ستارگانی بر تارک آسمان اهل قلم معرفی بهترین رمان‌های ایرانی کاری نیست که هر کسی بتواند به آن ادعا کند، اما کتابخوانی مثل من که شاید سه چهارم که نه حتی بتوانم به راحتی ادعا کنم 38 سال از 42 سال عمرم را میان صفحات کتاب‌ها گذرانده‌ام به خودم اجازه می‌دهم ستاره‌های درخشانی را که در این سال‌ها از میان این منظومه پرستاره کشف و گلچین کرده‌ام به شما معرفی کنم. کتاب ها و رمان های برتر ایرانی که باید بخوانیم تا هم به قدرت نویسندگان‌مان ایمان بیاوریم، هم اجازه ندهیم هر کتاب بی‌ارزشی خود را در میان بهترین رمان های ایرانی جا بزند. البته باز هم به خاطر اعتقادم به اینکه کتاب‌ها به قدر طول عمرشان در دست خوانندگان، قدر و قیمت می‌یابند 11 رمان فارسی برتر از دید خودم را به ترتیب سال انتشار از قدیمی‌ترین به جدیدترین برایتان معرفی خواهم کرد. برترین رمان های ایرانی 1. چشم هایش (1331) سید مجتبی آقابزرگ علوی متولد 1282 ، نویسنده واقع‌گرا، سیاست‌مدار چپ‌گرا، روزنامه‌نگار نوگرا و استاد زبان فارسی ایرانی یکی از چند نویسنده بزرگی است که پدر داستان ایرانی مدرن نام گرفته است. رمان ایرانی چشم هایش مانند نگینی بر تارک آسمان ادبیات داستان ایرانی می‌درخشد. گویند مگو سعدی، چندین سخن از عشق / می‌گویم و بعد از من گویند به دوران‌ها. "خیابان‌های شهر تهران را آفتاب سوزان غیرقابل تحمل کرده‌بود. معلوم نیست که به شهرداری گفته بود که خیابان‌های فرنگ درخت ندارد، تیشه و اره به دست گرفته و درخت‌های کهن را می‌انداختند. کوچه‌های تنگ را خراب می‌کردند. بنیان محله‌ها را بر می‌انداختند، مردم را بی‌خانمان می‌کردند و سال‌ها طول می‌کشید تا در آن بر برهوت خانه‌ای ساخته بشود. آنچه هم ساخته می‌شد، توسری خورده و بی‌قواره بود. در سر تا سر کشور زندان می‌ساختند و باز هم کفاف زندانیان را نمی‌داد. از شرق و غرب، از شمال و جنوب پیرمرد و پسر بچه ده ساله، آخوند و رعیت، بقال و حمامی و آب حوض کش را به جرم اینکه خواب‌نما شده بودند و در خواب سقوط رژیم دیکتاتوری را آرزو کرده بودند، به زندان‌ها انداختند." در این تاریکی و خفقان سیاسی دوره اول پهلوی، نقاشی بر دیوار یک گالری قدیمی پس از مرگ نقاش چیره دستش در حال خاک خوردن است و مردی به دنبال راز چشمان زن میان این نقاشی است. داستان چشم هایش در دو خط موازی زمانی داستان استاد ماکان و فرنگیس و جریانات سیاسی دوره تاریخی آنها را با رمزگشایی بیان می‌کند. دکتر ماکان مردی جاافتاده و هنرمند و شناخته شده است و فرنگیس شاگرد جوانی است که قرار است استاد ماکان سخت و سنگی به ظاهر را برای ما با عشقش رمز گشایی کند. این پرده‌برداری عاشقانه و سیاسی لذتی است که قرار است در این رمان ایرانی پرطرفدار تجربه‌اش کنید. هنر روایت‌گری بزرگ علوی در کنار هیجان ماجراهای سیاسی و تاریخی باعث شده است این کتاب به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی و عربی نیز ترجمه شده است. فرنگیسِ داستان چشم هایش، زنی است جوان که برای به دست آوردن آنچه می‌خواهد از هیچ تلاشی مضایقه نمی‌کند و در این رمان درخشان این استاد ماکان بزرگ است که بوسیله فرنگیس به جهان شناسانده می‌شود نه فرنگیس که یک دختر معمولی است.   2. مدیر‌ مدرسه (1337) سید جلال‌الدین سادات آل احمد معروف به جلال آل احمد یکی از پر آوازه‌ترین نویسندگان معاصر که متولد سال 1302 شمسی است، نویسنده‌ای است که نمی‌توان از آثار او در میان لیست رمان های معروف و بزرگ ایرانی نامی به میان نیاورد. جلال آل احمد را با لیستی از مشهور ترین و پرخوانش‌ترین آثار معاصر زبان فارسی مثل پنج داستان، نفرین زمین،سنگی بر گوری، نون والقلم، مدیر مدرسه، سرگذشت کندوها، زن زیادی، سه تار، از رنجی که می‌بریم و دید و بازدید می‌شناسیم. اما من همان‌طور که سیمین دانشور را با اتاقش شناختم جلال آل احمد را از نقشه دستی که در رویایش برای خانه‌اش تجسم کرده‌بود و صدای قطرات آبی که فواره‌ای هنوز بر حوض آب آن خانه می‌پاشد و رقص نسیم میان شاخه درختانی که از پنجره کنار میز کارش پیدا بود شناختم. جلال آل احمد را در نیم طبقه‌ای که مثل یک خانه درختی روح کودکانه‌اش را در حصار کتاب‌هایش قرار می‌داد شناختم. کتاب مدیر مدرسه رمان کوتاه و جذابی است که در آن قرار است بار دیگر از تقابل آرمان‌خواهی تا واقعیت جهان بخوانیم. شاید روح مبارزه طلب و نقاد جلال آل احمد در کتاب مدیر مدرسه به شفافیت آشکار شود اما نباید فراموش کنیم که زبان روان و توصیفات به‌جا و قلم قدرتمند جلال آل احمد است که کتاب مدیر مدرسه را خواندنی و لذت‌بخش کرده است. مدیر مدرسه معلم جوان با آرمان‌های عدالت طلبانه به مدرسه‌ای جدید