تکاپوی اندیشه: آشنایی با بهترین کتاب های فلسفه
خیلیهایمان دوست داریم در مورد فلسفه بیشتر بخوانیم و بدانیم اما نمیدانیم از کجا شروع کنیم. در این مقاله سعی کردهایم مروری بر بهترین کتابها برای آشنایی با فلسفه و شروع مطالعات فلسفی داشته باشیم. با ما همراه باشید.
فلسفه چیست؟
شاید فکر کنید فلسفه، یک دانش تخصصی است با اصطلاحات عجیب و غریب. شاید تصور کنید فلسفه صرفا به درد استادها و دانشجویان دانشگاه میخورد و برای زندگی روزمره و عادی، کاربردی نداشته باشد. تصور عمومی ما از یک فیلسوف، احتمالا یک مرد با سبیلهای بزرگ است که کلمات و اصطلاحات قلمبه سلمبهای میگوید و احیانا یک سیگار هم در گوشه لبانش جا خوش کرده!
اما سوالی که پیش میآید این است که واقعا فلسفه چیست؟ و به چه فعالیتی، فعالیت فلسفی اطلاق میشود؟ آیا فلسفه تنها مختص کتابها و محافل علمی است یا نه؟ آیا فلسفه در زندگی روزمره هم جریان دارد؟ آیا میتوان از مباحث فلسفی برای بهتر کردن کیفیت زندگی استفاده کرد؟ و در نهایت آیا زیست فلسفی، مختصات بهتری به زیست انسانی هدیه میکند یا نه؟ برای آشنایی با تاریخ فلسفه از کجا باید شروع کرد و چه کتابهایی مناسب است؟ آیا فلسفه یک دانش تاریخمند است یا اینکه زمانمند نیست؟ و سوالاتی از این دست.
تعریف فلسفه
اگر منظورمان از فلسفه، تفکر فلسفی و فلسفهورزی باشد، بسیاری معتقدند با خلقت انسان، فعالیت فلسفی نیز آغاز شده است. به عبارت دیگر، با شروع حیات انسانی، انسان فیلسوف نیز داشتهایم. در این نگاه، فلسفه زمانی متولد میشود که ما به دیده تردید در دانستههایمان بنگریم. توضیح اینکه بعضی از ادراکات انسانی با حیوانات مشترک است. مثل دیدن، شنیدن، لمس کردن و … . اما ممکن انسان به جایی برسد و از خود سوال بپرسد که آیا آنچه من میبینم و میشنوم، واقعی است؟ یا اینکه سراب است؟ اینجاست که تکاپوی فلسفی شروع میشود. میتوان گفت این سوال که واقعیت چیست، مضمون همه فعالیتهای فلسفی است. هر انسانی زمانی که قدم به وادی تردید و جستجوی واقعیت بگذارد، وارد ساحت فلسفهورزی شده است. این موضوع، محدود به مکان جغرافیایی یا زمان خاصی نیست.
اما فلسفه مصطلح و آکادمیک را اگر بخواهیم پیگیری و تعریف کنیم باید به عصر یونان و دوران سقراط و افلاطون و ارسطو برویم و ببینیم در آن زمان به چه علمی فلسفه اطلاق میشده و زیر مجموعههایش چه بوده است؟ همزمان به این نکته هم باید واقف باشیم که در طول تاریخ، این اصطلاح، تطوراتی داشته و در مکانهای مختلف و زمانهای مختلف، معانی متفاوتی از آن اراده می شده. خلاصه آنکه فلسفه را به دو قسم نظری و عملی تقسیم میکردند. در فلسفه نظری، الهیات، طبیعیات و ریاضیات مطالعه میشده و در فلسفه عملی، اخلاق، تدبیر منزل و سیاست مدن. در واقع تمام علوم برهانی آن زمان، زیرمجموعه فلسفه بوده اند. البته با گذشت زمان، در شرق و در غرب، تطوراتی برای فلسفه پیش میآید به طوری که امروزه از فلسفه، در شرق و غرب، معانی متفاوتی اراده میشود. به طور خلاصه می توان گفت فلسفه علمی است که واقعیت را بررسی می کند. اینکه چه چیزی واقعیت دارد و چه چیزی واقعیت ندارد، ملاک واقعیت داشتن چیست؟ آیا واقعیت صرفا امر محسوس و مادی است یا اینکه فراتر از آن است؟ آیا اساسا انسان دسترسی به واقعیت دارد یا خیر و ... .
چرا باید فلسفه بخوانیم؟
همانگونه که در تعریف فلسفه گفتیم، فلسفه زمانی به درد ما میخورد که احساس نیاز بکنیم. احساس نیاز به اینکه ممکن است واقعیت طور دیگری باشد. زمانی که احساس تردید و شک داریم و فکر می کنیم شاید ما واقعیت را درست متوجه نشده ایم، اینجاست که فلسفه می تواند به داد ما برسد. جایی که موریانهی شک و تردید مثل خوره به جانمان افتاده و در تمام ادارکات خود شک کرده ایم، حتی به وجود خودمان هم به دیده تردید نگاه میکنیم.
