
کتاب رحمت واسعه
معرفی کتاب رحمت واسعه
«رحمت واسعه» کتابی خواندنی و ارزشمند است که به همت مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت آیتاللهالعظمی بهجت(ره) گردآوری و با نظارت علمی جمعی از شاگردان ایشان به رشته تحریر درآمده است.
این اثر فاخر، با تکیه بر بیانات، اشارات و سیره عملی این فقیه عارف، پرتویی از مقام والای امام حسین (ع) بهعنوان تجلی رحمت واسعه الهی را برای مخاطبان روشن میسازد. «رحمت واسعه» با محوریت شخصیت و قیام حضرت سیدالشهدا(ع)، به بررسی ابعاد گوناگون نهضت عاشورا و مفاهیم بنیادین آن همچون محبت اهلبیت (ع)، خصایص یاران امام حسین(ع)، فضائل و کرامات آن حضرت، و عبرتهای عاشورا میپردازد.
نگاه این کتاب به واقعهی عاشورا فراتر از یک تحلیل تاریخی یا روایی صرف است؛ بلکه نگاهی عارفانه و معرفتبخش است که پیوندی عمیق میان رحمت الهی و آزمون عظیم عاشورا برقرار مینماید.
کتاب «رحمت واسعه» نخستینبار در سال 1400 منتشر و پس از آن با استقبال مخاطبان، بارها تجدید چاپ شده است. این اثر گرانقدر در 432 صفحه تنظیم گردیده و حاصل سالها تحقیق و پژوهش دقیق است. مطالب کتاب، نه تنها بر اساس بیانات شفاهی و مکتوب آیتالله بهجت (ره) تدوین شده، بلکه با بهرهگیری از منابع روایی شیعه و اهل سنت و یادداشتهای شاگردان برجستهی ایشان، به غنای علمی خود افزوده است. از دیگر ویژگیهای برجستهی این کتاب میتوان به افزوده شدن پاورقیهای پژوهشی، ترجمه دقیق عبارات عربی، و ارجاع به منابع کهن و خطی اشاره کرد که مسیر تحقیق را برای پژوهشگران هموار میسازد.
«رحمت واسعه» پلی است میان معرفت عاشورایی و دلهای عاشقی که در پی شناخت امام حسین (ع) به عنوان جلوهی تام رحمت واسعهی الهی هستند. مطالعه این اثر، فرصتی است تا با تأمل در بیانات آیتالله بهجت (ره)، به درکی عمیقتر از نهضت عاشورا و نقش آن در هدایت انسانها دست یابیم.
بیشک، این کتاب برای تمام علاقهمندان به مباحث عاشورا، پژوهشگران دینی، و هر آنکس که دل در گرو محبت امام حسین (ع) دارد، منبعی غنی، الهامبخش و اثرگذار خواهد بود.
مروری بر کتاب رحمت واسعه
کتاب رحمت واسعه با نگاهی عمیق و عرفانی به سیره و شخصیت امام حسین (ع)، تلاش میکند تا جایگاه ویژه ایشان را بهعنوان تجلی رحمت واسعه الهی از نگاه آیتالله بهجت (ره) تبیین کند. این کتاب در ده فصل، مخاطب را به سفری معرفتی میبرد که از محبت اهلبیت (ع) آغاز شده و به عبرتهای عاشورا و وظایف مبلغان در انعکاس این واقعهی عظیم ختم میشود.
فصل اول با عنوان «اشاراتی در باب محبت اهلبیت (ع)»، به موضوع محبت به این خاندان بزرگوار در فرمایشات و سخنان آیتالله بهجت (ره) اختصاص دارد. در این بخش، محبت به اهلبیت(ع) نهتنها راهی برای قرب به خدا، بلکه حقیقتی معرفی میشود که بنیان بندگی و روح عبادات را تشکیل میدهد. چینش مطالب در ذکر روایات و حکایات مختلف، اهمیت عشق به اهلبیت (ع) را بهعنوان مسیری برای تهذیب نفس و رهایی از خودبینی بیان میکند.
