معرفی کتاب ترگل

«ترگل» کتابی است با متنی روان و زیبا، که بیست دلیل عقلی و روانشناسی را در مورد حجاب بیان می‌کند. این کتاب که برگرفته از سخنرانی‌های آیت‌الله سید ابوالحسن مهدوی است، به قلم آقای عماد داوری دولت آبادی نگاشته شده. کتاب حاضر را انتشارات اعتلای وطن منتشر کرده است.
کتاب «ترگل»، پرفروش ترین کتاب سال‌های اخیر در حوزه عفاف و حجاب است؛ کتابی که هر چند ماه تجدید چاپ شده و حالا به چاپ چهل و یکم رسیده است. یکی از ویژگی‌های بارز کتاب، علاوه بر متن دلنشین آن، تصویری و رنگی بودن آن است.
این کتاب برای مبلغان فرهنگی بسیار مفید و قابل استفاده است و می‌توانند با استناد به مطالب این کتاب، به شبهات مسئله حجاب پاسخ دهند.

چرا باید کتاب ترگل را بخوانیم؟

کتاب ترگل، از معدود آثاری است که به بررسی پوشیدگی و حجاب از منظر عقلی، اجتماعی و روانشناسی پرداخته و لزوم حجاب را از منظری غیر از دلایل دینی و شرعی بررسی کرده است. نویسنده با بیانی بسیار شیوا، روان و دلنشین، جنبه‌های مختلف پوشیدگی بانوان در اجتماع را بررسی کرده و استدلال‌هایی عقلی و اجتماعی در لزوم حجاب آورده. فرقی نمی‌کند که شما مذهبی باشید یا نه، این استدلال‌ها می‌تواند به شما کمک کند تا از منظری فرادینی و فرامذهبی به مسئله پوشش و حجاب بانوان نگاه کنید. ترگل تلاش قابل توجهی است برای مستدل کردن و عقلانی نشان دادن حکم شرعی حجاب و پوشش. 
شما در کتاب ترگل، با روایتی یک‌دست و شیرین در مورد لزوم حجاب مواجه می‌شوید؛ روایتی که خشک و علمی نیست، بلکه برعکس، بسیار سلیس و روان نوشته شده. ذکر داستانک‌ها در طول بررسی دلایل لزوم حجاب و آوردن تمثیل برای فهم بهتر مطالب، از جمله ویژگی‌های کتاب ترگل است که به جذابیت آن کمک کرده.
کتاب ترگل، کتابی مناسب برای دختران نوجوان، بانوان مذهبی و غیرمذهبی که مایل‌اند در مورد علت پوشش بیشتر بدانند و فعالین فرهنگی است.

مروری بر کتاب ترگل

در این کتاب، بعد از یک مقدمه زیبا و ذکر هفت نکته مهم، 20 دلیل عقلی و روانشناختی برای لزوم حجاب را می‌خوانیم. در ادامه مروری کوتاه بر دلایل عرضه شده در کتاب خواهیم داشت.
اولین دلیلی که در کتاب «ترگل» برای لزوم حجاب ذکر شده، «آزادی فکر» است.
آقای داوری به برخی قوانین پوشش در بسیاری از دانشگاه‌های سطح اول غرب اشاره می‌کند؛ قوانینی که برای پوشش دانشجویان وضع شده. نویسنده با این دلیل به دنبال اثبات این نکته است که غربی‌ها هم به این نتیجه رسیده‌اند که پوشش و حجاب باعث آزادی فکر می‌شود.

دلیل دوم، «پیشرفت علمی» است. سال 2009 یک پژوهش در انگلیس روی 700 هزار دختر دانشجو نشان داد که «اگر دختران در محیط هایی باشند که پسران حضور ندارند، نمرات بهتری کسب می‌کنند» و این یعنی پیشرفت علمی!
نویسنده استدلال می‌کند که پژوهشگران غربی در پژوهش‌های مختلف، سخنان اسلام را تایید کرده‌اند و معتقد است یکی از ثمرات مهم آزادی فکر انسان، پیشرفت علمی است.

سومین دلیل، «استحکام و پایداری خانواده» است. این بخش با ذکر چند مثال از روانشناسان مطرح دنیا آغاز می‌شود، که چگونه چشم‌چرانی و بی‌عفتی یک مرد، بزرگ‌ترین دشمن روابط زناشویی او شده است. بله، برخلاف آنچه در رسانه‌ها نمایش داده می‌شود که خیانت برای غربی‌ها عادی شده، ذات انسان‌ها خیانت را تاب نمی‌آورد و بی‌بندوباری باعث گسسته‌شدن استحکام خانواده می‌شود. 