تفکر فلسفی تلاش میکند تا ما را با واقعیت آشتی دهد. در تلاش برای فهم واقعیت با ساحتهای مختلف واقعیت آشنا میشویم. در این میان، با خودمان به عنوان یک واقعیت آشنا میشویم و فلسفه به ما کمک میکند تا درک بهتری از خودمان داشته باشیم. این مسئله به قدری مهم است که بعضی از فلاسفه، موضوع علم فلسفه را، خودشناسیو معرفت نفس معرفی کرده اند. از سوی دیگر، فلسفه خادم و مادر علوم است. چرا که ابتدا موجودیت و واقعیت موضوع سایر دانشها در فلسفه بررسی میشود و بسته به نحوه واقعیت داشتنش، روش بررسی آن مشخص میشود. اثبات موضوع علوم و در پی آن، مشخص شدن روش آن علم، خدمت بسیار بزرگی از سوی فلسفه به علوم مختلف است.
شما اگر دانشجو هستید، فرقی نمیکند در چه رشتهای تحصیل میکنید، هرکجا که باشید تفکر فلسفی و فلسفهورزی به شما کمک میکند تا فهم بهتر و واقعیتری از آنچه درباره آن بحث میکنید، داشته باشید. اگر دانشجو نباشید و یک مرد یا زن در هر ساحت از ساحات فردی و اجتماعی که باشید، باز هم فلسفه و فلسفهورزی فریادرس شماست تا با فهم دقیق تر از امور پیرامون خود، رفتار بهتری داشته باشید. فلسفه، درک متفاوتی از واقعیت به شما میدهد و این درک متفاوت، در حالات روحی شما تاثیر بسزایی دارد. خیلی از اوقات، رنجهایی که میبریم ناشی از نگرش ما به واقعیت است و تغییر نگرش، میتواند در تغییر حالمان موثر باشد. فلسفه، روابط پشت پرده و مخفی موجودات را آشکار میکند. روابطی مثل قانون علیت که زیربنای همه علوم و فعالیتهای بشری است. فلسفه امور نامرئی را به ما نشان میدهد. اموری که دیده نمیشوند اما واقعیت دارند. فلسفهورزی، فعالیتی است که تفکر انتقادی را به ما میآموزد. تفکر انتقادی در همه ساحتهای زندگی به کار ما میآید و باعث میشود تا در پی تفکری بهتر، انتخابهای بهتری داشته باشیم. فلسفه به ما آگاهی و در نتیجه، انتخاب بهتری میدهد و اینگونه، با آگاهی و اختیار، انسانیت را در خودمان شکوفا کردهایم.
بهترین کتاب های فلسفه: 20 پیشنهاد منحصر به فرد
در این مطلب، به معرفی 20 کتاب که برای شروع مطالعات فلسفی مفید هستند، در خدمت شما هستیم. کتابهای انتخابی حیطههای مختلفی از فلسفه و فلسفهورزی را در بر میگیرند. برخی مرور و تحلیل مسائل مهم فلسفی هستند، برخی به بیان تاریخ فلسفه پرداخته اند و بعضی از آنها کاربرد فلسفه در مسائل روزمره زندگی را به ما نشان میدهند. لیست بهترین کتاب های فلسفی را با چند اثر در فلسفه اسلامی شروع میکنیم و در ادامه به بهترین آثار جهانی در مورد فلسفه میپردازیم.
1- اصول فلسفه و روش رئالیسم
کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم، یکی از بهترین کتاب های فلسفه اسلامی است که به قلم علامه طباطبایی نگاشته شده است. علامه طباطبایی مقالات اصول فلسفه و روش رئالیسم را در دهه 30 شمسی به صورت جزوات درسی نوشته است. کتابی که 14 مقاله دارد و می توان گفت یکی از بهترین کتاب ها در فلسفه اسلامی به زبان فارسی است. برخی از نوآوری های علامه طباطبایی منحصرا در این کتاب آمده و در کتاب های دیگر خبری از آن نیست. مثل مقاله پنجم با عنوان پیداش کثرت در ادراکات که در نوع خود محتوای بینظیری دارد. شهید مرتضی مطهری نیز حاشیهای بر کتاب زده که انتشارات صدرا آن را در پنج جلد منتشر کرده است اما متن اصلی کتاب، در یک جلد توسط انتشارات بوستان کتاب، منتشر شده است.
