اهمیت قصه گویی برای کودکان؛ بگذارید کودکان با قصه‌ها بزرگ شوند!
فرهنگ ایرانی با قصه‌گویی درهم تنیده شده است. قصه‌های مادربزرگ و پدربزرگ‌ها و حکایات جذابی که ریشه عمیقی در فرهنگ ما دارند، همگی حاکی از اهمیت داستان‌ها از گذشته تاکنون است. اما فرهنگ قصه‌گویی فقط به ایرانیان تعلق ندارد. در تمام دنیا، قصه‌ها و افسانه‌ها جایگاه خاص خود را دارند. امروزه قصه‌گویی برای کودکان جنبه دیگری یافته است و والدین درک کرده‌اند که این مساله می‌تواند در رشد ذهنی کودکان تاثیر زیادی داشته‌باشد. روانشناسی نوین بر اهمیت قصه گویی برای کودکان تاکید می‌کند، چرا که این کار تاثیر بسزایی در رشد و توسعه فردی و ذهنی کودک خواهد داشت. در ادامه با ما همراه باشید تا به شما بگوییم که چرا باید برای کودکان خود از اولین ماه‌های زندگی، داستان‌های متناسب با سن او تعریف کنید!
اهمیت قصه گویی برای کودکان
قصه‌گویی و صحبت کردن با زبان تمثیل و حکایات، یکی از بهترین راه‌ها برای ارتباط برقرار کردن با کودکان و اتصال آن‌ها به دنیای بیرون و همچنین آماده‌سازی کودکان برای رویارویی با مسائل جدید است. اما اهمیت داستان‌ها برای کودکان به همین‌جا ختم نمی‌شود:
- با کتاب‌خوانی، کودک کلمات، صداها و حتی زبان جدید را می‌آموزد.
- او خواهد فهمید که کتاب‌ها و داستان‌ها ارزشمند هستند.
- تخیل او برانگیخته می‌شود.
- قصه‌ها به رشد مغزی، تمرکز، تقویت مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی کودک کمک خواهند کرد.
- کودک با قصه‌ها، تفاوت میان واقعیت و باورها را تشخیص می‌دهد.
- اتفاقات جدید درون قصه‌ها، احساسات کودک را بر می‌انگیزند.
- و…
مهم‌ترین جنبه قصه‌گویی، سرگرمی است
در زندگی آپارتمان‌نشینی که دیگر خبری از حیاط‌های بزرگ و دوچرخه‌سواری و بدوبدوهای بچه‌ها در کوچه‌ها نیست، سرگرم کردن کودکان به یکی از دغدغه‌های والدین پرمشغله و البته بی‌حوصله تبدیل شده است. برخی از پدر و مادرها این مسئولیت را با یک میان‌بر از سر خودشان باز می‌کنند؛ یعنی کودک را ساعت‌ها با یک گوشی یا تبلت تنها می‌گذارند! هرچند که دور کردن کامل کودکان از دنیای هوشمند، هم اشتباه و هم سخت است، اما رها کردن آن‌ها به مدت طولانی با این تجهیزات، آسیب‌های جبران‌ناپذیری دارد. یک راه آسان و بسیار مفید برای سرگرمی و آموزش کودکان، کتاب خواندن است. کافی است به یک فروشگاه کتاب بروید و از مشاور خرید بخواهید که کتاب‌های مناسب محدوده سنی کودک‌تان را به شما معرفی کند. سپس با او ساعتی همراه شوید و کتاب‌ها را با آب و تاب برایش بخوانید. این‌گونه هم شما مدتی را در دنیای زیبای کودکی سپری می‌کنید و هم کودک شما عاشق کتاب خواندن خواهند شد.
آشنایی با واژگان جدید برای تقویت مهارت زبانی
قصه‌ها فقط جنبه سرگرمی ندارند. شما با خواندن کتاب داستان برای کودک خود به او کمک می‌کنید که واژگان و لغات جدید را بیاموزد و مهارت‌های ارتباطی و کلامی خود را توسعه دهد. البته خواندن کتاب داستان تنها راه برای تقویت مهارت‌های زبانی نیست. آواز خواندن و سرودن شعرهای فی‌البداهه و با قافیه، یک فعالیت عالی برای یادگیری واژگان جدید است. احتمالا برای سرودن شعر و یا خلق داستان جدید همراه با کودک‌تان، او کلمات جدید و معانی آن‌ها را از مکالماتی که با آن‌ها خواهید داشت. می‌آموزد. همچنین کودک یاد می‌گیرد که کلمات از حروف، هجاها و صداهای مختلف تشکیل شده‌اند و از همه مهم‌تر اینکه لحظاتی پر از شادی را در کنار او خواهید داشت!
