کتاب ولایت فقیه در کلام سیاسی شیعه نشر دفتر نشر معارف

از ویژگی های مهم کتاب ولایت فقیه در کلام سیاسی شیعه، این است تمرکز پژوهش حاضر بر استدلالهای عقلی متکلّمان شیعی است و نویسنده در پژوهش حاضر سعی کرده است در درجه نخست به منابع و آثار متکلّمانی که طبق شرح و مطرح شده در دامنه پژوهش برگزیده شدهاند، استناد شود. در درجه دوّم به آثار دیگر متکلّمان معروف شیعی استناد شده است و در نهایت به منابع درجه دوّمی که به کلام اسلامی یا متکلّمان شیعی پرداخته اند، استناد شده است

مسأله رابطه دین و سیاست، بدون تردید، یکی از دغدغه های ذهنی فرد دیندار و یکی از مسایل مهم و مورد توجه اندیشمندان سیاسی است. چگونگی این ارتباط از جنبه های مختلفی میتواند میتواند مورد توجه واقع شود. یکی از این ابعاد، تبیین کلامی نسبت دین و سیاست میباشد.
نظریه ولایت مطلقه فقیه، با ریشه داشتن در تعالیم معصومین علیهم السلام و پیشینه فقهی در تفکر عالمانی چون نراقی، صاحب جواهر و... بدون تردید پیشنهاد جدیدی برای تطبیق و تجویز برای شرایط جدید ایران اسلامی بوده است. چنین نظریهای، همچون دیگر نظریات سیاسی، مبتنی بر مبانی کلامی خاصی است که پژوهش حاضر سعی نموده است چگونگی پیوند و ابتنای نظریه ولایت مطلقه فقیه ـ و به ویژه آراء و نظرات امام خمینی رحمةالله علیه به عنوان یکی از مهمترین نمایندگان این نظریه ـ را بر مبانی کلام سیاسی کلاسیک شیعی و آراء و آثار متکلّمان معروف شیعی تبیین نماید.
کتاب در شش فصل تنطیم و ناگشته شده است: چیستی کلام سیاسی و جایگاه آن در اندیشه سیاسی اسلام، مبانی معرفت شناختی و هستی شناختی کلام سیاسی شیعه، مبانی انسان شناختی کلام سیاسی شیع، مسأله امامت و رهبری، عصر غیبت و ساختار سیاسی جامعه شیعی و ادله کلامی ولایت مطلقه فقیه.
نویسنده در بخشی از مقدمه درباره ضرورت نگاه کلامی به نظریه ولایت فقیه می نویسد: «به رغم استخدام استدلالهای کلامی در مباحث سیاسی و به ویژه بحث ولایت فقیه و مقالات پراکندهای که در باب مبانی کلامی ولایت فقیه نوشته شدهاند، پژوهش مستقلی در باب بحث نظری از کلام سیاسی شیعه از یک سو و بررسی مبانی نظریه ولایت مطلقه فقیه در کلام سیاسی شیعی، از سوی دیگر، تاکنون مشاهده نشدهاند و اکثر مباحث مطرح شده به عنوان رویکردی تبعی و فرعی به کلام سیاسی یا در ضمن مباحث فقه سیاسی مطرح شدهاند. از این رو به نظر میرسد پژوهش مستقل در کلام سیاسی و همچنین بحثی کلامی از مسأله ولایت فقیه ضروری میباشد.»