنی و مشهور را تحت تاثیر خود قرار داده است. شخصیت نفرت‌انگیزی که همه او را با نام آقای هاید (پنهان) می‌شناسند و یا درواقع بهتر است بگوییم نمی‌شناسند. کسی او را ندیده است و هیچ ردی از او در جایی پیدا نیست. جز اینکه دکتر جکیل در وصیت‌نامه‌ای همه اموال خود را به او بخشیده است. دوست و وکیل دکتر جکیل یعنی آقای آترسون که نگران راز و رمز این ماجرا است تلاش می‌کند تا پرده از چهره آقای هاید بردارد و او را بیابد. اما آیا واقعا شخصی به نام هاید وجود دارد؟ این از ناکجا آمده، کیست؟    ربکا رمان «ربکا» شاهکاری از نویسنده زن بریتانیایی «دافنه دو موریه» است که در سال 1938 نوشته شده و کمتر کسی وجود دارد که آن را نشناسد. این رمان به دلیل اقتباس سینمایی «آلفرد هیچکاک» در سال 1940 که توانست «جایزه اسکار بهترین فیلم» را به دست آورد، در میان عموم مردم بسیار مشهور است.  «دافنه دو موریه» (1907-1989) رمان‌نویس و نمایشنامه‌نویس بزرگ بریتانیایی است که بیشتر شهرتش را به دلیل نوشتن رمان «ربکا» و رمان کوتاه «پرندگان» به دست آورد. رمان کوتاه «پرندگان» نیز در «ژانر وحشت» است و آلفرد هیچکاک از آن نیز اقتباسی سینمایی ساخته است.  «دافنه دو موریه» از «خواهران برونته» به عنوان الهام دهندگان ادبی خود نام برده است. به همین دلیل است که شاهکار او در «ادبیات ترسناک گوتیک» یعنی رمان «ربکا» از «رمانتیسیسم» مشابه آثار خواهران برونته بهره برده است. رمان «ربکا» به‌ویژه از رمان «جین ایر» تاثیر گرفته است. رمان «ربکا» در میان شور و شعف، و حرارت عشقی کلاسیک میان زن جوان خدمتکاری و مردی ثروتمند آغاز می‌شود. زن که در سراسر داستان بی‌نام است و ما او را تنها با نام خانوادگی همسرش یعنی خانم دووینتر می‌شناسیم، مدت کوتاهی پس از ورودش به عمارت بزرگ همسرش درمی‌یابد همه چیز، زیر سیطره یک نفر است؛ یک نام. زنی که پیش از او، همسر شوهرش بود و اکنون مرده است؛ ربکا.  راوی داستان، عروس تازه آقای دووینتر، بی‌آنکه خود نامی داشته باشد در هر کجا قدم می‌گذارد یک نام تکرار می‌شود. ربکا... ربکا... ربکا... سایه ربکا بر زندگی او و بر عمارت سنگینی می‌کند و نوعروس عمارت، درصدد شناخت او برمی‌آید. تلاش نوعروس در یافتن ربکا و زدودن سایه او از زندگیش، رازهای مدفون را یکی‌یکی بیرون می‌کشد و افشا می‌کند.  رمان «ربکا» در «ژانر وحشت» و در زمره «ادبیات ترسناک گوتیک» قرار دارد. چه که زنی مرموز و پیچیده، زنی مرده در میان فضای ابهام‌آلود و تاریک عمارتی قدیمی گام برمی‌دارد و همه چیز را لمس می‌کند. گذشته عمارت و زندگی زنی که دیگر در این جهان نیست به روز گرم و درخشان این عمارت نفوذ می‌کند و همه چیز را سرد و تاریک می‌کند. وحشت رمان «ربکا»، حس اضطراب و هراسی نمناک و مبهم است که شما را می‌گزد و اجازه نمی‌دهد با آسودگی از دگرگونی و خوشبختی زندگی این نوعروس لذت ببرید. حس عدم امنیت و ناآسودگی که لحظه به لحظه از کتاب به بیرون تراوش می‌کند، شادی و خنده‌های او را برای ما اضطراب‌ساز می‌کند. او، یکه، تنها و بی‌نام است در دراندردشت عمارتی که زیر سایه سترگ زنی مرده به نام ربکا، نفس می‌کشد.   فرانکشتاین؛ یا پرومته مدرن  یکی دیگر از بهترین رمان‌های ژانر وحشت، رمان شناخته شده و مشهور «فرانکشتاین یا پرومته مدرن» است. این رمان «ترسناک گوتیک» که در سال 1818 نوشته شده، مشهورترین اثر نویسنده‌ای انگلیسی، به نام «مری شلی» (1797-1851) است. رمان «فرانکشتاین؛ یا پرومته مدرن» که بیشتر به‌طور خلاصه و با نام «فرانکشتاین» شناخته می‌شود، محصول مسابقه‌ای است برای آزمودن طبع در ترسناک‌نویسی میان مری شلی، همسرش پرسی شلی و دوست شاعرشان لرد بایرون که از پیشگامان جنبش رمانتیک بود. از میان این سه تن، تنها مری شلی بود که با الهام گرفتن از کابوس‌های شبانه‌اش کار را به سرانجام رساند و داستان ترسناک کاملی نوشت. داستانی که تبدیل به یکی از مهم‌ترین کلاسیک‌های ادبیات ترسناک شد و یک پروتوتایپ در جهان ادبیات خلق کرد. رمان «فرانکشتاین؛ یا پرومته مدرن» سرشار از عناصر رمانتیسیستی و گوتیک است. با این حال این رمان را می‌توان سرآغاز ژانر جدیدی در «ادبیات ترسناک» دانست. مری شلی با درهم آمیختن عناصر «علمی» و «ترسناک»، سبک جدید «رمانتیک ترسناک علمی» را به وجود آورد. البته برخی نیز آن را در دسته «علمی - تخیلی نرم» قرار می‌دهند.  «فرانکشتاین؛ یا پرومته مدرن» داستان دانشمندی است به نام ویکتور فرانکشتاین که با کنجکاوی خستگی‌ناپذیری به دنبال کشف سرآغاز حیات است. علاقه به کیمیاگری، شیمی و سایر علوم تجربی و سال‌ها تلاش بی‌وقفه در آزمایشگاه، او را موفق به کشف رمز زندگی می‌کند. ویکتور فرانکشتاین، موفق می‌شود انسان خود را خلق کند و در مسند خدایگانی بنشیند. او اجزای مردگان را سرهم می‌کند و انسانی می‌سازد که هیچ‌گاه برایش نام نمی‌گذارد. فرانکشتاین آفریده‌اش را بی‌نام، بی‌هویت و بی‌معنا طرد می‌کند. از او می‌ترسد و هیولا می‌خواندش. ازاین‌رو هیولای فرانکشتاین در میان خوانندگان رمان، برای اشاره به این مخلوق طرد‌ شده مورد استفاده قرار می‌گیرد. فرانکشتاین از آفریده خود وحشت دارد و بی‌آنکه کوچکترین توضیحی به این مخلوق ترحم برانگیز بدهد رهایش می‌کند و درنهایت نیز در صدد نابودی او برمی‌آید.  اما این هیولا، این مخلوق طرد شده، موجود پلیدی نیست. او حتی موجود بی‌مغزی نیست. او در جست‌و‌جوی هویت و معنای خود است. در جست‌و‌جوی خانه‌ای که پذیرایش باشد. هیولای فرانکشتاین، زبان می‌آموزد، کتاب می‌خواند، با تاریخ جوامع آشنا می‌شود و با امیدواری به دیگران مهر می‌ورزد. هیولای فرانکشتاین بهشت گم‌شده جان میلتون را می‌خواند و در زمینی که خود بهشتش را گم کرده است، در جست‌و‌جوی بهشت بر‌می‌آید. رمان «فرانکشتاین؛ یا پرومته مدرن»، رمانی است در «ژانر وحشت». وحشتی از جنس رهاشدگی و بی‌هویتی. هیولای رمان فرانکشتاین، دیوی بدطینت نیست که بی‌هیچ احساس و دردی، دیگران را سلاخی و شکنجه کند. خشونت او، محصول هیچ چیزی نیست جز خشم و انتقام. طغیانی است در برابر خالقی که او را آفرید و سپس رهایش کرد. خالقی که او را تنها گذاشت بی‌آنکه حتی نامی به او دهد. بی‌آنکه بخواهد او را بشناسد. هراس و ترس در این ادبیات ترسناک، هراس روبه‌رو شدن با تنهایی خودمان است. هراس از هیولایی که رهایش کرده‌ایم و او قدم به قدم دنبالمان می‌آید. هیولایی که تعقیبمان می‌کند تا روزی در جایی به آنچه می‌خواهد، دست یابد…   بچه رزماری امکان ندارد درباره «ژانر وحشت» و «ادبیات ترسناک» صحبت کنیم و اشاره‌ای به پرفروش‌ترین رمان دهه 1960 یعنی «بچه رزماری» نکنیم. رمان «بچه رزماری» سرآغاز داستان‌های ترسناک بیشماری با موضوع شیطان‌پرستی از جمله «طالع نحس» و «جن‌گیر» شد. چیزی که بعدها سبب آزردگی نویسنده رمان «بچه رزماری» یعنی «آیرا لوین» شد. زیرا به گمان آیرا لوین، این رمان منجر به شکل‌گیری باورهایی درباره شیطان شد که حقیقی نبودند و برای او تنها دستمایه‌ای خیالین برای خلق داستانی در «ژانر وحشت» بودند.  «آیرا ماروین لوین» (1929-2007)، نویسنده رمان و نمایشنامه و ترانه‌سرای آمریکایی است. شناخته‌شده‌ترین اثر او رمان «بچه رزماری» است که در سال 1967 منتشر کرد. رمان «بچه رزماری» یکی از کامل‌ترین داستان‌های «ژانر وحشت» است که تاکنون نوشته شده است. یک شاهکار واقعی که رندانه، اغوا‌کننده و بی‌نقص نگاشته شده است. «رومن پولانسکی» در سال 1968 اقتباسی سینمایی در «ژانر وحشت و دلهره‌آور» با بازی «میا فارو» و نروث گوردون» از این رمان ساخت که مورد تحسین و استقبال فراوانی قرار گرفت و نامزد چندین و چند جایزه هنری شد. بعدها که «آیرا لوین» ادامه‌ای بر رمان «بچه رزماری» با نام «پسر رزماری» نوشت، آن را به «میا فارو» بازیگر نقش رزماری در اقتباس سینمایی «رومن پولانسکی»، تقدیم کرد. داستان رمان «بچه رزماری» حول زنی می‌چرخد به نام رزماری وودهاوس که به‌تازگی با همسرش گای وودهاوس به آپارتمانی قدیمی نقل مکان کرده است. در همان ابتدا آن‌ها هشدارهایی دریافت می‌کنند از سابقه این آپارتمان در اعمال جادوگری و قتل؛ اما این هشدارها را جدی نمی‌گیرند. گای وودهاوس در تلاش است خود را وارد عرصه بازیگری کند اما تاکنون موفقیت چندانی کسب نکرده است. به همین دلیل با درخواست‌های مکرر رزماری برای بچه‌دار شدن مخالفت می‌کند. این زوج جوان در میان گرفتاری‌های خود با همسایه کناری‌شان که زوج مسنی هستند، آشنا می‌شوند. شاید همه چیز خیلی عادی و حتی شیرین به نظر رسد. اما در پس پرده، ماجراهای هولناک و خارج از تصوری در حال وقوع است. این رمان نفس‌گیر، یکی از بهترین نمونه‌های ادبیات ترسناک است که طرفداران ژانر وحشت، نباید آن را از دست بدهند.    درخشش معرفی کتاب‌های «ژانر وحشت» بدون آنکه اسمی از «استیون کینگ» بیاید، ناممکن و بی‌معنا است. «استیون کینگ» متولد سال 1947، از نویسندگان بزرگ آمریکایی در «ادبیات ترسناک و جنایی» است؛ کسی که لقب «پادشاه وحشت» را از آن خود کرده است.  رمان «درخشش» با نام اصلی "the shining"، در سال 1977 منتشر شد. این کتاب سومین رمان استیون کینگ و نخستین رمان پرفروش او با جلد سخت بود. رمان «درخشش» توانست استیون کینگ را به عنوان نویسنده‌ای برجسته در «ژانر وحشت» تثبیت کند.  رمان «درخشش» در برخی صحنه‌ها و شخصیت‌ها از تجربه‌های شخصی استیون کینگ وام گرفته است؛ از جمله بازید او از هتل استنلی در سال 1974 و کشمکش او در برابر اعتیاد به الکل. سال‌ها بعد استیون کینگ دنباله‌ای بر این رمان با نام «دکتر اسلیپ» و در ژانر وحشت نوشت که آن هم با تحسین گسترده منتقدین همراه شد. وقایع رمان «دکتر اسلیپ» سال‌ها پس از داستان رمان «درخشش»، رخ می‌دهد.  در سال 1980 «استنلی کوبریک»، کارگردان نام آشنای سینما، یکی از درخشنده‌ترین آثار «سینمای ژانر وحشت» را بر اساس رمان «درخشش» ساخت. اثری که گرچه در زمان اکران، با انتقادات تند و تیز فراوانی از طرف منتقدین از جمله خود استیون کینگ روبه‌رو شد، اما رفته‌رفته به اثری تحسین برانگیز و کلاسیک در سینما تبدیل شد.  رمان «درخشش» بر شخصیت جک تورنس متمرکز است. نویسنده‌ای مشتاق که در حال بهبودی از اعتیاد به الکل است و مشکل کنترل خشم دارد. جک که شغل معلمی خود را به دلیل برخورد خشن با دانش‌آموزش از دست داده، سرایداری هتلی تاریخی را در فصل زمستان می‌پذیرد. او به همراه همسرش وندی و پسرش دنی به هتل اورلوک که در فصل زمستان خالی از سکنه و میهمان است، می‌رود. رمان «درخشش» نامش را از توانایی منحصربه‌فرد دنی گرفته است. ویژگی‌ای غیرطبیعی که سبب می‌شود دنی گاهی اوقات ماهیت چیزها را آنطور که هستند، ببیند. مانند هتل اورلوک، که چیزی بیش از یک هتل تخلیه‌شده با قدمتی دیرین است. هتل اورلوک درست مانند عمارت هیل، روان سلیم نیست و روان میهمانانش را به چنگ خود درمی‌آورد. چه ماجراهایی در انتظار دنی و خانواده‌اش است هنگامی که تمام زمستان سرد را تنها در ساختمانی قدیمی، متروک و بدطینت به سر می‌برند؟ به قلم «قاصدک حسینی»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

ادبیات پایداری؛ حماسۀ واژه‌ها «ادبیات پایداری»، صرفاً بازگویی خاطرات یا تدوین اسناد تاریخی نیست؛ حتی لفاظی و شلوغ‌کاری رسانه‌ای هم نیست. ادبیات پایداری خود، نوعی از مقاومت است. این گونۀ ادبی رویدادها را روایت می‌کند و به دور از محرمانگی وضعیت‌های تنش‌زا با آرامشی برگرفته از ادبیات، به وقایع معنا می‌بخشد و با بازتعریفی از روابط و صف‌بندی‌ها، وقایع و تاریخ را تنظیم می‌کند. «ادبیات پایداری» از دل تجربه‌های تلخ‌وشیرین جنگ، استبداد، اشغال و مبارزه برمی‌خیزد و به واژگان این بار مأموریتی سرشار از ایستادگی و امید می‌بخشد. «ادبیات پایداری» به دست مظلوم نه سپر که حتی سلاح می‌دهد. همان‌گونه که می‌تواند به دست ظالم زهرهای کاری‌تری بدهد‌. در جهان پرهیاهوی امروز که یادآوری و ثبت رخدادهای مقاومت، گاه در سایۀ پروپاگاندا یا فشارهای سیاسی کم‌رنگ می‌شود، «ادبیات پایداری» نقشی تعیین‌کننده و نجات‌بخش دارد. این ادبیات می‌تواند مقاومت را تا حد یک حماسه ارتقا دهد، به رویدادهایی که در نگاه نخست معمولی به نظر می‌رسند، بُعدی اسطوره‌ای ببخشد و از شخصیت‌هایی که شاید در ظاهر عادی باشند، قهرمانانی الهام‌بخش بسازد. از این رو ادبیات پایداری محدود به خاطره‌نگاری و مستندسازی و دراماتیزه‌کردن نبردها و ایستادگی‌ها نمی‌شود، بلکه الگوسازی فردی و جمعی را نیز بر عهده دارد و مسیری را بازنمایی می‌کند که تبیین آن جز از ادبیات برنمی‌آید. مطالعۀ آثار برجسته این ادبیات، راهی است برای درک عمیق‌تر پایداری انسان در برابر ناملایمات و کشف رمز و رازهایی که از دل مبارزه‌ها و ایثارها برمی‌آید. مرور این کتاب‌ها، نه فقط بازخوانی تاریخ، بلکه مواجهه‌ای زنده و پویا با مفهوم مقاومت است؛ مواجهه‌ای که می‌تواند