چگونه بر خواندن تمرکز کنیم: 14 نکته آسان
آیا تا بهحال چیزی را خواندهاید (حتی شاید چند بار) که بعد فراموش کنید و از خودتان بپرسید که چه چیزی را خوانده بودید؟ دلیل اینکه تمرکز در مطالعه بسیار مهم است، این است که هرچه بیشتر حواستان پرت شود، کمتر متوجه آنچه میخوانید، خواهید شد و کمتر مطالب را به یاد خواهید آورد. در این مقاله سعی داریم تا شما را با چگونگی تمرکز در زمان مطالعه و راهکارهای مناسب تمرکز آشنا کنیم. با ما همراه باشید.
اگر در حال شستن لباسها در ماشین لباسشویی باشید، آیا جایی که باید ماشین را در حین حرکت نگه دارید و روی برنامه آبکشی یا خشککن بگذارید، میتوانید کتاب هم بخوانید؟ آیا میتوانید همزمان هم بخوابید و هم کتاب بخوانید؟ احتمالا نه. بههمین دلیل است که تمرکز در مطالعه مهم است. خواندن، یک فرآیند فعال است، بنابراین کاری نیست که بتوانید همزمان با کارهای دیگر، آن را به خوبی انجام دهید. پس باید مطمئن شوید که تمرکز خود را در حین مطالعه حفظ کنید.
چگونه تمرکز در مطالعه داشته باشیم؟
تمرکز ویژگی بسیار مهمی است که به شما کمک میکند تا نسبت به کاری که انجام میدهید، توجه و دقت مستمر داشتهباشید. تمرکز به شما امکان میدهد وظایفتان را با موفقیت و بهطور مؤثر انجام دهید، در مکالمات شرکت کنید و در حین مطالعه نیز کمک میکند مطالب را بهتر درک و حفظ کنید.
عوامل حواسپرتی را حذف کنید
حواسپرتی مهمترین عامل از دست دادن تمرکز در مطالعه است. ممکن است از خود بپرسید که چگونه بدون حواسپرتی کتاب بخوانیم. واضح است که اگر هر 5 دقیقه یکبار شخصی از شما چیزی بپرسد یا اگر اعلانهای تلفنتان دائماً خاموش شود، نمیتوانید به کتاب توجه کنید. حتی اگر ذهن شما درگیر تماس یک شخص دیگر است، پس یعنی تمرکز خود را از قبل به خطر انداختهاید. بنابراین، برای شروع، بهتر است حالت پرواز را در تلفن همراه خود روشن کنید. در مورد سایر عوامل حواسپرتی مانند کارهای خانه نیز سعی کنید آنها را قبل از ساعت مطالعه انجام دهید تا بتوانید با ذهنی روشن از کتاب خود لذت ببرید. حتی سوت کتری چای روی اجاق گاز یا لباسهای ماشین لباسشویی که منتظر آویزان شدن هستند هم میتواند تمرکز در مطالعه را به هم بزند. همچنین، سعی کنید قبل از مطالعه برنامهریزی کنید تا بتوانید جایی قرار بگیرید که حواس شما پرت نشود. یک فضای مطالعه آرام بسازید تا در یک مکان ثابت و بدون حواس پرتی به مطالعه مشغول شوید.
با عوامل حواسپرتی درون خود نیز مقابله کنید. اگر چیزهای زیادی ذهنتان را به خود مشغول میکنند، چند نفس عمیق بکشید تا ذهنتان استراحت کند یا فهرستی تهیه کنید تا به جزئیات فکر نکنید. حتماً از هر دارویی برای کمک به کاهش درد یا عدم توجه و تمرکز (در بیماران مبتلا به ADHD) طبق توصیه پزشک استفاده کنید. سعی کنید مطالعه خود را با زمانهایی هماهنگ کنید که بهترین احساس را دارید و حواس شما پرت نمیشود. از فکر کردن در مورد چیزهایی که باید برای آنها برنامهریزی کنید، در زمانی که نیاز به تمرکز بر مطالعه دارید، اجتناب کنید.
