ادبیات ترسناک، همراه کهن‌سال آدمیان «ادبیات ترسناک» یکی از قدیمی‌ترین همراهان انسان به حساب می‌آید؛ زیرا گرچه به عنوان یک گونه ادبی به دوران مدرن برمی‌گردد اما ریشه در داستان‌های کهن دارد. موجوداتی مانند اشباح و ارواح شریر، شیاطین، دیوها و پریان، جنیان، جادوگران و ... تاریخی به درازای خود انسان دارند. درواقع خود ترس و وحشت، از همان آغاز در بطن زندگی انسان بوده است. عاطفه‌ای که انسان هیچگاه از آن رها نشد و رها نخواهد شد. چرا ژانر وحشت؟ اما پرسش مهم برای ما، می‌تواند این باشد که چرا انسان امروز، ‌با خلق «ادبیات ترسناک»، «سینمای وحشت» و یا «پارک‌های تفریحی با وسایل وحشت‌بار»، خود را در معرض این ترس قرار می‌دهد؟ چرا امروز که عوامل مختلف، بسیاری از ترس‌های انسان را زدوده، آدمی با خلق موقعیت‌های کاذب در صدد وحشت‌آفرینی برای خود برمی‌آید؟ و حتی از آن لذت می‌برد؟   گی‌یرمو دل‌تورو، کارگردان و نویسنده مشهور مکزیکی که به‌ویژه برای دو فیلم «هزارتوی پن» و «پسر جهنمی» شناخته می‌شود و حوزه مطالعاتی وی، ادبیات ترسناک و داستان‌های محیرالعقول است، ترس‌های ما را نشان‌دهنده حد و مرزها و ذات ما می‌داند. از این‌رو فکر می‌کند که اگر انسان ترس‌هایش را بشناسد، خودش را خواهد شناخت. همچنین گرچه شاید عجیب به نظر رسد اما گی‌یرمو دل‌تورو «ژانر وحشت» را آخرین پناهگاه انسان، برای رهایی از چنگال این جهان مادی قلمداد می‌کند. اثر عمیق ژانر ترسناک بر انسان «ادبیات ترسناک» و «ژانر وحشت»، اثر عمیقی بر انسان دارند و با هر لرزی که در پس ترس‌هایشان بر انسان می‌نشانند، بینشی از نحوه اندیشه ما درباره جهان، انسان و مرگ می‌دهند. درحقیقت نیز مهم‌ترین عنصر «ژانر وحشت»، «مرگ» است. مرگ و رنج آن، شاید بزرگترین دل‌مشغولی انسان باشد. «ادبیات ترسناک» به ما اجازه می‌دهد تا تشویش‌هایمان را به بحث بگذاریم و در امنیت کامل درباره تجربه مرگ بیندیشیم. تاریخچه ژانر ترسناک همانطور که گی‌یرمو دل‌تورو می‌گوید، «رومانتیسیسم» که «ادبیات گوتیک» در بطن آن سر برآورد، در قرن هجدهم و در جدال با عصر روشنگری تولد یافت. سروری علم و پشت‌کردن به هر چیز جز علوم طبیعی، جان مردم را ملول کرد؛ پس تلاش کردند با خواباندن خرد، هیولاها را بیدار کنند. «ادبیات گوتیک» به عنوان اولین تبلور انسجام یافته «ادبیات ترسناک»، درست در میان سروری علم و زدودن همه آنچه که نسبتی با علوم طبیعی نداشت، نبض گرفت. «ادبیات گوتیک» در ابتدا مدرنیته را به درون خود راه نمی‌داد، اما به مرور به عناصری از آن که به کارش می‌آمد دست انداخت تا با استفاده از علم، روانشناسی و ابزارهای تکنولوژیک، هیولاها و موجودات خیالین خود را باورپذیرتر کند. و این‌گونه بود که کم‌کم، ادبیات ترسناک مدرن و داستان‌های ژانر وحشت امروزین، پا به عرصه گذاشت.  به هر روی، علاقه انسان به «ژانر وحشت» و «ادبیات ترسناک» به دلیل میل او به کلنجار رفتن با ترس‌ها و تشویش‌های عمیق درونی او باشد یا حس سرخوشی و شعفی که پس از غلبه بر این هراس و وحشت، در آدمی سر بر می‌آورد، و یا حتی به دلیل میل به تجربه هیجان در زندگی یکنواخت، روزمره و خالی از هیجانی که آدمی امروزه تجربه می‌کند، افراد بی‌شماری علاقه دارند ترس را به بند تجربه خویش بکشند و از این‌رو خود را به موقعیت‌های مشابه می‌سپرند. برای این تجربه چه راهی بهتر از محیط امنی مثل داستان‌ها؟!  «ادبیات ترسناک» در کنار سینمای ژانر وحشت، می‌تواند برای علاقه‌مندان و طرفداران چنین تجربیاتی، بستری امن فراهم کند که بدون خطری واقعی، ترس را بچشند. زیرا واکنش‌های انسانی که برای بقا تکامل یافته است، قبل از پردازش منطقی محیط و درک امن بودن آن، به طور غیرارادی برانگیخته می‌شوند.  بهترین کتاب‌ها در ژانر وحشت اگر شما هم طرفدار «ادبیات ترسناک» و «ژانر وحشت» هستید، همراه این یادداشت باشید تا با تعدادی از «بهترین و مهم‌ترین رمان‌های ژانر وحشت» آشنا شوید.  «گجسته دژ هیل یا تسخیر عمارت هیل» رمان "the haunting of hill house" اثر «شرلی جکسون»، که در ایران با دو نام «تسخیر عمارت هیل» و «گجسته دژ هیل» ترجمه و به چاپ رسیده است، یکی از «مهم‌ترین آثار ادبیات ترسناک و ژانر وحشت» به حساب می‌آید.  «شرلی جکسون»، نویسنده زن آمریکایی (1916-1965) است که عمدتا برای آثار ترسناک و رازآلودش شناخته می‌شود. او در طول دو دهه فعالیت حرفه‌ای خود، 6 رمان، 2 شرح‌حال و بیش از 200 داستان کوتاه نوشته است. «شرلی جکسون» اعتبار خود را به عنوان نویسنده‌ای خبره در «ژانر وحشت»، در سال 1948 و با انتشار داستان کوتاهی به نام «لاتاری» در مجله نیویورکر به دست آورد.  تاکنون فیلم‌ها و سریال‌های متعددی بر اساس آثار «شرلی جکسون» در «ژانر وحشت» ساخته شده است؛ شاید مهم‌ترین آنها، سریالی باشد که بر اساس همین رمان یعنی؛ «تسخیر عمارت هیل»، ساخته شده است. همچنین فیلمی به نام «شرلی» محصول سال 2020،  بر اساس زندگی شرلی جکسون و با بازی «الیزابت ماس» در نقش «شرلی جکسون» ساخته شده است که اگر به این نویسنده علاقه‌مند هستید، بهتر است از دستش ندهید. رمان «گجسته دژ هیل»، شاهکاری در «ژانر وحشت گوتیک» است که در سال 1959 نوشته شده است. «ادبیات گوتیک»، از زیرشاخه‌های «ژانر وحشت» است که با ویژگی‌هایی چون فضاسازی تاریک و ترسناک، عناصر ماوراءالطبیعه، شخصیت‌های پیچیده و مرموز، حس وحشت و اضطراب، تم‌های روانشناختی و نفوذ گذشته به حال، شناخته می‌شود.  کاراکتر اصلی رمان «گجسته دژ هیل» نه دکتر مانته‌گی‌یو است که به امور فراطبیعی علاقه دارد و داستان به واسطه علاقه او به عمارت هیل کلید می‌خورد و نه حتی النور ونس که وقایع عجیب و غریب رمان، حول او چیده شده است. کاراکتر اصلی این رمان، عمارتی قدیمی است بر فراز تپه‌ای که ترس در خشت‌خشت آن رخنه کرده است. رمان «گجسته دژ هیل»، روایت عمارتی کهنه که در آن، ارواح و موجودات ماورایی دهشت‌بار به دنبال تسخیر جان آدمیان هستند، نیست. بلکه روایت عمارتی است که گویی خود زنده است و خود شکار می‌کند! عمارتی که میهمانانش را انتخاب می‌کند و با دیوارهای بلند و اتاق‌های تو در توی خود، آنان را می‌بلعد و روانشان را به چنگ خود در می‌آورد. ترس و وحشتی که در این ادبیات ترسناک خلق می‌شود به دلیل حضور ناگهانی ارواح یا مرگ‌های دلخراش نیست. شما شوکه نمی‌شوید و از جای خود نمی‌پرید. اما ترسی عمیق و دلهره‌ای خزنده در زیر پوست شما خانه خواهد کرد. عمارت هیل هیچ‌گاه شما را رها نخواهد کرد و برای همیشه بخشی از شما خواهد شد. چراکه این ویژگی این عمارت پیر و زنده است. عمارتی که روان سلیم نیست. در میان تپه‌هایش قد برافراشته و تاریکی و ظلمت را در اندرون خود حفظ کرده است. 80 سال است که این چنین پابرجا است و امکان دارد که 80 سال دیگر نیز این چنین پابرجا بماند. در اندرون، دیوارهایش راست و مستقیم، آجرهایش چفت و بدون مرز، طبقاتش قرص و محکم و درهایش گویی از روی یک حس، بسته است. سکوت ممتد در میان چوب و خشت و سنگ دژ هیل حکم می‌راند و هر آنچه در آن قدم برمی‌دارد، تنها است.   پرونده عجیب دکتر جکیل و آقای هاید «پرونده عجیب دکتر جکیل و آقای هاید» که به طور خلاصه با نام «دکتر جکیل و آقای هاید» شناخته و چاپ می‌شود، ترجمه رمان کوتاهی است در «ژانر وحشت گوتیک» به نام "The Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde". این رمان کلاسیک را نویسنده‌ای اسکاتلندی به نام «رابرت لویی استیونسن» (1850-1894) در عصر ویکتوریایی نوشته است. استیونسن در بیشتر زندگی خود از بیماری شدید برونشیت رنج می‌برد. با این‌حال این امر، مانع از سفرهای متعدد و طولانی او نشد. «رابرت لویی استیونسن»، در دهه چهلم زندگی‌اش و پس از آزمودن طبع خود در مهندسی و وکالت بود که توانست با انتشار رمان «جزیره گنج» شهرت و اعتبار پیدا کند. سه سال پس از رمان «جزیره گنج» و در سال 1886 رمان کوچک «پرونده عجیب دکتر جکیل و آقای هاید» را نوشت و این‌بار طبع خود را در «ادبیات ترسناک» آزمود. احتمالا «رابرت لویی استیونسن» فکرش را هم نمی‌کرد که این رمان کوچک و عجیب و غریب، تبدیل به یکی از شاهکارهای کلاسیک در «ژانر وحشت» شود و بارها و بارها مورد اقتباس و الهام در ادبیات و سینما قرار گیرد.  ممکن است بسیاری از مردم، «ادبیات ترسناک» و «ژانر وحشت» را گونه‌ای سبک و سطحی به حساب آورند که هدفی جز سرگرمی و خلق هیجان ندارند. گرچه خلق هیجان، امر ناچیز و پیش‌پا‌افتاده‌ای نیست؛ اما همین رمان کوچک «پرونده عجیب دکتر جکیل و آقای هاید»، به خوبی نشان می‌دهد که «ادبیات ترسناک» بسیار فراتر از سرگرمی است. محور اصلی رمان «پرونده عجیب دکتر جکیل و آقای هاید»، دوگانگی شخصیت و ماهیت انسان است. مبارزه و کشمکش میان خیر و شر که در درون همه انسان‌ها وجود دارد. اما آن زمان که این تنش پذیرفته نشود و دوگانگی ما انکار شود، وجه تاریک و شر انسان سرکوب و فرافکنی می‌شود و در نتیجه می‌تواند جنبه تاریکی مانند آقای هاید ظهور کند.  مطابق نظریه فروید، افکار و امیالی که به ضمیر ناخودآگاه رانده می‌شوند، انگیزه رفتار ضمیر خودآگاه است. ازاین‌رو پس راندن شر به ضمیر ناخودآگاه در تلاش برای رسیدن به خوبی کامل، می‌تواند جنبه‌ای از نوع آقای هاید را در شخصیت فرد، بسازد.  «پرونده عجیب دکتر جکیل و آقای هاید»، درست مانند رمان «فرانکشتاین؛ یا پرومته مدرن» از مری شلی، روایت خود را در میان دوست‌داران علم و پژوهشگران شکل می‌دهد. دانشمندانی که با کنجکاوی مهارنشدنی و میل به زیر سلطه گرفتن همه چیز، شری بزرگ می‌آفرینند که دیگر خود از پس مهار کردنش برنمی‌آیند.  کاراکتر اصلی در این «ادبیات ترسناک»، شخصیت مرموز و نادیده‌ای است که زندگی دکتر جکیل دوست‌داشتنی و مشهور را تحت تاثیر خود قرار داده است. شخصیت نفرت‌انگیزی که همه او را با نام آقای هاید (پنهان) می‌شناسند و یا درواقع بهتر است بگوییم نمی‌شناسند. کسی او را ندیده است و هیچ ردی از او در جایی پیدا نیست. جز اینکه دکتر جکیل در وصیت‌نامه‌ای همه اموال خود را به او بخشیده است. دوست و وکیل دکتر جکیل یعنی آقای آترسون که نگران راز و رمز این ماجرا است تلاش می‌کند تا پرده از چهره آقای هاید بردارد و او را بیابد. اما آیا واقعا شخصی به نام هاید وجود دارد؟ این از ناکجا آمده، کیست؟    ربکا رمان «ربکا» شاهکاری از نویسنده زن بریتانیایی «دافنه دو موریه» است که در سال 1938 نوشته شده و کمتر کسی وجود دارد که آن را نشناسد. این رمان به دلیل اقتباس سینمایی «آلفرد هیچکاک» در سال 1940 که توانست «جایزه اسکار بهترین فیلم» را به دست آورد، در میان عموم مردم بسیار مشهور است.  «دافنه دو موریه» (1907-1989) رمان‌نویس و نمایشنامه‌نویس بزرگ بریتانیایی است که بیشتر شهرتش را به دلیل نوشتن رمان «ربکا» و رمان کوتاه «پرندگان» به دست آورد. رمان کوتاه «پرندگان» نیز در «ژانر وحشت» است و آلفرد هیچکاک از آن نیز اقتباسی سینمایی ساخته است.  «دافنه دو موریه» از «خواهران برونته» به عنوان الهام دهندگان ادبی خود نام برده است. به همین دلیل است که شاهکار او در «ادبیات ترسناک گوتیک» یعنی رمان «ربکا» از «رمانتیسیسم» مشابه آثار خواهران برونته بهره برده است. رمان «ربکا» به‌ویژه از رمان «جین ایر» تاثیر گرفته است. رمان «ربکا» در میان شور و شعف، و حرارت عشقی کلاسیک میان زن جوان خدمتکاری و مردی ثروتمند آغاز می‌شود. زن که در سراسر داستان بی‌نام است و ما او را تنها با نام خانوادگی همسرش یعنی خانم دووینتر می‌شناسیم، مدت کوتاهی پس از ورودش به عمارت بزرگ همسرش درمی‌یابد همه چیز، زیر سیطره یک نفر است؛ یک نام. زنی که پیش از او، همسر شوهرش بود و اکنون مرده است؛ ربکا.  راوی داستان، عروس تازه آقای دووینتر، بی‌آنکه خود نامی داشته باشد در هر کجا قدم می‌گذارد یک نام تکرار می‌شود. ربکا... ربکا... ربکا... سایه ربکا بر زندگی او و بر عمارت سنگینی می‌کند و نوعروس عمارت، درصدد شناخت او برمی‌آید. تلاش نوعروس در یافتن ربکا و زدودن سایه او از زندگیش، رازهای مدفون را یکی‌یکی بیرون می‌کشد و افشا می‌کند.  رمان «ربکا» در «ژانر وحشت» و در زمره «ادبیات ترسناک گوتیک» قرار دارد. چه که زنی مرموز و پیچیده، زنی مرده در میان فضای ابهام‌آلود و تاریک عمارتی قدیمی گام برمی‌دارد و همه چیز را لمس می‌کند. گذشته عمارت و زندگی زنی که دیگر در این جهان نیست به روز گرم و درخشان این عمارت نفوذ می‌کند و همه چیز را سرد و تاریک می‌کند. وحشت رمان «ربکا»، حس اضطراب و هراسی نمناک و مبهم است که شما را می‌گزد و اجازه نمی‌دهد با آسودگی از دگرگونی و خوشبختی زندگی این نوعروس لذت ببرید. حس عدم امنیت و ناآسودگی که لحظه به لحظه از کتاب به بیرون تراوش می‌کند، شادی و خنده‌های او را برای ما اضطراب‌ساز می‌کند. او، یکه، تنها و بی‌نام است در دراندردشت عمارتی که زیر سایه سترگ زنی مرده به نام ربکا، نفس می‌کشد.   فرانکشتاین؛ یا پرومته مدرن  یکی دیگر از بهترین رمان‌های ژانر وحشت، رمان شناخته شده و مشهور «فرانکشتاین یا پرومته مدرن» است. این رمان «ترسناک گوتیک» که در سال 1818 نوشته شده، مشهورترین اثر نویسنده‌ای انگلیسی، به نام «مری شلی» (1797-1851) است. رمان «فرانکشتاین؛ یا پرومته مدرن» که بیشتر به‌طور خلاصه و با نام «فرانکشتاین» شناخته می‌شود، محصول مسابقه‌ای است برای آزمودن طبع در ترسناک‌نویسی میان مری شلی، همسرش پرسی شلی و دوست شاعرشان لرد بایرون که از پیشگامان جنبش رمانتیک بود. از میان این سه تن، تنها مری شلی بود که با الهام گرفتن از کابوس‌های شبانه‌اش کار را به سرانجام رساند و داستان ترسناک کاملی نوشت. داستانی که تبدیل به یکی از مهم‌ترین کلاسیک‌های ادبیات ترسناک شد و یک پروتوتایپ در جهان ادبیات خلق کرد. رمان «فرانکشتاین؛ یا پرومته مدرن» سرشار از عناصر رمانتیسیستی و گوتیک است. با این حال این رمان را می‌توان سرآغاز ژانر جدیدی در «ادبیات ترسناک» دانست. مری شلی با درهم آمیختن عناصر «علمی» و «ترسناک»، سبک جدید «رمانتیک ترسناک علمی» را به وجود آورد. البته برخی نیز آن را در دسته «علمی - تخیلی نرم» قرار می‌دهند.  «فرانکشتاین؛ یا پرومته مدرن» داستان دانشمندی است به نام ویکتور فرانکشتاین که با کنجکاوی خستگی‌ناپذیری به دنبال کشف سرآغاز حیات است. علاقه به کیمیاگری، شیمی و سایر علوم تجربی و سال‌ها تلاش بی‌وقفه در آزمایشگاه، او را موفق به کشف رمز زندگی می‌کند. ویکتور فرانکشتاین، موفق می‌شود انسان خود را خلق کند و در مسند خدایگانی بنشیند. او اجزای مردگان را سرهم می‌کند و انسانی می‌سازد که هیچ‌گاه برایش نام نمی‌گذارد. فرانکشتاین آفریده‌اش را بی‌نام، بی‌هویت و بی‌معنا طرد می‌کند. از او می‌ترسد و هیولا می‌خواندش. ازاین‌رو هیولای فرانکشتاین در میان خوانندگان رمان، برای اشاره به این مخلوق طرد‌ شده مورد استفاده قرار می‌گیرد. فرانکشتاین از آفریده خود وحشت دارد و بی‌آنکه کوچکترین توضیحی به این مخلوق ترحم برانگیز بدهد رهایش می‌کند و درنهایت نیز در صدد نابودی او برمی‌آید.  اما این هیولا، این مخلوق طرد شده، موجود پلیدی نیست. او حتی موجود بی‌مغزی نیست. او در جست‌و‌جوی هویت و معنای خود است. در جست‌و‌جوی خانه‌ای که پذیرایش باشد. هیولای فرانکشتاین، زبان می‌آموزد، کتاب می‌خواند، با تاریخ جوامع آشنا می‌شود و با امیدواری به دیگران مهر می‌ورزد. هیولای فرانکشتاین بهشت گم‌شده جان میلتون را می‌خواند و در زمینی که خود بهشتش را گم کرده است، در جست‌و‌جوی بهشت بر‌می‌آید. رمان «فرانکشتاین؛ یا پرومته مدرن»، رمانی است در «ژانر وحشت». وحشتی از جنس رهاشدگی و بی‌هویتی. هیولای رمان فرانکشتاین، دیوی بدطینت نیست که بی‌هیچ احساس و دردی، دیگران را سلاخی و شکنجه کند. خشونت او، محصول هیچ چیزی نیست جز خشم و انتقام. طغیانی است در برابر خالقی که او را آفرید و سپس رهایش کرد. خالقی که او را تنها گذاشت بی‌آنکه حتی نامی به او دهد. بی‌آنکه بخواهد او را بشناسد. هراس و ترس در این ادبیات ترسناک، هراس روبه‌رو شدن با تنهایی خودمان است. هراس از هیولایی که رهایش کرده‌ایم و او قدم به قدم دنبالمان می‌آید. هیولایی که تعقیبمان می‌کند تا روزی در جایی به آنچه می‌خواهد، دست یابد…   بچه رزماری امکان ندارد درباره «ژانر وحشت» و «ادبیات ترسناک» صحبت کنیم و اشاره‌ای به پرفروش‌ترین رمان دهه 1960 یعنی «بچه رزماری» نکنیم. رمان «بچه رزماری» سرآغاز داستان‌های ترسناک بیشماری با موضوع شیطان‌پرستی از جمله «طالع نحس» و «جن‌گیر» شد. چیزی که بعدها سبب آزردگی نویسنده رمان «بچه رزماری» یعنی «آیرا لوین» شد. زیرا به گمان آیرا لوین، این رمان منجر به شکل‌گیری باورهایی درباره شیطان شد که حقیقی نبودند و برای او تنها دستمایه‌ای خیالین برای خلق داستانی در «ژانر وحشت» بودند.  «آیرا ماروین لوین» (1929-2007)، نویسنده رمان و نمایشنامه و ترانه‌سرای آمریکایی است. شناخته‌شده‌ترین اثر او رمان «بچه رزماری» است که در سال 1967 منتشر کرد. رمان «بچه رزماری» یکی از کامل‌ترین داستان‌های «ژانر وحشت» است که تاکنون نوشته شده است. یک شاهکار واقعی که رندانه، اغوا‌کننده و بی‌نقص نگاشته شده است. «رومن پولانسکی» در سال 1968 اقتباسی سینمایی در «ژانر وحشت و دلهره‌آور» با بازی «میا فارو» و نروث گوردون» از این رمان ساخت که مورد تحسین و استقبال فراوانی قرار گرفت و نامزد چندین و چند جایزه هنری شد. بعدها که «آیرا لوین» ادامه‌ای بر رمان «بچه رزماری» با نام «پسر رزماری» نوشت، آن را به «میا فارو» بازیگر نقش رزماری در اقتباس سینمایی «رومن پولانسکی»، تقدیم کرد. داستان رمان «بچه رزماری» حول زنی می‌چرخد به نام رزماری وودهاوس که به‌تازگی با همسرش گای وودهاوس به آپارتمانی قدیمی نقل مکان کرده است. در همان ابتدا آن‌ها هشدارهایی دریافت می‌کنند از سابقه این آپارتمان در اعمال جادوگری و قتل؛ اما این هشدارها را جدی نمی‌گیرند. گای وودهاوس در تلاش است خود را وارد عرصه بازیگری کند اما تاکنون موفقیت چندانی کسب نکرده است. به همین دلیل با درخواست‌های مکرر رزماری برای بچه‌دار شدن مخالفت می‌کند. این زوج جوان در میان گرفتاری‌های خود با همسایه کناری‌شان که زوج مسنی هستند، آشنا می‌شوند. شاید همه چیز خیلی عادی و حتی شیرین به نظر رسد. اما در پس پرده، ماجراهای هولناک و خارج از تصوری در حال وقوع است. این رمان نفس‌گیر، یکی از بهترین نمونه‌های ادبیات ترسناک است که طرفداران ژانر وحشت، نباید آن را از دست بدهند.    درخشش معرفی کتاب‌های «ژانر وحشت» بدون آنکه اسمی از «استیون کینگ» بیاید، ناممکن و بی‌معنا است. «استیون کینگ» متولد سال 1947، از نویسندگان بزرگ آمریکایی در «ادبیات ترسناک و جنایی» است؛ کسی که لقب «پادشاه وحشت» را از آن خود کرده است.  رمان «درخشش» با نام اصلی "the shining"، در سال 1977 منتشر شد. این کتاب سومین رمان استیون کینگ و نخستین رمان پرفروش او با جلد سخت بود. رمان «درخشش» توانست استیون کینگ را به عنوان نویسنده‌ای برجسته در «ژانر وحشت» تثبیت کند.  رمان «درخشش» در برخی صحنه‌ها و شخصیت‌ها از تجربه‌های شخصی استیون کینگ وام گرفته است؛ از جمله بازید او از هتل استنلی در سال 1974 و کشمکش او در برابر اعتیاد به الکل. سال‌ها بعد استیون کینگ دنباله‌ای بر این رمان با نام «دکتر اسلیپ» و در ژانر وحشت نوشت که آن هم با تحسین گسترده منتقدین همراه شد. وقایع رمان «دکتر اسلیپ» سال‌ها پس از داستان رمان «درخشش»، رخ می‌دهد.  در سال 1980 «استنلی کوبریک»، کارگردان نام آشنای سینما، یکی از درخشنده‌ترین آثار «سینمای ژانر وحشت» را بر اساس رمان «درخشش» ساخت. اثری که گرچه در زمان اکران، با انتقادات تند و تیز فراوانی از طرف منتقدین از جمله خود استیون کینگ روبه‌رو شد، اما رفته‌رفته به اثری تحسین برانگیز و کلاسیک در سینما تبدیل شد.  رمان «درخشش» بر شخصیت جک تورنس متمرکز است. نویسنده‌ای مشتاق که در حال بهبودی از اعتیاد به الکل است و مشکل کنترل خشم دارد. جک که شغل معلمی خود را به دلیل برخورد خشن با دانش‌آموزش از دست داده، سرایداری هتلی تاریخی را در فصل زمستان می‌پذیرد. او به همراه همسرش وندی و پسرش دنی به هتل اورلوک که در فصل زمستان خالی از سکنه و میهمان است، می‌رود. رمان «درخشش» نامش را از توانایی منحصربه‌فرد دنی گرفته است. ویژگی‌ای غیرطبیعی که سبب می‌شود دنی گاهی اوقات ماهیت چیزها را آنطور که هستند، ببیند. مانند هتل اورلوک، که چیزی بیش از یک هتل تخلیه‌شده با قدمتی دیرین است. هتل اورلوک درست مانند عمارت هیل، روان سلیم نیست و روان میهمانانش را به چنگ خود درمی‌آورد. چه ماجراهایی در انتظار دنی و خانواده‌اش است هنگامی که تمام زمستان سرد را تنها در ساختمانی قدیمی، متروک و بدطینت به سر می‌برند؟ به قلم «قاصدک حسینی»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

ادبیات پایداری؛ حماسۀ واژه‌ها «ادبیات پایداری»، صرفاً بازگویی خاطرات یا تدوین اسناد تاریخی نیست؛ حتی لفاظی و شلوغ‌کاری رسانه‌ای هم نیست. ادبیات پایداری خود، نوعی از مقاومت است. این گونۀ ادبی رویدادها را روایت می‌کند و به دور از محرمانگی وضعیت‌های تنش‌زا با آرامشی برگرفته از ادبیات، به وقایع معنا می‌بخشد و با بازتعریفی از روابط و صف‌بندی‌ها، وقایع و تاریخ را تنظیم می‌کند. «ادبیات پایداری» از دل تجربه‌های تلخ‌وشیرین جنگ، استبداد، اشغال و مبارزه برمی‌خیزد و به واژگان این بار مأموریتی سرشار از ایستادگی و امید می‌بخشد. «ادبیات پایداری» به دست مظلوم نه سپر که حتی سلاح می‌دهد. همان‌گونه که می‌تواند به دست ظالم زهرهای کاری‌تری بدهد‌. در جهان پرهیاهوی امروز که یادآوری و ثبت رخدادهای مقاومت، گاه در سایۀ پروپاگاندا یا فشارهای سیاسی کم‌رنگ می‌شود، «ادبیات پایداری» نقشی تعیین‌کننده و نجات‌بخش دارد. این ادبیات می‌تواند مقاومت را تا حد یک حماسه ارتقا دهد، به رویدادهایی که در نگاه نخست معمولی به نظر می‌رسند، بُعدی اسطوره‌ای ببخشد و از شخصیت‌هایی که شاید در ظاهر عادی باشند، قهرمانانی الهام‌بخش بسازد. از این رو ادبیات پایداری محدود به خاطره‌نگاری و مستندسازی و دراماتیزه‌کردن نبردها و ایستادگی‌ها نمی‌شود، بلکه الگوسازی فردی و جمعی را نیز بر عهده دارد و مسیری را بازنمایی می‌کند که تبیین آن جز از ادبیات برنمی‌آید. مطالعۀ آثار برجسته این ادبیات، راهی است برای درک عمیق‌تر پایداری انسان در برابر ناملایمات و کشف رمز و رازهایی که از دل مبارزه‌ها و ایثارها برمی‌آید. مرور این کتاب‌ها، نه فقط بازخوانی تاریخ، بلکه مواجهه‌ای زنده و پویا با مفهوم مقاومت است؛ مواجهه‌ای که می‌تواند امیدافزا، دلگرم‌کننده و الهام‌بخش دیگر نسل‌ها باشد. روایت هایی پر التهاب از رویدادهای انقلاب اسلامی ایران در میان شاخه‌های گوناگون ادبیات پایداری، آن دسته از رمان‌هایی که به «انقلاب اسلامی ایران» پرداخته‌اند، جایگاهی ویژه دارند. این رمان‌ها با بازتاب لحظات پرالتهاب انقلاب، عمق و گسترۀ تحولات فردی و اجتماعی را نیز به تصویر می‌کشند و مسیری را روایت می‌کنند که انسان ایرانی به‌نحوی بی‌بدیل در تاریخ خود طی کرده است. در این آثار، انقلاب فقط یک واقعه تاریخی نیست، بلکه جریانی زنده است که درونیات شخصیت‌ها را دگرگون می‌کند، آرمان‌ها را شکل می‌دهد و از انسان‌های معمولی، قهرمانانی می‌سازد که شاید خود نیز از عظمت نقشی که ایفا می‌کنند، آگاه نباشند. بهترین داستان هایی که در مورد انقلاب اسلامی ایران نوشته شده با این نگاه به استقبال چند اثر خواهیم رفت که هم روایتگر انقلاب‌اند و هم جزئی از فرایند آن. داستان‌هایی که انقلاب را از سطح رخدادهای خیابانی و تحولات سیاسی به لایه‌های عمیق‌تر زندگی فردی و اجتماعی می‌برند و ما را با تجربه‌های متنوعی از امید، شوریدگی و ایثار روبه‌رو می‌کنند. این رمان‌ها فرصتی برای دیدن انقلاب از دریچه‌ی ادبیات‌اند؛ جایی که تاریخ به روایت انسان‌ها بازگو می‌شود، نه فقط به قلم مورخان.  کتاب تشریف  رمان «تشریف» اثر «علی‌اصغر عزتی پاک» در انتشارات «شهرستان ادب» به چاپ رسیده است. «تشریف» داستانی اجتماعی و عاشقانه را روایت می‌کند. این اثر داستان مردی است که در خاطره‌انگیزترین شب زندگی‌اش دست به تصمیمی سخت و دشوار می‌زند. شهریار در شب عروسی متوجه می‌شود دوست صمیمی‌اش مصطفی با نقشه همسرش به ساواک تحویل داده شده و باور اینکه همسرش در این جریان نقش داشته برایش باورنکردنی و سخت است. شهریار این جریان را تاب نمی‌آورد و همان شب تصمیم به ترک حجله می‌کند و بعد از چند روز سرگردانی سر از همدان درمی‌آورد. سه روز سرگردانی مصادف می‌شود با یافتن مسیری بهتر برای دیدن جهان و آشنا‌شدن با افراد و مفاهیم نوینی که لازمۀ یک زندگی قهرمانانه است. رمان پر از وصال و فراق‌های پی‌درپی انفسی و انسانی است و ماجرا در سال‌ 57 روایت می‌شود. رمان «تشریف» مخاطب را با شخصیت‌های گوناگون روبه‌رو می‌کند؛ اما آنچه روند داستان را جذاب می‌کند مواجهه شهریار با وجوه متفاوت درونی خودش است. درواقع آوارگی شهریار شروع یک سفر قهرمانانه است که لایه‌های متعددی دارد و نویسنده با فضاسازی خوب و زبان قوی توانسته است دنیای شهریار را که رنگ‌ولعابی ملی و دینی دارد به خوبی توصیف و به تصویر بکشد. «تشریف» بسیار هنرمندانه توانسته است نقش انتظار و ضرورت وجود امام را برای بازپس‌گرفتن حق‌وحقوق یک ملت به تصویر بکشد و ضرورت اجنبی‌ستیزی را برای مخاطب اثبات نماید. کسانی که به رمان اجتماعی در فضای انقلاب علاقمند هستد از خواندن این کتاب لذت خواهند برد.  کتاب ارتداد رمان «ارتداد» یک رمان سیاسی است به قلم «وحید یامین‌پور» که از 22 بهمن سال 57 آغاز می‌شود؛ اما با تعبیر و تفسیری متفاوت با آنچه تاکنون شنیده‌ایم. در همان صفحات ابتدایی کتاب، مخاطب غافل‌گیر می‌شود و آغاز کتاب به اندازه‌ای جذاب است که مخاطب، کتاب را کنار نگذارد. مردی به اسم یونس روایتی را برای دخترش آرزو تعریف می‌کند که در سال‌ 57 اتفاق افتاده است. ولی با تفاوتی چشمگیر و عجیب! انقلاب اسلامی در سال 57 پیروز نشده و حکومت پهلوی کماکان برقرار است. نویسنده تاریخ را تغییر داده است و با ایده‌ای جذاب داستان خود را پیش می‌برد. داستان در سه بخش «حیرت»، «ارتداد» و «رجعت» پیش می‌رود. امام(ره) به محض ورود به ایران دستگیر می‌شوند و رادیو و تلویزیون اعلام می‌کند ایشان فوت کرده‌اند و نیروهای ارتش تصمیم به قتل عام مردم می‌کنند. در همین جریانات یونس همسرش را از دست می‌دهد. در واقع نویسنده می‌کوشد با بیان داستانی جانکاه و پردرد به مخاطب بفهماند همه چیز ممکن بود جور دیگری رقم بخورد و ما اکنون در جای دیگری از تاریخ ایستاده باشیم. «ارتداد» یکی از بهترین رمان هایی است که به انقلاب اسلامی ایران پرداخته است. کتاب فصل پنجم سکوت کتاب «فصل پنجم سکوت» به قلم «محمدرضا بایرامی» نوشته و در انتشارات «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» به چاپ رسیده است. رمان در بحبوبه انقلاب اسلامی اتفاق می‌افتد. «فصل پنجم سکوت» ماجرای پسری به اسم مرتضی معروف به «مرتضی گاری» را شرح می‌دهد. مرتضی کودکی بازیگوش و سربه‌هواست که بیشتر وقتش صرف بازی با دوستانش در زمین‌های فوتبال می‌شود و گاهی خلاف‌های ریزی هم ازشان سر می‌زند.  داستان از زاویه دید مرتضی نوشته شده است و همین باعث می‌شود که ما با واگویه‌ها و نشخوارهای ذهنی مرتضی در یک زندان سیاسی روبه‌رو شویم. جریانی که خیلی اتفاقی و از روی یک حادثه برای مرتضی پیش می‌آید و او را وارد یک زندان سیاسی می‌کند. روزی به طور اتفاقی که مرتضی در خیابان پرسه می‌زده فرشته دختر نوجوان محله را می‌بیند و او را دنبال می‌کند و در این بین متوجه می‌شود شخص دیگری در حال تعقیب اوست. مرتضی باعث فرار فرشته می‌شود و ماموران او را دستگیر می‌کنند و بازجویی مرتضی شروع می‌شود. برای ماموران باورنکردنی است که مرنضی این کار را بدون نقشه قبلی انجام داده باشد. زندان این امکان را برای مرتضی فراهم می‌کند همه چیز را مثل یک پازل در کنار هم بچیند و متوجه نکات خاص و اتفاقات عجیبی شود.  لازم است بدانید کتاب برای گروه سنی «ه» و «د» به نگارش درآمده است. کتاب دخیل هفتم کتاب «0» نوشته «محمد رودگر» از جمله بهترین آثار داستانی است که مضمون آن، «انقلاب اسلامی ایران» است. در رمان «دخیل هفتم» پای دو روایت می‌نشینیم؛ روایت مردی که در دوران طاغوت درگیر ماجرایی عاشقانه است و روایت پسر جوانی که خواهان عشقی آتشین است. پسر جوان از مرد چهل‌سالۀ داستان می‌خواهد که ماجرای عاشقانه‌اش را تعریف کند. ماجرا از این قرار است که سال 57 مرد جوان به همراه معشوقه‌اش حین فعالیت‌های انقلابی دستگیر می‌شوند و این دستگیری تا پیروزی انقلاب اسلامی به طول می‌انجامد. مرد آزاد می‌شود؛ ولی از دختر داستان که فاطمه نام دارد هیچ خبری نیست. مرد به برادر فاطمه شک می‌کند و گمانش این است که برادر فاطمه مسبب اصلی این ماجراست. در این بین پسر جوان هم درباره داستان‌های عاشقانه خود صحبت می‌کند و فکر مرد چهل‌ساله درگیر داستان عاشقانه پسر می‌شود؛ گویی این همه سال نگاهش به عشق با نقصان‌های زیادی همراه بوده است. هر دو ابعاد جدیدی از روایت‌های عاشقانه را برای هم بازگو می‌کنند و سنجه‌ها و معیارهای جدیدی برای مفهوم عشق به یکدیگر می‌بخشند. داستان علاوه بر اینکه روایتی عاشقانه در سال 57 را به تصویر می‌کشد، رمانی با تمثیل‌های عرفانی و فلسفی نیز محسوب می‌شود که لذت خواندن کتاب را دو چندان می‌کند. کتاب فصل توت‌های سفید روایت کتاب «فصل توت‌های سفید» روایتی زنانه است از جهد و تلاش‌های زنی که کوشیده در بحرانی‌ترین روزهای زندگی‌اش انتخاب‌گر باشد و همواره بهترین تصمیم‌ها را بگیرد و جهان خود را تغییر دهد. داستان با اتهامی ناروا به فروغ آغاز می‌گردد؛ فروغ در ماجرایی حوالی دهه 50 به دلیل گذشته پرفرازونشیبی که از سر گذرانده است با اتهامات سنگینی روبه‌رو می‌شود که طرد و تنهایی را برایش به بار می‌آورد. بهروز به‌عنوان شخصیت سیاه داستان تلاش می‌کند این ننگ را برای فروغ ابدی کند؛ اما با ورود امیر به داستان و آشنایی فروغ با او مسیر داستان تغییر می‌کند. داستان فروغ در دورانی از ایران روایت می‌شود که هرکسی اجازه ورود به این حریم را به خودش می‌داد. فروغ نماد زنی است که در این دوران از هیچ خطری در امان نیست و ترس و اندوه قسمت جدانشدنی زندگی‌اش شده. نویسنده در داستان فروغ، علاوه بر اشاره‌های متعدد به وقایع تاریخی، با توصیف‌های دقیق و نثر غنی لذت خواندن کتاب را بیشتر می‌کند و به‌خوبی کنش‌گری شجاعانه در برابر کلیشه‌های اجتماعی را به تصویر می‌کشد. نویسنده کتاب سیده عذرا موسوی است و کتاب در انتشارات شهرستان ادب به چاپ رسیده است.    کتاب سال گرگ کتاب «سالِ گُرگ» به قلم «جواد افهمی» از نشر انتشارات شهرستان ادب است. «سال گرگ» رمانی است نیمه داستانی با مایه‌های مستند که دست به روایت تاریخ می‌زند. هم داستان می‌گوید و هم با ظرافت و هنر به بخش‌های مهمی از تاریخ انقلاب می‌پردازد. شخصیت اصلی داستان فردی است به اسم شهرام. نویسنده شخصیت داستان را از فردی به نام تقی شهرام الهام گرفته که در واقعیت مهره اصلی تغییر در فرآیندهای فکری و عملی مجاهدین خلق بوده است. نویسنده در کتاب «سال گرگ» تلاش کرده وقایع تاریخی مهم در تغییر ایدئولوژی سازمان مجاهدین را به تصویر بکشد و اطلاعات نسبتا کاملی را در اختیار مخاطب قرار دهد. اشاره به همین نکات کلیدی و مستند، روند داستانی کتاب را کند می‌کند؛ ولی به بخش تاریخی کتاب عیار می‌بخشد. از ویژگی‌های خوب کتاب داوری عادلانه و صداقت نویسنده در روایت ماجراست که بدون هیچ مبالغه و سیاه‌نمایی به پردازش وقایع در قالب یک داستان می‌پردازد و جایی که لازم است اشاراتی به نکات مثبت اعضای گروه هم دارد تا خواننده خودش قضاوت کند و به نقد رفتار اعضا بنشیند. نویسنده کوشیده است با اشاره به نکات مثبت و منفی شخصیت‌ها ایهام را از ذهن مخاطب برچیند و پاسخ بسیاری از سوالات درباره اعضای گروه مجاهدین را پاسخ دهد. رمان سال گرگ را می‌توان یک گزارش تاریخی خوب دانست که حتما ارزش خواندن دارد. کتاب آن مرد با باران می‌آید «آن مرد با باران می‌آید» نوشته «وجیهه سامانی» است که در انتشارات «کتابستان معرفت» به چاپ رسیده است.کتاب درباره چهار ماه پایانی سال 57 است. داستان حول پسری معمولی به اسم بهزاد در یک گروه نوجوان می‌چرخد که مثل تمام هم‌سن‌وسالانش پر از ترس‌ و معذوریت‌های نوجوانی است؛ ولی به‌خاطر غرور و رقابت با یکی از اعضای گروه تن به کاری می‌دهد که از او یک قهرمان می‌سازد. محور اصلی رمان تظاهراتی است که سال 57 در حال رخ‌دادن است. پدر بهزاد میوه‌فروشی به‌شدت محافظه‌کار است که تلاش می‌کند خانواده‌اش را از جریانات انقلابی دور نگه دارد. مدام با فرزند بزرگ خود که دانشجویی انقلابی است بحث و کشمکش دارد و از حضور فرزندش در تشکل‌ و تجمعات انقلابی ناراضی است. اما درست زمانی که انتظارش را ندارد بهزاد فرزند نوجوانش که همیشه سرش توی لاک خودش است وارد جریانی می‌شود که اتفاقات تلخی را رقم می‌زند و از او قهرمانی بزرگ می‌سازد.   کتاب کلاه‌پوستی‌ها «کلاه‌پوستی‌ها» نام رمانی از «سیدمیثم موسویان» است که در «انتشارات صاد» به چاپ رسیده است. کتاب زندگی و مبارزات سیاسی «شهید آیت‌الله اسدالله مدنی» را روایت می‌کند‌. علاوه بر اشاره به ابعاد شخصیتی شهید مدنی، نویسنده کوشیده است فضای پر از دلهره و التهاب روزهای انقلاب به خوبی توصیف شود. زبان اثر زبانی روان و صمیمی است و همین باعث می‌شود مخاطب ارتباط خوبی با کتاب برقرار کند. کتاب با طرح یک داستان فرعی پیرامون شخصیت یک پسر نوجوان که در خانواده‌ای با مشکلات فرهنگی متعدد بزرگ شده است شروع می‌شود. پدرش خلافکار است و نامادری‌اش او را بزرگ می‌کند. برادری دارد که به ارتش پیوسته و از نظر ذهنی و فکری تحت تاثیر تعالیم ارتش است. داستان سرنوشت پسر را به آشنایی با شهید مدنی گره می‌زند و نشان می‌دهد چطور شهید مدنی با اصول اخلاقی و ویژگی‌های شخصیتی‌اش مردم را برای فعالیت علیه نظام طاغوتی همراه‌ می‌کند. از آیت الله مدنی به‌عنوان دومین شهید محراب انقلاب اسلامی یاد می‌شود و خواندن کتابی در رابطه با ابعاد شخصیتی ایشان خالی از لطف نیست. کتاب عاشقی به سبک ونگوگ کتاب «عاشقی به سبک ونگوگ» داستان پسری به اسم البرز است که در خانه یکی از فرماندهان ارتش بزرگ شده و خانواده‌اش به‌عنوان خدمتکار در خانه فرمانده زندگی می‌کنند. البرز دوران کودکی‌اش را با دختر تیمسار نازلی گذرانده است و به مرور البرز عاشق دختر تیمسار می‌شود و برای این عشق دست به هر کاری می‌زند؛ کارهای عجیب و غریبی که نشان از محبت زیاد و عشق پرشور دارد. البرز وارد ماجراهایی می‌شود که پدر نازلی تیمسار ارتش شاهنشاهی یک سر ان‌هاست. البرز متوجه رفت‌وآمدهای مرموز و پنهان به خانه تیمسار می‌شود و راز این رفتارهای مشکوک کم‌کم برملا می‌گردد. سبک نوشتاری خاص «محمدرضا خبوشان» در کنار تکنیک‌های ادبی و نوشتاری خوب و تصویرسازی‌های قوی و توصیفات بدیع کشش زیادی در خواندن کتاب ایجاد می‌کند. اگر خواندن کتاب‌های عاشقانه و تاریخی را دوست دارید حتما کتاب عاشقی به سبک ونگوگ برای شما لذت‌بخش خواهد بود. کتاب تبخال داستان «تبخال» ماجرای پزشکی است که در اواخر سال‌ 57 به‌خاطر همراه داشتن کلت و اعلامیه و حضور در قیام مردم تبریز توسط ساواک دستگیر می‌شود. این دستگیری 6 ماه طول می‌کشد و شکنجه‌های متعدد روح و روان دکتر را به هم می‌ریزد. بعد از آزادی دکتر دل‌ودماغ هیچ کاری را ندارد و تصمیم می‌گیرد به‌دنبال دوست قدیمی‌اش بگردد و او را ملاقات کند. دوستی که اکنون در ارتش هوایی شاهنشاه کار می‌کند و نقشه کشیده است یکی از جنگنده‌های ارتش را به نشانه اعتراض بدزدد و به خارج از کشور پناهنده شود. داستان دارای دو روای است یکی دکتر و دیگری نظامی مشغول در نیروی هوایی. واگویه‌های دکتر و فضاسازی نویسنده از اتفاقات و مکان‌هایی که داستان در آن رخ می‌دهد کتاب را جذاب‌تر می‌کند. از طرفی نویسنده تلاش کرده است همراهی ارتش با مردم را در تظاهرات و وقایع انقلاب 57 نشان بدهد.   به قلم «فرزانه غلامشاهی»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