امیدافزا، دلگرم‌کننده و الهام‌بخش دیگر نسل‌ها باشد. روایت هایی پر التهاب از رویدادهای انقلاب اسلامی ایران در میان شاخه‌های گوناگون ادبیات پایداری، آن دسته از رمان‌هایی که به «انقلاب اسلامی ایران» پرداخته‌اند، جایگاهی ویژه دارند. این رمان‌ها با بازتاب لحظات پرالتهاب انقلاب، عمق و گسترۀ تحولات فردی و اجتماعی را نیز به تصویر می‌کشند و مسیری را روایت می‌کنند که انسان ایرانی به‌نحوی بی‌بدیل در تاریخ خود طی کرده است. در این آثار، انقلاب فقط یک واقعه تاریخی نیست، بلکه جریانی زنده است که درونیات شخصیت‌ها را دگرگون می‌کند، آرمان‌ها را شکل می‌دهد و از انسان‌های معمولی، قهرمانانی می‌سازد که شاید خود نیز از عظمت نقشی که ایفا می‌کنند، آگاه نباشند. بهترین داستان هایی که در مورد انقلاب اسلامی ایران نوشته شده با این نگاه به استقبال چند اثر خواهیم رفت که هم روایتگر انقلاب‌اند و هم جزئی از فرایند آن. داستان‌هایی که انقلاب را از سطح رخدادهای خیابانی و تحولات سیاسی به لایه‌های عمیق‌تر زندگی فردی و اجتماعی می‌برند و ما را با تجربه‌های متنوعی از امید، شوریدگی و ایثار روبه‌رو می‌کنند. این رمان‌ها فرصتی برای دیدن انقلاب از دریچه‌ی ادبیات‌اند؛ جایی که تاریخ به روایت انسان‌ها بازگو می‌شود، نه فقط به قلم مورخان.  کتاب تشریف  رمان «تشریف» اثر «علی‌اصغر عزتی پاک» در انتشارات «شهرستان ادب» به چاپ رسیده است. «تشریف» داستانی اجتماعی و عاشقانه را روایت می‌کند. این اثر داستان مردی است که در خاطره‌انگیزترین شب زندگی‌اش دست به تصمیمی سخت و دشوار می‌زند. شهریار در شب عروسی متوجه می‌شود دوست صمیمی‌اش مصطفی با نقشه همسرش به ساواک تحویل داده شده و باور اینکه همسرش در این جریان نقش داشته برایش باورنکردنی و سخت است. شهریار این جریان را تاب نمی‌آورد و همان شب تصمیم به ترک حجله می‌کند و بعد از چند روز سرگردانی سر از همدان درمی‌آورد. سه روز سرگردانی مصادف می‌شود با یافتن مسیری بهتر برای دیدن جهان و آشنا‌شدن با افراد و مفاهیم نوینی که لازمۀ یک زندگی قهرمانانه است. رمان پر از وصال و فراق‌های پی‌درپی انفسی و انسانی است و ماجرا در سال‌ 57 روایت می‌شود. رمان «تشریف» مخاطب را با شخصیت‌های گوناگون روبه‌رو می‌کند؛ اما آنچه روند داستان را جذاب می‌کند مواجهه شهریار با وجوه متفاوت درونی خودش است. درواقع آوارگی شهریار شروع یک سفر قهرمانانه است که لایه‌های متعددی دارد و نویسنده با فضاسازی خوب و زبان قوی توانسته است دنیای شهریار را که رنگ‌ولعابی ملی و دینی دارد به خوبی توصیف و به تصویر بکشد. «تشریف» بسیار هنرمندانه توانسته است نقش انتظار و ضرورت وجود امام را برای بازپس‌گرفتن حق‌وحقوق یک ملت به تصویر بکشد و ضرورت اجنبی‌ستیزی را برای مخاطب اثبات نماید. کسانی که به رمان اجتماعی در فضای انقلاب علاقمند هستد از خواندن این کتاب لذت خواهند برد.  کتاب ارتداد رمان «ارتداد» یک رمان سیاسی است به قلم «وحید یامین‌پور» که از 22 بهمن سال 57 آغاز می‌شود؛ اما با تعبیر و تفسیری متفاوت با آنچه تاکنون شنیده‌ایم. در همان صفحات ابتدایی کتاب، مخاطب غافل‌گیر می‌شود و آغاز کتاب به اندازه‌ای جذاب است که مخاطب، کتاب را کنار نگذارد. مردی به اسم یونس روایتی را برای دخترش آرزو تعریف می‌کند که در سال‌ 57 اتفاق افتاده است. ولی با تفاوتی چشمگیر و عجیب! انقلاب اسلامی در سال 57 پیروز نشده و حکومت پهلوی کماکان برقرار است. نویسنده تاریخ را تغییر داده است و با ایده‌ای جذاب داستان خود را پیش می‌برد. داستان در سه بخش «حیرت»، «ارتداد» و «رجعت» پیش می‌رود. امام(ره) به محض ورود به ایران دستگیر می‌شوند و رادیو و تلویزیون اعلام می‌کند ایشان فوت کرده‌اند و نیروهای ارتش تصمیم به قتل عام مردم می‌کنند. در همین جریانات یونس همسرش را از دست می‌دهد. در واقع نویسنده می‌کوشد با بیان داستانی جانکاه و پردرد به مخاطب بفهماند همه چیز ممکن بود جور دیگری رقم بخورد و ما اکنون در جای دیگری از تاریخ ایستاده باشیم. «ارتداد» یکی از بهترین رمان هایی است که به انقلاب اسلامی ایران پرداخته است. کتاب فصل پنجم سکوت کتاب «فصل پنجم سکوت» به قلم «محمدرضا بایرامی» نوشته و در انتشارات «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» به چاپ رسیده است. رمان در بحبوبه انقلاب اسلامی اتفاق می‌افتد. «فصل پنجم سکوت» ماجرای پسری به اسم مرتضی معروف به «مرتضی گاری» را شرح می‌دهد. مرتضی کودکی بازیگوش و سربه‌هواست که بیشتر وقتش صرف بازی با دوستانش در زمین‌های فوتبال می‌شود و گاهی خلاف‌های ریزی هم ازشان سر می‌زند.  داستان از زاویه دید مرتضی نوشته شده است و همین باعث می‌شود که ما با واگویه‌ها و نشخوارهای ذهنی مرتضی در یک زندان سیاسی روبه‌رو شویم. جریانی که خیلی اتفاقی و از روی یک حادثه برای مرتضی پیش می‌آید و او را وارد یک زندان سیاسی می‌کند. روزی به طور اتفاقی که مرتضی در خیابان پرسه می‌زده فرشته دختر نوجوان محله را می‌بیند و او را دنبال می‌کند و در این بین متوجه می‌شود شخص دیگری در حال تعقیب اوست. مرتضی باعث فرار فرشته می‌شود و ماموران او را دستگیر می‌کنند و بازجویی مرتضی شروع می‌شود. برای ماموران باورنکردنی است که مرنضی این کار را بدون نقشه قبلی انجام داده باشد. زندان این امکان را برای مرتضی فراهم می‌کند همه چیز را مثل یک پازل در کنار هم بچیند و متوجه نکات خاص و اتفاقات عجیبی شود.  لازم است بدانید کتاب برای گروه سنی «ه» و «د» به نگارش درآمده است. کتاب دخیل هفتم کتاب «0» نوشته «محمد رودگر» از جمله بهترین آثار داستانی است که مضمون آن، «انقلاب اسلامی ایران» است. در رمان «دخیل هفتم» پای دو روایت می‌نشینیم؛ روایت مردی که در دوران طاغوت درگیر ماجرایی عاشقانه است و روایت پسر جوانی که خواهان عشقی آتشین است. پسر جوان از مرد چهل‌سالۀ داستان می‌خواهد که ماجرای عاشقانه‌اش را تعریف کند. ماجرا از این قرار است که سال 57 مرد جوان به همراه معشوقه‌اش حین فعالیت‌های انقلابی دستگیر می‌شوند و این دستگیری تا پیروزی انقلاب اسلامی به طول می‌انجامد. مرد آزاد می‌شود؛ ولی از دختر داستان که فاطمه نام دارد هیچ خبری نیست. مرد به برادر فاطمه شک می‌کند و گمانش این است که برادر فاطمه مسبب اصلی این ماجراست. در این بین پسر جوان هم درباره داستان‌های عاشقانه خود صحبت می‌کند و فکر مرد چهل‌ساله درگیر داستان عاشقانه پسر می‌شود؛ گویی این همه