علامه طباطبایی در اصول فلسفه و روش رئالیسم به مباحثی چون چیستی فلسفه، علم و ادراک، ارزش معلومات، پیداش کثرت در ادراکات، ادراکات اعتباری، واقعیت و هستی اشیاء، علت و معلول، خدای جهان و جهان و … پرداخته است.
جالب است بدانید که کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم جایزه کتاب سال سلطنتی را از آن خود کرده.
اصول فلسفه و روش رئالیسم نه تنها حاوی موضوعات مهم فلسفه قدیم و جدید است بلکه محتوایی نوآورانه دارد. یکی از امتیازات کتاب، توجه به آراء فلاسفه و دانشمندان بزرگ اروپاست.
اصول فلسفه و روش رئالیسم، یک دوره مختصر فلسفه است؛ که تا جای ممکن ساده و عمومی بیان شده. به همین دلیل کتاب مناسبی برای همه افرادی است که می خواهند به فراخور حال و شرایط خود، از فلسفه بدانند. همچنین از امتیازات این کتاب، آموزش فلسفه ورزی است. علامه طباطبایی در اصول فلسفه و روش رئالیسم، قدم به قدم دست مخاطب را می گیرد و بلند بلند فکر می کند، اینگونه هم پا و هم قدم با او تفکر می کنیم و فلسفه ورزی را یاد می گیریم. اگر به مطالعات فلسفی علاقه دارید، این کتاب ارزشمند را از دست ندهید.
2- کلیات علوم اسلامی: منطق - فلسفه از مرتضی مطهری
مرحوم شهید مطهری، در زمانی که استاد دانشکده الهیات و معارف بودند، به نوشتن جزواتی درسی برای دانشجویان اقدام کردند. مجموعه آشنایی با علوم اسلامی یا همان کلیات علوم اسلامی، بخشی از این جزوههای درسی است که برای دانشجویان دوره کارشناسی تدوین شده است. جلد اول این مجموعه به دو دانش منطق و فلسفه اسلامی اختصاص دارد که شهید مطهری در آن به صورت کاملا شیوا و روان، یک آشنایی کلی از این دو دانش به مخاطب می دهد، در عین اینکه نکات مهم و دقیقی را هم خاطرنشان می کند. در میان آثار مکتوب فلسفه اسلامی، شاید این کتاب، از معدود آثاری باشد که یک استاد مسلم فلسفه، کتابی در این سبک و سیاق برای نوآموزان آن علم نوشته است. کتاب کلیات علوم اسلامی 1: منطق، فلسفه را انتشارات صدرا منتشر کرده است.
3- درآمدی بر چیستی فلسفه اسلامی: گفت و گو با جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه
ابراهیم علی پور در کتاب درآمدی بر چیستی فلسفه اسلامی، به سراغ 11 تن از اساتید مطرح حوزه و دانشگاه رفته و با آنها در مورد امکان فلسفه دینی و اسلامی، چیستی فلسفه اسلامی، تمایز فلسفه اسلامی با کلام و عرفان و نسبت فلسفه اسلامی با دین و فلسفه یونان به گفتگو نشسته. کتاب درآمدی بر چیستی فلسفه اسلامی بعد از مقدمه خوبی که درباره فلسفه اسلامی دارد، شامل گفتگوهای نویسنده با اساتیدی هم چون مرتضی جوادی آملی، مصطفی ملکیان، سید یدالله یزدان پناه، غلامحسین ابراهیمی دینانی، غلامرضا اعوانی، حسین غفاری، علی عابدی شاهرودی، غلامرضا فیاضی، سید جعفر سیدان و سید محمدمهدی میرباقری است. اگر به مطالعات فلسفه اسلامی علاقه مند هستید و مایلید تا از چند جریان فکری مختلف در مورد فلسفه اسلامی بیشتر بدانید، کتاب درآمدی بر چیستی فلسفه اسلامی پیشهاد خوبی برای مطالعه در زمینه چیستی و امکان فلسفه اسلامی است.
4- تاملاتی در فلسفه فلسفه اسلامی - دفتر اول: مباحث معرفت شناسی و روش شناختی
کتاب تاملاتی در فلسفه فلسفه اسلامی، از سید یدالله یزدان پناه، از معدود کتاب های خوب و قابل توجه در فضای فلسفه اسلامی است که به چیستی فلسفه اسلامی پرداخته است. در این کتاب برخی مباحث مهم در دو حوزۀ معرفت شناختی و روشی از مسائل فلسفۀ فلسفۀ اسلامی، در قالب هفت جستار بررسی شده اند. معیار بداهت تصوری مفاهیم بدیهی، مؤلفه های معرفت یقینی، نوع برهان مورد استفاده در فلسفه، انواع کنش های عقل نظری، شهود عقلی، روش اشراقی و بهره گیری از دین و عرفان نظری در حکمت متعالیه، عنواین این هفت جستار هستند. کتاب حاضر، که محصول تاملات سید یدالله یزدان پناه، استاد فلسفه و عرفان اسلامی است، افق های نو و جدیدی را در این زمینه به روی علاقه مندان به فلسفه گشوده است. تاملاتی در فلسفه فلسفه اسلامی توسط نشر آل احمد به چاپ رسیده است.
