رمان هایی که جهانی شدند | معرفی بهترین رمان های خارجی
اقبال خوانندگان جهان به یک رمان نشانه بزرگی از ارزشهای آن کتاب و نویسنده آن است. وقتی کتابی بتواند به زبانهای بسیاری ترجمه شود و راهش را شبیه بویی معجزهوار که در شیشهای اسرارآمیز در دست مسافران راههای دور از شهری به شهری برود و چون افسانهای در یادها بماند، معلوم است که در آن کتاب از چیزی صحبت شده که برای انسانیت ارزشمند است.
قرار است در این مطلب به ده رمان پرطرفدار جهان بپردازیم و به آن رایحه پر ارزش که در میان سطرهایش پنهان شده و قرار است چیز مهمی را در جهان خوانندهاش تغییر دهد.
برای آنکه قدرت و عظمت کتابها را بسنجیم به قدمت محبوبیت آن نگاه میکنیم و هر چه عمر بیشتری از کتابی گذشته باشد و هنوز محبوب مانده یعنی رمان پرطرفدارتری است که ارزش بیشتری برای جهانیان داشته است و توصیه میکنم اگر تا کنون آنها را نخواندهاید زودتر به لیست خواندنیهایتان اضافهشان کنید.
بهترین رمان های جهان
1- شازده کوچولو 1943
رتبه اول تعلق میگیرد به رمان کوتاه و پر از معجزه "شازده کوچولو" از آنتوان دوسنت اگزوپری نویسنده فرانسوی.
شازده کوچولو داستانی است در ستایش "کودکی و دوستی" ، خلبانی در یک پرواز وقتی در حال عبور از روی صحرایی برهوت است هواپیمایش دچار مشکل شده و مجبور به فرود اضطراری میشود. وقتی در اوج ناامیدی در حال تعمیر هواپیمای سرنگون شده اش است در سحرگاه روز دوم صدای آرام کودکی توجهش را جلب میکند.
کودک زیبارو با آرامشی که در همه رفتارش موج میزند، از خلبان میخواهد برای او گوسفندی روی تکه کاغذی نقاشی کند.
"چه گفتید؟"
"یک گوسفند برایم نقاشی کنید."
از جا جهیدم، در حالی که عمیقا غرق در شگفتی و ناباوری شده بودم. چشمانم را مالیدم، چند بار مژه بر هم زدم و با نهایت دقت به اطراف نگریستم و آنگاه با پسر کوچک خارق العاده ای رویارو شدم که با نهایت جدیت به من خیره شده بود.
شازده کوچولو، پادشاه یک سیاره بسیار کوچک است که در آن سیاره یک گل سرخ و مقداری گیاه بائوباب میرویند و او میخواهد گوسفندی از کره زمین به سیارهاش ببرد تا بائوبابها را بخورند و گل سرخش را از دست این علف مزاحم نجات دهد.
اما سیاره زمین برای شازده کوچولو که ذهنی پر از سوال دارد جای عجیبی است. در این سیاره مردم کودکیشان را فراموش میکنند و بزرگترها دیگر همه اصول جهانشان را فراموش کردهاند و سوالات شازده کوچولو قرار است بار دیگر ما به ارزشهایمان و خوبیها و کودکیها بازگرداند.
2- چوب نروژی 1986
چوب نروژی (Norwegian Wood) رتبه دوم رمانهای پرطرفدار، کتابی است از یک نویسنده ژاپنی به نام هاروکی موراکامی بزرگ، موراکامی یکی از معروفترین نویسندگان روز جهان است که هنوز که هنوز است صفهای طولانی برای پیش فروش کتابهایش تشکیل میشود.
آثاری چون اول شخص مفرد، به آواز باد گوش بسپار، پین بال 1973، تعقیب گوسفند وحشی (شکار گوسفند وحشی) (کتاب به آواز باد گوش بسپار، پین بال 1973 و تعقیب گوسفند وحشی سهگانهی موش موراکامی را تشکیل میدهند.)، بعد از تاریکی، 1Q84، کافکا در کرانه (کافکا در ساحل)، سرزمین عجایب بیرحم و ته دنیا، کشتن شوالیهی دلیر (مردی که میخواست پرترهی نیستی را بکشد)، شهر گربهها، از دو که حرف میزنم از چه حرف میزنم، رماننویسی به عنوان یک شغل، کتابهایی هستند که حتما نام آنها را شنیدهاید.