اهمیت قصه گویی برای کودکان در تقویت مهارت‌های ارتباطی و فن بیان
استفاده صحیح و به‌جا از زبان و واژگان، یک روش برای برقراری ارتباط با دیگران است و برقراری ارتباط موثر با دیگران، یک مهارت است. ما این مهارت را از کودکی می‌آموزیم. بنابراین اگر از دوران کودکی مهارت‌های ارتباطی و فن بیان در فرد تقویت شود، سخنوری در بزرگسالی، قطعا یکی از ویژگی‌‌های بارز او خواهد بود و می‌تواند در برقراری ارتباط در زندگی شخصی و محل کار خود موفق‌تر عمل کند.
تقویت مهارت شنیداری
خوب شنیدن یکی از هنرهای افراد دقیق و موفق است. اهمیت قصه گویی برای کودکان زمانی مشخص خواهد شد که او در مدرسه و پس از آن یاد می‌گیرد که به جزئیات توجه کند و تمرکز بیشتری داشته‌باشد، چرا که تمرکز کردن برای کودکان یکی از سخت‌ترین کارهاست. بنابراین برای جلب توجه و تمرکز کودک، کتاب را با صدای بلند و رسا برای او بخوانید. حتی شاید لازم باشد که بعضی از قسمت‌ها را چندین بار تکرار کنید. برای اینکه توجه او را جلب کنید از او سوالاتی درباره قصه بپرسید و بخواهید که شما را همراهی کند.
تقویت قوه تخیل در کودک
همه ما زمانی کودک بوده‌ایم و می‌دانیم که دنیای زیبای کودکی با تخیلات کودکانه در هم آمیخته است. کودک با شنیدن قصه، شخصیت‌ها و داستان آن‌ها را در ذهن خود تصور می‌کند. البته این تصورات با آنچه که کودک در تلویزیون می‌بیند کاملا متفاوت است. قصه‌گویی به کودکان اجازه می‌دهد تا برای شخصیت‌های درون قصه، داستان‌های جدید بسازند. قصه‌ها یک راه عالی برای تقویت قوه تخیل و خلق ایده‌های جدید و جذاب هستند.
اهمیت قصه گویی برای کودکان در تقویت حافظه کودک
وقتی داستانی را برای کودک‌تان می‌خوانید، او را با خود همراه کنید. هر از گاهی اتفاقات گذشته را مرور کنید و از او بخواهید که آن‌ها را یادآوری کند. با پرسیدن سوالات گوناگون درباره قصه، ببینید که چه مقدار از جزئیات را به‌خاطر سپرده است. این کار، راهی عالی برای تقویت حافظه کودک است.
درک فرهنگ و رسوم جدید و آشنایی با ارزش‌ها و اخلاقیات
با ظهور فناوری، ارتباطات بسیار گسترش یافته و اطلاع از رسوم و فرهنگ‌های جدید بسیار راحت‌تر از گذشته شده است اما همچنان قصه‌ها راهی عالی برای یادگیری چیزهای جدید برای کودک هستند. او با شنیدن قصه، خود را به‌جای شخصیت‌های داستان می‌گذارد و با آن‌ها همدلی می‌کند. همچنین می‌آموزد که دنیا حول محور او نمی‌چرخد و مملو از رسوم، عادات و فرهنگ‌هایی است که باید به آن‌ها احترام بگذارد!
شما می‌توانید بسیاری از ارزش‌های اخلاقی را در قالب قصه به فرزندتان بیاموزید. رفتار و گفتار و پیا‌م‌های معنادار شخصیت‌های داستان، گاهی تاثیرگذارتر از والدین است و کودکان با تقلید از آن‌ها برخی فضائل اخلاقی را می‌آموزند.