انسان موفق از منظر دین، کسی است که دنیا و آخرتش قرین عافیت باشد. برنامه جامع دین برای سلامت روح و روان در دنیا و مصونیت از عذاب آخرت، «نماز» است. نماز، با پر کردن ذخیره انرژی، حال خوب افراد در زندگی را تضمین و با زنده‌کردن یاد خدا و معاد در پنج نوبت در روز، فرد را در برابر گناه بیمه می‌کند. اما طبیعتاً نمازی که از روی عادت و بدون حضور قلب خوانده شود، این آثار زیبا را بر روح ما نخواهد گذاشت.  ویژگی های یک نماز خوب چیست؟ نمازی که قرار است روح ما را سیراب کند چه ویژگی‌هایی دارد؟ آثار و برکات نماز خوب در دنیا و آخرت چیست؟ راهکارهای رسیدن به چنین نمازی چیست؟ در این مقاله با ما همراه شوید تا در کتاب‌های ارزنده، جواب تک‌تک این سؤالات را پیدا کرده و قدم قدم به «نماز با حضور قلب» برسیم. همچنین ما در این مقاله برای کمک به پدران و مادران دغدغه‌مند و علاقه‌مند کردن فرزندان به نماز، کتاب‌های خوبی را معرفی کرده‌ایم. کتاب‌های معرفی شده در انتهای مقاله را نیز برای کودکان دلبندتان بخوانید؛ اگر می‌خواهید به نماز علاقه‌مند شده و ذهن پر از سؤالشان با فلسفه نماز آشنا شود. معرفی کتاب در مورد نماز کتاب حکمت ناب 5: نماز  کتاب «نماز» از آثار آیت‌الله حائری شیرازی است که توسط انتشارات دفتر نشر معارف در 140 صفحه منتشر شده است. انسان موجودی است که با علم به علت یک عمل و تأثیرات آن بر زندگی‌اش، انگیزه بیشتری برای انجام آن کار می‌گیرد. این کتاب ابتدا از چیستی نماز می‌گوید.  ذکر بودن نماز یعنی چه و چه تفاوتی با تقلید و تلقین دارد؟ کارکردهای نماز و ذکر در زندگی بشر چیست؟ ذکر، قلب انسان را زنده می‌کند و از قلب زنده رفع عطش می‌کند. ذکر، انسان را از این جاذبه خارج و در جاذبه دیگری قرار می‌دهد. در ادامه از رابطه داخل و خارج نماز و اینکه نماز هماهنگ‌کننده اعتقاد و عمل است سخن می‌گوید. فصل بعدی «نماز و ولایت» نام دارد و به سؤالاتی چون «چرا تقوای بدون ولایت نجات‌بخش نیست؟» و «چرا ولایت شرط قبولی نماز است؟» پاسخ می‌دهد. هدف از جعل ولایت، اقامه نماز است و نماز جزئی از سیستم ولایت. اثر ولایت، ورع است و هر جا ادعای ولایت باشد؛ ولی ورع نباشد، همان صرف ادعاست.  آیت‌الله حائری در ادامه کتاب از فلسفه نماز می‌گوید. نماز، انتقال از طبیعت به فطرت است. کسی که فطرتش بر او حاکم نیست و تحت پیروی از طبیعتش قرار دارد، تشنه آب حیات نیست. نماز حقیقی، انسان را از طبیعت به فطرت منتقل می‌کند. حکمت اوقات نماز چیست؟ امام رضا (ع) در پاسخ به این سؤال می‌فرمایند: «این نظم را داده‌اند برای اینکه کارها با یاد خدا شروع و با یاد خدا تمام شود.» اذکار و افعال نماز چه فلسفه‌ای دارند؟ نماز یادآور چه چیزهایی است؟ بزرگی خدا، تبعیت از رسول اکرم (ص)، انس باخدا و احیای مسئولیت.  اگر شما هم سؤالات زیادی درباره فلسفه نماز، افعال و اذکار نماز دارید، اگر دنبال معرفت بیشتر نسبت به نماز هستید و اگر دنبال نماز همراه با ورع هستید، مطالعه این کتاب کمک شایانی به شما خواهد کرد.   کتاب چگونه یک نماز خوب بخوانیم با «چگونه یک نماز خوب بخوانیم» قدم‌به‌قدم به «نماز خوب» می‌رسیم. اولین قدم «نماز مؤدبانه» است، جلوتر می‌رویم و از «نماز متفکرانه» هم عبور می‌کنیم، در انتها به مقصد نهایی و قرارگاه عاشق و معشوق یعنی «نماز عاشقانه» می‌رسیم. این کتاب که از آثار استاد علیرضا پناهیان است، در 215 صفحه به چاپ رسیده است.  فصل اول «چگونه یک نماز خوب بخوانیم» به نقش نماز در زندگی پرداخته و از رابطه عبادت بانشاط روح می‌گوید. این که نیاز اصلی انسان به خود خداست نه نعماتی که از او می‌گیرد و اگر ارتباط انسان با خدا قطع شود باتری روحش ضعیف و نهایتاً دل‌مرده می‌شود. در ادامه نیز برخی از آثار نماز بیان شده است. کتاب «چگونه یک نماز خوب بخوانیم» نگاه متفاوتی از نماز ارائه می‌کند؛ نماز یعنی چشم گفتن به خدا. علیرضا پناهیان در ادامه از عظمت خدا و رابطه‌اش با نماز صحبت کرده است؛ درک عظمت خدا در این دنیا فقط به کمک «نماز خوب» حاصل می‌شود. زمانی که عظمت خدا در دل بنده‌ای نشست، خوف خدا نیز در دلش می‌نشیند، و وقتی خشیت از خدا در دل بنده‌ای نشست، خدا  بندهٔ نازنینش را در آغوش می‌گیرد و این خوف کلید رابطه عاشقانه با خداست. رعایت ادب در نماز اولین قدم برای رسیدن به «نماز خوب» است. «ادب» اولین امری است که یک عبد در پیشگاه مولایش باید تمرین کند و فرا بگیرد و اولین جایی که باید ادب را در مقابل خدا رعایت کنیم، سر نماز است. رعایت احکام و اول وقت خواندن نماز از مصادیق رعایت ادب است. استاد پناهیان در کتاب «چگونه یک نماز خوب بخوانیم» به آثار و فواید نماز مؤدبانه نیز پرداخته؛ از بین‌رفتن تکبر، عظمت‌یافتن خدا و تحقیرشدن دنیا در دل، اصلاح نفس و تقویت خوبی‌ها در روح انسان از آثار نماز مؤدبانه است. در واقع یکی از اسرار وجوب نماز، همین رعایت ادب در پیشگاه خداست. فصل بعدی کتاب و قدم دوم در مسیر رسیدن به نماز عاشقانه، «نماز متفکرانه» است؛ نماز متفکرانه، نماز بامعنا است، یعنی سر نماز به هیچ‌چیز جز خدا فکر نکنیم و سعی کنیم فقط و فقط عبد باشیم. نماز متفکرانه در واقع یک نوع رعایت‌کردن «ادب باطنی نماز» است.  مرحله آخر «نماز عاشقانه» است؛ بعد از رعایت ادب ظاهری و فکری، نوبت به این می‌رسد که «ادب قلبی» را رعایت کنیم. استاد پناهیان در انتهای کتاب دو توصیه برای بهترشدن نماز دارد: خواندن نماز شب به نماز روز خیلی کمک کرده و نواقص آن را جبران می‌کند و توصیه دوم اینکه؛ برویم درِ خانه خدا از نمازهایی که خوانده‌ایم استغفار کنیم تا خدا برگردد و نمازهایمان را درست کند. اگر شما نیز از نمازهای کسالت‌بار بی‌توجه خسته شده‌اید و دلتان یک نماز با توجه و عاشقانه می‌خواهد، مطالعه این کتاب و عمل به آموزه‌های آن در این راه کمک شایانی به شما خواهد کرد.    کتاب آداب نماز «آداب نماز»، کتابی بی‌نظیر در مورد نماز از «امام خمینی» است که در آن، «اسرار و آداب باطنی نماز» مطرح شده است. امام خمینی این کتاب را در سال 1321 شمسی و بعد از نگارش کتاب «سر الصلوه»، تالیف کرده است. کتاب «سرالصلاه» کتاب دیگری از امام خمینی در مورد نماز است که موضوع آن همانند این کتاب، «اسرار و آداب باطنی نماز» است اما با زبانی عرفانی و تخصصی که مناسب فهم عمومی نیست. به همین جهت بعد از نوشتن «سرالصلاه»، کتاب حاضر را با زبانی عمومی و ساده به نگارش درآوردند.  اگر به دنبال تفسیری رمزی عرفانی از افعال و اذکار نماز هستید، اگر حرکات و سکنات نماز برایتان بی‌معناست و برایتان سوال است که تکبیر، سجده، رکوع و تشهد چه معنایی دارند، اگر به دنبال فهم عمیق‌تری از اذکار نماز هستید، کتاب «آداب نماز امام خمینی» را از دست ندهید. با خواندن کتاب «آداب نماز امام خمینی» دریچه تازه‌ای از نماز برای‌تان گشوده می‌شود و دریافتتان از نماز و عبادت، بسیار متفاوت‌تر خواهد بود. امام خمینی در «آداب نماز»، که البته در ابتدای آن نوشته‌ای خطاب به احمد پسرش و فاطمه طباطبایی عروسش دارد، با زبانی شیوا، مسجع و روان و دلنشنین (و البته متناسب با زمان تالیف کتاب یعنی دهه بیست)، گام به گام ما را با حقیقت نماز آشنا می‌کند.  کتاب از یک مقدمه، سه مقاله و یک خاتمه تشکیل شده. در مقدمه توضیحی در باب «آداب باطنی نماز» داده شده و سپس، آداب عمومی عبادت (مثل خشوع، طمانینه، نشاط، حضور قلب)، آداب مقدمات نماز (مثل وضو و طهارت، مکان نماز، لباس نماز) و آداب مقارنات نماز (مثل اذان و اقامه، نیت، قرائت، رکوع، سجده) بیان شده است. در بخش مربوط به قرائت، شاهد تفسیر سوره حمد، توحید و قدر از امام خمینی هستیم. با مطالعه کتاب «آداب نماز امام خمینی»، هم فهم متفاوتی از نماز و عبادت پیدا می‌کنید و هم‌چنین تصورتان از امام خمینی دگرگون می‌شود. کسی‌که در ذهن ما یک رهبر و یک سیاست‌مدار است اما با مطالعه این کتاب، تصویری دیگر از ایشان در ذهنمان نقش می‌بندد و از اینجا متوجه می‌شویم پشتوانه امام خمینی در تمام فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی ایشان، اتصال شدید معنوی و قدرت روحی بزرگ ایشان بوده که گوشه‌ای از آن در این کتاب خودش را نشان داده. در بخشی از کتاب «آداب نماز» این‌گونه می‌خوانیم: «بدان که از برای نماز، غیر از این صورت، معنایی است و غیر از این ظاهر، باطنی. و چنانچه ظاهر را آدابی است که مراعات ننمودن آنها یا موجب بطلان نماز صوری یا نقصان آن گردد، همینطور از برای باطن آدابی است قلبیه باطنیه که با مراعات ننمودن نماز معنوی را بطلان یا نقصان دست دهد، چنانچه با مراعات آنها نماز دارای روح ملکوتی شود… ما تا در حجاب عالم ملک و خدر طبیعت هستیم از آن عالم نمی توانیم ادراکی نماییم و دستی از دور بر آتش داریم. کدام حسرت و ندامت و زیان و خسارت بالاتر از آن است که چیزی که وسیله کمال و سعادت انسان است و دوای درد نقایص قلبیه است و در حقیقت صورت کمالیه انسانیه است، ما پس از چهل پنجاه سال تعب در راه آن از آن به هیچ وجه استفاده روحیه نکرده سهل است، مایه کدورت قلبیه و حجاب های ظلمانیه شود، و آنچه قره العین رسول اکرم است موجب ضعف بصیرت ما گردد…»   کتاب سرود یکتاپرستی «سرود یکتاپرستی» نوشته شهید بهشتی توسط انتشارات روزنه به چاپ رسیده است. اگرچه نماز به‌عنوان یکی از سنت‌های دینی بلکه به‌عنوان ستون دین در بین مسلمانان قدمتی دیرینه دارد، اما نسل جوان و نوجوان ما که نسلی پرسشگر است با این پاسخ که نماز فرمان الهی است قانع نشده و به دنبال فلسفه و چیستی نماز هستند. شهید دکتر بهشتی در کتاب «سرود یکتاپرستی» از چیستی و فلسفه نماز، تغییر قبله و زبان نماز مطالبی می‌گوید که می‌تواند پاسخ بسیاری از پرسش‌های ما درباره نماز را پاسخ دهد. این کتاب شامل چهار گفتار و یک نوشتار از دکتر بهشتی است. اولین گفتار که در مرکز اسلامی هامبورگ ایراد شده است به تجزیه و تحلیل نقش نماز در زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان می‌پردازد. گفتار دوم از سلسله مباحث تفسیر این شهید بزرگوار در رابطه با تغییر قبله از مسجدالاقصی به مسجدالحرام می‌باشد. ایشان مبحث تغییر قبله را از جنبه فقهی و علمی و همچنین بر حول نقش سیاسی و اجتماعی آن در مرحله حساس از نهضت اسلامی بررسی می‌کند و از نقش قبله واحد در یکپارچگی مسلمانان می‌گوید.  در گفتار سوم علت قرائت نماز به زبان عربی، با بیانی روان و به دور از اصطلاحات فنی فقهی بیان شده است. پایان‌بخش کتاب، نوشتاری است از آیت الله شهید بهشتی با عنوان «نماز چیست؟» که بار دیگر بر نقش حیات‌بخش نماز تأکید کرده است: «نماز، سرود توحید و یکتاپرستی و سرود فضیلت و پاکی است که باید فکر و روح ما را در برابر عوامل شرک‌زا و آلوده‌کننده‌ای که در زندگی روزمره با آن‌ها سروکار داریم پاک و یکتاپرست نگه دارد.» سؤالاتی چون «چرا باید نماز بخوانیم؟»، «اگر نماز صحبت با خداست، چرا باید به زبان عربی خوانده شود؟» «فلسفه روبه‌قبله نمازخواندن چیست؟» گاهی در ذهن همه ما به‌خصوص نسل جوان امروزی که با شبهه‌های زیادی در فضای مجازی مواجه است، ایجاد می‌شود. اگر شما هم دنبال یافتن پاسخ برای این دست از سؤالات هستید، مطالعه این کتاب پیشنهاد ما به شماست.   کتاب عبادت یا عبودیت؟ از جمله کتاب‌های خوب درباره نماز، کتابی با عنوان «عبادت یا عبودیت؟» از امام موسی صدر است. این کتاب که جلد یازدهم از مجموعه در قلمرو اندیشه امام موسی صدر است، به بحث درباره فلسفه عبادت پرداخته. «عبادت یا عبودیت»، شامل گفتارها و نوشتارهای امام موسی صدر درباره «عبادت، دعا و برخی از مناسک مثل نماز و روزه» است. اندیشه مترقی امام موسی صدر و فهم متفاوت او از دین، خودش را به خوبی در این کتاب نشان داده. با مطالعه این کتاب متوجه می‌شویم اساسا در نگاه امام موسی صدر فاصله‌ای میان عبادیات و اجتماعیات نیست؛ تبیینی از مناسک که امروزه به شدت مورد نیاز است. امام موسی صدر در گفتارهای خود، میان عبادت و عبودیت فرق می‌گذارد، عبادت را مقدمه آزادی انسان می‌داند و عبودیت را موجب بندگی و اسارت. لذا معتقد است در اسلام، عبودیت نداریم و عبادت، تمرینی است تا انسان، به انسانیت نزدیک‌تر شده و از هر قید و بندی آزاد شود. «عبادت و عبودیت»، «جنبه تربیتی نماز»، «فاطمه و نماز»، «دعا»، «معنای روزه»، «دین خود را بازشناسی کنیم»، «نادیده گرفتن درد مردم کفر و الحاد است» و «ما با خودمان چه کردیم؟» برخی از سرفصل‌های کتاب حاضر است.   کتاب خلوت انس «خلوت انس» بیانات رهبر انقلاب در «اهمیت، آداب و آثار نماز» است که توسط انتشارات انقلاب اسلامی در 122 صفحه منتشر شده است. این کتاب از جامع‌ترین کتاب‌های موجود در موضوع نماز است که از حقیقت نماز تا آثار آن، از آداب نماز تا اهمیت نوافل، از جایگاه نمازجمعه و جماعت تا وظیفه مؤمنان در اقامه فرهنگ نماز را با بیانی شیوا، روان و همه‌فهم در اختیار مخاطب قرار می‌دهد. در فصل اول کتاب از «مفهوم و حقیقت نماز» می‌خوانیم. نماز، خضوع انسان در برابر پروردگار است. نماز، یکی از بزرگ‌ترین نعمت‌های خداوند است که به ما این فرصت را می‌دهد که هر روز چند بار ناگزیر با خدای خودمان حرف بزنیم. نماز، برآورنده یکی از نیازهای طبیعی ماست، نیاز به خشوع و نیایش در برابر خداوند. نماز، اولین واجب اسلام و مهم‌ترین ابزار تذکر دائمی است. «پرواز تا ملکوت» عنوان فصل دوم کتاب است که از آثار و برکات نماز سخن می‌گوید. آیت‌الله خامنه‌ای نماز را مهم‌ترین عمل برای رسیدن به قله‌های سعادت می‌داند. عملی که مایه آرامش دل‌ها و برطرف‌کننده نگرانی‌هاست، مایه سرور و نشاط حقیقی است، ازبین‌برنده ظلمت گناهان و علاج تکبر است. ایشان از آثار اجتماعی نماز نیز می‌گوید. نماز، شکل‌دهنده هندسهٔ نظام اسلامی است. کلیدی‌ترین عنصر اصلاح فرد و جامعه است، ترویج نماز موجب کاهش آسیب‌های اجتماعی است، عامل مهم انضباط اجتماعی و قدرت لایزال در برابر جبهه فساد است. رهبر معظم انقلاب به‌ثمررسیدن انقلاب اسلامی را به برکت گرایش معنوی و تقید مردم به نماز می‌دانند. فصل بعدی «خلوت انس» درباره «آداب نماز» است. در ابتدای فصل از «حضور قلب، اهمیت آن و راهکارهای کسب حضور قلب در نماز» می‌خوانیم. در ادامه از «نماز اول وقت» و سپس از اخلاص و خشوع در نماز می‌خوانیم. حضرت آیت الله خامنه‌ای در آداب نماز می‌گوید واجب است همه اذکار نماز از جمله حمد و سوره به طور صحیح و با لهجه عربی قرائت شود. ادب دیگر نماز سبک نشمردن آن است.  در ادامه کتاب، اهمیت و جایگاه نوافل و مستحبات بیان شده. مستحبات در ایجاد حضورقلب در نماز تاثیر بسزایی دارد. آیت الله خامنه‌ای از اهمیت «نماز شب» می‌گوید، اینکه نماز شب دورکننده گناهان است، حضرت حق برای تحمل بار سنگین مسئولیت به پیغمبر و حبیب خودش خطاب فرمود که نماز شب بخوان. «وظیفه مومنان در اقامه فرهنگ نماز چیست؟» این سوال در فصلی تحت عنوان ستون خیمه دین پاسخ داده شده. در این فصل توصیه‌های راهگشا برای اقامه نماز در جامعه توسط رهبر معظم انقلاب بیان شده است. بیانات آیات الله خامنه‌ای درباره جایگاه و فضیلت «نماز جمعه و جماعت» نیز در فصلی از کتاب آورده شده است. نماز جمعه نماد ذکر خدا و جنگ با دشمنان است. در فصل آخر کتاب از «سیره عملی معصومین و اولیاء الله درباره نماز» می‌خوانیم. وصف امیرالمونین در محراب عبادت، جد و جهد حضرت زین العابدین در نماز، نماز و گریه‌های نیمه شب امام خمینی و نجوای نیمه شب میرزا جواد آقای ملکی تبریزی از جمله عناوین این فصل می‌باشد.    کتاب دستورات اخلاق توحیدی 3: نماز اول وقت مجموعه چهارجلدی «دستورات اخلاق توحیدی»، دستورات چهارگانه مکتب تربیتی علامه طباطبایی را توضیح داده است. این مجموعه عارفانه توسط انتشارات فیض فروزان و زیرنظر «استاد محمدتقی فیاض» بخش منتشر شده است. جلد سوم این مجموعه درباره «نماز اول وقت» می‌باشد. محافظت از نمازهای یومیه شئون مختلفی دارد که مهم‌ترین آن مراقبت از اوقات نماز است. سالک در مسیر سیر الی الله، در مرحله اول باید بر نماز اول وقت اهتمام جدی داشته باشد. این جلد از مجموعه «دستورات اخلاق توحیدی» از اهمیت نماز و پیامدهای بی نمازی، اهمیت نماز اول وقت، آثار آن و پیامدهای تاخیر در نماز می‌گوید. فصل آخر این کتاب در رابطه به نماز جماعت و آثار فردی و اجتماعی آن می‌باشد.  اگر اهل نماز هستید ولی در مراقبت از اوقات آن سستی می‌کنید، اگر به دنبال فضیلت نماز اول وقت هستید ولی راهکار عملی آن را نمی‌دانید، کتاب «دستورات اخلاق توحیدی» پیشنهاد ویژه ما به شماست.   کتاب پرسش ها و پاسخ های دانشجویی 43: نماز، چیستی و چرایی مجموعه کتاب‌های «پرسش ها و پاسخ های دانشجویی»، به همت نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها تدوین شده و دفتر نشر معارف آن را منتشر کرده است. این مجموعه به بررسی مهم‌ترین سوالات و شبهات نسل جوان پرداخته و تلاش کرده تا با استفاده از نظرات علما و مجتهدین، پاسخ‌های مناسبی را برای آن‌ها بیان کند. تنوع موضوعی این مجموعه و پرداختن به موضوعات به‌روز و متفاوت از نکات قابل توجه این کتاب‌هاست. جلد چهل و سوم مجموعه «پرسش ها و پاسخ های دانشجویی»، با تلاش «سید حسن موسوی» با عنوان «نماز؛ چیستی و چرایی» به مسئله «نماز» پرداخته است. در این کتاب به سوالات فقهی، عرفانی، سیاسی و اجتماعی در مورد نماز پاسخ داده شده. کتاب «نماز، چیستی و چرایی» به 97 پرسش درباره «ماهیت و فلسفه نماز» می پردازد. «معنای نماز»، «پیشنیه نماز»، «وجوب نماز»، «چرایی نماز»، «نماز و اصول دین»، «نماز به زبان عربی»، «آثار تربیتی نمازهای پنج‌گانه»، «اسرار نماز»، «آثار اجتماعی نماز»، «رفاه بی‌نمازها»، «نماز و یوگا»، «فلسفه وضو»، «تفاوت وضوی زن و مرد» و … از جمله موضوعات و سوالاتی است که در این کتاب به صورت ساده، بلیغ و مختصر به آن پرداخته شده است.  اگر علاقه‌مند به آگاهی در مورد «فلسفه و چرایی نماز» هستید این کتاب مناسب شماست اما اگر دوست دارید در مورد «احکام فقهی نماز» بیشتر بدانید، جلد هفتادم همین مجموعه با عنوان «احکام نماز» احتمالا برایتان جالب باشد. کتاب «احکام نماز»، پرسش‌هایی درباره احکام فقهی و شرایط صحت و بطلان نماز را مطرح کرده و به آن‌ها پاسخ داده.   کتاب فرودگاه فرشتگان «فرودگاه فرشتگان» نوشته اصغر آیتی در سه جلد و توسط انتشارات مهرستان به چاپ رسیده است. بیماری مدرن عصر ما که دامن نوجوانان و جوانان را گرفته، بی بند و باری، بی‌دینی و بی‌نمازی است. بیماری که بیش از درمان به پیشگیری نیاز دارد. مهم‌ترین پیشگیری، تربیت صحیح است که فرزندان ما را در برابر آسیب‌های اجتماعی بیمه می‌کند. اصغر آیتی در مجموعه «فرودگاه فرشتگان» مهارت‌های «نمازخوان‌کردن بچه‌ها و پایبندی آن‌ها به دینـ را با قلمی شیرین برای پدر و مادرها، معلمان و مربیان نوشته است. جلد اول این مجموعه درباره «مهارت‌های پایبندی به نماز در فرزندان زیر شش سال» است. در فصل نخست از «چرایی نماز» سخن گفته، از اینکه نماز محبوب‌ترین عمل نزد خدا و اهل بیت است، زیباترین راه ارتباط با خداست و اینکه نماز مایه عاقیت به خیری انسان هاست. فصل دوم درباره «جایگاه تربیتی خانواده» و «اهداف مهم تشکیل خانواده» می‌باشد. همچنین در این فصل اصول تربیتی اهل بیت در خانواده بیان شده است. نویسنده در فصل بعدی از آثار نماز در خانواده سخن می‌گوید؛ سلامت روانی خانواده، برکت در خانواده، افزایش محبت در خانواده، ایمنی خانواده از آسیب‌های اجتماعی و آمرزش والدین از جمله این آثار می‌باشد. فصل چهارم به سوال «چگونه به نماز دعوت کنیم؟» پاسخ می‌دهد. اصغر آیتی ده اصل مهم برای دعوت به نماز بیان می‌کند که از جمله آنها شروع از خود، اقدام به موقع و آسان گیری می‌باشد. فصل آخر نیز به بیان مهارت‌های نمازخوان کردن قبل از تولد تا شش سالگی می‌پردازد. در این فصل بعد از بیان ویژگی‌های کودکان، تا قبل از شش سالگی، ده گام برای پایبندی فرزندان به نماز بیان شده است. جلد دوم مجموعه فرودگاه فرشتگان درباره «مهارت‌های پایبندی به نماز در فرزندان شش تا هجده سال» است. این کتاب در دو فصل نوشته شده که فصل اول درباره فرزندان شش تا دوازده سال و فصل دوم درباره فرزندان دوازده تا هجده سال است. نویسنده در هر فصل ویژگی‌های آن دوره و سپس گام‌های اساسی برای نمازخوان کردن فرزندان در آن دوره را به طور مفصل بیان می‌کند. در جلد سوم از «علل سستی در نماز و ترک آن» می‌خوانیم. این جلد برای کسانی است که پیشگیری نکرده و حالا دنبال درمان‌اند و به دغدغه بخش اعظمی از خانواده‌ها پرداخته: بی‌توجهی به نماز در سنین نوجوانی!  در این جلد عوامل درونی سستی در نماز (بینشی، گرایشی و رفتاری) و راهکار عملی درمان آن بیان شده. شکل نگرفتن اعتقادات صحیح، جهل نسبت به فلسفه نماز و عبادت و برداشت غلط از مهربانی و بخشش خدا از جمله عوامل بینشی است. از عوامل گرایشی می‌توان به احساس عقب ماندگی، خجالت و لجبازی اشاره کرد. همچنین عوامل رفتاری مثل سستی و تنبلی، ادعای نداشتن وقت و نداشتن برنامه در زندگی از عوامل ترک نماز محسوب می‌شود که در جلد سوم فرودگاه فرشتگان می‌توانید راه درمان هر یک را به طور مفصل بخوانید.   بهترین کتاب ها در مورد نماز برای کودک و نوجوان در ادامه برای کودک و نوجوان دلبند شما که دلتان می‌خواهد دیدگاه زیباتر و صحیح‌تری نسبت به نماز داشته باشند، کتاب‌هایی معرفی شده است. کتاب بی نمازها خوشبخت ترند کتاب «بی نمازها خوشبخت ترند» اثر فاطمه دولتی توسط انتشارات ستاد اقامه نماز در 136 صفحه به چاپ رسیده است. این کتاب که شامل چهارده داستان کوتاه دخترانه با موضوع «نماز» است، نوجوان را با تاثیرات نماز در زندگی در قالب داستان آشنا می‌کند. در بخشی از کتاب «بی نمازها خوشبخت ترند» اینگونه می‌خوانیم: «...زبونم لال خدا قد دکتر نمی دونه؟! یعنی علم خدا کمتر از دکتره که برای حرفض ارزش قائل نیستی؟ نمی‌خواهم احساساتی شوم، اما برای یک لحظه خودم را می‌بازم. بی بی چادرش را جلو می‌کشد و ادامه می‌دهد: ـ «تو با اینکه ناراحتی، با اینکه از عکس العمل دوستات می‌ترسی، با اینکه موهات رو دوست داشتی، ولی به خاطر حرف دکتر بی چون و چرا موهای قشنگت رو از ته زدی! مادرت می گه باید روزی سه بار محلول‌های دکتر رو بزنی به سرت. دو بار هم سرت رو با شامپوی مخصوص بشوری. حالا خدا که خالقته و علمش بالای همه علم هاست، گفته که پنج وعده توی روز نماز بخونید؛ دخترم تو خدا رو قد دکتر قبول نداری؟!» اذان تمام می‌شود، بی بی منتظر جواب من نمی‌ماند، می ایسند رو به قبله و قامت می‌بندد.»   کتاب به همین سادگی چگونه همیشه به یاد خدا باشیم؟ «به همین سادگی» که خانم کلر ژوبرت برایمان می‌نویسد. این کتاب را نشر فرهنگ اسلامی در 24 صفحه منتشر کرده است. نقاشی و رنگ آمیزی‌های زیبا و گرمش به کودک نشاط می‌بخشد و داستان جذابش او را با نونوکی، پرنده‌ای که برای اولین بار بال گشوده همراه می‌کند. نونوکی خوشحال است که می‌تواند پرواز کند و از فراز آسمان شهر مردم را ببیند اما یه چیز خیلی نارحتش می‌کند. اینکه وقتی داخل لانه بود مدام به یاد خدا بود اما الان حواسش به چیزهای دیگر پرت می‌شود و خدا را فراموش می‌کند. او وقتی مسئله را با مامان گنجشک دانا در میان می‌گذارد، راه حل جالبی از او می‌گیرد... داستان کتاب «به همین سادگی» از آیه 14 سوره طه گرفته شده که می‌فرماید: «منم خدای یکتا که هیچ خدایی جز من نیست، پس مرا بپرست و نماز را برای یاد من به پادار.»   کتاب قصه های سوسن و سینا مجموعه 10 جلدی «قصه های سوسن و سینا» نوشته سید محمد مهاجرانی از انتشارات توتک برای آشنایی کودکان با احکام نماز نوشته شده است.  این مجموعه با زبانی شیرین و ساده ماجراهای جذاب را که برای سوسن و سینا و خانواده‌شان رخ می‌دهد بیان می‌کند. در هر جلد از این مجموعه کودک در قالب داستان با یکی از احکام نماز آشنا می‌شود؛ وضو، تیمم، قبله، مکان نمازگزار، مبطلات نماز و نماز جماعت از جمله موضوعاتی است که هریک در جلدهای جداگانه مجموعه آموزش داده شده. کتاب کودکان می‌پرسند غلامرضا حیدری ابهری در مجموعه «کودکان می‌پرسند»، به سوالات اعتقادی و مذهبی کودکان با زبانی ساده پاسخ می‌دهد.  این مجموعه توسط انتشارات قدیانی، به صورت پرسش و پاسخ برای پدر و مادرها، برای وقت‌هایی که کودکان درباره خدا، قرآن، نماز، پیامبران و امامان سوال می‌پرسند، منتشر شده است. جلد سوم «کودکان می‌پرسند» درباره نماز و پاسخ به سوال «چرا باید نماز بخوانیم؟» می‌باشد. نویسنده با زبانی کودکانه و تصاویر زیبا و جذاب به این سوال پاسخ می‌دهد که سود نماز به خدا نمی‌رسد، سود نماز به خود ما می‌رسد. کسی که روزی پنج بار با خدا حرف می‌زند کمتر هوس گناه و کار بد می‌کند. اگر شما نیز کودک 6 تا 12 ساله دارید که دلتان می‌خواهد نمازخوان شود ولی ذهن پر از سوال او دائم از چرایی نمازخواندن می‌پرسد، با این کتاب می‌توانید با زبان کودکانه با او صحبت کنید و پاسخ سوالاتش را بدهید. به قلم «فاطمه‌معصومه منیری»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

راهی نورانی که رفتنی است: رد پای تجربه نزدیک به مرگ در کتاب ها زندگی سفری است که با تولد آغاز می‌شود و این راهی است به سوی مرگ، مقصدی که بخواهی نخواهی هر روز یک گام به مقصد آن نزدیک می‌شویم. جاودانگی و فرار از مرگ یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های نوع بشر از آغاز جهان است. جای پای مفاهیم قوی مثل «مرگ»، «تجربه نزدیک به مرگ» و «ترس از مرگ» اولین بار در کتاب که نه در خشت‌نوشته‌هایی به نام «حماسه گیل گمش» به چشمم خورد. حماسه‌ای که به زبان اکدی در اواخر هزاره دوم پیشادوران مشترک بر لوح خشتی مکتوب گشت. «گیل‌گمش» قهرمان داستان، دوستی به نام «انکیدو» دارد که یک انسان است. اولین بار که گیل‌گمش با فانی بودن دوستش روبرو می‌شود، به دنبال اندوه و غم از دست دادن دوست عزیزش، به دنبال جاودانگی و فرار از مرگ دست به جستجویی پر از مخاطره می‌زند اما راه به جایی نمی‌برد. دومین اثر مکتوبی که در آن «حیات پس از مرگ» و «تجربه نزدیک به مرگ» رد پای روشنی از خود دارد، داستان «ارداویراف نامه» است. ویراف، موبدی است که به دنیای پس از مرگ سفر می‌کند و اخبار آن را برای زندگان می‌آورد. این داستان شامل دیدگاه‌های مذهبی زرتشتیان درباره دوزخ و برزخ است.  بعد از آن در جستجوی خود به «رساله الغفران» نوشته «ابوالعلا معری» رسیدم که در آن نویسنده به شرح بهشت و دوزخ البته بر اساس اعتقادات مسلمین می‌پردازد. کتاب بعدی «کمدی الهی» در قرن سیزدهم میلادی است که توسط نویسنده ایتالیایی «دانته الیگیری» درباره سفر خیالی دانته به برزخ و بهشت و دوزخ است. در قرن هفدهم میلادی نیز نویسنده بزرگ دیگری به نام «جان میلتون» بار دیگر کتابی با مضمون «حیات پس از مرگ» و تجربیات شگفت‌انگیز در دوزخ و برزخ و بهشت با عنوان «بهشت گمشده» را نوشته است. هرکدام از این کتاب‌هایی که با موضوع «زندگی پس از مرگ» سده‌ها قبل نوشته شده‌اند بر اساس رؤیاها و البته بیشتر بر اساس آموزش‌های مذهبی و اساطیری دوران تاریخی خود تهیه شده‌اند. این میزان از قدمت تفکرات مکتوب انسان درباره «مرگ» و «دنیای پس از مرگ» نشان می‌دهد دانستن درباره آن به بخش بزرگی از دغدغه انسان‌ها در همه اعصار تبدیل شده است. این روزها بشر توانسته است با رشد و توسعه فناوری، هر روز ابزارهای جدیدی برای نزدیک شدن به نشانه‌های علمی در مورد حقیقت «زندگی پس از مرگ» کشف کند و دیگر به رؤیاپردازی و تکیه بر افسانه‌ها و داستان‌های اساطیری نیازی نیست اما کنجکاوی همیشگی و سیری‌ناپذیر او هنوز هم ادامه دارد. تجربه نزدیک به مرگ (NDE) چیست؟ «تجربه نزدیک به مرگ» با اصطلاح «Near-death Experience» یا به صورت مخفف «NDE» در فرهنگ غربی شهرت دارد. «مطالعات نزدیک به مرگ» رشته‌ای از روانشناسی و روانپزشکی است که فیزیولوژی، پدیدارشناسی و اثرات بعدی تجربه نزدیک به مرگ را مطالعه می‌کند. شاید داستان «سرباز» در کتاب «جمهوری» افلاطون، اولین بارقه‌های خروج از وهم‌انگاری پدیده «تجربه نزدیک به مرگ» باشد. در آنجا افلاطون به شرح خاطرات یک سرباز از مرگ موقتش می‌پردازد. بعدها «آلبرت ‌هایم» (Albert Heim) زمین‌شناس و کوهنورد سوییسی در قرن نوزدهم مجموعه خاطراتی از کوهنوردانی که این تجربه را داشتند جمع‌آوری و منتشر کرد. در این مقاله تلاشمان این است که در کنار کتاب‌هایی که با رویکرد مستندنگارانه توسط نویسندگان ایرانی و با دید معنوی اسلامی منتشر شده‌اند به کتاب‌هایی که در سطح جهان هم مورد توجه هستند هم اشاره کنیم.  بهترین کتاب ها درباره تجربه نزدیک به مرگ کتاب سیاحت غرب اگر مثل من متولد دهه شصت هستید، حتماً طوفانی را که بازنشر کتاب «سیاحت غرب» در میان محصلین در سال‌های دهه هفتاد به پا کرد به یاد دارید. ناگهان یک کتاب آن‌قدر پرخوانش و محبوب شد که در هر خانه‌ای یک نسخه از آن پیدا می‌شد. در کیف نوجوانان در مدارس و دبیرستان‌ها دست به دست می‌شد و تصاویری که در آن از جهنم و عذاب‌ها آمده بود به عنوان نکته اخلاقی توسط مادرها به بچه‌ها گوشزد می‌شد.  کتاب سیاحت غرب کتاب دومی است که «آیت‌الله قوچانی» مشهور به «آقا نجفی قوچانی» پس از کتاب خودزندگی‌نامه‌ای به نام «سیاحت شرق» نوشته است. در آغاز کتاب نویسنده آورده است: «پس از یک بیماری طولانی، سرانجام مُردم، دیدم ایستاده‌ام و دیگر هیچ بیماری در بدنم نیست. خویشانم را در اطراف جنازه‌ام می‌دیدم که برای من گریه می‌کنند و من از گریه آنها در اندوه بودم.» این کتاب با یک روش آموزشی و البته انذاری برای خواننده مسلمان تهیه شده است. البته با خاطراتی که خودم از کتاب دارم این کتاب را به خوانندگان زیر 14 سال توصیه نمی‌کنم. البته خاطرنشان می‌کنم پیش‌تر هم عرفای بزرگواری از عوالم جهان پس از مرگ خبرهایی برای ما آورده بوده‌اند اما اینکه کتابی سهل‌الوصول و پر خوانش و به زبانی ساده در اختیار خواننده قرار بگیرد، با کتاب «سیاحت غرب» ممکن شد.   5 کتاب فوق العاده درباره زندگی پس از مرگ از نشر شهید هادی به صورت تخصصی اخیراً نشر محترم «شهید ابراهیم هادی» دست به جمع‌آوری و بازنشر تجربیات مستند افرادی نموده است که تجربیاتی از مرگ کوتاه و موقت داشته‌اند و آنها را در چند مجموعه منتشر کرده است: «سه دقیقه در قیامت»، «شنود»، «بازگشت»، «تقاص» و «با بابا» که هر کدام را در ادامه معرفی خواهم نمود. کتاب سه دقیقه در قیامت  کتاب «سه دقیقه در قیامت» در نشر هادی به عنوان اولین کتاب با رویکرد «تجربیات زندگی پس از مرگ» در سال 1398 منتشر شد.  این کتاب محصول خاطرات جانبازی است که در جریان درمان خود سه دقیقه مرگ را تجربه می‌کند و خاطرات و تجربیات فراطبیعی و معنوی که این جانباز از این سه دقیقه در مصاحبه خود آورده است مجموعه جذابی برای خوانندگان ایجاد نموده است. یکی از بخش‌های باارزش این کتاب مقدمه بسیار غنی درباره «تجربه نزدیک به مرگ» و تاریخچه تحقیقات این موضوع است که می‌تواند برای مطالعه‌کنندگان مرجع بسیار جذابی باشد. آغاز داستان آن سه دقیقه تجربه نزدیک به مرگ این‌طور است: «یکباره احساس راحتی کردم. سبک شدم. با خودم گفتم: خدا رو شکر. از این همه درد چشم و سردرد راحت شدم. چقدر عمل خوبی بود. با اینکه کلی دستگاه به سر و صورتم بسته بود اما روی تخت جراحی بلند شدم و نشستم. برای یک لحظه، زمانی که نوزاد و در آغوش مادر بودم را دیدم.»   کتاب بازگشت کتاب دوم از مجموعه مستندات تجربیات افراد از زندگی پس از مرگ، کتابی با نام «بازگشت» است. این کتاب 19 روایت از افرادی است که پیش‌تر به هر شکلی زمان کوتاهی مرگ را تجربه کرده‌اند و علاقمند بوده‌اند تجربه ها، تغییرات روحی و روانی و گزارش‌های شخصی خود را با دیگران به اشتراک بگذارند. نکته جالب این کتاب در این است که ناشر تلاش کرده در هر مورد بر حسب نیاز به نکات مشابه که در قرآن به آنها اشاره شده و در هر تجربه‌ای بیان می‌شود نیز اشاره کند تا خواننده بتواند در ضمن خواندن کتاب دریافت های دینی هم داشته باشد. در روایت اول می‌خوانیم: «من در سنین جوانی سکته کردم. مثل خیلی چیزهای دیگر. همین طور که روی زمین بودم، خروج روح از بدنم را دیدم. چقدر آرامش پیدا کردم. چقدر زیبا و باشکوه بود. من بافاصله در گوشه حیاط منزل ایستادم و به بدن خودم نگاه می‌کردم.»   کتاب شنود کتاب «شنود»، از جمله مجموعه کتاب‌های درباره «تجربه نزدیک به مرگ» از انتشارات شهید هادی است که مانند بقیه کتاب های این انتشارات، شامل مستندات حاصل از مصاحبه با افرادی است که یک یا چند بار تجربه فراطبیعی و روحانی مرگ را برای مدت کوتاهی تجربه کرده‌اند اما این بار با ساختاری کمی متفاوت! بیشتر کتاب‌های این مجموعه به صورت مجموعه خاطراتی از افراد مختلف نوشته شده بود اما کتاب شنود حاصل مصاحبه با یکی از نیروهای امنیتی و مبارز است که شرح خاطرات چندین تجربه «نزدیک به مرگ» خود را برای نویسنده تعریف کرده و نویسنده آنها را با دسته‌بندی موضوعی، منظم و منتشر نموده است.  شرح جزئیاتی از زندگی یک مدافع حرم در کنار تجربه بسیار روحانی مرگ موقت، یک مجموعه مستند قابل توجه از کتاب «شنود» به دست داده است. یک جمله بسیار مهم در مقدمه و مؤخره کتاب‌های این مجموعه توسط نویسنده آمده است که خالی از لطف نمی‌دانم من نیز به علاقه‌مندان این موضوع، آن را متذکر شوم: «نقل تجربیات نزدیک به مرگ، صرفاً مؤیدی بر وجود عالم پس از مرگ است و خواننده نباید جزئیات تمام خاطرات و مطالب نقل شده از این افراد را عین واقعیت تلقی نماید.»   کتاب تقاص در سال 1402 در ادامه مجموعه کتاب‌های نشر هادی با موضوع خاطرات «تجربه نزدیک به مرگ» کتاب بعدی به نام «تقاص» به بازار آمده است. همانگونه در پیشگفتار کتاب «تقاص» آمده، با پیشرفت روزافزون دانش پزشکی احتمال نجات بیماران نزدیک به مرگ بسیار زیاد شده است. بارها افرادی که دچار سکته و حتی کما می‌شوند به کمک علم پزشکی توانسته‌اند به زندگی دوباره خود برگردند و از عوالم معنوی و روحانی و از تجربیات فراطبیعی زندگی پس از مرگ خاطراتی داشته‌اند که آنها را بیان نموده‌اند. کتاب «تقاص» با محوریت موضوع حق الناس و اثرات آن در دنیای پس از مرگ است. این کتاب شامل 24 روایت از تجربه‌های افراد مسلمان و غیرمسلمان در زمینه حق الناس در «تجربه پس از مرگ» است. در یکی از روایت‌ها می‌خوانیم: «تارا گفت: مبلغی به کسی بدهکارم، در تلاش هستم بدهی خودم را بدهم تا گرفتاری‌ام برطرف شود. به او گفتم: چه مبلغی؟ نگاهی به من کرد و گفت: هفده هزار تومان. لبخندی زدم و به او گفتم من این مبلغ را در خانه دارم، بیا با هم برویم. تا اراده کردم به خانه برویم، خودم را در منزلمان مشاهده کردم! کیف پولم داخل کمد قرار داشت و در آن بیش از هفده هزار تومان پول نقد بود. دستم را دراز کردم تا پول را بردارم اما نشد. دوباره دستم را دراز کردم اما نمی‌شد! نگاهی به تارا کردم. پوزخندی تمسخرانه زد و گفت: تلاش نکن فایده ندارد. من و تو روح هستیم.»    کتاب با بابا کتاب «با بابا» به همت نشر هادی، کتاب دیگری از مجموعه «تجربه‌های نزدیک به مرگ» است. این کتاب روایتی است از یک دانشجوی پزشکی که 18 روز در کما بوده و پس از آن‌که به هوش می‌آید از تجربه‌ای عجیب پرده برمی‌دارد. کتاب «با بابا» با مقدمه‌هایی از آقای صادق آهنگران و رحیم‌پور ازغدی درباره شهید حاج محمد طاهری آغاز می‌شود.  بله این مرد جوان که در این 18 روز درکما بوده است، فرزند شهید بزرگوار حاج محمد طاهری است و کلیه خاطرات او از این زمان کوتاه از همنشینی با پدر شهیدش در بهشت برین بوده است. شرح جزئیات و دقایق این دیدارها کتابی جذاب را در اختیار خوانندگان محترم قرار داده است.   کتاب آن سوی مرگ کتاب «آن سوی مرگ» به نویسندگی «جمال صادقی» در سال 1397 در «دفتر نشر معارف» منتشر شده است. این کتاب دربردارنده سه خاطره درباره «تجربه مرگ» و حاصل مصاحبه رو در رو با افرادی است که «حیات پس از مرگ» را تجربه کرده، به برزخ رفته و برگشته‌اند. در این مجموعه بخش‌هایی وجود دارد که به دلیل صحنه‌های خاص ممکن است برای همه افراد و سنین مناسب نباشد به همین دلیل خواندن آن را به کودکان و افرادی که مشکلات قلبی دارند توصیه نمی‌کنم. این خاطرات در بخش اول شامل خاطره دختری به نام سحر است که در اثر سقوط یخچال در راه پله دچار مرگ موقت شده است و دو خاطره بعدی دو مرد با نام‌های مستعار مهندس و دکتر خاطرات خود را برای نویسنده تعریف کرده‌اند.   در این بخش بعد از 7 کتاب از نویسندگان داخلی به سراغ چند کتاب شاخص از نویسندگان غیر ایرانی و غیر مسلمان با رویکرد «تجربه نزدیک به مرگ» می رویم.کتاب شواهدی بر زندگی پس از مرگ  Evidence of the Afterlife: The Science of Near-Death Experiences «جفری لانگ» (Jeffrey Long) و «پل پری» (Paul Perry) نویسندگان کتاب «شواهدی بر زندگی پس از مرگ» هستند. جفری لانگ استاد ریاضیات دانشگاه کانزاس و نویسنده مسلمان آمریکایی است که دلیل شهرت او، گرویدنش به دین مبین اسلام است. با توجه به تخصص علمی جفری لانگ او توانسته است دوازده عنصر را اعم از «ورود به یا عبور از یک تونل»، «مواجهه با یک نور درخشان و اسرارآمیز»، «مواجهه با سایر موجودات، اعم از موجودات روحانی یا دوستان و خویشاوندان درگذشته»، «احساس تغییر زمان یا فضا»، «مرور زندگی حاضر» و «مواجهه با قلمروهای غیر این‌جهانی (ملکوتی)» را به عنوان دوازده تجربه مشترک و پر تکرار دسته بندی کند و به‌تفصیل آن‌ها را شرح می‌دهد. این دسته‌بندی عناصر کمک شایانی به مطالعات علمی در زمینه «تجربیات نزدیک به مرگ» دارد. این کتاب به عنوان قانع‌کننده‌ترین شواهد علمی در مورد زندگی فراتر از مرگ است که تاکنون گردآوری شده است. این نویسنده علاوه بر به اشتراک گذاشتن روایت شخصی تجربیات خود، از بازدیدکنندگان وب‌سایتش خواسته که یک پرسشنامه صد موردی را پر کنند که برای جداسازی عناصر خاص از «تجربه نزدیک به مرگ» طراحی شده و این کار یکی از کارهای علمی بسیار شایان تقدیر است.   کتاب بهشت زیبای خدا، حقیقت دارد: سفر یک جراح برجسته مغز و اعصاب، به جهان پس از مرگ  Proof of Heaven: a Neurosurgeons Journey Into The Afterlife «ایبن الکساندر» (Eben Alexander) متخصص، جراح و استاد دانشگاه هاروارد آمریکایی و عضو انجمن جراحان و دکتر جراح بیمارستان دوک بود. ایبن الکساندر به‌واسطه‌ی تخصصش در بیمارستان، داستان‌هایی از «تجربه‌های نزدیک به مرگ» از بیمارانش می‌شنید، اما مانند باقی پزشکان، باوری به شنیده‌هایش درباره تجربه مرگ نداشت. او معتقد بود این توهمات می‌تواند ناشی از فعالیت‌های غیرعادی مغز پس از نجات از مرگ یا تأثیرات دارو باشد. اما سرنوشت بازی دیگری برای این پزشک داشت. ایبن الکساندر در اثر یک بیماری می‌میرد اما نه به‌طور کامل بلکه یک مرگ موقت و در نتیجه یک سفر روحانی بی‌نظیر را تجربه می‌کند و او می‌شود راوی داستانی که خود با چشمان دل و روحش از نزدیک تجربه کرده و برای ما تعریف می‌کند. کتاب دیگر این نویسنده «دورنمای بهشت برین» (The Map of Heaven) و «زندگی در جهان خودآگاه» است. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «بدن معنوی الکساندر در ابتدا وارد دنیایی تاریک شد. جایی که آگاه و بیدار بود و از هیچ چیز به جز فضای نزدیکش با خبر نبود. او این مکان اولیه را قلمروی منظره دید کرم خاکی می‌نامد. پس از مدتی، نور درخشان سفیدرنگی همراه با موسیقی‌ای زیبا برای او پخش شد و دروازه‌ای رو به دنیایی برایش باز شد که زیباتر از آن بود که بتوان توصیف کرد...» آنچه ایبن الکساندر در کتاب بهشت زیبای خدا، حقیقت دارد به تصویر می‌کشد نه تنها یک مستند زیباست بلکه به دلیل تخصص علمی این نویسنده یک سند تاریخی و جهان‌شمول برای یک حقیقت است که او آن را بهشت خدا می‌نامد.   کتاب غرق در نور  Embraced by the Light «بتی جین ایدی» (Betty (Jean) Eadie) نویسنده و سخنران در موضوع «تجربیات نزدیک به مرگ» است. او پس از تجربه نزدیک به مرگ خود تصمیم گرفت تجربیات خود را در اختیار همه مردم قرار دهد تا از این راه زیبایی‌های این جهان و احساس آن را به همه معرفی کند. «بتی در کودکی به عنوان یک سرخ‌پوست آمریکایی شاگرد یک مدرسه شبانه‌روزی بود. جلوی مدرسه تابلوی بزرگی قرار داشت که روی آن نوشته بود: «جایی که بصیرت نباشد، مردم نابود می‌شوند.» جامعه ما درک خود را نسبت به اعتقادات و بصیرت‌های معنوی از دست داده است. حاصل مستقیم این وضع، افتضاح وحشتناکی است که در مقابل مردن به بار آورده‌ایم، بدین معنی که بیماران به جای مردن در جمع خویشان و دوستان، در بیمارستان‌ها و در مصاحبت ماشین‌های سرد و بی‌روح مخفیانه جان می‌دهند.»   گفتم زندگی سفری است که با تولد آغاز می‌شود و این راهی است به سوی مرگ، مقصدی که بخواهی نخواهی هر روز یک گام به مقصد آن نزدیک می‌شویم، اما چرا این مقصد پر از نور و زیبا که در همه این خاطرات از زبان انسان‌هایی از نژادها و ادیان و تفکرات متفاوت حتی از دوران های باستان تا به امروز شرحی به این زیبایی دارد در انگاره ذهنی بیشتر انسان‌ها تصویری ترسناک و پر آشوب دارد؟ به قول خانم جین ایدی تسلط مدرنیته و دنیای ماشینی، گردی بر حقایق روحانی پاشیده و چشم نوع بشر از دیدن آن ناتوان شده است. چقدر زیباست که با مطالعه کتاب‌هایی از این دست به ماهیت روح و زیبایی جهان فراطبیعی بازگردیم و دوباره آن را ببینیم. به قلم «زهره عواطفی حافظ»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

نزدیک شدن به نیمه شعبان، میلاد مهدی موعود، امام زمان (عج) بهانه‌ای شد تا 6 کتاب برتر درباره امام زمان (عج) را به شما معرفی کنیم؛ کتاب‌هایی که چالش‌ها و پرسش‌های ذهنی بسیاری را بی‌پاسخ نخواهد گذاشت، با ما همراه باشید. ظهور امام زمان، خواسته ای جهانی در دوره‌ای از تاریخ هستیم که ظلم و ستم، بی‌عدالتی، جنگ و خشونت، تجاوز، قدرت‌طلبی و نابرابری اجتماعی مدام رو به‌فزونی است و کمتر کسی است که چنین شرایطی را مطلوب دانسته و خواهان اصلاح و امنیت در جامعه نباشد. درواقع مدینه فاضله و جهانی ایده‌آل، عدالت‌محور و مطلوب جزء آرمان‌های بشر بوده و همواره ذهن بشر را به خود معطوف کرده است. آدمی برای رسیدن به این هدف، شیوه‌ها و راهکارهای فراوانی را به کار گرفته، اما در رسیدن به این آرمان بزرگ، میزان موفقیتش بسیار ناچیز بوده و در اکثر موارد، بشر علی‌رغم پیشرفت در علم و تکنولوژی، نتوانسته در ریشه‌کن‌شدن ظلم و ستم و بی‌عدالتی موفق شود، حتی درگذشته نیز با کوشش و سعی فرستادگان الهی در جهت اصلاح مردم و اجرای عدالت، بساط ظلم و ستم برچیده نشد؛ اگرچه در مواردی موجب اجرای عدالت شد اما فراگیر و جهان‌شمول نبود. درحالی‌که جهان، نیازمند عدالت و اصلاحی فراگیر است. در چنین شرایطی وجود یک منجی بیش از گذشته احساس می‌شود، رهبری که قدرت و حکومت برای او، وسیله‌ای برای اجرای عدالت باشد، جهان را پر از عدل‌وداد کرده و آرامش و امنیت برقرار کند و آن کسی نیست جز مهدی موعود، امام زمان (عج) که در کتب آسمانی، وعده داده شده و پیامبر خاتم، حضرت محمد (ص) در احادیث از آن خبر داده است. همچنین شخصی است که در اسلام و همه ادیان به ظهورش، پس از طی غیبت طولانی‌مدت وعده داده‌اند.   در اینجا سوال‌هایی پیش می‌آید؛ اینکه منجی و حجت خدا کیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟ مگر خود قرآن و رسول خدا حجت نیستند؟ اگر چنین کسی نباشد، چرا نظام جهان بر هم می‌خورد؟ علت غیبت امام زمان چیست؟ نشانه‌های ظهور کدام‌اند و چگونه می‌توان به ظهور امام زمان کمک کرد؟ وظیفه ما به عنوان یک منتظر چیست؟ آیا با صرف گفتن جملات و دعاها و شعارها می‌توان گفت که منتظر واقعی هستیم؟ یا مفهوم انتظار چیزی فراتر از این‌هاست و باید در اعمال و رفتار افراد آن را جستجو کرد؟ آیا این انتظار، یک انتظار منفعلانه و بی‌هدف است یا جنبشی پویا و سازنده که انسان را به خودسازی دعوت می‌کند؟ در این محتوا 6 کتاب خواندنی، عمیق و اثرگذار درباره منجی عالم، امام زمان (عج) را با شما به اشتراک می‌گذاریم. 6 کتاب خوب و خواندنی در مورد امام زمان 1. کتاب حضرت حجت (عج) کتاب عمیق و تاثیرگذار «حضرت حجت»، مجموعه بیانات و اشارات عارف معاصر آیت الله محمدتقی بهجت درباره حضرت ولی عصر امام زمان (عج) است. این اثر توسط مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت منتشر شده است. شاگردان و دوست‌داران آیت‌الله بهجت در این کتاب به گردآوری و پیاده‌سازی تمام سخنان ایشان درباره حضرت حجت پرداخته‌اند. حضرت آیت الله بهجت از جمله عارفان عاشقی بودند که تاکید فراوانی بر لزوم ارتباط با امام زمان (عج) داشتند و سخن از امام زمان به صورت مکرر در بیاناتشان تکرار می‌شد. آیت الله بهجت خود، تمام اعمال خویش را با رضای امام زمان تطبیق می‌داد. تمام حرکات و سکنات و برنامه‌های روزانه ایشان در جهت جلب رضای حضرت بود. ارتباط ایشان با حضرت به صورت عملی بود، ارتباط با حضرت یعنی تقرب جستن به ایشان به واسطه اعمالی که مورد رضا و موجب سرور امام زمان است. کتاب حضرت حجت، انسان را به خودسازی، تهذیب نفس و تلاش برای جلب رضایت امام زمان تشویق می‌کند. درباره کتاب حضرت حجت (عج) کتاب حضرت حجت مشتمل بر چهار گلستان است. در گلستان اول، منظومه فکری آیت الله بهجت درباره امام زمان تبیین شده و در دو بخش پایه‌های اعتقادی و عملی ارتباط با حضرت، تنظیم شده است. در گلستان دوم، که بیشترین حجم کتاب را دربردارد و در 12 گلشن تنظیم شده است، شامل تمام گفتارها و پرسش و پاسخ‌هایی است که آیت‌الله بهجت پیرامون امام زمان (عج) مطرح کرده‌اند. در گلستان سوم، تشرفات آیت‌الله بهجت در محضر امام زمان و همچنین شروط تشرف به ساحت امام بیان شده است، که حکایت از رابطه عمیق و پنهانی آیت‌الله بهجت با امام زمان دارد که هر عاشقی را مشتاق خواندن آن می‌کند. بخش پایانی، گلستان چهارم، پاسخگویی شاگردان و همراهان آیت‌الله بهجت به برخی از سوالات و شبهات در مورد امام زمان (عج) است که تلاش شده با استناد به منابع حدیث و بر اساس تعالیم و نظرات معظم له باشد. اگر به دنبال کتابی هستید که به شما کمک کند تا با امام زمان ارتباط برقرار کنید و از دوست‌داران بیانات آیت الله بهجت درباره آن حضرت هستید، کتاب حضرت حجت می‌تواند انتخاب بسیار خوبی باشد. تکه‌هایی از کتاب حضرت حجت (عج) «حضرت آیت الله بهجت (قدس سره) همواره تاکید داشت که اولین قدم برای ارتباط با امام عصر، تحصیل معرفت نسبت به آن حضرت و تقویت لحظه به لحظه این معرفت است. انسان در نخستین گام باید امام زمان خویش را بشناسد. البته معرفت امام مراتب و درجات گوناگونی دارد. درجات اولیه این شناخت دامان انسان را از مرگ جاهلی پاک می‌کند و درجات بالاتر آن، اکسیری است که لقمان را زیبنده صفت حکمت می‌سازد. خدای متعال درخواست هدایت‌یافتن به امام زمان را با گفتن عبارت "اهدنا الصراط المستقیم" روزانه 10 بار بر بندگان واجب کرده است. صراط معرفت امام، تنها راهی است که انسان را به معرفت و عبودیت خدای عزوجل می‌رساند.»   2. کتاب انتظار عامیانه، انتظار عالمانه، انتظار عارفانه کتاب «انتظار عامیانه، انتظار عالمانه، انتظار عارفانه» نوشته علیرضا پناهیان است که انتشارات بیان معنوی آن را روانه بازار کرده است. نویسنده در این کتاب، مفهوم انتظار را با سه رویکرد بررسی می‌کند، که عبارتند از: نگاه عامیانه، نگاه عالمانه، نگاه عارفانه و در بخش پایانی کتاب نیز به مفهوم انتظار جوان و عناصر پنجگانه انتظار و ویژگی‌های جوان پرداخته است. پناهیان تمامی این مباحث را به صورت استدلالی و بر پایه معارف اهل بیت بیان می‌کند. پناهیان در کتاب حاضر، با استناد به بیش از 200 آیه و روایت، بسیاری از سوالات جوانان در حوزه انتظار و امام زمان را پاسخ می‌دهد. وی کمک شایانی به شناخت آحاد جامعه از مفهوم حقیقی انتظار کرده است. برش‌هایی از کتاب انتظار عامیانه، انتظار عالمان، انتظار عارفانه «نگاه عامیانه یعنی نگاه سطحی به مفاهیم و مسائل عمیق داشتن، نگاه عامیانه یعنی پردازش اطلاعات اندک و افزایش غیر واقعی و خیال پردازانه آنها، یکی از آثار سوء نگاه عامیانه به موضوع منجی و مهدویت، عدم اشاعه فرهنگ اصیل انتظار در جهان بشریت است. وقتی ما سطحی نگاه کردیم و تئوری‌های حکومت آقا امام زمان (عج) را به صورت علمی بیان نکردیم و تحلیلی عالمانه از موضوع مهدویت و منجی ارائه ندادیم، کم کم این موضوع به یک امر خیالی و یا خرافی تبدیل شده و مانند یک سد بزرگ سبب می‌شود که نتوانیم فرهنگ اصیل انتظار را به ویژه در میان نخبگان، اشاعه دهیم و ذهن‌ها را متوجه این موضوع کنیم. در این شرایط، خیلی‌ها موضوع منجی و مهدویت را به دلیل غیر عقلانی بودن، نخواهند پذیرفت. اندیشمندان و فرهیختگان، مهدویت را امری موهوم و به دور از عقلانیت، تلقی خواهند کرد و ترویج انتظار به محافل مذهبی و مساجد محدود شده و دین و دنیا از یکدیگر جدا خواهند ماند.»   3. کتاب قبله آخرین مجموعه کتاب‌های «قبله آخرین» از جدیدترین تالیفات استاد علوم دینی، مسعود عالی است که توسط دفتر نشر معارف منتشر شده است. مجموعه «قبله آخرین» به موضوع مهدویت و وظایف منتظران امام عصر (عج) پرداخته است. قبله آخرین دربردارنده سلسله مباحثی است که در برنامه تلویزیونی «سمت خدا» با عنوان «یادی از امام عصر» برگزار شد. در آن برنامه، سعی بر این بود که مباحث مهم مهدویت با بیانی ساده و روان و قابل درک برای همگان ارائه شود. همان‌گونه که در پیشگفتار کتاب قبله آخرین بیان شده؛ مسئله مهدویت صرفاً بحث و بررسی پیرامون یکی از موضوعات دینی نیست، بلکه سخن‌گفتن از کسی است که شناخت او، مایه رهایی از مرگ جاهلی است و دل‌دادن به او، دلبستگی به همه فضایل و خوبی‌ها، امید به او، امیدواری به آخرین چشم‌انداز همه انبیا و اولیاء الهی و انتظار او سرآمد همه اعمال و مایه قبولی آن‌هاست. پرداختن به «مسئله مهدویت» فقط یک ضرورت علمی و انباشتن اطلاعات شخصی نیست، بلکه می‌خواهیم با پرداختن به این موضوع، به الگویی دست پیدا کنیم که در عمل و در زندگی، با آن حیات فردی و اجتماعی‌مان را تنظیم کنیم و با تشکیل حکومت دینی، آماده ظهور آن منجی عدالت‌گستر گردیم.  مجموعه مباحث قبله آخرین از سه بخش تشکیل شده که عبارتند از:  بخش نخست با عنوان ویژگی های امام عصر، بحث‌هایی نظری درباره خصوصیات و ویژگی‌های امام زمان است که شامل 5 فصل است و مسائلی مانند عدالت خاص امام زمان، رحمت خاص آن حضرت در زیارت آل یاسین به عنوان رحمت واسعه و سایر ویژگی‌ها و امتیازات ایشان بررسی می‌شود.  بخش دوم با عنوان وظایف فردی منتظران، شامل 6 فصل است به طور کلی وظایف منتظران در عصر غیبت مورد تحلیل قرار گرفته است. این جلد از کتاب را می‌توان در دو بخش وظایف فردی منتظر و جامعه منتظر تقسیم‌بندی کرد، که وظایف فردی منتظر از جهت قلبی، زبانی و عملی مورد بررسی قرار می‌گیرد. در بخش سوم وظایف اجتماعی و مسئولیت عملی منتظر بررسی می‌شود. در واقع دو بخش آخر مباحث عملی است. نویسنده برای تالیف کتاب قبله آخرین از روایات و آیات قرآن و همچنین از منابع موجود در حوزه مهدویت استفاده کرده، روایات مستندی که در کتاب‌هایی مانند کمال الدین، الغیبه شیخ طوسی و بحارالانوار آمده است. بخشی از جلد اول کتاب قبله آخرین «از محوری‌ترین و اساسی‌ترین اعتقادات شیعه، که سهم بسیار فراوانی از آیات و روایات را به خود اختصاص داده است، مسئله اعتقاد به وجود حجت الهی است که زمین هیچگاه از آن خالی نیست. در روایات ما آمده است: اگر در زمین دو نفر زندگی کنند، یکی از آن دو نفر حجت خداست؛ چون خدا با وجود او دیگر هیچ عذر و بهانه‌ای را نمی‌پذیرد. کسی نمی‌تواند بگوید من دین حق و راه حق را نشناختم و کسی را نداشتم، هدایتم کند و مرا به سعادت برساند. این‌ها از هیچکس پذیرفته نیست؛ چون خدا با وجود او دیگر هیچ عذر و بهانه‌ای را نمی‌پذیرد.»   4. کتاب کمی دیرتر  کتاب داستانی «کمی دیرتر» به قلم «سید مهدی شجاعی» به رشته تحریر درآمده و در انتشارات کتاب نیستان به چاپ رسیده است. «کمی دیرتر»، داستانی مذهبی با موضوع انتظار در جامعه کنونی است که نگاهی منتقدانه به مدعیان انتظار ظهور امام زمان دارد. «کمی دیرتر» با نثری روان و ساده و به دور از پیچیدگی برای همه افراد نوشته شده و به ترتیب در چهار بخش؛ زمستان، پاییز، تابستان و بهار تنظیم شده است. داستان کمی دیرتر داستان از جایی آغاز می‌شود که جشن نیمه شعبان است و به همین مناسبت، مجلس جشنی پرشور، با جمعیتی فراوان برگزار شده که همه حاضران دست‌ها را به سوی آسمان بالا بردند و فریاد «آقا بیا آقا بیا» سر می‌دهند. در این بین، ناگهان پسر جوانی برخلاف بقیه جمع فریاد می‌زند: «آقا نیا» ناگهان جماعت شوکه و مبهوت او می‌شوند. صدای جوان گویی صدای مبهم جامعه ماست؛ فریادی که باید شنیده شود. به راستی خواسته جوان از بیان این جمله چیست؟ چگونه می‌توان فهمید در افکارش چه می‌گذرد؟ مشخصات و ویژگی‌های یک منتظر واقعی چیست؟ آیا با صرف گفتن جملات و شعارهایی تحت عنوان آقا بیا می‌توان گفت که منتظر واقعی هستیم یا مفهوم واقعی انتظار چیزی فراتر از این‌هاست و باید در اعمال و رفتار افراد آن را جستجو کرد؟ این‌ها سوالاتی است که شجاعی نویسنده کتاب، رمانش را حول محور آن شکل می‌دهد تا بتواند در قالب داستان مذهبی، هدف خود را به بهترین شکل به جامعه منتقل کند. در رمان «کمی دیرتر» شخصیت‌های داستان همگی مدعی انتظار امام زمان خود هستند، اما این انتظار در رفتار و اعمالشان مشاهده نمی‌شود، گویی تنها به گفتن شعارهایی چند بسنده می‌کنند. بخشی از کتاب کمی دیرتر «آقا رحیم اگرچه قصد دارد که حرفش را آهسته و در گوشی به جوان بگوید اما صدای برنده او سبب می‌شود که، افراد نزدیک به جوان هم آن حرف‌ها را بشنوند و بعضاً تعجب کنند. بد به دلت راه نده جوون! هیچکدام از اینا حرفاشون از روی  قصد و غرض نبود. اصلش دل آدمه که باید پاک باشه. چه فرقی می‌کنه که چی بگه و چه کار بکنه به قول معروف گفتن: الاعمال بالنیات. کسی نمی‌تونه ادعا کنه که حتماً حرف خودش درسته و لاغیر. ولی برادرانه بهت توصیه می‌کنم که با آمدن آقا مخالفت نکن. وقتی همه دارند یک صدا میگن: آقا بیاد! چرا آدم مخالفت بکنه و بگه آقا نیا! پس یادت باشه از این به بعد حتماً تو هم با بقیه بگو: آقا بیا! بالاخره خوبه که اسم آدم تو فهرست منتظران آقا ثبت بشه.  بعد رو می‌کند به حضار و بلندتر می‌گوید: حرف من اینه که وقتی آقا به مدد جدشون ظهور کردن، از کجا معلوم که این جوون زودتر از ما بار و بندیلشو نبنده و یا علی شو نگه!؟»   5. مهدی نامه کتاب «مهدی نامه» نوشته دکتر میثم امانی، کتابی دلنشین برای منتظران امام زمان (عج) است که توسط انتشارات کتاب جمکران به چاپ رسیده است. میثم امانی در نگارش کتاب «مهدی نامه: گامی چند در معرفت امام عصر عجل الله فرجه الشریف» کوشیده است تا با بهره‌گیری از کتاب‌هایی که بزرگان شیعه در مبحث معرفت امام نگاشته‌اند، تصویری نسبی و زیبا از ائمه و به‌ویژه حضرت مهدی موعود امام زمان (عج) برای خوانندگان ارائه دهد تا مخاطب بتواند از رهگذر بیان القاب و خصایص، سیره و شخصیت حضرت، شناختی نسبی از مقام امام عصر پیدا کند. همچنین «مهدی نامه» برای افرادی نوشته شده که شناختی مقدماتی نسبت به امام زمان (عج)  و عصر غیبت دارند و می‌خواهند درکی عمیق‌تر از مفاهیم مهدوی پیدا کنند. نکته‌ای که برای من در این کتاب جذاب بود، بیان فلسفی و در عین حال ساده و دلنشین مطالب کتاب در جهت معرفی و شناخت امام زمان (عج)  است. از ویژگی‌های کتاب مهدی نامه می‌توان گفت، کتابی است کم حجم در 150 صفحه، که هر مطلب مرتبط با امام زمان را در حدود یک صفحه برای مخاطب بیان کرده است و برای تمام خوانندگان در هر گروه سنی و هر قشر جامعه مناسب است. مهدی نامه، چراغ راهی است برای کسانی که خواستار جامعه مهدوی هستند. قسمتی از کتاب مهدی نامه را با شما به اشتراک می‌گذاریم: «بسیار گفتند که در منظومه معرفت شیعه، معرفت به امام ضرورت دارد. همچنین گفته‌اند معرفت به امام، معرفت شناسنامه‌ای نیست؛ امام را باید شناخت و این شناخت برتر است که آثار امامت باوری و ایمان به امامت را در زندگی شیعیان متبلور می‌کند. وقتی می‌گوییم معرفت به امام، مقصود از معرفت چیست؟ به صورت سالبه می‌گویند معرفت شناسنامه‌ای نیست. اینکه بگویی امام در چه سالی متولد و در چه سالی شهید شده، چند سال داشته، چند فرزند داشته و احیاناً چه اتفاقی در دوران امامت او رخ داده، اگرچه در معرفت به امام لازم است، کفایت نمی‌کند. کم نیستند کسانی که این اطلاعات و معلومات را درباره امامان معصوم دارند، ولی آن تاثیری که انتظار می‌رود، در زندگی‌شان وجود ندارد.»   6. تو می آیی: تبیینی کاربردی از حقیقت انتظار کتاب «تو می آیی»، مجموعه‌ای است درباره امام زمان (عج) که زنده‌یاد استاد علی صفایی حائری آن را به نگارش درآورده و موسسه فرهنگی لیله القدر، آن را منتشر کرده است. کتاب «تو می آیی»، مجموعه‌ای از چهار نوشته استاد علی صفایی و یک مصاحبه با وی، پیرامون حضرت ولی‌عصر، امام زمان (عج) است که با رویکردی نو، به ضرورت وجود امام زمان (عج)، تبیین مباحث انتظار و همچنین بیان وظیفه ما پرداخته است و به شبهاتی پاسخ می‌دهد. عناوین کتاب تو می‌آیی عبارتند از: انتظار، ای نزدیک‌تر از من به من، عصر انتظار و سروده‌های انتظار و ای قامت بلند امامت. در سرفصل کتاب تو می‌آیی، ابتدا با طرح پرسش‌های بنیادین، خوانندگان را به تفکر و پژوهش بیشتر برای یاری امام زمان (عج) فرا می‌خواند. فصل نخست کتاب تو می‌آیی، با عنوان «انتظار» پس از تحلیل مفهوم انتظار، ریشه‌ها، آداب و آثار انتظار بیان می‌شود و در فصل دوم کتاب «ای نزدیک‌تر از من به من» در قالب مناجات با امام زمان (عج) به برخی از شبهات درباره وجود حضرت پاسخ داده می‌شود. فصل سوم، با عنوان «عصر انتظار» حاصل مصاحبه‌ای بوده که استاد صفایی با یکی از دوستان داشتند. فصل چهارم با عنوان «ای قامت بلند امامت» جایگاه امامت و ضرورت امامت بررسی می‌شود. در فصل پنجم، تحت عنوان «سرفصل‌هایی برای تحقیق» عنوان‌هایی را که می‌توانند در حوزه مهدویت مورد پژوهش قرار گیرند، معرفی می‌شود. تمام این گفتارها در یک مجلد، در اختیار علاقمندان قرار داده شده است. برش‌هایی از کتاب تو می‌آیی  «تو هستی، همانطور که حس من و شعور من هست و فکر و قلب من هست. تو هستی چون بیش از این‌ها، ضرورت داری که باید به همه این‌ها، معنا بدهی، تو هستی چون تو متمم این همه نعمت هستی، هرچند همه تاریخ بر تو بشورند...» «کسی که انتظار تولد فرزندی عزیز و یا مهمانی محبوب را دارد، بی تفاوت، بی‌خیال، بی‌توجه و بی‌مسئولیت نیست. انتظار، در حالت و در رفتار و عمل، تاثیر می‌گذارد و منتظر، آدابی را ناخواسته و حتی بی‌توجه، دنبال می‌کند. توجه، عهد، انس، توسل و آماده باش از منتظر جدا نخواهد شد.» به قلم «فاطمه فرخ رو»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

