بهترین کتاب های سیاسی که باید بخوانید
کتاب‌های سیاسی، شاید دور از ذهن‌ترین کتابها برای انتخاب ما باشند، مثل درس تاریخ که از ناخوشایند‌های دوران مدرسه بود. اما چه بخواهیم چه نخواهیم به محض اینکه از دوران مدرسه و نوجوانی عبور کردیم و وارد جهان آدم بزرگ‌ها شدیم، ناگهان خلا نبود اطلاعات تاریخی و جغرافیایی و اجتماعی خودش را با تلخ‌ترین حالت ممکن به رخمان کشید.
ما هیچ چیز از گذشته خاندان غیور همکلاسی‌مان که از شهری در جنوبی‌ترین نقطه کشور کنار ما نشسته‌بود نمی‌دانستیم. وقتی سر و صدای گروه‌های پر از شور سیاسی در دانشکده بر پا شد حتی نمی‌دانستیم از کی و از حتی از چی حرف می‌زنند و این سرگشتگی نه درباره موضع سیاسی دیگران بلکه درباره موضع سیاسی خودمان هم بود، به راستی ما با کدام دسته و گروه موافق بودیم و قرار بود چگونه آینده‌مان را در این تاریکی سیاسی که در آن گیر کرده‌بودیم پیدا کنیم.
چرا بهترین کتاب های سیاسی را بخوانیم؟
امروز اینجا هستیم تا کتاب‌هایی را با هم بشناسیم که قرار است به چهار مشکل اساسی‌مان پاسخ دهد:
اول کتاب سیاسی می‌خوانیم تا از حقوق خودمان آگاه شویم.
دوم کتاب سیاسی می‌خوانیم تا به صورت روشن بدانیم به چه چیزی عقیده داریم.
سوم کتاب سیاسی می‌خوانیم چون سیاست موجودی زنده و همیشه در حال رشد و تغییر است.
چهارم کتاب سیاسی می‌خوانیم تا بدانیم احزاب سیاسی در کشورمان و دیگر نقاط جهان چه می‌کنند.
پنجم کتاب سیاسی می‌خوانیم تا برای زندگی بالغانه‌تر اجتماعی آماده شویم.
برای مطالعه کتاب های سیاسی از کجا شروع کنیم؟
اما چطور مطالعه سیاسی را شروع کنیم. اینکه به طور مشخص کسانی که به صورت تخصصی هیچ گاه وارد حوزه علوم سیاسی نشده‌اند چطور خواندن کتاب‌های سیاسی را شروع کنند مساله بزرگی است. پس به رسم همه علوم پیشنهاد من این است که اول الفبای این زبان و علم را بیاموزیم. به همین دلیل در این مطلب به معرفی کتاب‌هایی می‌پردازیم که قرار است اصول و پایه‌های علم سیاست را به شما بیاموزند.
بهترین کتاب های سیاسی
1- سیاست ارسطو
اَرِسطاطالیس، معلم اول همان که به نام ارسطو می شناسیم . معروف ترین فیلسوف یونان باستان که بسیاری از علوم فلسفی با اصول اولیه او پایه گذاری شد. او را می توان یکی از اولین پایه گذاران سیاست به معنایی که در غرب شناخته می شود، نامید.
از آنجایی که مطالعات ما قرار است درباره مسائل اصلی سیاست باشد بهتر دانستم درباره نظریات ارسطو که در کتابی به نام سیاست ارسطو با ترجمه حمید عنایت در نشر نگاه منتشر شده است را به شما معرفی کنم.
