کتاب پنجشنبه فیروزه ای - (داستان های فارسی) نشر نیستان هنر

کتاب پنجشنبه فیروزه ای، نوشته سارا عرفانی است و در انتشارات کتاب نیستان منتشر شده است. این کتاب با موضوع زیارت و امام رضا (ع) نوشته شده است و ماجرایش درباره زیارت تعدادی دانشجو است که در قالب اردوی دانشجویی به زیارت امام رضا(ع) می روند.

در طول چهار دهه پس از پیروزی انقلاب اسلامی نویسندگان متعددی که در این زمینه فعال بوده­ اند به طور عمده موفق­ ترین آثار خود را در زمینه بازروایی از حوادث تاریخی قرار داده­ اند. در چنین فضایی آنچه که کمتر به خلق آن توجه شده است تولید رمان­ هایی دینی با مضمون اجتماعی و با حوادثی است که در چهارچوب و جغرافیای زیستی امروزی می­ گذرد. به عبارت دیگر، رمان دینی که در داستانش به مسئله سبک زندگی دین­ مدارانه به شیوه­ای کاملا اسلامی و ایرانی بپردازد؛ کمتر مورد توجه و دقت نویسندگان ایرانی بوده است.

پنجشنبه فیروزه­ ای، را می­ توان یک تجربه قابل اعتنا و قابل قبول در حرکت به سمت تولید چنین آثاری دانست؛ آثاری داستانی که پیش از هر چیز سعی دارند به دور از هر نوع قضاوت و یا ظاهرالصلاح نشان دادن بخشی از شخصیت­ های داستانی و ترسیم فضاهای سفید و سیاه در داستان، سبک ­های مختلف از زندگی انسانی را پیش روی هم قرار داده و مخاطب را به هم ذات پنداری با آن وادارند.

پنجشنبه فیروزه ای، با یک داستان سریع و سرضرب آغاز می ­شود. با روایتی از یک دانشجو که مخاطب می ­تواند به سادگی با آن هم ذات پنداری کند؛ دانشجویی که اهل ادا در آوردن نیست. اما رمان پس از این پیش ­درآمد وارد رابطه ظریف چند دختر دانشجو می ­شود که برای زیارت به مشهد مقدس وارد شده ­اند. شاید اوج رفتار مؤلف در نگارش این رمان و رو در رو قرار دادن سبک ­های مختلف زیستی در رمان را بتوان در این بخش رمان جستجو کرد. وی با زیرکی و در عین حال رعایت جنبه های مختلف عفاف، مخاطب را به درون تو در توی ذهن دختران جوان دانشجویی می­ برد که در این سفر همراهند.

توصیف دقیق پوشش، چهره و حتی شرح لحن آنها در کنار دیالوگ­ های به کار رفته توسط آ‌ن‌ها و نیز شیوه واکنش های جسمی آن‌ها در بیان برخی جملات و عکس ­العمل نشان دادن به آنها یکی از نقاط قوت وی در ترسیم شخصیت­ های این رمان است. با این حال او در کنار این چنین ابتکاراتی، به ترسیمی ظریف و زیبا از اندیشه و نگاه و زندگی مؤمنانه از زاویه یک دختر جوان در بستر رویدادهایی که داستان پیش پای او می­ گذارد دست یافته است.

پنجشنبه فیروزه ­ای، از حیث بیان رویدادهای داستانی اثری به شدت امروزی است. به عبارت ساده­ تر این رمان در زمره آثار آپارتمانی و لوکس و شبه ­روشنکفرانه است و نه آثاری که به تمامی در مسجد و مکان­ های مذهبی می ­گذرد. ساختار روایت دینی این رمان شکل گرفته در ساختارهای عادی و روزمره و قابل دسترسی زندگی امروزین همه ماست و همین مسئله است که این داستان را برای خواندن و پی­گرفتن قابل تأمل می­ کند.

پنجشنبه فیروزه ای؛ تجربه ای متفاوت از رمان دینی است. نمونه ای موفق از رمان هایی از این دست که بیانی ظریف و هنرمندانه دارد. برخی از ویژگی های خاص این اثر سارا عرفانی:
1. زبان کتاب امروزی ست و خواننده به سرعت با آن ارتباط بر قرار می کند.
2. فضای داستان به شدّت قابل درک برای مخاطب و به ویژه جوانان است و فضای دینی روتوش شده ای که بعضاً باعث کاهش جذابیت این دست رمان ها برای عموم مردم می شود در آن مشاهده نمی شود.
3. نویسنده در کنار خلق یک اثر دینی، به خوبی توانسته مفاهیم متعالی را با مضامین اجتماعی در هم آمیزد و به مسائل مختلفی همچون ازدواج، ارتباط با جنس مخالف و نامحرم و همچنین نقش فضای مجازی در شکل گیری روابط افراد وجه دیگری از کار خود به خواننده ارائه دهد.
4. بیان مفاهمی دینی در رمان کاملاً با ظرافت و در بسیاری از موارد با اشاره است و مؤلف به خوبی توانسته با استفاده از اشاره های مختصر به مباحث معرفتی و دینی بپردازد بدون آنکه فضای داستان شعار گونه شود.
5. موضوعات فرعی داستان، موضوعاتی است که عمده رمان خوانان به آن علاقه مندند و البته نویسنده توانسته به خوبی ضمن حفظ انسجام آن ها را در خدمت خط اصلی داستان قرار دهد.
6. نویسنده سارا عرفانی به خوبی از عشق در رمان خود بهره برده و با قلم عفیف خود روایتی جذاب را در این خصوص روایت کرده.