شاید بد نباشد که در میانه لیست بهترین کتاب های فلسفه، به دو سه کتاب داستانی در مورد فلسفه هم اشاره کنیم. یکی درباره فلسفه اسلامی و دیگری درباره فلسفه غرب.
5- مردی در تبعید ابدی: بر اساس داستان زندگی ملاصدرای شیرازی صدرالمتالهین
مردی در تبعید ابدی نوشته نویسنده محبوب ایرانی، نادر ابراهیمی، داستانی زیبا و جذاب در مورد فیلسوف مطرح عالم اسلام، ملاصدرای شیرازی است. نادر ابراهیمی، مردی در تبعید ابدی را بر اساس داستان زندگی ملاصدرا نوشته. هم چنین به سیر تطور اندیشه های عرفانی و فلسفی ملاصدرا در مسیر داستان اشاره کرده است. نادر ابراهیمی در کنار پرداختن به زندگی و آراء فلسفی ملاصدرا، به سه فیلسوف معاصر صدرا نیز پرداخته است: میرداماد، میرفندرسکی و شیخ بهاءالدین عاملی.
با خواندن کتاب مردی در تبعید ابدی، ضمن اینکه با یک زندگینامه داستانی زیبا و پرکشش و جذاب مواجه هستیم، پاسخ بسیاری از سوالات ذهنی مان را نیز از اندیشه و فلسفه ملاصدرا میگیریم.
6- دنیای سوفی
کتاب داستانی دیگری که به فلسفه و تاریخ فلسفه پرداخته، اثر بی نظیر و مشهور یاستین گوردر، به نام دنیای سوفی است. کتابی که بیش از 40 میلیون نسخه از آن در دنیا فروش رفته و به 59 زبان دنیا ترجمه شده است!
یاستین گوردر در دنیای سوفی، یک راهنمای کامل خواندن فلسفه به زبان ساده را با یک داستان فانتزی بینظیر، در هم آمیخته، و این کار باعث شده تا شاهکار دنیای سوفی خلق شود. کتابی که می توان گفت اثری میان آلیس در سرزمین عجایب و تاریخ فلسفه غرب برتراند راسل است.
یاستین گوردر در دنیای سوفی، سختترین استدلالهای فلسفی را در بستری داستانی روایت کرده. او در 600 صفحه، سه هزار سال فکر و اندیشه را در قالب داستانی خوشخوان روایت کرده.
دنیای سوفی برای کسانی که فلسفه را دوست دارند، شروع مناسب و شگفتانگیزی است. مخاطب با خواندن این داستان، به درک جامعی از تاریخ فلسفه از فلاسفه پیشاسقراط تا سارتر می رسد.
7- سرگذشت فلسفه
براین مگی، نویسنده و فیلسوف انگلیسی است که به سبب نگارش کتاب بی نظیر سرگذشت فلسفه، شناخته می شود. کتاب سرگذشت فلسفه، از بهترین کتاب های فلسفی نگاشته شده در مورد تاریخ فلسفه و اندیشه های فلسفی است که به طور جامع همه ادوار فلسفه را در برگرفته. سرگذشت فلسفه کتاب داستانی مصوری که به تاریخ 2500 ساله فلسفه در جهان با بیانی شیوا و ساده پرداخته. از امتیازات سرگذشت فلسفه براین مگی، مصور بودن کتاب است که البته علت قیمت بالای کتاب نیز همین امر است. سرگذشت فلسفه به صورت رنگی و با کاغذ گلاسه چاپ می شود. کتاب خوشخوانی که شما را مهمان دنیای فلسفه و اندیشه می کند. سرگذشت فلسفه با عنوان داستان فلسفه نیز در ایران ترجمه شده است.
سرگذشت فلسفه، راهنمای خوبی برای همه کسانی است که می خواهند مطالعات فلسفی را شروع کنند. اثری که سرشار از نکات هوشمندانه درباره بحثهای جذاب فلسفی است. سرگذشت فلسفه هم برای خوانندگان ناآشنا به زبان فلسفه، مناسب و قابل فهم است و هم برای مخاطب آشنا، مفید و قابل استفاده. براین مگی به سراغ همه فیلسوفان نامدار جهان هم چون سقراط، افلاطون، ارسطو، آگوستین، راسل، کانت، دکارت و کامو رفته و ما را با اندیشه آنها آشنا می کند.