فهرست کتاب سیاست ارسطو به شرح زیر است:
1 - پولیتیکا
2 - محتوای پولیتیکا
3 - قانون اساسی
4 - پژوهش در سازمان سیاسی
5 - پویایی سیاسی و اجتماعی
6 - دولتشهر
7 - کمال در زندگی اجتماعی
8 - خانواده
8.1 - برده‌داری
9 - شهروند
10 - مزایا و معایب شکل‌های حکومت
11 - انگیزه شورش و انقلاب در نظام سیاسی
12 - دوام سیاسی
13 - بهترین نظام سیاسی
13.1 - نظام سیاسی افلاطون
13.2 - نظام سیاسی آرمانی
13.3 - زندگی پیوسته با فضیلت
14 - چگونگی زندگی فضیلت‌آمیز
15 - ساختار نظام سیاسی
15.1 - نخستین وسایل لازم سیاسی
15.1.1 - خصال لازم برای دولت
15.2 - وظایف ششگانه دولت
15.3 - شایستگی شهروندی
15.4 - فرهنگ و آموزش و پرورش
15.5 - موسیقی
16 - فراغت و آسایش
17 - فضیلت‌های سودمند برای فراغت
در بخشی از کتاب سیاست ارسطو آمده است:
"اما از سوی دیگر، از دیدگاه ارسطو، همۀ افراد جامعه شایستگی شهروندی را ندارند، چون سخن دربارۀ بهترین نظام سیاسی و اجتماعی است که دولت در آن می‌تواند به برترین سعادت برسد؛ سعادت نیز ــ چنانکه ارسطو بارها گفته است ــ بدون فضیلت ممکن نیست، بدین‌سان در چنان دولت آرمانی، شهروندان نباید زندگی دستکاران و تاجران را داشته باشند، زیرا چنان زندگیی، پست و مخالف فضیلت است. همچنین کشاورزان نباید شهروند باشند، زیرا برای پرورش فضیلت و نیز برای انجام‌دادن اعمال سیاسی فراغت، یعنی وقت آزاد لازم است. از سوی دیگر، در هر دولتی طبقه‌ای جنگاور، و طبقه‌ای که دربارۀ منافع مشترک مشورت، و در امور مربوط به عدالت داوری می‌کند، وجود دارد. مشاغل و وظایف دولتی، باید به این دو طبقه سپرده شود، اما نه به‌طور یکسان، زیرا طبیعتاً جوانان دارای نیروی جسمی و پیران برخوردار از عقل یا هوشمندی عملیند. پس مصلحت این است که مشاغل و وظایف دولتی، بر آن پایه میان ایشان تقسیم شود. همچنین ثروت باید متعلق به این طبقات باشد، چون ایشان شهروندان واقعیند و شهروندان باید توانگر باشند و دستکاران یا گروه دیگری که پدیدآورندۀ فضیلت نیستند، سهمی در شهروندی ندارند. این امر بر این پایه است که سعادت بدون فضیلت نیستند، سهمی در شهروندی ندارند. این امر بر این پایه است که سعادت بدون فضیلت وجود ندارد و دولت را نه برحسب بخش معینی از شهروندان، بلکه به حسب همۀ شهروندان آن می‌توان سعادتمند دانست. پس آشکار است که مالکیتها نیز باید از آنِ طبقات باشد، همانگونه که کشتگری باید در دست بردگان یا ساکنانی از سرزمینهای دیگر باشد."
اگر شما از کسانی هستید که به خواندن کتاب‌های فلسفه یونان علی الخصوص ارسطو و افلاطون علاقمندید حتما می دانید که این کتابها را باید با دقت به زمان نگارش (حدود 300 سال قبل از میلاد) مطالعه کرد. ما در حال مطالعه کتاب سیاست ارسطو هستیم که در آن اولین گام‌ها برای تعریف مفاهیم فلسفی و در کل کلامی برداشته شده است و نباید انتظار مقالات و کتاب‌های مدون امروزی را از آنها داشته باشیم اما در عوض دسترسی به متن اصلی چگونگی شکل گیری این علوم بسیار لذت بخش و واجب است.
2- فرهنگ اصطلاحات و مکتب های سیاسی
پرویز بابایی مترجم متخصص در زمینه‌های تاریخ، علوم سیاسی و اجتماعی متولد سال 1311 ، یکی از کتاب‌های سیاسی بسیار مهم و کاربردی یعنی کتاب "فرهنگ اصطلاحات و مکتب های سیاسی" را برای علاقمندان حوزه علوم سیاسی ترجمه و گردآوری کرده است.
پرویز بابایی مترجم پرکاری است که کتاب‌هایی مثل از سقراط تا سارتر (تی. زد لاوین)، اومانیسم و سوسیالیسم (جرج نواک)، پراگماتیسم در سنجش با سوسیالیسم علمی(جورج نواک)، تاریخ جهان(کریس هارمن)، تاریخ غرب در قرون جدید (ولادیمیرباریسوویچ لوتسکی) و کانت و فلسفۀ معاصر (لوسین گلدمن) را ترجمه و منتشر نموده است.