میتوانید یک تایمر تنظیم کنید تا به شما کمک کند زمان تمرکز در مطالعه را از دست ندهید. سپس به سراغ کار دیگری بروید که باید انجام دهید یا کمی استراحت کنید و دوباره به مطالعه ادامه دهید. حتما تایمر خود را طوری تنظیم کنید که زمان استراحتتان را نیز شامل شود! هنگامی که بدون از دست دادن تمرکزتان به زمان توقف رسیدید، با یک استراحت کوتاه به خودتان پاداش دهید. برخی از افراد با یک پاداش کوچک مانند خوردن یک میان وعده یا قدم زدن، راحتتر هستند. درهرحال، پاداش شما هرچه باشد، به یاد داشتهباشید که پس از پایان زمان استراحت دوباره به مطالعه بازگردید.
تمرین کنید که به حواسپرتی خود توجه نکنید. هر زمان که چیزی در مطالعه شما اختلال به وجود میآورد، چند ثانیه وقت بگذارید و آنچه را که حواستان را پرت کرده است، یادداشت کنید. بعد از اتمام مطالعه فهرستتان را بخوانید و ببینید چه چیزی شما را از خواندن باز میدارد. اگر بدانید از چه چیزهایی باید اجتناب کنید، جلوگیری از حواسپرتی بسیار آسانتر است.
بیشتر بخوانید: راهنمای انتخاب کتاب برای هدیه دادن + 10 پیشنهاد عالی
انگیزه خود را بهبود دهید
در کودکی، هر زمان که والدینتان از شما میخواستند کاری انجام دهید، همیشه از آنها میپرسیدید: «چرا؟» گاهی درک دلیل پشت یک عمل میتواند شما را برای انجام آن تشویق کند. درغیراینصورت، آن کار را صرفاً به این دلیل انجام خواهید داد که مجبورید! اما خودتان را وقف آن نخواهید کرد. انگیزه میتواند فداکاری ایجاد کند و فداکاری نتیجه میدهد. اگر واقعا نمیدانید چرا میخواهید وقت خود را صرف مطالعه کنید، از خودتان بپرسید: «چرا؟». برخی از افراد برای یادگیری چیزهای جدید و رشد شخصی خود مطالعه میکنند و برخی برای تفریح یا آرامش، اما دلیل شما هرچه باشد، باید به آن مطمئن باشید. پیگیری آنچه میخوانید، نوشتن ایدهها و برداشتها و ذخیره قسمتهای مورد علاقه، به شما کمک میکند مطالبی را که میخوانید بهتر بفهمید. وقتی انگیزههای خود را برای خواندن پیدا کردید و شروع به درک و باور آنها نمودید، دیگر احساس نمیکنید که وقت خود را هنگام مطالعه تلف میکنید. این به نوبه خود به شما کمک میکند تا روی آنچه میخوانید متمرکز بمانید.
بیشتر بخوانید: 20 کتابخانه معروف جهان
کاهش خستگی برای تمرکز در مطالعه
کمبود خواب یک مشکل بزرگ برای بسیاری از افراد است. ممکن است از خود بپرسید که چگونه باید وقتی دائما خسته هستید، روی مطالعه تمرکز کنید. وقتی کمبود خواب دارید، درست مثل این است که نمیتوانید 100 درصد توانتان را روی کاری بگذارید و فقط منتظر فرصتی هستید تا بخوابید. ناگفته نماند که اگر خسته هستید، تقریباً غیرممکن خواهد بود که بتوانید تمرکز در مطالعه را حفظ کنید. با توجه به قابلیتهای آرامشبخش مطالعه، اگر استراحت کافی نداشتهباشید، قطعاً به سختی میتوانید کتاب به دست بگیرید و با میل به خوابیدن مقابله کنید.