8- آغاز فلسفه
گادامر، فیلسوف معروف آلمانی و نویسنده کتاب مشهور حقیقت و روش، در کتاب آغاز فلسفه، با روش هرمنوتیکی خود به این مسئله پرداخته که فلسفه چگونه آغاز شد؟ قصد گادامر از این بحث، یک بحث تاریخی نیست بلکه تحقیقی در مورد چگونگی رشد و نمو اندیشه یونانی و در نتیجه آن شکلگیری فلسفه است. کتاب آغاز فلسفه مجموعه سخنرانی های گادامر در سال 1967 است که به انگلیسی ترجمه شده و توسط عزت الله فولادوند به فارسی برگردانده شده است. گادامر از یونان شروع می کند و قدم به قدم مفاهیم پایدار اندیشه و تفکر را با روش جذاب خود بررسی می کند. آغاز فلسفه شامل ده فصل است: معنای آغاز، شیوه دسترسی هرمنوتیک به آغاز، شالوده محکم: افلاطون و ارسطو، حیات و نفس: فایدون، نفس در میانه طبیعت و روح، از نفس به لوگوس: ثنای تتوس و سوفسطایی، شیوه عقایدنگاری ارسطو، اندیشه ایونیایی در سماع طبیعی ارسطو، پارمنیدس و گمانهای میرندگان، پارمنیدس و هستی.
این کتاب برای شروع مطالعات فلسفی شاید کمی سخت باشد و بهتر است پس از مطالعه و آشنایی مختصر با تاریخ و فلسفه یونان و آشنایی با روش هرمنوتیکی گادامر خوانده شود. با مطالعه کتاب آغاز فلسفه، نگاه روشن و واضحی از پیدایش فکر فلسفی و شروع تفکر فلسفی پیدا می کنیم که تفسیر گادامر در نوع خود، یک تفسیر نو و خلاق است.
9- هفت روز با فلسفه: تاملی بر مبانی نظری رفتارهای روزمره
از جمله بهترین کتاب های فلسفه، کتاب هفت روز با فلسفه اثر مل تامپسون است. کتابی بینظیر و خوشخوان. شما با مطالعه کتاب هفت روز با فلسفه، در هفت فصل با مهمترین مسائل فلسفی به زبان بسیار ساده آشنا میشوید. هر فصل کتاب به نام یک روز نامگذاری شده. در روز شنبه یاد میگیرید که چگونه مانند فیلسوفان به مسئله شناخت بیندیشید. در یکشنبه در مورد علم بیشتر می دانید و در مورد شناخت جهان خارج و اشیاء پیرامون تفکر می کنید. در روز دوشنبه درباره سخن اندیشه می کنید و این مسئله بررسی می شود که زبان چگونه بر مسائل فلسفی تاثیر می گذارد. روز سه شنبه با ذهن آشنا می شوید و ارتباط ذهن با جسم بررسی می شود. در روز چهارشنبه مواجهه فیلسوفان با مسئله دین را بررسی می کنید. پنجشنبه به سراغ اخلاق می روید و در نهایت در روز جمعه، بررسی می کنید که چگونه فیلسوفان سیاست بین نقش دولت و آزادی فردی تعادل برقرار می کنند. اینها عناوین جذاب 7 فصل کتاب هفت روز با فلسفه است که با ترجمه فاطمه زمانی در نشر هنوز به چاپ رسیده است. هفت روز با فلسفه کتاب خوبی برای شروع و آشنایی با مطالعات فلسفی است.
10- خودآموز فلسفه
یکی دیگر از بهترین کتاب های فلسفه به قلم مل تامپسون، کتاب بی نظیر خودآموز فلسفه است که به همت انتشارات فرهنگ نشر نو و با ترجمه بهروز حسنی به چاپ رسیده است. خودآموز فلسفه بینشی جدید از دنیای که در آن زندگی می کنیم به ما می دهد. مل تامپسون در خودآموز فلسفه، آراء فیلسوفان بزرگ در رابطه با مسائل مهم فلسفی را به اختصار و با بیانی کاملا شیوا جمعآوری کرده است. در خودآموز فلسفه مسائل محوری فلسفه و اصطلاحات اصلی آن از دوران کهن تا امروز مطرح می شود. تعریف فلسفه و مسئلهٔ شناخت، فلسفهٔ دین، ذهن و جسم، فلسفهٔ علم، فلسفهٔ اخلاق، فلسفه و سیاست و دورنمای فلسفهٔ امروز سرفصلهای اصلی این کتاب هستند.