می‌رود و قرار است آن مدرسه را با روشی متفاوت از مسئولین قدیمش اداره کند اما گام به گام با او همراه می‌شویم تا خم شدنش را در ساختار اجتماعی فاسد دورانش لمس کنیم.   3. سووشون (1348) سیمین دانشور نویسنده متولد سال 1300 را روبروی آن آینه روی میز آن اتاق نیم‌طبقه بالایی خانه‌اش که خود جلال آل احمد (همسرش) با عشق طراحی کرده و برای عشق جاودانی‌اش سیمین ساخته است شناختم. همیشه با خودم فکر می‌کنم تنها سیمین دانشور زنی که جلال آل احمد ادبیات ایران شیفته‌اش بود می‌تواند زنی باشد که بی‌جلال و با جلال پر قدرت ادبیات فارسی و داستان ایرانی را به اوج خود برساند. رمان ایرانی سووشون داستان همه مردم ایران میان سال‌های اشغال ایران در جنگ جهانی دوم است. داستان پدربزرگ من که در قحط نان آن سال‌های قحطی تعریف می‌کرد مادرش گوسفند را کباب می‌کرد و توی سینی برای او و خواهرش جلویشان می‌گذاشت ولی آن پسر و دختر کوچولوی نازپرورده نان می‌خواستند و از گرسنگی گریه می‌کردند و داستان سووشون در چنین روزهایی آغاز می‌شود و اتاق عقد دختر حاکم از نگاه زری این چنین جلوی چشمان ما تصویر می‌شود: دور تا دور سفره سینی‌های اسفند با گل و بته و نقش لیلی و مجنون قرار داشت و در وسط نان برشته به رنگ گل. خط روی نان با خشخاش پر شده بود: "تقدیمی صنف نانوا به حکمران عدالت گستر." با زعفران و سیاهدانه نقطه‌گذاری کرده‌بودند و دور تا دور نان نوشته‌بود:"مبارک باد" زری می‌اندیشید: در چه تنوری آن را پخته‌اند؟ چانه‌اش را به چه بزرگی برداشته‌اند؟ چقدر آرد خالص مصرف کرده‌اند؟ و آن هم به قول یوسف در چه موقعی؟ در موقعی که می‌شد با همین یک نان یک خانوار را یک شب سیر کرد. در موقعی که نان خریدن از دکان‌های نانوایی کار رستم دستان بود.همین چند خط از ورودیه داستان تکلیف ما را با این رمان ایرانی روشن می‌کند. قرار است از ایران بخوانیم. داستان سووشون با این نام نمادین که خواننده را پرت می‌کند به معروف‌ترین داستان بلند فارسی یعنی سیاوش شاهنامه کافی است تا با خیال راحت بدانیم با یک نویسنده باسواد و نمادگرا طرفیم. قرار نیست از کنار هیچ جمله‌ای راحت عبور کنیم. در جان یک داستان روان از اوضاع اجتماعی تاریخی به مهم‌ترین حقایق جهان یعنی عشق و وطن و مرگ و زندگی بپردازیم. زبان داستان با ظرافت ساده و محلی انتخاب شده و البته شاه‌بیت این کتاب ارزشمند و رمان ایرانی محبوب آنجاست که باز به زنان ایران پرداخته است. به زری که قهرمانانه در داستان ظاهر می‌شود و نه چون زنانی که نویسندگان خرده‌پا آن‌ها را ضعیف و منفعل و مظلوم می‌نمایانند که قصه‌هایشان بفروشد. این بار حقیقت زنان ایرانی را که گردآفرید زمانه خودند به تصویر می‌کشد. سووشون یکی از تحسین شده‌ترین داستان‌های ایرانی است که حداقل به پنج زبان در دنیا ترجمه شده است.   4. ملکوت (1349) بهرام صادقی نویسنده و پزشک متولد سال 1315 که بیشتر کار نویسندگی‌اش در داستان کوتاه بود، در تنها داستان بلندش توانست با رمان ملکوت اقبال خوانندگان را به دست آورد. "در ساعت یازده شب چهارشنبه آن هفته، جن در آقای مودت حلول کرد." در میان لیست رمان‌های بزرگ ایرانی نام یک رمان در سبک سورئال و گوتیک بسیار خالی بود اما در رمان ملکوت قرار است یک جن در بدن یک مرد بسیار محترم حلول کند و شخصیتی که دوست دارد اعضای بدنش را از دست بدهد در داستان با ما همراه شود. آنچه این داستان را برای من جزء لیست بهترین رمان‌های ایرانی کرده است همراه شدن داستان و شخصیت‌های کاملا ایرانی در یک سبک مدرن ادبیات داستانی است."مساله برای من باور کردن یا باور نکردن است. نه بودن یا نبودن. زیرا من همیشه بوده‌ام! در همه سفرهایم، پای پیاده، در دل کجاوه‌ها، روی اسب‌ها و درون اتومبیل‌ها، وقتی که برف و بوران جاده‌ها را مسدود می‌کرد، یا آن زمان که از میان درختان گل می‌گذشتم، و آن غروبی که به شهری می‌رسیدیم و به سراغ مهمانخانه‌اش می‌رفتیم یا در سحری که باران بر سرمان می‌ریخت و درِ خانه رعیتی را می‌کوفتیم که پناهمان بدهد، در صبحی که تک و تنها به میدان دهی می‌رسیدیم و از سر چاه آب برمی‌داشتم و می‌خوردم، اگر یکی از زن‌هایم همراهم بود و اگر تنها بودم، همیشه بوده‌ام. یا اگر برایتان ثقیل است جور دیگر بیان می‌کنم: احساس می‌کنم که همیشه می‌توانم باشم."