کمک به یادگیری تحصیلی
اهمیت قصه گویی برای کودکان در زمان تحصیلات آکادمیک بیشتر خود را نشان خواهد داد. قصه‌گویی، پله‌ای برای ورود کودک به دنیای درس و تحصیلات است، چرا که حافظه او تقویت و یادگیری برایش آسان‌تر شده است و تمرکز بیشتری برای یادگیری مطالب دارد.
اهمیت قصه گویی برای کودکان برای رویارویی با موقعیت‌های جدید
کودک در دنیای قصه با چیزهای جدیدی آشنا می‌شود و این آشنایی مقدمه‌ای برای ورود بی‌دردسر او به مراحل جدید در زندگی است. او چیزهایی می‌آموزد که قبلا نمی‌دانسته و یاد می‌گیرد که در موقعیت‌های گوناگون چگونه برخورد کند. حتی او در داستان با مسائلی مانند خشم، مرگ، ترس و … آشنا خواهد شد. با خواندن کتاب قصه برای کودک، فرصت و ایده‌های جدید را به او هدیه دهید. این فرصت‌ها را دست‌کم نگیرید و بگذارید که فرزندتان مسائل جدید را برای ورود به دنیای ناآشنا کشف کند.
تحریک حس کنجکاوی کودک
مطالعات نشان داده‌اند که کودکان کنجکاو معمولا باهوش‌تر و در بزرگسالی شادتر هستند. کنجکاوی در کودکی به معنای یادگیری بیشتر است. آن‌ها باید بتوانند با کنجکاوی، چیزهای جدید و ناآشنا را کشف کنند. داستان‌ها با تحریک حس کنجکاوی کودک به او کمک می‌کنند تا به یادگیری مسائل جدید و ناشناخته بپردازد و بیشتر یاد بگیرد.
کمک به درمان مشکلات رفتاری کودک
همه کودکان سزاوار شاد بودن هستند. آن‌ها این حق را دارند که در بزرگسالی شاد و سالم زندگی کنند. بنابراین وظیفه والدین این است که به هر طریقی مشکلات رفتاری آن‌ها را به‌محض شناسایی اصلاح و درمان کنند. آن‌ها باید بتوانند روابط سالم با دیگران برقرار کنند، خجالتی نباشند، اعتمادبه‌نفس کافی داشته‌باشند و بتوانند در بزرگسالی با مشکلات دست‌وپنجه نرم کنند.
یکی از راه‌های تقویت اعتمادبه‌نفس و آموزش مهارت‌ها به کودکان، قصه‌گویی است. هر داستان پیامی را با خود حمل می‌کند که می‌تواند برای کودک بسیار مهم و معنادار باشد. کودکان از شخصیت‌های داستان الگو خواهند گرفت. بنابراین اگر فرزند شما مشکلات رفتاری دارد، با قصه‌گویی می‌توانید جلسات درمانی را برای کودکان جذاب‌تر و کارآمدتر کنید.
اهمیت قصه گویی برای کودکان در آموزش مهارت حل مساله
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که داستان‌ها به‌دلیل محتوای جذاب و ماهیت عاطفی‌شان، به‌راحتی توجه کودکان را به خود جلب می‌کنند و بیشتر در ذهن آن‌ها باقی می‌مانند. از سوی دیگر، داستان‌ها قادر به آموزش تکنیک‌های بازسازی شناختی و به چالش کشیدن افکار کودک هستند که در نتیجه، فرآیند یادگیری و به‌کارگیری مهارت‌های کسب‌شده را تسریع خواهند کرد.
بهترین زمان خواندن داستان برای کودک چه زمانی است؟
قبل از خواب، در حمام، در قطار، اتوبوس، ماشین، پارک، کالسکه، گهواره، زمانی که در اتاق انتظار پزشک هستید و ... برای خواندن کتاب قصه زمان خوبی است! شما باید کتاب خواندن را بخشی از برنامه روزانه قرار دهید. کتاب کودک را همراه خودتان ببرید تا هر زمان که خودتان و کودک فرصت و حوصله داشتید آن را بخوانید و لذت ببرید.