خودش میگوید: "من قبل از آن چیزی ننوشته بودم و یک شخص معمولی بودم، یک باشگاه جاز داشتم و هیچ نوشتهای خلق نکرده بودم."
چوب نروژی رمانی است ساده و روان درباره یک داستان عاشقانه اما دقت کنید که گمراه نشوید، شما یک داستان عاشقانه از موراکامی میخوانید. یک رمان از جادوگری که در کتابهایش همه میتوانند ناگهان غیرممکنترین کار جهان را انجام دهند و همه چیز هم اطراف آنها عادی باشد.
ماجرا مربوط به چند دانشجوی ژاپنی که یکی از آنها خودکشی کردهاست، در این میان اتفاقات سیاسی و اجتماعی سالهای 1960 در ژاپن رخ میدهد و دانشجویان علیه نظام سیاسی شورش کرده اند. تورو واتانابه شخصیت اصلی کتاب چوب نروژی، یکی از دانشجویان آن دوران است و در میان این هیاهوی اجتماعی درگیر رابطه عاشقانهای با دو دختر به نامهای نائوکو و میدوری میشود.
"حافظه چیز مضحکی است. در آن صحنه که بودم، کمتر فکرش را میکردم. هرگز تصور نمیکردم چیزی باشد که تاثیر پایداری بر من بگذارد، قطعا خیال نمیکردم که هجده سال بعد با این طول و تفصیل یادش بیفتم. آن روز چشمانداز برایم به لعنت خدا نمیارزید. به فکر دختر خوشگلی بودم که کنارم راه میرفت."
به نظر من آنچه این کتاب را مقبول و محبوب خوانندگان کردهاست آن سختی و فروپاشی روحی است که هر جوانی ممکن است با آن روبرو شود و موراکامی ما را همراه خود میکند تا این تجربه را بیدرد بچشیم.
3- نام من سرخ 1998
برای سومین رمان پر طرفدار جهان به یک رمان از نویسندهای ترک رسیدیم. اورهان پاموک در سال 1998 کتاب "نام من سرخ" را پس از چندین کتاب موفق منتشر کرد.
این کتاب برای من به صورت شخصی یک کتاب محترم است. کتاب اینطور شروع می شود:
"و حالا من یه مردهام، یه جسد ته یه چاه. از آخرین نفسی که کشیدم و قلبم وایستاد خیلی گذشته ولی هنوز هم هیچ کسی از ماجرا خبر نداره، البته غیر از اون قاتل پست فطرت. اون کثافت نبضم رو گرفت و گوشش رو گذاشت جلو دهنم، بعد که مطمئن شد مردهام دستم رو گرفت و تا سر چاه کشوندم، بعد بلندم کرد و انداختم تو چاه."
داستان یک قتل که در فصل اول خبر آن را نویسنده لو میدهد و بعد اورهان پاموک برگ برنده را رو میکند و در هر فصل بخشی از داستان را از دید یک شخصیت یا موجود متفاوت بیان میکند.
نام فصل های کتاب در عین راهنمایی خواننده خود یک کدگذاری جالب و همراه است: من یه جسدم، نام من کارا، من، سگ، قاتل خواهند گفت بهم، من شوهر عمه تونم، من، ارهان، نام من کارا، نام من استر، من، شکوره، من یه درختم، نام من کارا، پروانه می کن بهم، ....
اما آنچه باعث شد که من هر زمان بخواهم کتابی به یک نقاش یا هنرمند هدیه بدهم این رمان بهترین انتخابم باشد این است که اورهان پاموک با تسلط بر تاریخ ایران و عثمانی در موضوع هنر و فرهنگ این داستان را ترتیب داده است. آنچه من درباره رنگها و کمال الدین بهزاد از این کتاب آموختم هیچ وقت در رمانهای دیگر ندیده بودم.
داستاندر بازهی زمانی سلطنت سلیم دوم (1566 - 1574 م.) شروع میشود و تا زمان سلطان احمد اول (1603 - 1617 م.) امتداد مییابد. با این حال، بستر تاریخی رمان تنها به این بازه محدود نمیشود، بلکه اورهان پاموک از زمان شروع خلقت نیز در کتاب نام من سرخ صحبت به میان میآورد.