اما تنها دلیل لطف بسیار خواندن کتاب ملکوت سبک جذاب سورئالیم نیست، همان‌طور که در بخشی از کتاب الان مطالعه کردید قرار است کتاب جدالی بین خیر و شر را نیز به نمایش بگذارد تا در دل یک داستان سرگرم کننده خواننده جهان هستی شناسانه‌اش را هم را گسترده‌تر کند. داستان‌های کوتاه صادقی را در سنگر و قمقمه‌های خالی می‌توانید مطالعه کنید.   5. آتش بدون دود (1353) نادر ابراهیمی نمایش‌نامه نویس، مستندساز، ترانه‌سرا و البته یکی از نویسندگان برجسته زبان فارسی است. او متولد سال 1315 و نویسنده قهار خالق کتاب آتش بدون دود یکی از رمان‌های معروف ایرانی است. آتش بدون دود، این رمان بلند و بی‌نظیر که به زندگی مردم ترکمن صحرا در سه نسل می‌پردازد، داستان دشمنی ازلی دو قوم یموت و گوکلان است. از آغاز افسانه جایی که پدری بین فرزندانش فرق می‌گذارد و قصه کلید می‌خورد و نسل به نسل تا آنجا که دو قوم یموت و گولان بوجود می‌آیند و عشق میان دو جوان از دو قبیله دشمن و آتش و دود و جوانی ... در کتاب آتش بدون دود جهان مردم ترکمن صحرا با جزییاتی شگفت و روحیات ویژه در سه جلد کتاب که حاوی هفت فصل است با زبان شاعرانه نادر ابراهیمی تصویر شده است. وقتی به چنین مجموعه پرعظمتی نگاه می‌کنم که در آن به جز یک عالم داستان پرکشش آداب و رسوم زندگی مردم در سه نسل و جریانات تاریخی و سیاسی با دقت گنجانده شده، اشعار و اصطلاحات میان داستان به دقت انتخاب شده و جهانی از عشق ها، جنگ‌ها، مرگ‌ها و زندگی‌ها روبروی خواننده به نمایش گذاشته می‌شود. قهرمان رمان "آتش بدون دود" در جلد اول گالان اوجا نام دارد که یک قهرمان اسطوره‌ای ترکمن است. در جلدهای بعدی دکتر آلنی آق‌اویلر و همسر وفادارش دکتر مارال آق‌اویلر محور اصلی جهان داستانی می‌شوند. رمان آتش بدون دود حاصل سی سال تلاش و قلم زنی نادر ابراهیمی است. فصول کتاب به ترتیب به شرح زیر هستند: اول: گالان و سولماز، دوم: درخت مقدس، سوم: اتحاد بزرگ، چهارم: واقعیت‌های پرخون، ششم: تو هرگز از حرکت باز نخواهی ایستاد، هفتم: هر سرانجام سرآغازی‌است. فاطمه سادات طاهری استاد ادبیات زبان فارسی دانشگاه کاشان درباره شاعرانگی زبان ابراهیمی در کتاب آتش بدون دود اینطور می‌گوید: "روی هم رفته می‌توان گفت ابراهیمی با در آمیختن شعر و داستان سبک تازه‌ای در داستان نویسی ابداع کرد که توانست با خلق تصاویر انتزاعی و آمیختن خیال و واقعیت، شخصیت بخشی به اشیا و در عین حال پایبندی به عناصر و اصول داستان نویسی نوین افزون بر ایجاد رستاخیز در کلمات داستان خویش، جایگاه زبان را در ادبیات داستانی اعتلا بخشد."   6. همسایه‌ها (1353) احمد محمود نویسنده اهوازی متولد سال 1310 یکی از نوابغ ادبیات فارسی و خالق آثاری چون داستان یک شهر، زمین سوخته، مدار صفر درجه، درخت انجیر معابد است. رمان فارسی همسایه ها داستانی است درباره زندگی مردم فرودست جامعه که در دوره تاریخی شهریور 1330 تا ماجراهای کودتای 28 مرداد 1332 می‌پردازد. در میانه داستان خالد از نوجوانی سرکش به مردی سیاسی بدل می‌شود و در آزمون عشق قرار می‌گیرد. رمان همسایه‌ها به زبان‌های روسی، انگلیسی، کردی، آلمانی و عربی نیز منتشر شده است. آنچه در دوره ملی‌شدن نفت بر مردم ایران رفت بیش از پیش در منطقه جنوب ایران به خاطر حضور پررنگ مستشاران خارجی نمود داشت و جریان فقر و ظلم ناشی از بی‌عدالتی در میان مردم ایران پیش از ملی شدن نفت دست‌مایه داستان‌های بسیاری مانند رمان همسایه ها است. اما نویسنده‌ای چون احمد محمود است که با آن گرمای نفس جنوبی‌اش و آن زبان روان و ساده پخته‌اش از ملی شدن نفت تا جنگ و محاصره در شهرهای جنگ زده در جنگ هشت ساله (در کتاب زمین سوخته) را آن‌چنان می‌تواند تصویر کند که خواننده را جلوی صفحات کتاب ساعت‌ها میخکوب کند.   7. سمفونی مردگان (1368) عباس معروفی متولد سال 1336 خالق رمان معروف سمفونی مردگان است. کتاب در سبک سیال ذهن نوشته شده است. داستان کتاب که ماجرای یک حادثه را از منظر چند ناظر روایت می‌کند در شهر اردبیل و در خانه تاجری سنتی رخ می‌دهد و مواجهه او با یکی از فرزندانش که دیدگاه‌های روشنفکری دارد را بیان می‌کند. شخصیت اصلی داستان شاعر جوانی است، که گرفتار خشم پدر سنتی خود می‌شود. باقی شخصیت هایی که در حال تماشای این روایت هستند، اورهان پسر کوچک خانواده و وارث تفکرات سنتی پدر نماینده نسل جدید قدیم اندیش، آیدا دختر خانواده، نماینده احساسات جامعه، پدر نماینده عوام، تحت تأثیر مذهب، بیوه همسایه روبه‌رو نماینده روشنفکران، صاحب کارگاه چوب‌بری نماینده روشنفکران محافظه‌کار، آیدین پسر خانواده، شاعر و نماینده نسل جوان درگیر در تناقضات هستند. داستان کتاب بسیار نزدیک به رمان "همانطور که می میریم"(as I lay dying) ویلیام فاکنر است البته در اندازه‌های کوچکتر و در رنگ و لعابی ایرانی و اسلامی که باعث می شود به عنوان یکی از بهترین رمان های ایرانی در لیست من قرار بگیرد. شاید بیست سال پیش که هیچ آشنایی با سبک سیال ذهن نداشتم وقتی در میان کتاب‌های