بنابراین، سعی کنید قبل از شروع زمان مطالعه، استراحت کافی داشتهباشید. به این ترتیب، استقامت ذهنی لازم برای تمرکز در حین مطالعه را خواهید داشت و قادر خواهید بود اطلاعات خوانده شده را درک کنید و آنها را به خاطر بسپارید. اگر شروع به خواندن کردید و متوجه شدید که احساس خواب آلودگی دارید، سعی کنید 15 یا 20 دقیقه چرت بزنید. سپس صورت خود را بشویید و دوباره شروع به خواندن کنید.
برای تمرکز در مطالعه، سعی کنید استرس را از بین ببرید
استرس، نگرانی و اضطراب میتواند تمرکز شما را به خطر بیاندازد و مانع از تمرکز در مطالعه شود. راههای مختلفی وجود دارد که میتوانید سعی کنید با این مشکلات مقابله کنید. نوشتن درباره هر چیزی که نگران آن هستید و تصمیمگیری برای حل آن میتواند به کاهش استرس شما کمک کند. وقتی توانستید ذهنتان را خالی کنید و آرام شوید، شروع به مطالعه کنید. سعی کنید وارد کتاب شوید، شخصیت ها را بشناسید، در مسیر داستان شرکت کنید و خود را در آنجا ببینید. این کار حتی ممکن است به شما کمک کند تا موقتا از مشکلات خود فاصله بگیرید. علاوهبراین، میتوانید از آزمایشها و مصیبتهای شخصیتها و روشی که بر ترسهایشان غلبه کردند، شجاعت و الهام بگیرید. با داشتن ذهنی روشن، احتمال اینکه بتوانید روی مطالبی که میخوانید تمرکز کنید و از آنها لذت ببرید، بسیار بیشتر خواهد بود.
بیشتر بخوانید: بهترین های ادبیات ایران؛ 10 رمان ایرانی که باید بخوانیم
با کسالت مبارزه کنید
خواندن یک کتاب خستهکننده مانند تماشای ورزشی است که هیچ علاقهای به آن ندارید. احتمالاً متوجه شدهاید که هنگام خواندن یک کتاب کسالتآور نمیتوانید تمرکز کنید. در هرحال، لازم نیست هر کتابی را که شروع میکنید، حتما به پایان برسانید. اگر واقعاً کتابتان جذاب نیست، میتوانید آن را رها کنید و کتاب متفاوتی پیدا کنید که علاقه شما را برانگیزد. اگر متوجه شدید که همیشه موقع خواندن کتاب حوصلهتان سر میرود و تمرکزتان را از دست میدهید، کمی استراحت کنید و در صورت لزوم، کتاب دیگری را شروع کنید. گاهی اوقات یک کتاب عالی هم میتواند یک سری صفحات داشتهباشد که جذاب نباشند اما پس از عبور از آنها دوباره جالب شود.
یاد بگیرید که سطح انرژی خود را مدیریت کنید
ممکن است بخواهید یک ساعت بنشینید و مطالعه کنید اما بعد از 10 دقیقه متوجه شوید که با انگشتانتان ضرب میزنید، دندانهایتان را به هم میسایید و پاهایتان را به جلو و عقب میکوبید. شاید شما مشتاق باشید در آن لحظات با دوستان خود در پارک یا زمین فوتبال باشید. اگر انرژی زیادی دارید که منتظر استفاده از آن هستید، بهتر است به همان سمتی بروید که اشتیاقتان میرود. مطمئنا این بدان معنا نیست که شما باید تمام ساعات روز و هر روز هفته را در خارج از منزل باشید و فقط برای خواب به خانه بیایید. اما اگر تمام روز را پشت میز کار کردهاید، ممکن است ایده خوبی باشد که مطالعه را به زمانی که موفق به انجام تمرینات بدنی شدید، موکول کنید. در غیراینصورت، برای تمرکز در مطالعه با مشکل مواجه خواهید شد.
