کتاب تصوف ایرانی و عزاداری عاشورا - مطالعات فرهنگی شیعه 05 (نقش صوفیه، اهل فتوت و قلندریه در بنیان گذاری آیین های محرم) نشر آرما

در کتاب «تصوف ایرانی و عزاداری عاشورا» که به نقش صوفیه، اهل فتوت و قلندریه در بنیان گذاری آیین های محرم می پردازد، ابتدا ضمن معرفی موضوع و دسته بندی و مرور منابع، سابقه ی عزاداری در سنت اسلامی و ایرانی بررسی شده است.

اهل فتوت، اعم از فتوت صوفیانه و عیاری و نیز نسبت آنان با تصوف، کنش های آیینی قلندریه و نقش این گروه ها در برپایی آیین های عزاداری محرم از دیگر مطالب این کتاب است.

نقش صوفیه در اجرای هنرهای آیینی مربوط به واقعه ی عاشورا، همچون قصه خوانی و نقالی، روضه خوانی و تعزیه، از دیگر مباحث مطرح شده در کتاب تصوف ایرانی و عزاداری عاشورا می باشد.

پرسش اصلی کتاب این است که آیا صوفیه در برپایی آیین های عزاداری نقش داشته اند؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، میزان تأثیر گذاری آن ها بر آیین های عزاداری محرم به چه اندازه بوده است و کدام یک از عناصر و آیین های عزاداری به طور مشخص اصلی صوفیانه دارد؟

فرضیه مطرح شده در کتاب تصوف ایرانی و عزاداری عاشورا این است که صوفیه بر آیین های عزاداری به طور اساسی و تعیین کننده تأثیر گذاشته و بلکه منشأ بسیاری از آن هاست.

بسیاری از آیین ها و عناصر عزاداری یا به کلی صوفیانه است یا اینکه صوفیان واسطه انتقال آن از فرهنگ ایرانی و شرقی به فرهنگ شیعی و اسلامی بوده اند.