دلیل چهارم، با عنوان «شیفتگی زن و مرد، محدود به خانواده» به این نکته اشاره می‌کند: زن ذاتا شکارچی است و مرد شکار اما آیا این به این معنی است که هر زنی مجاز است با قدرت جذب خود به شکار هر مردی بپردازد؟ و مردها هم اجازه دارند خود را در دام هر زنی بیندازند؟ پاسخ به این سوال را هر فردی باید با فکر کردن به همسر خود بدهد.

دلیل پنجم حجاب، «امنیت بیشتر» است.
امنیت یکی از نیازهای طبیعی مهم و ضروری برای ادامه زندگی ما انسان‌هاست. پوشش عفیفانه مانند کمربند ایمنی عمل می‌کند، یعنی نه که به طور صد در صد انسان را از خطرات حفظ کند، اما بانوان را از خطرات زیادی در امان نگه می‌دارد. در ادامه آماری از رسانه‌های آمریکا مبنی بر تعداد تجاوزها در بین اقشار مردم این کشور منتشر شده است که با نگاهی دقیق به آن، تصور عمومی از غرب که بهشت رویایی است از بین می‌رود.
در اینجا به این نکته پی می‌بریم که اگر اسلام چیزی را منع کرده برای جلوگیری از همین آمار وحشتناک و نابودی زندگی دختران جوان است.

دلیل ششم، «پیشگیری از تخلفات قانونی» و هفتمین دلیل برای ضرورت پوشش، «حفاظت بیشتر ارزش‌ها» است. عقل ما همیشه این را باور دارد که باید از اشیا باارزش، بیشتر محافظت کنیم، همه قبول داریم که زن و مرد از منظر انسانی برابرند اما زیبایی و باارزش بودن زن، ما را بر آن وا می‌دارد که در محافظت خود سخت‌گیر تر باشیم و این محافظت با پوشش مناسب محقق می‌شود. 

در دلیل هشتم، «آزادی اجتماعی» بررسی می‌شود و نهمین دلیل، «رونمایی در خانه» عنوان دارد.
دلیل دهم، به مبحث مهم «حیا» می‌پردازد. در این قسمت در مورد حیا صحبت شده. حیا انسان را از زشتی‌ها دور می‌کند، شخص با حیا مراقب رفتار و منش خود است و هرجایی نمیرود، با هر کسی سخن نمی‌گوید و برای شخصیت خود احترام قائل است، برعکس شخص بی‌حیا که برای خود چارچوبی در نظر نمی‌گیرد. در نتیجه با پوشش مناسب می‌توانیم گوهر حیا را در وجود خود تقویت کنیم.

یازدهمین دلیل بر ضرورت پوشش در کتاب ترگل، «حفظ غیرت» است. در فطرت همه آدم‌ها خصلتی وجود دارد که دوست دارند چیزهایی را که دارند، از گزند آسیب دیگران حفظ کنند، این حس درونی غیرت نام دارد و یکی از انواع آن، غیرت به حریم خانواده است.
در ادامه می‌خوانیم که غیرت به‌جا و مناسب یک مرد چقدر می‌تواند به همسر و خانواده او حس امنیت بدهد و غیرت نابجا چه آسیب‌هایی می‌تواند به حریم خانواده بزند.

در دلیل دوازدهم، حجاب از منظر میراث ملی بررسی می‌شود. در این بخش از کتاب ترگل، به این نکته اشاره شده است که پوشش، میراث ملی و تمدن ایرانیان است؛ یعنی از گذشته‌های دور، اجداد ما از پوشش مناسب استفاده می‌کردند. جدای از اسلام و دین، ما باید تمدن خود را حفظ کنیم و تحت تاثیر آموزه‌های غرب که می‌خواهند برهنگی را وارد فرهنگ ما کنند قرار نگیریم.

در دلیل سیزدهم، نویسنده، ارتباط پوشش و سلامتی زنان را بررسی می‌کند. طبق تحقیقات علمی انجام‌شده، هیجان و استرس روحی، عاملی اصلی در بیماری‌های جسمی از جمله سرطان است. (منبع این تحقیق توسط نویسنده کتاب ترگل در کتاب ذکر شده است.) در این بخش گفته شده است که پوشش نامناسب یا برهنگی در محیطی ناامن، باعث اشتغال فکری و در نهایت اضطراب و هیجان خواهد شد.