11- فیلسوفان بدکردار
از جمله بهترین و پرفروش ترین کتاب های فلسفه، باید به کتابی دیگر از مل تامپسون که البته با همکاری رایجل راجرز نوشته شده، اشاره کنیم. کتاب فیلسوفان بدکردار. این کتاب به زندگی فردی هشت فیلسوف بزرگ و بحث برانگیز جهان می پردازد. در میان کتابهای علمی و تاریخی درباره فلسفه، خواندن کتاب فیلسوفان بدکردار در نوع خود، مطالعه جالب و جذابی می تواند باشد. نویسنده در کتاب فیلسوفان بدکردار -همانطور که البته از نام کتاب پیداست- دست روی تعارضات و مغایرتهای زندگی فردی این 8 فیلسوف و آراء فلسفی آنها گذاشته است. روسو، شوپنهاور، نیچه، راسل، ویتگنشتاین، هایدگر، سارتر و فوکو، 8 فیلسوفی هستند که در کتاب فیلسوفان بدکردار به زندگی و افکار آن پرداخته شده است. فیلسوفان بدکردار، کتابی جذاب که مطالبی جنجالی در مورد بزرگترین فلاسفه جهان مطرح کرده است، توسط نشر امیرکبیر به چاپ رسیده است. پیشنهاد می کنم این کتاب چالشی را از دست ندهید.
12- چگونه مثل فیلسوف ها بیندیشیم؟
دیوید وایت در کتاب چگونه مثل فیلسوف ها بیندیشیم، شما را حیرتزده خواهد کرد و اینگونه اولین قدم فکر فلسفی در شما شکل خواهد گرفت: حیرت! وایت در هر بخش از کتاب، چهل سوال مهم را مطرح می کند. 40 سوال که پرداختن به آنها به ما کمک می کند تا فلسفه را به جزئیترین و ملموسترین وقایع زندگیمان ارتباط دهیم و با نگاهی عمیق به مسائل روزمرهمان نگاه کنیم. مطالعه کتاب چگونه مثل فیلسوف ها بیندیشیم؟ در واقع مطالعه یک دوره کامل و فشرده فلسفه است.
از نکات قابل توجه کتاب چگونه مثل فیلسوف ها بیندیشیم، جدای از شوخطبعی حاکم بر کتاب که مطالعه کتاب را شیرین تر کرده است، ترتیب سوال ها و نمایندگی سوالها از یک فیلسوف است. سوالهای کتاب، تقریبا به ترتیب تاریخی مطرح شده و هر سوال، نماینده تفکر و بینش یک فیلسوف است. اینگونه با مطالعه کتاب چگونه مثل فیلسوف ها بیندیشیم، علاوه بر آشنایی با مسائل فلسفی، هم به لحاظ تاریخی با فلسفه آشنا می شویم و هم با تعدادی از فیلسوفان بزرگ تاریخ و مسئله فکریشان آشنا خواهیم شد.
کتاب در 4 بخش سامان یافته که هر بخش شامل 10 سوال است.
ارزش ها، شناخت، واقعیت و تفکر نقادانه عناوین فصل های کتاب چگونه مثل فیلسوف ها بیندیشیم است. این کتاب ابتدا با عنوان فلسفه برای کوچکترها با ترجمه تینا حمیدی در نشر قطره منتشر شد که هم اکنون با ویراستی تازه و عنوان چگونه مثل فیلسوف ها بیندیشیم به همت انتشارات هنوز به چاپ رسیده است.
13- بیایید فلسفه بورزیم: درآمدی بر تامل انتقادی و گفتگوی عقلانی
کتاب بیایید فلسفه بورزیم، یکی از بهترین کتابهای فلسفی است که توسط ریچارد کریل استاد برجسته کالج ایتالیا، نوشته شده و انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب با ترجمه محمد کیوانفر آن را به چاپ رسانده است. این کتاب از جمله کتاب های توصیه شده توسط مصطفی ملکیان برای فلسفه ورزی است. ریچارد کریل در بیایید فلسفه بورزیم با مهارت و استادی تمام، فلسفه را برای شما تعریف می کند. البته به گونهای که اصلا خسته نمی شوید. کتاب از دو بخش عمده تشکیل شده است. در ابتدا با فرافلسفه مواجه می شویم که در آن با چیستی فلسفه، چرایی پرداختن به فلسفه، ارتباط فلسفه و دیگر رشته ها، روش های فلسفه ورزی، فعالیتهای فیلسوفان و جایگزینهای فلسفه آشنا می شویم. در ادامه طی سه فصل به معرفت شناسی، نظریه ارزش و مابعدالطبیعه پرداخته می شود. کتاب بیایید فلسفه بورزیم، کتابی خوب برای تمام کسانی است که دوست دارند فلسفه ورزی کنند علی الخصوص دانشجویان رشته های علوم انسانی.