کتاب "فرهنگ اصطلاحات و مکتب های سیاسی" بر اساس فرهنگ آکسفورد و بر اساس نظام موجود در آن به اضافه تطبیقی بسیار خوب که به وسیله پرویز بابایی انجام شده است تهیه شده. بابایی تلاش نموده تا تمرکز کتاب بر اصطلاحات و دانشمندانی باشد که ما ایرانیان بیشتر با آنها درگیر هستیم یا دانستن آنها در درک بهتر مطالعات سیاسی به ما کمک می‌کند.
در ادامه بخشی از کتاب که به شرح یک اصطلاح می‌پردازد و بعد احوالات یک متفکر حوزه علوم سیاسی را معرفی نموده، را برای شما می‌آورم:
"ابژکتیویسم (عینی‌گرایی): نگرشی است مبنی بر گونه‌یی "بیطرفی" در علم و در تحلیل‌های سیاسی و اجتماعی، بدین معنا که شناخت علمی باید در سرحد خود داده‌ها (فاکت‌ها) یا اشیاء و آنچه عینیت دارد متوقف گردد و نباید به ارزیابی انتقادی آن یا داوری درباره آنها پرداخت. بدین‌گونه ابژکتیویسم مرزهای خرد انسانی را محدود می‌کند و طرح مسائل اجتماعی و نتایج ناشی از جهان‌بینی پژوهشگر را غیرعلمی یا ذهنی (سویژکتیو) می‌نامد. در واقع ابژکتیویسم و سوبژکتیویسم دو روی یک سکه‌اند و به‌رغم تفاوت ظاهری پیوندی تنگاتنگ دارند. ابژکتیویسم یا عینی‌گرایی را نباید با داوری عینی (ابژکتیو) مشتبه ساخت. داوری عینی به معنای آن است که هنگام بررسی و نتیجه‌گیری، پیشداوری‌ها و آرزوهای خود را به‌حساب نیاورده و فقط به واقعیت موجود و داده‌های عینی به‌طور همه‌جانبه و تمامیت آن توجه داشت. ولی ابژکتیویسم، به بهانۀ عینیت با مطلق کردن آن هرگونه برخورد طبقاتی و عقیدتی را نفی می‌کند و هرگونه نتیجه‌گیری ناشی از جهان‌بینی پژوهشگر را در بررسی‌ها منکر می‌گردد."
"ابن خلدون، عبدالرحمن ابوزیدبن محمد (1406-1332): مورخ، جامعه‌شناس و فیلسوف که در تونس زاده شد و در قاهره بدرود حیات گفت. اجداد وی اندکی پس از فتح اندلس به آن سرزمین آمده و در آنجا اقامت گزیده بودند؛ سپس از آنجا به تونس رحل اقامت افکندند. پدرش از کودکی او را به تحصیل علم واداشت. قرآن را حفظ شد و به فراگرفتن حدیث و فقه و نحو پرداخت. او بسیاری از کتاب‌های ادب و شعر را آموخت و آنگاه به علوم منطق و فلسفه رغبت جست. در 18 سالگی بود که طاعون بر آن دیار مستولی گشت و بسیاری از مردم از جمله پدر و مادر او را هلاک کرد و ناچار به ترک تونس شد. ابن خلدون در سال 1376 م. در 42 سالگی خارج از تونس در قلعه‌یی که در آن گوشۀ عزلت گرفته بود به تألیف تاریخ بزرگ خود مشغول شد و بعد از چهار سال که در خلوت به تفکر و نوشتن سپری ساخت عزم تونس کرد و با اجازه سلطان آن کشور در سال 1378 م. به آن دیار وارد شد. پادشاه و مردم تونس مقدمش را گرامی داشتند. وی همچنین به تألیف کتاب تاریخ خود اشتغال داشت تا در اوایل سال 1382 م. آن را به پایان برد."
3- ایدئولوژی های سیاسی
رابرت اکلشال (Robert Eccleshall) نویسنده پر کار علوم سیاسی و از مدرسان علوم سیاسی دانشگاه کووینز، کتابی در خصوص ایدئولوژی‌های سیاسی منتشر کرده‌است.
فهرست کامل و جامع کتاب ایدئولوژی سیاسی از تاریخچه و شکل‌شناسی ایدئولوژی شروع می‌شود و در ادامه با تعریف ایدئولوژی‌های معروف‌تر مثل امپریالیسم، سوسیالیسم، کمونیسم، دموکراسی، فئودالیسم، کاپیتالیسم، ناسیونالیسم، لیبرالیسم، فمنیسم،... ادامه پیدا می‌کند و حتی به زیست‌بوم‌گرایی و در نهایت به ایده پایان ایدئولوژی‌ها هم می‌پردازد.