فصل دوم، «اشاراتی در باب خصایص اصحاب سیدالشهداء (ع)» به بیان خصلت اصحاب امام حسین (ع) میپردازد و شخصیت والای یاران ایشان را که تا پای جان در کنار امام ایستادند، معرفی مینماید. در این بخش، ماجراهایی از وفاداری، اخلاص، و فداکاری یاران سیدالشهدا(ع) بازگو میشود که هرکدام الگویی ماندگار از ایثار و استقامت هستند.
فصل سوم تحت عنوان «اشاراتی در باب تاریخ سیدالشهداء (ع) و اهلبیت آن حضرت» به بازگویی وقایع تاریخی عاشورا اختصاص دارد. در این بخش سخنان آیتالله بهجت (ره) همراه با مستندات تاریخی آن، که در پاورقی ذکره شده، به رشتهی تحریر در آمده و حوادث کربلا، از ابتدای نهضت تا شهادت امام حسین(ع) و اسارت اهلبیت(ع) روایت میشود. این فصل علاوه بر نقل حوادث تاریخی، به تحلیل انگیزههای قیام عاشورا و نقش آن در بقای دین میپردازد.
فصل چهارم، «اشاراتی در باب خباثت و شقاوت دشمنان سیدالشهداء (ع)»، به واکاوی خصوصیات روحی و اخلاقی دشمنان امام حسین(ع) میپردازد. در این فصل، چهره واقعی دشمنان اهلبیت(ع) و انگیزههای پلید آنها برای مقابله با امام حسین(ع) نمایان میشود. سخنان آیتالله بهجت(ره) با استناد به منابع معتبر، پرده از جنایات بنیامیه و ظلمهای آنان برمیدارد.
در فصل پنجم با عنوان «اشاراتی در باب درسها و عبرتهای عاشورا» به میراث جاودان این واقعهی عظیم در مقام معرفت، پرداخته میشود. این فصل، عاشورا را نهتنها یک واقعه تاریخی، بلکه دانشگاهی برای شناخت حقیقت نفس و زندگی معرفی میکند. درسهایی چون ایستادگی در برابر ظلم، اهمیت امر به معروف و نهی از منکر، و ضرورت خودسازی و تهذیب نفس، از محورهای این بخش هستند.
فصل ششم، «اشاراتی در باب فضایل و کرامات سیدالشهداء (ع) و اهلبیت آن حضرت» نام دارد. معجزات، شفاعتها و کرامات بینظیر امام حسین(ع) که در روایات مختلف نقل شده و در بیان آیتالله بهجت (ره) عنوان شده در این بخش گردآوری شده است تا تصویر روشنتری از جایگاه قدسی آن حضرت ارائه شود.
فصل هفتم با عنوان «اشاراتی در باب آداب و فضایل زیارت سیدالشهداء (ع)» به بیان اهمیت زیارت امام حسین(ع) و اثرات معنوی آن بر قلب و روح انسان گفتههای آیت الله بهجت (ره) میپردازد.
فصل هشتم به مجالس عزای امام حسین(ع) اختصاص دارد. در این فصل، به فلسفه برپایی مجالس عزا و تاثیر آن در ترویج فرهنگ عاشورا و زنده نگهداشتن یاد امام حسین(ع) پرداخته میشود.
فصل نهم به بایستههای منابر حسینی اشاره داشته و بر اهمیت تبلیغ صحیح معارف اهلبیت(ع) تاکید میکند.
در پایان، فصل دهم با عنوان «پرسشها و پاسخها» گلچینی از استفتائات، مکاتبات علاقهمندان و همچنین سوالات حضوری مطرح شده از آیت الله بهجت (ره) در پایان جلسات درس خارج فقه و اصول است.
ساختار منسجم کتاب، خواننده را به سفری معنوی میبرد که در آن، هم عشق و معرفت را میچشد و هم با درسها و عبرتهای عاشورا در بیان عارف عالیقدر، آیت الله بهجت (ره) آشنا شده و میتواند در پرتوی آن نگاه خود به زندگی و ایمان را عمیقتر سازد.