سال نگاهش به عشق با نقصان‌های زیادی همراه بوده است. هر دو ابعاد جدیدی از روایت‌های عاشقانه را برای هم بازگو می‌کنند و سنجه‌ها و معیارهای جدیدی برای مفهوم عشق به یکدیگر می‌بخشند. داستان علاوه بر اینکه روایتی عاشقانه در سال 57 را به تصویر می‌کشد، رمانی با تمثیل‌های عرفانی و فلسفی نیز محسوب می‌شود که لذت خواندن کتاب را دو چندان می‌کند. کتاب فصل توت‌های سفید روایت کتاب «فصل توت‌های سفید» روایتی زنانه است از جهد و تلاش‌های زنی که کوشیده در بحرانی‌ترین روزهای زندگی‌اش انتخاب‌گر باشد و همواره بهترین تصمیم‌ها را بگیرد و جهان خود را تغییر دهد. داستان با اتهامی ناروا به فروغ آغاز می‌گردد؛ فروغ در ماجرایی حوالی دهه 50 به دلیل گذشته پرفرازونشیبی که از سر گذرانده است با اتهامات سنگینی روبه‌رو می‌شود که طرد و تنهایی را برایش به بار می‌آورد. بهروز به‌عنوان شخصیت سیاه داستان تلاش می‌کند این ننگ را برای فروغ ابدی کند؛ اما با ورود امیر به داستان و آشنایی فروغ با او مسیر داستان تغییر می‌کند. داستان فروغ در دورانی از ایران روایت می‌شود که هرکسی اجازه ورود به این حریم را به خودش می‌داد. فروغ نماد زنی است که در این دوران از هیچ خطری در امان نیست و ترس و اندوه قسمت جدانشدنی زندگی‌اش شده. نویسنده در داستان فروغ، علاوه بر اشاره‌های متعدد به وقایع تاریخی، با توصیف‌های دقیق و نثر غنی لذت خواندن کتاب را بیشتر می‌کند و به‌خوبی کنش‌گری شجاعانه در برابر کلیشه‌های اجتماعی را به تصویر می‌کشد. نویسنده کتاب سیده عذرا موسوی است و کتاب در انتشارات شهرستان ادب به چاپ رسیده است.    کتاب سال گرگ کتاب «سالِ گُرگ» به قلم «جواد افهمی» از نشر انتشارات شهرستان ادب است. «سال گرگ» رمانی است نیمه داستانی با مایه‌های مستند که دست به روایت تاریخ می‌زند. هم داستان می‌گوید و هم با ظرافت و هنر به بخش‌های مهمی از تاریخ انقلاب می‌پردازد. شخصیت اصلی داستان فردی است به اسم شهرام. نویسنده شخصیت داستان را از فردی به نام تقی شهرام الهام گرفته که در واقعیت مهره اصلی تغییر در فرآیندهای فکری و عملی مجاهدین خلق بوده است. نویسنده در کتاب «سال گرگ» تلاش کرده وقایع تاریخی مهم در تغییر ایدئولوژی سازمان مجاهدین را به تصویر بکشد و اطلاعات نسبتا کاملی را در اختیار مخاطب قرار دهد. اشاره به همین نکات کلیدی و مستند، روند داستانی کتاب را کند می‌کند؛ ولی به بخش تاریخی کتاب عیار می‌بخشد. از ویژگی‌های خوب کتاب داوری عادلانه و صداقت نویسنده در روایت ماجراست که بدون هیچ مبالغه و سیاه‌نمایی به پردازش وقایع در قالب یک داستان می‌پردازد و جایی که لازم است اشاراتی به نکات مثبت اعضای گروه هم دارد تا خواننده خودش قضاوت کند و به نقد رفتار اعضا بنشیند. نویسنده کوشیده است با اشاره به نکات مثبت و منفی شخصیت‌ها ایهام را از ذهن مخاطب برچیند و پاسخ بسیاری از سوالات درباره اعضای گروه مجاهدین را پاسخ دهد. رمان سال گرگ را می‌توان یک گزارش تاریخی خوب دانست که حتما ارزش خواندن دارد. کتاب آن مرد با باران می‌آید «آن مرد با باران می‌آید» نوشته «وجیهه سامانی» است که در انتشارات «کتابستان معرفت» به چاپ رسیده است.کتاب درباره چهار ماه پایانی سال 57 است. داستان حول پسری معمولی به اسم بهزاد در یک گروه نوجوان می‌چرخد که مثل تمام هم‌سن‌وسالانش پر از ترس‌ و معذوریت‌های نوجوانی است؛ ولی به‌خاطر غرور و رقابت با یکی از اعضای گروه تن به کاری می‌دهد که از او یک قهرمان می‌سازد. محور اصلی رمان تظاهراتی است که سال 57 در حال رخ‌دادن است. پدر بهزاد میوه‌فروشی به‌شدت محافظه‌کار است که تلاش می‌کند خانواده‌اش را از جریانات انقلابی دور نگه دارد. مدام با فرزند بزرگ خود که دانشجویی انقلابی است بحث و کشمکش دارد و از حضور فرزندش در تشکل‌ و تجمعات انقلابی ناراضی است. اما درست زمانی که انتظارش را ندارد بهزاد فرزند نوجوانش که همیشه سرش توی لاک خودش است وارد جریانی می‌شود که اتفاقات تلخی را رقم می‌زند و از او قهرمانی بزرگ می‌سازد.   کتاب کلاه‌پوستی‌ها «کلاه‌پوستی‌ها» نام رمانی از «سیدمیثم موسویان» است که در «انتشارات صاد» به چاپ رسیده است. کتاب زندگی و مبارزات سیاسی «شهید آیت‌الله اسدالله مدنی» را روایت می‌کند‌. علاوه بر اشاره به ابعاد شخصیتی شهید مدنی، نویسنده کوشیده است فضای پر از دلهره و التهاب روزهای انقلاب به خوبی توصیف شود. زبان اثر زبانی روان و صمیمی است و همین باعث می‌شود مخاطب ارتباط خوبی با کتاب برقرار کند. کتاب با طرح یک داستان فرعی پیرامون شخصیت یک پسر نوجوان که در خانواده‌ای با مشکلات فرهنگی متعدد بزرگ شده است شروع می‌شود. پدرش خلافکار است و نامادری‌اش او را بزرگ می‌کند. برادری دارد که به ارتش پیوسته و از نظر ذهنی و فکری تحت تاثیر تعالیم ارتش است. داستان سرنوشت پسر را به آشنایی با شهید مدنی گره می‌زند و نشان می‌دهد چطور شهید مدنی با اصول اخلاقی و ویژگی‌های شخصیتی‌اش مردم را برای فعالیت علیه نظام طاغوتی همراه‌ می‌کند. از آیت الله مدنی به‌عنوان دومین شهید محراب انقلاب اسلامی یاد می‌شود و خواندن کتابی در رابطه با ابعاد شخصیتی ایشان خالی از لطف نیست. کتاب عاشقی به سبک ونگوگ کتاب «عاشقی به سبک ونگوگ» داستان پسری به اسم البرز است که در خانه یکی از فرماندهان ارتش بزرگ شده و خانواده‌اش به‌عنوان خدمتکار در خانه فرمانده زندگی می‌کنند. البرز دوران کودکی‌اش را با دختر تیمسار نازلی گذرانده است و به مرور البرز عاشق دختر تیمسار می‌شود و برای این عشق دست به هر کاری می‌زند؛ کارهای عجیب و غریبی که نشان از محبت زیاد و عشق پرشور دارد. البرز وارد ماجراهایی می‌شود که پدر نازلی تیمسار ارتش شاهنشاهی یک سر ان‌هاست. البرز متوجه رفت‌وآمدهای مرموز و پنهان به خانه تیمسار می‌شود و راز این رفتارهای مشکوک کم‌کم برملا می‌گردد. سبک نوشتاری خاص «محمدرضا خبوشان» در کنار تکنیک‌های ادبی و نوشتاری خوب و تصویرسازی‌های قوی و توصیفات بدیع کشش زیادی در خواندن کتاب ایجاد می‌کند. اگر خواندن کتاب‌های عاشقانه و تاریخی را دوست دارید حتما کتاب عاشقی به سبک ونگوگ برای شما لذت‌بخش خواهد بود. کتاب تبخال داستان «تبخال» ماجرای پزشکی است که در اواخر سال‌ 57 به‌خاطر همراه داشتن کلت و اعلامیه و حضور در قیام مردم تبریز توسط ساواک دستگیر می‌شود. این دستگیری 6 ماه طول می‌کشد و شکنجه‌های متعدد روح و روان دکتر را به هم می‌ریزد. بعد از آزادی دکتر دل‌ودماغ هیچ کاری را ندارد و تصمیم می‌گیرد به‌دنبال دوست قدیمی‌اش بگردد و او را ملاقات کند. دوستی که اکنون در ارتش هوایی شاهنشاه کار می‌کند و نقشه کشیده است یکی از جنگنده‌های ارتش را به نشانه اعتراض بدزدد و به خارج از کشور پناهنده شود. داستان دارای دو روای است یکی دکتر و دیگری نظامی مشغول در نیروی هوایی. واگویه‌های دکتر و فضاسازی نویسنده از اتفاقات و مکان‌هایی که داستان در آن رخ می‌دهد کتاب را جذاب‌تر می‌کند. از طرفی نویسنده تلاش کرده است همراهی ارتش با مردم را در تظاهرات و وقایع انقلاب 57 نشان بدهد.   به قلم «فرزانه غلامشاهی»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