نقش پررنگ عقاید دینی و حضور روشن شیطان در این کتاب مرا به یاد کتاب برادران کارامازوف میاندازد و همان قدر که برادران کارامازوف را کتابی در ستایش دین میدانم کتاب "نام من سرخ" را نیز کتابی در ستایش خداپرستی و انسانیت میدانم.
4- زندگی پی 2001
یان مارتل (Yann Martel) نویسندهی اسپانیایی، انتخاب چهارم من است. "زندگی پی" رمان پرطرفداری است که بیشتر ما آن را با فیلم سینمایی زیبای "زندگی پی" میشناسیم . اما همانطور که میدانید دلیل اینکه یک کتاب برای ساختن یک فیلم انتخاب میشود آن است که در جانش چیز ارزشمندی دارد که خوانندگان و بینندگان جهانی را به خود جلب میکند.
" افسانه مارتل آمیزهای لذت بخش و خستگی ناپذیر از واقع گرایی جادویی و روبینسون کروزوئه است. لغزنده و بازیگوش، یک دست جعبه چینی متداخل که هر کدام در برابر خردگرایی خشک حاوی چالشی بزرگتر است."
یان مارتل با کتابهایی در حوزه عرفان و طبیعت خود را به جهان خوانندگانش معرفی کردهاست. کتاب زندگی پی داستان پسر 16 سالهای هندی با پیشینهای از عرفان و مذهب که قرار است همراه خانواده اش یک باغ وحش را از روی دریا به شهری آنسوی آبها منتقل کنند، است. در یک حادثه پای (pi) از کشتی و همراهانش جدا میشود و همراه چند حیوان از جمله یک ببر بنگال در قایقی گیر میافتد. جدال 227 روز زندگی در یک قایق در میانه اقیانوس با یک ببر بنگال اصل داستان کتاب زندگی پی است.
در جایی از کتاب میخوانیم:
"حیوانات این گونهاند ، محافظهکار، حتی میتوان گفت واپس گرا. کوچکترین تغییر میتواند آنها را آشفته کند. آنها میخواهند همه چیز همین طور بماند، از یک روز تا روز دیگر، از یک هفته تا هفته دیگر."
همه جنگ این پسر جوان و جانمایه داستان ایمان به خدا است. حجم زیادی از نمادگراییها و اقتباسهای عرفانی که در خط به خط داستان وجود دارد آن را برای انواع خوانندگان جذاب کرده است.
5- هزار خورشید تابان 2007
پنجمین کتاب از رمانهای پرطرفدار جهان "هزار خورشید تابان" از یک نویسنده افغانی الاصل است. خالد حسینی نویسندهای متولد کابل است که به واسطه شغل پدرش که در وزارت امورخارجه وقت بود به آمریکا مهاجرت کرده است. تحصیلات پدر و مادرش که در زمینه تاریخ و ادبیات بود روزنی بود که او را به نویسندگی رهنمون شد.
اولین کتاب معروف خالد حسینی که در ایران نیز ترجمه شد کتاب بادبادک باز است و بیشتر خوانندگان او را با این کتاب می شناسند.
مواجهه ایرانیان با مردم افغانستان از یک زاویه مشخص است، مردمی جنگزده و آواره که در پی نجات خود و خانوادهشان و به عنوان کارجویانی زحمتکش به کشور ایران آمدهاند. حتی سالهای سال همزیستی نتوانسته احساسات و بینش کل جامعه ایران را نسبت به این مردم تغییر دهد. اما خالد حسینی با قلبی بزرگ که پر است از وطنپرستی کتابهایی مینویسد تا بتواند دیدی جدید و واقعیتر از مردم افغانستان به مردم جهان بدهد.
کتاب هزاران خورشید تابان درباره زندگی دو زن است در جامعهای دچار جنگهای داخلی، نابسامانیهای هر روزه و تعصبات مذهبی شدید.
جایگاه زن در کشور افغانستان مبنای اصلی این کتاب است. "حرامی چیزی است ناخواسته؛ و او؛ مریم، آدم نامشروعی است که هرگز حق ادعای مشروع بر چیزهایی را ندارد که دیگران دارند، چیزهایی مثل عشق، خانواده، خانه و پذیرش."