در مقدمه بخش ایده ایدئولوژی از کتاب ایدئولوژی های سیاسی آمده است:
"در واقع چنانچه بتوانیم به لایه های ایدئولوزیک که به عقاید ما پیرامون دنیای اجتماعی و سیاسی شکل می دهندنظر بیفکنیم و نیز لایه های عمقی مباحثات، نارضایی و گفتگوها را مشخص کنیم آن گاه می توان امید داشت هم برای درک فورانهای گهگاه خشمایدئولوژیک که مشخصه زندگی سیاسی معاصر است و هم برای فهم تمایل دموکراسیهای لیبرال معاصر به اجماع احزاب سیاسی در موقعیت بهتری باشیم."
کتاب ایدئولوژی های سیاسی با این هدف نگاشته شده است که افراد به روشنی تعریف و جوانب ایدئولوژی‌ها را بشناسند و به قول یادداشت مترجم کتاب، افراد بتوانند با خواندن آن "موضعشان را مشخص کنند."
4- آچار سیاست
جولیان فلاندرز نویسنده و ویراستار انگلیسی پرکاری است. فلاندرز کتابی به نام آچار سیاست (Politics Hacks) را راهی بازار کتاب کرده است. این کتاب به نوعی میانبری است برای آموختن علم سیاست.
کتاب آچار سیاست یا مطابق نام تکمیلی روی جلد، 100 راه هوشمندانه برای کمک به فهم و به یاد سپردن مهمترین نظریه‌های سیاسی، یک راه کوتاه شده و راهنمای ساده شده برای کسانی است که می‌خواهند به صورت کاملا فشرده بر مفاهیم و نظریه‌های علوم سیاسی مسلط شوند.
تاریخ سیاست، ایدئولوژی‌های سیاسی، سیستم‌های حکومتی، سیاست چگونه کار می‌کند، نقطه عطف سیاسی، سیاست اقتصادی، حقوق بشر، قانون عدالت جرم و مجازات، علم و محیط زیست و آینده، فصول اصلی کتاب آچار سیاست را تشکیل می‌دهند.
در مقدمه کتاب آچار سیاست آمده‌است:
"چه دوست داشته باشید چه نه سیاست همیشه خبرساز بوده‌است. ما نمی‌توانیم و نباید ازآن چشم‌پوشی کنیم."
در کتاب آچار سیاست هر کلمه و نام و یا اصطلاح در سه نوع نگاه تعریف شده است: اول نگاه "هلیکوپتری" که نگاهی از بالا و نظاره‌ای کامل و دقیق است. بعد نگاه "میانبر" که کاملا ایده را مو شکافی شده بیان می‌کند و اصل محوری آن را برای خواننده آشکار می‌کند و در آخر نگاه "اشاره" که در آن یک تعریف تک خطی که به خاطر سپردنش راحت است را ارائه می‌دهد.
مثلا "اشاره" مفهوم جمهوریت افلاطون به شرح زیر است: "نخستین آزمون فلسفی برای نشان دادن نقش عدالت در جامعه است."
این کتاب برای کسانی که می‌خواهند سریع‌تر وارد جهان علوم سیاسی شوند بسیار لذیذ و خواندنی است.
5- آموزش دانش سیاسی
حسین بشیریه متولد سال 1332 در همدان است. بشیریه که یکی از فعالان و دانشمندان حوزه علوم سیاسی بعد از انقلاب اسلامی ایران به شمار می‌رود فعالیت‌های خود را پس از تحصیل در دانشگاه تهران و بعد دانشگاه اسکس انگلستان در رشته علوم سیاسی آغاز نموده‌است. مجموعه آثار او با تمرکز بر مفهوم آموزش عمومی علوم سیاسی بنا شده است. تئوریهای انقلاب، جامعه‌شناسی سیاسی، جامعه‌شناسی سیاسی ایران، توسعه سیاسی و اندیشه سیاسی در غرب از مهمترین موضوعات مورد بحث در کتاب‌های بشیریه است.