در این مقاله کوشیده‌ایم تا نگاهی تازه به زندگی و آثار داستایفسکی داشته باشیم و به این نویسنده بزرگ روسی از منظری نو بنگریم. با مطالعه این مطلب، با بیوگرافی، زندگی‌نامه، حوادث مهم زندگی داستایفسکی و مهم‌ترین کتاب‌های داستایفسکی آشنا خواهید شد. رنج ابدی انسان به روایت داستایفسکی یکی از مترجمین ایرانی که بعدا اسمش را می گویم، ابتدای یکی از ترجمه‌هایش داستانی نقل کرده که دوست دارم شما هم از ماجرایش مطلع شوید. احتمالا اسم «آلفونس دوده» را کمتر شنیده باشید، البته اگر از مخاطبین پر و پا قرص «عاشقانه های کلاسیک» نشر افق باشید داستان فرق می‌کند؛ چون قطعا در میان آثار عاشقانه‌ی کلاسیکی که نشر افق چاپ کرده، رمان «مرد کوچک» رو دیده‌اید، حتی اگر نخوانده باشید. بله جناب «دوده» نویسنده همین «مرد کوچک» است؛ نویسنده شهیر فرانسوی قرن نوزدهم. الغرض این مترجم ایرانی می‌گوید سال‌ها پیش عبارتی از آقازاده‌ی «آلفونس دوده» بر صفحه‌ی اول کتابی دیده که نوشته بود: «پدرم (آلفونس) مدت‌ها در نظر داشت کتابی در مورد فلان کتاب بنویسد تا اینکه ترجمه آن کتاب به دستش رسید و به من گفت "این ترجمه به مراتب دقیق‌تر از چیزی بود که من قصد داشتم بنویسم و دیگر نیازی به نوشتن نیست و خود متن کتاب گویای همه چیز است" پسر آلفونس در ادامه می‌گوید: بعد از آن پدرم یک لحظه آن کتاب را از خود دور نکرد و بارها و بارها آن را خواند.» خب سوال من این است که حدس می‌زنید این کتاب کدام اثر بوده که زندگی جناب آلفونس را اینگونه تسخیر کرده است؟ اگر خودم مخاطب این سوال بودم قطعا جواب می‌دادم که حتما یکی از رمان‌هایی بوده که روایتی از رنج انسان داشته است؛ به این دلیل که تنها رنج است که می‌تواند این‌گونه فرهیختگان عالم را جذب یکدیگر کند. حدس شما هم اگر از آثار «داستایفسکی» عزیز بوده، حدس صائبی داشتید. کتاب مد نظر، «جنایت و مکافات» بود و مترجم مد نظر هم جناب «پرویز شهدی» هستند که در ابتدای ترجمه «جنایت و مکافات» خود از «نشر پارسه» این قصه را ذکر کرده است. چرا باید کتاب های داستایفسکی را بخوانیم؟ حال که تا اینجای متن با من آمدید، بگذارید سوال را جدی‌تر بپرسم: «داستایفسکی» که هر جا می‌رویم اسم اوست و اگر صادقانه بخواهم بگویم، ابزار خوبی برای کلاس‌گذاشتن در محیط‌های آکادمیک و فرهیخته هست، چه دارد که اینگونه جذاب است؟ اصلا ضرورتی هم دارد خوانش آثار این شخصیت پر سر و صدا یا از مصادیق ِ «آواز دهل شنیدن از دور خوش است» هست و واقعا چیزی برای عرضه به ما ندارد؟ یک نکته‌ی غریبی که «داستایفسکی» دارد این است که به طرز عجیبی هر آنچه از این نویسنده در جامعه‌ی ایرانی ترجمه شده، خوانده شده. این خوانده‌شدن به معنای استقبال شدید هست. حقیقتا به عقیده‌ی خود من، استقبال اکثریت از یک موضوع، چه فیلم چه موزیک چه هر کالایی، دلالت مستقیم بر فضیلت آن موضوع ندارد و در فضای علم و هنر و ادبیات گاهی هم دقیقا این استقبال نشان از ابتذال دارد. اما در باب «داستایفسکی» من استدلال‌هایی دارم که نشان می‌دهد استقبال از آثار ایشان، دال بر فضلیت آن است. من اینجا یک جعل واژه‌ای کنم که مطلب را دقیق تر برسانم. به نظرم دو گونه استقبال از آثار ادبی هست. «استقبال وسیع» و «استقبال عمیق» «استقبال وسیع» زمانی محقق می‌شود که آن اثر در میان عموم جامعه کتاب‌خوان به شکل بیمارگونه پخش می‌شود و در عین حال اهالی علم، با تمام شهرتی که آن اثر پیدا می‌کند هیچ نسبتی با آن ندارند. به بیان دقیق‌تر نفیا و اثباتا هیچ واکنشی به او نشان نمی‌دهند. اما «استقبال عمیق» آن‌جاست که منشأ استقبال، محیط آکادمیک و در میان اهالی علم باشد و به‌مرور به کف خیابان‌ها و کتابفروشی‌ها و مخاطب عمومی برسد. حال اگر به دنبال نشانه‌ای برای تشخیص این آثار از هم باشیم، میزان نقد و بررسی‌های اهالی علم در باب آثار، نشان‌دهنده عمق این آثار است. خب با سرچ و فحص ساده‌ای حجم آثاری که در تحلیل «کتاب های داستایفسکی» نگاشته شده، به راحتی به جایگاه این کارکتر در میان اهالی علم پی می‌بریم. آشنایی با داستایفسکی اما برگردم به سوال اصلی‌ام. «داستایفسکی» چه دارد؟ بگذارید کمی از زندگی او بگویم. اول اینکه این ابر مرد ادبیات، 60 سال بیشتر درد را نزیسته است. «داستایفسکی» متولد اکتبر 1821 است و در سال 1881 به رحمت حقیقی ایزد پیوسته. عبارت غریبی گفتم؟ مگر کسی درد را زیست می‌کند؟ بله. «داستایفسکی»، سراسر زندگی‌اش مواجهه با درد و رنج بود. «ادوارد هلت کار» نویسنده کتاب ارزشمند «داستایفسکی، جدال شک و ایمان»، داده‌های جالبی در باب زندگی خصوصی او دارد. ظاهرا نام خانوادگی او برگرفته از روستایی به اسم «داستایوو» در غرب روسیه است و مغلطه‌ای از همه ی نژادها من جمله لهستانی‌ها، لیتوانی‌ها، یهودی‌ها و روس‌های سفید است. شاید برای همین بوده که هنوز منشأ نژادی خانواده داستایفسکی محل شک است‌. جالب است که دختر داستایفسکی در سال 1921 که موثق‌ترین زندگی‌نامه او را نوشته، نسب لیتوانی را برای او قائل می شود و حتی ضعف‌های ادبی در زبان نگارشی «داستایفسکی» در انشای روسی را که عده‌ای بر او خرده گرفتند، ناشی از همین موضوع می‌داند. به هر حال خود داستایفسکی اذعان داشت که یک روس تمام‌عیار است. پدرش پزشک ارتش بود و مادرش فرزند یک بازرگان که با این حساب شاید به نظر برسد اوضاع مالی خوبی داشته اما اینگونه نبوده و به احتمال زیاد از ابتدا با فقر آشنا بوده. نکته‌ی جالب دوره کودکی او، خوانش کتاب توسط پدرش در جمع خانواده، در زمان‌های فراغت از امور پزشکی است. غربت غریب داستایفسکی شخصیت ویژه‌ای که ما در بزرگسالی «فیودور داستایفسکی» می‌شناسیم و رگه‌هایی از غم و درد عجیبی که در آثارش روایت کرده را شاید بتوان در دوران کودکی او پیدا کرد. «ادوارد هلت» در مورد کودکی او می‌گوید: پدرش به شدت بر معاشرت‌های بچه‌ها حساس بود و فیودور تا ده سالگی به جز دو مورد برای سفر زیارتی از شهر بیرون نرفته‌است. شاید به همین دلیل توصیفات معروف نویسندگان روسی مانند «تورگینف» و «تولستوی» از روستاهای روسیه را در هیچ‌کدام از آثار «داستایوفسکی» نمی‌بینیم. نداشتن همبازی در کودکی تاثیر زیادی بر شخصیت او گذاشت. چگونه ممکن است از تنهایی کودکی صحبت کنیم که با شش خواهر و برادر در آپارتمانی سه اتاقه زندگی می‌کرد؟ دنیای عجیبی داشت. پیشنهاد می‌کنم در باب زندگی «داستایوفسکی» بیشتر بخوانید. او به همراه برادرش در مدرسه خصوصی تحصیل کرده که ظاهرا مدرسه خیلی خوبی بوده ولی باعث نشده خلق و خوی او عوض شود. برای همین در شخصیت نخست کتاب «جوان خام» که بسیار به خود او نزدیک است، بیان می‌کند که «من با هیچ جمعی انس نداشتم و در مدرسه میانه‌ام با رفقا بد نبود اما دوستانم انگشت‌شمار بودند. برای خود گوشه‌ای ساخته بودم و در آن گوشه می زیستم.»  داستایفسکی و از دست دادن مادر در 15سالگی مادرش را از دست می‌دهد. او همواره از مادرش با احترام یاد می‌کند ولی بعید است مادرش تاثیری بر او گذاشته باشد؛ چرا که مادران قهرمانان او در آثارش عمدتا افرادی مهربان ولی بی‌تأثیر هستند. نکته‌ی جالبی بگویم؟ در همان ایام رحلت مادرش، «پوشکین» هم از دنیا می‌رود‌. برادرش در مورد حال «داستایوفسکی» گفته بود چیزی نمانده بود عقل از سرش بپرد. و بعدها فیودور بارها به برادرانش گفته بود «اگر خودمان سوگوار نبودیم از پدر اجازه می‌گرفتم برای پوشکین لباس عزا تن کنم.» دلبستگیهای انسان ها بسیار مهم هستند. وقتی کسی اینگونه «پوشکین» را دوست بدارد، باید تبدیل به «داستایوفسکی» شود. مقایسه کنید با علاقه دختر و پسرهای امروزی به سلبریتی‌ها. بگذریم… داستایفسکی در دانشکده مهندسی نظامی فیودور به همراه برادرش میخائیل نهایتا به دانشکده مهندسی نظامی پطرزبورگ می‌روند. یک گزارشگری که او را در سال اول دانشگاه دیده، اینگونه توصیفش کرده: «پسری 16ساله، فربه و بی‌دست و پا و مو بور که از کلاس‌های رقص و دیگر جنبه‌های شادتر زندگی در دانشگاه پرهیز داشت. در گوشه‌ای تاریک و خفه از خوابگاه می‌نشست و در نور شمعی از پیه به خواندن و نوشتن می‌پرداخت، یا با یکی دو نفر از هم‌مشربانش قدم می‌زد و بحث‌های بزرگتر از سنش می‌کرد» در همین دوران با نویسندگان بزرگی مثل «شکسپیر» و «بالزاک» آشنا می‌شود و کم‌کم دست به قلم می‌برد و ظاهرا نمایش‌نامه‌های منظومی می‌نویسد که البته الان هیچ اثری از آن ها نیست. «داستایوفسکی» در نامه هایش به برادرش در سال 1839 از علاقه‌ی شدید خود به یکی از همکلاسی‌هایش می‌گوید که بسیار درگیرش بوده و به خاطر او متن‌های جدی می‌خوانده تا برایش توضیح دهد. از شخصیت پیچیده «داستایفسکی» همین بس که هیچ‌وقت هویت و جنیست این فرد مشخص نشد. چقدر غریب زیسته «داستایفسکی» که عاشقانه‌هایش هم اینگونه مخفی‌اند.  فوت پدر داستایفسکی در تابستان 1839 پدرش را از دست می‌دهد. او بعدها در نامه‌ی خود به میخائیل نوشته بود: «برادر عزیز، بر مرگ پدر بسیار اشک ریختم، اما وضع ما اکنون حتی وحشتناک‌تر از پیش است، منظورم خودم نیست، خانواده ماست.» مطابق گزارش «هلت کار»، این واقعه اثر روحی زیادی بر او نگذاشت اما آثار مالی و اقتصادی زیادی ایجاد کرد؛ چراکه خود «داستایفسکی» عقل معاشی نداشت (دقیقا مانند نگارنده این سطور!) و کاملا به پدر وابسته بود (برخلاف نگارنده این سطور!) نهایتا در 1843 با درجه افسری فارغ التحصیل شد و در شغلی در اداره مهندسی وزارت جنگ به دست آورد. در این دوره به ادبیات فرانسه من جمله «هوگو» علاقه‌مند می‌شود. البته هلت می‌گوید در این دوره ادبیات برای او جنبه‌ی تجاری پیدا کرد و دیگر محلی برای جولان افکار فلسفی نبود. چراکه در آن ایام، مردم برای داستان‌های روسی پول خرج می‌کردند. واقعیت امر این است که مشکلات مالی، پدر او را درآورده بود و راهی جز این نداشت. البته نگاهش تجاری بود ولی بلندترین مفاهیم را هم طرح کرد. به نظرم این‌که مفاهیم جدی را بیان می‌کرد، دست خودش نبود. زیست او به گونه‌ای بود که رنج را تا خرخره درک کرده بود و این درد است که باعث می‌شود انسان، خاص بار بیاید. بیچارگان، روایتی متفاوت از فقر اولین رمانش را نوشت‌. «بیچارگان». رمانی کوتاه در قالب مکاتبه در سال 1845. کتابی که باعث شد فیودور جوان خودش را در حمایت مشهورترین نویسندگان روس از جمله «بلیسنکی»، «تورگنیف» و «نکراسوف» ببیند. می‌گویند وقتی «بلیسنکی» کتاب «بیچارگان» را خواند، در اولین مواجهه با فیودور می‌گوید: «هیچ میدانی چه نوشته‌ای؟! تو با بیست سال سن ممکن نیست خودت بدانی!» «داستایوفسکی» 30 سال بعد این صحنه را شگفت‌انگیزترین لحظه حیاتش توصیف می‌کند. به نظرم «داستایفسکی» همچنان‌که همه می‌گویند در رمان‌هایش روایتی از زیسته همان دوره‌ی خودش را داشته است. «بیچارگان» از مصادیق اتم این قصه است؛ قصه‌ی نامه‌نگاری بین دو نفر که آشنایی دوری با هم دارند و در این نامه‌ها از شرایط و سبک زندگی خود می‌گویند که چطور در ساعات روز با مرگ دست و پنجه نرم می‌کنند ولی نمی‌میرند. مردی مسن به نام «ماکار آلکسییویچ» و دختری بسیار جوان به نام «واروارا آلکسییونا» که در همسایگی یکدیگر زندگی می‌کنند، رابطه عاشقانه‌ی توام با احترامی را آغاز کرده‌اند که صرفا در حد همین نامه‌نگاری‌هاست که برای پنهان‌ماندن از دید دیگران، توسط یک مستخدمه برای یکدیگر نامه می‌فرستند. «بیچارگان» روایتی متفاوت از فقر در کف خیابان‌های همه‌ی شهر های جهان است. «داستایفسکی» در این رمان نوع انسان فقیر را به تصویر می‌کشد و معتقدم با اینکه کلیدواژه داستان، فقر است اما هدف نویسنده تقریر وضعیت بد اقتصادی در جهان نیست. به نظرم داستایوفسکی در «بیچارگان» به دنبال این بوده تا بگوید گاهی دغدغه‌ی معاش، انسان را از مفاهیم اصلی دور می‌کند و نباید اینگونه باشد. در واقع داستایفسکی روایتی از جدال واقعیت (فقر در جامعه) و حقیقت (تلاش برای زیست شرافت‌مندانه) دارد.  ناقدان زیادی مدل داستایفسکی را در این رمان، «طبیعت‌گرایی» (ناتورالیسم) و متنی تمام‌قد مخالف «رمانتیسم» قلمداد کرده‌اند ولی به نظرم داستایفسکی آگاهانه این کار نکرده و او به دنبال تقریری از شرایط زندگی خودش بوده‌است. بیچارگان، تمثیلی از وضعیت خود داستایفسکی سابقا گفتم که دو دغدغه اساسی در این ایام داشت. اول خانواده‌اش و دوم مسائل مالی. به این قسمت متن دقت کنید: «چقدر خوب می‌بود اگر الان در خانه بودم! در اتاق کوچکمان می‌نشستم، کنار سماور، همراه اعضای خانواده‌ام؛ محیطمان چقدر گرم می‌بود، چقدر خوب. چقدر آشنا. با خودم فکر می‌کردم چه تنگ مادرم را در آغوش می‌گرفتم. فکر می‌کردم و فکر می‌کردم، و آهسته از فرط دل‌شکستگی گریه می‌کردم، اشک‌هایم را فرو‌می‌خوردم، و همهٔ لغاتی که یاد گرفته بودم از یاد می‌بردم.» من تصور می‌کنم این فضا، حال و هوای بعد از مرگ پدر و مادرش و جدایی از اعضای خانواده است. ما انسان‌ها هر چقد هم خانواده برایمان بد باشد ولی در عمق وجودمان یک نوع امنیتی در فضای خانه احساس می‌کنیم و اگر از آن ها فاصله بگیریم باز هم سایه معنوی آن‌ها در ما احساس می‌شود. اما در زمانی که مرگ بین ما فاصله می‌اندازد، به‌ویژه مرگ پدر و مادر، دچار حس تنهایی غریب و ترس از آینده می‌شویم. حالا این عبارت نویسنده در متن را ببینید: «چه به سرم خواهد آمد، سرنوشتم چیست؟ بدتر از همه این است که هیچ یقینی ندارم، آینده‌ای ندارم، و حتی نمی‌توانم حدس بزنم چه بر سرم خواهد آمد. به گذشته هم می‌ترسم نگاه کنم. گذشته چنان پر از بدبختی است که فقط یادش کافی است تا دلم را پاره‌پاره کند» سراسر این عبارات سردرگمی فاحشی نسبت به این وضعیت آن دوره زندگی‌اش را نشان می‌دهد. به عقیده من در رمان «بیچارگان داستایفسکی» هر جا که فضا را مهیا دیده شروع کرده به تبیین وضعیت خودش بعد از مرگ پدر. من که خیلی نمی‌توانم احساس عینی از دست دادن پدر را مدعی شوم ولی معتقدم حضور پدر حتی با فاصله، کمترین چیزی که برای فرزند دارد، موضوع امنیت روانی است. فقدان پدر اولین ضربه‌ای که به فرزند می‌زند از همین ناحیه است. برای همین است که فیودور این‌گونه دچار تحیر شده و در جای‌جای «بیچارگان» هم این احساس بی‌کسی (از نوع بی‌حامی بودن) را روایت می‌کند. در بخش هایی از «بیچارگان» احساس می‌شود که مطلب بیش از حد کش داده شده است. البته این احساس، به خاطر تصویر ما از شخصیت قدرتمند «داستایفسکی» در دیگر آثارش است. فیودور در بقیه آثارش به حدی انتخاب واژگان دقیق و توضحیحات به جایی دارد که باورش سخت است یک رمان بلند با آن حجم‌های زیادی که او می‌نویسد، کمتر دچار تطویل بی‌جا شده‌باشد. بیماری داستایفسکی ظاهرا در همین سال‌ها غمی جدید بر غم‌های داستایفسکی افزوده می‌شود.  او بیماری صرع می‌گیرد. گروهی معتقدند این بیماری ناشی از مرگ پدرش بوده اما «هلت کار» معتقد است اینگونه نیست. مطابق پیگیری‌ای که من داشتم، متوجه شدم اصل این قصه که ارتباطی میان بیماری صرع او و قتل پدرش بوده، ناشی از همان زندگی‌نامه‌ای است که دخترش نوشته. او در آن نامه این‌گونه می‌گوید: «بنا بر نقل شایع در خانواده، نخستین حمله صرع بر اثر شنیدن خبر مرگ پدر به داستایفسکی دست داد.» و البته طبیعی است که چنین حرفی تلقی به صحت شود؛ چرا که وقتی دخترش اینگونه می‌گوید ما کی هستیم تا در مسائل خانوادگی داستایفسکی عزیز دخالت کنیم. اما مساله این است که این روایت با حرف خود فیودور سازگار نیست. او در نامه‌ای که برای میخائیل برادرش نوشته دقیقا زمانی که از زندان سیبری (حتما با خود می‌گویید زندان این وسط چه میگوید ها؟ کمی صبر داشته باشید. هنوز وارد رنج‌های عزیز فیودور نشدیم. از زندان هم می‌گویم) آزاد شد، در تاریخ 22 فوریه 1854 اینگونه توضیح داده: «بر اثر اختلالات عصبی‌ام دچار حمله صرعی شده‌ام، اما این حملات مکرر نیست.» خب این نامه گویای این است که دلیل صرع هرچه بوده، مرگ پدر نبوده چرا که چندسال بین آن‌ها فاصله هست. متاسفانه آنچه قدر متیقن است این است که نویسنده محبوب ما با بیماری صرع زیست کرده و دردی به دردهای متعدد و مکرر او اضافه شده بود. ای کاش به جای تشکیک در علت بیماری می‌شد در وجود اصل بیماری تشکیک کرد و حتی مطابق سند ضعیفی به این نتیجه رسید که فیودور حداقل صرع نداشت. (فکر کنم دیگر خودم را لو دادم و شما مخاطب عزیز، متوجه عمق علاقه ای من به فیودور شده اید. به من حق بدهید گاهی به صورت کاملا دیوانه‌وار در مورد نویسنده محبوبم آروزهایی بکنم که خلاف واقعیتی که رخ داده، هست) همزاد، تلاشی ناکام «داستایفسکی» بعد از «بیچارگان»، مجدد دست‌به‌قلم می‌شود و «همزاد» را تولید می‌کند. همین اول بگویم در اینجا باز هم قهرمان داستان در قامت یک کارمند فقیر و مفلس ظاهر می‌شود. می‌خواهم علیه علاقه‌ام شورش کنم و صادقانه اعتراف کنم که در نگاه خودم «همزاد»، متن قوی و جان‌داری نبود. همچنان‌که گفته‌شده خوانندگان روسی هم در زمان انتشار این اثر صرفا آن را تلاش بعدی نویسنده‌ی خوش‌ذوق دانسته بودند و استقبال گرمی از آن نشد. هرچند خودش بعدها لاف گزافی در مورد این متن زده است ولی خب بیاید قبول کنیم هر نویسنده گاهی به این حرکات نیاز دارد. به‌هرحال انسان طبیعتا به دنبال پوشش ضعف‌های خود است. برای همین خیلی ناشیانه از توضیحش عبور می‌کنم. بانوی میزبان، روایت عشقی ممنوعه از نوشته‌های او تا 2 سال بعد، «بانوی میزبان» است که روایت عشق ممنوعه مردی روان‌پریش و منزوی (مثل همه مردان داستان‌های داستایوفسکی) به زن شوهرداری است که در طی فرایندی وارد زندگی آن زن و شوهرش می‌شود.  یک نکته بگویم که برای خودم جالب است. به نظرم می‌آید بدبخت‌ترین مردان تاریخ همین مردان داستان‌های داستایفسکی هستند که دچار نوع خاصی از خدازدگی اند. همیشه تحت تأثیر زیست دردمندی که داشته‌اند، جهان برای آن‌ها جز تاریکی نبوده و تمام قصه هم بر پایه‌ی دست و پا زدن‌های آن‌ها برای خروج از آن جهنم است. (از بد حادثه به شکل غریبی احساس می‌کنم اگر قدر مشترک ویژگی‌های مردان این قصه‌ها را در یک نفر تجمیع کنیم، آن فرد می‌شود نویسنده همین متن! این صادقانه‌ترین عبارتی بود که من تا الان داشته‌ام!) اصل داستان مثل همیشه تحلیل شخصیت‌های قصه است و نقطه‌ی قوت کتاب هم همین است ولی شاید برای کسانی‌که به دنبال داستانی واقعی که سر و ته مشخص داشته باشد هستند، خوب نباشد.  شب های روشن، بهترین داستان کوتاه داستایفسکی اما شاید بتوانم بگویم بهترین داستان داستایفسکی تا پیش از ماجراهای سیبری، داستان «شب های روشن» است که در سال 1848 چاپ شد. خالی از لطف نیست همین‌جا بگویم عناوینی که این مرد بر داستان‌های خود می‌گذارد گاهی گویای بخش عمده‌ای از داستان است. نماد اتم و اکمل این عنوان‌گذاری‌ها، «جنایت و مکافات» است و طبیعتا همین «شب های روشن» هم از مصادیق آن است.  «شب های روشن» روایت مردی است باز هم بیچاره و بدبخت و این بار به همه صفات سابق، مظلومیت را هم اضافه کنید. به این دلیل که مثل همیشه پای یک دختر جذاب در میان است و مرد قصه‌ی ما هم که اسمی ندارد و مانند شبحی زندگی می‌کند، به او علاقمند می‌شود ولی متاسفانه نباید از این عشق چیزی بگوید و جالب‌تر اینکه دختر هم دائم از مستاجر سابق خانه‌ی مادربزرگش می‌گوید و به صراحت انتظار و علاقه‌اش به او را بیان می‌کند و من می‌دانم این مرد، چه دل خونی داشته در آن لحظات! در فضای فکری من، این شبح‌گونه بودن برخی شخصیت‌های داستایفسکی اشاره به نکته‌ای دقیق دارد؛ عده زیادی از زنان و مردان این جامعه به گونه‌ای فراموش شده‌اند که انگار هاله‌ای از بودن و نبودن دور آن‌ها را گرفته و دقیقا ماهیت اساسی خود را -که به قول ارسطوی بزرگ، مدنی بالطبع بودن است- از دست داده‌اند. خدا می‌داند گاهی هیچ دردی برای انسان بالاتر از این نیست که احساس کند در جامعه ی خود فراموش شده است! این مرد، عاشق قدم‌زدن در شب‌هاست (دقیقا مطابق حالات راقم این سطور!) به این دلیل که همه کسانی را که در طول روز می دید و به دیدن آن‌ها علاقه داشت، دیگر نبودند (دقیقا نقطه مخالف راقم این سطور، چرا که من به خاطر فرار از دست آدم‌هایی که در طول روز به سراغ من می‌آیند، به شب پناه آورده ام!) این مرد، در آپارتمان خود به تنهایی زندگی می‌کند و  تنها فردی که با او مراوده دارد، زن مسنی است در قامت خدمتکار منزلش. داستایفسکی به طرز عجیبی از زبان این مرد یک واقعیت عمومی را برای انسان‌های دردمند بیان می‌کند. شاید نوعا انسان‌هایی که همزمان هم در ساحتی از اندیشه هستند و جایگاه و تشخصی دارند و هم دچار رنج‌های عمیق هستند، به هر دلیلی به خود اجازه این اعتراف را ندهند که چقدر دوست دارند گاهی با یک جنس مخالف ولو برای چند دقیقه مکالمه‌ای داشته باشند ولی داستایفسکی به راحتی این مطلب را از زبان این مرد به ناستنکا (شخصیت دختر داستان) می‌گوید. او به دختر می‌گوید که چقدر آرزو دارد چند کلامی با یک دختر صحبت کند و از حالات خودش بگوید و توصیفاتی از خودش داشته باشد. به نظرم یکی از الطاف خدا به بندگانش این می‌تواند باشد که اگر از نعمت عشق دوطرفه محروم است، حداقل معشوقی سر راه آدم قرار بدهد که بتوان دقایقی بدون ترس از عواقب گفتگو، با او حرف زد و او هم فقط بشنود و درک کند. همین. حالا شما باید داستان را بخوانید تا اوج عجز این مرد را درک کنید ولی برای اینکه عجالتا تصویری از حال او در برابر آن دختر داشته باشید، می‌گویم که این بیت روایت خوبی است از آن ماجرا: «با من که به چشم تو گرفتارم و محتاج، حرفی بزن ای قلب مرا برده به تاراج...» شاید اگر از من بپرسند بهترین داستان کوتاه داستایفسکی کدام است، بی‌درنگ پاسخ دهم: شب های روشن! دلیلش دقیقا به موضوعی برمی‌گردد که تا داستان را تا آخر نخوانیم دقیقا متوجه آن نمی‌شویم. حالا من برای شما می‌گویم ولی قول بدهید خودتان این داستان را که حجم کمی هم دارد، مطالعه کنید. به یاد دارید در خطوط قبلی از مردانی گفتم که جامعه آن ها را فراموش کرده‌است و آنان تبدیل به شبحی شده‌اند که با اموات فرقی ندارند؟ حالا می‌خواهم بگویم می‌دانید چه چیزی این مرگان را زنده می‌کند؟ قطعا جواب یک کلمه‌ی سه حرفی است. حدس شما چیست؟ ننگ بر آنانی که گفتند پول! بی‌تردید جواب، «عشق» است. ولو عشق یک‌طرفه. حالا چرا یک‌طرفه؟ چون «شب های روشن» توصیفی غریب از یک عشق واقعی و مردانه و یک طرفه هست. دوست دارم خط به خط این داستان را روایت کنم و در موردش بنویسم ولی دلم نمی‌خواهد بیش از این، داستان را لو بدهم و به قول شما جوان‌ها اسپویلش کنم. داستایفسکی و قصه غریب عشق در دل روسیه اما بگذارید کمی دیگر از این قصه‌ی غریب عشق در دل روسیه بگویم. همیشه فکر می‌کردم ایرانیان در روایت عشق به غایت هنرمند و قدرتمند هستند؛ چه در حوزه شعر چه در فضای ادبیات. احمد ِ عزیز مثال نابی برای آن است. شاملو را می‌گویم. بعید می‌دانم دیگر کسی بتواند آنگونه که احمد‌، آیدای خود را صدا می‌زد، صدا بزند. خطابات عاشقانه احمد تا ابد بر تارک تاریخ عشق می‌درخشد. یا قصه‌ی عشق آیدین و سورملینا در «سمفونی مردگان» و یا سیاسی‌ترین عشق تاریخ معاصر، عشق فرنگیس و استاد ماکان در قصه جذاب «چشم هایش». این‌ها تصورات من بود تا پیش از آشنایی با «شب های روشن». البته رمان دیگری از ادبیات سوئد هست که بی‌تردید عنوان مظلوم‌ترین عاشقانه تاریخ ادبیات اروپا را دارد و آن هم رمان  «تصرف عدوانی» است. بعید می‌دانم از اهالی روستای عشق کسی باشد که این رمان را نخوانده باشد. به هر حال اگر کسی «تصرف عدوانی» از «لنا آندرشون» را با آن ترجمه قیامت ِ «سعید مقدم» نخوانده، قطعا از ما نیست. القصه «شب های روشن» که روایت چند شب گفتگوی آن مرد با ناستنکا است، از ابتدا بنا بر این می‌شود که عشقی رخ ندهد ولی این مرد عاشق‌پیشه، یکی دو شب بر عهد خود می‌ماند و بعد متوجه می‌شود قافیه را باخته و وارد جهان دیگری شده‌است. اما متاسفانه حق اظهار آن را نداشت. گفتم که آن دختر عاشق مستاجر مادر بزرگش شده و الان منتظر است که او برگردد. اما مردانگی‌ای که این مرد می‌کند، از جنس ایثارهای عاشقانه‌ی اصیل شرقی است که نشان می‌دهد روسیه و مردان آن حتی زمانی که شوروی خوانده می‌شدند، از شرقی‌های اصیل بودند و حداقل در وادی عشق هیچ نسبتی با اروپایی‌های سردمزاج و سوسول ندارند. این مرد در یک حرکت مجنون‌وار دست‌به‌قلم می‌شود و به معشوقه ناستنکا به قصد کمک به او نامه می‌نویسد و به دست خودش گور خود را می‌کند. دقیقا یاد این شعر افتادم: «درد یعنی که نماندن به صلاحش باشد، بگذاری برود! آه... به اصرار خودت! بگذاری برود در پی خوشبختی خود، و تو لذت ببری از غم و آزار خودت درد یعنی بروی، دردسرش کم بشود، بشوی -عابرِ آواره ی- افکار خودت اینکه سهم تو نشد درد کمی نیست ولی، درد یعنی بزنی دست به انکار خودت...!» آه از حال فیودور که من مطمئنم خودش در زیست شخصی‌اش دچار یک عشق یک‌طرفه بوده که توانسته این قصه‌ی غریب را خلق کند. مگر می‌شود زیست عاشقانه نداشت و اینگونه از آن روایت کرد؟ معاذالله. اگر یادتان نرفته باشد ابتدای متن از هم‌کلاسی فیودور گفتم که عشق فیودور به او جهانش را تسخیر کرده بود و تا امروز هم مشخص نشد که حتی جنیست او چیست. ای بسا «شب های روشن» اقتباسی از آن داستان شخصی داستایفسکی باشد. ماجرای زندان رفتن داستایفسکی برگردیم به قصه‌ی خود داستایفسکی. احتمالا در ذهنتان مانده که ماجرای زندان‌رفتن داستایفسکی با آن روحیات گوشه‌گیر و منفعل در زیست اجتماعی چه بوده و چگونه سر از زندان‌های روسیه در آورده است. همین اول کلکش را می‌کنم و سر راست به شما می‌گویم که جرم فیودور، فعالیت سیاسی به همراه عده‌ای از نویسندگان مطرح بوده. حالا قصه را برایتان روایت می‌کنم. «داستایوفسکی» بعد از نوشتن «بیچارگان» به شهرت زیادی رسید و به تبع آن در مجامع علمی و ادبی در کنار شخصیت‌های کلان آن روز حاضر می‌شد. میزبان یکی از این محافل، فردی بود به اسم «پتراشفسکی» که کارمند وزارت خارجه بود و از منتقدان ادبی آن روزگار. او هفته‌ای یک‌بار دوستان و همدلانش را برای تبادل نظر در هر بابی از ابواب جامعه، به خانه خود دعوت می‌کرد و تمرین رفتارهای روشنفکرانه مثل «چای‌خوردن پشت هم» و «سیگار را با سیگار روشن‌کردن» و «بیان عبارات اعتراضی علیه حاکیمت بدون هیچ عملی» داشتند! فیودور بعدها اعضای این محفل را این‌گونه توصیف می‌کند: «ارضای شهوت مختصرشان به بازی نقش آزادی خواه!» اساس مباحثه نشست‌های خانه‌ی پتراشفسکی مباحث مارکسیستی به‌ویژه مفاهیم سیاسی این فکر بود. در همین ایامی که این محفل هفتگی برپا می شد، در فرانسه انقلابی صورت می‌گیرد و در فوریه 1848 تخت فرمانروایی «لویی فلیپ» به زباله‌دان تاریخ می‌پیوندد. «نیکلای اول» پادشاه روسیه، (همان کره‌خری که عهدنامه ترکمنچای با ایران در زمان او امضا شد!) از ترس اینکه مبادا او هم نسبتی با سطح آشغال تاریخ پیدا کند، فرمانی داد که هر گروه و شخصی که نسبتی ولو کم رنگ با کمونسیت‌ها دارند، مورد عنایت نیروهای امنیتی قرار بگیرند و گروه پتراشفسکی که کله همه‌ی اعضایشان بوی قرمه سبزی می‌داد زیر چتر دستگاه اطلاعاتی می‌روند. این محفل دیگر جذابیتی برای اعضا نداشت و اعضا بی‌خبر از چتر اطلاعاتی حاکمیت به دنبال فعالیت جدید بودند و به همین دلیل در خانه‌ی جدیدی محفل می‌زنند. فیودور و میخاییل از اعضای این محفل جدید بودند.در این محفل قرار بر انجام برنامه عملیاتی شد که حداقل یک فرقی با محفل سابق داشته باشند. قرار شد که دستگاه چاپی تهیه کرده و مقالات اعضا را علیه وضعیت حاکم چاپ و پخش کنند و این دقیقا همه آن چیزی بود که کمیسون تحقیق علیه این گروه پیدا کرده بود.  نمی‌دانم از حسن یا قبح حادثه، فیودور عزیز از فعالین اصلی در جریان دستگاه چاپ بود. اما خوشبختانه وقتی که این گروه دستگیر می‌شوند هیچ اثری از دستگاه پیدا نمی‌شود. چراکه قبلش به هر دلیلی دستگاه از محلش خارج شده بود که اگر اینگونه نمی‌شد معلوم نبود که امروز ما برای تسکین دردها و رنج‌های آمیخته با گوشت و پوست و استخوانمان، به کدام متن رجوع می‌کردیم. چراکه با پیداشدن دستگاه، احتمال اعدام فیودور عزیز هم بالا می‌رفت و به تبع آن «جنایت و مکافات» و «شیاطین» و «ابله» و «برادران کارامازوف» نداشتیم. اما اگر در باب محفل دوم، شانس با فیودور یار بود ولی در باب سابقه محفل پتراشفسکی بسیار بدشانس بودند. چراکه آمار اعضای آن و مباحث مطرح‌شده، داده شده بود و سران آن محفل که 34 نفر بودند و برادران داستایفسکی هم جزئی از آنان بودند را دستگیر کردند. فیودور عزیز دقیقا 8 ماه در قلعه پطروپاول در وضعیتی شبیه به حبس انفرادی به سر برد. حال فیودور را شاید این دو بیت نشان بدهد: «هر روز غم تازه تری آمد و نگذاشت، دنبال غم کهنه‌ی دیروز بگردیم! ما حنجره در حنجره در حنجره بغضیم، ما آینه در آینه در آینه دردیم!» زندان خودش دردی است مستهلِک. وای اگر زندانی سیاسی باشد. فقط خدا می‌داند که یک ساعتش هم زیاد است. چرا که برای فعال سیاسی مهم‌ترین داشته بشری، آزادی است و شما فکر کنید تمام هستی‌تان را ازتان بگیرند، چه می‌ماند؟ قطعا چند پاره استخوان. در چهار ماه اول که مشغول تحقیق بودند و بعد عده‌ای را آزاد کردند. میخائیل جز آنان بود. نهایتا بقیه که شامل 23 نفر بود من جمله فیودور را به دادگاه فرستاند.  جنایت و مکافات، حکایتی از رنج داستایفسکی برای اینکه بدانیم این مدت چه اثری بر روح و روان این مرد رنجور گذاشت، کافی است سراغ «جنایت و مکافات» برویم و قسمت‌های مربوط به کشکمش‌های طولانی میان راسکولنیکوف و کاراگاه زوسیموف را بخوانیم. از جنگ‌های درونی راسکولنیکوف، در لحظاتی گفتگو با بازجوی خود است در باب اینکه چقدر از حرف‌های من را باور می‌کنند؟ چقدر از خطاهای او آگاه هستند؟ اصلا بهتر نیست اعتراف کند و تمام؟ اما آیا اعتراف کند مساله حل می‌شود؟ و هزار اما و اگر که با طرح هرکدام تکه‌ای از روح آن مرد ناتوان و خسته را می‌جوید. جنگ‌های درون روح و مغز او که تنها کشته‌ی آن نه راسکولنیکوف که خود فیودور بود‌. صدور حکم اعدام برای داستایفسکی نهایتا حکم اعدام برای 21 یک نفر صادر می شود. بعد از مدت کوتاهی محکومین را بدون هیچ توضیحی به محلی در ملأ عام برای اجرای فرمان اعدام می‌برند. حکم اعدام قرائت می‌شود و کشیش هم آنان را به اعتراف فرا می‌خواند. سه تن از آن‌ها را به چوبه‌ی دار می‌بندند. سربازان تفنگ‌به‌دست آماده شلیک می‌شوند. تا این لحظه هرکدام از آن‌ها ده بار مردند و از نو زنده شدند. به یک‌باره پیک دربار می‌رسد و خود را حامل فرمان عفو ملوکانه جناب نیکلای اول معرفی می‌کند و محکومین را به سلول ها برمی‌گردانند. حالا فکر می‌کنید ماجرا چه بود؟ بعد از صدور حکم، رأی به محضر پادشاه می‌رسد و در کش و قوسی نهایتا احکام اعدام هرکدام به نحوی تقلیل پیدا می‌کند. مثلا پتراشفسکی به حبس ابد با اعمال شاقه محکوم می‌شود. اما قرار گذاشته بودند که حکم اعدام به صورت نمایشی اجرا شود. ننگ بر صادرکننده این حکم. که اگر اعدام می‌شدند بهتر بود. داستایفسکی تا زنده بود از رنج آن روز نوشت.  ابله و مسئله اعدام وخامت حال فیودور هیچ‌گاه قابل درک نیست مگر اینکه به رمان «ابله» رجوع کنیم و از زبان قهرمان داستان که مشیکین است بخوانیم: «اعدام انسان به جرم قتل، مجازاتی بس فراتر از خود جنایت است. اعدام‌شدن بس وحشتناک‌تر از کشته‌شدن به دست راهزنی است. در کشته‌شدن به دست راهزن، انسان تا لحظه‌ی آخر امید دارد که به نحوی فرار کند اما در اعدام این آخرین امید که مرگ را ده‌ها بار آسان‌تر می‌کند، گرفته می‌شود. حکمی که قطعی داده شده است و بزرگ‌ترین شکنجه در همین یقین است که می‌دانید راه گریزی از آن نیست. و از این شکنجه بزرگ‌تر بر روی زمین نیست. چه کسی می‌تواند ادعا کند طبیعت بشری توان تحمل این شکنجه را دارد بی‌آنکه دیوانه شود؟ این خوارکردن تصور ناپذیر و غیرلازم، چرا؟» می‌دانید که فیودور رنجور ما از چه سخن می‌گوید؟ می‌دانید این مرد چه رنجی از آن لحظه با خود داشت که تا آخر عمر از آن می‌گفت؟ بعید میدانم بدانید. حقیقتا هیچ دردی بالاتر از این نیست که حکم گناه‌کار بودن تو را امضا کنند و بر سر تو فریاد بزنند و تو فقط یک کنش بیشتر نداشته باشی و آن پذیرش گناه است. وای از لحظاتی که هیچ امیدی برای رهایی نداری. خدا می‌داند رو به رو شدن با لحظه خوار شدنی که داستایفسکی از آن نام می‌برد، نمی‌ارزد به زندگی در این دنیا. تصور نکنید این خوار شدن حتما باید پای اعدام در ملأ عام باشد آن هم  به جرم سیاسی. گاهی در مراودات عادی با دیگران به جرمی متهم می شوی که واقعیت ندارد. حالا شاید خطایی هم کرده باشی (مثل داستایفسکی) ولی قطعا خطا به حجم مجازاتی که برای شما نوشته‌اند نیست و چون ظواهر علیه شماست هیچ کاری از دستتان بر نمی‌آید.  در برابر حجم اتهامات که نه، در برابر حجم ناتوانی که احساس می‌کنید، خوار می‌شوید و قطعا کار انسان شرافتمند در همین نقطه تمام است. نقطه‌ای که فروپاشی درونی آن از فروپاشی شوروی سهمگین‌تر است و ایضا غمگین‌تر.   دیگر نمی‌خواهم نوشتن در باب فیودور و آثارش را ادامه دهم. یا قلم ناتوان است یا خودم. می‌دانم شاید انتظار این است که متن‌های اصلی داستایفسکی مثل «برادران کارامازوف» و «جنایت و مکافات» و «ابله» را روایت کنیم ولی قطعا بررسی آن‌ها فرصتی دیگر می‌طلبد‌. فقط همین مقدار بگویم اگر خواهان این هستیم که پیش از مواجهه‌شدن با دردهای بزرگ بشری، با آن درد و رنج‌هایی که انسان را از بودنش پشیمان می‌کند -که قطعا برای عده‌ای از ما رخ داده یا میدهد- رو به رو شویم باید سراغ متن‌های فیودور را بگیریم و بخوانیم. چه آنکه اگر هنوز با این رنج‌ها رو به رو نشدیم، تمرینی باشد برای وقت رو به رو شدن و اگر دچار این‌گونه رنج‌ها بوده‌ایم، تسکینی باشد بر آن‌ها. به قلم «مهران بوذری»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