انسان موفق از منظر دین، کسی است که دنیا و آخرتش قرین عافیت باشد. برنامه جامع دین برای سلامت روح و روان در دنیا و مصونیت از عذاب آخرت، «نماز» است. نماز، با پر کردن ذخیره انرژی، حال خوب افراد در زندگی را تضمین و با زنده‌کردن یاد خدا و معاد در پنج نوبت در روز، فرد را در برابر گناه بیمه می‌کند. اما طبیعتاً نمازی که از روی عادت و بدون حضور قلب خوانده شود، این آثار زیبا را بر روح ما نخواهد گذاشت.  ویژگی های یک نماز خوب چیست؟ نمازی که قرار است روح ما را سیراب کند چه ویژگی‌هایی دارد؟ آثار و برکات نماز خوب در دنیا و آخرت چیست؟ راهکارهای رسیدن به چنین نمازی چیست؟ در این مقاله با ما همراه شوید تا در کتاب‌های ارزنده، جواب تک‌تک این سؤالات را پیدا کرده و قدم قدم به «نماز با حضور قلب» برسیم. همچنین ما در این مقاله برای کمک به پدران و مادران دغدغه‌مند و علاقه‌مند کردن فرزندان به نماز، کتاب‌های خوبی را معرفی کرده‌ایم. کتاب‌های معرفی شده در انتهای مقاله را نیز برای کودکان دلبندتان بخوانید؛ اگر می‌خواهید به نماز علاقه‌مند شده و ذهن پر از سؤالشان با فلسفه نماز آشنا شود. معرفی کتاب در مورد نماز کتاب حکمت ناب 5: نماز  کتاب «نماز» از آثار آیت‌الله حائری شیرازی است که توسط انتشارات دفتر نشر معارف در 140 صفحه منتشر شده است. انسان موجودی است که با علم به علت یک عمل و تأثیرات آن بر زندگی‌اش، انگیزه بیشتری برای انجام آن کار می‌گیرد. این کتاب ابتدا از چیستی نماز می‌گوید.  ذکر بودن نماز یعنی چه و چه تفاوتی با تقلید و تلقین دارد؟ کارکردهای نماز و ذکر در زندگی بشر چیست؟ ذکر، قلب انسان را زنده می‌کند و از قلب زنده رفع عطش می‌کند. ذکر، انسان را از این جاذبه خارج و در جاذبه دیگری قرار می‌دهد. در ادامه از رابطه داخل و خارج نماز و اینکه نماز هماهنگ‌کننده اعتقاد و عمل است سخن می‌گوید. فصل بعدی «نماز و ولایت» نام دارد و به سؤالاتی چون «چرا تقوای بدون ولایت نجات‌بخش نیست؟» و «چرا ولایت شرط قبولی نماز است؟» پاسخ می‌دهد. هدف از جعل ولایت، اقامه نماز است و نماز جزئی از سیستم ولایت. اثر ولایت، ورع است و هر جا ادعای ولایت باشد؛ ولی ورع نباشد، همان صرف ادعاست.  آیت‌الله حائری در ادامه کتاب از فلسفه نماز می‌گوید. نماز، انتقال از طبیعت به فطرت است. کسی که فطرتش بر او حاکم نیست و تحت پیروی از طبیعتش قرار دارد، تشنه آب حیات نیست. نماز حقیقی، انسان را از طبیعت به فطرت منتقل می‌کند. حکمت اوقات نماز چیست؟ امام رضا (ع) در پاسخ به این سؤال می‌فرمایند: «این نظم را داده‌اند برای اینکه کارها با یاد خدا شروع و با یاد خدا تمام شود.» اذکار و افعال نماز چه فلسفه‌ای دارند؟ نماز یادآور چه چیزهایی است؟ بزرگی خدا، تبعیت از رسول اکرم (ص)، انس باخدا و احیای مسئولیت.  اگر شما هم سؤالات زیادی درباره فلسفه نماز، افعال و اذکار نماز دارید، اگر دنبال معرفت بیشتر نسبت به نماز هستید و اگر دنبال نماز همراه با ورع هستید، مطالعه این کتاب کمک شایانی به شما خواهد کرد.   کتاب چگونه یک نماز خوب بخوانیم با «چگونه یک نماز خوب بخوانیم» قدم‌به‌قدم به «نماز خوب» می‌رسیم. اولین قدم «نماز مؤدبانه» است، جلوتر می‌رویم و از «نماز متفکرانه» هم عبور می‌کنیم، در انتها به مقصد نهایی و قرارگاه عاشق و معشوق یعنی «نماز عاشقانه» می‌رسیم. این کتاب که از آثار استاد علیرضا پناهیان است، در 215 صفحه به چاپ رسیده است.  فصل اول «چگونه یک نماز خوب بخوانیم» به نقش نماز در زندگی پرداخته و از رابطه عبادت بانشاط روح می‌گوید. این که نیاز اصلی انسان به خود خداست نه نعماتی که از او می‌گیرد و اگر ارتباط انسان با خدا قطع شود باتری روحش ضعیف و نهایتاً دل‌مرده می‌شود. در ادامه نیز برخی از آثار نماز بیان شده است. کتاب «چگونه یک نماز خوب بخوانیم» نگاه متفاوتی از نماز ارائه می‌کند؛ نماز یعنی چشم گفتن به خدا. علیرضا پناهیان در ادامه از عظمت خدا و رابطه‌اش با نماز صحبت کرده است؛ درک عظمت خدا در این دنیا فقط به کمک «نماز خوب» حاصل می‌شود. زمانی که عظمت خدا در دل بنده‌ای نشست، خوف خدا نیز در دلش می‌نشیند، و وقتی خشیت از خدا در دل بنده‌ای نشست، خدا  بندهٔ نازنینش را در آغوش می‌گیرد و این خوف کلید رابطه عاشقانه با خداست. رعایت ادب در نماز اولین قدم برای رسیدن به «نماز خوب» است. «ادب» اولین امری است که یک عبد در پیشگاه مولایش باید تمرین کند و فرا بگیرد و اولین جایی که باید ادب را در مقابل خدا رعایت کنیم، سر نماز است. رعایت احکام و اول وقت خواندن نماز از مصادیق رعایت ادب است. استاد پناهیان در کتاب «چگونه یک نماز خوب بخوانیم» به آثار و فواید نماز مؤدبانه نیز پرداخته؛ از بین‌رفتن تکبر، عظمت‌یافتن خدا و تحقیرشدن دنیا در دل، اصلاح نفس و تقویت خوبی‌ها در روح انسان از آثار نماز مؤدبانه است. در واقع یکی از اسرار وجوب نماز، همین رعایت ادب در پیشگاه خداست. فصل بعدی کتاب و قدم دوم در مسیر رسیدن به نماز عاشقانه، «نماز متفکرانه» است؛ نماز متفکرانه، نماز بامعنا است، یعنی سر نماز به هیچ‌چیز جز خدا فکر نکنیم و سعی کنیم فقط و فقط عبد باشیم. نماز متفکرانه در واقع یک نوع رعایت‌کردن «ادب باطنی نماز» است.  مرحله آخر «نماز عاشقانه» است؛ بعد از رعایت ادب ظاهری و فکری، نوبت به این می‌رسد که «ادب قلبی» را رعایت کنیم. استاد پناهیان در انتهای کتاب دو توصیه برای بهترشدن نماز دارد: خواندن نماز شب به نماز روز خیلی کمک کرده و نواقص آن را جبران می‌کند و توصیه دوم اینکه؛ برویم درِ خانه خدا از نمازهایی که خوانده‌ایم استغفار کنیم تا خدا برگردد و نمازهایمان را درست کند. اگر شما نیز از نمازهای کسالت‌بار بی‌توجه خسته شده‌اید و دلتان یک نماز با توجه و عاشقانه می‌خواهد، مطالعه این کتاب و عمل به آموزه‌های آن در این راه کمک شایانی به شما خواهد کرد.    