یکی از هم‌اتاقی‌ها در خوابگاه دانشگاه این کتاب را پیدا کردم فضای پیچیده و ترسناک کتاب مرا مجذوب خود کرد اما امروز می‌توانم بی‌اغراق این کتاب را یکی از بهترین نسخه‌های رمان ایرانی در سبک سیال ذهن معرفی کنم و به علاقمندان این سبک توصیه‌اش کنم.   8. اسفار کاتبان (1379) ابوتراب خسروی متولد 1335 نویسنده خاص سال‌های اخیر است. از ابوتراب خسروی سه کتاب که یک سه‌گانه منزه و قوی است منتشر شده که اسفار کاتبان اولین آن‌هاست. این کتاب را از یک دستفروش در کوهپایه کوه دماوند خریدم. بی‌آن‌که به سال چاپ و نام نویسنده نگاه کنم کتاب را شروع کردم: "شیخ یحیی کندری رحمه‌الله علیه، صاحب تاریخ منصوری مشهور به رساله‌ی مصادیق الاثار؛ شبی در رویای صادق بر ما ظاهر شد و ... و گفت: همچنان‌که خداوند در این آیه وعده فرموده، اینک ما به هیات همچون شمایی به جهان خاکی بازگشته‌ایم ..." در آن صبح زیبای زمستانی که نفس‌ها آه می شد، همین صفحه اول میخکوبم کرد. اما هرگز فکر نمی‌کردم در پس این ورودیه فاخر و اعجاب‌انگیز قرار است یکی از عاشقانه‌های زیبایی را بخوانم که در روزهایی نه چندان دور در همین کوچه پس کوچه‌های شهرمان رخ داده است. داستان اسفار کاتبان روایت سعید بشیری دانشجوی جامعه شناسی است که همراه اقلیما همکلاسی‌اش که دختری یهودی است به دنبال غور و پژوهش در موضوعی تاریخی فلسفی در عاشقانه‌ای خونبار از دل سه داستان تو در تو در سه زمان مختلف ما را با خود می‌برد به لذت محشر صغری که همانا بازخوانی کلام است. بی‌شک اگر به رسم همیشگی‌ام بدون آن‌که نام و نشان نویسنده کتاب‌های ناگهانی خودم را دیده بودم باورم نمی‌شد قرار است چنین شاهکاری را مطالعه کنم. همانطور که هوشنگ گلشیری می‌گوید با اتکا به کتاب‌های بزرگی چون تذکره الاولیا و قرآن و اوستا نویسندگان فارسی زبان هم می‌توانند شاهکارهایی در حد جهانی بسازند، همان‌طور که شاگرد خوش‌قلمش ابوتراب خسروی در سه گانه اسفار کاتبان، رود راوی و ملکان عذاب آن را به نمایش گذاشته است.   9. دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست داشت (1380) شهرام رحیمیان متولد سال 1338 نویسنده ایرانی که از سال 1365  سه کتاب دارد. کتاب‌هایی که پر خوانش‌ترین و جذاب‌ترین آنها کتاب "دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست داشت" است. کتاب دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست داشت را که در دست می‌گیرید آن قیافه نحیفش به شما نهیب می‌زند که با یک داستان ساده طرف هستید اما دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست داشت داستان مردی است جذاب که شما را با خود به میان داستان پرکشش عاشقانه و احساسی می‌کشاند. کتاب پر است از تکنیک‌های ادبی مدرن."افسر شهربانی گفت : "شما حق نداشتین جنازه رو از سردخونه بیمارستان بدزدین. شما مرتکب جرم بزرگی شدین. امیدوارم از عواقب کاری که کردین خبر داشته باشین." گفتم : "سرکار آدم غریبه رو که ندزدیدم. زن قانینی مو بردم خونه . زنی رو که سال‌های سال باهاش زندگی کردم و برگردوندم پیش خودم. این کار جرمه؟""دکتر نون داستان حال خوشی ندارد و در همان صفحه اول میخکوب این صحنه می‌شویم، اما قرار است ناگهان به یک واقعه سیاسی یعنی کودتای 28 مرداد پرت شویم و جهان رمانتیک داستان شما را در کنار دکتر نون در لحظه‌ای قرار دهد که تا آخر عمر همیشه با خودتان بگویید آیا اگر من هم جای دکتر نون بودم این کار را می‌کردم . اینکه نویسنده کم‌کاری مثل شهرام رحیمیان توانسته است یک کتاب در لیست بهترین رمان های ایرانی داشته باشد به خاطر تکنیک عالی داستان، زبان خوب داستان و البته یک داستان کاملا ایرانی است که در این کتاب آورده است.   10. چراغ ها را من خاموش می کنم (1380) زویا پیرزاد متولد سال 1331 در آبادان، نویسنده و مترجم ایرانی که یکی از پر افتخاران این حوزه است، پس از دو ترجمه و چند داستان کوتاه، اولین داستان بلندش؛ چراغ ها را من خاموش می کنم به سرعت جایگاه این نویسنده زن ایرانی قدرتمند را به همگان نشان داد."جعبه دستمال کاغذی را سراندم وسط میز و چرخیدم وسط میز و چرخیدم طرف یخچال شیر در بیاورم که دیدم چهار نفر دم در آشپزخانه ایستاده‌اند. گفتم: سلام. نگفته بودید مهمان دارید. تا روپوش عوض کنید، عصرانه دوستتان هم حاضر شده." خدا را شکر کردم فقط یک مهمان آورده‌اند و به دخترکی نگاه کردم که بین آرمینه و آرسینه این پا و آن پا می‌شد. از دوقلوها بلندقدتر بود و وسط دو صورت سرخ و سفید و گوشتالو، رنگ پریده و لاغر به نظر می‌آمد. آرمن چند قدم عقب‌تر ایستاده‌بود. آدامس می‌جوید و به موهای بلند دخترک نگاه می‌کرد. پیراهن سفیدش از شلوار زده بود بیرون و سه دگمه بالا باز بود. لابد طبق معمول با یکی دست به یقه شده بود. بشقاب و لیوان چهارم را گذاشتم روی میز و با خودم گفتم امیدوارم باز احضار نشوم مدرسه."