برای تمرکز در مطالعه، موقعیت خواندن خود را تنظیم کنید
وضعیت بدن نقش مهمی در میزان تمرکز دارد. علاوهبراین، مکانهای مختلف برای هرکسی معنای متفاوتی دارند. وقتی در رختخواب دراز میکشید، تقریباً به بدن خود میگویید که زمان خواب فرا رسیده است یا وقتی پشت میز مینشینید، میدانید که کار دارید. بنابراین، بهتر است یک صندلی یا مکانی مشخص در خانه داشتهباشید که در آن فقط مطالعه کنید. سعی کنید حالتی راحت اما صاف داشتهباشید که شما را هوشیار و متمرکز نگه دارد.
بیشتر بخوانید: آشنایی با رمان های برتر انگلیسی
فضای مطالعه کافی ایجاد کنید
گاهی اوقات، پاسخ به «چرا نمیتوانم روی مطالعه تمرکز کنم» به سادگی با تغییر محل مطالعه حل میشود. مکان مطالعه شما نقش فوقالعادهای در کیفیت جلسات مطالعه و عملکرد شما دارد. همیشه باید مکانی ساکت و راحت انتخاب کنید، جایی که حواسپرتیها را بتوان کنترل کرد و به حداقل رساند. محیط اطراف همیشه در وضعیت روحی شما نقش دارد. یک اتاق به هم ریخته و نامرتب میتواند بر توانایی شما برای توجه و دقت، تأثیر منفی بگذارد، میتواند باعث شود که احساس سرگیجه و محدودیت داشتهباشید و در نهایت میتواند بهطور قابل توجهی توانایی شما را برای تمرکز در مطالعه کاهش دهد. بنابراین، باید مقداری زمان و تلاش صرف کنید تا کنج مطالعه خود را آنطور که دوست دارید، مرتب کنید. همچنین، مطمئن شوید که فضای اتاق کاملا روشن و قابل تهویه است. اکسیژنرسانی به مغز در زمان مطالعه و تاثیر آن بر تمرکز را هرگز دست کم نگیرید.
قهوه بنوشید
قهوه یک نوشیدنی شگفتانگیز است که میتواند به شما کمک کند توانایی خود را برای متمرکز ماندن افزایش دهید. کافئین، ماده جادویی موجود در قهوه، سطح هوشیاری را بهبود میبخشد و حتی تواناییهای ذهنی کوتاه مدت را نیز افزایش میدهد. کافئین با تحریک سیستم عصبی مرکزی مغز و افزایش تولید دوپامین، تمرکز را بهبود میبخشد، تمرکز را بالا میبرد و خستگی را کاهش میدهد.
با هدف بخوانید
مطالعه با هدف، شبیه داشتن انگیزه خوب است. چه هدف شما این باشد که بعد از یک روز طولانی با یک کتاب خوب استراحت کنید یا چیز جدیدی یاد بگیرید، افزودن یک هدف واضح به برنامه مطالعه، احتمال تمرکز در مطالعه را بسیار بیشتر میکند. زمانی که هدف خود را تجسم کنید و تلاش فعالی برای حفظ آن در هنگام مطالعه انجام دهید، توانایی شما برای تمرکز افزایش خواهد یافت.
قانون 50 دقیقه را زیر پا نگذارید
قانون 50 دقیقه یک تکنیک افزایش بهرهوری است که تصور میشود عملکرد ذهنی افرادی را که از آن استفاده میکنند، افزایش میدهد. فواصل 50 دقیقهای در این قانون به عنوان چارچوب زمانی ایدهآل برای توانایی فرد برای متمرکز ماندن روی یک کار خاص شناخته شده است. در این 50 دقیقه، باید بتوانید تمام تمرکز خود را به مطالعه اختصاص دهید. پس از گذشت 50 دقیقه، توانایی شما برای تمرکز به میزان قابل توجهی کاهش مییابد. پس بهجای اینکه خود را فراتر از آنچه که بهطور طبیعی قادر به انجام آن هستید، تحت فشار قرار دهید، باید 10 دقیقه استراحت کنید. یک استراحت 10 دقیقهای برای بازیابی توانایی تمرکز هنگام مطالعه کافی است و باید بتوانید 50 دقیقه دیگر دوباره به درستی تمرکز کنید.