14- الفبای فلسفه
کتاب الفبای فلسفه اثر نایجل واربرتون، یکی از پر فروش ترین و بهترین کتاب های فلسفه است که توسط نشر ققنوس در ایران چاپ و ترجمه شده است. واربرتون در الفبای فلسفه ما را به آرامی وارد دنیای فلسفه می کند، به همین دلیل این کتاب برای هر کسی که می خواهد برای اولین بار مطالعه فلسفی داشته باشد کتاب خوبی است. نویسنده در این کتاب، فلسفه ورزی و تفکر فلسفی را به ما آموزش می دهد نه اینکه صرفا بخشی از عقاید فیلسوفان درباره مسائل فلسفی را بازگو کند که این مسئله یعنی آموزش فلسفه ورزی می تواند نکته کلیدی کتاب حاضر باشد. الفبای فلسفه از 7 فصل با عناوین: خدا، درست و نادرست، سیاست، جهان خارج، علم، ذهن و هنر تشکیل شده است.
15- فوت و فن فلسفه: راهنمای عملی موفقیت در رشته فلسفه
کتاب دیگری از نایجل واربرتون منتشر شده که در عین اختصار، کتابی بسیار مفید و راهگشا برای کسانی است که می خواهند فلسفه بخوانند یا دانشجوی فلسفه هستند. کتاب فوت و فن فلسفه. کتاب فوت و فن فلسفه کتابی مختصر برای ارتقای مهارتهای فلسفه آموزی است. شما با خواندن این کتاب اصولی را یاد می گیرید که با آنها علاوه بر تقویت مهارت فلسفه ورزی، می توانید متنهای دشوار فلسفی را بخوانید و اصطلاحات آن را تحلیل کنید، همچنین در کلاس فلسفه فعال باشید و توانایی نوشتن مقالات فلسفی را به دست بیاورید. مهارت خواندن فعالانه، مهارت گوش دادن فعالانه، مهارت مباحثه فعالانه، مهارت نوشتن فعالانه و آماده شدن برای امتحانات فلسفه، عنوان فصلهای کتاب فوت و فن فلسفه است که توسط انتشارات کتاب طه به چاپ رسیده است.
16- تسلی بخشی های فلسفه
تسلی بخشی های فلسفه عنوان کتابی پرفروش از آلن دوباتن، نویسنده معروف انگلیسی است. دوباتن در تسلی بخشی های فلسفه کوشیده با استفاده از آراء 6 تن از فیلسوفان، راه حل هایی برای مشکلات روزمره ارائه کند. سقراط، سنکا، اپیکور، مونتنی، شوپنهاور و نیچه فیلسوفانی هستند که دوباتن در تسلی بخشی های فلسفه به آنها پرداخته است. این کتاب اثری جذاب است که به خوبی کاربرد فلسفه در زندگی روزمره را به ما نشان می دهد. عدم محبوبیت، نداشتن پول کافی، استیصال، نابسندگی، دل شکستگی و حسادت، مشکلاتی است که در کتاب مطرح شده و با استفاده نظرات 6 فیلسوف بزرگ برای آنها تسلیهایی بیان شده است. تسلی بخشیهای فلسفه یکی از آخرین آثار آلن دوباتن است که تاکنون بیش از دویست هزار نسخه از آن در سراسر جهان به فروش رفته است.
17- دوره 4 جلدی آثار افلاطون
نمی توان از بهترین کتاب های فلسفه نوشت و اسمی از آثار افلاطون به میان نیاورد. مجموعه آثار افلاطون، از این جهت که اهمیت تاریخی دارند، در این لیست معرفی نشده است، بلکه علت معرفی آن در اینجا این است که گفتگوها و دیالوگهایی که افلاطون در آثارش تنظیم کرده، مکالمات فلسفی بسیار خوبی هستند و برای آشنایی و شروع مطالعات فلسفی میتوانند مناسب باشند. متونی که پیچیدگی ندارند و بسیار ساده و همه فهم، به مسائل مبتلا به انسانی پرداخته اند. مطالعه آثار افلاطون، علاوه بر اینکه تمرین خوبی برای اندیشه ورزی، فلسفه ورزی و تفکر نقاد هستند، ما را با تاریخ فلسفه یونان و اساس شکلگیری فلسفه آشنا می کنند. متن آثار افلاطون بهقدری شیرین و دلچسب است که احتمالا با خواندن یکی از آنها پیگیر خواندن بقیه رسالهها هم می شوید. رساله های افلاطون به صورت یکجا توسط نشر خوارزمی در مجموعه ای 4 جلدی با ترجمه مترجم مشهور یونان، محمدحسن لطفی و رضا کاویانی به چاپ رسیده است. البته این رساله ها به صورت مجزا توسط ناشران دیگر نیز به چاپ رسیده اند. فهرست رسالههای منتشر شده در دوره 4 جلدی به شرح زیر است:
جلد اول شامل رساله هایی چون: آپولوژی، کریتون، پروتاگوراس، لیزیس، لاخس، خارمیدس، اوتیفرون، گرگیاس،-منون، مهمانی، فایدون؛
جلد دوم رساله های: هیپیاس بزرگ، ایون، الکیبیادس، هیپیاس کوچک، منکسنوس،کراتیلوس، اوتیدم، جمهوری؛
جلد سوم: فایدروس، ته ئه تتوس، سوفیست، مرد سیاسی، پارمنیدس، فیلبس، تیمائوس، کریتیاس، نامه ها و جلد چهارم: قوانین.