شمیمی از رحمت واسعه، خلاصه کتاب رحمت واسعه
مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت آیتاللهالعظمی بهجت(ره)، برای راحتی مخاطبان و سهولت دسترسی به مطالب کتاب، خلاصه ای از کتاب ارزشمند «رحمت واسعه» را با عنوان «شمیمی از رحمت واسعه» منتشر کرده است. شمیمی از رحمت واسعه در 111 صفحه منتشر شده و مطالب کتاب رحمت واسعه، به صورت گزینشی در این کتاب کم حجم آمده است.
تحلیل کتاب رحمت واسعه
«رحمت واسعه» سفری معنوی و معرفتی است که خواننده را با عمق مفاهیم قیام امام حسین(ع) در نگاه عارفانهی آیت الله بهجت (ره) آشنا مینماید. این کتاب نه تنها یک بررسی تاریخی یا روایی ساده از واقعه عاشورا نیست، بلکه با رویکردی عرفانی و معرفتی، پیوند میان رحمت الهی و نهضت عاشورا را به تصویر میکشد.
یکی از ویژگیهای مهم این اثر، استناد دقیق به منابع روایی شیعه و اهل سنت و بهرهگیری از یادداشتهای شاگردان آیتالله بهجت (ره) است. این مسئله، به غنای علمی کتاب افزوده و اعتماد مخاطب را به محتوای آن جلب مینماید.
نکته مثبت دیگر، وجود پاورقیهای پژوهشی و ترجمه عبارات عربی است که درک مفاهیم برای مخاطبان عام را سادهتر کرده و درعینحال، مسیر تحقیق را برای پژوهشگران هموار میسازد. این امر نشان از تلاش دقیق مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت آیتالله بهجت (ره) برای ارائه محتوایی مستند و علمی دارد.
پیشنهاد به خوانندگان
کتاب رحمت واسعه اثری گرانسنگ و الهامبخش است که برای طیف گستردهای از مخاطبان، از پژوهشگران و طلاب علوم دینی گرفته تا علاقهمندان به معارف حسینی، منبعی غنی و پرمحتوا به شمار میآید. این کتاب با ضمن بیانی دلنشین، قادر است پیوندی عمیق میان عقل و دل ایجاد کند و مخاطب را به سیر و سلوکی معنوی در مسیر شناخت امام حسین(ع) و فلسفه قیام عاشورا دعوت نماید.
مطالعه این اثر برای تمام کسانی که خواهان درک ژرفای پیامهای عرفانی و اخلاقی نهضت حسینی هستند، فرصتی مغتنم است تا علاوه بر آشنایی با نگاه عرفانی و والای حضرت آیتالله بهجت(ره)، گامی در مسیر تعمیق ایمان و تقویت روحیه ظلمستیزی و عدالتخواهی بردارند.
مطالعه این کتاب را به همه کسانی که خواهان درکی ژرفتر از عاشورا و شناخت امام حسین (ع) بهعنوان جلوه تام رحمت واسعه الهی هستند، توصیه میکنیم.
برشی از کتاب رحمت واسعه
اگر ما جای خلفای بنیامیه و بنیعباس که خلافت را از اهلش غصب نمودند، بودیم و توانایی داشتیم، رادع و مانعی از نابودی دشمنان خود نداشتیم و شرایط و قدرت و امکاناتی که برای آنها فراهم بود، برای ما هم فراهم میشد، آیا مانند آنها عمل نمیکردیم؟! الان چه میکنیم؟! آیا حقکشی نمیکنیم؟!
از خدا میخواهم که مورد چنین امتحانی قرار نگیریم، البته اگر مورد امتحان قرار گرفتیم نیز از خدا میخواهیم که ما را حفظ نماید. انسان در مقام امتحان یا مانند سلمان در اعلی علیین قرار میگیرد یا مانند یزید و معاویه از هالکین و در اسفل سافلین.
آنچه معاویه و یزید بالفعل داشتند، ما بالقوه داریم. خیلی به خود مغرور نشویم. این طور نیست که آنها از جهنم آمده باشند و ما از بهشت. به خدا پناه میبریم!