کتاب آداب نماز «آداب نماز»، کتابی بی‌نظیر در مورد نماز از «امام خمینی» است که در آن، «اسرار و آداب باطنی نماز» مطرح شده است. امام خمینی این کتاب را در سال 1321 شمسی و بعد از نگارش کتاب «سر الصلوه»، تالیف کرده است. کتاب «سرالصلاه» کتاب دیگری از امام خمینی در مورد نماز است که موضوع آن همانند این کتاب، «اسرار و آداب باطنی نماز» است اما با زبانی عرفانی و تخصصی که مناسب فهم عمومی نیست. به همین جهت بعد از نوشتن «سرالصلاه»، کتاب حاضر را با زبانی عمومی و ساده به نگارش درآوردند.  اگر به دنبال تفسیری رمزی عرفانی از افعال و اذکار نماز هستید، اگر حرکات و سکنات نماز برایتان بی‌معناست و برایتان سوال است که تکبیر، سجده، رکوع و تشهد چه معنایی دارند، اگر به دنبال فهم عمیق‌تری از اذکار نماز هستید، کتاب «آداب نماز امام خمینی» را از دست ندهید. با خواندن کتاب «آداب نماز امام خمینی» دریچه تازه‌ای از نماز برای‌تان گشوده می‌شود و دریافتتان از نماز و عبادت، بسیار متفاوت‌تر خواهد بود. امام خمینی در «آداب نماز»، که البته در ابتدای آن نوشته‌ای خطاب به احمد پسرش و فاطمه طباطبایی عروسش دارد، با زبانی شیوا، مسجع و روان و دلنشنین (و البته متناسب با زمان تالیف کتاب یعنی دهه بیست)، گام به گام ما را با حقیقت نماز آشنا می‌کند.  کتاب از یک مقدمه، سه مقاله و یک خاتمه تشکیل شده. در مقدمه توضیحی در باب «آداب باطنی نماز» داده شده و سپس، آداب عمومی عبادت (مثل خشوع، طمانینه، نشاط، حضور قلب)، آداب مقدمات نماز (مثل وضو و طهارت، مکان نماز، لباس نماز) و آداب مقارنات نماز (مثل اذان و اقامه، نیت، قرائت، رکوع، سجده) بیان شده است. در بخش مربوط به قرائت، شاهد تفسیر سوره حمد، توحید و قدر از امام خمینی هستیم. با مطالعه کتاب «آداب نماز امام خمینی»، هم فهم متفاوتی از نماز و عبادت پیدا می‌کنید و هم‌چنین تصورتان از امام خمینی دگرگون می‌شود. کسی‌که در ذهن ما یک رهبر و یک سیاست‌مدار است اما با مطالعه این کتاب، تصویری دیگر از ایشان در ذهنمان نقش می‌بندد و از اینجا متوجه می‌شویم پشتوانه امام خمینی در تمام فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی ایشان، اتصال شدید معنوی و قدرت روحی بزرگ ایشان بوده که گوشه‌ای از آن در این کتاب خودش را نشان داده. در بخشی از کتاب «آداب نماز» این‌گونه می‌خوانیم: «بدان که از برای نماز، غیر از این صورت، معنایی است و غیر از این ظاهر، باطنی. و چنانچه ظاهر را آدابی است که مراعات ننمودن آنها یا موجب بطلان نماز صوری یا نقصان آن گردد، همینطور از برای باطن آدابی است قلبیه باطنیه که با مراعات ننمودن نماز معنوی را بطلان یا نقصان دست دهد، چنانچه با مراعات آنها نماز دارای روح ملکوتی شود… ما تا در حجاب عالم ملک و خدر طبیعت هستیم از آن عالم نمی توانیم ادراکی نماییم و دستی از دور بر آتش داریم. کدام حسرت و ندامت و زیان و خسارت بالاتر از آن است که چیزی که وسیله کمال و سعادت انسان است و دوای درد نقایص قلبیه است و در حقیقت صورت کمالیه انسانیه است، ما پس از چهل پنجاه سال تعب در راه آن از آن به هیچ وجه استفاده روحیه نکرده سهل است، مایه کدورت قلبیه و حجاب های ظلمانیه شود، و آنچه قره العین رسول اکرم است موجب ضعف بصیرت ما گردد…»   کتاب سرود یکتاپرستی «سرود یکتاپرستی» نوشته شهید بهشتی توسط انتشارات روزنه به چاپ رسیده است. اگرچه نماز به‌عنوان یکی از سنت‌های دینی بلکه به‌عنوان ستون دین در بین مسلمانان قدمتی دیرینه دارد، اما نسل جوان و نوجوان ما که نسلی پرسشگر است با این پاسخ که نماز فرمان الهی است قانع نشده و به دنبال فلسفه و چیستی نماز هستند. شهید دکتر بهشتی در کتاب «سرود یکتاپرستی» از چیستی و فلسفه نماز، تغییر قبله و زبان نماز مطالبی می‌گوید که می‌تواند پاسخ بسیاری از پرسش‌های ما درباره نماز را پاسخ دهد. این کتاب شامل چهار گفتار و یک نوشتار از دکتر بهشتی است. اولین گفتار که در مرکز اسلامی هامبورگ ایراد شده است به تجزیه و تحلیل نقش نماز در زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان می‌پردازد. گفتار دوم از سلسله مباحث تفسیر این شهید بزرگوار در رابطه با تغییر قبله از مسجدالاقصی به مسجدالحرام می‌باشد. ایشان مبحث تغییر قبله را از جنبه فقهی و علمی و همچنین بر حول نقش سیاسی و اجتماعی آن در مرحله حساس از نهضت اسلامی بررسی می‌کند و از نقش قبله واحد در یکپارچگی مسلمانان می‌گوید.  در گفتار سوم علت قرائت نماز به زبان عربی، با بیانی روان و به دور از اصطلاحات فنی فقهی بیان شده است. پایان‌بخش کتاب، نوشتاری است از آیت الله شهید بهشتی با عنوان «نماز چیست؟» که بار دیگر بر نقش حیات‌بخش نماز تأکید کرده است: «نماز، سرود توحید و یکتاپرستی و سرود فضیلت و پاکی است که باید فکر و روح ما را در برابر عوامل شرک‌زا و آلوده‌کننده‌ای که در زندگی روزمره با آن‌ها سروکار داریم پاک و یکتاپرست نگه دارد.» سؤالاتی چون «چرا باید نماز بخوانیم؟»، «اگر نماز صحبت با خداست، چرا باید به زبان عربی خوانده شود؟» «فلسفه روبه‌قبله نمازخواندن چیست؟» گاهی در ذهن همه ما به‌خصوص نسل جوان امروزی که با شبهه‌های زیادی در فضای مجازی مواجه است، ایجاد می‌شود. اگر شما هم دنبال یافتن پاسخ برای این دست از سؤالات هستید، مطالعه این کتاب پیشنهاد ما به شماست.   کتاب عبادت یا عبودیت؟ از جمله کتاب‌های خوب درباره نماز، کتابی با عنوان «عبادت یا عبودیت؟» از امام موسی صدر است. این کتاب که جلد یازدهم از مجموعه در قلمرو اندیشه امام موسی صدر است، به بحث درباره فلسفه عبادت پرداخته. «عبادت یا عبودیت»، شامل گفتارها و نوشتارهای امام موسی صدر درباره «عبادت، دعا و برخی از مناسک مثل نماز و روزه» است. اندیشه مترقی امام موسی صدر و فهم متفاوت او از دین، خودش را به خوبی در این کتاب نشان داده. با مطالعه این کتاب متوجه می‌شویم اساسا در نگاه امام موسی صدر فاصله‌ای میان عبادیات و اجتماعیات نیست؛ تبیینی از مناسک که امروزه به شدت مورد نیاز است. امام موسی صدر در گفتارهای خود، میان عبادت و عبودیت فرق می‌گذارد، عبادت را مقدمه آزادی انسان می‌داند و عبودیت را موجب بندگی و اسارت. لذا معتقد است در اسلام، عبودیت نداریم و عبادت، تمرینی است تا انسان، به انسانیت نزدیک‌تر شده و از هر قید و بندی آزاد شود. «عبادت و عبودیت»، «جنبه تربیتی نماز»، «فاطمه و نماز»، «دعا»، «معنای روزه»، «دین خود را بازشناسی کنیم»، «نادیده گرفتن درد مردم کفر و الحاد است» و «ما با خودمان چه کردیم؟» برخی از سرفصل‌های کتاب حاضر است.   