"هدف آموزش مدنی، هم نظری و علمی و هم اخلاقی است و در آن هم شهروندان و هم سیاستمداران مورد نظر هستند. امروزه هدف نهایی از آموزش دانش سیاسی در سطح عمومی، هم پرورش شهروندان برای زندگی مدنی و سیاسی و هم آموزش سیاستمداران در انجام کارویژه های خود به بهترین شیوة ممکن باید باشد. در عصر جدید سیاست دیگر به درون دیوارهای کاخ ها و دژهای حکومتی محدود نیست، بلکه جزئی از زندگی عمومی شده است؛ از این رو آموزش مدنی و سیاسی شهروندان و به ویژه جوانان به آنها امکان می‌دهد تا خود را برای تأمل درباره مسائل و سیاست‌های عمومی و مشارکت در حل آنها، آماده سازند."
همانطور که در بند بالا که از متن کتاب آموزش دانش سیاسی انتخاب شده است می‌بینید بینش حسین بشیریه بر آموزش عمومی علوم سیاسی است و این کتاب را برای خوانندگان و نوآموزان این زمینه بسیار کاربردی می نماید.
6- برای عشق به میهن
مائوریتسیو ویرولی، نویسنده ایتالیایی معاصر با تخصص در رشته ارتباطات سیاسی فلسفه، کتابها و مقالات بسیار جالبی در خصوص نظریۀ سیاسی، تاریخ اندیشۀ سیاسی و جمهوری‌گرایی کلاسیک و دین و سیاست، میهن پرستی، مشروطیت، ارتباطات سیاسی ، شهروندی و آموزش مدنی منتشر کرده‌است.
چگونه ماکیاولی بخوانیم و چگونه یک رهبر انتخاب کنیم و ایدۀ جمهوری از جمله آثار دیگر اوست.
کتاب برای عشق به میهن در پنج فصل با عناوین: 1. میراث وطن پرستی جمهوری خواهانه، 2. افول و احیا، 3. وطن‌پرستی و سیاست باستانیان، 4. زایش زبان ملی گرایی، 5. ملی‌سازی وطن پرستی برای خوانندگان آماده شده است.
در مقدمه کتاب آمده است:
"از زبان وطن پرستی، در طول اعصار و قرون، برای تقویت یا برانگیختن عشق به نهادهای سیاسی و شیوه زندگی‌ای استفاده شده که پشتیبان آزادی مشترک یک جمهور هستند، عشقی که همان عشق به جمهوری است. از طرف دیگر، زبان ملی گرایی نخستین بار در اروپا، در اواخر قرن هجدهم، برای دفاع از، یا تحکیم، وحدت و همگونی فرهنگی، زبانی و قومی یک جمهور ساخته شده."
همانطور که مشخص است اساس کتاب به طور تخصصی به بحث در مفهوم وطن پرستی و ملی گرایی پرداخته است.
اما درخشان‌ترین جمله کتاب برای من جمله اول آن است که نویسنده از فردی ناشناس آورده است به این مضمون:"خودتان می دانید و مملکتتان" و این جمله یکی از زیباترین دلایلی است که ما را به دانستن درباره علوم سیاسی ترغیب می‌کند.
7- ایران بین دو انقلاب
یرواند آبراهامیان متولد سال 1319 در تهران، تاریخ‌نگار ایرانی ارمنی‌تبار است. بیش از ده کتاب در زمینه علوم سیاسی و اجتماعی نگاشته است که معروف ترین آنها کتاب ایران بین دو انقلاب یا از مشروطه تا انقلاب اسلامی است. این کتاب توسط انتشارات دانشگاه پرینستون در نیوجرسی آمریکا منتشر شده است. و در نهایت در سال 1387 به زبان فارسی در نشر نی منتشر شد.
در کتاب آمده است:
"این اثر در سال 1343 به منظور تحقیق در پایگاه‌های اجتماعی حزب توده، سازمان عمده کمونیستی در ایران، شروع شد. متن اولیه که ناظر بر دوره کوتاهی بین تشکیل حزب در 1320 و سرکوب شدید آن در 1332 بود، می‌خواست به این پرسش پاسخ دهد که چرا سازمانی آشکارا غیر مذهبی، رادیکال و مارکسیستی در کشوری شیعه مذهب با سلطنت سنتی و حس ملیت شدید توانسته به صورت نهضتی توده‌ای درآید. اما چون دریافتم که بدون مراجعه مرتب به شکست‌های بسیاری از احزاب ملی معاصر از یک سو و پیشگامان عقیدتی آن بویژه سوسیال دموکرات‌های 1288-1298 – سوسیالیست‌های دهه 1300 و کمونیست‌های دهه 1310 از سوی دیگر، نمی‌توان به راز توفیق حزب توده کاملا پی برد، این تحقیق به تدریج گسترش یافت."