گشتی در مغز پیچیده کودکان «مغز»، یکی از پیچیده‌ترین و شگفت‌انگیزترین خلقت‌های جهان است. «مغز کودکان» به دلیل عدم توانایی آن‌ها در ابراز احساسات کامل، صحبت‌کردن و اعمال شناختی پیشرفته، برای ما اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. مغز ما از لحظه‌ای که به دنیا می‌آییم، شروع به توسعه و پیشرفت می‌کند. هرچند بخشی از مغز در دوران جنینی هم فعالیت دارد؛ اما رشد و تکامل اصلی مغز بعد از تولد اتفاق می‌افتد و آخرین اندامی است که در بدن انسان به تکامل می‌رسد. مغز تقریباً تا سن 20 الی 21 سالگی در حال به تکامل رسیدن است. این رشد، تحت تأثیر هر نوعی از تجربه، تعامل و اطلاعاتی است که با آنها روبرو می‌شود.  رشد مغزی در کودکان درک چگونگی «رشد مغزی در کودکان» می‌تواند به والدین، مربیان و سرپرستان کودک کمک کند تا از کودکان برای دستیابی به پتانسیل بالای مغزی حمایت کنند. همچنین این مسئله کمک زیادی به تربیت، نحوه برخورد و رفتار ما با کودکان می‌کند. والدین و مراقبان باید در مواجهه با کودکان میزان تکامل مغزی آنها را در نظر بگیرند و از آنها انتظاراتی متناسب  با سنشان داشته باشند. مغز کودکان در 3 سال اول زندگی بیشترین تأثیر را از محیط اطراف می‌پذیرد و توجه به این سه سال برای والدین بسیار ضروری است. همچنین مغز کودکان تا 6 سالگی در حدود 90 درصد رشد می‌کند و بقیه تکامل آن تا سنین بالاتر و با سرعت کمتری ادامه دارد. مغز در 3 سال اول زندگی سال‌های اولیه زندگی کودک، زمان رشد سریع مغز است. در سن سه سالگی، مغز کودک به حدود 80 درصد اندازه مغز بزرگسالان رسیده است. این رشد سریع با تشکیل سیناپس‌های جدید - ارتباطات بین سلول‌های مغز – اتفاق می‌افتد. در واقع، در سال‌های اولیه، مغز کودک در هر ثانیه بیش از 1 میلیون سیناپس جدید تشکیل می‌دهد و دقیقاً در این سن بسیاری از ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری کودک پایه‌گذاری می‌شود. به‌عنوان‌ مثال اگر کودک تا سن سه سالگی شاهد محیط تنش‌آمیز در خانواده باشد، کاملاً ناخواسته مغز او به سمت تشکیل شبکه‌های عصبی‌ای می‌رود که ممکن است کودک را تبدیل به فردی خشن کند؛ زیرا کودک راه دیگری جز ابراز خشونت برای دفاع از خود نیاموخته است و این مسئله تبدیل به مشکلی ریشه‌ای خواهد شد؛ بنابراین متوجه می‌شویم که بین 1 تا 3 سالگی مراقب بیشترین مسئولیت را در رفتار با کودک خود دارد.  نقش انعطاف پذیری عصبی در رشد مغز کودکان (نوروپلاستیسیته) یکی از قابل‌توجه‌ترین ویژگی‌های مغز کودکان، انعطاف‌پذیری عصبی آن است. انعطاف‌پذیری عصبی به معنای «توانایی سازگاری و سازماندهی مجدد مغز در پاسخ به تجربیات» است. انعطاف‌پذیری عصبی به کودکان این امکان را می‌دهد تا مهارت‌های جدید را بیاموزند، اطلاعات را به‌سرعت یاد بگیرند و پس از هر ناکامی و شکست بتوانند خود را بهبود دهند؛ بنابراین لازم است به انعطاف‌پذیری مغز کودک خود کمک کنید. به آنها اجازه دهید نظر خود را در مورد چیزهایی مختلف بیان کنند و سعی کنید با صحبت‌کردن ابعاد دیگری را نیز به آنها نشان دهید. برای کودک خود حوصله به خرج دهید. با آنها بازی کنید و سعی کنید برای آنها کتاب‌های متنوع بخوانید. کودکان را به‌خاطر خلاقیت، شکست‌ها، حرف‌های نو و نیازهایشان سرزنش نکنید و سعی کنید شیوه سنجش منطقی و نقادانه را به آنها بیاموزید. انعطاف‌پذیری عصبی از آرامش والدین، نحوه برخورد آنها با کودک و ارزش دادن به تمام ابعاد وجودی کودک به دست می‌آید. عوامل کلیدی مؤثر بر رشد مغز کودک عوامل زیادی بر رشد مغز کودکان اثر می‌گذارند. بعضی از این عوامل غیر قابل تغییر هستند و بعضی دیگر در کنترل والدین و خانواده قرار دارند. در زیر به توضیح چندین عامل کلیدی در  تقویت و رشد مغزی کودکان می‌پردازیم: 1- ژنتیک و محیط زیست درحالی‌که ژنتیک پایه اولیه مغز کودک را تشکیل می‌دهد، محیط، چگونگی تحقق و بروز این پایه را فراهم می‌کند. روابط محبت‌آمیز، فعالیت‌های متنوع و یک محیط امن، همگی نقش مهمی در تقویت و رشد سالم مغز دارند. از سوی دیگر، استرس مزمن یا بی‌توجهی می‌تواند مانع سلامت روان شود. 2- تغذیه و سلامت جسمانی تغذیه مناسب برای رشد مغز ضروری است. مواد مغذی مانند اسیدهای چرب امگا 3، آهن و روی اهمیت ویژه‌ای دارند. همچنین فعالیت بدنی منظم به بهبود جریان خون به مغز کمک می‌کند و منجر به عملکرد بهتر مغز می‌شود. تشویق‌کردن کودکان به انجام یک ورزش خاص موجب می‌شود کودک شما در توجه و تمرکز توانمندتر شود و همچنین ورزش‌های گروهی کودک را از لحاظ ارتباطی تقویت می‌کند. 3- بازی و اکتشاف بازی اغلب به‌عنوان «کار دوران کودکی» شناخته می‌شود. از طریق بازی، کودکان می‌توانند تفکر انتقادی، حل مسئله و مهارت‌های اجتماعی را پرورش دهند. بازی نواحی مختلف مغز را تحریک می‌کند. تفاوت ندارد اگر کودک شما خود را ابرقهرمان تصور می‌کند یا به چیدن بلوک مختلف روی هم می‌پردازد یا مدت‌ها به رنگ‌آمیزی مشغول است؛ در همه این بازی‌ها کودک در حال کشف خود و دنیای درون، کشف دنیای بیرون و یافتن استعداد و علایق خود است. اهمیت کتاب در رشد مغز کودک ما باید دانش خود را در مورد مغز کودکان خود افزایش دهیم و همچنین به آنها کمک کنیم تا خود را بیشتر بشناسند. والدین موظف‌اند نه‌تنها خود بسیار کتاب بخوانند؛ بلکه کتاب‌هایی برای کودک خود تهیه کنند. به‌طورکلی کتاب فواید بسیار زیادی دارد. در زیر ما به بررسی بخشی از فواید آن پرداخته‌ایم: 1- مهارت های زبانی و سوادآموزی خواندن کتاب برای کودکان به رشد مهارت‌های زبانی و سوادآموزی آنها کمک می‌کند. حتی قبل از اینکه آنها بتوانند صحبت کنند، گوش‌دادن به داستان‌های مختلف می‌تواند دایره لغات آنها را افزایش دهد و حتی هوش آنها را بیشتر کند. همان‌طور که بزرگ‌تر می‌شوند، کتاب‌ها آنها را با مفاهیم و ایده‌های جدید آشنا می‌کنند و نگاه آنها به جهان را عمیق‌تر خواهند کرد. 2- رشد عاطفی و هیجانی کتاب‌ها همچنین نقش مهمی در رشد عاطفی دارند. داستان‌ها می‌توانند به کودکان کمک کنند تا احساسات خود را درک کنند، با دیگران همدردی کنند و یاد بگیرند که چگونه خود را در موقعیت‌های اجتماعی کنترل کنند. به‌عنوان مثال، داستانی در مورد شخصیتی که بر چالش‌های زندگی غلبه می‌کند، می‌تواند تاب‌آوری و حل مسئله را به کودکان بیاموزد. همچنین برای والدین ضروری است که بیاموزند چگونه با احساسات کودکان روبه‌رو شوند. کودکان باید تنظیم هیجانی را بیاموزند به‌جای آنکه به سرکوب هیجانات بپردازند. 3- رشد شناختی کتاب‌ها با به چالش کشیدن کودکان در تفکر انتقادی و ترکیب ایده‌های متنوع، رشد شناختی را تقویت می‌کنند. کتاب‌های تصویری، به‌ویژه، هر دو طرف مغز را درگیر می‌کنند؛ یعنی سمت چپ، زبان را پردازش می‌کند و سمت راست، تصاویر بصری را تفسیر می‌کند. این عملکرد دوگانه توانمندی کلی مغز را تقویت می‌کند. همچنین بهتر است کودکان به‌جای وقت گذراندن با گوشی‌های موبایل و انیمیشن‌های پر زرق‌وبرق که توجه و تمرکز آنها را نابود می‌کند به کتاب‌خواندن و بازی در دنیای واقعی بپردازند. کتاب های تقویت هوش و حافظه کودکان بحث کودکان که می‌شود، کتاب‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند. اول کتاب‌هایی که باید توسط والدین خوانده شود تا آنها از طریق افزایش دانش خود بتوانند کودکان خود را به‌درستی هدایت کنند و دوم کتاب‌هایی که برای خود کودک تهیه می‌شود تا کودک از طریق بازی و رنگ‌آمیزی به طور ناخودآگاه به تقویت مغز خود بپردازد. والدین وظیفه دارند در هر دو مورد دانش خود را افزایش دهند. در ادامه‌ی مقاله به معرفی کتاب در هر دو زمینه پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید. بهترین کتاب های تقویت هوش و حافظه کودک مناسب والدین کتاب‌های زیر با دقت بسیار زیادی انتخاب شده است و دانش والدین، سرپرستان و مربیان کودک را در مورد مغز کودکان افزایش می‌دهد. این کتاب‌ها به والدین و مربیان کمک می‌کند تا تلاش خود را در جهت رشد و تقویت مغز کودکان انجام دهند. 1. کتاب مغز کودک من کتاب «مغز کودک من» در 3 جلد به چاپ رسیده است که هر کدام از این جلدها برای یک دوره سنی خاص کودک شما تهیه شده است. کتاب «مغز کودک من: از بارداری تا یک‌ سالگی» اولین جلد از این کتاب است که به شما می‌آموزد که در دوران بارداری چگونه مراقبت‌های لازم را برای جنین خود انجام دهید و پس از آن تا یک سالگی کودک را در بر می‌گیرد. این کتاب توسط دکتر حامد اختیاری و فاطمه کشوری به نگارش درآمده است. کتاب «مغز کودک من: از یک سالگی تا چهار سالگی» نه‌تنها مراقبت‌های لازم را به شما یاد می‌دهد؛ بلکه به شما می‌آموزد که چگونه با کودک خود ارتباط برقرار کنید، چگونه با او بازی کنید و کدام یک از رفتارهای والدین به رشد مغزی و فکری کودک کمک بیشتری می‌کند. این کتاب توسط دکتر حامد اختیاری و طاهره مهدوی حاجی به نگارش درآمده است. پس از آن کتاب «مغز کودک من: از چهار سالگی تا هفت سالگی» منتشر شده است که یکی از بهترین کتاب‌ها در حوزه‌ی مغز کودکان است و آموزش‌های لازم جهت رشد هرچه بهتر مغز کودکتان را به ارمغان می‌آورد. این کتاب توسط دکتر حامد اختیاری و عاطفه رضایی نوشته شده است. هر سه کتاب معرفی شده در بالا از موفق‌ترین کتاب‌های انتشارات مهرسا برای کودکان هستند که ضروری است توسط والدینی که به مغز کودک خود اهمیت می‌دهند خوانده شود.   2. کتاب احساسات کودک من کتاب «احساسات کودک من» که یکی ضروری‌ترین کتاب‌هایی است که باید توسط والدین خوانده شود، به بررسی احساسات کودک شما و نحوه پاسخ شما به این احساسات می‌پردازد. دوران کودکی، دوران بسیار حساسی است که در آن شخصیت کودک شکل می‌گیرد. این شکل‌گیری شخصیت با احساسات و نحوه دریافت واکنش عاطفی از سوی والدین ارتباط مستقیم دارد. ضروری است تا والدین بیاموزند که چگونه به احساسات کودک خود واکنش دهند تا از مشکلاتی مثل خودشیفتگی، مهرطلبی، عدم اعتمادبه‌نفس، خجالتی بودن و... در کودکان جلوگیری کنند و کودکانی توانمند تربیت نمایند. توجه به احساسات یکی از مهم‌ترین ارکان در رشد سالم فرزندان است. آنها از رفتار والدین می‌آموزند که چگونه هیجانات و عواطف خود را کنترل کنند. این کتاب نیز توسط انتشارات مهرسا با نگارش دکتر حامد اختیاری و فاطمه غنی‌پور به چاپ رسیده است.   3. کتاب پرورش مغز آیا تابه‌حال به این موضوع فکر کرده‌اید که مغز به‌طورکلی چگونه فعالیت می‌کند و چگونه بر شکل‌گیری شخصیت ما و کودکانمان اثر می‌گذارد؟ مغز چگونه موجب رشد و تعالی انسان می‌شود و چگونه به سلامت روحی و روانی ما کمک می‌کند؟ کتاب «پرورش مغز» یکی از بهترین کتاب‌ها برای آموزش کارکردهای مغز و نقش آنها در زندگی ما است. این کتاب که توسط جیمز هریسون و مایک هابز به نگارش درآمده است، با تصاویر گرافیکی و بسیار زیبا و با زبانی بسیار ساده به توضیح کارکردهای مغز می‌پردازد. خواندن این کتاب نه‌تنها برای تقویت مغز بزرگسالان بلکه برای والدینی که به دنبال سلامت مغزی کودکان خود هستند، بسیار ضروری است.   4. کتاب چگونه جوجه تیغی را در آغوش بگیریم؟ هنگامی که کودکان ما بزرگ می‌شوند و به دوره نوجوانی و بلوغ می‌رسند، ممکن است که به یکباره همه چیز تغییر کند. ممکن است دیگر راهکارهای شما برای ارتباط با فرزندتان کارساز نباشد. در آن زمان به نظر می‌آید که کودک شما تغییر کرده است و پا به دوره نوجوانی گذاشته است. در این دوره والدین دچار سردرگمی بسیار زیادی هستند. فرزندانشان تقریباً رفتارهای غیرقابل‌کنترل از خود نشان می‌دهند و بسیار از والدین راهبردهای اشتباهی برای مواجهه با فرزند خود در پیش می‌گیرند که همین مسئله به‌خودی‌خود می‌تواند مشکل‌ساز شود. کتاب «چگونه جوجه‌تیغی را در آغوش بگیریم» کتابی است که به والدین می‌آموزد که چگونه با فرزند خود در دوران بلوغ و نوجوانی روبه‌رو شوند. این کتاب به ما می‌آموزد که یک نوجوانی از نظر فیزیکی و ذهنی و مغزی چه تغییراتی می‌کند و لازم است چه واکنش‌هایی در برابر او از خود نشان داد. کتاب «چگونه جوجه‌تیغی را در آغوش بگیریم» توسط جولی ا. راس با ترجمه مهین میلانی در انتشارات لیوسا به چاپ رسیده است.   بهترین کتاب های تقویت هوش و حافظه مناسب کودکان کودکان نیز از سنین خردسالی نیازمند رویارویی با کتاب هستند. تبدیل‌شدن کتاب به بخش مهمی از زندگی کودکان به آنها کمک می‌کند تا فرهنگ کتاب‌خوانی را در زندگی خود تبدیل به عادت کنند.  نه‌تنها بزرگسالان برای تقویت مغز کودک خود باید کتاب بخوانند؛ بلکه کتاب‌هایی برای کودکان نیز منتشر شده است که به رشد مغزی آنها کمک می‌کند. این کتاب‌ها از طریق بازی و به کار انداختن قوه تخیل، حل مسئله، توجه و تمرکز و... باعث می‌شوند مغز کودکان مانند ماهیچه‌های بدن تقویت شود. در زیر به معرفی بهترین کتاب‌هایی که به تقویت مغز کودکان کمک می‌کند، می‌پردازیم. 1. کتاب حیوانات پرماجرا کتاب «حیوانات پر ماجرا» کتابی برای کودکان است که به تقویت حافظه کودکان کمک بسیار زیادی می‌کند. در این کتاب کودک باید تفاوت‌های میان تصاویر مختلف را شناسایی کند و برای این کار نیاز دارد تا تصویر را برای مدت کوتاهی به حافظه خود بسپارد. این کتاب که برای رده سنی 3 تا 18 سال می‌تواند مناسب باشد، توسط جان هافمن، شنن ام ماللی و سارا مطلوب تهیه و تدوین شده است و در انتشارات مهرسا به چاپ رسیده است.  کتاب‌هایی زیادی از جنس کتاب حیوانات پرماجرا وجود دارد که به تقویت حافظه کودکان از طریق بازی کمک می‌کند. کتاب «بگرد و پیدا کن»، «تصاویر پنهان» و «سرزمین مخفی‌شده‌ها» از مجموعه «کتاب های گردو» در این دسته جای دارد که در ادامه به معرفی بعضی از آن‌ها می پردازیم.   2. کتاب راه را پیدا کن در کتاب «راه را پیدا کن»، کودک شما باید بتواند نقطه‌ی ابتدایی مسیر را به نقطه‌ی انتهایی آن متصل کند. شاید این کتاب برای شما ساده به نظر بیاید، اما برای کودک شما کاری چالش‌برانگیز است که نیازمند به‌کارگیری بیشتر مغز است. با انجام بازی‌های این کتاب توانایی حل مسئله در کودک شما تقویت می‌شود و او می‌آموزد که چگونه به حل‌کردن مشکل و مسئله بپردازد. او با مسیرها درگیر می‌شود تا بتواند مسیر درست را پیدا کند. کتاب راه را پیدا کن توسط زهرا السادات رضوی تهیه شده است.    3. کتاب اگه گفتی؟ کتاب «اگه گفتی؟» از فرن نیومن د. آمیکو نه‌تنها به کودک کمک می‌کند تا تفاوت‌های میان عکس‌ها را پیدا کند؛ بلکه عکس‌ها قابلیت رنگ‌آمیزی نیز دارند که خود به جذابیت کتاب می‌افزاید. کتاب اگه گفتی؟ کتاب کوچک و جذاب دیگری از انتشارات مهرسا برای کودکان بالای سه سال است که به افزایش قدرت حافظه، توجه و تمرکز و دقت کودکان کمک می‌کند.   4. کتاب دونه به دونه خونه به خونه این کتاب نیز همانند کتاب‌های معرفی‌شده دیگر در این مقاله به فرزندان شما کمک می‌کند تا دقت و توجه و تمرکزشان بالا رود. آنها از طریق رنگ‌آمیزی هر بخش متناسب با اعداد آن می‌توانند از سنین کودکی، تمرکز خود را افزایش دهند. کتاب «دونه به دونه خونه به خونه» کتابی برای کودکان بالای سه سال است و با چند مدادرنگی و تمرین‌های جذاب، ذهن و مغز کودک شما را فعال‌تر می‌کند.   5. مجموعه کتاب‌ های مغز من و رنگ آمیزی کتاب‌های رنگ‌آمیزی نقش بسیار زیادی در ایجاد حس آرامش برای بزرگسالان و کودکان دارد. مجموعه کتاب‌های «مغز من و رنگ‌آمیزی» باشگاه مغز که در 6 جلد متنوع به چاپ رسیده است، یکی از بهترین مجموعه کتاب‌ها برای تمرین توجه و تمرکز و ذهن‌آگاهی است. می‌توانید با توجه به علایق کودک خود، یکی از این 6 جلد را تهیه کرده و در اختیار کودک خود قرار دهید. رده سنی این کتاب از 9 سال به بالا است. مجموعه کتاب‌های مغز من و رنگ‌آمیزی که کاری دیگر از گروه مؤلفان باشگاه مغز است فقط یک رنگ‌آمیزی ساده نیست؛ بلکه در حین رنگ‌آمیزی، دانش شما را در مورد جنبه‌های مختلف مغز افزایش می‌دهد.    6. مجموعه کتاب های باشگاه مغز کودکان «باشگاه مغز کودکان» از بهترین و فوق‌العاده‌ترین کتاب‌ها برای کودکان است که به قدرت حل مسئله، توجه و تمرکز، حافظه و ادراک او کمک بسیار زیادی می‌کند. مجموعه کتاب باشگاه مغز کودکان در سه جلد به چاپ رسیده است که برای شروع بهتر است از جلد 1 آن را برای کودک خود تهیه کنید. کتاب‌های باشگاه مغز کودکان از کامل‌ترین و بهترین کتاب‌های کودک در ایران است که استفاده از آن برای هر کودکی ضروری است. مجموعه باشگاه مغز بزرگسالان نیز بسیار کارآمد و جذاب است. این مجموعه با تلاش دکتر حامد اختیاری و دکتر تارا رضاپور تهیه و تدوین شده است.   7. مجموعه کتاب های باشگاه مغز اعداد و حروف مجموعه کتاب‌های باشگاه مغز اعداد و حروف نیز یکی از بهترین مجموعه کتاب‌هاست که به تقویت مهارت‌های زبانی و ریاضی کودکان 3 تا 7 سال بسیار کمک می‌کند. این کتاب‌ها مجموعه‌ای از بازی و یادگیری هستند که ذهن کودک شما را تقویت کرده و به رشد مغزشان کمک بسیار زیادی می‌کند. باشگاه مغز: اعداد و حروف همانند باشگاه مغز کودکان در 3 جلد، توسط دکتر حامد اختیاری و دکتر تارا رضاپور به نگارش درآمده است.    8. کتاب احساسات کودک من (کتاب کار) علاوه بر هوش و حافظه، هوش هیجانی نیز بسیار مسئله مهمی است. کتاب احساسات کودک من که در قبل‌تر توضیح داده شد، در دو جلد تدوین شده که جلد اول آن برای والدین و جلد دوم آن کتاب کار کودکان است که در آن کودکان چگونگی شناسایی احساسات خود و دیگران را یاد می‌گیرند. توانایی شناسایی احساس‌ها به شکل‌گیری شخصیت، همدلی با دیگران و افزایش هوش هیجانی کودکان کمک شایانی می‌کند. «احساسات کودک من (کتاب کار)» نیز توسط نشر مهرسا منتشر شده است. به قلم «مهدیه فرجی»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

هاروکی موراکامی؛ نویسنده دونده هاروکی موراکامی، نویسنده ژاپنی شناخته‌شده‌ای است که معرفی‌‌کردن او کار آسانی نیست. درباره زندگی شخصی او اطلاعات چندانی در دسترس نیست. نه اینکه گمنام باشد و یا زندگی او، وجهی پنهانی داشته یا در هاله‌ای اسرار‌آمیز باشد. اما از آنجا که چندان به مصاحبه تن در نمی‌دهد، از زندگی خصوصی او تنها اطلاعاتی کلی می‌دانیم؛ چیزهایی نه آنچنان خصوصی یا صمیمانه.  هاروکی موراکامی، پس از جنگ جهانی دوم و در دوره انفجار جمعیت در قرن بیستم، در سال 1949 به دنیا آمد. مادرش دختر تاجری از اوساکا بود و پدرش راهبی بودایی که عمیقا از جنگ دوم چین و ژاپن تاثیر گرفته و دچار تروما شده بود. چیزی که در‌ نهایت بر شخصیت و آثار هاروکی موراکامی نیز، تاثیر گذاشت. هر دو آن‌ها اهل ادبیات بودند و ادبیات ژاپنی را آموخته بودند. از همین‌رو، هاروکی موراکامی از کودکی با ادبیات و داستان مانوس بود.  موراکامی، نویسنده بزرگ ژاپنی هاروکی موراکامی مانند دیگر نویسنده بزرگ ژاپن؛ کوبو آبه، از کودکی تحت تاثیر فرهنگ غرب و همچنین موسیقی و ادبیات روسیه بود. هاروکی موراکامی با خواندن آثار نویسندگانی چون فرانتس کافکا، گوستاو فلوبر، فئودور داستایوفسکی، چارلز دیکنز و ... دوران کودکی و نوجوانی را پشت سر گذاشت و در نتیجه، زیست ذهنی او در کشمکش با آثار آنان شکل یافت. شاید به همین دلیل باشد که آثار هاروکی موراکامی از وجهی برخوردار شد که از سوی هم‌وطنان ژاپنی‌‌اش به ژاپنی نبودن، متهم شد.  هاروکی موراکامی؛ این نویسنده بزرگ ژاپنی که صاحب چندین و چند جایزه ریز و درشت ادبی مانند جایزه مهم فرانتس کافکا و جایزه جهانی فانتزی شده است، تا 29 سالگی که اولین رمانش را نوشت، هیچ چیز ننوشته بود. کمتر کسی است که این جمله او را نشنیده باشد: «من قبل از آن چیزی ننوشته بودم و یک شخص معمولی بودم، یک کلاب جاز داشتم و هیچ نوشته‌ای خلق نکرده بودم.» اما یک روز در حین تماشای یک بازی بیس‌بال، ایده رمان «به آواز باد گوش بسپار» به هاروکی موراکامی الهام شد. ایده‌ای که او را وادار به نوشتن کرد و نه‌تنها جایزه گونزو را که متعلق به نویسندگان جدید است، در همان سال برایش به ارمغان آورد، بلکه راه هاروکی موراکامی را به دنیای نویسندگان گشود و به‌زودی او را در جرگه مهم‌ترین نویسندگان معاصر جهان قرار داد. هاروکی موراکامی، در 33 سالگی دویدن را نیز آغاز کرد و دو، نه تنها بخش مهمی از زندگی او شد بلکه آثار هاروکی موراکامی را نیز  تحت تاثیر قرار داد. تا جایی که در کتاب «از دو که حرف می‌زنم، از چه حرف می‌زنم» هاروکی موراکامی به مقایسه نوشتن و دویدن می‌پردازد. اکنون، او یک دونده ماراتن است.  هاروکی موراکامی و جهان‌های جادویی‌اش هاروکی موراکامی پس از نوشتن سه‌گانه موش؛ «به آواز باد گوش بسپار» در 1979، «پین‌بال، 1973» در 1980 و «تعقیب گوسفند وحشی» در 1982، دست به خلق جهانی فانتزی و شبه رویا در کتاب «سرزمین عجایب بی‌رحم و ته دنیا» زد. اثری که عناصر جادویی کارهای هاروکی موراکامی را به سطح تازه‌ای آورد.  آثار هاروکی موراکامی، به‌ویژه برای خلق جهان‌های جادویی و فانتزی شناخته شده است. جهان‌هایی که جادو و واقعیت در کنار یکدیگر و همگام پیش می‌روند و خواننده، عناصر جادویی را چیزی غیرواقعی و نامتعارف قلمداد نمی‌کند؛ چیزی از آن نوع که در رئالیسم جادویی تجربه می‌کنیم. برای مثال در رمان بی‌نظیر «کافکا در کرانه» که هاروکی موراکامی برای آن، برنده جایزه جهانی فانتزی در سال 2006 شد، حتی بارش ماهی از آسمان و حرف زدن ناکاتا با گربه‌ها باعث نمی‌شود که خواننده احساس کند امری غیرعادی و باورنکردنی در حال رخ دادن است؛ بلکه آن هم پیشامدی است که ممکن است در جایی از این جهان رخ دهد. نویسندگان الهام بخش بر هاروکی موراکامی همانطور که پیشتر آمد، هاروکی موراکامی با آثار نویسندگانی چون تئودور داستایوفسکی، چارلز دیکنز، گوستاو فلوبر، فرانتس کافکا و ... بزرگ شد؛ در نتیجه نمی‌توان تاثیر آن‌ها را بر او نادیده گرفت.  با این‌حال به نقل از سایت رسمی هاروکی موراکامی، مهم‌ترین نویسندگانی که الهام بخش آثار هاروکی موراکامی بوده‌اند ریموند چندلر، کرت وانه‌گت و ریچارد براتیگان بوده‌اند. ریموند چندلر، از نویسندگان بزرگ ژانر جنایی و پلیسی بود. اقتباس‌های سینمایی زیادی نیز از آثار او ساخته شده است که شاید مهم‌ترین آنها خواب گران باشد. وانه‌گت نیز نویسنده‌ای آمریکایی است که آثاری علمی-تخیلی با مایه‌ای از طنز سیاه دارد. سلاخ‌خانه شماره پنج را می‌توان شناخته شده‌ترین اثر او دانست. ریچارد براتیگان، نویسنده و شاعر آمریکایی دیگر نویسنده الهام‌بخش آثار هاروکی موراکامی، تحت تاثیر جنبش بیت بود. او در ایران بیشتر با آثاری چون اتوبوس پیر، کلاه کافکا و بارش کلاه مکزیکی؛ یک داستان ژاپنی شناخته می‌شود. گرچه مهم‌ترین اثر او رمان صید قزل‌آلا در آمریکا است.  البته خود هاروکی موراکامی از سه نویسنده دیگر به عنوان نویسندگان فعالی که در حال حاضر به آنها و آثارشان علاقه دارد نام برده است. کازئو ایشی‌گورو نویسنده ژاپنی رمان‌های «غول مدفون» و «کلارا و خورشید»، کورمک مک‌کارتی نویسنده آمریکایی رمان جایی برای پیرمردها نیست و برنده جایزه پولیتزر و در نهایت، داگ سولستاد، نویسنده نروژی که جوایز ادبی متعددی را از آن خود کرده است.  سبک نگارشی آثار هاروکی موراکامی بیشتر آثار هاروکی موراکامی از زبان اول شخص روایت می‌شود و در سنت رمان نویسنده‌محور ژاپن یا I-novel  قرار می‌گیرد. I-novel یکی از گونه‌های ادبی ژاپن است که بر اساس دریافت ژاپنی‌ها از ژانر ناتورالیسم در دوران میجی، شکل گرفت. این‌گونه سبک ادبی بعدها بر ادبیات سایر کشورهای آسیایی نیز تاثیر گذاشت. I-novel گونه‌ای رمان اعترافی به حساب می‌آید و رویدادهای داستان به زندگی و جامعه خود نویسنده مرتبط است. از دیگر نویسندگان مهم ژاپن در این سبک، اوسامو دازای است.  درون‌مایه‌های آثار هاروکی موراکامی o    تنهایی و انزوای مدرن: شاید این مهم‌ترین درون‌مایه آثار هاروکی موراکامی باشد. شخصیت‌های داستان‌های او اغلب، افرادی منزوی هستند که در دنیای شهری و مدرن ژاپن احساس تنهایی می‌کنند. برای مثال کاراکترهای اصلی در دو کتاب «کافکا در کرانه» و «جنگل نروژی» در عین زندگی در شهر، از جامعه فاصله دارند. o    حرکت در مرز خیال و واقعیت: هاروکی موراکامی آنقدر استادانه جهان واقعی و سوررئال را در هم می‌آمیزد که خواننده گمان باورپذیر نبودن را هم نمی‌برد. پیشامدهای غیرواقعی آثار هاروکی موراکامی، واقعیتی باورپذیر را برای خواننده شکل می‌دهند. برای مثال در «سرزمین عجایب بی‌رحم و ته دنیا»، «کافکا در کرانه» و «1Q84» مرز میان واقعیت و رویا مبهم می‌شود.   o    عشق و روابط انسانی: عشق از درون‌مایه‌های بسیار برجسته در آثار هاروکی موراکامی است. او روابط عاشقانه پیچیده و گاه حتی غیرممکن را تصویر می‌کند. برای مثال در رمان «جنگل نروژی»، عشق با فقدان و مرگ درآمیخته است. o    موسیقی و فرهنگ پاپ: حضور موسیقی به‌ویژه موسیقی جاز و کلاسیک در آثار هاروکی موراکامی پررنگ است. کتاب «رقص، رقص، رقص» نمونه‌ای است که در آن موسیقی نقشی محوری دارد. o    جست‌وجوی هویت: قهرمانان آثار هاروکی موراکامی اغلب در جست‌وجوی معنا و هویت خود هستند. این درون‌مایه در رمان «کافکا در کرانه» به اوج خود می‌رسد. o    تاثیر تاریخ و ترومای جمعی بر زندگی معاصر: رویدادهای تاریخی بازتاب عمیقی در آثار هاروکی موراکامی دارند و او به طور مکرر به رویدادهای تروماتیک تاریخ ژاپن می‌پردازد: - قتل عام نانجینگ در رمان «سرگذشت پرنده کوکی» - حمله گاز سارین در متروی توکیو در کتاب «زیرزمین» - شورش‌های دانشجویی دهه 1960 در «1Q84»  - بمباران اتمی و پیامدهای آن در چندین اثر مختلف در آثار هاروکی موراکامی، این رویدادهای تاریخی، با تجربیات شخصی شخصیت‌ها درهم می‌آمیزد و نشان می‌دهد که چگونه تاریخ در زندگی روزمره مردم حضور دارد؛ حتی اگر به طور مستقیم آن را تجربه نکرده باشند.  o    شمنیسم و معنویت شرقی: سنت‌های شمنی و معنویت شرقی در آثار هاروکی موراکامی از درون‌مایه‌های تکراری است. به ویژه در «کافکا در کرانه» و «1Q84» این عناصر کاملا برجسته هستند. درواقع ترکیب دو درون‌مایه اخیر در آثار هاروکی موراکامی، به او اجازه می‌دهد تا از طریق تجربیات معنوی و ماورایی، راهی برای التیام زخم‌های تاریخی، بیابد.  لیست کتاب‌های هاروکی موراکامی در این قسمت مروری اجمالی خواهیم داشت بر آثاری که از هاروکی موراکی منتشر شده است. برای آن دسته از آثار هاروکی موراکامی که در ایران ترجمه نشده‌اند، از عناوین انگلیسی آن‌ها استفاده شده است. رمان‌های هاروکی موراکامی 1)    به آواز باد گوش بسپار 2)    پین‌بال، 1973 3)    تعقیب گوسفند وحشی 4)    دنیای عجیب بی‌رحم و ته دنیا 5)    جنگل نروژی / چوب نروژی 6)    رقص، رقص، رقص 7)    جنوب مرز، غرب خورشید 8)    تاریخچه پرنده کوکی 9)    دلدار اسپوتنیک 10)    کافکا در کرانه / کافکا در ساحل 11)    بعد از تاریکی 12)    1Q84 13)    سوکورو تازاکی بی‌رنگ و سال‌های زیارتش 14)    کشتن کمانداتور 15)     شهر و دیوارهای نامطمئنش 16)    The Strange Library (رمانی کوتاه برای بچه‌ها) مجموعه داستان‌های کوتاه هاروکی موراکامی 17)     Let's Meet in a Dream  (اثری مشترک) 18)    فیل ناپدید می‌شود 19)     بعد از زلزله 20)    بید کور، زن خفته 21)    مردان بدون زنان 22)    اول شخص مفرد 23)    Birthday Stories (مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه درباره تولد که هاروکی موراکامی از نویسندگان مختلف جمع‌آوری کرده است. یکی از داستان‌های مجموعه تولد، متعلق به هاروکی موراکامی است.) مقالات و آثار غیرداستانی هاروکی موراکامی 24)    Walk, Don't Run 25)     Rain, Burning Sun (Come Rain or Come Shine) 26)     Portrait in Jazz 27)     زیرزمین  28)    Portrait in Jazz 2 29)     وقتی از دو حرف می‌زنم، از چه حرف می‌زنم؟ 30)     It Ain't Got that Swing (If It Don't Mean a Thing) 31)     Absolutely on Music: Conversations 32)     هاروکی موراکامی به دیدار هایائو کاوای می‌رود. 33)     What Is There to Do in Laos? 34)     Abandoning a Cat: Memories of my Father 35)     Murakami T: The T-Shirts I Love 36)     An Accidental Collection 37)     Novelist as a Vocation معرفی بهترین کتاب های هاروکی موراکامی بسیار بدیهی است که در این مقاله کوچک نمی‌توان به همه آثار هاروکی موراکامی پرداخت و درباره‌شان صحبت کرد. از این‌رو تنها چند عنوان از بهترین آثار هاروکی موراکامی را معرفی می‌کنیم. این چند عنوان، از میان گونه‌های مختلف آثار او انتخاب شده است. 1. کافکا در کرانه یکی از بهترین آثار هاروکی موراکامی، رمان جذاب «کافکا در کرانه» است که نخستین بار در سال 2002 به زبان ژاپنی و در سال 1386 به فارسی ترجمه و منتشر شد. رمان «کافکا در کرانه» که در ژانر فانتزی و رئالیسم جادویی قرار می‌گیرد، توانست جایزه جهانی فانتزی را در سال 2006 برای هاروکی موراکامی به ارمغان آورد. این رمان یکی از پیچیده‌ترین آثار هاروکی موراکامی است. «کافکا در کرانه» دو خط داستانی دارد که به موازات هم پیش می‌روند و روایت را شکل می‌دهند. یکی از این خطوط داستانی، روایت زندگی پسربچه‌ای 15 ساله است با نام غیرعادی کافکا که داستان از زبان او روایت می‌شود. کافکا، با ذهنی هدفمند و اراده‌ای قوی، همراه با دوست خیالیش که آن را پسر زاغی می‌نامد، از خانه فرار می‌کند تا جلوی سرنوشت محتومش را بگیرد. اما این، سفری ادیپ‌وار برای کافکا است و فرارش از سرنوشت، دویدن به آغوش آن است. او در این سفر درگیر ماجرای قتلی می‌شود که خود نمی‌داند در کجای آن ایستاده است؛ و خواننده نیز. روایت دوم، داستان زندگی ناکاتا است. پیرمرد کم‌هوشی که در اثر حادثه‌ای فراطبیعی در زمان کودکیش، توان ذهنیش را از دست داده است اما درعوض توانایی صحبت کردن با گربه‌ها را به دست آورده. ناکاتا این مهارت غریبش را تبدیل به راهی برای کسب درآمد کرده است. اما او نیز در پی یافتن گربه‌ای، پا به سفری می‌گذارد که شرایط عجیب و غریبی را پیش می‌آورد. این دو خط داستانی گرچه جدا از هم روایت می‌شوند و ارتباط مشخصی با یکدیگر ندارند، اما خواننده سایه هریک از این دو روایت را بر دیگری، احساس می‌کند. روایت‌هایی که شاید در دو جهان متفاوت پیش می‌روند اما به گونه‌ای فهم ناشدنی در هم تنیده‌اند.  عنوان «کافکا در کرانه» از آثار هاروکی موراکامی، ترکیب جالب توجهی است. هایائو کاوای، روانشناس مکتب یونگی ژاپنی که به عنوان پدر روانشناسی تحلیلی و بالینی ژاپنی شناخته می‌شود، معنای ویژه‌ای در این نام گذاری دیده است. زیرا کافکا که در نسخه ژاپنی؛ kafuka، خوانده می‌شود می‌تواند ترکیبی از ka به معنای خوب یا ممکن و fuka به معنای بد یا ناپذیرفتنی باشد. کاوای معتقد است که این امر، وضعیتی بینابین به کتاب بخشیده است.  این نکته هوشمندانه‌ای است که در رمان «کافکا در کرانه» از آثار هاروکی موراکامی، به کار گرفته شده است. زیرا وضعیت معلق میان فرهنگ غرب (کافکا) و فرهنگ شرق (کافوکا) و هویت اصلی و هویت جدید را به خوبی نشان می‌دهد. شخصیت کافکا تامورا در چندین حالت بینابینی قرار دارد. کافکا/کافوکا، میان نوجوانی و بزرگسالی، میان جهان واقعی و جهان موازی/ رویایی، میان گذشته و آینده و میان اراده و هویت فردی‌اش و پیشگویی که درباره‌اش شده معلق است. گویی هاروکی موراکامی از این چندلایگی استفاده کرده است تا درون‌مایه اصلی رمان را که معلق بودن میان وضعیت‌های مختلف است، بیان کند. «کافکا در کرانه» در میان آثار هاروکی موراکامی، رمان پیچیده‌ای است که ذهن شما را به چالش می‌کشد. هاروکی موراکامی خود در مصاحبه‌ای، راه فهم معماهای این رمان را چند بار خواندن آن دانسته است. با این حال «کافکا در کرانه» رمان سخت‌خوانی نیست. شما به راحتی می‌توانید بر کتاب سوار شده و خود را به روایت نفس‌گیر آن بسپارید.    2. جنگل نروژی رمان «جنگل نروژی» یکی دیگر از آثار هاروکی موراکامی است که به زیبایی، کشمکش‌های درونی انسان را در مواجهه با عشق و فقدان به تصویر می‌کشد. عنوان کتاب از یکی از موسیقی‌های گروه بیتلز، گرفته شده است. آهنگ جنگل نروژی که در ابتدای داستان، واتانابه تورو؛ قهرمان رمان را به مرور خاطراتش وا می‌دارد.  «جنگل نروژی» که در سال 1987 منتشر شد، داستان واتانابه را روایت می‌کند که در دبیرستان با کیزوکی؛ صمیمی‌ترین دوستش و نائوکو؛ دختری که کیزوکی با او رابطه دارد، آشنا می‌شود. نقطه عطف داستان، خودکشی کیزوکی در 17 سالگی است. چیزی که زندگی نائوکو و واتانابه را عمیقا تحت تاثیر قرار می‌دهد. آنها را به یکدیگر نزدیک‌تر می‌کند و در عین حال سایه گذشته همیشه بر آن دو سنگینی می‌کند. نائوکو هیچ‌گاه نمی‌تواند از زیر این سایه سنگین خارج شود و واتانابه میان عشق عمیق اما غم‌آلودش به نائوکو و دختری به نام میدوری که بعدتر با او آشنا می‌شود سردرگم است. میدوری دختری سرزنده و مستقل است که در نقطه مقابل نائوکو قرار دارد. رمان «جنگل نروژی» از آثار هاروکی موراکامی، روایت این چالش‌های درونی است. شخصیت‌ها در انتخاب میان مرگ و زندگی، آینده و گذشته، عشق و وفاداری سردرگم هستند و معلق بودنشان میان انتخاب‌های ممکن، جهان روایی داستان را شکل می‌دهد.  در یک معنا، رمان «جنگل نروژی» از یک بحران هویت، در نسل جوان دهه 60 میلادی ژاپن می‌گوید. از دلبستگی به گذشته (سنت) و در عین حال، میل به جهان نو و بهبود اوضاع. شخصیت‌ها میان انتخاب گذشته و آینده، میان انتخاب سنت و مدرنیسم، معلق مانده‌اند. گرچه میل به آینده‌ای تازه دارند اما دلهره وفاداری به گذشته، سایه سنگینی بر سرشان انداخته است و آنان را دچار بحران‌های درونی و هویتی کرده است. واتانابه، نائوکو و میدوری نمایندگان انتخاب‌ها و امکان‌های متفاوت هستند که رابطه‌شان با هم جهان معنایی پیچیده رمان «جنگل نروژی» از آثار هاروکی موراکامی را شکل می‌دهد.   3. از دو که حرف میزنم از چه حرف می‌زنم؟ «ده سال از روزی می‌گذرد که ایده نوشتن کتابی در مورد دویدن برای بار نخست به ذهنم خطور کرد. سال‌ها پشت‌سر هم می‌آمدند و می‌رفتند و من همین‌طور، افکار و طرح‌های گوناگون را یکی پس از دیگری در ذهن مرور می‌کردم بی‌آنکه یکبار هم شده بنشینم و آن‌ها را بنویسم. دویدن موضوعی روشن و مشخص نیست که بتوان راحت از آن نوشت و از آن‌جا که نمی‌دانستم دقیقا از چه می‌خواهم بگویم، کار برایم سخت شده بود.  با این همه لحظه‌ای فرا رسید که تصمیم گرفتم افکار و احساسات خود را در این مورد، صادقانه بر زبان آورم و در این راه نیز جز سبک و روش خودم بر چیزی دیگر تکیه نکنم.» این بریده، بخشی از پیشگفتاری است که در کتاب «از دو که حرف می‌زنم، از چه حرف می‌زنم» از آثار هاروکی موراکامی آمده است.  «از دو که حرف می‌زنم، از چه حرف می‌زنم»، کتابی غیرداستانی در میان آثار هاروکی موراکامی است که در سال 2007 در ژاپن منتشر شد. این کتاب که در گونه شرح‌حال نویسی قرار می‌گیرد، همانطور که از بریده پیشگفتار کتاب برمی‌آید در بیان عواطف و افکار هاروکی موراکامی، پیرامون دویدن و نوشتن است. رابطه دویدن و نویسندگی در زندگی شخصی، تجربیات هاروکی موراکامی از شرکت در ماراتن‌ها، چگونگی تبدیل شدن او به دونده و نویسنده و نظم و انضباطی که هر دو فعالیت نیاز دارند، از موضوعات اصلی این کتاب از آثار هاروکی موراکامی است. کتاب «از دو که حرف می‌زنم، از چه حرف می‌زنم» ترکیبی است از خاطرات شخصی، تأملات فلسفی و بینش‌های نویسندگی هاروکی موراکامی و توصیف تجربیات ورزشی. هاروکی موراکامی با مقایسه نویسندگی و دوندگی در این کتاب، آن‌ها را دو روی یک سکه می‌داند که هر دو نیاز به نظم، تحمل تنهایی و انزوای طولانی دارند. در میان آثار هاروکی موراکامی، کتاب «از دو که حرف می‌زنم، از چه حرف می‌زنم» به عنوان یک راهنمای شخصی برای خودانضباطی شناخته می‌شود و دیدی متفاوت از رابطه ذهن و بدن به خواننده می‌بخشد.    4. اول شخص مفرد همانطور که پیشتر گذشت، در میان آثار هاروکی موراکامی علاوه بر رمان‌ها، داستان‌های کوتاه هم وجود دارد. «اول شخص مفرد» نام یکی از این مجموعه داستان‌های کوتاه است که نخستین بار در سال 2020 به عنوان یک مجموعه به چاپ رسید.  «اول شخص مفرد» شامل 8 داستان کوتاه است که همگی همانطور که از عنوان مجموعه پیداست از زبان اول شخص، روایت می‌شوند. این داستان‌ها به جز داستان اول شخص مفرد پیش از این در مجله ادبی بونگاکوکای منتشر شده بودند. داستان‌ها شامل این عناوین است: 1)    خامه 2)    بر بالین سنگی 3)    چارلی پارکر، بوسا نووا می‌نوازد 4)    با بیتلز 5)    اعترافات میمون شیناگاوایی 6)    کارناوال 7)    مجموعه اشعار یاکولت سوالوز 8)    اول شخص مفرد این مجموعه داستان کوتاه، در ایران توسط نشرهای مختلف به چاپ رسیده است. دو نشر نوژین و خوب هر 8 عنوان را در مجموعه‌ منتشره خود، قرار داده‌اند. اما انتشارات چشمه با کنار گذاشتن داستان بر بالین سنگ، تنها 7 داستان از این آثار هاروکی موراکامی را در مجموعه خود دارد.   5. شهر گربه ها «شهر گربه‌ها» عنوان مجموعه گردآوری شده‌ای از داستان‌های کوتاه هاروکی موراکامی است که در ایران توسط نشر نون، منتشر شده است. این مجموعه شامل 5 داستان کوتاه از آثار هاروکی موراکامی است و همه آنها به‌جز داستان شهر گربه‌ها از مجموعه داستان‌های کوتاه «مردان بدون زنان» برداشته شده است. مجموعه شهر گربه‌ها شامل این عناوین است: 1)    شهر گربه‌ها 2)    شهرزاد 3)    سامسای عاشق 4)    کینو  5)    دیروز داستان کوتاه شهر گربه‌ها نیز درواقع گزیده‌ای است از رمان «1Q84» از آثار هاروکی موراکامی که در سال 2011 به‌طور مستقل در مجله نیویورکر منتشر شد. آثار هاروکی موراکامی، با روایتی پر پیچ‌و‌خم اما روان و دلنشین، گزینه خوبی برای کسانی است که خواندن برایشان، راهی برای برون رفت از این جهان روزمره و رنگ زدوده است. راهی برای سر درآوردن در جهانی با شگفتی‌های جادویی که در بطن همین زندگی هر روزه ما جریان دارد. به قلم «قاصدک حسینی»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

 به گواه تاریخ یکی از مهم‌ترین دلایل و رموز ماندگاری حماسه باشکوه کربلا، وجود «حضرت زینب کبری سلام الله علیها» است. در آستانه شهادت اسوه صبر و وفا، حضرت زینب کبری (س) به معرفی «6 کتاب خواندنی و اثرگذار» از برجسته‌ترین کتاب‌ها «درباره حضرت زینب (س)» می‌پردازیم؛ کتاب‌هایی از نویسندگانی برجسته و به‌نام. چند کلمه ای در وصف حضرت زینب (س) امام سجاد (ع) در توصیف حضرت زینب می‌فرمایند: ای عمه، تو به لطف خداوند، عالمه‌ای تعلیم ندیده و فهیمه‌ای تفهیم نشده‌ای. نوشتن از بزرگ بانوی اسلام، قهرمان کربلا حضرت زینب (س) کار آسانی نیست. واژه‌ها و عبارات قادر نخواهند بود شخصیت، عظمت، وفا، بردباری، شهامت و استقامت این بانوی قهرمان را ترسیم کنند، اما باید در حد توان و به اندازه قطره‌ای معرفت، از این دریای باشکوه بهره برد. چراکه «آب دریا را اگر نتوان کشید، هم به قدر تشنگی باید چشید» درک ذره‌ای معرفت از آن حضرت، می‌تواند ما را در مسیر درستی قرار دهد و بشود الگو و طریق زندگی، تا در این دنیای پرچالش و هیاهو راه را گم نکنیم. حضرت زینب که در تاریخ صدر اسلام به بردباری و استقامت در برابر مشکلات شهرت دارد، یکی از آن زنان بزرگی است که مطالعه زندگی‌اش می‌تواند الهام بخش زنان و مردان زیادی در دوره‌های مختلف تاریخی باشد. حضرت زینب (س) فرزند سوم امام علی (ع) و حضرت فاطمه زهرا (س) و همسر عبدالله بن جعفر است که در 5 جمادی‌الاول سال پنجم هجری، در مدینه متولد شد و در روز یکشنبه 15 رجب سال 62 هجری قمری درگذشت. ویژگی‌های معنوی ایشان از دوران کودکی گرفته تا رشادت‌ها و معرفت ایشان طی ماجرای عاشورای امام حسین (ع) و تا پس از آن، در دوران اسارت، سبب شده که آن بانوی بزرگوار در ردیف برترین بانوان شیعه قرار بگیرد.   پس از واقعه عاشورا در طول تاریخ همواره بسیاری از اندیشمندان و پژوهشگران مسلمان و غیرمسلمان در حد توان خود سعی کرده‌اند، شمه‌ای از شخصیت بی‌نظیر این بانوی قهرمان را به رشته تحریر درآورند. مهم است که چه تصویری از حضرت زینب داشته باشیم؛ زنی ستم‌دیده و رنجور یا قهرمانی صبور که با کلام شگفت‌انگیزش در جامعه‌ای مردسالار، قد علم می‌کند و ذره‌ای ترس به خود راه نمی‌دهد. در این مطلب به معرفی 6 کتاب الهام‌بخش و تاثیرگذار درباره سیره، شخصیت و زندگی حضرت زینب کبری (س) می‌پردازیم. با ما همراه باشید. بهترین کتاب ها در مورد حضرت زینب (س) 1. آفتاب در حجاب  کتاب «آفتاب در حجاب» یکی از برجسته‌ترین آثار نویسنده ادبیات مذهبی، «سید مهدی شجاعی» است که توسط «انتشارات نیستان» منتشر شده است. این اثر پربار تاکنون بیش از 30 مرتبه تجدید چاپ شده. کتاب «آفتاب در حجاب»، زندگی بانوی بردبار اسلام، زینب کبری (س) را از کودکی تا وفات ایشان توصیف کرده و رویدادهای پیش‌آمده زندگی حضرت را از زوایای مختلف تاریخی برای خواننده بازگو می‌کند. «آفتاب در حجاب» با زبانی روان و ساده در 18 بخش یا 18 پرتو، بخش‌های مختلف زندگی حضرت زینب را با جزئیات و نکات جالب از کودکی، واقعه عاشورا، بعد از واقعه، اسارت حضرت و وفات ایشان به زیبایی هرچه تمام توصیف کرده است. تک‌تک سطرهای کتاب، توصیفی ادبی و بی‌نظیر دارد که گویی روضه است. نویسنده برای نوشتن کتاب از اسناد تاریخی فراوانی استفاده کرده است. زاویه دید و راوی «آفتاب در حجاب» با کتاب‌های دیگر متفاوت است از این جهت که؛ راوی این رمان ترکیبی از دانای کل و دوم شخص است و از این جهت احساسات و عواطف مخاطب را بیشتر درگیر می‌کند. داستان کتاب، از کابوس حضرت زینب (س) در کودکی آغاز می‌شود که گواه رحلت پیامبر است و در انتهای کتاب، باز به همین خواب پریشان می‌رسیم. نویسنده علت نام‌گذاری کتاب «آفتاب در حجاب» را این‌گونه توضیح می‌دهد: «حجاب علاوه بر اینکه می‌تواند به وقار و سنگینی حضرت زینب اشاره داشته باشد، مفهوم دیگری نیز دارد. حجاب، چیزی است که مانع دیدن حقیقت می‌شود و باید گفت که آفتاب در حجاب به معنای آفتاب تابانی است که شخصیت بزرگ و والای آن حضرت نورانی، هنوز درک نشده است و از این جهت در حجاب مانده است.»  بخشی از کتاب «آفتاب در حجاب» «سال ششم هجرت بود که تو پا به عرصه وجود گذاشتی، ای نفر ششم پنج تن! بیش از هر کس، حسین از آمدنت خوشحال شد. دوید به سوی پدر و با خوشحالی فریاد کشید: پدر جان! پدر جان! خدا یک خواهر به من داده است! زهرای مرضیه گفت: علی جان اسم دخترمان را چه بگذاریم؟ حضرت مرتضی پاسخ داد: نام‌گذاری فرزندانمان شایسته پدر شماست. من سبقت نمی‌گیرم از پیامبر در نام‌گذاری این دختر... پیامبر تو را چون جان شیرین در آغوش فشرد و بر گوشه لب‌های خندانت بوسه زد و گفت: نام‌گذاری این عزیز کار خود خداست، من چشم‌انتظار اسم آسمانی او می‌مانم. بلافاصله جبرئیل آمد و در حالی‌که اشک در چشم‌هایش حلقه زده بود، اسم زینب را برای تو از آسمان آورد. ای زینت پدر! ای درخت زیبای معطر! پیامبر از جبرئیل سوال کرد که دلیل این غصه و گریه چیست؟! جبرئیل عرضه داشت: همه عمر در اندوه این دختر می‌گریم که در همه عمر جز مصیبت و اندوه نخواهد بود...»   2. زینب فریاد فرمند «زینب فریاد فرمند»، ترجمه کتاب «زینب صرخه اکملت مسیره» است که توسط «آنتوان بارا»، نویسنده و پژوهشگر مسیحی به رشته تحریر درآمده و شرکت چاپ و نشر بین‌الملل، آن را روانه بازار کرده است. «زینب فریاد فرمند»، پژوهشی است در باب زندگی حضرت زینب سلام الله علیها و سیره و سنت این بانوی بزرگوار. نویسنده، حاصل تحقیق بیش از 10 سال درباره زندگی حضرت زینب (س) را در قالب شش فصل در کتاب «زینب فریاد فرمند» ارائه و کوشش کرده است تا زیبایی روش و منش این بانوی صبور و خردمند را در مراحل مختلف زندگی، از تولد تا حضور در کربلا و وفات ایشان در اختیار خواننده قرار دهد، وی حماسه عاشورا و وقایع بعد از آن را با دقت بررسی نموده و نکات ارزشمندی را بیان می‌کند. در این کتاب بیان می‌شود که حضرت زینب نه تنها در حادثه کربلا، بلکه در سراسر زندگی‌اش حماسه‌آفرینی کرده است. آنتوان بارا با بینش یک مسیحی مومن و در عین حال علاقمند به امام حسین و حضرت زینب به وقایع و رویدادها می‌نگرد و این بزرگواران را با مسیح و مریم مقایسه می‌کند و در این مقایسه‌ها، چیزی مغایر با آموزه‌ها و باورهای اسلامی وجود ندارد. عناوین فصول کتاب زینب فریاد فرمند عبارتند از :  1.آماج مصائب 2.عروس شهادت 3. بانوی قهرمان 4.فریادی که انقلابی را کامل کرد 5. بانوی مقدس 6. حماسه پیروزی در فصل اول و دوم کتاب، توضیحات مختصری از دوران کودکی حضرت زینب (س)، رنج‌ها و مصیبت‌هایی که در دوران نوجوانی با از دست‌دادن مادر و پدر گرامی‌شان کشیده‌اند و دعاها و نیایش‌های آن بانو بیان شده است. از فصل سوم به بعد درباره حوادث کربلا و سختی‌هایی که این بانو در آن دوران چه از لحاظ روانی؛ به خاطر سخن‌های به ناحق و توهین‌ها و غم از دست‌دادن برادرش امام حسین (ع) و فرزندانش و چه از لحاظ جسمانی، به خاطر اذیت و آزارهایی که این بانو در دوران اسارت و بعد از آن متحمل گردیده و همچنین به خطبه‌های وی پرداخته شده است. در فصل پنجم با عنوان بانوی مقدس، به بازگشت ایشان به مدینه توجه دارد و در فصل ششم، در بخش زینب مطهر و مریم مقدس، تشابهات این دو بانو، حضرت زینب (س) و مریم از لحاظ درجه ایمان و مصیبت‌هایی که متحمل شده‌اند، بررسی شده است. به باور نویسنده کتاب، استمرار اسلام وابسته به قیام امام حسین بوده و بقای قیام ایشان در گرو نقش‌آفرینی و سخنان حضرت زینب (س) است. درباره نویسنده کتاب فریاد فرمند، آنتوان بارا  آنتوان بارا، متولد 1943 در شهر سوریه است. وی تحصیلاتش را در زمینه فلسفه ادیان و اصول عرفان در دانشگاه کویت به اتمام رسانده و همچنین عضو اتحادیه نویسندگان عرب است که تالیفات زیادی به زبان‌های عربی و فرانسه دارد و 25 جلد کتاب در زمینه‌های مختلف به رشته تحریر درآورده است. اثر معروف او «حسین در اندیشه و فکر مسیحیت» است. نگارش کتاب زینب فریاد فرمند بیش از 10 سال به طول انجامید و رونمایی آن در ایران و با حضور خود نویسنده انجام شده است. در بخشی از کتاب زینب فریاد فرمند می خوانیم؛  «زینب سلام الله علیها به عبادت پروردگار و خشوع و فروتنی در پیشگاه او معروف بود. شب‌ها را به استغفار و نیایش می‌گذرانید واژگانی که در دعا به کار می‌برد چون مرواریدهای سپید، زیبا، دلنشین و فصیح بود و این شگفت‌آور نیست زیرا آن عالمه تعلیم نادیده فصاحت و بلاغت را در خانه نبوت آموخته، پاکی و قداست را از دودمان عصمت به ارث برده و در مکتب پدرش امیرالمومنان تربیتی الهی یافته بود و در شکوه و ابهت سخنوری و قدرت بیان و منظم بودن در اندیشه سرآمد همگان به شمار می‌رفت.»   3. بگو چگونه دل از حسین کندی؟  کتاب جذاب‌ و دلنشین «بگو چگونه دل از حسین کندی؟» جلد دوم مجموعه چهارجلدی «حسینیه واژه‌ها» نوشته «حجت الاسلام محسن عباسی ولدی» است که نشر «آیین فطرت» آن را به چاپ رسانده است. عباسی ولدی، نویسنده ای توانا در ادبیات و نثرهای شاعرانه است. از محسن عباسی ولدی، آثار متعدد تربیتی، در حوزه تربیت فرزند، ازدواج و... منتشر شده است. همچنین به عنوان کارشناس تلویزیونی در برنامه‌های تربیتی حضور پیدا کرده است. از کتاب‌های پرفروش و مهم این نویسنده می‌توان به مجموعه «من دیگر ما»، «نیمه دیگرم» و «تا ساحل آرامش» اشاره کرد. کتاب «بگو چگونه دل از حسین کندی؟» حکایت مظلومیت، اقتدار، صبر و استقامت بانوی کربلا، حضرت زینب است و به تبیین نقش حضرت زینب در حادثه کربلا می‌پردازد. این کتاب با متنی روان و ساده، سرشار از نوشته‌های ادبی و دلنشین است، که برای همگان و حتی نوجوانان قابل فهم است. کتاب در قالب گفتگوی جذاب میان نویسنده و حضرت زینب (س) شکل گرفته است. ویژگی سوال‌محور بودن کتاب، که از نام کتاب هویداست، جذابیت کتاب را برای مخاطب دوچندان می‌کند و خواننده را مشتاق مطالعه کتاب کرده، آنچنان که مخاطب قدم به قدم از کربلا تا کوفه و شام با یک مسیر فکری به جلو می‌رود. یکی از نکات جالب توجه کتاب «بگو چگونه دل از حسین کندی؟» این است که نویسنده، تلاش می‌کند علاوه بر تبیین نقش حضرت زینب سلام الله علیها در حادثه کربلا، مسائل زندگی امروزی را با آن مرتبط سازد و پلی میان این دو برقرار کند. همچنین به بیان تفاوت انسان‌های عادی با بانوی مقتدر حضرت زینب کبری (س) پرداخته که به خودشناسی و سنجش خویش در زندگی کمک‌های شایانی می‌کند. گزیده‌ هایی از کتاب «بگو چگونه دل از حسین کندی؟»«دنیا اگر کربلا نداشت، معنا نداشت. کربلا هم اگر زینب نداشت، بقا نداشت و چه زیبا، خدا معناداری عالم را بسته به میدان‌داری یک زن کرده است، اما کدام زن؟ شیرزنی که رزمیدن، او را نفسی از عفت‌ورزیدن غافل نکرد.» «او یک زن است؛ اما مردان عالم در برابر عزت او احساس ذلت می‌کنند و اقتدارش رابطه میان مظلومیت و خواری را قطع نمود. او مظلومیت و اقتدار را که فرسنگ‌ها از هم فاصله گرفته بودند، در کنار هم نشاند و حجت خدا شد بر همه عالم.»«وای بر ما که در ذهن خویش، تصویر زن ضعیفی از او ساخته‌ایم که نالیدن کار اصلی اوست و ساعت‌ها در کنار این تصویر به گریه نشسته‌ایم. چنین نقشی چه نسبتی با واقعیت بانوی مظلوم مقتدر کربلا، زینب دارد؟»  4. زینب بانوی قهرمان کربلا  کتاب الهام بخش و اثرگذار «زینب بانوی قهرمان کربلا»، ترجمه کتاب «بطله کربلا» نوشته بانوی دانشمند و محقق مصری «دکتر عایشه بنت الشاطی» است، که توسط زنده یاد «علامه سید جعفر شهیدی» به فارسی ترجمه شده و «دفتر نشر فرهنگ اسلامی» آن را منتشر کرده است. کتاب «زینب، بانوی قهرمان کربلا»، حاوی مطالبی پیرامون شناخت بهتر زندگی حضرت زینب (س) و آگاهی از حالات و فضایل اخلاقی ایشان است. همچنین به سیره حضرت زینب کبری (س) و نقش حضرت در مواجهه با واقعه کربلا و مصائب پس از آن می‌پردازد. این کتاب با زبانی روان، ساده و زیبا می‌کوشد با استفاده از منابع معتبر، حقایقی تاثیرگذار از زندگی حضرت زینب (س) را ترسیم کند و نقش حضرت را در حفظ و انتقال پیام کربلا بررسی نماید. عناوین مهم کتاب زینب بانوی قهرمان کربلا عبارتند از؛ 1. پدران و نیاکان 2. کودکان محزون 3. هیجان قبل از طوفان 4. خواهش و اصرار 5. به سوی دیار مرگ 6. بانوی قهرمان کربلا 7. کاروان اسیران 8. برگشت کاروان  9. خونخواه کربلا  درباره نویسنده کتاب زینب بانوی قهرمان کربلا، عایشه بنت الشاطی عایشه عبدالرحمان، نویسنده و پژوهشگر مصری است که آثار خود را با اسم بنت الشاطی منتشر می‌کرد. وی در سال 1936 میلادی وارد دانشگاه فواد اول (قاهره کنونی) شد و در رشته ادبیات عرب مشغول تحصیل گردید، وی سرانجام مدرک دکترای خود را در رشته ادبیات عرب با ارائه پایان نامه‌ای درباره «ابوالعلاء معزی» دریافت کرد. عایشه بنت الشاطی همچنین استاد مطالعات قرآنی در دانشگاه مصر بود. از عایشه بنت الشاطی، چند کتاب درباره زنان خاندان نبوت منتشر شده که یکی از آنها همین کتاب زینب بانوی قهرمان کربلاست. بنت الشاطی کتاب های دیگری در مورد حضرت خدیجه، آمنه و سکینه (ع) نیز دارد. کتاب «زینب بانوی قهرمان کربلا» با هدف شناختی بهتر و کامل‌تر از زندگی و سیره حضرت زینب گردآوری شده است. این کتاب برای علاقمندان به شناخت بانوی اسلام حضرت زینب (س) و شناخت تاریخ اسلام و شخصیت‌های برجسته آن منبع ارزشمندی است که می‌تواند به درک بهتر واقعه کربلا و نقش زن در تاریخ اسلام کمک کند.   5. و این گونه است زینب سلام الله علیها  کتاب «و این گونه است زینب (س)» اثر محمود سوری است که توسط انتشارات «کتاب جمکران» به چاپ رسیده است. کتاب «و اینگونه است زینب (س)» تلخیص و بازآفرینی کتاب «خصائص زینبیه» نوشته آیت الله سید نورالدین جزائری از مجتهدین و محققین قرن چهاردهم هجری است. «خصائص زینبیه» معروف‌ترین اثر جزائری است که نخستین بار در سال 1341 در نجف اشرف به چاپ رسید و به دلیل استقبال بی‌نظیر مردم، علما و مبلغان دین، بارها در ایران و هند چاپ شده و به چندین زبان ترجمه شده است. کتاب «و این گونه است زینب (س)» یکی از برترین کتاب‌ها برای معرفی و شناخت خصائص، شخصیت و عظمت حضرت زینب است. بازآفرینی و متناسب‌سازی متون با ادبیات امروزی، همچنین بهینه‌سازی عبارات نامأنوس از مهم‌ترین اهداف نگارش کتاب «و این گونه است زینب (س)» است. همچنین نویسنده کوشیده تا از واژگان و عبارات دشوار و کلمات عربی کتاب «خصائص زینبیه» استفاده نکند‌ (جز آیات قرآنی و برخی رجز‌های عاشورایی) تا خواننده فارسی‌زبان بتواند به اصل مطلب کتاب، دسترسی داشته باشد. کتاب «و این گونه است زینب» دارای چند مقدمه و 39 گفتار است که هر گفتار به بیان و تبیین یکی از خصایص حضرت زینب (از جمله؛ امینه الله، عالمه غیر معلمه، محبوبه رسول خدا، زاهده، عاقله، شجاع، عابده و باکیه و....) اختصاص دارد و القاب آن حضرت را بیان می‌کند و در پایان کتاب، دو خطبه مقتدرانه از حضرت زینب به زیبایی بیان شده است. در واقع هدف اصلی کتاب زدودن مطالب ضعیف و نادرست در کتب مقتل درباره حضرت زینب (س) است. در اهمیت و موفقیت کتاب «و این گونه است زینب (س)» همین بس، که بزرگان و عالمانی چون ابوالحسن اصفهانی، آقا ضیاء الدین عراقی و میرزا محمدعلی شهرستانی این اثر و نویسنده آن را تایید و تمجید کردند. بریده‌ای از کتاب و این گونه است زینب (س) «زینب را «امینه الله» لقب داده‌اند؛ زیرا در کربلا و آن هنگامه درد و بلا، ودایع الهی را حفظ نمود و اگر چنین نبود، مخزن اسرار الهی نمی‌شد. لذاست که حضرت سیدالشهدا در آن تنگنای عصر عاشورا، ودایع الهی را که از حضرت رسول به ایشان رسیده بود، به بانو زینب سپرد. اصلاً می‌توان گفت که، خداوند هنگامی که چنین معامله پربها و بی‌قیمتی را با سیدالشهدا نمود، باید کسی را می‌آفرید که اسرار نبوت، امامت، ولایت و وصایت را به امانت حفظ کند، که حافظ درخت سترگ پیامبری و امامت باشد. لذا از باب لطف بر بندگان و نگاهداشت جهان از فساد وجود مقدس زینب کبری را آفرید تا به این مقام والا برسد.»   6. سفر شهادت کتاب «سفر شهادت» اثر «امام موسی صدر» است. این کتاب را مهدی فرخیان و احمد ناظم ترجمه کرده‌اند و انتشارات امام موسی صدر آن را منتشر کرده است. سفر شهادت جلد هفتم از مجموعه «در قلمرو اندیشه امام موسی صدر» است، که حاوی 16 مورد از سخنرانی ها و مقالات امام موسی صدر، درباره واقعه عاشورا و نقش حضرت زینب (س) است. قطعاً واقعه عاشورا از مهم‌ترین حوادث تاریخ است و گذشت ایام باعث فراموش شدن بزرگی مصیبت و عبرت آموزی از پیامدهای آن نمی شود. امام موسی صدر در نوشته‌های خود به زیبایی این واقعه را تبیین و تحلیل کرده و به نقش اثرگذار زنان و به ویژه حضرت زینب (س) در ابلاغ پیام عاشورا به طور کامل پرداخته است. همچنین به آسیب شناسی سوگواری و هدف از سوگواری‌ها پرداخته و اینکه این واقعه چه دستاوردهایی برای امروز ما دارد. وی در سخنانش بارها به خطبه آتشین حضرت زینب (س) در کاخ یزید اشاره کرده است‌. متن عربی و ترجمه خطبه حضرت زینب (س) به پیوست کتاب آمده است. برخی عناوین کتاب عبارتند از؛ سفر شهادت، حسین (ع) وارث انبیا، پرتوهایی از انقلاب کربلا، زینب شکوه شکیبایی، رسالت حضرت زینب (س) در عاشورا، یاری زینب، خطبه حضرت زینب در کاخ یزید.  نویسنده کتاب سفر شهادت از وقایع عبرت آموز کربلا برای حل مشکلات جامعه و تربیت انسان‌ها استفاده کرده و در سخنانش این واقعه را درسی می‌داند، برای تمام مراحل زندگی و در مورد آن به طور کامل سخن گفته است. در کتاب سفر شهادت بیان شده که حضرت زینب پس از واقعه کربلا نقش اصلی برای به سرانجام رساندن رسالت امام حسین بر عهده داشت و این وظیفه دشوار را به بهترین شکل به انجام رساند. نخستین وظیفه حضرت زینب (س) پاسداری از عزت و شرافت امام حسین (ع) و نمایاندن او به عنوان مظهر قدرت بود؛ نه اینکه او را ناتوان و ترسو نشان دهد. نقش مهم دیگر حضرت زینب چیرگی بر توطئه بنی امیه بود، هدف آنها این بود که امام حسین (ع) و یارانش بیرون از کوفه کشته شوند و کسی آگاه نشود اما چه کسی این توطئه را خنثی کرد؟ حضرت زینب (س) زیرا پس از نبرد کربلا، آن وقایع  را برای مردم و در مراکز اسلامی بازگو کرد. (در کوفه، در راه، در شام و در همه جا) نقش بی‌بدیل دیگر حضرت زینب (س) خطبه مقتدرانه و قدرتمند او در مجلس یزید در برابر پادشاهی طغیانگر و مغرور بود، در انجا حضرت زینب (س) می‌فرماید: «ما رایت الا جمیلا...» به خدا سوگند جز زیبایی، چیزی ندیدم، آنان مردانی بودند که خداوند مرگ را برایشان مقدر کرده بود و به سوی آرامگاهشان رفتند. سخنان حضرت زینب همگان را شگفت زده می‌کند و آدمی در برابر آن چاره‌ای جز احترام و تعظیم ندارد. بخشی از کتاب سفر شهادت «تجربه ای شکوهمند و تابناک و واقعه ای عبرت آموز در برابر ماست و در می‌یابیم همانگونه که مرد می‌تواند حسین باشد، زن مسلمان نیز می‌تواند زینب باشد. اگر امام حسین (ع) نمونه‌ای است برای قهرمانان و کمالی است پیش چشم مردان، زینب نیز نمونه‌ای است برای زنان. آنچنانی که مرد مسلمان می تواند قهرمان و مجاهد باشد، زن مسلمان نیز می‌تواند قهرمان و مجاهد باشد. آنان هر دو نیاز به ایمان و ایستادگی و احساس قرب به خدا دارند؛ تا نترسند و اندوه نداشته باشند.»   به قلم «فاطمه فرخ‌رو»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.