کتاب خلوت انس «خلوت انس» بیانات رهبر انقلاب در «اهمیت، آداب و آثار نماز» است که توسط انتشارات انقلاب اسلامی در 122 صفحه منتشر شده است. این کتاب از جامع‌ترین کتاب‌های موجود در موضوع نماز است که از حقیقت نماز تا آثار آن، از آداب نماز تا اهمیت نوافل، از جایگاه نمازجمعه و جماعت تا وظیفه مؤمنان در اقامه فرهنگ نماز را با بیانی شیوا، روان و همه‌فهم در اختیار مخاطب قرار می‌دهد. در فصل اول کتاب از «مفهوم و حقیقت نماز» می‌خوانیم. نماز، خضوع انسان در برابر پروردگار است. نماز، یکی از بزرگ‌ترین نعمت‌های خداوند است که به ما این فرصت را می‌دهد که هر روز چند بار ناگزیر با خدای خودمان حرف بزنیم. نماز، برآورنده یکی از نیازهای طبیعی ماست، نیاز به خشوع و نیایش در برابر خداوند. نماز، اولین واجب اسلام و مهم‌ترین ابزار تذکر دائمی است. «پرواز تا ملکوت» عنوان فصل دوم کتاب است که از آثار و برکات نماز سخن می‌گوید. آیت‌الله خامنه‌ای نماز را مهم‌ترین عمل برای رسیدن به قله‌های سعادت می‌داند. عملی که مایه آرامش دل‌ها و برطرف‌کننده نگرانی‌هاست، مایه سرور و نشاط حقیقی است، ازبین‌برنده ظلمت گناهان و علاج تکبر است. ایشان از آثار اجتماعی نماز نیز می‌گوید. نماز، شکل‌دهنده هندسهٔ نظام اسلامی است. کلیدی‌ترین عنصر اصلاح فرد و جامعه است، ترویج نماز موجب کاهش آسیب‌های اجتماعی است، عامل مهم انضباط اجتماعی و قدرت لایزال در برابر جبهه فساد است. رهبر معظم انقلاب به‌ثمررسیدن انقلاب اسلامی را به برکت گرایش معنوی و تقید مردم به نماز می‌دانند. فصل بعدی «خلوت انس» درباره «آداب نماز» است. در ابتدای فصل از «حضور قلب، اهمیت آن و راهکارهای کسب حضور قلب در نماز» می‌خوانیم. در ادامه از «نماز اول وقت» و سپس از اخلاص و خشوع در نماز می‌خوانیم. حضرت آیت الله خامنه‌ای در آداب نماز می‌گوید واجب است همه اذکار نماز از جمله حمد و سوره به طور صحیح و با لهجه عربی قرائت شود. ادب دیگر نماز سبک نشمردن آن است.  در ادامه کتاب، اهمیت و جایگاه نوافل و مستحبات بیان شده. مستحبات در ایجاد حضورقلب در نماز تاثیر بسزایی دارد. آیت الله خامنه‌ای از اهمیت «نماز شب» می‌گوید، اینکه نماز شب دورکننده گناهان است، حضرت حق برای تحمل بار سنگین مسئولیت به پیغمبر و حبیب خودش خطاب فرمود که نماز شب بخوان. «وظیفه مومنان در اقامه فرهنگ نماز چیست؟» این سوال در فصلی تحت عنوان ستون خیمه دین پاسخ داده شده. در این فصل توصیه‌های راهگشا برای اقامه نماز در جامعه توسط رهبر معظم انقلاب بیان شده است. بیانات آیات الله خامنه‌ای درباره جایگاه و فضیلت «نماز جمعه و جماعت» نیز در فصلی از کتاب آورده شده است. نماز جمعه نماد ذکر خدا و جنگ با دشمنان است. در فصل آخر کتاب از «سیره عملی معصومین و اولیاء الله درباره نماز» می‌خوانیم. وصف امیرالمونین در محراب عبادت، جد و جهد حضرت زین العابدین در نماز، نماز و گریه‌های نیمه شب امام خمینی و نجوای نیمه شب میرزا جواد آقای ملکی تبریزی از جمله عناوین این فصل می‌باشد.    کتاب دستورات اخلاق توحیدی 3: نماز اول وقت مجموعه چهارجلدی «دستورات اخلاق توحیدی»، دستورات چهارگانه مکتب تربیتی علامه طباطبایی را توضیح داده است. این مجموعه عارفانه توسط انتشارات فیض فروزان و زیرنظر «استاد محمدتقی فیاض» بخش منتشر شده است. جلد سوم این مجموعه درباره «نماز اول وقت» می‌باشد. محافظت از نمازهای یومیه شئون مختلفی دارد که مهم‌ترین آن مراقبت از اوقات نماز است. سالک در مسیر سیر الی الله، در مرحله اول باید بر نماز اول وقت اهتمام جدی داشته باشد. این جلد از مجموعه «دستورات اخلاق توحیدی» از اهمیت نماز و پیامدهای بی نمازی، اهمیت نماز اول وقت، آثار آن و پیامدهای تاخیر در نماز می‌گوید. فصل آخر این کتاب در رابطه به نماز جماعت و آثار فردی و اجتماعی آن می‌باشد.  اگر اهل نماز هستید ولی در مراقبت از اوقات آن سستی می‌کنید، اگر به دنبال فضیلت نماز اول وقت هستید ولی راهکار عملی آن را نمی‌دانید، کتاب «دستورات اخلاق توحیدی» پیشنهاد ویژه ما به شماست.   کتاب پرسش ها و پاسخ های دانشجویی 43: نماز، چیستی و چرایی مجموعه کتاب‌های «پرسش ها و پاسخ های دانشجویی»، به همت نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها تدوین شده و دفتر نشر معارف آن را منتشر کرده است. این مجموعه به بررسی مهم‌ترین سوالات و شبهات نسل جوان پرداخته و تلاش کرده تا با استفاده از نظرات علما و مجتهدین، پاسخ‌های مناسبی را برای آن‌ها بیان کند. تنوع موضوعی این مجموعه و پرداختن به موضوعات به‌روز و متفاوت از نکات قابل توجه این کتاب‌هاست. جلد چهل و سوم مجموعه «پرسش ها و پاسخ های دانشجویی»، با تلاش «سید حسن موسوی» با عنوان «نماز؛ چیستی و چرایی» به مسئله «نماز» پرداخته است. در این کتاب به سوالات فقهی، عرفانی، سیاسی و اجتماعی در مورد نماز پاسخ داده شده. کتاب «نماز، چیستی و چرایی» به 97 پرسش درباره «ماهیت و فلسفه نماز» می پردازد. «معنای نماز»، «پیشنیه نماز»، «وجوب نماز»، «چرایی نماز»، «نماز و اصول دین»، «نماز به زبان عربی»، «آثار تربیتی نمازهای پنج‌گانه»، «اسرار نماز»، «آثار اجتماعی نماز»، «رفاه بی‌نمازها»، «نماز و یوگا»، «فلسفه وضو»، «تفاوت وضوی زن و مرد» و … از جمله موضوعات و سوالاتی است که در این کتاب به صورت ساده، بلیغ و مختصر به آن پرداخته شده است.  اگر علاقه‌مند به آگاهی در مورد «فلسفه و چرایی نماز» هستید این کتاب مناسب شماست اما اگر دوست دارید در مورد «احکام فقهی نماز» بیشتر بدانید، جلد هفتادم همین مجموعه با عنوان «احکام نماز» احتمالا برایتان جالب باشد. کتاب «احکام نماز»، پرسش‌هایی درباره احکام فقهی و شرایط صحت و بطلان نماز را مطرح کرده و به آن‌ها پاسخ داده.   