زویا پیرزاد فرزند یک پدر مسلمان و مادر ارمنی و بزرگ‌شده‌ی جنوب ایران است؛ جایی که شرکت‌های نفت و مهندسان و ماجراهای آنها را از نزدیک لمس کرده‌است. حالا یک نویسنده باسواد و خوش‌زبان قرار است از زبان یک زن و یک مادر، داستان زندگی زنی ارمنی را که زندگی بسیار خوب و عادی است برایمان تعریف کند، آن چیزی که به نظر بسیار ساده انگاشته شده و بالاخره یک نویسنده تصمیم گرفته است آن را از درون به ما نشان دهد. کلاریس داستان "چراغ ها را من خاموش می‌کنم" زنی سی و هشت ساله است که در حال روایت ماجراهای عادی زندگی یک مادر و همسر و دختر است و ما را با چالش‌های روحی زنی که می‌خواهد به احساسات خودش هم کمی بها بدهد می‌پردازد. آنچه رمان ایرانی "چراغ ها را من خاموش می‌کنم" را آن‌قدر درخشان می‌کند که حداقل به پنج شش زبان زنده دنیا ترجمه شود، آن چیزی است که من آن را ایرانی‌بودن داستان می‌دانم. موقعیت کلاریس در عین حال که یک حس مشترک بین تمام زنان تاریخ جهان است، یک موقعیت بسیار ویژه ایرانی است. رمان ایرانی "چراغ ها را من خاموش می‌کنم" غیر از تحسین و جوایز پر شمارش به نظر من به دلیل پرداخت واقع‌گرایانه و ساده خود بسیار خواندنی است.   11. قوها انعکاس فیل ها (1397) پیام ناصر متولد سال 1348 نویسنده کتابهایی مثل سارق چیزهای بی ارزش و بهت زدگی توانست با کتاب قوها انعکاس فیل‌ها توجه بسیاری از خوانندگان و منتقدان را به خود جلب کند. واقعیت این است که نام کتاب یعنی "قوها انعکاس فیل‌ها" که نام تابلویی از سالوادور دالی است یکی از دلایل هیجان من برای خواندن این کتاب بود. اما چه بگویم که داستان این رمان ایرانی که به سرعت جوایز ادبی را از آن خود کرد از نامش هم جذاب‌تر بود. داستانی در سبک سورئال که تا صفحه آخر خواننده را در یک جهان وارونه نگه می‌دارد و تا آخر جهان خواننده نمی‌داند دختر داستان یعنی نورا، واقعیت زندگی نقاش کتاب ما بود یا یک خیال که در همان صفحه اول انعکاس آن زنی است که در تابلو دالی هم نمی‌دانیم دارد می‌رود یا اصلا هست یا نیست. داستان با صحنه‌ای که در آن شخصیت اصلی داستان در شبی بارانی در خیابان‌های تهران پیاده‌روی می‌کند آغاز می‌شود که ناگهان زنی با یک چتر به او حمله می‌کند و پشت سرش نورا دختر عجیب داستان که دوست آن زن است جلو می‌آید و به خاطر رفتار دوستش عذرخواهی می‌کند و برای سال‌های زیادی از زندگی شخصیت اصلی داستان محو می‌شود تا وقتی که دوباره سال‌ها بعد ... کتاب قوها انعکاس فیل‌ها روایتی است قوی و چقر که خواننده هنرمند و دانا را به چالش می‌طلبد و قرار است ماهیچه‌های بخش فهم و درکتان را خوب ورز دهد. قوه تخیلتان را تیز کنید و این کتاب را به دست بگیرید تا لذتش را بچشید. این ستاره‌های درخشان آسمان ادبیات روزهای و شب‌های زیبایی را برای من ساخته‌اند و امیدوارم با خواندن این رمان‌های زیبای ایرانی، شادی و خوشی این خوانش را شما هم لمس کنید. به قلم "زهره عواطفی حافظ"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.

تا به حال شده سرگردان میان یک کتاب‌فروشی چرخ بزنید و از خودتان یا فروشنده‌ها بپرسید: یعنی بهترین رمان ترسناک ایرانی چیه...؟  اگر پاسختان مثبت است، این مطلب برای شماست. حتی اگر پاسختان منفی است و صرفا دنبال یک کتاب ترسناک درست و حسابی می‌گردید که بخوانید، باز هم این مطلب برای شماست. حتی اگر به دنبال امتحان کردن یک چیز جدید از ژانری که تا به حال سراغش نرفته‌اید هستید، باز هم این مطلب برای شماست. حتی اگر صرفا دنبال یک کتاب خوب می‌گردید، باز هم... ژانر وحشت و رمان‌های ترسناک، همواره یکی از موضوعات مورد علاقه‌ی مخاطبان بوده‌اند و افراد زیادی به دلایل مختلف، از خواندن چنین داستان‌هایی لذت می‌برند. یکی از خوبی‌های ژانر وحشت، این است که می‌تواند با تقریبا هر ژانر دیگری مخلوط شود و خوانندگان آن ژانر و گونه را هم به سمت خودش بکشد. رمان‌های ترسناک عاشقانه، رمان‌های ترسناک تاریخی، رمان‌های ترسناک فانتزی و امثال این‌ها، همگی ممکن هستند و تجربه نشان داده که می‌توانند آثاری شگفت‌انگیز از آب در بیایند.  رمان ترسناک، چه فایده ای دارد؟ تجربه‌ی هیجان و تعقیب و گریز و لرزی که سرتاپای وجود آدم را فرا می‌گیرد، بدون این‌که یک خطر حقیقی خارجی وجود داشته باشد... چرا که نه؟ تحقیقات نشان داده‌اند که خواندن رمان‌ها و داستان‌های ترسناک، فواید زیادی هم برای خواننده دارند. فوایدی از جمله سرگرمی، از بین بردن روزمرگی، ارضای حس کنجکاوی و خلاصه مواردی از این دست. البته که همواره باید سن مخاطب و ویژگی‌های شخصیتی هر فرد را هم در نظر گرفت تا بتوانیم میزان آسیب‌های احتمالی را به حداقل برسانیم. مخلص کلام این‌که در پرطرفدار بودن این ژانر و حتی گاهی ضروری بودنش، تقریبا شکی نیست. رمان ترسناک ایرانی اما مثل خیلی ژانر‌های دیگر، رمان ترسناک ایرانی هم کودکی تازه‌نفس است که هنوز مانده تا جای پایش را محکم کند. شاید به همین خاطر باشد که خیلی اوقات، رمان‌های ترسناک خیلی قوی‌ای در ایران نوشته می‌شوند و گاهی آن‌چنان موردتوجه مخاطب قرار نمی‌گیرند، چون تصور این است که اصلا رمان ترسناک ایرانی نداریم و اگر هم چیزی پیدا شد، حتما خوب نیست. از همین روست که شاید انتخاب کتاب برای مخاطب سخت بشود و برسد به همان سوالی که ما در ابتدای این مطلب عنوان کردیم: بهترین رمان‌های ترسناک ایرانی کدامند؟ در فهرست پیش‌رو، تلاش کرده‌ام با ذکر کردن چندتایی از بهترین رمان‌های ترسناک ایرانی، تا حدی به این سوال پاسخ بدهم. بهترین رمان های ترسناک ایرانی 1- مجموعه گورشاه چه کتابی بهتر از گورشاه، برای شروع کردن فهرست بهترین رمان‌های ترسناک ایرانی؟ هرچه نباشد، اسم سیامک گلشیری بین ترسناک‌خوان‌های ایرانی، اسم معروفی است. خیلی‌ها از دوران نوجوانی‌شان مجموعه خون‌آشام او را می‌شناسند و سال‌ها با داستان‌هایش زندگی کرده‌اند. مجموعه خون‌آشام یکی از اولین‌های ژانر خودش در ایران بود و به نظر من توانست به نوبه‌ی خود، رسالتش را به سرانجام برساند. اما از نظر شخصی من، گورشاه داستانی است که به خوبی پیشرفت نویسنده را در طی کارش نمایش می‌دهد و می‌تواند کسانی که در سال‌های جوان‌تر بودنشان خون‌آشام را خوانده‌اند را راضی کند. گورشاه یک مجموعه پنج جلدی است که به جرئت می‌توان گفت با گذشتن از هر کتاب، هیجان‌انگیزتر می‌شود! داستانی پر از هیجان، دلهره و معما که پیش‌بینی مسیر پیشرفتش، کار خیلی راحتی نیست. کتاب اول، دختران گمشده، به سادگی آغاز می‌شود: با پسر نوجوانی که به دنبال خواهر گمشده‌اش می‌گردد. اما خیلی زود، عجایب داستان به چشم می‌آیند؛ پسرک ادعا می‌کند که خواهر کوچکش داخل زیرزمین خانه خودشان گم شده. اما کیست که حرف او را باور کند؟ پلیس؟ پدر و مادرش؟ همچین حرف‌هایی اصلا با عقل جور در نمی‌آید. این‌جاست که پسرک یعنی نیما، به فکر کمک گرفتن از افراد دیگر می‌افتد و در نتیجه، پای نویسنده مجموعه خون‌آشام به داستان باز می‌شود. این‌که نویسنده در مجموعه گورشاه خودش را به عنوان یکی از شخصیت‌ها معرفی می‌کند، می‌تواند حرکت خیلی شجاعانه‌ای در نظر گرفته شود. فکر نمی‌کنم کار راحتی باشد؛ اما گلشیری که از قبل هم تجربه‌ی کارهای این‌چنینی را دارد، به خوبی از پسش برآمده و حضور خودش به عنوان خودش در داستان را تبدیل کرده به ترفندی که برای خواننده‌های قدیمی نوستالژیک است و برای خواننده‌های جدید، غافلگیرکننده و هیجان‌انگیز. به نظر من، گورشاه مجموعه‌ای است که علاوه‌بر جذاب بودن برای طرفداران رمان‌های ترسناک، می‌تواند نظر کسانی که خیلی طرفدار این گونه نیستند را هم به خود جلب کند. یعنی اگر به دنبال تنوع دادن به مطالعه‌تان و امتحان کردن چیزهای جدیدتر هستید، گورشاه می‌تواند انتخاب خوبی باشد. البته که باید حوصله‌ی دنبال کردن داستان در طی پنجد جلد: دختران گمشده، به سوی قلمرو شاه یوناس، طلسم فرشته مرگ، یاران پادشاه و مردگان قلعه‌ی سیاه را هم داشته باشید. بخشی از کتاب دختران گمشده، جلد اول مجموعه گورشاه: وقتی از اتاق‌خواب بیرون آمدم و راه افتادم سمت تلفن، احساس عجیبی پیدا کرده بودم. حال زمانی را داشتم که خون‌آشام‌ها سراغم آمده بودند. یک چیزی در درونم می‌گفت به‌محض اینکه تلفن را جواب بدهم،‌ دوباره زندگی‌ام دستخوش تغییر بزرگی خواهد شد. به‌خاطر همین بود که وقتی رسیدم کنار پیشخان،‌ فقط زل زدم به گوشی تلفن و شماره تلفن همراهی که روی آن پیدا بود. صبر کردم، آن‌قدر که فکر می‌کردم بالاخره خاموش می‌شود. و خاموش شد. هنوز زل زده بودم به صفحه که باز صدای زنگ تلفن بلند شد. آن‌وقت بود که دستم را دراز کردم، نوک انگشتم را کشیدم روی دایره سبز و گوشی را گذاشتم روی گوشم. هنوز نگفته بودم الو که کسی از آن‌طرف خط اسمم را به زبان آورد. صدایش می‌لرزید و نفس‌نفس می‌زد، انگار مسیری طولانی را دویده باشد. خیلی سریع گفت اتفاقی برایش افتاده که حتماً باید مرا ببیند.   