گنج های کلات - سرگذشت استعمار 10

اگر با مجموعه کتاب های سرگذشت استعمار نوشته ی مهدی میرکیایی آشنا باشید، می دانید که میرکیایی در این مجموعه ی 15جلدی تمام تلاشش را کرده تا آنجا که می شود نوجوانان را با تاریخ اندوهبار مستعمرگی گوشه گوشه ی دنیا آشنا و ریشه های پهن شدن چتر استعمار و بهره کشی انگلیس، فرانسه، بلژیک، هلند، اسپانیا، پرتغال و... بر سر کشورهای مختلف را تشریح کند.
جلدهای نهم، دهم و یازدهم و دوازدهم این مجموعه؛ یعنی افطار در کلیسا، گنج‌های کلات، جوانه‌های آتش و بازی بزرگ سفر پژوهشی نویسنده به تاریخچه ی استعمار کشورمان را به تصویر کشیده اند. سفری که نشانه ها و عوامل استثمار و به بند کشیدن ملت ها را در جغرافیای ایران جست و جو می کند. میرکیایی در این چهار جلد از مجموعه کتاب معروفش که نقل قول مثبت رهبر انقلاب را هم به دنبال داشته، بیش از یازده جلد دیگر سرگذشت استعمار جزئیات را شکافته، نه فقط از آن رو که خودش هم ایرانی است. قطعاً اینکه او فارغ‌التحصیل دکترای تاریخ ایران بعد از اسلام است، هم به غنای این مجلدها کمک کرده باشد.
گنج های کلات یکی از این چهار جلد ویژه ی داستان استعمار در ایران است که در عصر پادشاهان صفوی روایت می‌ شود. میرکیایی از دوران شاه سلطان حسین شروع می کند که به دلیل ضعف حکومتش، در اصفهان، در بند محاصره ی حاکم وقت قندهار اسیر شده و امکان هر گونه تحرکی از او گرفته شده است.
شاه سلطان حسین اما به هر نحو که شده، پسرش تهماسب را از اصفهان خارج کرد تا کاری کند. پادشاه صفوی البته می دانست که آبی از تهماسب گرم نمی شود و او خوشگذران تر و لاابالی تر از این حرف هاست که به فکر ملک و مملکت باشد؛ ولی راهی جز این هم نداشت.
اوج تدبیر تهماسب شد کمک خواستن از عثمانی و روسیه تا حمله ی افغان ها را آن ها دفع کنند؛ اما هیچ گربه ای برای رضای خدا موش نمی گیرد. عثمانی ها و روس ها هم بخشی از ایران را خواستند تا افغان ها را بیرون برانند و این یعنی بازی دو سر باخت برای ایران و ایرانی...
اینکه ملکه ی صفوی در ماجرای هجوم افغان ها به قصر چگونه جان خودش را نجات داد، میرمهنا چطور هلندی های مهاجم به جزیره ی خارکو را شکست داد، اسماعیل سوم چرا چاقوساز شد، امپراتریس روسیه چه شرطی برای ازدواج با نادر شاه افشار گذاشت و... چه شد و چه بر سر میهن عزیزمان آمد را در گنج های کلات بخوانید، با قلم توانای مهدی میرکیایی که خوب می داند با مخاطب نوجوان چگونه سخن بگوید. می داند که باید از دریچه ی داستان وارد شود تا حوادث جدی و سیاسی تاریخ را برای مخاطبش جذاب کند، باید کوتاه بگوید تا حوصله ی مخاطبش را مراعات کند و باید ساده و دور از استعاره و کنایه با مخاطبانش حرف بزند تا اعتمادشان را جلب کند.
مهدی میرکیایی عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی است. از میان فعالیت‌های او در قامت نویسنده، می‌توان به تألیف 44 کتاب در حوزه ی رمان، داستان کوتاه و تاریخ معاصر و همچنین ترجمه ی آثاری همچون فرشته ی گیسوبلند (کره جنوبی) و  جادو در شهربازی (بوسنی و هرزگوین) اشاره کرد.
گنج های کلات را مهرک (انتشارات سوره ی مهر کودک و نوجوان) منتشر کرده و الهه اکبری پور آن را با هنر گرافیک زیباتر و شیرین تر کرده است.