اینگونه شد که کتاب ایران بین دو انقلاب شکل گرفت و از حاصل آن بسیاری از گروه‌های سیاسی فعال و چگونگی شکل‌گیری و افول آنها را در این کتاب خواهید دید و به صورت واقعی با اصول سیاسی آشنا خواهید شد.
اما کتاب آخر را به عنوان کتابی تمرینی برای شما آورده‌ام پس از آنکه با اصول و پایه های علم سیاست آشنا شدیم، حال یک نمونه‌خوانی مقالات سیاسی که درباره مسسائل روز کشورمان هم هست می‌تواند بهترین تمرین ورود به دنیای علوم سیاسی باشد.
8- ایران، جامعه کوتاه مدت و سه مقاله دیگر
همایون کاتوزیان متولد 1321 در تهران، پس از پایان تحصیلات دبیرستان به دانشگاه تهران و بعد از آن راهی کشور انگلستان شد و از دانشگاه بیرمنگام در رشته اقتصاد فارغ التحصیل شد و در نهایت در سال 1984 میلادی دکتری اقتصادش را دریافت کرد و سال‌های متمادی است که در زمینه اقتصاد و شرق شناسی در دانشگاه‌های برتر دنیا در حال تدریس و تحقیق است. بیش ار ده‌ها کتاب به زبان انگلیسی و فارسی در خصوص امور سیاسی و اجتماعی نگاشته است.
چهار مقاله در این کتاب جمع آوری شده است:
اول: ایران جامعه کوتاه مدت: بررسی مشکلات توسعه سیاسی و اقتصادی بلند مدت در ایران
دوم: مشروعیت و جانشینی در تاریخ ایران
سوم: انقلاب برای قانون
چهارم: ملک الشعرای بهار در دوران مشروطه
چهار مقاله این کتاب که توسط آقای عبدالله کوثری از زبان انگلیسی به فارسی برگردانده شده است به قلم همایون کاتوزیان و بیشتر با محوریت بررسی مشکلات سیاسی دوران معاصر کشورمان بیان شده است البته مشخص است که مقالات برای غیر ایرانیان نوشته شده اما به خوبی می‌تواند در شناخت سیاسی کمک کننده‌باشد.
در بخشی از کتاب آمده‌است:
"گویاترین کلام برای توصیف ماهیت کوتاه مدت جامعه ایران اصطلاح "خانه کلنگی" است. بیشتر این خانه‌ها بنایی است که بیش از سی (یا حتی بیست سال ) ندارد و اغلب از شالوده و اسکلتی مناسب نیز برخوردار است. در مواردی معدود این خانه‌ها ممکن است فرسوده شده باشد و نیاز به مرمت داشته باشد، اما آنچه سبب محکومیت آنها می‌شود و در نهایت ساختمان را بی‌ارزش قلمداد می‌کند و فقط ارزش زمین را به حساب می‌آورد، این داوری است که معماری این ساختمان‌ها و یا طراحی داخلی آنها بنا به آخرین مد و پسند روز کهنه شده‌است. بنابراین به جای نوسازی آن خانه یا هر بنای دیگر و افزودن بر سرمایه مادی موجود، کل آن ساختمان به دست مالک یا خریدار ویران می‌شود و بنایی جدید بر زمین آن بالا می‌رود. از این روست که صاحب این قلم گاه برای توصیف جامعه کوتاه مدت ایران آن را "جامعه کلنگی" نامیده، یعنی جامعه‌ای که بسیاری از جنبه‌های آن- سیاسی، اجتماعی، آموزشی، ادبی- پیوسته در معرض این خطر است که هوی و هوس کوتاه مدت جامعه با کلنگ به جانش افتد."
آنچه مشخص است این کتاب قرار است کمی دانش سیاسی روز شما را ورز دهد و نگاهتان به وضعیت سیاسی دوران معاصر روشن‌تر گردد و این برای ما که در آغاز راه هستیم بسیار جذاب خواهد بود.
به قلم "زهره عواطفی حافظ"
کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.
۷ روز ضمانت بازگشت وجه
ضمانت اصالت کالا
۷ روز هفته ۲۴ ساعته
امکان پرداخت در محل
امکان تحویل در محل
ثبت دیدگاه
دیدگاه کاربران