کتاب جستارهایی درباره عقلانیت نشر ترجمان علوم انسانی

تاب جستارهایی درباره عقلانیت نوشته سید احمد موسوی خوئینی است. در این کتاب مقاله‌هایی از جورجیو تونلی ،جوزف پی فل،یوانا کوچوردی،دانلد هچر، مریلین گای پیتی، کارسون چنگ، سیسیر کومار مایترا و رنه گنون گردآوری شده است.

مقالات پیشِ رو، در سال 92، به تدریج در قالب پرونده‌ای دربارهٔ عقلانیت، بر روی وبگاه ترجمان قرار گرفتند. این مقالات پیوندی زنجیره‌ای با یکدیگر ندارند و هر مقاله ادامهٔ منطقیِ بحث مقاله پیش از خود نیست؛ اما پیوندی بافتاری میان آن‌ها وجود دارد، به‌گونه‌ای که تمام مقاله‌ها از مسائلِ مشترکی بحث می‌کنند و مجموعهٔ آن‌ها گرایشی شبیه به یکدیگر دارند. بحث اصلی این مقالات دربارهٔ معضلات عقلانیت مدرن و سپس نقد عقلانیت پست‌مدرن است. کوشش نویسندگان این است که از طرفی مرزهای عقلانیت مدرن را نشان دهند و از طرف دیگر، اصولی برای بازسازی نظریهٔ عقلانیت ارائه کنند، به گونه‌ای که نه گرفتار جزم‌اندیشی شود نه گرفتار نسبی‌گرایی. بنابراین محتوای تمام مقالات در معارضه با مسائلی از قبیل خودبنیادی عقل، نسبی‌بودن عقلانیت و ناممکن‌بودن انتخاب عقلانی شکل می‌گیرد. با این توضیح، گرایش عمومی این مقالات بررسی ضعف‌های عقلانیت مدرن و نقد نسبی‌گرایی پست‌مدرن است. 

مقاله‌های این کتاب در دو دسته تنظیم شده‌اند. دسته اول آن‌هایی است که درباره عقلانیت مدرن و معضلات آن، در چهارچوب فلسفهٔ غرب بحث می‌کنند؛ دسته دوم درباره برداشت‌هایی از عقلانیت است که خارج از چهارچوب اندیشهٔ فلسفیِ غربی شکل گرفته‌اند