داستان هزاران خورشید تابان درباره زندگی مریم و لیلا است که بازیهای روزگار هر دو آنها را همسر یک مرد قرار میدهد. هر دو وامانده از جهان کودکی و خانواده خود که بدون هیچ عشق و علاقهای با این مرد ازدواج کردهاند. داستان به دوره تاریخی افول دور اول طالبان و سختیهای زندگی در آن شرایط در افغانستان میپردازد.
"حساب مه جبینان لب بامش که میداند؟ دو صد خورشیدرو افتاده در هر پای دیوارش"
کتاب با بیتی از صائب تبریزی آغاز میشود که در ادامه به این بیت میرسد و نام کتاب از این بیت اقتباس شده است.
اما آن جان مایهای که باعث شده است این کتاب به پر طرفدارهای جهانی بدل شود موضوع "زن" است. زن زیر چرخدندانههای سیاست و جنگ و بیفرهنگی که به حق در این کتاب به نمایش گذاشته شده است و البته در کشور ما استقبال خوانندگان میتواند به ریشههای فرهنگی و زبانی مشترک هم برگردد.
6- مغازه جادویی 2016
کتاب مغازه جادویی نوشته نویسنده آمریکایی دکتر جیمز آر. دوتی (James R. Doty) جراح مغز و اعصاب است.
یکی از تناقضات جالب این کتاب این است که یک جراح متخصص که کتابش را با شرحی از اصوات ناهنجار و دل به هم زن بخشهای دریل کردن، بریدن و جدا کردن استخوانهای جمجمه شروع میکند قرار است از جادوهایی حرف بزند که بی هیچ لمسی دردهای انسانها را درمان میکند.
کتاب مغازه جادویی خودنگاری است از زندگی نویسنده که از نوجوانیاش شروع میشود و آشنایی او با زنی به نام روث در یک مغازه که قرار بود او از آن یک انگشت مصنوعی برای جادوگری بخرد.
این روزها انسان به دنبال چیست؟ کودکیهایی که سراسر با ناملایمات و سختی طی شده و در بزرگسالی آثاری دردناک به جا گذاشته. درمان این دردها یکی از گمشدههای بشر امروز است و حالا قرار است دکتر دوتی با بینشی علمی این دردها را برایمان باز کند و راه حلهایی از دنیای مدیتیشن و آرامش برای ما بیان کند.
گروه موسیقی کرهای بی تی اس (BTS) که طرفداران زیادی در بین جوانان و نوجوانان جهان دارد، دو سال بعد از انتشار کتاب مغازه جادویی در سال 2018 آهنگی با همین نام منتشر کرد که در ترانهی آن به برخی مفاهیم این کتاب اشاره مستقیم میشود. این گروه این آهنگ را برای قدردانی از همراهی هواداران خود منتشر کرد و با اشاره به موضوع آهنگ اعلام کرد که این گروه خود مغازهای جادویی است که طرفدارانش به کمک آن میتوانند آرامش یابند. این الهامگرفتن از کتاب مغازهی جادویی جیمز دوتی و اشارهی گروه BTS به این الهام، و توصیهی این گروه به مطالعهی این کتاب باعث رشد ناگهانی فروش و شناختهشدن این کتاب در سراسر جهان و ایران شد.
دیپاک چوپرا، نویسندهی موفق حوزهی خودیاری، درباره کتاب "مغازه جادویی" می گوید: "این کتاب ترکیب تحسینبرانگیز بینش علمی و خرد معنوی است که باید آن را بخوانید."
7- هر دو در نهایت می میرند 2017
کتاب هر دو در نهایت می میرند (They Both Die at the End) نوشته نویسنده آمریکایی آدام سیلورا (Adam Silvera)، کتاب هفتم مجموعه رمان های پرطرفدار جهان است.
داستان کتاب درباره دو نوجوان است کتاب با این پاراگراف شروع می شود: "قاصد مرگ در حال زنگ زدن است و میخواهد اخطار مرگم را بدهد- امروز، قرار است بمیرم. چیزی که گفتم را فراموش کنید. چون "اخطار " کلمه خاصی است، کلمهای که معمولا وقتی بتوان از چیزی دوری کرد، از آن استفاده میشود؛ مثل ماشینی که برای کسی، موقع گذشتن از چراغ قرمز، بوق میزند تا به او اخطار دهد خودش را کنار بکشد. اما این تماس برای اطلاع رسانی است."