دلیل چهاردهم، به بررسی ارتباط پوشش و فطرت می‌پردازد و در پانزدهمین دلیل، «انعطاف‌پذیری بانوان» مورد بررسی قرار می‌گیرد. طبق ادعای نویسنده، انعطاف زن‌ها نسبت به مردان باعث شده که آن‌ها جزء قشر آسیب‌پذیر جامعه باشند و چه بسیار دخترانی که از رفتار غیر اخلاقی مردان، دچار ضربه‌های روحی شده‌اند. نویسنده نتیجه می‌گیرد که زن‌ها باید خود را با پوشش مناسب و به نمایش نگذاشتن زیبایی خود در عموم جامعه، از دید افراد هرزه و هوس‌باز دور کنند.

دلیل شانزدهم به ارتباط «پوشش و چند همسری» می‌پردازد و در دلیل هفدهم، در مورد کنترل حرص بوسیله حجاب می‌خوانیم.
در دلیل هجدهم با عنوان «پوشیدگی بیشتر»، نویسنده ارزش پوشیدگی با چادر را بررسی می‌کند. از آنجایی که ما همیشه دنبال بهترین هستیم، در بحث پوشش هم باید سعی کنیم بهترین پوشش را انتخاب کنیم، به نحوی که همه بدن ما را از دید نگاه ناپاک حفظ کند و خواهیم دید چادر تنها لباسی است که شامل همه دلایل بیست گانه است.

نویسنده در نوزدهمین دلیل به بررسی بهترین رنگ برای پوشش می‌پردازد و در نهایت در دلیل بیستم، با عنوان «حجاب، عامل توجه اساسی مرد به زن»، از ارتباط حجاب و مطلوبیت بیشتر زنان می‌خوانیم. گفتیم که زن و مرد به طور فطری به هم کشش دارند، حالا فکر کنید در این میان قاعده‌ای نباشد و همه زنان و مردان به سمت هم کشیده شوند؛ چه اتفاقی می‌افتد؟ در این‌صورت به جای اینکه توجه مردان به همسرانشان باشد، به کسانی غیر از همسر خودشان صرف می‌شود.  نویسنده اینگونه نتیجه می‌گیرد که بهتر است به جای استفاده از لباس‌های رنگارنگ که باعث ارتباط غیرکلامی و توجه جنس مخالف می‌شود، از چادر استفاده کنیم که سدی در مقابل کنترل غریزه جنسی است.

در پایان کتاب، بحث مهم و مفصلی درباره قانون حجاب ارائه شده که ضمن آن مطالب مهمی در مورد رسانه‌های خارجی و فضاسازی‌های آنها مطرح شده است.

خاتمه کتاب نیز مباحث مهم و جالب توجهی دارد. مثلا در بخشی با عنوان «ما و غرب»، تاریخچه‌ای کوتاه و کاربردی از ارتباط غرب با ایران در قرن‌های اخیر پرداخته و نکات مهمی را درباره داشتن سواد رسانه‌ای بیان می‌کند.

آخرین مبحثی که در کتاب ترگل عرضه شده، صحبت در مورد کسانی است که تصمیم گرفته‌اند پوشش خود را تغییر دهند و محجبه شوند اما از واکنش‌های اطرافیان هراس دارند. در این بخش، نویسنده راهکارهایی کوتاه و کاربردی ارائه داده که مطالعه آن‌ها کمک زیادی به این دسته از بانوان خواهد کرد.

در بخشی از کتاب «ترگل» در مورد حجاب و دشواری‌های آن، اینگونه می‌خوانیم:

به طور کلی زندگی با دشواری همراه است! جوانی که می‌خواهد به مراتب برتر علمی برسد، باید سال‌ها درس بخواند. حتی ممکن است مجبور شود چندین سال در غربت زندگی کند تا بتواند به سطح علمی مطلوب خود برسد. کارگری که در آفتاب سوزان و در سرمای زمستان مشغول کار است، سختی می‌بیند؛ اما برای امرار معاش، این سختی را به جان می‌خرد. حتی مسافرت که برای تفریح است سختی خودش را دارد؛ انسان آن سختی را تحمل می‌کند تا بتواند تفریح کند و لذت ببرد. اصلا هر کاری سختی های خودش را دارد. پوشیدگی نیز همینطور است. اما به این موضوع توجه کرده‌اید که آرایش‌کردن و دنگ و فنگ‌های آن، دشوارتر از حفظ پوشیدگی است؟!

به قلم «طاهره منیری»