18- درآمدی بر متافلسفه
متافلسفه شاخهای از فلسفه است که از چیستی فلسفه سوال می کند. سورن اورگارد، پل گیلبرت و استیون بروود در کتاب درآمدی بر متافلسفه، که اولین کتاب انگلیسی زبان در مورد متافلسفه است، به بحث و بررسی در مورد فلسفه فلسفه پرداخته اند. شاخه ای از فلسفه که به چیستی، چگونگی و چرایی تفلسف می پردازد. درآمدی بر متافلسفه کتابی خوشخوان و روان و قابل فهم برای دانشجویان است که از یک مقدمه و 6 فصل تشکیل شده است. متافلسفه به چه دردی می خورد، فلسفه چیست، فلسفه، علم و علوم انسانی، داده های استدلال های فلسفی، فلسفه قاره ای و تحلیلی، فلسفه و طلب حقیقت، فلسفه خوب چیست و فلسفه به چه دردی می خورد عناوین جذاب این کتاب هستند. با درآمدی بر متافلسفه، در مورد خود فلسفه، فلسفه ورزی می کنیم و سر از کار فلسفه در می آوریم. اثری که هم مناسب متخصصان این حوزه است و هم برای دانشجویان و تازه واردها قابل فهم و استفاده است.
19- کلیات تاریخ فلسفه یونان
دوران یونان باستان، سهم عمده ای در شکلگیری فلسفه و همچنین شکلدهی به فلسفههای پس از خود دارد. تا جایی که نقل شده کل فلسفه، حاشیه بر فلسفه افلاطون است. به همین دلیل شناخت فلسفه یونان، به نوعی شناخت همه فلسفه است و اگر بخواهیم فلسفه را تمام و کمال بخوانیم و بفهمیم، سرمایهگذاری و توقف در فلسفه یونان، مسئله مهمی است که باید به آن توجه کنیم. ادوارد گوتلوب تسلر، نویسندهای که شهرتش به خاطر آثار تخصصیاش در مورد فلسفه یونان است، در کتاب کلیات تاریخ فلسفه یونان، که تلخیص کتاب بزرگ فلسفه یونان در بستر تکامل تاریخی اش است، به طور مختصر و فشرده به تاریخ فلسفه یونان پرداخته. اثری که خواندنش برای تمامی کسانی که می خواهند به طور تخصصی به فلسفه بپردازند، لازم است. تسلر مجتهد و پدر تاریخ فلسفه یونان است و به عنوان مرجع در بحث یونان شناخته می شود. این اثر تاریخی که برای اولین بار در سال 1883 منتشر شده است، سالها به عنوان مرجع اصلی در این زمینه شناخته شده و به عنوان یک راهنمای مفید و ارزشمند درباره تاریخ فلسفه یونان به جای مانده است. کلیات تاریخ فلسفه یونان بر چهار دوره اصلی تفکر از قبل سقراط تا پایان امپراتوری روم تمرکز دارد. کلیات تاریخ فلسفه یونان با ترجمه حسن فتحی توسط انتشارات حکمت به چاپ رسیده است.
20- کلیات فلسفه نشر حکمت
ریچارد پاپکین، فیلسوف آمریکایی در کتاب کلیات فلسفه، به خوبی از پس کاری دشوار برآمده است: آسان سازی مفاهیم دشوار فلسفی! پاپکین به زیبایی تمام، یک دوره مفاهیم فلسفی را به خوبی شرح داده است به طوریکه این کتاب می تواند مقدمهای بسیار خوب برای شروع مطالعات فلسفی باشد. کلیات فلسفه مشتمل بر یک مقدمه و هفت فصل است که عبارتند از: فلسفه چیست، علم اخلاق، فلسفهٔ سیاسی، فلسفهٔ اولی، فلسفهٔ دین، نظریهٔ شناسایی، منطق، فلسفهٔ معاصر. کلیات فلسفه به شما کمک می کند تا با مفاهیم و اصطلاحات فلسفی پله به پله و قدم به قدم آشنا شوید و ترس شما را از مواجهه با بعضی اصطلاحات به ظاهر سخت فلسفی از بین می برد. این کتاب، از جمله بهترین کتاب های فلسفی است که توصیه می کنیم حتما آن را تورق کنید.
کتابهای معرفی شده در این مطلب را میتوانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.
ثبت دیدگاه
دیدگاه کاربران