هر دو نوجوان با اینکه با هم غریبهاند قرار است یک اتفاق برایشان رخ دهد. هر دو قرار است آخرین روز از زندگی خود را طی کنند. تصمیم این دو برای اینکه آن روز را چطور بگذرانند ماجرای کتاب "هر دو در نهایت می میرند" است.
و انتخاب متیو این است که در یک نرم افزار که افرادی که روز آخر عمرشان است در آن عضو هستند، دنبال دوست بگردد و در ادامه کشف روز آخر از زندگی توسط این دو نوجوان را تماشا خواهیم کرد.
اما آدام سیلورا مجموعهی قاصد مرگ (Death-Cast)، را در دست انتشار دارد. در این مجموعه قرار است داستان افرادی را که قرار است برای آخرین لحظات زندگی خود تصمیم بگیرند و انتخاب کنند که این مدت را چگونه بگذرانند را بخوانیم. جلد اول این مجموعه با نام «هر دو در نهایت می میرند»، در سال 2017 منتشر و با استقبال زیادی از جانب مخاطبان و منتقدان روبهرو شد. در سال 2022، جلد دوم مجموعهی قاصد مرگ را، با نام «اولین کسی که در نهایت می میرد» (The First to Die at the End)» منتشر شد.
به وضوح آنچه این مجموعه را پرطرفدار کرده مواجهه با مرگ است که در خود نگاهی است عمیق به معنای زندگی.
8- پاتوقها 2018
جومپا لاهیری کتاب پاتوقها (Dove mi trovo) را در مرحله نخست به زبان ایتالیایی نوشته است و معنای عنوان اصلی آن میشود: کجا هستم؟ این رمان بعدتر توسط خود نویسنده به انگلیسی بازگردانده شد و در برگردان انگلیسی اسم آن پاتوقها (Whereabouts) شد .
خانم جومپا لاهیری (Jhumpa Lahiri) با نام هندی نیلانجانا سودشا در لندن و از پدر و مادری بنگالی به دنیا آمد و بعد از آن با خانواده به آمریکا مهاجرت کرد.
این کتاب پرطرفدار وابسته به مکان است. نویسنده جریان زندگی و احساسات شخصیت اصلی کتاب را در بخشهای کوتاهی که هر کدام فصلی از کتابش هستند برای ما تعریف میکند. این نوآوری جذاب حسی از سیال بودن و شعف و شادی ایتالیایی را در ذهن میآورد.
در پیادهرو، در خیابان، در دفتر کار، در غذاخوری، در بهار، در میدان بازارچه، در اتاق انتظار، در کتابفروشی، در سرم، در موزه، روی کاناپه، در تراس، در استخر، وسط خیابان، در سالن زیبایی، در هتل، پای پیشخان بلیتفروشی، زیر آفتاب، در خانهام، در ماه اوت، پای صندوق، در سرم، سر شام، ...
مثلا در فصل در دفتر کار می خوانیم: "این جا تمرکز کردن سخت است. انگار وسط چهارراه نشستهام؛ همکاران و دانشجویانی که در راهرو رژه میروند دورهام کردهاند. رفت و آمدها و پر چانگیهایشان روی اعصاب است. بیهوده سعی میکنم روح تازهای به فضا بدمم. هر هفته یک کیسه سنگین کتاب از خانه میآورم تا با آنها قفسههای کتاب دفتر کارم را پر کنم. درد شانه بکش و آن همه بار سنگینی را به جان بخر، آخر سر هم حاصل چندانی نصیبت نشود."
در طول کتاب به واگویه زنی تنها و میانسال گوش میسپاریم و به بخشهای از هم پارهای بر اساس مکانها و گاهی زمانها تقسیمبندی شده است. زیباترین و گویاترین تعریفی که از این کتاب ساده و بیغل و غش شنیدم این است:"پاتوقها چیزهای معمولی را میگیرد و آنها را خارق العاده میکند. خواندن این کتاب مثل خواندن هنر است."