دانستن این نکته که چه زمانی کتاب خواندن را متوقف کنید هم بسیار مهم است. اگر متوجه شدید که موضوع قصه مورد علاقه کودک نیست و یا زمان مناسبی را برای خواندن کتاب انتخاب نکرده‌اید، متوقف شوید، یا داستان دیگری را انتخاب کنید و یا زمان دیگری را به این کار اختصاص دهید. در هر صورت بسیار مهم است که کودک را دلزده نکنید.
اگر کتاب قصه همراه‌تان نبود نگران نباشید. اهمیت قصه گویی برای کودکان به خواندن کتاب داستان ختم نمی‌شود. مطالعات نشان می‌دهند که خلق داستان می‌تواند برای کودک بسیار مفید باشد. به کودک اجازه دهید که با قوه تخیل خود داستان شما را تکمیل کند و او را محدود به خواسته‌های بزرگسالانه و منطقی خود و یا واقعیت‌ها نکنید.
نکات مهمی که باید در زمان کتاب خواندن با کودکان مدنظر داشته‌باشید
- یک برنامه روتین داشته‌باشید و سعی کنید هر روز حداقل چند صفحه از کتاب را برای کودک بخوانید.
- یک صندلی مطالعه یا یک کاناپه که در آن هر دو راحت هستید را به‌عنوان بخشی از روال مطالعه در نظر بگیرید.
- تلویزیون یا رادیو را خاموش کنید، گوشی را در حالت بی‌صدا قرار دهید و مکانی آرام برای خواندن پیدا کنید تا فرزندتان صدای شما را به‌خوبی بشنود.
- هنگام مطالعه، کودک خود را نزدیک یا روی زانو نگه دارید تا کودک بتواند صورت شما و کتاب را ببیند.
- صداهای مختلف و خنده‌دار را برای بیان مکالمات درون کتاب امتحان کنید. با استفاده از حرکات نمایشی، سعی کنید لحظات لذت‌بخشی را برای کودک خلق کنید.
- با تشویق به صحبت در مورد تصاویر و با تکرار کلمات و عبارات آشنا، فرزندتان را درگیر موضوع کنید.
- اجازه دهید کودک وقتی به اندازه کافی بزرگ شد کتاب‌ها را انتخاب کند و آماده باشید که کتاب‌های مورد علاقه کودک را بارها و بارها بخوانید!
- سوال پرسیدن و گوش دادن به پاسخ‌ها همگی مهارت‌های مهمی هستند که باید کودکان یاد بگیرند.
چه نوع کتاب‌هایی را برای کودک خود بخوانیم؟
- به‌عنوان یک قاعده کلی، کودکان خردسال اغلب از کتاب‌ها، آهنگ‌ها و داستان‌هایی که دارای قافیه و ریتم هستند، لذت می‌برند. در واقع یکی از روش‌های آموزش به کودکان، تکرار و قافیه است.
- کتاب‌هایی را انتخاب کنید که متناسب با سن کودک، زیاد طولانی و یا کوتاه نباشند. همچنین با علایق در حال تغییر فرزندتان مطابقت داشته‌باشد.
- می‌توانید کتاب‌هایی را که برای او می‌خوانید، تغییر دهید. کتاب‌های تصویری، کتاب‌های الکترونیکی، مجلات، کتابچه‌های راهنما، راهنماهای تلویزیونی و …، همگی می‌توانند برای کودک شما جالب و جذاب باشند.
سخن پایانی
در این مقاله درباره اهمیت قصه گویی برای کودکان صحبت کردیم. کودکی دوره بسیار مهمی است و نوزاد از بدو تولد یادگیری را آغاز می‌کند. یکی از روش‌های بسیار موثر و مفید برای یادگیری مهارت‌های کلامی، تقویت مهارت‌های شنیداری، ارتباطی و افزایش تمرکز، قصه‌گویی است. کودکان از طریق همدلی با شخصیت‌های داستان، از آن‌ها چیزهای زیادی یاد می‌گیرند. اگر والدین یک کودک هستید این فرصت را به او بدهید که در بزرگسالی، موفق و شاد باشد. برای او زمان بگذارید و به کشف استعدادهای او را کمک کنید.
منابع:
۷ روز ضمانت بازگشت وجه
ضمانت اصالت کالا
۷ روز هفته ۲۴ ساعته
امکان پرداخت در محل
امکان تحویل در محل
ثبت دیدگاه
دیدگاه کاربران