نمی‌دانم پدرتان را چه صدا می‌زنید، آقا، آقاجان، آتا، پدر، خان‌بابا، حاجی‌بابا، بابا، بابایی و شاید از اعضای نسل‌های جدید باشید که پدرتان را به اسم کوچک صدا می‌کنید، پدران مدرن، کسانی که فاصله بین پدر و فرزند را مانع انتقال صحیح احساساتشان می‌دانند. هیچ فرقی ندارد هر نوع از پدری‌کردن پر است از چالش‌های پدری‌کردن، آموزش‌وپرورش فرزندان، محبت پدری و پشتیبانی عاطفی و مدیریت خانواده. پدر یعنی قهرمان بچه ها! جایی خواندم: «چه بخواهی یا نخواهی وقتی پدر می‌شوی تبدیل به یک قهرمان می‌شوی!» (نقل‌قول از خانم دکتر مگ میکر Meg Meeker) پدری، شبیه یک علامت است، هر مردی که پدر می‌شود، در دفتر ثبت قهرمان‌های جهان یک علامت ثبت می‌شود، قهرمان! پدرها چه بخواهند چه نخواهند یک قهرمان بزرگ‌اند و ناگهان و بی‌هیچ مقدمه‌ای از یک پسربچه تبدیل می‌شوند به یک ابرقهرمان، یک شاهزاده اسب‌سوار بی‌رقیب، یک مبارز در میدان مبارزه‌ای پهلوانی.  کمتر پیش می‌آید که مردی قبل از پدرشدن، آرام‌آرام با این نقش جدید خانوادگی آشنا شود. بیشتر اوقات پدران با روش سعی و خطا سعی می‌کنند پدر خوبی باشند و چالش‌ها و دردهای زیادی را در این راه متحمل می‌شوند. اما امروز در روزگاری مدرن که بیش از نود درصد پدرانی که در کشورمان زندگی می‌کنند، از حداقل سواد کافی برای خواندن کتاب‌های مفید برخوردارند و حتی بیش از 50 درصدشان تحصیلات دانشگاهی مطلوب را پشت سر گذاشته‌اند، مناسب است که ما به‌عنوان پرچم‌داران فرهنگ این جامعه چراغی در راه مطالعه کتاب‌های مفید فایده برای تجربه پدری و راهنمایی برای مأموریت پدری برای هم‌وطنان خود باشیم. 5 کتاب که هر پدری باید بخواند راهنمای ماموریت پدری، مجموعه‌ای دست‌چین شده از کتاب‌هایی است که هر مردی را باتجربه‌هایی که ممکن است در راه پر پیچ‌وخم «رابطه پدر و فرزندی» با آن مواجه شود آشنا می‌کند و او را به بهترین ابزارهای لازم در این راه مجهز می‌سازد. اگر بخواهم به اولین کتاب‌های پدر و پسری برگردم، اولین کتابی که به ذهنم می‌رسد کتاب «اخلاق نیکوماخوسی» از ارسطو است. کتابی که قرار است در آن ارسطو به این سؤال پسرش پاسخ دهد: «بهترین چیز برای یک انسان چیست؟» اما این کتاب از آن‌هایی نیست که بتواند به پدرهای امروزی پدری‌کردن بیاموزد و خود به چندین تفسیر و ترجمه نیاز دارد تا به زبان یک پدر امروزی برسد؛ به همین دلیل کمی در تاریخ جلوتر می‌آیم و به کتاب جدیدتری در باب آموزش‌وپرورش می‌رسم و کتاب اولم را معرفی می‌کنم. 1. امیل «ژان ژاک روسو» (1091-1157) فیلسوف، نویسنده و آهنگ‌ساز اهل جمهوری ژنو، در سده‌ی هجدهم بود. او در اوج دوره‌ی روشنگری اروپا می‌زیست. اندیشه‌های او در زمینه‌های سیاسی، ادبی و تربیتی، تأثیر بزرگی بر معاصران گذاشت. کتاب «امیل» به قلم او با ترجمه غلامحسین زیرک زاده و از نشر ناهید به زبان فارسی در دسترس است. «روسو» در کتاب «امیل» یا «رساله‌ای در تربیت فرزندان»، گام‌های اصلی و بنیادین تربیت یک فرزند که البته اینجا او را امیل می‌نامد برای خواننده روشن می‌کند. شهید مطهری در یکی از سخنرانی‌هایش درباره تربیت فرزند اشاره جذابی به شرح موضوعی کتاب امیل از ژان ژاک روسو می‌کند و در ضمن آن از اهمیت و ارزش آماده‌سازی فرزندان برای مواجهه با سختی‌ها می‌گوید. بی‌اغراق بهترین هدیه برای هر مرد جوانی که به‌تازگی پدر شده است، کتاب «امیل» یا «رساله‌ای در باب آموزش‌وپرورش» است. روسو می‌گوید: «طبیعت، انسان را نیک خلق کرده؛ ولی جامعه او را شریر تربیت‌کرده است. طبیعت، انسان را آزاد آفریده؛ ولی جامعه از او بنده ساخته است. طبیعت، انسان را خوشبخت بار آورده؛ ولی جامعه او را بدبخت و بیچاره کرده است - این سه قضیه مرتبط به هم یک حقیقت است. نسبت اجتماع به عالم طبیعت مانند نسبت شر است به خیر.» تمام استدلالات روسو متکی به اصول فوق است. جالبی این کتاب این است که حتی در فصل آخر آن فصل‌هایی در باب ازدواج فرزندان آورده است: "سوفی یا زن، تصویر سوفی، ملاقات امیل و سوفی، دیدار دو دلباخته، تفریحات و قهر و آشتی، گزارش یک سفر طولانی، عروسی امیل و سوفی" کتاب «امیل»، یک پیشنهاد خوب برای تمام پدرانی است که می‌خواهند آگاهانه پدری کنند و به تعلیم و تربیت، نگاه بنیادی‌تری داشته باشند. هم‌چنین یک منبع عالی برای مطالعه در باب تعلیم و تربیت است برای همه کسانی‌که به نحوی با بچه‌ها سر و کار دارند؛ معلم‌ها و دانشجویان تعلیم و تربیت.   2. قصه های من و بابام کتاب دومی که می‌توان گفت یکی از دیده‌شده‌ترین داستان‌های جهانی «پدر و پسری» است، کتاب «قصه‌های من و بابام» است. «اریش اوزر» (1903 -1944) (Erich Ohser) با نام مستعار E. O. Plauen نقاش آلمانی، نویسنده و یا بهتر می‌توانم بگویم تصویرگر کتابی است که می‌خواهم حاصل هنرش را به‌عنوان دومین کتاب با رویکرد «روابط پدر و پسر» به شما معرفی کنم. «اریش اوزر» که در آلمان متولد شده و در همان کشور تحصیلات خود را در رشته هنر به پایان رسانده بود، در بحبوحه جنگ جهانی و هم‌زمان با ظهور نازیسم در آلمان به کار ترسیم کاریکاتورهای جذاب و هنرمندانه مشغول شد و مثل همه هنرمندان، بی‌خبر از قدرت و دنیای سیاست، گرفتار داغ و درفش نازی‌ها شد و در نهایت به دلیل کاریکاتورهایش در زندان نازی‌ها از دنیا رفت. اما آنچه از او به یادگار مانده مجموعه‌ای است از کمیک استریپ‌ها یا همان داستان‌های مصور از یک پدر با سبیلی پت‌وپهن و شکمی برآمده و پسری بانمک و دوست‌داشتنی که در آنها روزمرگی‌ها و چالش‌های پدر و فرزندی، مسائل آموزشی و دغدغه‌های لحظه‌به‌لحظه آنها به نمایش گذاشته شده است. نام اصلی این مجموعه داستان‌های مصور و یا بهتر بگوییم این کتاب به زبان آلمانی، «Vater und Sohn» به معنای «پدر و پسر» است. داستان‌ها معمولاً از 3 تا 9 تصویر بدون متن تشکیل شده‌اند که یک ماجراجویی در یک یا گاهی دو صفحه ادامه دارد. شخصیت‌های پدر و پسر ثابت هستند و سایر شخصیت‌ها به‌استثنای شخصیت‌های پدربزرگ و پدر پدربزرگ فقط یک‌بار ظاهر می‌شوند. انتشارات فاطمی با اخذ مجوز رسمی از انتشارات اصلی کتاب، در ایران این مجموعه را با نام «قصه های من و بابام» با اضافه‌کردن متن به تصاویر و به همت «ایرج جهانشاهی» در سه جلد با عنوان‌های «بابای خوب من، شوخی ها و مهربانی ها و لبخند ماه» منتشر کرده است. این روزها این‌طرف و آن طرف می‌خوانم که به پدرانتان سخت نگیرید آنها هم اولین‌بار است که پدر شده‌اند. اما کتاب «قصه های من و بابام» قرار است در هر جلد با صدها موقعیت که هر پدر و پسری ممکن است تجربه کند پدرها را در موقعیت تجربه قرار دهد و اجازه دهد پیش‌تر از واقعیت، آن را تجربه کنند. اریش اوزر داستان‌هایی از تجربه‌های خود و پسرش کریستیان را در این نقاشی‌ها به یادگار گذاشته و با زبانی آمیخته با طنز ماموریت پدری را برای پدران آسان‌تر کرده است.   3. پدر، قهرمان من خانم دکتر «مگ میکر» (Meg Meeker) نویسنده و دانشمند در حوزه «فرزندپروری» و متولد سال 1957 است. این نویسنده پرکار و البته تحسین‌شده توسط بزرگ‌ترین مراکز علمی کتابی به نام «پدر، قهرمان من» (Hero: Being the Strong Father Your Children Need) دارد که در این مقاله می‌خواهیم آن را به شما معرفی کنیم. «پدر قدرتمندی باشید که فرزندان شما به آن نیاز دارند!» این کتاب به همت «پژوهشگاه حوزه و دانشگاه» توسط خانم دکتر شهناز نوحی و نظارت آقای دکتر مسعود جان بزرگی برای خوانندگان محترم به زبان فارسی برگردانده شده است. همان‌طور که پیش‌تر در مقدمه این مطلب آوردم بیشتر پدران امروزی در ایران عزیزمان از قشر تحصیل‌کرده هستند و کتاب «پدر، قهرمان من» با رویکردی دانشگاهی و پژوهشی در موضوع نقش پدر به‌صورت کارکردگرا تألیف شده است. در مقدمه دیو رمزی (dave ramsy) بر کتاب می‌خوانیم: «بیایید روراست باشیم... بازی پدران، کاملاً متفاوت از بازی مادران با بچه‌هاست و این بازی بهتر از بازی مادران نیست؛ ولی متفاوت است. اگر فرهنگ جامعه نتواند از پدر حمایت کند؛ زمانی که هیچ‌کس آنها را محترم نمی‌شمارد یا به آنها نمی‌آموزد که چگونه می‌توانند محترم و عالی باشند، ما به جامعه خودمان ضربه بدی می‌زنیم. ما باید به پدران کمک کنیم تا به مردانی تبدیل شوند که خداوند چنین نقشی را به آنها سپرده است.» برای شما نام چند فصل از کتاب را هم برای آشنایی بیشتر می‌آورم: -    شما یک قهرمان هستید -    چه کسی می‌گوید شما عالی هستید؟ -    رهبر، نه مربی -    شما پدرتان نیستید -    روی بازی تمرکز کنید نه مسابقه -    شما نیز مانند خداوند"ولی" نامیده می‌شوی. «پدران توانا، دختران قوی» (Strong Fathers, Strong Daughters) و «مادران قوی، پسران قوی» (Strong Mothers, Strong Sons) دو کتاب دیگر از این نویسنده هستند که خوشبختانه در ایران به زبان فارسی در دسترس هستند و البته چندین و چند کتاب بسیار ارزشمند دیگر درباره «ارتباطات والدین و کودکان و نوجوانان» که امید است هر چه زودتر در دسترس پدرها و مادرهای ایرانی قرار بگیرد تا در مسیر پر چالش فرزندپروری قدرت‌نمایی کنند.   اما از هر چه بگذریم سخن دوست خوش‌تر است بنا دارم دو کتاب بعدی را از مؤلفان و نویسندگان ایرانی معرفی کنم. 4. مجموعه من دیگر ما  «محسن عباسی ولدی» در سال 1355 در شهر تهران به دنیا آمد و پس از دریافت دیپلم ریاضی در تهران جهت تکمیل تحصیلات حوزوی به قم و سپس شیراز رفت. پس از بازگشت به قم به شکل تخصصی‌تر فعالیت خود را در حوزه خانواده و تربیت فرزند ادامه داد. در برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی مختلفی همچون گلبرگ و سمت خدا حضور داشته و با محوریت خانواده و فرزند مباحث جذاب و تازه‌ای را مطرح نمودند. به همت «انتشارات آیین فطرت» کتاب‌های این نویسنده در خصوص خانواده و مسائل پیرامون آن منتشر شده است. در این بخش قصد دارم به یکی از «کامل‌ترین مجموعه کتاب‌ها در حوزه فرزندپروری» با رویکرد دینی و البته به‌روز بپردازم. مجموعه چندجلدی با نام «من دیگر ما». این مجموعه در پنج جلد اولیه منتشر شده و سپس به همت نگارنده کامل‌تر شد و اگنون به چهارده جلد رسیده. آنچه در این مجموعه مشخص است پرداختن به مسائل روز والدین در تربیت فرزندان است که می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. «من دیگر ما»، مجموعه کاملی است که به مسائل مختلف تربیت فرزند با رویکردی دینی پرداخته. می‌توان گفت شما با مطالعه این مجموعه ارزشمند، به مهم‌ترین مسائل و چالش‌هایی که در تربیت فرزند با آن مواجه خواهید بود، آشنا می‌شوید و برای پرسش‌هایتان، جواب‌هایی ارزشمند پیدا می‌کنید. مسائلی هم‌چون نقش آزادی در تربیت کودک، نقش رسانه در تربیت کودک، اهمیت استقلال در تربیت فرزند، تاثیر عزت نفس در شخصیت کودکان، نقش بازی در تربیت کودک و ... که با بیان شیرین و واضح محسن عباسی ولدی به خوبی طرح و بیان شده‌اند.   5. پروژه پدری نشر «اطراف» در ادامه مأموریت ارزشمند خود در نشر و توسعه دانش روز در یک حرکت بسیار جذاب از عده‌ای از نویسندگان دعوت کرد تا در پروژه‌ای به نام «پروژه پدری» شرکت کنند. نویسندگان کتاب «پروژه پدری» همگی پدرانی جوان از طبقات اجتماعی و فرهنگی مختلف هستند، دغدغه‌های شخصی و عقیدتی متفاوتی دارند و از همه مهم‌تر این‌که کودکانشان با هم فرق دارند. پانزده روایت از پدری به دبیری خانم فاطمه ستوده و نویسندگی پانزده پدر از جامعه امروز ما که در کنار هم جمع شد و کتاب نفیس «پروژه پدری» را ایجاد کرد. نویسندگان در جستارهایشان از رازهای مگویی گفته‌اند و نوشته‌اند که تابه‌حال از پدرها کمتر شنیده‌ایم و شاید انتظار هم نداریم مردی این‌قدر عیان از ترس‌ها و اضطراب‌هایش بگوید. فاطمه ستوده در «پروژه پدری» تلاش می‌کند زنان و مردان را فارغ از جنسیت کنار هم بنشاند و به یادمان بیندازد تقسیم‌بندی‌های مرسوم و عامیانۀ مردانه و زنانه خیالی بیش نیست. ما همه مثل همیم، با دنیایی از اضطراب‌ها و ترس‌ها؛ پدرها از برخورد اولشان با نوزادشان گفته‌اند، از رابطه کم‌رنگ شده‌شان با همسرشان، از توقعات جامعه، از ترس ناکامل بودن، از ترس اشتباه‌کردن.  در یکی از جستارهای کتاب می‌خوانیم: «وقتی بهم می‌گفتند ااا، تو یه پدر دهه هفتادی هستی؟ زود واکنش نشان می‌دادم: "نه، نه، من متولد نیمه اول سال شصت و نهم؛ ده شصتی‌ام، شصت" می‌خواستم کمی فقط کمی خودم را پیرتر نشان بدهم، مختصر کهولت نمایشی که می‌توانست از نگاه‌های معنادارشان فراری‌ام بدهد. نگاه‌هایی که پر بود از"تو که هنوز بچه‌ای مرد حسابی"» تجربه خواندن کتاب «پروژه پدری» چیزی است شبیه یک جلسه درمان گروهی، انگار نشسته‌ای در یک دایره از پدران هم سن و سالت و داری چیزهایی را می‌شنوی که درددل توست. این آن چیزی است که جامعه سنتی از مردان از پدران دریغ کرده است. ترس و اضطرابی که نمی‌توانند مثل زن‌ها آن را بیان کنند، نکند ترسو و ناتوان دیده شوند، نکند فرزندشان تکیه‌گاه قوی‌اش را از دست بدهد. این کتاب می‌تواند برای پدرهای امروزی راهی برای کاهش اضطراب و عینی دیدن نقششان در این مأموریت پدری باشد.   اگر خاطرتان باشد در آغاز این نوشته از شما پرسیدم پدرتان را چطور صدا می‌زنید، اینجا می‌خواهم بگویم هیچ فرقی ندارد او را چه صدا بزنید، پدری یک نام نیست حتی یک رابطه بیولوژیک یا زیستی هم نیست. گاهی یک برادر بزرگ‌تر، یک عمو، یک پدربزرگ و حتی غریبه‌ای از کشوری دیگر از نژادی دیگر می‌تواند این نقش را برای یک کودک بازی کند.  پدرهای غیرزیستی، قهرمانانی در سایه وقتی اسم پدر به گوشتان می‌خورد کدام شخصیت داستانی در ذهنتان نقش می‌بندد؟ بابا لنگ‌دراز، پدر ژپتو، ژان والژان؟ می‌دانید هیچ‌کدام از این پدران، پدر زیستی فرزندانشان نیستند و چقدر زیبا که هرکدامشان در ذهن تمام جهان، پدرهای شاخصی بودند. این لطفی است که ادبیات توانسته به ما بکند و به ما نشان دهد لازم نیست کسی حتماً پدر بیولوژیک فرزندش باشد تا بتواند بهترین پدر باشد! شنیده‌اید: «حضرت ابوطالب (ع)، چهار فرزند پسر داشت (طالب، جعفر، عقیل و علی) که فاصله سنی آنها 10 سال بود و در زمان قحطی، پیامبر (ص) به عموهایشان توصیه می‌کنند تا هر کدام سرپرستی یکی از آنها را بر عهده گیرند که پیامبر (ص)، علی و حمزه را و عباس، طالب و جعفر را بر عهده می‌گیرند و عقیل نزد ابوطالب باقی ماند.» و چه غریب و قریب و چه مایه سهل و ممتنع که پیامبر مبارک ما هم فرزندی بزرگوار داشت که پدر زیستی‌اش نبود. امیرمؤمنان علی (ع) در سایه پدری پیغمبر اسلام بالید و چه پدری مهربان‌تر و بزرگ‌تر از او. چه لطیف‌تر آن‌که این فرزند پرورش‌یافته در دامن پیامبر (ص)، هزار و اندی سال است که پدر غیرزیستی همه شیعیان است و چه تاجی بر سر ما از این بالاتر که چنین پدری داریم. این روزها خیلی‌ها در تلاش‌اند که از ارزش‌های پدری حرف بزنند؛ اما من می‌خواهم گامی جلوتر بروم و در این مقال کوتاه، ارزش‌های انسانی پدرانی را ارج بنهم که کمتر ستوده می‌شوند؛ پدرانی که فرزندخوانده دارند و حضانت و سرپرستی کودکی را قبول می‌کنند. کتاب‌های این مجموعه را با احترامی دوچندان به این مردان شجاع و قدرتمند تقدیم می‌کنم که کار بزرگشان نزد خداوند بی‌ارج نخواهد ماند. به قلم «زهره عواطفی حافظ» کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

مغز انسان، بخشی از بدن انسان است که به‌عنوان مدیر و کاپیتان اصلی به شمار می‌رود. «مغز» قادر است کارهای خارق‌العاده‌ای انجام دهد. مدیریت افکار، احساسات و رفتار ما همه و همه در مغز ما رخ می‌دهد. «مغز» به چگونگی درک ما از جهان، کمک بسیار زیادی می‌کند و ما برای آن‌که بتوانیم زندگی خود را مدیریت کنیم، لازم است که «مغز» از توانمندی خوب برخوردار باشد. ممکن است مغز ما به‌خودی‌خود کارکرد خوبی داشته باشد؛ اما او همیشه برای رشد و تقویت کارکردهایش پتانسیل دارد. مغز شما در هر سطحی از کارکرد باشد، می‌توان آن را افزایش داد و از آن بهره برد.   تقویت مغز: راهکارهایی عملی برای زندگی روزمره مغز ما از طریق انجام فعالیت و به چالش کشیده‌شدن رشد می‌کند. مانند دیگر عضلات بدن، مغز نیز می‌تواند رشد کند، با چالش‌های جدید سازگار شود و ارتباطات نورونی جدید ایجاد کند. در اینجا چند راه برای «افزایش کارکرد مغز» به شما پیشنهاد می‌دهیم: 1- مغز و ذهن خود را به چالش بکشید! در فعالیت‌هایی شرکت کنید که از محدودیت‌های شناختی شما فراتر باشد. یادگیری مهارت‌های جدید، مانند موسیقی یا یک زبان خارجی، می‌تواند عملکرد مغز را از طریق فعال‌کردن نواحی مختلف و جدیدی از مغز، به میزان قابل‌توجهی افزایش دهد. حتی سرگرمی‌هایی مانند شطرنج یا حل پازل می‌تواند «تفکر نقادانه» و «توانایی‌های حل مسئله» را بهبود ببخشد. 2- ورزش کنید و تغذیه سالم داشته باشید! «ورزش» فقط بدن شما را متناسب نگه نمی‌دارد؛ بلکه با بهبود «جریان خون» و «تأمین اکسیژن»، «سلامت مغز» را نیز تقویت می‌کند. فعالیت‌های منظم مانند «پیاده‌روی»، «یوگا» یا «دوچرخه‌سواری» موجب ترشح هورمون‌هایی می‌شود که به «بهبود کارکرد مغز» کمک می‌کند. همچنین «تغذیه سالم» داشته باشید. رژیم غذایی سرشار از اسیدهای چرب امگا 3، آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌ها از «حافظه» و «توجه و تمرکز» حمایت زیادی می‌کند. گنجاندن غذاهایی مانند ماهی، آجیل، انواع توت‌ها و سبزی‌ها در وعده‌های غذایی‌تان می‌تواند ذهن و مغز شما را برای عملکرد بهتر تقویت کند. 3- سعی کنید دانش و دیدگاه خود را نسبت به جهان گسترش دهید! از «یادگیری مادام‌العمر» استقبال کنید. درحالی‌که مراقبت‌های فیزیکی، سلامت جسم و یادگیری انواع مهارت‌ها، «مغز» را تقویت می‌کند، دانشی که به دست می‌آوریم نیز تفکر ما را شکل می‌دهد و افق دید ما را گسترش می‌دهد. «مطالعه»، به‌ویژه، تأثیر عمیقی بر رشد مغز ما دارد. از طریق خواندن، ما با ایده‌های جدید روبرو می‌شویم، دیدگاه‌های خود را به چالش می‌کشیم و تفکر خود را اصلاح می‌کنیم. شما می‌توانید در زمینه‌های فلسفه، روان‌شناسی، دین و... کتاب بخوانید و با خود بنگرید که انسان‌های دیگر چه نگاه و بینشی نسبت به جهان دارند و همین بینش‌ها، شما را از کرختی و عدم انعطاف‌پذیری مغزی نجات خواهد داد. «یادگیری» باید یک کار مداوم باشد. زمانی را به مطالعه موضوعات جدید بپردازید. همچنین سعی کنید دانش خود را در مورد موضوعات قدیمی افزایش دهید و این کار را به یک عادت دائمی در زندگی خود تبدیل کنید. این عادت نه‌تنها «هوش» شما را افزایش می‌دهد، بلکه در طول زمان از «زوال شناختی» نیز جلوگیری می‌کند. «کتاب‌های مربوط به مغز» نیز راهنمای بسیار خوبی برای «بهبود عملکرد مغزی» شما هستند. آن‌ها بینش‌هایی را در مورد عملکرد درونی مغز ما ارائه می‌دهند و راهکارهایی عملی برای «بهبود تمرکز»، «حافظه»، «استدلال» و «تصمیم‌گیری» ارائه می‌دهند. «تمرینات شناختی» یکی از مهم‌ترین ابزارها برای افزایش قدرت مغزتان است. 4- هوش هیجانی و تاب ‌آوری مغز خود را توسعه دهید! «هوش هیجانی» به معنای «توانایی درک، مدیریت احساسات و همدلی با دیگران» است که می‌تواند به اندازه‌ی «ضریب هوشی» مهم باشد. با بهبود همدلی، ارتباطات و تنظیم احساسات، روابط قوی‌تر و ذهن سالم‌تری ایجاد می‌کنید. همچنین «تاب‌آوری» یک مسئله مهم در جهان امروز است که این روزها بسیار مورد توجه واقع شده است. مغز با غلبه بر چالش‌ها رشد می‌کند. مواجهه با مشکلات برای دستیابی به حل مسئله، مسیرهای عصبی را تقویت می‌کند و موجب می‌شود ذهنی سرسخت داشته باشیم و صبورانه با چالش‌های مختلف روبه‌رو شویم.   بهترین کتاب های تقویت حافظه و مغز در این مقاله سعی شده تا چند مورد از «بهترین کتاب‌ها در حوزه تقویت مغز، تقویت حافظه و یادگیری» به شما معرفی شود. این کتاب‌ها به دو دسته «تمرینات شناختی» و «آموزش تئوری» در حوزه «مغز» تقسیم‌بندی می‌شوند که می‌توانند بسیار کارآمد باشند. برای آشنایی با «بهترین کتاب‌ها برای تقویت مغز» با ما همراه باشید. کتاب تمرکز  کتاب «تمرکز» (Focus) نوشته «دکتر دنیل گلمن» (Daniel Goleman) یکی از کتاب‌های بسیار عالی برای افزایش دانش شما در حوزه مغز به‌خصوص «توجه و تمرکز» است. «توجه و تمرکز» یکی از مهم‌ترین کارکردهای مغز است که باید به طور ویژه بر روی آن کار شود. بسیاری از کارکردهای دیگر مغز نیز وابسته به «توجه و تمرکز» است. اگر به دنبال تقویت حافظه، تقویت یادگیری و هوش خود هستید باید کتاب «تمرکز» را حتماً در دسته کتاب‌های مهمی که خواندن آن ضروری است، قرار دهید. «دانیل گلمن» سعی کرده است تا در این کتاب به زبانی ساده و قابل فهم، کارکرد «توجه و تمرکز» را توضیح دهد و نشان دهد که چگونه محیط درونی و بیرونی ما می‌تواند این عملکرد فوق‌العاده مغز را دچار اخلال کند.  «دانیل گلمن» در کتاب «تمرکز» راهکارهایی برای افزایش تمرکز به شما پیشنهاد می‌دهد. به غیر از آن آشنایی با زیروبم فرایند توجه و تمرکز نیز خود بسیار برای ما کمک‌کننده خواهد بود. بخشی از کتاب «تمرکز» را با شما اشتراک می‌گذاریم:«ما از چند نوع توجه برخورداریم و هر کدام از آنها فواید خود را دارند. این حقیقت که تقریباً نیمی از اندیشه‌های ما از رؤیاهای روزانه سرچشمه می‌گیرد به ما پیام‌هایی می‌دهد که آزادگذاشتن ذهن برای اینکه به خیال‌بافی بپردازد مزایای زیادی دارد. در واقع می‌توانیم نگرش خودمان را در مورد «ذهن سرگردان و پریشان» این‌طور تصحیح کنیم که ذهنی که به‌دور از آنچه مدنظر ماست سرگردان است، برایمان سودی ندارد ولی ذهنی که به سمت چیزی که برای ما ارزش دارد، سرگردان است و به خیال‌بافی و رؤیاپردازی مشغول است، برایمان منفعت دارد.»  کتاب هوش هیجانی  یکی دیگر از معروف‌ترین و بهترین کتاب‌های جهان برای تقویت مغز، کتاب «هوش هیجانی» (Emotional intelligence) از «دنیل گلمن» است. «دنیل گلمن» که به‌نوعی یکی از بزرگان حوزه «هوش هیجانی» در جهان است، سعی کرده تا در این کتاب مفهوم «هوش هیجانی» را به‌خوبی برای شما توضیح دهد.  شاید برای شما هم پیش‌آمده باشد که با خود فکر کنید انسان‌های باهوش، جذاب‌تر و موفق‌تر هستند. اما همه چیز فقط هوش محاسباتی ما نیست؛ بلکه «هوش هیجانی»، یعنی توانایی ارتباط با دیگران و فهم محیط پیرامون، یکی از مهم‌ترین ابعاد هوش است که نه‌تنها جذابیت رفتاری و اخلاقی را با خود به ارمغان می‌آورد، بلکه یکی از مهم‌ترین عوامل «موفقیت» است.  «هوش هیجانی» از چند بخش تشکیل شده که در کتاب «هوش هیجانی» به‌خوبی به آن‌ها پرداخته شده است. شما در این کتاب یاد می‌گیرید که چگونه با احساسات خود روبه‌رو شوید، چگونه آن‌ها را تفسیر کنید و چگونه به آنها پاسخ دهید. در بخشی از کتاب «هوش هیجانی» می‌خوانیم:«یکی از دوستان، داستان طلاق‌گرفتن خود را که برایش رویداد دردناکی بود، برایم تعریف می‌کرد. شوهرش عاشق یکی از همکاران خود شده بود و ناگهان اعلام کرده بود که قصد دارد با او ازدواج کند. دوست من چند ماه جنگ و جدال در مورد خانه، پول و سرپرستی بچه‌ها را پشت سر گذاشته بود. اکنون پس از گذشت این لحظات دشوار، از استقلالی که به دست آورده بود، ابراز خوشحالی می‌کرد و می‌گفت: دیگر به او فکر نمی‌کنم و برایم اهمیت ندارد. او در حالی این حرف‌ها را می‌زد که چشمانش لبریز از اشک شده بود. یکی از این رفتارها ناشی از ذهن هیجانی و دیگری ناشی از ذهن عقلانی ماست. در واقع باید بگویم ما دو ذهن داریم، یکی که فکر می‌کند و دیگری که احساس می‌کند.»  کتاب قدم زدن روی ماه با انیشتین  کتاب «قدم زدن روی ماه با انیشتین» (Moonwalking with Einstein) توسط «جاشوآ فوئر» (Joshua Foer) به نگارش درآمده است. این کتاب یکی از کتاب‌هایی است که مسئله «حافظه» را از جنبه‌های گوناگون بررسی کرده است. «جاشوآ فوئر» به دنبال پاسخ یک سؤال مهم، نگارش این کتاب را انجام داده است و این سؤال آن است: «باهوش‌ترین فرد جهان کیست؟» او برای دست‌یابی به پاسخ این سؤال، تمام مسابقات هوش و حافظه جهان را دنبال می‌کرد و توانست این کتاب را با خوش‌ذوقی بسیار زیاد خود تهیه نماید.  «حافظه» بخشی از کارکرد ذهنی و مغزی ماست که نقش مهمی در عملکرد کلی مغز دارد. برای درک این موضوع تصور کنید که انسان حافظه نداشت. چه می‌شد؟ آیا انسان بدون «حافظه»، توانایی یادگیری، پیشرفت و مدرن شدن را داشت؟  کتاب «قدم زدن روی ماه با انیشتین» کتابی است که شما را با ساختار حافظه در مغز و همچنین راهکارهایی کارآمد، برای «تقویت حافظه و مغز» آشنا می‌کند. این کتاب با ترجمه «گیتی قاسمی زاده» در انتشارات «هورمزد» به چاپ رسیده است. بخشی از کتاب «قدم زدن روی ماه با انیشتین» به شرح زیر است:«من که تا آن زمان با تعدادی از بهترین حافظه‌های دنیا آشنا شده بودم، تصمیم گرفتم در گام بعدی بدترین حافظه‌ها را مورد شناسایی قرار دهم. هنگامی که می‌خواهیم شروع به شناختن ماهیت و معنای حافظه انسانی کنیم، چه راهی بهتر از این وجود دارد که عدم وجود آن را مورد تحقیق قرار دهیم؟ برای این منظور بار دیگر در گوگل به جست‌وجو پرداختم. این بار برای یافتن همتای بن پریدمور در قسمت مربوط به رکوردهای فراموشی. در هنگام جست‌وجو به مقاله‌ای در نشریه علوم اعصاب برخوردم که درباره تکنسین آزمایشگاه بازنشسته‌ای بود به نام «ای.پی» با 84 سال سن. در این مقاله آمده بود که ظرفیت حافظه‌ی ای.پی محدود می‌شد به مواردی که همین چند لحظه‌ی پیش درباره‌ی آنها فکر کرده بود. او یکی از بدترین نمونه‌های فراموشی بود که تا آن زمان ثبت شده بود.»  کتاب مغز خود را زنده نگه دارید: 13 تمرین نوروبیک برای جلوگیری از فراموشی و افزایش سلامت ذهن و مغز شاید شما هم با چالش‌های «افزایش سن»، دست‌وپنجه نرم می‌کنید و از کاهش توانمندی مغز خود در سنین میان‌سالی و پیری می‌ترسید. کتاب «مغز خود را زنده نگه دارید» نوشته «لارنس کتس» و «منینگ روبین» با ارائه «13 تمرین نورونی» به شما کمک می‌کند تا مغز خود را سرحال و جوان نگه دارید. مغز نیز بخشی از بدن است که با تمرین سرزنده می‌ماند. در جهان امروز راهکارهای زیادی برای حفظ توانایی مغز و افزایش آن وجود دارد به‌طوری‌که دیگر نگران پیری خود نباشید. «لارنس کتس» (Lawrence C Katz)، پروفسور و محقق زیست عصب‌شناس در دانشگاه دوک است. تحقیقات اخیر وی در مورد نرورتروفین و اثری که آن‌ها بر رشد سلول‌های عصبی می‌گذارند، در مجامع علمی شهرت و اهمیت زیادی دارد و این تحقیقات به نوشتن کتاب «مغز خود را زنده نگه دارید» منجر شده است. دکتر «منینگ روبین» (Manning Rubine) نیز از توانمندان حوزه تبلیغات است و به نظر می‌رسد دلیل مشارکت وی در نگارش کتاب آن است که بتواند تحقیقات علمی را به مطالبی برای عموم جامعه تبدیل کند؛ زیرا دانش وی در این زمینه بسیار کارآمد خواهد بود. کتاب «مغز خود را زنده نگه دارید» بهترین کتاب برای افراد میانسال است. اگرچه برای تمامی سنین قابل استفاده  و کارآمد است. در بخشی از کتاب «مغز خود را زنده نگه دارید» می‌خوانیم:«حواس پنجگانه‌ی ما مثل ورودی یا دروازه هستند که مغز از طریق آن‌ها تماس کامل خود را با دنیای بیرون برقرار می‌کند. ما بطور عمده بر حواس بینایی و شنوایی خود متکی هستیم زیرا آن‌ها به سرعت اطلاعات زیادی را از محیط به ما منتقل می‌کنند. حواس دیگر ما - بویایی، چشایی و لامسه - کمتر مورد مراجعه قرار می‌گیرند. برای اینکه این موضوع را بهتر متوجه شوید، چشمان خود را ببندید و سعی کنید در اتاقی راه بروید. ناگهان خواهید دید که جهان اطراف شما به‌ شدت تغییر می‌کند. صداها، بوها و خاطرات فضایی شما از محیط فیزیکی پیرامون برای آگاهی دادن به شما فعال می‌شوند. با حذف بینایی، حس لامسه‌ی شما ناگهان قوت می‌گیرد. حتی راه رفتن در محیطی آشنا نیز چالشی واقعی خواهد بود و مغزتان هشدارهای زیادی را دریافت می‌کند. مغز شبکه‌ی عظیمی از مسیرها را داراست که مبتنی بر اطلاعات بصری می‌باشند. به همین دلیل است که بسیاری از تجارب روزانه مربوط به خواستگاه بینایی می‌باشند. از ارتباطات بصری در مجلات، تلویزیون و آگهی‌های تبلیغاتی استفاده می‌کنند تا افراد برای خرید تشویق شوند.»  مجموعه کتاب ‌های باشگاه مغز از انتشارات مهرسا «باشگاه مغز» نام مجموعه کتاب‌هایی در حوزه «تقویت هوش»، «تقویت حافظه» و «رشد و پرورش مغز» است که توسط «حامد اختیاری»، دانشمند عصب‌شناس ایرانی تهیه شده است. این کتاب‌ها که می‌توانند برای گروه سنی نوجوان، جوان و بزرگسال مورد استفاده قرار گیرند، یکی از بهترین کتاب‌هایی است که در ایران به طور تخصصی به «تمرین‌های مغز و شناخت» پرداخته است. این کتاب‌ها توسط «انتشارات مهرسا» منتشر شده که این انتشارات نیز از بهترین ناشران کتاب در «حوزه علوم‌شناختی» است. از بهترین کتاب‌های مجموعه «باشگاه مغز» می‌توان به کتاب‌های زیر اشاره نمود: کتاب مغز من در گذر زمان: چگونه توانمندی‌های مغز خود را در گذر زمان حفظ و تقویت کنیم؟ کتاب «مغز من در گذر زمان» به شما کمک می‌کند تا کلیشه‌های ذهنی شما در مورد «مغز» را از بین ببرد. به‌عنوان‌مثال شاید شما فکر کنید اگر 20 تا 30 سالگی نتوانید از نظر راه‌اندازی یک شغل موفق شوید، پس شکست خواهید خورد؛ اما کتاب «مغز من در گذر زمان» با دلایل عصب‌شناسانه به شما نشان می‌دهد که بهترین سن برای ایجاد یک شغل شخصی از 50 تا 60 سالگی است.  شما در این کتاب می‌آموزید که اطلاعات در مغز چگونه ذخیره می‌شود و تمرکز خود را چگونه می‌توانیم افزایش دهیم.  در هر سنی که هستید کتاب «مغز من در گذر زمان» یکی از بهترین کتاب‌هایی است که به توصیه پاتوق کتاب ضروری است تا خوانده شود.   کتاب مغز پولادین من: چطور با پرورش تاب‌آوری در مغزمان، بحران‌های زندگی را سالم و سربلند سپری کنیم؟ «تاب‌آوری» یکی از مهم‌ترین مسائل در حوزه «مغز» است که میزان توانایی ما در برابر ناملایمات زندگی را می‌سنجد. به‌طورکلی افرادی که تاب‌آوری بیشتر در برابر ناملایمات دارند، کارکرد مغزی بهتری نیز دارند و همچنین از هجوم بیماری‌های روان نیز در مقایسه با افرادی تاب‌آوری کمتری دارند، مقاوم‌تر هستند. کتاب «مغز پولادین من» یکی از بهترین و ساده‌ترین کتاب‌ها در مورد «مغز»، «تاب‌آوری» و «صبر» است که این کتاب نیز مانند کتاب «مغز من در گذر زمان» ضروری است تا توسط هر فردی خوانده شود.   کتاب های باشگاه مغز 1، 2 و 3 مجموعه «باشگاه مغز»، از سه کتاب تمرین مغزی تهیه شده است که هر کدام از این کتاب‌ها کارکرد خاصی از مغز را افزایش می‌دهند. کتاب «باشگاه مغز 1» به کارکردهای کلی مغز پرداخته است. «باشگاه مغز 2» که با عنوان «توجه و تمرکز» به چاپ رسیده، همان‌طور که از نام آن مشخص است، به طور ویژه روی «توجه و تمرکز» کار کرده است. «باشگاه مغز 3» نیز نامی مشخص دارد و با عنوان «حافظه و یادگیری» منتشر شده است که بر روی «تمرین‌های حافظه و افزایش توانایی یادگیری» متمرکز شده است. در انتها می‌توان گفت که کتاب‌های «باشگاه مغز پلاس» و «باشگاه مغز کنترل و مدیریت» نیز دو کتاب دیگر از سری «مجموعه باشگاه مغز» است که می‌توانید آن دو را نیز تهیه و تمرین کنید.   کتاب پرورش مغز: آموزش و تمرین برای فعالسازی توانمندی های مغزی کتاب «پرورش مغز» (Brain training) نوشته «جیمز هریسون» و «مایک هابز»، یکی از کتاب‌های ترجمه‌ای «انتشارات مهرسا» در جهت هدف این انتشارات یعنی «پرورش مغز» است که توسط «مریم جلالی» ترجمه شده است. این کتاب به پرورش مواردی همچون «تفکر خلاق»، «استدلال عددی»، «استدلال کلامی»، «استدلال بینایی» و «آگاهی فضایی» و همچنین «حافظه» و دیگر توانمندی‌های مغز پرداخته است. از ویژگی‌های جالب‌توجه کتاب «پرورش مغز»، جذابیت بصری و گرافیکی این کتاب است که آن را از فرم کتاب‌های معمول خارج کرده است. شما در حین خواندن این کتاب نه‌تنها خسته نخواهید شد؛ بلکه هر صفحه با تصاویر و تمرین‌های جذاب، هیجان شما را برای ادامه کتاب بیشتر خواهد کرد. توصیه ما به شما این است که این کتاب را برای نوجوانان خود تهیه کنید و از سنین پایین‌تر به رشد مغزی آنان کمک کنید. البته شایان ذکر است که این کتاب برای رده سنی نوجوان، جوان و بزرگسال مناسب است و می‌تواند به رشد مغز شما کمک نماید.   کتاب پرورش حافظه و تقویت یادگیری: آموزش و تمرین برای فعالسازی حافظه ای توانمند دکتر «پاسکال میشلان»، متخصص عصب‌شناس به نگارش کتاب «پرورش حافظه و تقویت یادگیری» برای «تقویت حافظه» پرداخته است. این کتاب توسط «میلاد کسائی» ترجمه شده. در این کتاب شما با «عملکرد حافظه و انواع آن» آشنا خواهید شد و می‌آموزید که چگونه یک حافظه قوی و طبقه‌بندی‌شده برای خود بسازید. هم‌چنین این کتاب به شما می‌آموزد که چگونه نام و چهره‌ها را بیشتر به خاطر بسپارید.  کتاب پیش رو یکی از کتاب‌های خوب در مورد «حافظه» است که همانند کتاب بالا صفحه‌آرایی خاص خود را دارد. در این مقاله سعی کردیم تا کتاب‌های خوب برای «تقویت مغز»، «تقویت حافظه»، «هوش و یادگیری» به شما معرفی شود. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید باشد. به قلم «مهدیه فرجی» کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.