به نظر من سادگی و روانی که در این کتاب است، این بیپیرایگی که فارغ از هر آرایه بیمعنی، جهان را آنطور که در ذهن زنی معمولی بیان میکند مایه محبوبیتش شده است.
9- کتابخانه نیمه شب 2020
مت هیگ (Matt Haig)، نویسنده انگلیسی الاصل کتابخانه نیمه شب (The Midnight Library) را در سال 2020 منتشر کرده است. او کتابهای بسیاری برای بزرگسال و کودکان منتشر کرده است این بار کتابی روانشناسانه که بیشک میتواند مورد اقتباسهای بسیار نابی در سینما قرار بگیرد را نوشته است.
مت هیگ با عبور از افسردگی شدید کولهباری از تجربهای را با خود همراه کرده است که به او قدرت نوشتن کتابی با داستان فانتزی مثل کتابخانه نیمه شب را داده است. نورا شخصیت اصلی کتاب کتابخانه نیمه شب همه چیزش را از دست داده مادرش، آرزوهایش را و حتی یک روز صبح که مرد جوانی در خانهاش را زد و نورا فکر میکرد او بعد از سالها میخواهد سر حرف را با او باز کند و یک رابطه خوب را با هم شروع کنند، اما "اش" همانطور که در لباس ورزش در آستانه در خانه نورا ایستاده بود به نورا گفت: "بهم گفتی یه گربه داشتی."
"آره یه گربه دارم."
"اسمش رو یادم بود، ولتر. مو نارنجی و خط داره. درسته؟"
"آره ولتس صداش میکنم..."
اش به دمپایی نورا خیره شد.
"متاسفانه فکر کنم مرده."
"چی؟"
"خیلی بیحرکت کنار جاده افتاده. اسمش رو روی قلادهش دیدم. فکرکنم یه ماشین زده بهش. متاسفم، نورا"
...
نورا حتی گربهاش را هم از دست میدهد و حالا خیره به زندگی افسردهاش تصمیم میگیرد بمیرد.
در این لبه باریک بین بودن و نبودن تجربهای شگفت رخ می دهد. نورا امکان این را پیدا میکند تا تمام زندگیهای ممکنش را تجربه کند. این داستان فانتزی و جذاب در ستایش زندگی است و اینکه هر تصمیمی میتواند ما را به انتهای متفاوتی برساند اما زندگیای واقعی زیباییهای دارد که تنها با تجربه زندگیهای ممکن میتوانیم آن را ببینیم.
10- خون به پا میشود 2020
وقتی از پر طرفدارهای رمان حرف میزنیم بیانصافی است که از استیفن کینگ (Stephen King) بزرگ حرفی نزنیم. استیفن کینگ نویسنده امریکایی جدیدترین رمان محبوب خود را در سال 2020 ،یعنی خون به پا می شود (If It Bleeds) را راهی بازار کرده است.
تلفن همراه آقای هریگان
زندگی چاک
خون به پا میشود
موش
این چهار داستان نیمه بلند، چهار بخش کتاب خون به پا میشود است. علاقمندان ژانر وحشت استیفن کینگ را سلطان وحشت میدانند. حتی در حالی که نقدهای بسیاری به نگارش کتابهای او وارد شدهاست اما پلاتبندی پر از کشش کتابهای کینگ همچنان او را در صدر تولید کنندگان ترس جهان نگهداشته است.
در داستان تلفن همراه آقای هریگان، از تلفن همراهی که داخل تابوت با یک مرده دفن شده است پیامی برای پسر جوانی که همدم پیرمرد صاحب تلفن است ارسال میشود و این آغاز ماجراهایی است که قرار است شما را از ترس میخکوب کند.
در باقی داستانهای کتاب خون به پا می شود اینبار استیفن کینگ به وحشت و ترسی که در تنهایی افراد بر میگردد و اینبار درکتاب جدیدش ترس و حیرت بیشتری را برای دوستانش هدیه آورده است.
همانطور که می بینید، تجربه ترس که یکی از بزرگترین سرگرمیهای همه تاریخ به شمار میرود این کتاب را به لیست رمانهای پر طرفدار جهان اضافه کردهاست.
به قلم "زهره عواطفی حافظ"
کتابهای معرفی شده در این مطلب را میتوانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.
ثبت دیدگاه
دیدگاه کاربران