اهداف روشنی برای مطالعه خود تعیین کنید
بهطورکلی هدفگذاری برای خواندن کتاب میتواند تأثیر مثبتی بر توانایی شما برای تمرکز داشتهباشد. اهداف میتوانند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند، اما مهم است که به رسمیت شناخته شوند. شما میتوانید دو نوع هدف برای مطالعه خود تعیین کنید. یکی هدف روزانه و کوتاه مدت است که به شما اجازه میدهد تا در هر روز برای دقایقی عادات خواندن خود را مدیریت کنید. دیگری هدف طولانی مدت است که به شما کمک میکند تا بتوانید مدیریت سالانه تعداد کل کتابهایی که میخواهید بخوانید را داشتهباشید. مطمئناً دانستن اینکه تلاشهایتان شما را به سمت هدف روشنی که برای خود تعیین کردهاید، هدایت میکند، باعث میشود خیلی بهتر روی مطالعه تمرکز کنید.
به موسیقی گوش دهید
موسیقی تاثیر باورنکردنی بر مغز دارد و یکی از معدود فعالیتهایی است که هر دو نیمکره راست و چپ مغز را بهطور همزمان فعال میکند. با توجه به این اثر، موسیقی میتواند توانایی ذهن را برای تمرکز بهبود بخشد. در حالت ایدهآل، برای جلوگیری از حواسپرتی بهتر است به موسیقی بیکلام یا کلاسیک گوش دهید. آهنگهای پاپ یا راک که شما را تشویق میکنند تا با اشعار همخوانی کنید، تمرکزتان را برهم میزنند. موسیقی کلاسیک موثرترین سبک برای بهبود تمرکز است و مغز را به روشی مشابه تحریک و متمرکز میکند.
جهت تمرکز در مطالعه جلسات مطالعه خود را از قبل برنامهریزی کنید
یکی از رایجترین مشکلاتی که خوانندگان با آن مواجه هستند، عدم سازماندهی جلسات مطالعه و عادات خواندن آنها است. انتخاب زمان نامناسب برای یک جلسه مطالعه همان چیزی است که باید از آن اجتناب کنید. همیشه باید جلسات مطالعه خود را از قبل برنامهریزی کنید و مطمئن شوید که در ساعاتی از روز قرار دارند که به احتمال زیاد ذهن شما متمرکز و برای تلاش آماده است. با انجام این کار، از شروع یک جلسه مطالعه در زمان نامناسب اجتناب میکنید و شانس خود را برای اینکه بتوانید به درستی روی آنچه میخوانید تمرکز کنید، افزایش میدهید.
چندکاره بودن، هنر نیست
افسانه چندکاره بودن را فراموش کنید. ما از نظر فیزیکی قادر نیستیم در یک زمان روی بیش از یک چیز تمرکز کنیم. مغز قادر است در چند میلی ثانیه از تمرکز بر یک فعالیت به تمرکز بر فعالیت دیگر تغییر کند، اما زمانی که تمرکز باید در بالاترین سطح باشد، این رویکرد باعث کاهش بازدهی شما خواهد شد. هنگام مطالعه، تمام توجه خود را به آن اختصاص دهید. تصور نکنید اگر مطالعه کنید و همزمان تلویزیون را روشن کنید و اخبار را در پس زمینه گوش دهید نیز تجربه خوبی خواهید داشت.
سخن پایانی
تمرکز در مطالعه میتواند برای بسیاری از افراد چالش برانگیز باشد. راهکارهایی که در این مقاله ارائه شد، به شما کمک میکند تا از هر طریقی که میتوانید تمرکز خود را بهبود بخشید و آگاه شوید. بنابراین، سعی کنید آنها را به طور مداوم انجام دهید و سپس پیشرفت خود را در طول زمان بررسی کنید. امیدواریم شاهد پیشرفت موثری در تمرکزتان باشید. شما چه مواردی را به این لیست اضافه خواهید کرد؟ با ما درمیان بگذارید.
منابع:
ثبت دیدگاه
دیدگاه کاربران