علیرضا پناهیان کیست؟ کمتر کسی است که پیگیر سخنرانی‌های دینی و تربیتی باشد و نام استاد علیرضا پناهیان را نشنیده باشد. سخنرانی‌های استاد پناهیان در هیئات و جلسات مذهبی، از جمله سخنرانی‌های شنیدنی و جذاب است که به ارتقاء فهم دینی ما کمک شایانی می‌کند. استاد پناهیان در سال 1344 در تهران متولد شده و از سال 1356، تحصیلات حوزوی خود را آغاز کرد. او در درس خارج حضرات آیات وحید خراسانی، جوادی آملی، سید محمدکاظم حائری و مقام معظم رهبری حاضر شده است.  علیرضا پناهیان عمدتا مسئولیت کارهای فرهنگی را برعهده داشته و دارد که از جمله آن می‌توان به عضویت در هیئت امنای دانشگاه هنر، مشاوره ریاست نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها و انجام امور تبلیغی اشاره کرد. ایشان همچنین مدرسه علمیه دارالحکمه تهران را در سال 1392 تاسیس کرده و به اداره آن مشغول است. موسسه بیان معنوی، ناشر تخصصی آثار استاد پناهیان چند سالی است با تأسیس موسسه بیان معنوی، سخنرانی‌ها و مباحث استاد پناهیان در قالب صوت، فیلم و متن منتشر می‌شوند و همچنین با راه‌اندازی انتشارات بیان معنوی، متن سخنرانی‌های ایشان، به صورت کتاب‌هایی خوشخوان و جذاب در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گیرد. انتشارات بیان معنوی، ناشر تخصصی کتاب‌های استاد علیرضا پناهیان است که در طی این سال‌ها، از ناشران مذهبی پرفروش کشورمان بوده. در این مقاله مروری خواهیم داشت به بهترین کتاب‌هایی که از استاد پناهیان در انتشارات بیان معنوی به چاپ رسیده است. با ما همراه باشید. 8 کتاب از بهترین کتاب های استاد علیرضا پناهیان 1- ناشنیده هایی درباره قدرت و شکوه زن در کلام امام و رهبری کتاب «ناشنیدنی هایی درباره قدرت و شکوه زن در کلام امام و رهبری» تالیف علیرضا پناهیان، در 98 صفحه و توسط انتشارات بیان معنوی به چاپ رسیده است. این کتاب که اکنون چاپ پانزدهم آن در دست است، شامل ناشنیده‌هایی از بیانات امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری (حفظه الله) درباره ویژگی‌ها و برتری‌های زنان می‌باشد. حضرت امام و مقام معظم رهبری که اسلام‌شناسان واقعی هستند، مکرر در سخنانشان از عظمت زن گفته‌اند؛ از اینکه زن جامعه‌ساز و انسان‌ساز است و مردان به تبع زنان به خیابان‌ها ریخته و انقلاب کردند. امام خمینی (ره) زنان را رهبر نهضت معرفی کرده و خود را خدمت‌گزار آنان می‌داند. اگر دنبال نگاهی اسلامی به زن هستید، اگر به عنوان زن مسلمان دنبال جایگاه خود در جامعه هستید، اگر خود را آن‌قدر که باید قوی و تاثیرگذار نمی‌دانید، مطالعه این کتاب برای شما ضروری است. مروری بر کتاب ناشنیده هایی درباره قدرت و شکوه زن در کلام امام و رهبری کتاب ناشنیدنی هایی درباره قدرت و شکوه زن در کلام امام و رهبری هفت فصل دارد؛ فصل اول آن با عنوان «مادر، پایه بهشتی‌شدن انسان‌ها» به بیان اهمیت تربیت فرزند می‌پردازد. اینکه شغل تربیت فرزند از همه شغل‌ها بالاتر است. در واقع آن‌که بهشتی می‌شود، پایه بهشتی‌شدنش از مادر است. در بخشی تحت عنوان «کمبود محبت مادری، منشا اغلب مفاسد عالم» از اهمیت حضور مادر در شکل‌گیری شخصیت فرزند می‌خوانیم؛ از وظایف مهم زن این است که فرزند را با تربیت صحیح آن‌چنان بار بیاورد که این موجود انسانی وقتی بزرگ شد، از لحاظ روحی یک انسان سالم، بدون عقده و بدون فلاکت‌ها و بلایایی که امروز نسل جوان و نوجوان غربی در نقاط مختلف دنیا به آن گرفتارند، بارآمده باشد. فضیلتی که از بانوان به بچه‌ها سرایت می‌کند، در هیچ‌کجا حاصل نمی‌شود. اگر مادرها، مادرهای بافضیلت باشند، بچه های بافضیلت تحویل می‌دهند. استاد پناهیان شغل اصلی زن از دیدگاه اسلام را خانه‌دار بودن معرفی کرده است و این تحقیر زن نیست، بلکه تجلیل و احترام زن است. اشرف کارها در عالم مادر بودن و تربیت فرزند است؛ چراکه عنصر اصلی تشکیل خانواده زن است. فصل آخر «ناشنیدنی هایی درباره قدرت و شکوه زن در کلام امام و رهبری» از نقش همسری می‌گوید؛ کانون خانواده جایی است که احساسات و عواطف باید در آن رشد و بالندگی پیدا کند. شوهر، مرد است و در میدان خاصی شکننده‌تر، به همین دلیل مرهم زخم او فقط و فقط نوازش‌های همسرش است. درست است که مرد از لحاظ هیکل قوی‌تر است، اما خدای متعال طبیعت زن را طوری آفریده که اگر زن و مرد طبیعی و سالم باشند، کسی که در دیگری بیشتر نفوذ دارد، زن است. از نظر کتاب، اسلام به معنای واقعی زن را تکریم کرده است؛ اگر روی نقش مادر در خانواده تکیه کرده به معنای این نیست که زن را از شرکت در مسائل اجتماعی منع کند بلکه هم باید مادر و همسر خوب باشد و هم در فعالیت‌های اجتماعی شرکت کند. استاد پناهیان حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) را نمونه چنین زنی می‌داند.   2- رهایی از تکبر پنهان «تکبر» رذیله اخلاقی بزرگ و خطرناکی است که به‌راحتی می‌تواند انسان را به هلاکت بکشاند. بنابراین دوری از آن از موضوعات اخلاقی مهم و کلیدی می‌باشد. از طرفی پنهان بودن این رذیله بر خطرناک بودن آن افزوده و می‌تواند ضربه‌های سنگینی به انسان وارد کند. علیرضا پناهیان در کتاب «رهایی از تکبر پنهان» که در 200 صفحه و توسط انتشارات بیان معنوی چاپ شده است، با اشاره به آثار سوء این صفت، به ارائه راهکار‌هایی برای مبارزه با آن می‌پردازد. رهایی از تکبر پنهان، یک کتاب خوب برای ترک تکبر این کتاب مشتمل بر 6 فصل است؛ فصل اول آن که در واقع مقدمه بحث است، با عنوان «عیوب پنهان» به اهمیت محاسبه نفس در آگاهی از عیوب خویش می‌پردازد. پناهیان در فصل دوم «چیستی تکبر» را بیان می‌کند؛ تکبر یعنی خود را بزرگ‌پنداشتن، بزرگی پوشالی، خود را دوست داشتن و بزرگتر از خود را تحمل‌نکردن. تکبر یعنی یکی از اینها یا همه این‌ها. در واقع بذر تکبر در فطرت ما وجود دارد و آن «تمایل انسان به بزرگ شدن» است. اصل این بذر یک نعمت بزرگ الهی است اما ما نمی‌دانیم چگونه این بذر را آبیاری و این نیاز خود را پاسخ دهیم. حال می‌توانیم تکبر را این‌گونه تعریف کنیم: تکبر یک تمایل فطری انحراف یافته است که فرد متکبر، عجولانه و نابه‌جا به سمت آن حرکت کرده و یا خیال‌پردازانه آن را در وجود خود تصور می‌کند.  در ادامه «رهایی از تکبر پنهان» از آثار شوم تکبر می‌خوانیم؛ بسته‌شدن درهای آسمان به روی انسان، نابودی و هلاکت و دوری از پروردگار از آثار معنوی تکبر است. به دست نیاوردن آن چیزی که به خاطر آن، انسان در دام تکبر می‌افتد، اثر اجتماعی کبر است؛ امیرالمونین (ع) می فرمایند: «تکبر صفتی هلاک‌کننده است که هرکس بخواهد با آن بزرگ شود، برعکس کوچک خواهد شد.»  تکبر پنهان، عنوان فصل بعدی کتاب است که در آن علل پنهان‌ماندن تکبر، مظاهر تکبر پنهان و راه‌های جلوگیری از پنهان‌ماندن تکبر را بیان می‌کند. در آخر کتاب نیز «راه‌های مبارزه با تکبر» بیان شده است؛ برای نجات از تکبر، قبل از هر چیز باید به خدا پناه برد. بزرگ‌شدن حقیقی با انجام کارهای بزرگ نیز یکی از راه‌های از بین‌بردن تکبر است؛ چراکه تکبر، پنهان‌کردن حقارت خویش، پشت رفتار متکبرانه است. حکمت مهم و محوری نماز، ایجاد خضوع و افتادگی در انسان است. ابراز ارادت به اهل بیت، اسوه و الگو قرار دادن آنها تکبر را در قلب انسان خاموش می‌کند و در نهایت، کسی‌که با معرفت و محبت به حق، دلش از تکبر پاک نگردد، رنج‌ها و مشکلات چنان او را در تنگنا قرار می‌دهند تا تکبرش زائل شود.   3- چگونه دستورات دینی ما را تربیت می کنند؟ (شهرخدا 2) کتاب «چگونه دستورات دینی ما را تربیت می کنند» در 85 صفحه و توسط انتشارات بیان معنوی منتشر شده است.  کتاب «چگونه دستورات دینی ما را تربیت می کنند» با زیر عنوان «شهر خدا 2»، مناسب حال روزه‌دارانی است که چیزی فراتر از تحمل گرسنگی و تشنگی از روزه‌داری می‌خواهند، آن‌هایی که دنبال بهره‌ای بزرگ از ماه خدا هستند و دلشان می‌خواهد در آخر ماه با چمدانی پر از معنویت و تقوا با میزبان وداع کنند. عباداتی که خدا برای ما واجب کرده است، هریک دارای آثار تربیتی خاصی هستند که موجبات سازندگی روح و آبادانی قلب انسان را فراهم می‌کنند. راه های افزایش برکت ماه رمضان در آغاز کتاب، راه‌های افزایش آثار و برکات ماه رمضان، «افزایش آگاهی»، «تقویت احساس» و «رعایت ادب» معرفی شده است. فصل دوم کتاب روش‌های تربیتی رمضان را بیان می‌کند؛ قرآن کریم، «تقوا» را اثر روزه می‌داند؛ تقوا به ملکه‌ای گفته می‌شود که از خداباوری عمیق نشأت می‌گیرد و به‌آسانی مانع گناه‌کردن فرد متقی می‌شود. روزه یک عمل جسمانی است و تقوا یک حالت روحانی، این اثر معنوی از یک عمل جسمی چگونه به دست می آید؟ روش تربیت روزه روش مقابله با امیال نفسانی است. خدا هیچ‌گاه مخالف لذت‌بردن ما نیست، بلکه دوست دارد بندگانش هم در دنیا لذت ببرند و هم در آخرت. در واقع این طبیعت دنیاست که بسیاری از مبارزه با نفس‌ها را اقتضا می‌کند؛ وقتی دل‌بخواهی‌های ما با دل‌بخواهی‌های دیگران در تعارض قرار می‌گیرد، موجب انواع مبارزه با نفس‌ها می‌شود. هم‌چنین تزاحم بین امیال انسان، دستورات بازدارنده را ایجاب می‌کند.  روزه یک سلسه از لذات حلال دنیا را بر انسان حرام می‌کند، تا به انواع بالاتری از لذات یعنی لذات معنوی برسد. روزه با تضعیف وجه حیوانی وجود انسان، بعد الهی او را تقویت می‌کند تا انسان بتواند به «به سوی خدا رفتن» و «از خدا لذت‌بردن» بیشتر علاقه‌مند شود. پناهیان در این کتاب معتقد است که خداوند متعال محیط نامرئی رمضان را امن قرار داده و مهمانان خود را در برابر وسوسه های شیطان از امنیت برخوردار کرده است.  تربیت در سایه ماه رمضان و روزه یکی از بخش های جذاب کتاب، تحلیل برنامه تربیتی ماه رمضان است. اینکه چگونه ماه رمضان، دارای آثار تربیتی است و باعث می شود مومنین در این ماه تربیت شوند. نویسنده می گوید از عوامل تاثیرگذاری یک برنامه تربیتی استمرار آن است. رمضان با یک استمرار سی روزه، روزه‌داران را در موقعیت تأثیرپذیری مناسبی قرار می‌دهد. اتفاقی که در جریان یک برنامه معنوی می‌افتد قابل توجه است؛ در مرحله اول انسان به خاطر جاذبه جدید بودن، از لذت و حظ معنوی خاصی برخوردار است. در مرحله دوم به مرور از حلاوت برنامه معنوی کاسته می‌شود. اگر استقامت ورزیم و آنچنان که باید صبر کنیم و در مقابل خستگی دوام بیاوریم، کم‌کم یک حلاوت جدیدی پدید می‌آید که حتی از حالت اولیه نیز دلچسب‌تر است. شرط ورود به مرحله سوم رعایت ادب عبادت و حفظ حرمت امر خدا و یا تداوم بخشیدن به برنامه‌ای است که خود را ملزم به اجرای آن می‌دانیم.  چگونه دستورات دینی ما را تربیت می کند، یک کتاب مختصر است که شما را با راز و رمزهای تربیتی عبادت روزه آشنا می‌کند.   4- مدیریت تقوامحور کتاب مدیریت تقوامحور اثر دیگر علیرضا پناهیان است که در 153 صفحه و توسط انتشارات بیان معنوی به چاپ رسیده است.  مدیریت تقوامحور، تقوا را طرحی برای اداره جامعه معرفی می‌کند. این کتاب با پاسخ به سوال «تقوا چیست؟» آغاز شده، از زمینه‌های رشد انسان به وسیله تقوا و ارتباط تقوا و نظام مدیریت سیاسی سخن گفته و با بیان «آثار و برکات عمل به روش تقوا» پایان یافته است. مطالعه این کتاب برای مدیران ادارات، مدارس، دانشگاه‌ها، برای مربیان و اساتیدی که با نوجوانان و جوانان سروکار دارند و همچنین والدینی که قصد تربیت فرزندشان را به روش تقوا دارند، مفید خواهد بود. تقوا یعنی چه؟ فصل اول کتاب از مفهوم تقوا می‌گوید؛ معادل فارسی «تقوا» را می‌توان «مراقبت» دانست، اعم از انجام خوبی‌ها و ترک بدی‌ها. مهم‌ترین عامل شکوفاشدن استعدادهای انسان این است که دارای «قدرت اراده» است. کسی که قدرت اراده دارد، می‌تواند بر انگیزه‌های کم‌ارزش خود غلبه کند و کار با ارزش را - ولو با تحمل مشقت - انجام دهد. انسان باتقوا می‌تواند خود را کنترل کند، آنچه می‌داند خوب است انجام دهد و آنچه می‌داند بد است ترک کند. یعنی انسان باتقوا دارای «قدرت اراده» است. بنابراین فارغ از نگاه دینی تقوا در همین دنیا نیز ملاک برتری انسان‌ها بر یکدیگر است. به اعتقاد مولف، تقوا مانند علم ریاضیات منطبق بر واقعیت هاست و می‌تواند برای اداره فرد، خانواده و جامعه الگو ارائه دهد.  آیا از الگوی تقوا، می توان در مدیریت اجتماع استفاده کرد؟ «تقوا طرحی برای اداره جامعه» عنوان یکی از فصل‌های کتاب است. علیرضا پناهیان این فصل را با بیان این نکته آغاز می‌کند که دین چیزی فراتر از توصیه‌های فردی برای خوب بودن است؛ ایشان دین را سلسه قوانین نظام‌مند برای سامان‌دهی سبک زندگی انسان‌ها معرفی کرده و مفهوم محوری در ادبیات دینی که می‌توان برای اداره جامعه از آن الگو  گرفت را مفهوم «تقوا» می‌داند. تقوا یعنی «خودکنترلی» یعنی عمل‌کردن با انگیزه‌های درونی نه کنترل و انگیزه‌های بیرونی. این روزها بحثی به نام «EQ» یا «هوش هیجانی» در روان‌شناسی مطرح شده و اعتقاد بر این است که تاثیر هوش هیجانی در موفقیت بسیار بیشتر از IQ می‌باشد. بنابراین زمانی که تقوا افزایش یابد، بیشترین منافع دنیوی و اخروی انسان را تامین خواهد کرد. تربیت به روش تقوا نیز، یعنی «تکلیف‌گرایی» به جای «نتیجه‌گرایی»؛ برنامه‌ریزی بر اساس هدف انجام می‌شود اما روح انسان باید بزرگ‌تر از پیروزی یا شکستی باشد که در مسیر اتفاق می‌افتد. مدیریت به روش تقوا نیز بر پایه خودکنترلی کارمندان پایه‌ریزی شده است. حفظ کرامت کارمند و شخصیت دادن به او باعث لذت بیشتر از کار و در نتیجه افزایش کیفیت کار خواهد شد.  آثار اجتماعی تقوا علیرضا پناهیان برخی آثار تقوا در ابعاد اجتماعی را این‌گونه بیان می کند: تقوا تولیدکننده عالی‌ترین نوع شبکه اجتماعی و عامل ایجاد قدرت جمعی است، قضاوت نکردن درباره دیگران به خاطر تقوا باعث آرامش روانی می‌شود، همچنین اصالت تقوا مانع از عجب و غرور و مانع از یاس و ناامیدی است. مدیریت تقوامحور، بهانه‌ای است تا به مفهوم تقوا از دریچه‌ای تازه بنگریم و مقدمه‌ای است برای فهم اجتماعی از مسائل اخلاقی.   5- چگونه یک نماز خوب بخوانیم «چگونه یک نماز خوب بخوانیم» در 215 صفحه و توسط انتشارات بیان معنوی به چاپ رسیده است.  این کتاب قدم‌به‌قدم شما را به «نماز خوب» می‌رساند. این مسیر از مبدا «نماز مودبانه» آغاز شده، از «نماز متفکرانه» عبور کرده و به مقصد نهایی «نماز عاشقانه» ختم می‌شود. علیرضا پناهیان در فصل اول «چگونه یک نماز خوب بخوانیم» به نقش نماز در زندگی پرداخته است؛ از رابطه عبادت با نشاط روح می‌گوید. این‌که نیاز اصلی انسان به خود خداست نه نعماتی که از او می‌گیرد و اگر ارتباط انسان با خدا قطع شود، باتری روحش ضعیف و نهایتا دل‌مرده می‌شود. در ادامه نیز برخی از آثار نماز بیان را بیان کرده است که کاهش نقایص زندگی، تنظیم روح انسان و اصلاح امور زندگی از جمله آن‌هاست. نگاهی متفاوت به نماز در کتاب چگونه یک نماز خوب بخوانیم چگونه یک نماز خوب بخوانیم نگاه متفاوتی از نماز ارائه می‌کند؛ نگاهی که در نوع خود می‌تواند رویکرد شما به عبادتی مثل نماز را تغییر دهد و در نتیجه حس و حال شما نسبت به نماز عوض شود. پناهیان در ادامه درباره عظمت خدا و رابطه‌اش با نماز صحبت شده؛ درک عظمت خدا در این دنیا فقط به کمک «نماز خوب» حاصل می‌شود. زمانی که عظمت خدا در دل بنده‌ای نشست، خوف خدا نیز در دلش می‌نشیند، و وقتی خشیت از خدا در دل بنده‌ای نشست، خدا بنده‌ی نازنینش را در آغوش می‌گیرد و این خوف، کلید رابطه عاشقانه با خداست. ادب، اولین قدم برای نماز خوب حال قدم اول را برای خواندن نماز خوب بر می‌داریم؛ «ادب» اولین امری است که یک عبد در پیشگاه مولایش باید تمرین کند و فرا بگیرد و اولین جایی که باید ادب را در مقابل خدا رعایت کنیم سر نماز است. استاد پناهیان در کتاب «چگونه یک نماز خوب بخوانیم» به آثار و فواید نماز مودبانه نیز پرداخته؛ از بین‌رفتن تکبر، عظمت‌یافتن خدا و تحقیرشدن دنیا در دل، اصلاح نفس و تقویت خوبی‌ها در روح انسان، از آثار نماز مودبانه می‌باشد. «نماز متفکرانه» قدم دوم نماز خوب و فصل بعدی کتاب است؛ نماز متفکرانه، نماز بامعنا است. نماز متفکرانه نیز یک نوع رعایت‌کردن «ادب باطنی نماز» است. برای خواندن چنین نمازی اول باید سعی کنیم سر نماز به غیر خدا فکر نکنیم. مرحله آخر «نماز عاشقانه» است؛ بعد از رعایت ادب ظاهری و فکری، نوبت به این می‌رسد که «ادب قلبی» را رعایت کنیم. استاد پناهیان در انتهای کتاب دو توصیه برای بهتر شدن نماز دارد: خواندن نماز شب به نماز روز خیلی کمک کرده و نواقص آن را جبران می‌کند. و توصیه دوم اینکه؛ برویم درِ خانه خدا از نماز‌هایی که خوانده‌ایم استغفار کنیم تا خدا برگردد و نمازهایمان را درست کند. اگر به دنبال نگاهی نو به نماز هستید، اگر فکر می‌کنید باید جان تازه‌ای به عبادت‌هایتان - علی‌الخصوص نماز - ببخشید، اگر می‌خواهید از عبادت‌کردن لذت ببرید، چگونه یک نماز خوب بخوانیم یک پیشنهاد عالی برای شماست.   6- انتظار عامیانه، عالمانه و عارفانه «انتظار عامیانه، عالمانه، عارفانه» کتاب خواندنی و زیبای دیگر از استاد پناهیان است که توسط انتشارات بیان معنوی در 280 صفحه گردآوری و منتشر شده است. کتاب «انتظار عامیانه، عالمانه، عارفانه» سه نگاه به انتظار و منجی را مورد بررسی قرار داده و ضمن نکوهش نگاه عامیانه، در پی رساندن مخاطب به انتظار عارفانه می‌باشد. این کتاب برای منتظران دغدغه‌مند است؛ آنان‌که در غم دوری امام غریبشان غصه دارند نه اینکه خانه‌نشین باشند، بلکه آنان‌که پای کار امامشان تمام‌قد ایستاده‌اند. انتظار، مفهومی ایجابی یا سلبی؟ آغاز کتاب فصلی است با عنوان «انتظار عامیانه» که نگاه عامیانه به منجی را تعریف کرده و آثار سوء این نگاه را بررسی می‌کند؛ این نگاه نه مسئولیتی در ایجاد مقدمات فرج بر عهده ما می‌گذارد و نه مسئولیتی پس از آن، چراکه معتقد است حضرت و 313 نفر، به جای همه مردم دنیا احساس مسئولیت می‌کنند و مردم را به شکل اجباری به سوی خدا راهی می‌کنند. برخی نیز تصور دارند که وقتی امام زمان (عج) بیایند، با شمشیر تمام مسائل را حل می‌کنند. علیرضا پناهیان در ادامه این فصل به آثار سوء این نگاه می‌پردازد؛ عدم اشاعه فرهنگ اصیل انتظار، ایجاد بستری برای انحراف مهدویت و ایجاد رخوت در میان منتظران از جمله این آثار می‌باشد. در انتهای فصل نیز از دو نوع علاقه به امام زمان (عج) صحبت می‌شود؛ علاقه عامیانه که علاقه‌ای سطحی و بدون پشتوانه است که هر لحظه در معرض از بین‌رفتن قرار دارد و اما علاقه عاشقانه که به معنای محبت شدیدی است که شاخصه اصلی آن، از خودگذشتگی است. ما انسان‌ها نیازمندیم در زندگی، به کسی عاشقانه مهر بورزیم و آخرین امام، دوست‌داشتنی‌ترین اولیای خداست. از طرفی یکی از راه‌های ترویج دین و مهدویت همین عشق به امام زمان و احساس آرامش و لذت‌بردن از این عشق است. اثر مهم این علاقه این است که فرد سعی می‌کند، موردپسند امام زمان واقع شود. فصل دوم کتاب، انتظار عالمانه نام دارد؛ برای عالمانه منتظربودن نخست باید احساس انتظار را درک کنیم. تفکر درباره یک چیز و توجه به عناصر آن به درک بهتر موضوع کمک می کند.  مولفه های انتظار در ادامه عناصر انتظار بررسی می شود؛ اعتراض به وضع موجود، اولین مقدمه انتظار فرج است. عنصر دوم آگاهی از وضع مطلوب است. در واقع، انتظار، ثمره آگاهی از وضع مطلوب است. اعتقاد به تحقق وضع مطلوب عنصر دیگر انتظار است. یکی از نتایج اعتقاد راسخ به تحقق وضع مطلوب، نزدیک‌دانستن ظهور است. اشتیاق به وضع مطلوب عنصر چهارم بوده و از ثمرات محبت می‌باشد. از آن‌جایی‌که عمل، نشانه صداقت انتظار و مایه تقویت آن است، آخرین عنصر انتظار، «عمل» است. زیباترین تعریف از انتظار علیرضا پناهیان در فصل بعدی «انتظار عارفانه» را این‌گونه تعریف می‌کند: راه یافتن به اسرار معنوی مفاهیم دینی و تحلیل ظواهر دینی به بواطینی که عمق معنایی آن ظواهر را به ما نشان می‌دهند. انتظار فرج معنایی فرازمانی و فرامکانی دارد و صرفا به خاطر غیبت امام زمان (عج) پیش نیامده است. انسان، منتظر بازگشت به آغوش خداست و «شهادت» زیباترین بازگشت است. هرکس می‌خواهد منتظر امام زمان باشد، باید بداند که ایشان منتظرِ «شهادت‌طلب» می‌خواهد که آماده هرگونه فداکاری باشد. آن کس که به انتظار عارفانه برسد، حتی اگر ظهور هم رخ ندهد، او به فرج شخصی خود خواهد رسید و از عنایات امام زمان (عج) برخوردار خواهد شد. کتاب انتظار عامیانه، عالمانه، عارفانه، از بهترین کتاب‌های استاد پناهیان و از زیباترین کتاب‌هایی است که درباره امام زمان و انتظار نوشته شده است. خواندن این کتاب را به تمامی منتظران ظهور امام زمان توصیه می‌کنیم.   7- رهایی از گناه کتاب رهایی از گناه اثر استاد پناهیان در 300 صفحه و توسط انتشارات بیان معنوی به چاپ رسیده است. اگر شما هم سعی دارید در مدار دین زندگی کنید، ترک گناه اولین قدم است. پس پیشنهاد می‌کنیم مطالعه این کتاب را هرچه زودتر آغاز کنید، چراکه کمک شایانی در این مسیر به شما خواهد کرد. گناه به معنای نافرمانی خدا و چالش اصلی قرآن می‌باشد. در مقابل، دین‌داری یعنی فرمان‌برداری خدا، بنابراین رهایی از گناه دغدغه اصلی هر انسان دین‌داری است. با کتاب «رهایی از گناه» مرحله به مرحله تا ترک گناه پیش خواهیم رفت.  شش قدم برای ترک گناه اولین فصل کتاب به بیان 6 قدم برای متقاعدکردن مخاطب به ترک گناه می‌پردازد؛ اولین قدم، داشتن زندگی بابرنامه است و محاسبه نفس یکی از مهارت‌های برنامه‌ریزی است. دومین قدم، منفعت‌طلب‌شدن است، درواقع دین‌داری یعنی منفعت‌طلبی، چراکه دین برنامه تأمین منافع اشخاص و ملت‌هاست. قدم سوم این است که اهل مسابقه باشیم، مسابقه در خوبی‌ها و مسابقه برای زندگی بهتر. قدم چهارم، پذیرش زندگی در جهانی منظم است، جهانی که نتیجه هر رفتاری به خودمان بازمی‌گردد. توجه به حیات پس از مرگ، مقدمه یا قدم پنجم برای دین‌داری است. قدم آخر، انتخاب هدف است؛ همه انسان‌ها در زندگی به هدف نیاز دارند، اما هدفی که تا ابد انسان از آن خسته نشود، چیزی والاتر از بهشت و جهنم است و آن هدف چیزی جز خدا نیست. «گناه» دورکننده انسان از عالی‌ترین هدف است. فصل دوم «رهایی از گناه» به بیدارشدن حس پرستش و رابطه آن با ترک گناه می‌پردازد؛ وقتی حس پرستش در وجود انسان بیدار شد، فرمان‌های خدا را اطاعت کرده و از گناه دوری می‌کند.  علیرضا پناهیان در فصل بعدی کتاب، 2 مرحله تربیتی برای فرمان‌برداری از خدا بیان می‌کند؛ در مرحله اول انسان باید اهل برنامه و دقت و مراقبت باشد و این یعنی «تقوا». مرحله بعدی فرمان‌بری از اولیای خدا یعنی پیامبر و امامان است که نتیجه مهم آن از بین‌رفتن تکبر و حسادت است. و آخرین مرحله برای ترک گناه حفظ حرمت خدا است؛ وقتی ما منفعت‌طلب شدیم و بعد دریافتیم که هرچه خدا به آن امر کرده به نفع ماست، کم‌کم به امر خدا علاقه‌مند شده و از گناه خودمان ناراحت می‌شویم.  استاد پناهیان علل فراهم شدن شرایط گناه را این‌گونه بیان می‌کند: خواستن یک نعمت دنیایی که به نفع انسان نیست، از بین رفتن عجب و غرور انسان‌های خوب و آشکار شدن بدی‌های پنهان فرد. ایشان در ادامه دو راه برای جلوگیری از گناه معرفی می‌کند: محبت نسبت به اولیای خدا و انجام کارهایی برای جلوگیری از عجب. در فصل آخر نیز از حس انکسار پس از نافرمانی می خوانیم؛ «علاقه عبد به مولا»، «اهل برنامه بودن» و «حرمت‌داشتن خدا نزد فرد» از عوامل ایجاد حس انکسار پس از نافرمانی است. شما هم اگر کتاب های استاد پناهیان را مطالعه کردید و نکاتی از کتاب به نظرتان جالب آمده، برایمان بنویسید. به قلم «فاطمه‌معصومه منیری» کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

بهترین کتاب‌ها برای معرفی و شناخت ماه رجب و اسرار آن را گرد هم آورده‌ایم تا سهمی هر چند کوچک در شادی شما از لذت جرعه‌جرعه به جان نوشیدن این ماه مبارک داشته باشیم. 7 ویژگی ماه رجب ماه رجب را به هفت صفت و نام مبارک می‌شناسم: ماه بزرگ؛ رجب در کلام به  واژه "رجب" از ریشه "رَجَبَ" به معنای "عظیم" و "بزرگ" اشاره دارد، این وجه تسمیه که حتی به پیش از آغاز طلیعه اسلام برمی‌گردد، پیشاپیش ذهن را برای رازی بزرگ و عظمتی پنهان آماده می‌کند. ماه آغاز؛ انگاری در ازل نقشی بزرگ به ماه رجب داده شده و قرار بوده در بیست و هفتمین روز آن در غاری دورافتاده از شهری در قلب بیابان‌های عربستان، خداوند آخرین پیامبر خود را به جهان معرفی کند. "إقرأ" و نور وحی اولین بار غار حرا را پر نور کرد. جبرئیل از فرشتگان مقرب الهی اولین آیات سوره علق را بر حضرت محمد (ص) خواند و قلب جهان شکوفه زد. ماه خدا؛ هیچ مسلمانی نیست که نام ماه رجب را بشنود و این کلام حضرت محمد (ص) را به خاطر نیاورد که " رَجَبٌ شَهْرُ اللَّهِ، وَ شَعْبَانُ شَهْرِی، وَ رَمَضَانُ شَهْرُ أُمَّتِی" رجب ماه خداست، شعبان ماه من و رمضان ماه امت من است.  ماه روزه و عبادت؛ چه شیرین و نغز است این روایت و برای قلب هر مؤمنی شادی است و شادترین عبادت برای مسلمین چیزی نیست جز روزه، مَنْ صَامَ یَوْمًا مِنْ رَجَبٍ، کَانَ کَصِیَامِ سَنَةٍ و تصور کنید که در روایت آمده است یک روز روزه ماه رجب مانند یک سال روزه است. ماه حرام؛ اولین اشارات در دین اسلام به عظمت ماه رجب در سوره توبه (آیه 36) است آنجا که سخن از ماه‌های حرام آمده است: إنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِندَ اللَّهِ اثنا عَشَرَ شَهْرًا فی کِتابِ اللَّهِ یَوْمَ خَلَقَ السَّماواتِ وَالأَرْضَ مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ  ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ  فَلَا تَظْلِمُوا فِیهِنَّ أَنفُسَکُمْ ... همانا عدد ماه‌های سال نزد خدا در کتاب خدا دوازده ماه است از آن روزی که خدا آسمان و زمین را بیافرید و از آن دوازده ماه چهار ماه ماه‌های حرام است (نزد اکثر مفسرین آن چهار ماه ذیقعده و ذیحجه و محرم و رجب است) این است دین استوار و محکم، پس در آن ماه‌ها ظلم و ستم (به جنگ و خونریزی) در حق خود و یکدیگر مکنید و متفقاً همه با مشرکان قتال و کارزار کنید چنان‌که مشرکان نیز همه متفقاً با شما به جنگ و خصومت برمی‌خیزند و بدانید که خدا با اهل تقواست. ماه سکوت و آرامش؛ در روایات از پیامبر اسلام نام زیبای دیگری برای ماه رجب آمده است و آن "اصم" است. پیامبر اسلام می‌فرمایند: "رَجَبٌ أَصَمٌّ، لَا یُسْمَعُ فِیهِ صَوْتُ السَّیْفِ." این روایت به معنای آن است که در ماه رجب، جنگ و خونریزی ممنوع است و صدای سلاح‌ها در این ماه شنیده نمی‌شود، که به حرمت و فضیلت این ماه اشاره دارد. در منطقه‌ای مانند عربستان که جنگ و شمشیر روزمره مردمان بادیه‌نشین بوده است ماهی که در آن چکاچک شمشیرها آرام بگیرد و صلح و آرامش برقرار شود چقدر می‌تواند مایه آرامش انسان‌ها باشد و این هدیه‌ای است که در این ماه به مسلمین داده شده تا فرصتی برای عبادت و یاد خدا داشته باشند. ماه اعتکاف؛ یکی از شیرین‌ترین خاطرات دوران دانش‌آموزی و دانشجویی‌ام، روزهای اعتکاف در مسجد دانشگاه و مدرسه بود. اعتکاف، به توقف سه روز یا بیشتر در مسجد به قصد قربت و عبادت با شرایط خاص را گویند. اعتکاف از عبادات مستحب می‌باشد که فرصتی بی‌نظیر برای خلوت و تفکر به انسان می‌دهد؛ فرصتی که در این دنیای شلوغ، غنیمتی بزرگ است. اعتکاف وقت معیّنی ندارد و در هر زمانی در طول سال که روزه صحیح است، اعتکاف هم صحیح است و بهترین وقت آن، ماه رمضان و افضل دهه آخر ماه رمضان است. از ارکان اعتکاف، ماندن در مسجد و روزه می‌باشد و دارای شرایط و احکامی است که در کتب فقهی بیان شده و در فقه دارای بابی مستقل به نام باب اعتکاف است. مراسم اعتکاف در ایام البیض ماه رجب در کشور ایران همه‌ساله برگزار می‌شود. ماه بارش رحمت الهی؛ منقول است که حضرت رسول (ص) فرمود: که ماه رجب ماه استغفار امت من است پس در این ماه بسیار طلب آمرزش کنید که خدا آمرزنده و مهربان است و رجب را "اصب" می‌گویند، زیرا رحمت خدا در این ماه بر امت من بسیار ریخته می‌شود.  بهترین کتاب ها در مورد ماه رجب بهترین کتاب‌ها برای کشف زیبایی‌های ماه رجب، کتاب‌هایی است که اعاظم دین در آنها مجموعه‌ای از اسرار و شرح ادعیه و اعمال را جمع‌آوری کرده‌اند: 1. مفاتیح الجنان مفاتیح الجنان نام مجموعه‌ای از دعاها، مناجات، زیارات، اعمال مخصوص ایام سال و ماه و روزهاست که ثقه المحدثین مرحوم حاج شیخ عباس قمی آن را در سال 1304 هجری شمسی، به خواست مؤمنین و دوستان به جهت صحت سند و جمع شدن ادعیه و اعمال مسلمین در یک جا در یک کتاب تدوین نمود. این مجموعه نزد شیعیان از معتبرترین کتب محسوب می‌شود و در مدت کوتاهی پس از چاپ آن همه‌گیر شد و در تمام منازل، مساجد و اماکن مقدس شیعیان وجود دارد. "از حضرت موسی ابن جعفر (ع) منقول است... که رجب نام نهری است در بهشت از شیر سفیدتر و از عسل شیرین‌تر، هر که یک روز از رجب روزه دارد البته از آن نهر بیاشامد"  بعد از معرفی ماه رجب در مفاتیح‌الجنان گام به گام عبادات مخصوص و خیر  برکات آن با جزئیات به اسناد معتبر آورده شده است.   2. بحار الانوار بحار الأنوار الجامعة لدُرر أخبار الأئمة الأطهار یا به اختصار بحارالانوار مفصل‌ترین منبع حدیث شیعه به زبان عربی نوشته محمدباقر مجلسی (1037–1110 هجری) است. گاه دائرةالمعارف احادیث شیعه نامیده می‌شود.  جالب‌ترین نکته در خصوص کتاب بحارالانوار نحوه تألیف آن است، در تألیف کتاب بعضی از شاگردان مجلسی شامل میرزا عبدالله افندی، میر محمدصالح خاتون‌آبادی، ملا عبدالله بن نورالدین بحرینی، سید نعمت‌الله جزایری و آمنه خاتون خواهر علامه مجلسی با او همکاری کردند. مجلسی بر همه مراحل کار تسلط کامل داشت و شاگردانش فقط به جمع‌آوری و نگارش آیات و احادیث، ذیل عنوان‌های طراحی شده توسط خود او می‌پرداختند و کلیه گزینش‌ها از متن، سند و نیز تنظیم متن توسط خود او صورت می‌گرفته است.  این کتاب به موضوعات غیرفقهی بیش از موضوعات فقهی پرداخته است. در زمان مؤلف در 25 جلد و در چاپ جدید در 110 جلد منتشر شده است. در جای‌جای این کتاب معظم می‌توانید به مستندات و رازهای ماه رجب دست پیدا کنید. توصیه می‌کنم برای مطالعه آن به وبگاه "مدرسه فقاهت" مراجعه کنید و به راحتی با یک جستجوی ساده به احادیث مستند درباره ماه رجب دسترسی پیدا کنید.   3 و 4. الدر المنثور و تحف العقول تفسیر الدر المنثور با نام کامل الدر المنثور فی التفسیر بالماثور و معروف به تفسیر سیوطی، از کتب تفسیری اهل سنت و اثر جلال‌الدین سیوطی از علمای قرن نهم است. همچنین تحف العقول نوشته ابومحمد حسن حرانی یا حلبی، معروف به ابن شعبه حرانی از علمای بزرگ قرن 4 هجری قمری از کتاب‌های مشهور در حکمت‌ها و موعظه‌ها از امامان شیعه است. در هر دو این منابع مستندات موثقی درباره بزرگی و اهمیت ماه رجب آمده است که جهت تکمیل‌کردن دانش جویندگان و پژوهشگران درباره ماه رجب بسیار مفید است. در خصوص این دو کتاب هم به جز وبگاه "مدرسه فقاهت" مجموعه بسیار محترم "کتابخانه دیجیتال نور" می‌تواند بسیار کمک کننده باشد.   5. تبیین العجب بما ورد فی فضل رجب تبیین العجب بما ورد فی فضل رجب، کتابی است به زبان عربی به کوشش احمدبن علی ابن حجر عسقلانی آن‌چنان که از مقدمه آن پیداست این اثر به صورت خاص جهت جمع آوری محکمات احادیث و روایات در خصوص ماه رجب گردآوری و تدوین شده است و مرجع مطالعه اساتید فن است. متأسفانه نسخه الکترونیکی و یا کاغذی به زبان فارسی موجود نبود و تنها نسخه الکترونیکی آن به چاپ مؤسسه قرطبه مصر به زبان عربی در دسترس بود. البته که چنین کار علمی خالی‌ازلطف نبوده و حتماً به کار پژوهندگان خواهد آمد. این 5 کتاب که از کتاب‌های ارزشمند مسلمین است، همگی بخش‌هایی جذاب درباره اسرار ماه رجب در خود دارند؛ اما در این مقاله من بر آن هستم که کتاب‌هایی جدیدتر برای خوانندگان جوان هم معرفی کنم. دسته اول به‌طورکلی به ماه رجب پرداخته‌اند و در دسته دوم به یکی از مهم‌ترین و جذاب‌ترین اعمال منسوب به ماه رجب یعنی اعتکاف می‌پردازم و چند کتاب هم در این موضوع به شما خواننده عزیز معرفی می‌کنم. ماه رجب و اسرار و شگفتی های آن در آیینه کتاب ها 1. ادب حضور 1: اسرار ماه رجب و مراقبات و مناسک آن محمدتقی فیاض بخش از جمله شاگردان آیت‌الله سعادت پرور است که میراث‌دار آموزه‌های عرفانی و اخلاقی اساتید خود در عصر حاضر هستند. ایشان در شهر تهران به دنیا آمدند و از همان دوران تحصیل در دبیرستان در نزد علامه کرباسچیان به تهذیب نفس اشتغال یافتند. در ایام جوانی با آیت‌الله مطهری آشنا گشتند. در سال‌های اخیر بر اساس سلسله جلسات اخلاقی استاد فیاض بخش چندین جلد کتاب تدوین گردیده که از جمله آن‌ها می‌توان به مجموعه پنج‌گانه ادب حضور و کتاب دستورات اخلاق توحیدی اشاره نمود. کتاب اسرار ماه رجب یکی از قسمت‌های مجموعه‌ای پنج‌جلدی به نام ادب حضور است که به آداب و مراقبات مهم‌ترین ایّام سال از منظر اهل‌بیت (ع) می‌پردازد و مناسک این مراسم‌ها را به مخاطبان عمومی آموزش می‌دهد. این ایّام عبارت‌اند از ماه‌های رجب، شعبان و رمضان، اربعین موسوی (ماه ذی‌قعده و دهۀ اول ذی‌حجّه) و ایّام سوگواری امام حسین (ع). در کتاب اسرار ماه رجب نیز مراقبات توصیه‌شده در این ماه به شما معرفی می‌شود و با یادآوری مستحبات مؤکد، وسیلۀ عبودیت به درگاه حضرت حق فراهم خواهد شد. این کتاب توسط انتشارات واژه پرداز اندیشه منتشر شده است. اما فصول کتاب: فصل اول، مقدّمه‌ای در ارجمندی و حرمت ماه رجب، فصل دوم ماه رجب؛ سرآغاز ورود به مراحل عالی توحید، فصل سوم دستورات و مراقبات ماه رجب، فصل چهارم مختصری پیرامون اعتکاف. در بخشی از کتاب اسرار ماه رجب اینگونه می‌خوانیم: "تلطیف عمل مهم‌تر از تکثیر در عمل است؛ لذا در اولین شب جمعۀ ماه رجب که شب عطای خاص الهی است، اولین دعایمان مغفرت و طلب استعداد ورود به ضیافت خاص‌الخاصّ پروردگار باشد، تا در همان شب جمعۀ اول پاک شویم و اجازۀ ورود به سرای محبوب را در همۀ ضیافت سه‌ماهه داشته باشیم. درحالی‌که در ماه رمضان این‌طور نیست. شب قدر آن در آخر ماه است که این حساب دیگری دارد. دربارۀ اعمال مخصوص این شب به آنچه در مفاتیح‌الجنان آمده اکتفا می‌کنیم... "   2. کتاب نفحات آسمانی: ماه رجب کتاب نفحات آسمانی ماه رجب، از جمله کتاب‌های منتشرشده در انتشارات محیی و از تالیفات استاد محمد شجاعی است. این کتاب که یک جلد از مجموعه چهار جلدی نفحات آسمانی است به ماه رجب اختصاص دارد. نویسنده در دو جلد دیگر این مجموعه، به ماه شعبان، رمضان و شب های قدر پرداخته است. استاد محمد شجاعی در نفحات آسمانی ماه رجب، بار دیگر ما را متذکر وجود این نفحه الهی می کند و با سخنرانی ها و بیانات شیرینش، ابعاد مختلف این ماه مبارک را توضیح می دهد.    3. کتاب ماه رجب: ماه یگانه شدن با خدا همواره دغدغه اصلی نویسنده کتاب ماه رجب، ماه یگانه شدن با خدا، یعنی استاد اصغر طاهرزاده توجه به فرهنگ عمیق و ناب اسلامی و فهم و ارائه آن بوده است. تالیفات این استاد شامل کتاب‌هایی مانند مقام لیله القدری حضرت فاطمه (علیها السلام)، حقیقت نوری اهل بیت (علیه السلام)، آشتی با خدا از طریق آشتی با خود راستین، مبانی معرفتی مهدویت، کربلا، مبارزه با پوچی، فرهنگ مدرنیته و توهّم، انسان از تنگنای بدن تا فراخنای قرب الهی، خویشتن پنهان و معرفه النفس و الحشر و ... می‌شود که بسیاری از آن‌ها، مورد توجه و اقبال مخاطبان قرار گرفته است. نویسنده در کتاب ماه رجب ماه یگانه شدن با خدا، از اسرار ناگفتنی ماه رجب پرده بر می‌دارد و ما را با این ماه و حظ و بهره‌ای که می‌توان از آن برد آشنا می‌کند. اگر با قلم استاد طاهرزاده آشنا باشید، احتمالا می دانید که آثار ایشان بسیار روان و شیرین نگاشته شده و با خواندن آنها، صفا و معنویت خاصی به انسان منتقل می شود. کتاب ماه رجب ماه یگانه شدن با خدا نیز از این قاعده استثنا نیست و می توان آن را به عنوان یکی از بهترین کتاب ها در مورد ماه رجب معرفی کرد. برخی از سرفصل‌های جذاب کتاب ماه رجب، ماه یگانه شدن با خدا را با هم مرور می‌کنیم: ماه غلبه اسم رحمت حدیث فرشته داعی  اتحاد حکم عبد با رب  رجب؛  عامل شکل‌دهی به شخصیت قیامتی انسان ماهی که همه‌چیز خدایی است شرایط یگانه شدن با خدا  ماه رجب، ماه امنیت از غضب الهـی کشف رجب در خود شیر؛ صورتِ علم توحیدی مخصوص رجبیّون عسل؛ صورتِ شور معنوی رجبیّون زیرکی بفروش و حیرانی بخـر تعلیم بس است، تجرید! در رُبایید این‌چنین نفحات رادر بخشی از کتاب می‌خوانیم: "ما دوباره به آن نکته قبل در این جا باید مجدداً تأکید کنیم، این که در قیامت می‌فرماید: «اینَ الرَّجَبِیون»؛ این یک نکته دقیقی است و خبر از یک حقیقت بزرگی می‌دهد. می‌دانید که در قیامت داریم: «یوْمَ یدْعُ الدّاعِ» (قمر/ 6)؛ یعنی روزی که دعوت‌کننده‌ای دعوت می‌کند و می‌خواند. که این خواندن و دعوت‌کردن منطبق است بر بنیاد روح انسان‌ها، و یک خواندن اعتباری نیست. یعنی همین طور که جهنّم، جهنّمیان را می‌خواند و جذب می‌کند، بهشت هم بهشتیان را جذب می‌کند. در همین راستا و باتوجه‌به چنین شرایطی «رجبیون» افرادی هستند با مقامی خاص، یعنی یک مقامی که در بعضی انسان‌ها به جهت استفاده‌کردن از ماه رجب محقق می‌شود و در عالَم قیامت، آن مقام ظاهر می‌گردد، آن وقت این افراد در آن عالَم شاخص هستند، یعنی یک نوع بزرگی و آبرومندی برای آن‌ها در قیامت هست."   4. کتاب ماه‌های خودسازی: رجب، شعبان و رمضان  محمدبن‌علی ابن‌بابویه معروف به شیخ صدوق در مجموعه بسیار مختصر و مفید به بررسی امتیازات و فضایل ماه‌های رجب، شعبان و رمضان و اعمال این سه ماه پرداخته است. در این کتاب مجموعه اعمال مستحب در ماه‌های رجب، شعبان و رمضان که ثواب‌های کثیری برای آنها در روایات ذکر شده بیان شده است. نگارنده به روزه‌گرفتن، حج بجا آوردن، عبادت‌کردن، استغفار نمودن، نمازخواندن، قربانی‌کردن، قرائت قرآن، شب‌زنده‌داری و تهجد، صدقه دادن و ذکرهای وارده در ماه‌های رجب، شعبان و رمضان را از جمله مهمترین اعمال این سه ماه دانسته و ثواب‌های زیاد و آثار عبادات و طاعات در این ماه‌ها را با نقل روایاتی از معصومین بیان کرده است.   کتاب هایی درباره اعتکاف این مقاله کوتاه را همان‌گونه که پیش‌تر گفتم با اشاره‌ای به کتاب‌هایی درباره اعتکاف پایان می‌دهم؛ چون اعتکاف خود یکی از زیباترین اسرار ماه رجب است. از بهترین‌ کتاب ها در مورد اعتکاف می‌توان از کتاب های زیر نام برد:  شکوه امر خدا بر بال اعتکاف احکام اعتکاف سفر به تنهایی اعتکاف نیکان اعتکاف ابرارامیدوارم چنان که استاد طاهرزاده در کتاب خود نیز آورده بود ما نیز در دسته "رجبیون" قرار بگیریم. به قلم «زهره عواطفی حافظ»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.  

مطلب پیش رو با هدف بررسی فواید قصه گویی و معرفی بهترین کتاب‌های قصه گویی برای والدین و همه کسانی که با بچه‌ها سر و کار دارند، تهیه شده است. مطالعه این مقاله را به والدین، مربیان و علاقه‌مندان به قصه و قصه گویی پیشنهاد می‌کنیم. داستان یعنی زندگی! هر داستان کلی حرف برای گفتن دارد و جمع همه این حرف‌ها می‌شود یک زندگی. یک زندگی پر از چالش و خطر، یا یک زندگی آرام و بی‌دردسر. داستان، یکی از قدیمی‌ترین هنرهاست که به‌مرور زمان پیچیده‌تر شده است. در زمان‌های قدیم بزرگ‌ترها از تاریخ گذشته یا از ماجراهایی که برای خودشان یا دیگران اتفاق افتاده بود، تعریف می‌کردند. این نقل‌قول‌ها که دهان‌به‌دهان منتقل می‌شدند یا مکتوب می‌شدند و به دست بقیه می‌رسیدند، شدند داستان. فواید قصه گویی بیایید با هم مروری داشته باشیم به فواید قصه گویی: رشد ذهنی کودکان قصه گویی یکی از بهترین ابزارها برای رشد ذهنی کودکان است. قهرمانان قصه‌ها، توانایی تغییر و کنترل رفتار کودکان را دارند و همین‌طور کودکان را در مقابل عوامل استرس‌زای محیط اطراف، مصون نگه می‌دارند و به پرسش‌های آنان پاسخ می‌دهند.  قصه‌ها، آگاهی و شناخت کودکان را از خود و محیط پیرامون افزایش می‌دهند.  بهبود اضطراب و کاهش لجبازی طبق تحقیقات به‌عمل‌آمده، قصه گویی و بازی‌درمانی اثر زیادی بر کنترل اضطراب کودکان مبتلا به سرطان داشته است. قصه گویی، لجبازی کودکان را تا حد زیادی کاهش داده و باعث سازگاری بیشتر آنان در امور اجتماعی می‌شود. وقتی کودکی برای رفتن پیش پزشک، اضطراب، درد و خشم دارد، با قصه گویی می‌توان این حالات را کاهش داد تا در نتیجه تجربه بهتری داشته باشد. همچنین قصه گویی برای درمان کمرویی کودکان مؤثر است و باعث بهبود ابراز وجود در آنها می‌شود. قصه گویی، افسردگی، اضطراب و عادات نامناسب را در کودکان بهبود می‌بخشد. کودکان با گوش‌دادن به قصه، از شخصیت‌های قصه تأثیر می‌پذیرند و دانش و اطلاعات گوناگون را به شیوه‌ای غیرمستقیم کسب می‌کنند.  افزایش اعتماد به نفس و یادگیری بهتر والدین با استفاده از شیوه قصه گویی، می‌توانند اعتماد به نفس را در کودکان افزایش دهند و انگیزه‌های مثبت را در آنان تقویت کنند.  خواندن کتاب برای بچه‌ها باعث می‌شود کودکان از همان گروه سنی، به کتاب‌خوانی علاقه پیدا کنند و قدرت بیان افکار کودک را پرورش می‌دهد.  شاید باورش سخت باشد؛ اما دانشمندان معتقدند که بعضی از مطالب دانشگاهی به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم با داستان‌های کودکی ارتباط دارند. به‌خاطر همین داستان‌پردازی، یادگیری مطالب دانشگاهی را برای کودکان آسان می‌کند.  خواندن داستان و گوش‌دادن به آن، دانش‌آموزان را به استفاده از تخیلاتشان تشویق می‌کند، و همین تخیل قوی می‌تواند اعتمادبه‌نفس و انگیزش شخصی را در فرزند شما تقویت کند.  فرزند شما با شنیدن قصه، تصورات مثبت را در مورد خودش نشان می‌دهد و خودش را فردی شایسته و توانا تصور می‌کند. وقتی در همین قصه گویی از کلمات جدید استفاده می‌کنیم، یا وقتی در قصه‌ها به کلمات جدید بر می‌خوریم و معنی آن کلمات را به کودک می‌گوییم، دایره لغات کودک افزایش پیدا می‌کند و مهارت سخنوری آنها بهتر می‌شود. بهبود سطح تمرکز کودکان گوش‌دادن به داستان به بهبود سطح تمرکز کودک کمک زیادی می‌کند. شما می‌توانید یک داستان برای بچه‌ها بخوانید و سپس از کودک بخواهید برایتان بازگو کند. یا نصف داستان را بخوانید و از فرزندتان بخواهید ادامه‌اش را بگوید.  به این صورت، تمرکز کودکان روی داستان بیشتر می‌شود و تمام تلاششان را می‌کنند که متوجه داستان شوند و تمرکز بیشتری روی داستان خواهند داشت.  شما وقتی برای کودک خود داستان می‌خوانید یا قصه‌ای قدیمی برایش تعریف می‌کنید، مستقیم روی شخصیت کودک تأثیر می‌گذارید. این تأثیر می‌تواند تا بزرگسالی یا حتی تا آخر عمر همراه او باشد. البته گاهی این تأثیر مثبت و گاهی منفی است. پس مهم است از چه منبعی کتاب تهیه می‌کنید و از کجا برایش قصه نقل می‌کنید. چگونه برای بچه‌ها قصه بگوییم؟ حال که با اهمیت قصه و قصه گویی در رشد و تربیت فرزندان آشنا شدید، شاید برایتان سؤال باشد که چگونه قصه بگوییم؟ چه روش‌هایی برای قصه گویی وجود دارد و اساساً چگونه قصه را برای بچه‌ها جذاب کنیم؟ با پیشرفت دستگاه‌های ارتباطی مثل تلویزیون، لب تاب، موبایل، تبلت و بازی‌های کامپیوتری، ارتباط بچه‌ها با کتاب کمتر شده و اینجا هنر قصه گویی است که می‌تواند دوباره بچه‌ها را به کتاب‌ها متصل کند. هنری که ظرافت‌های خاص خودش را دارد و اگر به درستی انجام نشود، می تواند اثرات منفی بر کودک داشته باشد. در این مقاله، به معرفی چند کتاب خوب برای آموزش روش‌های قصه گویی می‌پردازیم که شما را با قصه گویی، فواید آن و روش‌های جذابش آشنا می‌کند. با ما همراه باشید. بهترین کتاب های قصه گویی 1. عطر قصه های تو کتاب عطر قصه های تو اثر ساناز شجاعی است که نشر مهرستان آن را در سال 1396 به چاپ رسانده و تا کنون سه بار تجدید چاپ شده است.  کتاب عطر قصه‌های تو دربارهٔ مهارت قصه گویی و نقش آن در تربیت فرزندان است.  بر خلاف تصور عرفی که قصه گویی را ابزاری برای سرگرمی کودکان می‌دانند، کتاب عطر قصه‌های تو، «روش قصه گویی» را به‌عنوان روشی تأثیرگذار برای تربیت فرزندان به شما معرفی می‌کند. کتاب در 5 فصل، به 5 موضوع اصلی می‌پردازد:  فصل اول: چیستی قصه و قصه گویی فصل دوم: ضرورت و فواید قصه گویی فصل سوم: تأثیر قصه و قصه گویی در تعلیم و تربیت فصل چهارم: چگونه و چه زمانی قصه بگوییم فصل پنجم: تجربه‌های قصه گوییکتاب حاضر با متنی ساده و روان نوشته شده و شما را پله به پله با دنیای قصه گویی آشنا می‌کند. دنیایی که با توضیحات زیبای ساناز شجاعی، علاوه بر اینکه برای بچه‌ها شیرین است، برای پدر و مادرها هم شیرین می‌شود و شما یاد می‌گیرید با قصه، علاوه بر سرگرم‌کردن بچه‌ها، چگونه ارتباط خوب و سازنده‌ای با آنها برقرار سازید. این کتاب را به همه پدر و مادرها و مربیان تربیتی که با کودکان سر و کار دارند و به دنبال تعمیق روابط خود با بچه‌ها هستند، پیشنهاد می‌کنیم.   2. تربیت به کمک داستان کتاب تربیت به کمک داستان، به قلم حسن دولت آبادی توسط انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده است. دولت آبادی که به نویسندگی و کارگردانی اشتغال دارد و نمایشنامه‌های زیبایی برای کودکان نوشته، این بار در کتاب تربیت به کمک داستان، از منظر تربیتی به قصه و داستان نگاه کرده. او در کتاب تربیت به کمک داستان، چگونگی بهره‌گیری از داستان در تربیت فرزندان را بررسی می‌کند. دولت آبادی به شما می‌کند تا در مسیر تربیت فرزندان خویش، به‌جای آنکه فقط از کلام استفاده کنید، از داستان، نمایش و بازی هم بهره بگیرید.  دولت آبادی در کتاب جذاب و کاربردی تربیت به کمک داستان، بعد از مقدمه‌ای که درباره نقش نمایش و داستان در تعلیم و تربیت دارد، به قابلیت‌های تربیتی‌آموزشی داستان می‌پردازد و بعد از اینکه نکات مهم قصه‌گویی را با حوصله توضیح می‌دهد، در جذاب‌ترین بخش کتاب، 45 فعالیت داستان‌گویی برای کودکان و نوجوان را معرفی می‌کند؛ فعالیت‌هایی بسیار کاربردی که برای هر کسی که می‌خواهد از طریق قصه با بچه‌ها ارتباط برقرار کند، ضروری است.  شما با مطالعه کتاب تربیت به کمک داستان، به دستاوردهای زیر می‌رسید: به تاثیر نمایش و داستان در تعلیم و تربیت پی می‌برید در می‌یابید که آموزش غیرمستقیم بسیار مؤثرتر از آموزش مستقیم است با قابلیت‌های تربیتی قصه و داستان آشنا می‌شوید یاد می‌گیرید چگونه قصه بگویید با 45 فعالیت مختلف و جذاب قصه‌گویی آشنا می‌شوید و این‌گونه به قصه‌گویی خلاق تبدیل می‌شویدتربیت به کمک داستان، بهترین کتاب برای کسانی است که قصد دارند برای بچه‌ها قصه‌گویی کنند اما نمی‌دانند از کجا شروع کنند و چگونه قصه بگویند. از دولت آبادی کتاب دیگری نیز با نام تربیت به کمک نمایش و تئاتر از انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده است.   3. رازهای قصه گویی: راهنمای قصه گویی برای بچه‌ها و بزرگ‌ترها کتاب رازهای قصه گویی نوشته باتریس مونته رو، نویسنده و قصه‌گوی اسپانیایی، با ترجمه خانم فرزانه فخریان توسط انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به چاپ رسیده است. کتابی زیبا که شما را قدم‌به‌قدم به دنیای شیرین قصه‌ها می‌برد و در هر فصل، به شما یاد می‌دهد تا چگونه به یک قصه‌گو تبدیل شوید؛ مسیری که شاید برای خیلی‌هایمان ترسناک جلوه می‌کند و جرئت قدم‌گذاشتن در آن را در خودمان نمی‌بینیم؛ اما باتریس مونته رو، مثل یک معلم باحوصله، دست ما را می‌گیرد و با توضیحات و تمریناتش کاری می‌کند تا ترسمان بریزد. چه یک نویسنده یا قصه‌گوی باتجربه باشید، چه تنها یک علاقه‌مند به قصه‌گویی، چه والدی که دوست دارد برای فرزندش قصه بگوید و چه حتی دانش‌آموزی که علاقه‌مند است در مدرسه برای هم‌کلاسی‌هایش قصه‌گویی کند؛ کتاب رازهای قصه گویی برای همه جذاب و کاربردی است و این یکی دیگر از مؤلفه‌های ارزشمند قلم زیبای باتریس مونته رو در رازهای قصه گویی است. کتاب رازهای قصه گویی هشت فصل به شرح زیر دارد:  جادوگر قصه‌ها قصه یک داستان برای هر گروه سنی ابزارهای قصه گویی تمرین و تمرین مخاطب آغاز اجرا افسونگر افسانهباتریس مونته رو، به جز در کشورش اسپانیا، در هند، سنگاپور، آرژانتین، مکزیک، برزیل، اروگوئه، مراکش، هلند و انگلستان به دو زبان انگلیسی و اسپانیایی قصه گفته است و تا به امروز بیش از 14 کتاب از این نویسنده و قصه‌گو به چاپ رسیده.  توضیحات و راهنمایی‌های باتریس مونته رو در رازهای قصه گویی به‌قدری شفاف، جذاب، علمی و کاربردی است که با خواندن آن از یک مخاطب معمولی به یک قصه‌گوی حرفه‌ای تبدیل می‌شوید.  به‌عنوان نمونه نویسنده در بخشی از کتاب به 10 فرمان قصه‌گویی اشاره می‌کند و آنها را توضیح می‌دهد: باور داشته باشید بهترین قصه گوی دنیا هستید! بخوانید و بسیار بخوانید! از مسخره شدن نترسید! از قصه لذت ببرید! با بدنتان حرف بزنید! از زبان ساده و محاوره استفاده کنید! نگویید، نشان دهید! کلمات را مزه کنید! اگر داستانی را دوست ندارید، تعریفش نکنید! همیشه دروغ بگویید!  4. راه و رسم قصه گویی برای خردسالان کتاب راه و رسم قصه گویی برای خردسالان، اثر بیتریس لاکی است که با ترجمه اکرم کرمی توسط نشر قدیانی منتشر شده. کتاب راه و رسم قصه گویی برای خردسالان کتابی کاربردی و مختصر برای مربیان مهد کودک، مادران، پدران، معلمان و کتابداران است که می‌تواند راهنمای خوبی برای آموزش قصه گویی باشد. نویسنده با اهمیت قصه گویی برای کودکان شروع می‌کند و در ادامه در سه فصل مجزا توضیحاتی را در خصوص شیوه‌های قصه‌گویی برای کودکان سه تا چهار سال، پنج تا شش سال و شش تا هفت سال ارائه می‌کند. راه و رسم قصه گویی برای خردسالان، مرجع مناسبی جهت آموزش مهارت‌های قصه گویی برای کودکان سه تا هفت ساله است. نویسنده که خود معلم است و در آموزش خود از قصه استفاده می‌کند، در این کتاب، تجربیات ارزشمند خود در رابطه با مواجهه با خردسالان و ظرافت‌های قصه گویی در این دوره سنی را با ما در میان گذاشته. مطالعه این کتاب را به تمام کسانی که به نحوی با خردسالان سر و کار دارند توصیه می‌کنیم. به قلم «طاهره منیری» کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.