کتاب فرودگاه فرشتگان «فرودگاه فرشتگان» نوشته اصغر آیتی در سه جلد و توسط انتشارات مهرستان به چاپ رسیده است. بیماری مدرن عصر ما که دامن نوجوانان و جوانان را گرفته، بی بند و باری، بی‌دینی و بی‌نمازی است. بیماری که بیش از درمان به پیشگیری نیاز دارد. مهم‌ترین پیشگیری، تربیت صحیح است که فرزندان ما را در برابر آسیب‌های اجتماعی بیمه می‌کند. اصغر آیتی در مجموعه «فرودگاه فرشتگان» مهارت‌های «نمازخوان‌کردن بچه‌ها و پایبندی آن‌ها به دینـ را با قلمی شیرین برای پدر و مادرها، معلمان و مربیان نوشته است. جلد اول این مجموعه درباره «مهارت‌های پایبندی به نماز در فرزندان زیر شش سال» است. در فصل نخست از «چرایی نماز» سخن گفته، از اینکه نماز محبوب‌ترین عمل نزد خدا و اهل بیت است، زیباترین راه ارتباط با خداست و اینکه نماز مایه عاقیت به خیری انسان هاست. فصل دوم درباره «جایگاه تربیتی خانواده» و «اهداف مهم تشکیل خانواده» می‌باشد. همچنین در این فصل اصول تربیتی اهل بیت در خانواده بیان شده است. نویسنده در فصل بعدی از آثار نماز در خانواده سخن می‌گوید؛ سلامت روانی خانواده، برکت در خانواده، افزایش محبت در خانواده، ایمنی خانواده از آسیب‌های اجتماعی و آمرزش والدین از جمله این آثار می‌باشد. فصل چهارم به سوال «چگونه به نماز دعوت کنیم؟» پاسخ می‌دهد. اصغر آیتی ده اصل مهم برای دعوت به نماز بیان می‌کند که از جمله آنها شروع از خود، اقدام به موقع و آسان گیری می‌باشد. فصل آخر نیز به بیان مهارت‌های نمازخوان کردن قبل از تولد تا شش سالگی می‌پردازد. در این فصل بعد از بیان ویژگی‌های کودکان، تا قبل از شش سالگی، ده گام برای پایبندی فرزندان به نماز بیان شده است. جلد دوم مجموعه فرودگاه فرشتگان درباره «مهارت‌های پایبندی به نماز در فرزندان شش تا هجده سال» است. این کتاب در دو فصل نوشته شده که فصل اول درباره فرزندان شش تا دوازده سال و فصل دوم درباره فرزندان دوازده تا هجده سال است. نویسنده در هر فصل ویژگی‌های آن دوره و سپس گام‌های اساسی برای نمازخوان کردن فرزندان در آن دوره را به طور مفصل بیان می‌کند. در جلد سوم از «علل سستی در نماز و ترک آن» می‌خوانیم. این جلد برای کسانی است که پیشگیری نکرده و حالا دنبال درمان‌اند و به دغدغه بخش اعظمی از خانواده‌ها پرداخته: بی‌توجهی به نماز در سنین نوجوانی!  در این جلد عوامل درونی سستی در نماز (بینشی، گرایشی و رفتاری) و راهکار عملی درمان آن بیان شده. شکل نگرفتن اعتقادات صحیح، جهل نسبت به فلسفه نماز و عبادت و برداشت غلط از مهربانی و بخشش خدا از جمله عوامل بینشی است. از عوامل گرایشی می‌توان به احساس عقب ماندگی، خجالت و لجبازی اشاره کرد. همچنین عوامل رفتاری مثل سستی و تنبلی، ادعای نداشتن وقت و نداشتن برنامه در زندگی از عوامل ترک نماز محسوب می‌شود که در جلد سوم فرودگاه فرشتگان می‌توانید راه درمان هر یک را به طور مفصل بخوانید.   بهترین کتاب ها در مورد نماز برای کودک و نوجوان در ادامه برای کودک و نوجوان دلبند شما که دلتان می‌خواهد دیدگاه زیباتر و صحیح‌تری نسبت به نماز داشته باشند، کتاب‌هایی معرفی شده است. کتاب بی نمازها خوشبخت ترند کتاب «بی نمازها خوشبخت ترند» اثر فاطمه دولتی توسط انتشارات ستاد اقامه نماز در 136 صفحه به چاپ رسیده است. این کتاب که شامل چهارده داستان کوتاه دخترانه با موضوع «نماز» است، نوجوان را با تاثیرات نماز در زندگی در قالب داستان آشنا می‌کند. در بخشی از کتاب «بی نمازها خوشبخت ترند» اینگونه می‌خوانیم: «...زبونم لال خدا قد دکتر نمی دونه؟! یعنی علم خدا کمتر از دکتره که برای حرفض ارزش قائل نیستی؟ نمی‌خواهم احساساتی شوم، اما برای یک لحظه خودم را می‌بازم. بی بی چادرش را جلو می‌کشد و ادامه می‌دهد: ـ «تو با اینکه ناراحتی، با اینکه از عکس العمل دوستات می‌ترسی، با اینکه موهات رو دوست داشتی، ولی به خاطر حرف دکتر بی چون و چرا موهای قشنگت رو از ته زدی! مادرت می گه باید روزی سه بار محلول‌های دکتر رو بزنی به سرت. دو بار هم سرت رو با شامپوی مخصوص بشوری. حالا خدا که خالقته و علمش بالای همه علم هاست، گفته که پنج وعده توی روز نماز بخونید؛ دخترم تو خدا رو قد دکتر قبول نداری؟!» اذان تمام می‌شود، بی بی منتظر جواب من نمی‌ماند، می ایسند رو به قبله و قامت می‌بندد.»   کتاب به همین سادگی چگونه همیشه به یاد خدا باشیم؟ «به همین سادگی» که خانم کلر ژوبرت برایمان می‌نویسد. این کتاب را نشر فرهنگ اسلامی در 24 صفحه منتشر کرده است. نقاشی و رنگ آمیزی‌های زیبا و گرمش به کودک نشاط می‌بخشد و داستان جذابش او را با نونوکی، پرنده‌ای که برای اولین بار بال گشوده همراه می‌کند. نونوکی خوشحال است که می‌تواند پرواز کند و از فراز آسمان شهر مردم را ببیند اما یه چیز خیلی نارحتش می‌کند. اینکه وقتی داخل لانه بود مدام به یاد خدا بود اما الان حواسش به چیزهای دیگر پرت می‌شود و خدا را فراموش می‌کند. او وقتی مسئله را با مامان گنجشک دانا در میان می‌گذارد، راه حل جالبی از او می‌گیرد... داستان کتاب «به همین سادگی» از آیه 14 سوره طه گرفته شده که می‌فرماید: «منم خدای یکتا که هیچ خدایی جز من نیست، پس مرا بپرست و نماز را برای یاد من به پادار.»   کتاب قصه های سوسن و سینا مجموعه 10 جلدی «قصه های سوسن و سینا» نوشته سید محمد مهاجرانی از انتشارات توتک برای آشنایی کودکان با احکام نماز نوشته شده است.  این مجموعه با زبانی شیرین و ساده ماجراهای جذاب را که برای سوسن و سینا و خانواده‌شان رخ می‌دهد بیان می‌کند. در هر جلد از این مجموعه کودک در قالب داستان با یکی از احکام نماز آشنا می‌شود؛ وضو، تیمم، قبله، مکان نمازگزار، مبطلات نماز و نماز جماعت از جمله موضوعاتی است که هریک در جلدهای جداگانه مجموعه آموزش داده شده. کتاب کودکان می‌پرسند غلامرضا حیدری ابهری در مجموعه «کودکان می‌پرسند»، به سوالات اعتقادی و مذهبی کودکان با زبانی ساده پاسخ می‌دهد.  این مجموعه توسط انتشارات قدیانی، به صورت پرسش و پاسخ برای پدر و مادرها، برای وقت‌هایی که کودکان درباره خدا، قرآن، نماز، پیامبران و امامان سوال می‌پرسند، منتشر شده است. جلد سوم «کودکان می‌پرسند» درباره نماز و پاسخ به سوال «چرا باید نماز بخوانیم؟» می‌باشد. نویسنده با زبانی کودکانه و تصاویر زیبا و جذاب به این سوال پاسخ می‌دهد که سود نماز به خدا نمی‌رسد، سود نماز به خود ما می‌رسد. کسی که روزی پنج بار با خدا حرف می‌زند کمتر هوس گناه و کار بد می‌کند. اگر شما نیز کودک 6 تا 12 ساله دارید که دلتان می‌خواهد نمازخوان شود ولی ذهن پر از سوال او دائم از چرایی نمازخواندن می‌پرسد، با این کتاب می‌توانید با زبان کودکانه با او صحبت کنید و پاسخ سوالاتش را بدهید. به قلم «فاطمه‌معصومه منیری»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.