کتاب مغلطه - (راهنمای درست اندیشیدن و به نتیجه رسیدن) نشر نیک فرجام

در زمانه‌ای که انتقال اطلاعات به طور گسترده‌ای انجام می‌شود و افراد هر روز بمباران اطلاعاتی می‌شوند، تشخیص درستی یا نادرستی داده‌ها آسان نیست. دسترسی به داده‌ها بسیار آسان شده است و به راحتی اطلاعات به شکل‌های مختلف در اختیار خوانندگان قرار می‌گیرد اما این اطلاعات به ظاهر جامع و درست، بسیاری از اوقات با هدفی خاص و تحمیل کردن نظری به‌دور از منطق ارائه می‌شوند. اینجاست که تشخیص اطلاعات صحیح و درست از نادرست اهمیت می‌یابد. جمی وایت در کتاب مغلطه: راهنمای درست اندیشیدن، تند و نیشدار به زبان ساده چگونگی شناسایی مغلطه و سفسطه دیگران را آموزش می‌دهد.

جمی وایت نویسنده‌ی کتاب مغلطه: راهنمای درست اندیشیدن تند و نیشدار در 12 فصل نحوه‌ی برخورد با داده‌های مختلف و همچنین هنر بحث و مذاکره برای جلوگیری از تصیمات غلط را آموزش می‌دهد. در پیش‌گفتار کتاب نویسنده از ضعف بیشتر مردم در مواجهه با اطلاعات غلط سخن می‌گوید و علت آن‌را آموزش ندیدن آن‌ها می‌داند: «متاسفانه اکثر مردم درباره‌ نحوه به خطا رفتن استدلال تقریبا چیزی نمی‌دانند. در مدرسه و دانشگاه ذهن افراد با اطلاعاتی ارزشمند – درباره چرخه نیتروژن، علل بروز جنگ جهانی دوم، مصراع پنج ضربی دارای وتد مقرون، و مثلثات- پر می‌شود ولی تشخیص حتی ابتدایی‌ترین خطاهای منطق را نمی‌آموزند. و این باعث به وجود آمدن ملتی متشکل از انسان‌های ساده‌لوح می‌شود که نمی‌توانند در مقابل استدلال‌های دروغین کسانی‌که می‌خواهند رای، پول یا تقوایشان را از آن‌ها بگیرند مقاومت کنند.»

«اقتدار»، «تعصب در جامه فاخر»، «حرف نزن!»، «واژه‌های بی‌معنی»، «انگیزه‌ها»، «حق داشتن عقیده»، «مغایرت»، «کلمات گمراه‌کننده»، «بدیهی جلوه دادن موضوع»، «تصادف»، «آمار حیرت‌آور» و «تب اخلاقیات» عنوان فصل‌های کتاب هستند که در هر فصل نویسنده مهارتی را در زمینه‌ی برخورد با اطلاعات جدید و چگونگی پذیرش آن‌ها آموزش داده است.

جمی وایت هدف خود را از نوشتن کتاب جبران کمبودهای نظام آموزشی عنوان کرده است: «هدف این کتاب پر کردن خلایی است که نظام آموزشی ایجاد کرده است. ولی کتاب درسی نیست، بلکه معادل منطقی یکی از آن راهنماهای دردسرساز ماشین یا کامپیوتر شماست. این کتاب برای کسانی نوشته شده است که هر روز با منطق و استدلال سر و کار دارند، که این شامل همه می‌شود، و خطاهای متداول در استدلال، به خصوص در هنگام بحث درباره‌ی موضوعات اختلاف برانگیز، را در بر می‌گیرد. هریک از دوازده فصل این کتاب به بررسی یکی از این مغلطه‌ها اختصاص یافته است.»