ستارگانی بر تارک آسمان اهل قلم معرفی بهترین رمان‌های ایرانی کاری نیست که هر کسی بتواند به آن ادعا کند، اما کتابخوانی مثل من که شاید سه چهارم که نه حتی بتوانم به راحتی ادعا کنم 38 سال از 42 سال عمرم را میان صفحات کتاب‌ها گذرانده‌ام به خودم اجازه می‌دهم ستاره‌های درخشانی را که در این سال‌ها از میان این منظومه پرستاره کشف و گلچین کرده‌ام به شما معرفی کنم. کتاب ها و رمان های برتر ایرانی که باید بخوانیم تا هم به قدرت نویسندگان‌مان ایمان بیاوریم، هم اجازه ندهیم هر کتاب بی‌ارزشی خود را در میان بهترین رمان های ایرانی جا بزند. البته باز هم به خاطر اعتقادم به اینکه کتاب‌ها به قدر طول عمرشان در دست خوانندگان، قدر و قیمت می‌یابند 11 رمان فارسی برتر از دید خودم را به ترتیب سال انتشار از قدیمی‌ترین به جدیدترین برایتان معرفی خواهم کرد. برترین رمان های ایرانی 1. چشم هایش (1331) سید مجتبی آقابزرگ علوی متولد 1282 ، نویسنده واقع‌گرا، سیاست‌مدار چپ‌گرا، روزنامه‌نگار نوگرا و استاد زبان فارسی ایرانی یکی از چند نویسنده بزرگی است که پدر داستان ایرانی مدرن نام گرفته است. رمان ایرانی چشم هایش مانند نگینی بر تارک آسمان ادبیات داستان ایرانی می‌درخشد. گویند مگو سعدی، چندین سخن از عشق / می‌گویم و بعد از من گویند به دوران‌ها. "خیابان‌های شهر تهران را آفتاب سوزان غیرقابل تحمل کرده‌بود. معلوم نیست که به شهرداری گفته بود که خیابان‌های فرنگ درخت ندارد، تیشه و اره به دست گرفته و درخت‌های کهن را می‌انداختند. کوچه‌های تنگ را خراب می‌کردند. بنیان محله‌ها را بر می‌انداختند، مردم را بی‌خانمان می‌کردند و سال‌ها طول می‌کشید تا در آن بر برهوت خانه‌ای ساخته بشود. آنچه هم ساخته می‌شد، توسری خورده و بی‌قواره بود. در سر تا سر کشور زندان می‌ساختند و باز هم کفاف زندانیان را نمی‌داد. از شرق و غرب، از شمال و جنوب پیرمرد و پسر بچه ده ساله، آخوند و رعیت، بقال و حمامی و آب حوض کش را به جرم اینکه خواب‌نما شده بودند و در خواب سقوط رژیم دیکتاتوری را آرزو کرده بودند، به زندان‌ها انداختند." در این تاریکی و خفقان سیاسی دوره اول پهلوی، نقاشی بر دیوار یک گالری قدیمی پس از مرگ نقاش چیره دستش در حال خاک خوردن است و مردی به دنبال راز چشمان زن میان این نقاشی است. داستان چشم هایش در دو خط موازی زمانی داستان استاد ماکان و فرنگیس و جریانات سیاسی دوره تاریخی آنها را با رمزگشایی بیان می‌کند. دکتر ماکان مردی جاافتاده و هنرمند و شناخته شده است و فرنگیس شاگرد جوانی است که قرار است استاد ماکان سخت و سنگی به ظاهر را برای ما با عشقش رمز گشایی کند. این پرده‌برداری عاشقانه و سیاسی لذتی است که قرار است در این رمان ایرانی پرطرفدار تجربه‌اش کنید. هنر روایت‌گری بزرگ علوی در کنار هیجان ماجراهای سیاسی و تاریخی باعث شده است این کتاب به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی و عربی نیز ترجمه شده است. فرنگیسِ داستان چشم هایش، زنی است جوان که برای به دست آوردن آنچه می‌خواهد از هیچ تلاشی مضایقه نمی‌کند و در این رمان درخشان این استاد ماکان بزرگ است که بوسیله فرنگیس به جهان شناسانده می‌شود نه فرنگیس که یک دختر معمولی است.   2. مدیر‌ مدرسه (1337) سید جلال‌الدین سادات آل احمد معروف به جلال آل احمد یکی از پر آوازه‌ترین نویسندگان معاصر که متولد سال 1302 شمسی است، نویسنده‌ای است که نمی‌توان از آثار او در میان لیست رمان های معروف و بزرگ ایرانی نامی به میان نیاورد. جلال آل احمد را با لیستی از مشهور ترین و پرخوانش‌ترین آثار معاصر زبان فارسی مثل پنج داستان، نفرین زمین،سنگی بر گوری، نون والقلم، مدیر مدرسه، سرگذشت کندوها، زن زیادی، سه تار، از رنجی که می‌بریم و دید و بازدید می‌شناسیم. اما من همان‌طور که سیمین دانشور را با اتاقش شناختم جلال آل احمد را از نقشه دستی که در رویایش برای خانه‌اش تجسم کرده‌بود و صدای قطرات آبی که فواره‌ای هنوز بر حوض آب آن خانه می‌پاشد و رقص نسیم میان شاخه درختانی که از پنجره کنار میز کارش پیدا بود شناختم. جلال آل احمد را در نیم طبقه‌ای که مثل یک خانه درختی روح کودکانه‌اش را در حصار کتاب‌هایش قرار می‌داد شناختم. کتاب مدیر مدرسه رمان کوتاه و جذابی است که در آن قرار است بار دیگر از تقابل آرمان‌خواهی تا واقعیت جهان بخوانیم. شاید روح مبارزه طلب و نقاد جلال آل احمد در کتاب مدیر مدرسه به شفافیت آشکار شود اما نباید فراموش کنیم که زبان روان و توصیفات به‌جا و قلم قدرتمند جلال آل احمد است که کتاب مدیر مدرسه را خواندنی و لذت‌بخش کرده است. مدیر مدرسه معلم جوان با آرمان‌های عدالت طلبانه به مدرسه‌ای جدید می‌رود و قرار است آن مدرسه را با روشی متفاوت از مسئولین قدیمش اداره کند اما گام به گام با او همراه می‌شویم تا خم شدنش را در ساختار اجتماعی فاسد دورانش لمس کنیم.   3. سووشون (1348) سیمین دانشور نویسنده متولد سال 1300 را روبروی آن آینه روی میز آن اتاق نیم‌طبقه بالایی خانه‌اش که خود جلال آل احمد (همسرش) با عشق طراحی کرده و برای عشق جاودانی‌اش سیمین ساخته است شناختم. همیشه با خودم فکر می‌کنم تنها سیمین دانشور زنی که جلال آل احمد ادبیات ایران شیفته‌اش بود می‌تواند زنی باشد که بی‌جلال و با جلال پر قدرت ادبیات فارسی و داستان ایرانی را به اوج خود برساند. رمان ایرانی سووشون داستان همه مردم ایران میان سال‌های اشغال ایران در جنگ جهانی دوم است. داستان پدربزرگ من که در قحط نان آن سال‌های قحطی تعریف می‌کرد مادرش گوسفند را کباب می‌کرد و توی سینی برای او و خواهرش جلویشان می‌گذاشت ولی آن پسر و دختر کوچولوی نازپرورده نان می‌خواستند و از گرسنگی گریه می‌کردند و داستان سووشون در چنین روزهایی آغاز می‌شود و اتاق عقد دختر حاکم از نگاه زری این چنین جلوی چشمان ما تصویر می‌شود: دور تا دور سفره سینی‌های اسفند با گل و بته و نقش لیلی و مجنون قرار داشت و در وسط نان برشته به رنگ گل. خط روی نان با خشخاش پر شده بود: "تقدیمی صنف نانوا به حکمران عدالت گستر." با زعفران و سیاهدانه نقطه‌گذاری کرده‌بودند و دور تا دور نان نوشته‌بود:"مبارک باد" زری می‌اندیشید: در چه تنوری آن را پخته‌اند؟ چانه‌اش را به چه بزرگی برداشته‌اند؟ چقدر آرد خالص مصرف کرده‌اند؟ و آن هم به قول یوسف در چه موقعی؟ در موقعی که می‌شد با همین یک نان یک خانوار را یک شب سیر کرد. در موقعی که نان خریدن از دکان‌های نانوایی کار رستم دستان بود.همین چند خط از ورودیه داستان تکلیف ما را با این رمان ایرانی روشن می‌کند. قرار است از ایران بخوانیم. داستان سووشون با این نام نمادین که خواننده را پرت می‌کند به معروف‌ترین داستان بلند فارسی یعنی سیاوش شاهنامه کافی است تا با خیال راحت بدانیم با یک نویسنده باسواد و نمادگرا طرفیم. قرار نیست از کنار هیچ جمله‌ای راحت عبور کنیم. در جان یک داستان روان از اوضاع اجتماعی تاریخی به مهم‌ترین حقایق جهان یعنی عشق و وطن و مرگ و زندگی بپردازیم. زبان داستان با ظرافت ساده و محلی انتخاب شده و البته شاه‌بیت این کتاب ارزشمند و رمان ایرانی محبوب آنجاست که باز به زنان ایران پرداخته است. به زری که قهرمانانه در داستان ظاهر می‌شود و نه چون زنانی که نویسندگان خرده‌پا آن‌ها را ضعیف و منفعل و مظلوم می‌نمایانند که قصه‌هایشان بفروشد. این بار حقیقت زنان ایرانی را که گردآفرید زمانه خودند به تصویر می‌کشد. سووشون یکی از تحسین شده‌ترین داستان‌های ایرانی است که حداقل به پنج زبان در دنیا ترجمه شده است.   4. ملکوت (1349) بهرام صادقی نویسنده و پزشک متولد سال 1315 که بیشتر کار نویسندگی‌اش در داستان کوتاه بود، در تنها داستان بلندش توانست با رمان ملکوت اقبال خوانندگان را به دست آورد. "در ساعت یازده شب چهارشنبه آن هفته، جن در آقای مودت حلول کرد." در میان لیست رمان‌های بزرگ ایرانی نام یک رمان در سبک سورئال و گوتیک بسیار خالی بود اما در رمان ملکوت قرار است یک جن در بدن یک مرد بسیار محترم حلول کند و شخصیتی که دوست دارد اعضای بدنش را از دست بدهد در داستان با ما همراه شود. آنچه این داستان را برای من جزء لیست بهترین رمان‌های ایرانی کرده است همراه شدن داستان و شخصیت‌های کاملا ایرانی در یک سبک مدرن ادبیات داستانی است."مساله برای من باور کردن یا باور نکردن است. نه بودن یا نبودن. زیرا من همیشه بوده‌ام! در همه سفرهایم، پای پیاده، در دل کجاوه‌ها، روی اسب‌ها و درون اتومبیل‌ها، وقتی که برف و بوران جاده‌ها را مسدود می‌کرد، یا آن زمان که از میان درختان گل می‌گذشتم، و آن غروبی که به شهری می‌رسیدیم و به سراغ مهمانخانه‌اش می‌رفتیم یا در سحری که باران بر سرمان می‌ریخت و درِ خانه رعیتی را می‌کوفتیم که پناهمان بدهد، در صبحی که تک و تنها به میدان دهی می‌رسیدیم و از سر چاه آب برمی‌داشتم و می‌خوردم، اگر یکی از زن‌هایم همراهم بود و اگر تنها بودم، همیشه بوده‌ام. یا اگر برایتان ثقیل است جور دیگر بیان می‌کنم: احساس می‌کنم که همیشه می‌توانم باشم."اما تنها دلیل لطف بسیار خواندن کتاب ملکوت سبک جذاب سورئالیم نیست، همان‌طور که در بخشی از کتاب الان مطالعه کردید قرار است کتاب جدالی بین خیر و شر را نیز به نمایش بگذارد تا در دل یک داستان سرگرم کننده خواننده جهان هستی شناسانه‌اش را هم را گسترده‌تر کند. داستان‌های کوتاه صادقی را در سنگر و قمقمه‌های خالی می‌توانید مطالعه کنید.   5. آتش بدون دود (1353) نادر ابراهیمی نمایش‌نامه نویس، مستندساز، ترانه‌سرا و البته یکی از نویسندگان برجسته زبان فارسی است. او متولد سال 1315 و نویسنده قهار خالق کتاب آتش بدون دود یکی از رمان‌های معروف ایرانی است. آتش بدون دود، این رمان بلند و بی‌نظیر که به زندگی مردم ترکمن صحرا در سه نسل می‌پردازد، داستان دشمنی ازلی دو قوم یموت و گوکلان است. از آغاز افسانه جایی که پدری بین فرزندانش فرق می‌گذارد و قصه کلید می‌خورد و نسل به نسل تا آنجا که دو قوم یموت و گولان بوجود می‌آیند و عشق میان دو جوان از دو قبیله دشمن و آتش و دود و جوانی ... در کتاب آتش بدون دود جهان مردم ترکمن صحرا با جزییاتی شگفت و روحیات ویژه در سه جلد کتاب که حاوی هفت فصل است با زبان شاعرانه نادر ابراهیمی تصویر شده است. وقتی به چنین مجموعه پرعظمتی نگاه می‌کنم که در آن به جز یک عالم داستان پرکشش آداب و رسوم زندگی مردم در سه نسل و جریانات تاریخی و سیاسی با دقت گنجانده شده، اشعار و اصطلاحات میان داستان به دقت انتخاب شده و جهانی از عشق ها، جنگ‌ها، مرگ‌ها و زندگی‌ها روبروی خواننده به نمایش گذاشته می‌شود. قهرمان رمان "آتش بدون دود" در جلد اول گالان اوجا نام دارد که یک قهرمان اسطوره‌ای ترکمن است. در جلدهای بعدی دکتر آلنی آق‌اویلر و همسر وفادارش دکتر مارال آق‌اویلر محور اصلی جهان داستانی می‌شوند. رمان آتش بدون دود حاصل سی سال تلاش و قلم زنی نادر ابراهیمی است. فصول کتاب به ترتیب به شرح زیر هستند: اول: گالان و سولماز، دوم: درخت مقدس، سوم: اتحاد بزرگ، چهارم: واقعیت‌های پرخون، ششم: تو هرگز از حرکت باز نخواهی ایستاد، هفتم: هر سرانجام سرآغازی‌است. فاطمه سادات طاهری استاد ادبیات زبان فارسی دانشگاه کاشان درباره شاعرانگی زبان ابراهیمی در کتاب آتش بدون دود اینطور می‌گوید: "روی هم رفته می‌توان گفت ابراهیمی با در آمیختن شعر و داستان سبک تازه‌ای در داستان نویسی ابداع کرد که توانست با خلق تصاویر انتزاعی و آمیختن خیال و واقعیت، شخصیت بخشی به اشیا و در عین حال پایبندی به عناصر و اصول داستان نویسی نوین افزون بر ایجاد رستاخیز در کلمات داستان خویش، جایگاه زبان را در ادبیات داستانی اعتلا بخشد."   6. همسایه‌ها (1353) احمد محمود نویسنده اهوازی متولد سال 1310 یکی از نوابغ ادبیات فارسی و خالق آثاری چون داستان یک شهر، زمین سوخته، مدار صفر درجه، درخت انجیر معابد است. رمان فارسی همسایه ها داستانی است درباره زندگی مردم فرودست جامعه که در دوره تاریخی شهریور 1330 تا ماجراهای کودتای 28 مرداد 1332 می‌پردازد. در میانه داستان خالد از نوجوانی سرکش به مردی سیاسی بدل می‌شود و در آزمون عشق قرار می‌گیرد. رمان همسایه‌ها به زبان‌های روسی، انگلیسی، کردی، آلمانی و عربی نیز منتشر شده است. آنچه در دوره ملی‌شدن نفت بر مردم ایران رفت بیش از پیش در منطقه جنوب ایران به خاطر حضور پررنگ مستشاران خارجی نمود داشت و جریان فقر و ظلم ناشی از بی‌عدالتی در میان مردم ایران پیش از ملی شدن نفت دست‌مایه داستان‌های بسیاری مانند رمان همسایه ها است. اما نویسنده‌ای چون احمد محمود است که با آن گرمای نفس جنوبی‌اش و آن زبان روان و ساده پخته‌اش از ملی شدن نفت تا جنگ و محاصره در شهرهای جنگ زده در جنگ هشت ساله (در کتاب زمین سوخته) را آن‌چنان می‌تواند تصویر کند که خواننده را جلوی صفحات کتاب ساعت‌ها میخکوب کند.   7. سمفونی مردگان (1368) عباس معروفی متولد سال 1336 خالق رمان معروف سمفونی مردگان است. کتاب در سبک سیال ذهن نوشته شده است. داستان کتاب که ماجرای یک حادثه را از منظر چند ناظر روایت می‌کند در شهر اردبیل و در خانه تاجری سنتی رخ می‌دهد و مواجهه او با یکی از فرزندانش که دیدگاه‌های روشنفکری دارد را بیان می‌کند. شخصیت اصلی داستان شاعر جوانی است، که گرفتار خشم پدر سنتی خود می‌شود. باقی شخصیت هایی که در حال تماشای این روایت هستند، اورهان پسر کوچک خانواده و وارث تفکرات سنتی پدر نماینده نسل جدید قدیم اندیش، آیدا دختر خانواده، نماینده احساسات جامعه، پدر نماینده عوام، تحت تأثیر مذهب، بیوه همسایه روبه‌رو نماینده روشنفکران، صاحب کارگاه چوب‌بری نماینده روشنفکران محافظه‌کار، آیدین پسر خانواده، شاعر و نماینده نسل جوان درگیر در تناقضات هستند. داستان کتاب بسیار نزدیک به رمان "همانطور که می میریم"(as I lay dying) ویلیام فاکنر است البته در اندازه‌های کوچکتر و در رنگ و لعابی ایرانی و اسلامی که باعث می شود به عنوان یکی از بهترین رمان های ایرانی در لیست من قرار بگیرد. شاید بیست سال پیش که هیچ آشنایی با سبک سیال ذهن نداشتم وقتی در میان کتاب‌های یکی از هم‌اتاقی‌ها در خوابگاه دانشگاه این کتاب را پیدا کردم فضای پیچیده و ترسناک کتاب مرا مجذوب خود کرد اما امروز می‌توانم بی‌اغراق این کتاب را یکی از بهترین نسخه‌های رمان ایرانی در سبک سیال ذهن معرفی کنم و به علاقمندان این سبک توصیه‌اش کنم.   8. اسفار کاتبان (1379) ابوتراب خسروی متولد 1335 نویسنده خاص سال‌های اخیر است. از ابوتراب خسروی سه کتاب که یک سه‌گانه منزه و قوی است منتشر شده که اسفار کاتبان اولین آن‌هاست. این کتاب را از یک دستفروش در کوهپایه کوه دماوند خریدم. بی‌آن‌که به سال چاپ و نام نویسنده نگاه کنم کتاب را شروع کردم: "شیخ یحیی کندری رحمه‌الله علیه، صاحب تاریخ منصوری مشهور به رساله‌ی مصادیق الاثار؛ شبی در رویای صادق بر ما ظاهر شد و ... و گفت: همچنان‌که خداوند در این آیه وعده فرموده، اینک ما به هیات همچون شمایی به جهان خاکی بازگشته‌ایم ..." در آن صبح زیبای زمستانی که نفس‌ها آه می شد، همین صفحه اول میخکوبم کرد. اما هرگز فکر نمی‌کردم در پس این ورودیه فاخر و اعجاب‌انگیز قرار است یکی از عاشقانه‌های زیبایی را بخوانم که در روزهایی نه چندان دور در همین کوچه پس کوچه‌های شهرمان رخ داده است. داستان اسفار کاتبان روایت سعید بشیری دانشجوی جامعه شناسی است که همراه اقلیما همکلاسی‌اش که دختری یهودی است به دنبال غور و پژوهش در موضوعی تاریخی فلسفی در عاشقانه‌ای خونبار از دل سه داستان تو در تو در سه زمان مختلف ما را با خود می‌برد به لذت محشر صغری که همانا بازخوانی کلام است. بی‌شک اگر به رسم همیشگی‌ام بدون آن‌که نام و نشان نویسنده کتاب‌های ناگهانی خودم را دیده بودم باورم نمی‌شد قرار است چنین شاهکاری را مطالعه کنم. همانطور که هوشنگ گلشیری می‌گوید با اتکا به کتاب‌های بزرگی چون تذکره الاولیا و قرآن و اوستا نویسندگان فارسی زبان هم می‌توانند شاهکارهایی در حد جهانی بسازند، همان‌طور که شاگرد خوش‌قلمش ابوتراب خسروی در سه گانه اسفار کاتبان، رود راوی و ملکان عذاب آن را به نمایش گذاشته است.   9. دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست داشت (1380) شهرام رحیمیان متولد سال 1338 نویسنده ایرانی که از سال 1365  سه کتاب دارد. کتاب‌هایی که پر خوانش‌ترین و جذاب‌ترین آنها کتاب "دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست داشت" است. کتاب دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست داشت را که در دست می‌گیرید آن قیافه نحیفش به شما نهیب می‌زند که با یک داستان ساده طرف هستید اما دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست داشت داستان مردی است جذاب که شما را با خود به میان داستان پرکشش عاشقانه و احساسی می‌کشاند. کتاب پر است از تکنیک‌های ادبی مدرن."افسر شهربانی گفت : "شما حق نداشتین جنازه رو از سردخونه بیمارستان بدزدین. شما مرتکب جرم بزرگی شدین. امیدوارم از عواقب کاری که کردین خبر داشته باشین." گفتم : "سرکار آدم غریبه رو که ندزدیدم. زن قانینی مو بردم خونه . زنی رو که سال‌های سال باهاش زندگی کردم و برگردوندم پیش خودم. این کار جرمه؟""دکتر نون داستان حال خوشی ندارد و در همان صفحه اول میخکوب این صحنه می‌شویم، اما قرار است ناگهان به یک واقعه سیاسی یعنی کودتای 28 مرداد پرت شویم و جهان رمانتیک داستان شما را در کنار دکتر نون در لحظه‌ای قرار دهد که تا آخر عمر همیشه با خودتان بگویید آیا اگر من هم جای دکتر نون بودم این کار را می‌کردم . اینکه نویسنده کم‌کاری مثل شهرام رحیمیان توانسته است یک کتاب در لیست بهترین رمان های ایرانی داشته باشد به خاطر تکنیک عالی داستان، زبان خوب داستان و البته یک داستان کاملا ایرانی است که در این کتاب آورده است.   10. چراغ ها را من خاموش می کنم (1380) زویا پیرزاد متولد سال 1331 در آبادان، نویسنده و مترجم ایرانی که یکی از پر افتخاران این حوزه است، پس از دو ترجمه و چند داستان کوتاه، اولین داستان بلندش؛ چراغ ها را من خاموش می کنم به سرعت جایگاه این نویسنده زن ایرانی قدرتمند را به همگان نشان داد."جعبه دستمال کاغذی را سراندم وسط میز و چرخیدم وسط میز و چرخیدم طرف یخچال شیر در بیاورم که دیدم چهار نفر دم در آشپزخانه ایستاده‌اند. گفتم: سلام. نگفته بودید مهمان دارید. تا روپوش عوض کنید، عصرانه دوستتان هم حاضر شده." خدا را شکر کردم فقط یک مهمان آورده‌اند و به دخترکی نگاه کردم که بین آرمینه و آرسینه این پا و آن پا می‌شد. از دوقلوها بلندقدتر بود و وسط دو صورت سرخ و سفید و گوشتالو، رنگ پریده و لاغر به نظر می‌آمد. آرمن چند قدم عقب‌تر ایستاده‌بود. آدامس می‌جوید و به موهای بلند دخترک نگاه می‌کرد. پیراهن سفیدش از شلوار زده بود بیرون و سه دگمه بالا باز بود. لابد طبق معمول با یکی دست به یقه شده بود. بشقاب و لیوان چهارم را گذاشتم روی میز و با خودم گفتم امیدوارم باز احضار نشوم مدرسه."زویا پیرزاد فرزند یک پدر مسلمان و مادر ارمنی و بزرگ‌شده‌ی جنوب ایران است؛ جایی که شرکت‌های نفت و مهندسان و ماجراهای آنها را از نزدیک لمس کرده‌است. حالا یک نویسنده باسواد و خوش‌زبان قرار است از زبان یک زن و یک مادر، داستان زندگی زنی ارمنی را که زندگی بسیار خوب و عادی است برایمان تعریف کند، آن چیزی که به نظر بسیار ساده انگاشته شده و بالاخره یک نویسنده تصمیم گرفته است آن را از درون به ما نشان دهد. کلاریس داستان "چراغ ها را من خاموش می‌کنم" زنی سی و هشت ساله است که در حال روایت ماجراهای عادی زندگی یک مادر و همسر و دختر است و ما را با چالش‌های روحی زنی که می‌خواهد به احساسات خودش هم کمی بها بدهد می‌پردازد. آنچه رمان ایرانی "چراغ ها را من خاموش می‌کنم" را آن‌قدر درخشان می‌کند که حداقل به پنج شش زبان زنده دنیا ترجمه شود، آن چیزی است که من آن را ایرانی‌بودن داستان می‌دانم. موقعیت کلاریس در عین حال که یک حس مشترک بین تمام زنان تاریخ جهان است، یک موقعیت بسیار ویژه ایرانی است. رمان ایرانی "چراغ ها را من خاموش می‌کنم" غیر از تحسین و جوایز پر شمارش به نظر من به دلیل پرداخت واقع‌گرایانه و ساده خود بسیار خواندنی است.   11. قوها انعکاس فیل ها (1397) پیام ناصر متولد سال 1348 نویسنده کتابهایی مثل سارق چیزهای بی ارزش و بهت زدگی توانست با کتاب قوها انعکاس فیل‌ها توجه بسیاری از خوانندگان و منتقدان را به خود جلب کند. واقعیت این است که نام کتاب یعنی "قوها انعکاس فیل‌ها" که نام تابلویی از سالوادور دالی است یکی از دلایل هیجان من برای خواندن این کتاب بود. اما چه بگویم که داستان این رمان ایرانی که به سرعت جوایز ادبی را از آن خود کرد از نامش هم جذاب‌تر بود. داستانی در سبک سورئال که تا صفحه آخر خواننده را در یک جهان وارونه نگه می‌دارد و تا آخر جهان خواننده نمی‌داند دختر داستان یعنی نورا، واقعیت زندگی نقاش کتاب ما بود یا یک خیال که در همان صفحه اول انعکاس آن زنی است که در تابلو دالی هم نمی‌دانیم دارد می‌رود یا اصلا هست یا نیست. داستان با صحنه‌ای که در آن شخصیت اصلی داستان در شبی بارانی در خیابان‌های تهران پیاده‌روی می‌کند آغاز می‌شود که ناگهان زنی با یک چتر به او حمله می‌کند و پشت سرش نورا دختر عجیب داستان که دوست آن زن است جلو می‌آید و به خاطر رفتار دوستش عذرخواهی می‌کند و برای سال‌های زیادی از زندگی شخصیت اصلی داستان محو می‌شود تا وقتی که دوباره سال‌ها بعد ... کتاب قوها انعکاس فیل‌ها روایتی است قوی و چقر که خواننده هنرمند و دانا را به چالش می‌طلبد و قرار است ماهیچه‌های بخش فهم و درکتان را خوب ورز دهد. قوه تخیلتان را تیز کنید و این کتاب را به دست بگیرید تا لذتش را بچشید. این ستاره‌های درخشان آسمان ادبیات روزهای و شب‌های زیبایی را برای من ساخته‌اند و امیدوارم با خواندن این رمان‌های زیبای ایرانی، شادی و خوشی این خوانش را شما هم لمس کنید. به قلم "زهره عواطفی حافظ"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.

چه کسی می‌تواند مدعی شود کتابی را شروع نکرده که بعد متوجه شده باشد، به آن علاقمند نیست؟ خواه این یک مطالعه اجباری در مدرسه باشد یا صرفا انتخاب اشتباه خود شما، حتما حداقل یک بار با این واقعیت روبه‌رو شده‌اید که خواندن همه کتاب‌ها آن‌قدرها هم جالب نیست. اما آیا خواندن چند کتاب همزمان می‌تواند راه‌حلی برای گذر از دوره‌های مطالعات دشوار باشد؟ واقعیت این است که خواندن بیش از یک کتاب در یک زمان فواید و همچنین معایبی دارد که در این مقاله به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت. آیا می‌توان چندین کتاب را همزمان خواند؟ پاسخ کوتاه این است که بله، قطعاً می‌توانید خواندن چند کتاب همزمان را دنبال کنید. هیچ‌چیز مانع از خواندن یک کتاب دشوار و جایگزین کردن آن با خواندن یک کتاب جالب‌تر نیست؛ درست مانند توانایی انجام چند ورزش و مهارت در آن‌ها. اما بااین‌حال، این هدف به سادگی قابل دستیابی نیست و نیاز به تمرین دارد. مزایای خواندن چند کتاب همزمان پیش از هر چیزی بیایید نگاهی به این بیندازیم که آیا باید این تکنیک را در عادات مطالعه خود لحاظ کنید یا خیر. حضور همزمان در دو یا چند کتاب می‌تواند مزایای خاصی داشته‌باشد و این شما هستید که تصمیم می‌گیرید آیا ارزشش را دارد یا خیر. درهرحال، مهم‌ترین مزایای خواندن چند کتاب همزمان شامل موارد زیر است: خواندن چند کتاب همزمان میل شما به خواندن را زنده نگه می‌دارد حتما از تأثیرات یک کتاب خسته‌کننده، دشوار یا کلافه‌کننده بر تمایل برای ادامه مطالعه آگاه هستید اما گاهس چاره‌ای جز خواندن آن‌ها ندارید. در این هنگام، تقسیم کردن جلسات مطالعه‌تان بین کتاب‌هایی که دوست ندارید و کتاب‌هایی که از آن‌ها لذت می‌برید می‌تواند کمک بزرگی برای غلبه بر این وضعیت باشد و میل و انگیزه شما را زنده نگاه دارد. به شما امکان می‌دهد در مورد مکان مطالعه انعطاف‌پذیر باشید آیا تابه‌حال متوجه شده‌اید که فراموش کرده‌اید کتابی را که در حال خواندن آن بودید، با خود ببرید و در رفت و آمد به محل کار چیزی برای خواندن ندارید؟ نداشتن چیزی برای خواندن در اتوبوس، قطار یا مترو باعث می‌شود که بی‌هدف از پنجره به بیرون نگاه کنید یا در شبکه‌های اجتماعی پرسه بزنید و وقت‌تان را هدر دهید. یک راه‌حل خوب این است که یک کتاب در خانه بخوانید و وقتی از خانه خارج می‌شوید کتاب  سبک‌تری برای خواندن در کیف‌تان بگذارید و هر زمان که وقت آزاد داشتید آن رابخوانید. پس از بازگشت به خانه، می‌توانید به خواندن کتاب دیگر ادامه دهید. به این ترتیب هیچ وقت زمان تلف شده نخواهید داشت. با خواندن چند کتاب همزمان می‌توانید کتاب‌های بیشتری بخوانید خواندن چند کتاب همزمان فواید خاصی برای تمرکز و حافظه کوتاه‌مدت دارد. درگیر شدن فعالانه در چندین رمان و خط داستانی برای مدت زمان طولانی، راهی عالی برای فعال نگه داشتن مغز است. می توانید درباره موضوعات مختلف بخوانید مطالعه ژانرهای مختلف به درک کلی شما از جهان کمک می‌کند. برای مثال، اگر یک کتاب تخیلی بخوانید، مغز شما روی شخصیت‌ها، صحنه‌ها، طرح داستان و مضمون تمرکز می‌کند و اگر یک کتاب غیرداستانی بخوانید، مغز بر روی ویژگی‌های مفید و یادگیری حقایق زندگی واقعی متمرکز خواهد شد. می‌توانید مطالعه را با توجه به روحیه فعلی خود جلو ببرید خواندن رمان‌های داستایوفسکی پس از یک روز کاری طولانی یا صرفاً زمانی که ذهن شما درگیر رویدادهای روزانه است، احتمالاً بهترین ایده نیست. اگر زمانی که حال و هوایتان متفاوت بود شروع به خواندن یک کتاب دشوار کردید، به این معنی نیست که تا زمانی که به روحیه قبلی برنگشتید، مطالعه را متوقف کنید. شما به سادگی می‌توانید از خواندن کتابی که به تمرکز کامل شما نیاز دارد، به خواندن کتابی ساده‌تر تغییر جهت دهید. به این ترتیب زمان مطالعه آن روز را به‌طور کامل از دست نخواهید داد و به سادگی می‌توانید هر زمان که روحیه شما حکم می‌کند، به خواندن متون دشوار بازگردید. فهرست خواندن خود را سریع‌تر جلو می‌برید باور کنید یا نه اما بسیاری از خوانندگان دریافته‌اند که عناوین فهرست‌های مطالعه‌شان در حین خواندن چند کتاب همزمان خیلی سریع‌تر پیش می‌رود. برخلاف برخی باورهای رایج، درگیر شدن همزمان با رمان‌های بیشتر، سرعت شما را کاهش نمی‌دهد. چون برخی کتاب‌ها سرعت را کاهش می‌دهند اما برخی دیگر شما را جذب و سرعت را جبران می‌کنند. یافتن تعادل مناسب بین مطالعات می‌تواند به شما کمک کند تا لیست‌های خواندن خود را خیلی سریع‌تر از زمان معمول، مرور کنید. معایب خواندن چند کتاب همزمان باید به خاطر داشته‌باشید که این کار معایبی دارد که باید به آن‌ها نیز توجه کنید و شامل موارد زیر هستند: با خواندن چند کتاب همزمان تمرکز کم می‌شود و کیفیت خواندن کاهش می‌یابد یک ضرب‌المثل لاتین وجود دارد که می‌گوید «کسی که به شکار دو خرگوش برود، هیچ‌کدام را نمی‌تواند بگیرد». این حقیقت تا حدی در مورد خواندن چند کتاب همزمان نیز صدق می‌کند. وقتی همزمان چندین کتاب را می‌خوانید، به احتمال زیاد به همه آن‌ها توجه یکسانی نخواهید داشت و درگیر همه مطالب نخواهید شد. برخی از افراد با این روش گیج می‌شوند اگرچه ممکن است لزوماً جزئیات چندین کتابی را که در حال خواندن آن‌ها هستید، فراموش نکنید اما این احتمال وجود دارد که آن‌ها را اشتباه به خاطر بسپارید یا اطلاعات خاصی را به کتاب اشتباهی در ذهن خود نسبت دهید و سردرگم شوید. از دست دادن جزئیات و نکات مهم هر زمان که بیش از یک کتاب می‌خوانید، باید حداقل دو برابر اطلاعاتی را که زمان خواندن یک کتاب به ذهن می‌سپردید، به خاطر بسپارید. این کار بدون تمرین و مشارکت مناسب ممکن است منجر به از دست رفتن یا فراموش شدن بسیاری از اطلاعات شود. بسته به آنچه می‌خوانید و چرا، این می‌تواند یک مشکل باشد. برای جلوگیری از این مساله بهتر است ابتدا دو کتاب جالب و آسان را به‌طور همزمان بخوانید و سپس سختی را افزایش دهید. تمام نشدن بسیاری از کتاب‌های در حال مطالعه یکی دیگر از دلایلی که برخی توصیه می‌کنند چندین کتاب را به‌طور همزمان نخوانید، افزایش احتمال رها کردن برخی از آن‌ها و ناتمام ماندن آن‌ها است. جایگزین کردن یک مطالعه بسیار لذت‌بخش با کتابی که عمیقاً از آن متنفرید، می‌تواند به این منجر شود که کتابی را که دوست ندارید کاملاً رها کنید. درحالی‌که بهتر است فقط آن‌چه را که دوست دارید، بخوانید تا اصلا کتاب نخوانید. راهکارهای خواندن چند کتاب همزمان اگر پس از بررسی مزایا و معایب بالا، به این نتیجه رسیدید که خواندن چند کتاب همزمان می‌تواند برای عادات خواندن شما مفید باشد، بهتر است به راهکارهای زیر توجه کنید: یک لیست مطالعه ایجاد کنید از آن‌جایی که یکی از دلایل خواندن چندین کتاب به‌طور همزمان این است که در عین توانایی مطالعه، راهی برای مبارزه با کسالت داشته‌باشید، اولین قدم بسیار واضح این است که چند کتاب را انتخاب و عناوین آن‌ها را یادداشت کنید. می‌توانید فقط با چند عنوان شروع کنید و سپس به توسعه لیست خواندن خود ادامه دهید. البته این فهرست باید شامل کتاب‌هایی باشد که احتمالا واقعا نمی‌خواهید بخوانید، اما مجبورید! کتاب در سطح‌ها و موضوعات مختلف انتخاب کنید خواندن چندین ژانر به‌طور همزمان می‌تواند مفید باشد، چون تغییر حالت از یک کتاب غم‌انگیز یا جدی به یک کتاب سرگرم‌کننده یا کمدی راه خوبی برای زنده نگه داشتن انگیزه و اشتیاق شما به خواندن است. همچنین با تغییر ژانرها می‌توانید از مزایا و جذابیت‌های مختلف هر ژانر به‌طور همزمان بهره ببرید. این که می‌خواهید کتاب‌های تاریخی را با داستان‌های علمی تخیلی یا عاشقانه و هیجان‌انگیز جایگزین کنید، به شما بستگی دارد. انتخاب با شما است و آزادی کامل دارید که از غرایز خود پیروی کنید. جنبه مهم در این‌جا این است که حداقل یکی از کتاب‌هایی را که می‌خوانید، مطالعه اجباری یا کتابی باشد که برای دانش عمومی شما مهم است. کتاب‌هایی در موضوعات مختلف بخوانید بدن و به‌خصوص مغز جزو شگفتی‌های طبیعی هستند. یاد بگیرید علائمی که ذهن‌تان به شما می‌دهد را درک و فرمت‌های مطالعه را با خلق و خوی خود تنظیم کنید تا زمان و کارایی خود را به حداکثر برسانید. مثلا یک روز ممکن است برای خواندن کتاب‌های سنگین علمی خیلی خسته باشید یا ممکن است ذهن‌تان کمی درگیر باشد. بنابراین، صرف‌نظر از این‌که چقدر تلاش می‌کنید، ممکن است نتوانید به کتابی که شروع کرده‌اید، بچسبید. به‌جای این‌که از آن عنوان خاص متنفر شوید و در نهایت بدون درک آن و جمع‌آوری اطلاعات، کتاب را رها کنید، به یک کتاب با موضول ساده‌تر یا لذت‌بخش‌تر متوسل شوید. هرگز خودتان را مجبور نکنید که کتابی را مرور کنید، مگر اینکه کاملاً ضروری باشد. همیشه به خودتان حق انتخاب بدهید.  در مکان‌های مختلف بخوانید همان‌طور که قبلا گفتیم، خواندن چند کتاب همزمان در مکان‌های مختلف راه خوبی برای اتلاف نکردن زمان است. اطمینان حاصل کنید که در هر کجا که هستید، کتابی در دست دارید. این کار جایگزینی یک کتاب به کتاب دیگر را بسیار آسان‌تر می‌کند. شما بسته به موقعیت مکانی خود ممکن است در حالات ذهنی مختلفی باشید و سطح تمرکز و حتی سلیقه شما نیز ممکن است بسته به این‌که در خانه یا رختخواب باشید یا در مترو مسیر محل کار، متفاوت باشد. سخن پایانی خواندن چندین کتاب به‌طور همزمان تمرینی است که احتمالا مزایای آن بیشتر از معایب است. اگر آهسته شروع کنید، در مورد عناوینی که جایگزین می‌کنید انتخاب‌های عاقلانه‌ای داشته‌باشید و به قوانین کلی که ذکر شد، پایبند باشید، می‌توانید لذت و بهره زیادی از ساعات مطالعه داشته‌باشید. منابع: https://basmo.app/reading-multiple-books-at-once/ https://www.thechildrensbookreview.com/2022/04/why-is-it-important-to-read-books-from-different-genres#:~:text=Reading different genres helps with,and learning real-life facts.

یک عمر خبرنگاری پر شور اوریانا فالاچی متولد سال 1929 در شهر فلورانس ایتالیا، یکی از انگشت‌شمار زنان خبرنگاران سیاسی و جنگی جهان بود که بعدها با کتاب‌های ویژه‌اش مورد توجه کتابخوان‌های جهان قرار گرفت. اوریانا فالاچی؛ یک خبرنگار جوان اوریانا کودکی خود را در کنار پدر  مادری از طبقه کارگر و زحمتکش آغاز کرد. در حالی که پدرش یک فعال سیاسی ضد فاشیسم ایتالیایی بود. اوریانا پس از تمام کردن دوره تحصیلی اولیه وارد کالجی در رشته داروسازی و شیمی شد اما زندگی نقشه های بسیار متفاوتی برای اوریانای نوجوان داشت. برونو فالاچی عموی جوان اوریانا پس از آنکه متوجه عدم علاقه برادرزاده اش به رشته تحصیلی‌اش شد او را ترغیب کرد که به شغل روزنامه نگاری وارد شود. از عمو به اشاره از اوریانا به سر دویدن و به این ترتیب اوریانا در هفده سالگی روزنامه نگاری نوجوان در یکی از مطرح‌ترین روزنامه‌های روز ایتالیا شد. اوریانا فالاچی؛ یک زن ضد جنگ نوشتن مطالب سیاسی تنها هنر اوریانا فالاچی نبود. اینکه از سال‌های جوانی عضو گروه‌های انقلابی ضد فاشیسم بود باعث می‌شد نوشته‌های پر شور و قابل توجه سیاسی داشته باشد اما با شروع جنگ جهانی دوم می‌توان گفت اوریانا در رودخانه پر خروش شهرت و موفقیت به آبشار بسیار بزرگی رسید، پرش بزرگ و پر خطر بعدی او تبدیل شدن به یک خبرنگار جنگی بود. حالا اوریانا فالاچی به یک چریک ضد فاشیسم بدل شده بود که با تمام توان به کشف حقایق جنگی می‌پرداخت. حضور در میدان‌های جنگ ویتنام، جنگ هند و پاکستان، خاورمیانه و آمریکای جنوبی که نام هر کدام مو به تن مردان جنگی سیخ می‌کند جایی بود که اوریانا توانست در آن شجاعت زنانه خود را به منصه ظهور برساند.  کتاب های اوریانا فالاچی زندگی، جنگ و دیگر هیچ در 2 اکتبر 1968، 10 روز قبل از آغاز بازی‌های المپیک تابستانی 1968 در مکزیکو سیتی نیروهای مسلح مکزیک به روی شهروندان غیرمسلح در تظاهرات بزرگی که در اعتراض به المپیک 1968 مکزیکو سیتی برگزار شده بود، آتش گشودند که منجر به کشته شدن صدها تن از مردم بی‌گناه و غیرمسلح در منطقه تلاتلولکو مکزیکو سیتی شد، خانم اوریانا فالاچی یکی از حاضرین در این قتل عام بود که طی این اتفاق از طرف نیروهای مصلح سه تیر خورد، حتی با موهایش روی پله‌ها کشیده شد و در نهایت رها شد تا در همان جا بمیرد اما اوریانا از این تونل وحشت جان سالم به در برد و مدرکی زنده شد برای اتفاقی که ده ها سال صاحبان قدرت در مکزیکو سیتی آن را قبول نمی‌کردند. کتاب زندگی، جنگ و دیگر هیچ کتابی است به ترجمه خانم لیلی گلستان که حاصل حضور فالاچی در میدان‌های جنگ در ویتنام و مکزیک است.  نوشتن زنانه از جنگ چیزی است که جهان ادبیات بسیار به آن نیاز دارد. کتابی مثل کتاب زندگی، جنگ و دیگر هیچ از اوریانا فالاچی که مملو از صحنه‌های خشونت بار جنگ‌های کثیفی است که متاسفانه در همین نزدیکی در جهان ما در حال رخ دادن است، از دید یک زن شجاع و خبرنگار پرتجربه و سخنور یک نوشته بسیار مهم در زمینه کتاب‌های ضد جنگ جهان است. یک مصاحبه گر ترسناک؛ «جنس ضعیف» جنس ضعیف اولین کتابی بود که من از اوریانا فالاچی بدست گرفتم. اولین چیزی که در این کتاب توجه من را جلب کرد شجاعت و تهور این زن بود، زن خبرنگار ایتالیایی به گوشه گوشه جهان سفر کرده و پای صحبت زنان نشسته و روزمرگی‌ها، تلخی‌ها و سختی‌های آنها را برای همه جهانیان به تصویر کشیده است. این مصاحبه‌ها و همزیستی‌ها ارزش زیادی برای همه زنان جهان دارد چون ازطریق اوریانا فالاچی شاید برای اولین بار صدای برخی از آنها شنیده شده است. گفت و گوهای اوریانا فالاچی اما آنچه باعث شهرت خیره کننده اوریانا فالاچی شد مصاحبه‌های جذاب او با افراد مشهور بود. این مصاحبه‌ها در آغاز با ادبا و بازیگران آغاز شد و در یک کتاب به زبان ایتالیایی منتشر شد. مصاحبه‌های دوره‌ای با بزرگترین و تاثیرگذارترین شخصیت‌های سیاسی روز، گام بلند بعدی اوریانا فالاچی بود. ایندیرا گاندی، گلدا مایر، یاسر عرفات، ذوالفقار علی بوتو، ویلی برانت، محمدرضا پهلوی و هنری کیسینجر، رئیس جمهور ویتنام جنوبی نگوین وان تیو و ژنرال ویتنام شمالی وو نگوین جیاپ در طول جنگ ویتنام، دنگ شیائوپینگ، آندریاس پاپاندرئو، امام خمینی، هایله سلاسی، لخ والسا، معمر قذافی، ماریو سوارس، جورج حبش و آلفرد هیچکاک لیست کوتاهی از پیچیده‌ترین شخصیت‌های سیاسی و رهبران تاثیرگذار تاریخ معاصر فالاچی هستند که او مصاحبه‌هایی تکان دهنده و جذاب با آنها داشته است. سیلویا پاگیولی خبرنگار ایتالیایی در مصاحبه رادیویی که به مناسبت مرگ اوریانا فالاچی در اثر سرطان داشت در مورد او گفته است: "فالاچی بر زندگی رهبران جهان نور تاباند." آنچه در مصاحبه‌های او به وضوح مشخص است حساسیت بالای فالاچی بر حقوق زنان و پافشاری بر آن است. در دو مصاحبه‌ای که از او منتشر شده و در آنها با محمدرضا پهلوی و امام خمینی (ره) صحبت کرده است، مبارزه طلبی و هیجان او برای ایجاد تنش در مصاحبه شونده بسیار مشخص است و جالب آنکه در هر دو مورد دیدگاه‌های تند و مخالفی با هر دو این رهبران سیاسی که هر کدام متعلق به دو دیدگاه سیاسی کاملا مخالف هم است دارد و این موضوع چالشی بودن مصاحبه‌های او را نشان می‌دهد. مجموعه این مصاحبه‌ها در کتابی به نام مصاحبه با تاریخ از او منتشر شده است. بخشی از این مصاحبه‌ها شامل مصاحبه با آیت‌الله خمینی؛ مهندس مهدی بازرگان، سرهنگ معمر قذافی، آریل شارون، لخ والسا، میه چیسواف راکوفسکی، نخست‌وزیر سابق کشور لهستان؛ و سرانجام، محمدرضا پهلوی، در کتاب گفت‌ و گوهای اوریانا فالاچی در ایران منتشر شده است.  عجیب نیست که اوریانا فالاچی با این مصاحبه‌ها به لقب مشهورترین و ترسناک‌ترین مصاحبه کننده جهان معروف شد. نامه به کودکی که هرگز زاده نشد کتاب دیگری که از او به زبان فارسی منتشر شده است کتاب نامه‌ به کودکی که هرگز زاده نشد، است این کتاب که با موضوع اصلی سقط جنین نگاشته شده است ولی در حقیقت نوشته‌ای است که می‌تواند از زبان هر زنی در هر گوشه جهان باشد خطاب به جنینی که در رحمش دارد. عشق مادرانه و عدالت خواهی با چاشنی فمنیسم در این کتاب به وضوح به چشم می آید. اوریانا فالاچی با دیدگاه بسیار تندی نسبت به دین اسلام که با اتفاقات یازده سپتامبر 2001 شعله ور تر شد، در کتاب خشم و غرور احساسات ضد اسلامی‌اش را منعکس کرد. جالب اینکه در سال 2005، فالاچی با پاپ بندیکت شانزدهم یک مصاحبه خصوصی داشت. فالاچی اگرچه ملحد بود، اما احترام زیادی برای پاپ قائل بود در مقاله‌ای با عنوان "اگر اروپا از خود متنفر است" او را تحسین کرد. علی‌رغم اینکه فالاچی یک خداناباور بود، مدعی شد یک «خداناباور مسیحی» است.  وقتی شایعات ساخت یک مرکز اسلامی در شهر سیه‌نا شدت گرفت، فالاچی به نیویورکر گفت: "اگر مسلمانان این مرکز اسلامی را بسازند، او با کمک دوستانش آن را منفجر خواهد کرد." کتاب ان‌شاءالله و کتاب ریشه‌های نفرت: حقیقت من درباره اسلام کتاب‌های دیگری هستند که فالاچی تا آخر عمر 77 ساله‌اش منتشر کرده و در آنها با روشی اسلام ستیزانه به نقد اسلام پرداخته است.  آنچه زندگی و کتاب‌های اورینا فالاچی را برای خوانندگان و محققان جذاب می‌کند روندی است که او از یک خبرنگار جوان آغاز می‌کند به یک زن ضد جنگ می‌رسد و بعد یک مصاحبه‌گر ترسناک می‌شود. مشاهده این روند برای یک زن از طبقه کارگری در جامعه ایتالیا بسیار جذاب است و جای تحقیقات بسیاری دارد. به قلم "زهره عواطفی حافظ"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.

تا به حال شده سرگردان میان یک کتاب‌فروشی چرخ بزنید و از خودتان یا فروشنده‌ها بپرسید: یعنی بهترین رمان ترسناک ایرانی چیه...؟  اگر پاسختان مثبت است، این مطلب برای شماست. حتی اگر پاسختان منفی است و صرفا دنبال یک کتاب ترسناک درست و حسابی می‌گردید که بخوانید، باز هم این مطلب برای شماست. حتی اگر به دنبال امتحان کردن یک چیز جدید از ژانری که تا به حال سراغش نرفته‌اید هستید، باز هم این مطلب برای شماست. حتی اگر صرفا دنبال یک کتاب خوب می‌گردید، باز هم... ژانر وحشت و رمان‌های ترسناک، همواره یکی از موضوعات مورد علاقه‌ی مخاطبان بوده‌اند و افراد زیادی به دلایل مختلف، از خواندن چنین داستان‌هایی لذت می‌برند. یکی از خوبی‌های ژانر وحشت، این است که می‌تواند با تقریبا هر ژانر دیگری مخلوط شود و خوانندگان آن ژانر و گونه را هم به سمت خودش بکشد. رمان‌های ترسناک عاشقانه، رمان‌های ترسناک تاریخی، رمان‌های ترسناک فانتزی و امثال این‌ها، همگی ممکن هستند و تجربه نشان داده که می‌توانند آثاری شگفت‌انگیز از آب در بیایند.  رمان ترسناک، چه فایده ای دارد؟ تجربه‌ی هیجان و تعقیب و گریز و لرزی که سرتاپای وجود آدم را فرا می‌گیرد، بدون این‌که یک خطر حقیقی خارجی وجود داشته باشد... چرا که نه؟ تحقیقات نشان داده‌اند که خواندن رمان‌ها و داستان‌های ترسناک، فواید زیادی هم برای خواننده دارند. فوایدی از جمله سرگرمی، از بین بردن روزمرگی، ارضای حس کنجکاوی و خلاصه مواردی از این دست. البته که همواره باید سن مخاطب و ویژگی‌های شخصیتی هر فرد را هم در نظر گرفت تا بتوانیم میزان آسیب‌های احتمالی را به حداقل برسانیم. مخلص کلام این‌که در پرطرفدار بودن این ژانر و حتی گاهی ضروری بودنش، تقریبا شکی نیست. رمان ترسناک ایرانی اما مثل خیلی ژانر‌های دیگر، رمان ترسناک ایرانی هم کودکی تازه‌نفس است که هنوز مانده تا جای پایش را محکم کند. شاید به همین خاطر باشد که خیلی اوقات، رمان‌های ترسناک خیلی قوی‌ای در ایران نوشته می‌شوند و گاهی آن‌چنان موردتوجه مخاطب قرار نمی‌گیرند، چون تصور این است که اصلا رمان ترسناک ایرانی نداریم و اگر هم چیزی پیدا شد، حتما خوب نیست. از همین روست که شاید انتخاب کتاب برای مخاطب سخت بشود و برسد به همان سوالی که ما در ابتدای این مطلب عنوان کردیم: بهترین رمان‌های ترسناک ایرانی کدامند؟ در فهرست پیش‌رو، تلاش کرده‌ام با ذکر کردن چندتایی از بهترین رمان‌های ترسناک ایرانی، تا حدی به این سوال پاسخ بدهم. بهترین رمان های ترسناک ایرانی 1- مجموعه گورشاه چه کتابی بهتر از گورشاه، برای شروع کردن فهرست بهترین رمان‌های ترسناک ایرانی؟ هرچه نباشد، اسم سیامک گلشیری بین ترسناک‌خوان‌های ایرانی، اسم معروفی است. خیلی‌ها از دوران نوجوانی‌شان مجموعه خون‌آشام او را می‌شناسند و سال‌ها با داستان‌هایش زندگی کرده‌اند. مجموعه خون‌آشام یکی از اولین‌های ژانر خودش در ایران بود و به نظر من توانست به نوبه‌ی خود، رسالتش را به سرانجام برساند. اما از نظر شخصی من، گورشاه داستانی است که به خوبی پیشرفت نویسنده را در طی کارش نمایش می‌دهد و می‌تواند کسانی که در سال‌های جوان‌تر بودنشان خون‌آشام را خوانده‌اند را راضی کند. گورشاه یک مجموعه پنج جلدی است که به جرئت می‌توان گفت با گذشتن از هر کتاب، هیجان‌انگیزتر می‌شود! داستانی پر از هیجان، دلهره و معما که پیش‌بینی مسیر پیشرفتش، کار خیلی راحتی نیست. کتاب اول، دختران گمشده، به سادگی آغاز می‌شود: با پسر نوجوانی که به دنبال خواهر گمشده‌اش می‌گردد. اما خیلی زود، عجایب داستان به چشم می‌آیند؛ پسرک ادعا می‌کند که خواهر کوچکش داخل زیرزمین خانه خودشان گم شده. اما کیست که حرف او را باور کند؟ پلیس؟ پدر و مادرش؟ همچین حرف‌هایی اصلا با عقل جور در نمی‌آید. این‌جاست که پسرک یعنی نیما، به فکر کمک گرفتن از افراد دیگر می‌افتد و در نتیجه، پای نویسنده مجموعه خون‌آشام به داستان باز می‌شود. این‌که نویسنده در مجموعه گورشاه خودش را به عنوان یکی از شخصیت‌ها معرفی می‌کند، می‌تواند حرکت خیلی شجاعانه‌ای در نظر گرفته شود. فکر نمی‌کنم کار راحتی باشد؛ اما گلشیری که از قبل هم تجربه‌ی کارهای این‌چنینی را دارد، به خوبی از پسش برآمده و حضور خودش به عنوان خودش در داستان را تبدیل کرده به ترفندی که برای خواننده‌های قدیمی نوستالژیک است و برای خواننده‌های جدید، غافلگیرکننده و هیجان‌انگیز. به نظر من، گورشاه مجموعه‌ای است که علاوه‌بر جذاب بودن برای طرفداران رمان‌های ترسناک، می‌تواند نظر کسانی که خیلی طرفدار این گونه نیستند را هم به خود جلب کند. یعنی اگر به دنبال تنوع دادن به مطالعه‌تان و امتحان کردن چیزهای جدیدتر هستید، گورشاه می‌تواند انتخاب خوبی باشد. البته که باید حوصله‌ی دنبال کردن داستان در طی پنجد جلد: دختران گمشده، به سوی قلمرو شاه یوناس، طلسم فرشته مرگ، یاران پادشاه و مردگان قلعه‌ی سیاه را هم داشته باشید. بخشی از کتاب دختران گمشده، جلد اول مجموعه گورشاه: وقتی از اتاق‌خواب بیرون آمدم و راه افتادم سمت تلفن، احساس عجیبی پیدا کرده بودم. حال زمانی را داشتم که خون‌آشام‌ها سراغم آمده بودند. یک چیزی در درونم می‌گفت به‌محض اینکه تلفن را جواب بدهم،‌ دوباره زندگی‌ام دستخوش تغییر بزرگی خواهد شد. به‌خاطر همین بود که وقتی رسیدم کنار پیشخان،‌ فقط زل زدم به گوشی تلفن و شماره تلفن همراهی که روی آن پیدا بود. صبر کردم، آن‌قدر که فکر می‌کردم بالاخره خاموش می‌شود. و خاموش شد. هنوز زل زده بودم به صفحه که باز صدای زنگ تلفن بلند شد. آن‌وقت بود که دستم را دراز کردم، نوک انگشتم را کشیدم روی دایره سبز و گوشی را گذاشتم روی گوشم. هنوز نگفته بودم الو که کسی از آن‌طرف خط اسمم را به زبان آورد. صدایش می‌لرزید و نفس‌نفس می‌زد، انگار مسیری طولانی را دویده باشد. خیلی سریع گفت اتفاقی برایش افتاده که حتماً باید مرا ببیند.   2- مجموعه دروازه مردگان یکی دیگر از کتاب‌هایی که بدون شک نمی‌توان فهرستی از بهترین رمان‌های ترسناک ایرانی نوشت و نامی از آن نبرد، مجموعه دروازه مردگان است. حمیدرضا شاه‌آبادی که سال‌هاست برای نوجوانان، بزرگسالان و حتی کودکان کتاب می‌نویسد، بارها امتحان خود را پس داده و به روش‌های مختلف نشان داده که نویسنده‌ی قابلی است. او در مجموعه‌ی دروازه مردگانش، داستانی پر از ترس و وحشت را با چاشنی تاریخ به مخاطب عرضه می‌کند که کافی‌ست تنها یک جلد از آن را بخوانید تا غرقش شوید و دیگر نتوانید از آن دل بکنید.  دروازه مردگان که با کتاب قبرستان عمودی آغاز می‌شود، مثل خیلی کتاب‌های دیگر این نویسنده با تار و پود ظریف و درهم‌تنیده‌ای از حال و گذشته شکل گرفته است. داستانی که دو خط زمانی مجزا و در عین حال مرتبط به هم دارد و حالش تهران فعلی و گذشته‌اش، تهران قدیم را روایت می‌کند، در قلب شهر و در محله‌ی عودلاجان؛ جایی که عمارت پرآوازه‌ای میزبان ده‌ها کودک است که به انحاء مختلف از خانواده‌هایشان جدا شده و به کار گماشته شده‌اند. عمارتی که هر گوشه‌اش داستانی هولناک در دل خود دارد، از جمله حوض بزرگی که وسط حیاط است و گفته می‌شود ارباب عمارت، تعداد زیادی از دشمنانش را در آن غرق کرده و دیوارهای سیاه و بلندی که با اجساد میانشان، قبرستانی عمودی ساخته‌اند. شاه‌آبادی در این مجموعه، تخصصش در حوزه‌های تاریخ و ادبیات را باهم ادغام کرده و با دست گذاشتن روی یکی از مهم‌ترین برهه‌های تاریخ ایرانی، به حقایقی اشاره کرده که باید از فراموشی‌شان جلوگیری کنیم. تاثیرات جنگ جهانی، قحطی و بیماری، ابتدای مسیر ساخت مدارس و سواد آموزی، همگی از مواردی هستند که ما در طی داستان دروازه مردگان با آن‌ها روبرو می‌شویم اما در عین سنگین و حساس بودن موضوعات و داستان به صورت کلی، نویسنده با هنرمندی مخاطب را با خود همراه می‌کند و اجازه نمی‌دهد که او دل‌زده شود. اگر از من بپرسید، می‌گویم که داستانی که در قبرستان عمودی شروع می‌شود، در طی جلدهای بعدی یعنی شب خندق و چاه تاریکی، تنها عمیق‌تر و جذاب‌تر شده و با هر صفحه و هر فصل، مخاطب را تشنه‌تر می‌کند. دروازه مردگان، مجموعه‌ای است که با اطمینان می‌توانم بگویم از خواندن آن پشیمان نمی‌شوید؛ چه طرفدار وحشت و تاریخ باشید و چه نه. بخشی از کتاب قبرستان عمودی، جلد اول مجموعه دروازه مردگان: همیشه سیاه بود. چه در روز و چه در شب. دیواره های خاکستری دور حوض حجم براق و سیاهی مانند عقیق را در میان گرفته بودند. غروب ها وقتی بساط آفتاب از روی حوض جمع می شد بوی تعفن آب حوض در تمام عمارت پهن می شد. می گفتند سال هاست که آب این حوض عوض نشده. تابستان ها آب با تابش خورشید بخار می شد و زمستان و پاییز با بارش برف و باران دوباره پر می شد. نویان خان هیچ وقت اجازه ی عوض کردن آب را نمی داد از بس که درباره ی آن حوض حرف های مختلف بر سر زبان ها بود. گویا می ترسید با عوض کردن آب حوض، رازهای بسیاری برملا شوند.   3- 7 جن مورد بعدی در فهرست بهترین رمان‌های ترسناک ایرانی، کتاب 7 جن است که خود جلد اول یک مجموعه‌ی چند جلدی به شمار می‌رود. امید کوره‌چی در این کتاب تلاش کرده روایت جدیدی از خیلی مفاهیم آشنا برای ما تصویر کند. مفاهیمی همچون نبرد خیر و شر و هم‌زیستی انسان‌ها و اجنه و خلاصه مواردی از این قبیل. داستان اصلی این کتاب، چیز جدیدی نیست. همان داستان قدیمی نبرد و مقابله‌ی خیر و شر. اما نکته‌ی جالب و هیجان‌انگیز درباره‌ی این مفاهیم آشنا، این است که اگر نویسنده یا هنرمند کار خودش را به خوبی انجام دهد، می‌توانیم شاهد برداشتی نو و جدید از حکایتی دیرینه باشیم که به نوبه خود خیلی هم هیجان‌انگیز است. جوری که هر هنرمند و آفریننده‌ای با ظرافت‌های خاص خودش به سراغ موضوع می‌رود و جان تازه‌ای به آن می‌بخشد. دقیقا کاری که کوره‌چی در 7 جن می‌کند. شخصیت اصلی 7 جن، فردی بسیار باهوش و مسلط به علوم غیبی است و هدفش، شکست دادن مرتاضی قدرتمند به نام درویش که می‌خواهد مسیری که حضرت سلیمان به روی اجنه بسته بود را باز کند و آن‌ها را تحت کنترل خود قرار دهد. کوره‌چی خود در دانشگاه درس علوم حدیث خوانده و با مطالعه‌ی 7 جن، می‌توانیم ببینیم که از دانش خود در این زمینه، در داستانش به نحو احسن استفاده کرده است. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، ادبیات گونه‌ وحشت به خودی خود تا حد زیادی در ایران تازه‌نفس و نوپاست و شاید از این روست که دیدن کتابی همچون 7 جن که نه‌تنها در ژانر وحشت قرار می‌گیرد و بلکه از عناصر دینی و مذهبی در داستان استفاده کرده و ردپای عرفان اسلامی در تمام فصول آن دیده می‌شود، می‌تواند برای مخاطبان زیادی جالب‌توجه باشد. عشقی که در این داستان بین شخصیت اصلی و دختر موردعلاقه‌اش یعنی میرانا تصویر شده هم نکته‌ی دیگری است که به جذابیت داستان می‌افزاید. عشقی که انگیزه‌ی مضاعفی می‌شود برای شکست دادن درویش، چرا که نجات جان میرانا در گرو این کار است. برای مشاهده بقیه این مجموعه و سایر کتاب های امید کوره چی می توانید اینجا را کلیک کنید. بخشی از کتاب 7 جن: دریا ناآرام‌تر از آن بود که فکرش را می‌کردم، تا کمر ایستاده بودم میان آب و طوفان امواج خروشان را چنان به صورتم می‌کوبید که هر لحظه تمرکزم بیشتر به‌هم‌ می‌ریخت و از توانم در مبارزه کاسته می‌شد. حدود یک ساعتی می‌شد درگیر نبرد با دیوی بودم که سرسختانه مقاومت می‌کرد و رام نمی‌شد، که به یک باره دیو اطراف حصار محافظ من چرخید و دیواره‌ای از آتش اطرافم را فرا گرفت، اما چون میان آب ایستاده بودم حرارتی به من نرسید. وقت زیادی نمانده بود، اگر شب از راه می‌رسید قدرت دیو چند برابر می‌شد، تمام عزمم را جزم کردم تا ذکر آخر را بگویم و کار را یک‌سره کنم، که ناگهان موج مهیبی به تنم اصابت کرد و تعادل خود را از دست دادم و یک پایم از حصار بیرون رفت و دیو هم که انگار منتظر چنین فرصتی بود، نعره‌ای کشید و بدن دودگونه‌ی خود را جمع کرد و مثل برق آمد سمت من که ناگهان صاعقه‌ای از آسمان به تنش اصابت کرد و تمام بدنش چون دود از هم پاشید و نابود شد. نفس راحتی کشیدم و خود را از کف دریا جمع کردم. خوب می‌دانستم صاعقه‌ای در کار نیست و این نهاییل فرشته بود که باز هم مثل دفعات قبل خود را برای حفاظت از من به خطر انداخته و شمشیر نورانی‌اش را مثل صاعقه چنان بر سر دیو بدسیرت کوبیده که تمام تنش بی هیچ زخم یا جراحتی به طور کامل دود شد و رفت هوا. لباس‌هایم خیس خیس بود و شوری آب، دهانم را پر کرده بود، کشان‌کشان از میان دریا بیرون آمدم و قدم بر شن‌های ساحل گذاشتم، که چشمم به صورت کشیده و پر از نور نهاییل افتاد. تاج پادشاهی مثل یک خورشید بر سرش می‌درخشید و ردای بلند و سفیدش در وزش باد، موج برمی‌داشت.   4- کابوس‌های خنده‌دار کتاب دیگری که قطعا یکی از بهترین‌ رمان‌های ترسناک ایرانی به حساب می‌آید، کابوس‌های خنده‌دار است؛ اثری دیگر از حمیدرضا شاه‌آبادی. کابوس‌های خنده‌دار هم تم‌های ترسناک و تاریخی دارد. در این کتاب به ایران اواخر دوره قاجار سفر می‌کنیم که درگیر قحطی است و داستان خانواده‌ای را دنبال می‌کنیم که یک گروه نمایش خانوادگی دارند و از این راه زندگی‌شان را می‌گذرانند. اما در شرایط قحطی و بیماری که کسی نان برای خوردن ندارد، چه کسی به نمایش و سرگرمی و چیزهایی از این دست اهمیت می‌دهد؟ کابوس‌های خنده‌دار هم از آن کتاب‌هایی است که ابتدا یک داستان ساده به نظر می‌آید، اما ذره‌ذره چنان وهمی بر داستان چیزه می‌شود که دیگر راهی برای انکارش باقی نمی‌ماند. تصور این‌که چنین اتفاقات هولناکی در همین دنیای ساده‌ای که تمام ما در آن زندگی می‌کنیم بیفتد، کافی‌ست تا مو به تن هر خواننده‌ای سیخ شود. یکی از نکات جالبی که در کابوس‌های خنده‌دار مشاهده می‌شود، این است که ما نه تنها با زندگی مردم عادی کوچه و خیابان در آن زمان آشنا می‌شویم، بلکه با راه و روش و زندگی یک طبقه‌ی خاص از آن‌ها روبرو می‌شویم که شاید بتوان گفت تا به حال در حق آن‌ها کم‌لطفی شده‌ است؛ یعنی همین طبقه و دسته‌ای که کارشان نمایش یا به قول خودشان تقلید و تیارت است. این‌که چه می‌کردند و چه می‌خوردند و می‌پوشیدند و خلاصه زندگی‌شان را از چه راهی می‌گذراندند، می‌تواند برای هر خواننده‌ای جالب باشد. شخصیت‌های این داستان، از پدر و مادر خانواده گرفته تا بچه‌ها و حتی شخصیت‌های فرعی، هرکدام در نوع خود خاص و جالب هستند؛ با ویژگی‌ها و تکیه‌کلام‌ها و رفتارهای مخصوص به خودشان. شخصیت‌هایی که یکی کم‌تر و یکی بیشتر، بالاخره خودشان را در دل خواننده جا می‌کنند و به تعلیق داستان هم کمک زیادی می‌کنند؛ چون دوستشان داریم و دلمان می‌خواهد بدانیم چه اتفاقی برایشان می‌افتد و دعا می‌کنیم از تمام این ماجراها جان سالم به در ببرند. بماند که کابوس‌های خنده‌دار حتی تا پاراگراف آخرِ فصل آخر هم دست از غافلگیر کردن خواننده برنمی‌دارد. خلاصه بگویم، از آن کتاب‌هایی‌ست که وقتی تمام می‌شود، آدم سریع کتاب را می‌بندد و به دور و برش نگاهی می‌اندازد یا ناچار چند لحظه‌ای به دیوار روبرویش خیره می‌شود. بخشی از کتاب کابوس‌های خنده‌دار: ننه‌عفت نشسته بود روی زمین و گریه می‌کرد. بابا توی اتاق دور خودش می‌چرخید و با کف دست گاهی به پیشانی‌اش می‌کوبید و گاهی به ران پایش. ننه‌عفت گفت: «یعنی می‌شه دوباره تو خواب راه رفته باشه؟ می‌شه رفته باشه یه جای دیگه خوابیده باشه؟» بعد انگار چیزی یادش آمده باشد، از جا بلند شد و به دیوارهای دورتا‌دور اتاق نگاه کرد. شک نداشتم دارد دنبال دولابچه می‌گردد. همان چیزی که من هم آرزو داشتم روی دیوار بود و نجیبه از توی آن بیرون می‌افتاد. وقتی که دید همه‌ی دیوارها صاف‌اند و هیچ دولابچه‌ای میان آن‌ها نیست، دوباره نشست روی زمین و آرام گفت: «کاش تو خواب راه رفته باشه.» بابا دوباره کوبید به پیشانی‌اش و گفت: «من نمی‌فهمم چرا این بی‌همه‌چیز منکر شد که ما بچه داریم... چرا همچین می‌کنه!» ننه‌عفت گفت: «خدا کنه تو خواب راه رفته باشه، خدا کنه این بلا نباشه.» بابا آهی کشید و رفت نشست روی صندوقچه. سرش را انداخت پایین و کمی به زیر پایش نگاه کرد و گفت: «عجب بساطیه... ما رو بگو روز اول فکر کردیم اومدیم این‌جا یه حقیقتی رو برملا کنیم؛ حالا خودمون هم نمی‌دونیم چی راسته و چی دروغ، کی هست و کی نیست.»   5- ملکوت یکی از بهترین رمان‌های ترسناک ایرانی که کم‌تر جایی اسمی از آن برده می‌شود، ملکوت است. ملکوت از آن کتاب‌هایی است که با جمله‌ی اول، مخاطب را به خود جذب می‌کند: در ساعت 11 شب چهارشنبه‌ی آن هفته، جن در آقای مودت حلول کرد. بهرام صادقی، کتاب خود را این‌گونه آغاز می‌کند؛ با گروهی که یک نفر از آن‌ها جن‌زده شده و کسی راه‌حلی برای نجاتش ندارد. ناگهان یکی از آن‌ها، پیشنهاد می‌کند که پیش معروف‌ترین پزشک منطقه یعنی دکتر حاتم بروند تا زمانی که صبح شود و امکان مراجعه به جن‌گیر وجود داشته باشد. در مطب، دکتر حاتم به یکی از دوستان آقای مودت می‌گوید که بیماری به نام م. ل. پیش او بستری‌ست که به‌طور خودخواسته، تمام اعضای بدن خود را جراحی و قطع کرده و حالا برای رها شدن از دست آخرین عضوش، یعنی دست راستش، پیش دکتر حاتم آمده است. در نگاه اول و در طی فصل اول، به نظر می‌رسد که ملکوت تنها کتابی حاوی یک داستان جن و پری ساده باشد و نه بیشتر، اما حقیقت ماجرا، چیزی فراتر از این است. پزشکی که این گروه دوستی پیش او می‌روند، یک فرد عادی نیست. در واقع شاید بتوان گفت هیچ‌کدام از شخصیت‌های مرموز این داستان، عادی نیستند. رفته‌رفته با ماجراهای هولناک‌تری آشنا می‌شویم و سوالات جدی‌تری در ذهنمان شکل می‌گیرد. صادقی در ملکوت چنان هنرمندانه این فضا و شخصیت‌های عجیب و خارق‌العاده را خلق کرده که جایی خواننده به خودش می‌آید و می‌بیند که دارد از خواندن یک مکالمه‌ی معمولی بین یک زن و شوهر، به خود می‌لرزد. شخصیت‌های داستان در عین عجیب بودن، به خوبی پرداخته شده‌اند و در عین حال به خوبی خواننده را غافلگیر کرده و تحت‌تاثیر قرار می‌دهند. داستان‌های ترسناک انواع مختلفی دارند. مثلا بعضی از آن‌ها ترسناکند که باشند؛ برای سرگرم کردن خواننده و البته که چیز بدی در این باره وجود ندارد. اما بعضی داستان‌های ترسناک هم هستند که به آدم تلنگر بزنند و او را به خود بیاورند. همان‌طور که قبل‌تر اشاره‌ای شد، ملکوت در دسته‌ی دوم قرار می‌گیرد. در واقع گویی نویسنده از ابزار داستان استفاده کرده تا به مسائل و سوالاتی جدی در باب انسانیت، خیر و شر و اختیار و موضوعاتی از این دست بپردازد. اصلا کسی چه می‌داند؟ شاید واقعا ترسناک‌ترین موجود این عالم، خود آدمی‌زاد باشد. راستی، اگر حوصله و علاقه‌اش را داشتید، گوش دادن به کتاب صوتی ملکوت را هم پیشنهاد می‌کنیم. گوینده‌ی آن، بهنام تشکر، چنان به خوبی وظیفه خود را انجام داده که فضای کتاب به خوبی پیش چشم خواننده (یا شنونده!) زنده می‌شود و هر جمله‌ای را کاملا از نزدیک احساس می‌کند. بخشی از کتاب ملکوت: مسئله برای من باور کردن یا باور نکردن است. نه بودن یا نبودن. زیرا من همیشه بوده‌ام! در همه سفرهایم، پای پیاده، در دل کجاوه‌ها، روی اسب‌ها و درون اتومبیل‌ها، وقتی که برف و بوران جاده‌ها را مسدود می‌کرد، یا آن زمان که از میان درختان گل می‌گذشتم، و آن غروبی که به شهری می‌رسیدیم و به سراغ مهمانخانه‌اش می‌رفتیم یا در سحری که باران بر سرمان می‌ریخت و درِ خانه رعیتی را می‌کوفتیم که پناهمان بدهد، در صبحی که تک و تنها به میدان دهی می‌رسیدیم و از سر چاه آب برمی‌داشتم و می‌خوردم، اگر یکی از زن‌هایم همراهم بود و اگر تنها بودم، همیشه بوده‌ام. یا اگر برایتان ثقیل است جور دیگر بیان می‌کنم: احساس می‌کنم که همیشه می‌توانم باشم.   به قلم "فاطمه حیدری"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.

رمان‌های عاشقانه آری یا خیر؟  خیلی‌ها عشق را آنقدر مقدس می‌دانند که برای تعریف و شناختش هیچ راهی را مناسب و شایسته نمی‌دانند؛ حتی داستان‌ها و رمان‌های عاشقانه را عامه‌پسند می‌نامند و سطحی نازل برای آنان در نظر می‌گیرند. در کنار این خیلی‌ها، عده دیگری هم هستند که اصلا به عشق اعتقادی ندارند که هیچ، آن را دروغی انسانی می‌پندارند که آدم‌ها از آن برای رسیدن به منافع شخصی‌شان استفاده می‌کنند.  در مقابل این دو دسته کسانی هستند که عشق را مقدس می‌دانند و در عین قداست برای آن ارزشی وجودی قائلند. ارزشی که می‌تواند خودش را در هر قالبی بریزد و با شرایط وفق دهد. مثلا در قالب داستان‌ها و رمان‌های عاشقانه، غزل‌واره‌ها، فیلم‌ها و ... قالب‌هایی که در همه آنها حداقل وجود دو انسان کافیست تا آن قالب شکل بگیرد. در این میان، ادبیات و نویسندگان ادبی به شکلی اعجاب‌انگیز از عشق بهره برده‌اند. بهره‌هایی که بسیاری‌شان جاودانه شد، عده‌ای مهر عامه‌پسندی خوردند و برخی از دنیای ادبیات طرد شدند.  رمان عاشقانه شاید بتوان گفت رمان‌های عاشقانه یکی از محبوب‌ترین انواع ادبی در بین رمان‌هاست که دلخواهان فراوانی دارد. رمان‌های عاشقانه عجیبند بسیار عجیب؛ رمان‌هایی هستند که با حضور تنها یک نفر می‌توان یک رمان عاشقانه نوشت؛ چرا؟ به همان دلیل که عشق در هر قالبی می‌تواند خود را جای بدهد، برای هر موجودی یا شیئی، با هر تعداد نیز می‌تواند تعریف شود.  یکی دیگر از عجایب رمان‌های عاشقانه این است که می‌توانند در کنار هر موضوع دیگری همچون ژانر وحشت، فانتزی، جنایی، علمی- تخیلی به راحتی قرار گیرند و آنچنان با آن‌ها درهم‌آمیزند که کشش و تعلیق و نقطه اوج و پایان آن را در دست گیرند.  فضا در رمان‌های عاشقانه بیشتر محدود به فضای جسمی و اروتیک شخصیت‌های داستان می‌شود الا رمان‌هایی که بخواهند از عشق استفاده‌های دیگری مثل گرفتن نتیجه اخلاقی یا استفاده از بهره‌وری‌های تعلیقی عشق داشته باشند.  جالب است بدانید که کارشناسان ادبی بر این باورند که شروع ژانر عاشقانه احتمالاً به قرن هجدهم بازمی‌گردد؛ اما محبوبیت این ژانر به قرن نوزدهم و جین آستن و خواهران برونته برمی‌گردد.   عشق با وجود انکار بسیاری در طول تاریخ همچنان تک‌تاز با اسبی براق و خستگی‌ناپذیر به پیش می‌راند، عرصه ادبیات را از آن خود می‌کند و سربلند به پیش می‌راند. این مطلب به معرفی بهترین رمان‌های عاشقانه پرداخته؛ بهترین‌هایی که از نظر هر فرد ممکن است بهترین دیگری روی دست آن را زده باشد یا بزند. برترین رمان های عاشقانه 1. چشم هایش از همان ابتدای آفرینش عشق، چشم‌ها نقش بسیار مهمی را در داستان‌ها و رمان‌های عاشقانه ایفا کرده‌اند. چشم‌هایش معروف‌ترین اثر بزرگ علوی بلکه یکی از معروف‌ترین رمان‌های عاشقانه ایرانی است که دقیقا با همین عنوان به نگارش درآمده است.  این رمان نگاهی عمیق به جامعه‌ی ایران در دوران استبداد رضاشاه پهلوی دارد؛ بزرگ علوی در رمان چشم‌هایش، تصویری هنرمندانه از زندگی نقاشی برجسته ملقب به استاد ماکان را ارائه می‌دهد که در تقابل با حکومت دیکتاتوری پهلوی اول قرار می‌گیرد. چشم‌هایش یکی از بهترین رمان‌های عاشقانه ایرانی است که با کششی فراوان به موضوع عشق، هنر و مبارزه برای این دو می‌پردازد. مخاطب چشم‌هایش در طول خواندن رمان با چالش‌های اخلاقی و اجتماعی فراوان و متفاوتی روبرو می‌شود. قسمتی از کتاب چشم هایش: زنی با قد متوسط موقر و خوش‌اندام وارد حیاط شد و به طرف سرسرا رفت چند قدمی که نزدیک شد، نگاهی پر از تعجب به سرسرا انداخت. معهذا راهش را ادامه داد. از یکی از شاگردها که از پله ها پائین می‌آمد چیزی پرسید. من فورا پنجره اطاقم را باز کردم و پرسیدم: «خانم، چه فرمایشی داشتید؟» دلم تاپ تاپ می کرد به زور خودم را نگه داشتم. حس می‌کردم واقعه‌ای که سال‌ها چشم به راهش بودم دارد اتفاق می‌افتد گویی به خودم مژده می‌دادم یافتمش صاحب چشم‌ها را پیدا کردم این آن چشم‌هایی است که استاد مرا عذاب داده اما هنوز خود چشم‌ها را ندیده بودم.   2. شب های روشن کل داستان شب‌های روشن در چهار شب روایت می‌شود. داستان در شبی روشن آغاز می‌شود؛ شب‌های روشن ویژگی کلان‌شهر سن‌پترزبورگ است که به دلیل داشتن بیشترین عرض جغرافیایی در کره زمین، خورشید در تابستان‌ها به‌صورت کامل غروب نمی‌کند و شب تا صبح نیز هوا روشن است.  جوان که دلبسته دخترک می‌شود، اگرچه در ظاهر عشقش ناکام می‌ماند؛ اما همین عشق باعث می‌شود او از انزوایش خارج شود و راهی نو در پیش روی زندگی‌اش باز می‌‌شود. قسمتی از کتاب شب های روشن: هیچ می‌دانید کار من به کجا کشیده بود؟ می‌دانید، من مجبورم که سالگرد رؤیاهای خود را جشن بگیرم، سالگرد آنچه را که زمانی برایم دلچسب بود، امّا در واقع هرگز وجود نداشت، زیرا این جشن یادآور رؤیاپردازی‌های بی‌معنیِ وهم‌گونه گذشته است، رؤیاهای احمقانه‌ای که دیگر وجود ندارند، زیرا چیزی ندارم که جایگزین آن‌ها کنم؛ آخر رؤیا را باید تجدید کرد.   3. گتسبی بزرگ جی. گتسبی میلیونری اسرارآمیز است که به دلیل تعدد مهمانی‌های باشکوه و بی‌نظیر که برپا می‌کند معروف شده است. اسکات در گتسبی بزرگ می‌کوشد تا جلال و شکوه جامعه ثروتمند را در دید مخاطب بشکند. گتسبی با این که همه چیز دارد از ثروت و قدرت و مقام، اما در آرزوی یک چیز است و آن به دست آوردن دیزی است. راوی داستان، دخترعموی گتسبی نیک است. گتسبی هم آدم قابل ترحمی است و هم انسانی که هر کاری می‌کند تا به خواسته‌اش برسد و این دو نقش تعریف شده برای گتسبی را خود خواننده انتخاب می‌کند که با کدامشان زمان را دنبال کند.  قسمتی از کتاب گتسبی بزرگ: تنها چیزی که توی اتاق اصلا تکان نمی‌خورد کاناپه خیلی بزرگی بود که روی آن دو زن جوان انگار شناور شده بودند، سمت بالا درست مثل بادکنک نخ بسته. هردو سفید پوشیده بودند و لباسشان چنان چین و تابی داشت که انگار بعد از پرواز کوتاهی در اطراف خانه تازه پفشان دررفته بود. گویا چند لحظه‌ای ایستاده بودم و به شترق پترق پرده‌ها و غیر غیر تابلویی که روی دیوار بود گوش می‌دادم. بعد صدای بوم‌بوم آمد. چون تام بیوکنن پنجره‌های پشتی را بست و باد حبس شده توی اتاق از نفس افتاد و پرده‌ها و قالی‌ها و آن دو زن جوان آهسته‌آهسته عین بادکنک آمدند پایین روی زمین...   4. مادام بوآری اگر اغراق نباشد، یکی از برترین و بهترین رمان‌های عاشقانه در ادبیات فرانسه را باید مادام بوآری دانست. کتاب عاشقانه‌ای که نه تنها در فرانسه بلکه در ادبیات کل جهان فراگیر شد.  کارشناسان بر این باورند که نثر قوی فلوبر در محبوبیت این رمان بسیار مؤثر بوده است. این رمان درباره زنی به نام اما بوآری است، زنی که تنها به دنبال لذت در زندگی است. اما همسر یک پزشک گمنام ساکن یک شهرک دورافتاده است، اما شخصیتی بسیار با صلابت، سنگین و اجتماعی دارد.  مادام بوآری علاوه بر نثری عاشقانه و احساسی به موضوع مهم دیگری به نام انسان‌شناسی نیز می‌پردازد. عشق، امید، انتظار و روابط اجتماعی، مسائلی است که در این رمان به صورت عمیق و دقیق فلوبر‌ به آنها پرداخته است. قسمتی از کتاب مادام بوآری: گردنش از یقه تاشده پیرهن بیرون بود. گیسوانش را فرق نازکی از وسط باز می‌کرد که به پیروی از انحنای سر کمی فرورفتگی داشت. دو دسته موی سیاهش آن‌چنان صاف بود که هرکدام به نظر یک تکه یکپارچه می‌آمد و پس از آن که روی شقیقه‌هایش چین برمی‌داشت در پشت سر در یک گلگیس درشت محو می‌شد این نوع چین را، که نوک گوش‌هایش بفهمی‌نفهمی از زیرشان بیرون می‌زد پزشک روستایی نخستین باری بود که به عمرش می‌دید. گونه‌های دختر صورتی بود مثل مردها عینکی بی‌دسته داشت که آن را میان دو دگمه پیش‌سینه‌اش فروکرده بود.   5. آناکارنینا برخی منتقدان آناکارنینا را بهترین رمان عاشقانه تاریخ دانسته‌اند. رمانی که در آن نویسنده بزرگ لئو تولستوی کوشیده تا شرح حال روابط میان خانواده‌های روسی در قرن نوزدهم را روایت کند.  البته که عشق تنها بخشی از این رمان پرماجرا است. مباحث اخلاقی، مذهبی و هویتی از جمله موارد دیگری هستند که در خلال داستان به آن‌ها پرداخته می‌شود.  اساس این رمان بر پایه زندگی سه زوج شکل می‌گیرد و داستان کتاب از جایی شروع می‌شود که آنا و ورونسکی به شدت به همدیگر دل می‌بازند و پس از آن است که آنا دنیای اطراف خودش را به شکل متفاوتی می‌بیند. حال دیگر عشق پرشور او به ورونسکی همه‌چیز را تحت تاثیر قرار می‌دهد. آنا زنی جذاب و خوش‌سیماست و عصیان و ایستادگی او در برابر سنت‌های جامعه و سختی‌هایی که متوجه او می‌کند باعث شده آنا بر سر زبان‌ها بیفتد. آنا یکی از مهم‌ترین زنان جهان دنیای ادبیات است.  قسمتی از کتاب آناکارنینا: لوین تقریباً هم‌سن اوبلونسکی بود و دوستی صمیمانه آنان تنها به سبب خوردن یک فنجان قهوه یا یک لیوان نوشیدنی نبود. لوین دوست و رفیق اوایل جوانی او بود. به‌رغم وجود صفات و سلیقه، آنان به یکدیگر علاقمند بودند درست همانند کسانی که از اوایل دوره جوانی با هم بوده‌اند؛ اما با وجود این دوستی درست مانند اشخاصی که در زندگی خود خط‌مشی‌های متنوعی را برگزیده‌اند هر کدام از آنان هر چند هنگام بحث حتی خط مشی طرف مقابل را توجیه می‌کرد اما در قلب خود آن خط مشی را ناچیز می‌شمرد.    6. عشق سال های وبا عشق سال های وبا یکی از بهترین رمان‌های عاشقانه است. داستان این رمان در مورد فلورنتینو، جوانی لاغر اندام و نحیف از خانواده‌ای متوسط است. او فرزند نامشروع مردی است که صاحب یک شرکت کشتیرانی است و در کودکی پدرش را از دست داده و با مادرش که مغازه‌ای خرازی دارد زندگی می‌کند.  نثر صادقانه و روان مارکز در این کتاب بیشتر از صد سال تنهایی است. بنابراین اگر تازه به جرگه کتاب‌خوانان وارد شده‌اید از عشق سال‌های وبا شروع کنید.  قسمتی از کتاب عشق سال های وبا: با وجود اینها هیچ کجای آن خانه از نظر پاکیزگی و آراستگی به کتابخانه آنجا نمی‌رسید که نمازخانه دکتر اوربینو بود تا هنگامی که کهولت سن او را از آنجا به درآورد. در خلوت، آنجا او روی دیوارهای دور میز چوب گردو و صندلی چرمی براق متعلق به پدرش را پر از قفسه‌های کتاب کرده بود؛ حتی از چهارچوب پنجره‌ها نیز برای گذاشتن کتاب استفاده می‌کرد و سه هزار جلد کتاب خود را که همگی دارای جلد چرمی طلاکوب بودند و آرم خانوادگی او روی آنها چاپ شده بود، به طور مرتب در قفسه ها چیده بود.   7. تاریخ عشق کتاب تاریخ عشق روایت رمان در زمان گذشته و آینده در حال حرکت است. توسط چندین شخصیت و چندین قالب اعم از نامه‌ها، خاطرات روزانه، رمان در زمان و ... روایت می شود. مادر آلما سینگر نویسنده است ولی مبتلا به تنهایی است و او تلاش می‌کند تا برای مادرش راه چاره‌ای پیدا کند. او فکر می‌کند علاج مادرش دیدار با نویسنده کتابی است که مادرش مشغول به ترجمه آن است.  آن سوی نیویورک، پیرمردی به نام لئو گورسکی تلاش می‌کند تا کمی بیشتر زنده بماند. او روزهایش را با فکر و خیال درباره‌ی عشق از دست رفته‌اش سپری می‌کند؛ عشقی که شصت سال پیش، قریحه و قدرت نوشتن یک کتاب را در او به وجود آورد. گرچه لئو از این موضوع بی‌خبر است، کتابش با گذر از اقیانوس‌ها و نسل‌ها و با تغییر زندگی‌های بی شمار، از گزند زمان مصون مانده است. قسمتی از کتاب تاریخ عشق: آگهی فوتم را که بنویسند فردا یا پس‌فردا در آن خواهند گفت: از لئو گورسکی آپارتمانی پر از کثافت به جا مانده است. عجیب است که تا به حال زنده به گور نشده‌ام. خانه بزرگی نیست باید تمام تلاشم را بکنم تا راه میان تخت و توالت توالت و میز آشپزخانه میز آشپزخانه و در ورودی را باز نگه دارم. امکان ندارد بتوانم از توالت تا در ورودی بروم باید از راه میز آشپزخانه بروم. بدم نمی‌آید تخت را گوشه چپ زمین بیسبال، توالت را ایستگاه اول، میز آشپزخانه را ایستگاه دوم و در ورودی را ایستگاه سوم آن تصور کنم اگر در رختخواب باشم و زنگ در را بزنند باید توالت و میز را دور بزنم تا به در برسم. اگر برونو پشت در باشد بدون کلامی او را به داخل راه می‌دهم و در حالی که غریو جمعیت نامرئی در گوشم طنین میاندازد به دو به رختخواب برمی‌گردم.   8. بلندی‌های بادگیر امیلی بلندی‌های بادگیر را با زبانی بسیار ساده نگاشت، زبانی که در ابتدای امر از استقبال آنچنانی برخوردار نشد اما به مرور زمان جای خود را در دنیای ادبیات پیدا کرد. روایت عشق و انتقام و خشم و نفرت است. این کتاب بارها به عنوان برترین رمان عاشقانه در ادبیات انگلیس انتخاب شده است.  جالب است بدانید عنوان اصلی کتاب «وادِرینگ هایتس» است به همین معنای «بلندی های بادگیر»، اما واقعیت این است که وادِرینگ هایتس نام مکانی است که داستان در آن روی می‌دهد (و البته مشخصات جغرافیایی‌اش طوری است که در «بلندی» واقع شده است و «بادگیر» هم هست). قسمتی از کتاب بلندی های بادگیر: پس از نوشیدن اولین فنجان چای در حالی که منتظر دومین فنجان بودم شروع به صحبت کردم عجیب است از این متحیرم که چگونه عادت، باعث شکل گیری سلیقه‌ها و عقاید مختلف می‌شود. برای خیلی‌ها وجود شادی و خوشبختی در این شکل زندگی انزواطلبانه‌ای که شما دارید قابل تصور نیست؛ اما به جرئت می‌توانم بگویم که بودن در میان خانواده و به خصوص داشتن همسری چنین دوست داشتنی که بر قلب و خانه‌تان حکومت می‌کند...   9. مادام کاملیا مادام کاملیا مشهور‌ترین اثر الکساندر دوما با روایتی پرکشش از عشقی نافرجام میان مردی از طبقه‌ اشراف و زنی عیاش است. در این رمان مرد جوان اصیلی به اسم آرمان دووال عاشق زنی زیبا به نام مارگریت گوتیه می‌شود. مارگریت به دلیل ولخرجی، عیاشی و سبکسری‌اش میان مردم شهر مشهور است. اما هیچ‌کدام از این‌ها جلودار آرمان نیست. این جوان مرفه در یک نگاه دلباخته‌ی زنی پردردسر شده است و این شروع جدالی چند طرفه میان پول، مرگ، حسادت و دلدادگی خواهد بود.  قسمتی از کتاب مادام کاملیا: شاید به نظر خیلی‌ها مسخره باشد اما دلسوزی و نیک‌‌خواهی من در حق زنان بی حد و حصر است و حتی به خودم زحمت نمی‌دهم بر سر این دلسوزی بحث کنم.از آن روز به بعد دیگر هرگز نتوانسته ام زنی را در نگاه اول تحقیر کنم.   10. یک زندگی کتاب یک زندگی داستان زندگی یک زن به نام ژانت است که از کودکی تا سالخوردگی‌اش را روایت می‌کند. ژانت اتفاق بسیار در زندگی برایش می‌افتد اما او در تلاش خستگی‌ناپذیر به پیش می‌رود.  قسمتی از کتاب یک زندگی: پاهایش تیر می‌کشیدند تب کرده بود. برخاست. پابرهنه با بازوان عریان در جامه‌ای دراز که در آن به شبح می‌مانست از برکه نور کف اتاق گذشت، پنجره را باز کرد و نگاه کرد. شب چنان روشن بود که می‌شد همه چیز را چنان که در روشنایی روز باشند دید دخترک دیار کودکی‌اش را بازشناخت. پیش از هر چیز روبه رویش چمنزاری گسترده بود که در نور شبانگاهی به زردی گره می‌نمود. دو درخت تنومند و نوک تیز در مقابل کاخ قد برافراشته بودند. یکیشان درخت چنار بود که در شمال قرار داشت و دیگری زیزفون بود در جنوب.   به قلم "نجمه نیلی پور"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

نزدیک شدن به تاریخ دهم ربیع الثانی وفات بانوی بزرگ شیعیان حضرت فاطمه معصومه (س) بهانه‌ای شد تا کتاب‌های آموزنده و جذاب را درباره حضرت معصومه (س) به شما معرفی کنیم. در این مطلب با 10 کتاب مفید و برتر در مورد زندگی، تاریخ و سیره بانوی گرانقدر حضرت فاطمه معصومه (س) آشنا می‌شوید؛ کتاب‌هایی جذاب برای سلیقه‌ها و سنین متفاوت از کودک تا بزرگسال. حضرت امام صادق(ع) می فرمایند: تدخل بشفاعتها شیعتی الجنة باجمعهم؛ به شفاعت حضرت فاطمه معصومه(س) همه شیعیانم به بهشت می‌روند. مختصری درباره بانوی بزرگوار جهان تشیع حضرت فاطمه معصومه (س)  کریمه اهل بیت، حضرت فاطمه معصومه (س) دختر موسی بن جعفر (ع)، هفتمین امام شیعیان و نجمه خاتون است، که در مدینه منوره در آغاز ماه ذی القعده سال 173 هجری قمری، دیده به جهان گشود و در دهم ماه ربیع الثانی سال 201 در قم وفات یافت.  حضرت فاطمه معصومه (س) از بانوان گرانقدر و والا مقام، با مقام علمی بالا، مایه فخر و مباهات و افتخار جهان تشیع است. دختری در اوج قله تعالی انسانی که نشان می دهد زن بودن چه گوهر و فضیلت گرانبهایی است. نام حضرت معصومه، فاطمه است و در کتاب‌های روایی و تاریخی از آن حضرت، با عنوان فاطمه بنت موسی بن جعفر (ع) یاد شده است. حضرت معصومه با نام فاطمه، بعد از حضرت زهرا (س) نمونه‌ای از وجود بانوی بزرگ اسلام حضرت زهرا (س) بود و در راستای اهداف حضرت فاطمه زهرا (س) در سطح بسیار عالی درخشید و همچون او در دوران جوانی در راه ارتقای دین و تأیید ولایت امامان جان خود را فدا کرد. حضرت فاطمه معصومه(س) به دلیل اینکه دارای طهارت روح و کمالات معنوی بالایی بود (همچنان که به زائرانش وعده بهشت داده شده) معصومه لقب گرفت. حضرت معصومه(س) از جایگاه بسیار رفیعی برخوردار بود و تنها بانویی است که دختر، خواهر و عمه امام معصوم است و در زیارتش‌ می‌خوانیم: السلام علیک یا بنت ولی الله (دختر امام موسی کاظم(ع))  السلام علیک یا اخت ولی الله (خواهر امام رضا(ع)) السلام علیک یا عمه ولی الله (عمه امام جواد(ع)) معرفی 5 کتاب داستانی تاثیرگذار و جذاب در مورد حضرت فاطمه معصومه (س) 1. دختر ماه  کتاب دختر ماه به قلم سارا عرفانی، داستانی زیبا و جذاب از زندگی حضرت فاطمه معصومه (س) است که انتشارات مدرسه آن را منتشر کرده است. سارا عرفانی نویسنده دختر ماه متولد سال 1361 و فارغ التحصیل کارشناسی فلسفه اسلامی دانشگاه شاهد است. از دیگر آثارش می‌توان به پنجشنبه فیروزه‌ای، لبخند مسیح، زنگ عبور و عطر عطش اشاره کرد. کتاب دختر ماه یکی از کتاب‌های مجموعه ریحانه است که در قالب 18 فصل و 120 صفحه، زندگی‌نامه حضرت معصومه (س) از هنگام تولد حضرت معصومه (س) تا هنگام مهاجرت و شهادت ایشان را روایت می‌کند. حضرت فاطمه معصومه(س) ملقب به معصومه خواهر امام علی بن موسی الرضا(ع) امام هشتم شیعیان و دختر امام موسی کاظم (ع) است. مادر حضرت معصومه (س) نجمه خاتون نام داشت و آرامگاهش در قم است. کتاب دختر ماه در عین پایبندی به مستندات تاریخی، داستانی روان، زیبا و تاثیرگذار از اخلاق و رفتار بانوی بزرگوار، حضرت فاطمه معصومه را روایت می‌کند. دختر ماه نگاهی نو و تازه به زندگی زنان نامدار اسلام دارد. گرچه دختر ماه برای رده سنی نوجوانان منتشر شده اما از دیدگاه خوانندگان کتاب دختر ماه برای بزرگسالانی که با شخصیت‌های این کتاب می‌خندند و گاهی اشک می‌ریزند نیز تاثیرگذار و خواندنی است. بخشی از کتاب دختر ماه: مردان کاروان، مقابل در منزل امام موسی کاظم ایستاده بودند. یکی از پسران امام به نام ابراهیم در را باز کرد و خوش آمد گفت و از آنها خواست به داخل منزل بروند. ابراهیم گفت: خیلی خوش آمدید، اما پدر چند روزی به سفر رفته اند. اگر صلاح می‌دانید، چند روز مهمان ما باشید تا ایشان بازگردند. مرد گفت: کم سعادتی ماست که نمی‌توانیم امام خود را ببینیم. اما این مردان سوالاتی هم از امام موسی بن جعفر(ع) داشتند. ابراهیم لبخندی بر لب نشاند و گفت: اشکالی ندارد، سوال‌هایتان را بنویسید؛ ما آنها را به پدر می‌دهیم تا پاسخ دهند. سپس پاسخ‌ها را با پیک مورد اطمینان برای شما می‌فرستیم. فاطمه معصومه که آن زمان 6 سال بیشتر نداشت، همراه خواهرها و برادرهایش در حیاط بازی می‌کرد.   2. فصل فیروزه رمان فصل فیروزه، از آن دسته داستان‌های جذاب عاشقانه است، که درباره حضرت معصومه (س) نوشته شده است. کتاب فصل فیروزه اثر محبوبه زارع از نویسندگان معاصر است که نشر کتابستان معرفت آن را روانه بازار کرده است. نویسنده، عاشقی را مانند فیروزه می‌داند که گوهری است گرانبها و باید آن را به خوبی تراش داد، تا اصل آن دیده شود. در کتاب فصل فیروزه، داستان دختری به نام سیندخت روایت می‌شود که دختری زرتشتی و اهل یزد است. او به همراه پدر تاجرش به نقاط مختلف خلافت عباسی در سیر و سفر هستند. در یکی از سفرها، سیندخت با پسری زرتشتی و اهل نیشابور به نام کیارش آشنا می‌شود، که فیروزه تراشی ماهر است. گزیده‌ای از متن کتاب فصل فیروزه: هیچکس نمی‌داند اما این دو عاشق، کسی را جز یکدیگر نمی‌خواهند. حتی اگر پسر چیزی جز همان حجره فیروزه تراشی را نداشت، باز هم دختر ثروتمندترین تاجر نیشابور کسی جز او را انتخاب نمی‌کرد. این عشق عمیق و واقعی باطن جان هر دو دلداده زرتشتی را می‌سوزاند. یک روز صبح اما ورق برمی‌گردد؛ پسر به همه چیز پشت می‌کند و عهد می‌شکند. می‌گویند؛ کسی از نیشابور رد شده و دل از او برده است. دختر تا از زبان خودش نشنود، باور نمی‌کند....   3. به سپیدی یک رویا یکی از بهترین و جذاب‌ترین داستان های تاریخی مذهبی، کتاب به سپیدی یک رویا اثر فاطمه سلیمانی ازندریانی است، که توسط انتشارات نیستان در اختیار مخاطبان علاقمند به داستان‌های مذهبی قرار گرفته است. فاطمه سلیمانی ازندریانی، نویسنده جوان ایرانی در سال 1342 به دنیا آمد. وی لیسانس اقلیم شناسی دارد و تاکنون جوایز و افتخارات بی‌شماری از جمله لوح تقدیر همایش جلوه سوگ را به دست آورده است. نویسنده در کتاب به سپیدی یک رویا با زبانی که هم کشش داستانی دارد و هم تاریخی، روایتی از زندگی حضرت فاطمه معصومه (س) را از دوره پس از هجرت امام رضا (ع) از مدینه به مرو بیان می‌کند، که در پی آن حضرت معصومه به درخواست امام رضا (ع) قدم در راه سفر مرو می‌گذارد. رمان به سپیدی یک رویا، زاویه دید تازه‌ای دارد؛ از این جهت که راوی داستان یکی از کنیزان حضرت فاطمه معصومه (س) است که به شکل واقعی و زنده روایت داستان را در ذهن مخاطب تداعی می‌کند. متن و زبان کتاب به سپیدی یک رویا سرشار از ظرافت‌های بیانی زنانه است که توسط نویسنده آن خانم فاطمه سلیمانی به زیبایی هرچه تمام‌تر ترسیم شده است، از دیگر ویژگی‌های متن می‌توان به فضاسازی داخلی درون منزل، شرح رفت و آمدها و نگاه مردم به امام معصوم در آن دوران تاریخی اشاره کرد.  بخشی از کتاب به سپیدی یک رویا:  فاطمه معصومه از پشت پرده اشک، اسما را ملامتگر نگاه کرد. اسما بی‌ توجه به فاطمه غیضش را فرو داد: علی گفت رفتنم را بازگشتی نیست، تو می‌گویی انشاالله برمی‌گردد؟ عزیزکم برای خدا که سخت نیست! فاطمه مهربان می‌گوید: علی حجت خداست بر زمین، علی عالم آل محمد است. علی خود می‌داند آنچه بر او خواهد رفت. جانم به فدای علی! جانم به فدای تو! چه کنم که آتش غمتان سرد شود؟ اسما بلند گریست: رهایمان کن.  کتاب به سپیدی یک رویا به مخاطبانی پیشنهاد می‌شود که می‌خواهند اطلاعات تاریخی قابل توجهی از زندگی امام هشتم شیعیان امام رضا و خواهر ایشان حضرت فاطمه معصومه داشته باشند.   4. معصومه (علیها السلام) کتاب معصومه (علیها السلام) اثر نرجس شکوریان فرد است که عهد مانا آن را به چاپ رسانده. نویسنده در کتاب معصومه (ع) از کتاب «زن در آینه جلال و جمال» اثر آیت الله جوادی آملی الهام گرفته است. در جای جای کتاب معصومه (ع) ارجاعاتی نیز به کتاب‌های دیگر به چشم می‌خورد، برخی از اتفاقات دوران زندگی حضرت معصومه (س) در کتاب معصومه(ع) در 39 بخش بازگو شده و هر قسمت، داستان کوتاهی از زندگی حضرت معصومه است که به صورت زنجیروار به زندگی امروزی متصل می‌شود و الگویی می‌شود برای زنان دختران و مادران امروز. بخش‌هایی از کتاب حضرت معصومه:  - مادر، مسئولیت‌های پرورشی ویژه به عهده دارد او در هنگام بارداری و مراقبت از بچه، همواره باید از اندیشه‌ها، کارها و حرف‌هایی که بر کودک تاثیر بد می‌گذارد، دوری کند.  - زن باید علم خود را به شکل هنر نشان دهد و مرد باید هنر خود را در قالب حکمت درآورد. - خداوند جلال زن را در جمال او قرار داده است و جمال مرد در جلال او نهفته است.   5. عشق هشتم کتاب عشق هشتم، کتابی داستانی تاریخی با نگاهی نو به زندگی و زمانه حضرت معصومه (س) و برادرش امام رضا (ع) است، که توسط کمال السید، نویسنده معاصر عرب زبان و پژوهشگر زندگی و تاریخ امامان و اهل بیت نگاشته شده است. ترجمه کتاب عشق هشتم را حسین سیدی عهده‌دار شده و انتشارات مدرسه نیز آن را به چاپ رسانده است. کمال السید نویسنده عراقی الاصل بیش از 130 کتاب و اثر پژوهشی در کارنامه خود ثبت کرده است. عشق هشتم روایت داستانی از حضرت معصومه و امام رضا در 38 فصل است که به شرح وقایع کامل سفر حضرت معصومه و برادرانش و شهادت آنان به دست دشمنان، بیماری حضرت معصومه، وفات ایشان در شهر مقدس قم و همچنین سفر امام رضا (ع) از مدینه به خراسان و شرح تحمیل ولایت‌عهدی به آن حضرت تا شهادت ایشان پرداخته است. همچنین شهادت امام موسی کاظم، شرح امامت امام هشتم و تاریخ آن زمان، گفتگوی امام رضا با دانشمندان و مردم آن زمان و ماجرای لباس سبز نماد شیعیان، همگی در کتاب عشق هشتم بیان شده است. متن کتاب عشق هشتم فصیح، رسا و روان است. نویسنده ابتدای کتاب را با شعری از حضرت علی بن موسی الرضا (ع) مزین می‌کند، وی در پایان کتابش کرامات حضرت معصومه (س) را بیان می‌کند. عشق هشتم عنوان رمان برگزیده انجمن قلم ایران و جشنواره رضوی را به خود اختصاص داده است. خواندن کتاب عشق هشتم را به دوستداران آشنایی با زندگی بزرگ بانوی شیعیان حضرت معصومه و خانواده بزرگ ایشان توصیه می‌کنیم.   معرفی 3 کتاب تاریخی مفید و برتر در مورد حضرت فاطمه معصومه(س) 1. حضرت معصومه (س) فاطمه دوم کتاب حضرت معصومه (س) فاطمه دوم، از جمله آثار محمد محمدی اشتهاردی است، که توسط نشر اخلاق به چاپ رسیده است. کتاب حضرت معصومه (س) فاطمه دوم را می‌توان در سه فصل خلاصه کرد: نویسنده در فصل اول این کتاب؛ به مواردی چون پیشینه تاریخی قم، قم قبل از اسلام، قم پس از اسلام، قم در عصر خلافت عباسیان، مهاجرت شیعیان کوفه به قم، شخصیت‌های برجسته شیعه قم و همچنین نگاهی به پیشینه حوزه علمیه و تحولات آن در قرون مختلف پرداخته است. در فصل دوم کتاب حضرت معصومه (س) فاطمه دوم، نویسنده، به بیان زندگی‌نامه حضرت معصومه از آغاز تا شهادت حضرت، فضایل حضرت معصومه و کرامات ایشان، سیر تاریخی بارگاه مطهر حضرت معصومه اشاره می‌کند و در فصل پایانی کتاب، موضوعاتی از قبیل مسجد جمکران، امامزادگانی که در کنار مرقد مطهر حضرت معصومه هستند، همچنین شخصیت‌های معروف مدفون در قم، مکان‌های دیدنی و مساجد معروف قم پرداخته است. کتاب حضرت معصومه (س) فاطمه دوم، با شعری به نام پرتویی از تلالوء زهرا آغاز می‌شود و در بخشی از مقدمه کتاب بیان شده است که؛ در این میان آگاهی به زندگی حضرت معصومه که گلی از گلستان خاندان نبوت و حرمش دارالشفای آل محمد است و آگاهی به سرزمین مقدس قم و برکات این سرزمین، ماجرای مسجد جمکران، مسجد جمکران و پایگاه بودن قم برای حکومت جهانی حضرت مهدی(عج) و... هر کدام فرهنگی پربار و سازنده است، که موجب هدایت و رشد بیشتر شده و ما را در مسیر ترقیات معنوی، مددکاری نیرومند، در سطح عالی خواهد بود.   2. فاطمه شهر قم کتاب فاطمه شهر قم، نوشته ابوالفضل هادی منش درباره کریمه اهل بیت حضرت فاطمه معصومه (س) است که نشر جمال آن را به چاپ رسانده است. کتاب فاطمه شهر قم، بازنویسی 20 حکایت جذاب و خواندنی از کرامات بانوی بزرگوار حضرت معصومه (س) و برگرفته از کتاب کراماتی از کریمه اهل بیت نوشته علیرضا سبحانی نسب است.  معنی کرامت در داستان‌های دینی اینگونه تعریف شده: گذاشتن تاثیری عجیب بر عالم ماده به اراده خدا توسط فردی که پیامبر نیست. حکایت‌ها و داستان‌های کتاب فاطمه شهر قم همگی واقعی و باورپذیر است و همگان با خواندن روایت‌های این کتاب تاثیرگذار و جذاب، ضمن آشنایی با کرامات بزرگ بانوی شیعیان حضرت معصومه(س)  پیوند ایمانی و قلبی عمیق با خاندان اهل بیت برقرار می‌کنند. گزیده‌ای از کتاب فاطمه شهر قم: حاج تقی کرکره مغازه را بالا زد و کلید به در انداخت. او عادتش بود اول رو به حرم می‌ایستاد و یک سلام به حضرت معصومه(س) می‌داد و بعد شروع به خواندن زیارت‌نامه ایشان می‌کرد. او زیارتنامه را حفظ بود همینطور که کارهایش را می‌کرد زیر لب زیارت نامه هم می‌خواند به جمله «یا فاطمه اشفعی لی فی الجنه» که می‌رسید، دست از کار می‌کشید و این جمله را رو به حرم می‌گفت...   3. فاطمه معصومه، مهمان 17 روزه  کتاب معتبر و جذاب فاطمه معصومه مهمان 17 روزه، نوشته فرید مسعودی است که توسط انتشارات دلیل ما در 200 صفحه منتشر شده است. در بخشی از این اثر، ضمن بیان زندگی و شخصیت والای فاطمه معصومه (س) و بیان فضایل معنوی، اخلاقی و کرامات ایشان به معرفی خاندان حضرت معصومه و گوشه‌ای از زندگی معنوی ایشان، ورود آن بانوی نمونه به شهر قم، اقامت کوتاه وی و وفات ایشان پرداخته شده است. در بخش دیگر کتاب فاطمه معصومه مهمان هفده روزه، نویسنده به تاریخچه حرم مطهر حضرت معصومه (س)، آداب زیارت، جایگاه والای شهر قم، فضیلت زیارت فاطمه معصومه و همچنین بیان اشعاری در مدح ایشان می‌پردازد. فرید مسعودی کتاب فاطمه معصومه (س) مهمان هفده روزه را اولین زندگی‌نامه حضرت معصومه می‌داند، که ضمن مستند بودن مطالب، به ارائه تصاویر رنگی از حرم مطهر ایشان (از آغازین تصاویر تا کنون) همراه با توضیحات اجمالی، اختصاص دارد. از کتاب فاطمه معصومه (س) مهمان هفده روزه می‌خوانیم:  در سال 201 زمانی که امام رضا به اجبار به خراسان منتقل شده بود، حضرت معصومه(س) بعد از یک سال تحمل دوری برادر بزرگوارش و در پی نامه حضرت رضا(ع) به وی تصمیم می‌گیرد، که به همراه برادرانش از مدینه عازم خراسان شود و هنگامی که به شهر ساوه می‌رسند عوامل حکومتی مامون در شهر ساوه به کاروان حضرت معصومه حمله می‌کنند و همراهان آن حضرت را به شهادت می‌رسانند.  حضرت معصومه(س) در شهر ساوه بیمار می‌شوند. در مورد بیماری حضرت معصومه دو احتمال بیان شده است: اول اینکه؛ ایشان به دلیل شهادت 23 تن از همراهانش دچار درد و اندوه فراوان شده و بیمار می‌شود، و دیگر اینکه به دست مامون و مامورانش در ساوه مسموم می‌شود. (طبق نوشته جعفر مرتضی عاملی در کتاب حیات الامام الرضا)  کتاب فاطمه معصومه مهمان 17 روزه را به خوانندگانی که طالب شناخت زندگی و فضایل معنوی حضرت معصومه، کریمه اهل بیت هستند پیشنهاد می‌کنیم.   معرفی 2 کتاب آموزنده در حوزه کودک و نوجوان درباره حضرت فاطمه معصومه (س) 1. نگاهی به زندگانی حضرت معصومه (س)  کتاب نگاهی به زندگانی حضرت معصومه (س) اثر غلامرضا حیدری ابهری است، که انتشارات به‌نشر آن را روانه بازار کرده است. غلامرضا حیدری ابهری متولد فروردین 1348 در تهران، نویسنده و محقق در حوزه تعلیم و تربیت کودکان است. وی تحصیلاتش تا دوره دبیرستان را در تهران گذراند و به خاطر علاقه به علوم دینی به شهر قم رفت و در حوزه علمیه قم تحصیلاتش را ادامه داد. کتاب نگاهی به زندگانی حضرت فاطمه معصومه (س) روایتی داستانی از زندگی حضرت معصومه کریمه اهل بیت خواهر امام هشتم شیعیان است و به زبانی ساده و روان همراه با تصاویر زیبا و جذاب برای گروه سنی کودک و نوجوان به نگارش درآمده و به چندین زبان زنده دنیا نیز ترجمه شده و در اختیار دوست‌داران اهل بیت قرار گرفته است. نگاهی به زندگانی فاطمه معصومه (س) در قالب هفت بخش به نام‌های تولد و دوران کودکی، آغاز رنج‌ها و شهادت پدر، سفر برادر به مرو، هجرت حضرت معصومه (س) از مدینه به مرو، کاروان زائران امام هشتم در ساوه، بیماری‌ و وفات دختر امام کاظم (ع) و مراسم خاکسپاری می پردازد. کتاب نگاهی به زندگانی حضرت معصومه (س) برای آشنایی کودکان و نوجوانان با زندگی و سیره حضرت معصومه (س) پیشنهاد می شود.   2. قصه‌هایی از حضرت معصومه (س) کتاب 4جلدی قصه‌هایی از حضرت معصومه (س) اثر مژگان شیخی، برای گروه سنی کودکان نگاشته شده و در انتشارات قدیانی به چاپ رسیده است. مژگان شیخی متولد سال 1341 و دارای مدرک مترجمی زبان انگلیسی است. وی از سال 63 کار نوشتن را با داستان «بلبل نوک طلا و باغ آرزوها» آغاز کرد. مژگان شیخی هم در زمینه ادبیات کودکان و هم ادبیات بزرگسالان بیش از 150 کتاب به چاپ رسانده است.  کتاب قصه‌هایی از حضرت معصومه (س) مجموعه‌ای 4 جلدی است که کودکان را با زندگی و سیره بانوی بزرگ اسلام حضرت فاطمه معصومه (س) آشنا می‌کند. عنوان جلداول کتاب، بعد از بیست وپنج سال، جلد دوم کتاب؛ راهنمای شش ساله، جلدسوم، پدر در زندان و جلد چهارم، امانت مادر می باشد. بخشی از جلد اول کتاب قصه‌هایی از حضرت معصومه با عنوان بعد از بیست و پنج سال: وقتی فقط 6 سال داشت در نبود پدر و برادر به سوال‌های شرعی چند تن از یاران پدر که از شهری دیگر آمده بودند به درستی پاسخ داد و پدرش و دیگران را به تحسین واداشت. وقتی 10 سال داشت پدرش در بغداد در زندان هارون به شهادت رسید. بعد از پدر، برادرش امام رضا(ع) به امامت رسید. به قلم "فاطمه فرخ رو" کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.