2- مجموعه دروازه مردگان یکی دیگر از کتاب‌هایی که بدون شک نمی‌توان فهرستی از بهترین رمان‌های ترسناک ایرانی نوشت و نامی از آن نبرد، مجموعه دروازه مردگان است. حمیدرضا شاه‌آبادی که سال‌هاست برای نوجوانان، بزرگسالان و حتی کودکان کتاب می‌نویسد، بارها امتحان خود را پس داده و به روش‌های مختلف نشان داده که نویسنده‌ی قابلی است. او در مجموعه‌ی دروازه مردگانش، داستانی پر از ترس و وحشت را با چاشنی تاریخ به مخاطب عرضه می‌کند که کافی‌ست تنها یک جلد از آن را بخوانید تا غرقش شوید و دیگر نتوانید از آن دل بکنید.  دروازه مردگان که با کتاب قبرستان عمودی آغاز می‌شود، مثل خیلی کتاب‌های دیگر این نویسنده با تار و پود ظریف و درهم‌تنیده‌ای از حال و گذشته شکل گرفته است. داستانی که دو خط زمانی مجزا و در عین حال مرتبط به هم دارد و حالش تهران فعلی و گذشته‌اش، تهران قدیم را روایت می‌کند، در قلب شهر و در محله‌ی عودلاجان؛ جایی که عمارت پرآوازه‌ای میزبان ده‌ها کودک است که به انحاء مختلف از خانواده‌هایشان جدا شده و به کار گماشته شده‌اند. عمارتی که هر گوشه‌اش داستانی هولناک در دل خود دارد، از جمله حوض بزرگی که وسط حیاط است و گفته می‌شود ارباب عمارت، تعداد زیادی از دشمنانش را در آن غرق کرده و دیوارهای سیاه و بلندی که با اجساد میانشان، قبرستانی عمودی ساخته‌اند. شاه‌آبادی در این مجموعه، تخصصش در حوزه‌های تاریخ و ادبیات را باهم ادغام کرده و با دست گذاشتن روی یکی از مهم‌ترین برهه‌های تاریخ ایرانی، به حقایقی اشاره کرده که باید از فراموشی‌شان جلوگیری کنیم. تاثیرات جنگ جهانی، قحطی و بیماری، ابتدای مسیر ساخت مدارس و سواد آموزی، همگی از مواردی هستند که ما در طی داستان دروازه مردگان با آن‌ها روبرو می‌شویم اما در عین سنگین و حساس بودن موضوعات و داستان به صورت کلی، نویسنده با هنرمندی مخاطب را با خود همراه می‌کند و اجازه نمی‌دهد که او دل‌زده شود. اگر از من بپرسید، می‌گویم که داستانی که در قبرستان عمودی شروع می‌شود، در طی جلدهای بعدی یعنی شب خندق و چاه تاریکی، تنها عمیق‌تر و جذاب‌تر شده و با هر صفحه و هر فصل، مخاطب را تشنه‌تر می‌کند. دروازه مردگان، مجموعه‌ای است که با اطمینان می‌توانم بگویم از خواندن آن پشیمان نمی‌شوید؛ چه طرفدار وحشت و تاریخ باشید و چه نه. بخشی از کتاب قبرستان عمودی، جلد اول مجموعه دروازه مردگان: همیشه سیاه بود. چه در روز و چه در شب. دیواره های خاکستری دور حوض حجم براق و سیاهی مانند عقیق را در میان گرفته بودند. غروب ها وقتی بساط آفتاب از روی حوض جمع می شد بوی تعفن آب حوض در تمام عمارت پهن می شد. می گفتند سال هاست که آب این حوض عوض نشده. تابستان ها آب با تابش خورشید بخار می شد و زمستان و پاییز با بارش برف و باران دوباره پر می شد. نویان خان هیچ وقت اجازه ی عوض کردن آب را نمی داد از بس که درباره ی آن حوض حرف های مختلف بر سر زبان ها بود. گویا می ترسید با عوض کردن آب حوض، رازهای بسیاری برملا شوند.   3- 7 جن مورد بعدی در فهرست بهترین رمان‌های ترسناک ایرانی، کتاب 7 جن است که خود جلد اول یک مجموعه‌ی چند جلدی به شمار می‌رود. امید کوره‌چی در این کتاب تلاش کرده روایت جدیدی از خیلی مفاهیم آشنا برای ما تصویر کند. مفاهیمی همچون نبرد خیر و شر و هم‌زیستی انسان‌ها و اجنه و خلاصه مواردی از این قبیل. داستان اصلی این کتاب، چیز جدیدی نیست. همان داستان قدیمی نبرد و مقابله‌ی خیر و شر. اما نکته‌ی جالب و هیجان‌انگیز درباره‌ی این مفاهیم آشنا، این است که اگر نویسنده یا هنرمند کار خودش را به خوبی انجام دهد، می‌توانیم شاهد برداشتی نو و جدید از حکایتی دیرینه باشیم که به نوبه خود خیلی هم هیجان‌انگیز است. جوری که هر هنرمند و آفریننده‌ای با ظرافت‌های خاص خودش به سراغ موضوع می‌رود و جان تازه‌ای به آن می‌بخشد. دقیقا کاری که کوره‌چی در 7 جن می‌کند. شخصیت اصلی 7 جن، فردی بسیار باهوش و مسلط به علوم غیبی است و هدفش، شکست دادن مرتاضی قدرتمند به نام درویش که می‌خواهد مسیری که حضرت سلیمان به روی اجنه بسته بود را باز کند و آن‌ها را تحت کنترل خود قرار دهد. کوره‌چی خود در دانشگاه درس علوم حدیث خوانده و با مطالعه‌ی 7 جن، می‌توانیم ببینیم که از دانش خود در این زمینه، در داستانش به نحو احسن استفاده کرده است. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، ادبیات گونه‌ وحشت به خودی خود تا حد زیادی در ایران تازه‌نفس و نوپاست و شاید از این روست که دیدن کتابی همچون 7 جن که نه‌تنها در ژانر وحشت قرار می‌گیرد و بلکه از عناصر دینی و مذهبی در داستان استفاده کرده و ردپای عرفان اسلامی در تمام فصول آن دیده می‌شود، می‌تواند برای مخاطبان زیادی جالب‌توجه باشد. عشقی که در این داستان بین شخصیت اصلی و دختر موردعلاقه‌اش یعنی میرانا تصویر شده هم نکته‌ی دیگری است که به جذابیت داستان می‌افزاید. عشقی که انگیزه‌ی مضاعفی می‌شود برای شکست دادن درویش، چرا که نجات جان میرانا در گرو این کار است. برای مشاهده بقیه این مجموعه و سایر کتاب های امید کوره چی می توانید اینجا را کلیک کنید. بخشی از کتاب 7 جن: دریا ناآرام‌تر از آن بود که فکرش را می‌کردم، تا کمر ایستاده بودم میان آب و طوفان امواج خروشان را چنان به صورتم می‌کوبید که هر لحظه تمرکزم بیشتر به‌هم‌ می‌ریخت و از توانم در مبارزه کاسته می‌شد. حدود یک ساعتی می‌شد درگیر نبرد با دیوی بودم که سرسختانه مقاومت می‌کرد و رام نمی‌شد، که به یک باره دیو اطراف حصار محافظ من چرخید و دیواره‌ای از آتش اطرافم را فرا گرفت، اما چون میان آب ایستاده بودم حرارتی به من نرسید. وقت زیادی نمانده بود، اگر شب از راه می‌رسید قدرت دیو چند برابر می‌شد، تمام عزمم را جزم کردم تا ذکر آخر را بگویم و کار را یک‌سره کنم، که ناگهان موج مهیبی به تنم اصابت کرد و تعادل خود را از دست دادم و یک پایم از حصار بیرون رفت و دیو هم که انگار منتظر چنین فرصتی بود، نعره‌ای کشید و بدن دودگونه‌ی خود را جمع کرد و مثل برق آمد سمت من که ناگهان صاعقه‌ای از آسمان به تنش اصابت کرد و تمام بدنش چون دود از هم پاشید و نابود شد. نفس راحتی کشیدم و خود را از کف دریا جمع کردم. خوب می‌دانستم صاعقه‌ای در کار نیست و این نهاییل فرشته بود که باز هم مثل دفعات قبل خود را برای حفاظت از من به خطر انداخته و شمشیر نورانی‌اش را مثل صاعقه چنان بر سر دیو بدسیرت کوبیده که تمام تنش بی هیچ زخم یا جراحتی به طور کامل دود شد و رفت هوا. لباس‌هایم خیس خیس بود و شوری آب، دهانم را پر کرده بود، کشان‌کشان از میان دریا بیرون آمدم و قدم بر شن‌های ساحل گذاشتم، که چشمم به صورت کشیده و پر از نور نهاییل افتاد. تاج پادشاهی مثل یک خورشید بر سرش می‌درخشید و ردای بلند و سفیدش در وزش باد، موج برمی‌داشت.   4- کابوس‌های خنده‌دار کتاب دیگری که قطعا یکی از بهترین‌ رمان‌های ترسناک ایرانی به حساب می‌آید، کابوس‌های خنده‌دار است؛ اثری دیگر از حمیدرضا شاه‌آبادی. کابوس‌های خنده‌دار هم تم‌های ترسناک و تاریخی دارد. در این کتاب به ایران اواخر دوره قاجار سفر می‌کنیم که درگیر قحطی است و داستان خانواده‌ای را دنبال می‌کنیم که یک گروه نمایش خانوادگی دارند و از این راه زندگی‌شان را می‌گذرانند. اما در شرایط قحطی و بیماری که کسی نان برای خوردن ندارد، چه کسی به نمایش و سرگرمی و چیزهایی از این دست اهمیت می‌دهد؟ کابوس‌های خنده‌دار هم از آن کتاب‌هایی است که ابتدا یک داستان ساده به نظر می‌آید، اما ذره‌ذره چنان وهمی بر داستان چیزه می‌شود که دیگر راهی برای انکارش باقی نمی‌ماند. تصور این‌که چنین اتفاقات هولناکی در همین دنیای ساده‌ای که تمام ما در آن زندگی می‌کنیم بیفتد، کافی‌ست تا مو به تن هر خواننده‌ای سیخ شود. یکی از نکات جالبی که در کابوس‌های خنده‌دار مشاهده می‌شود، این است که ما نه تنها با زندگی مردم عادی کوچه و خیابان در آن زمان آشنا می‌شویم، بلکه با راه و روش و زندگی یک طبقه‌ی خاص از آن‌ها روبرو می‌شویم که شاید بتوان گفت تا به حال در حق آن‌ها کم‌لطفی شده‌ است؛ یعنی همین طبقه و دسته‌ای که کارشان نمایش یا به قول خودشان تقلید و تیارت است. این‌که چه می‌کردند و چه می‌خوردند و می‌پوشیدند و خلاصه زندگی‌شان را از چه راهی می‌گذراندند، می‌تواند برای هر خواننده‌ای جالب باشد. شخصیت‌های این داستان، از پدر و مادر خانواده گرفته تا بچه‌ها و حتی شخصیت‌های فرعی، هرکدام در نوع خود خاص و جالب هستند؛ با ویژگی‌ها و تکیه‌کلام‌ها و رفتارهای مخصوص به خودشان. شخصیت‌هایی که یکی کم‌تر و یکی بیشتر، بالاخره خودشان را در دل خواننده جا می‌کنند و به تعلیق داستان هم کمک زیادی می‌کنند؛ چون دوستشان داریم و دلمان می‌خواهد بدانیم چه اتفاقی برایشان می‌افتد و دعا می‌کنیم از تمام این ماجراها جان سالم به در ببرند. بماند که کابوس‌های خنده‌دار حتی تا پاراگراف آخرِ فصل آخر هم دست از غافلگیر کردن خواننده برنمی‌دارد. خلاصه بگویم، از آن کتاب‌هایی‌ست که وقتی تمام می‌شود، آدم سریع کتاب را می‌بندد و به دور و برش نگاهی می‌اندازد یا ناچار چند لحظه‌ای به دیوار روبرویش خیره می‌شود. بخشی از کتاب کابوس‌های خنده‌دار: ننه‌عفت نشسته بود روی زمین و گریه می‌کرد. بابا توی اتاق دور خودش می‌چرخید و با کف دست گاهی به پیشانی‌اش می‌کوبید و گاهی به ران پایش. ننه‌عفت گفت: «یعنی می‌شه دوباره تو خواب راه رفته باشه؟ می‌شه رفته باشه یه جای دیگه خوابیده باشه؟» بعد انگار چیزی یادش آمده باشد، از جا بلند شد و به دیوارهای دورتا‌دور اتاق نگاه کرد. شک نداشتم دارد دنبال دولابچه می‌گردد. همان چیزی که من هم آرزو داشتم روی دیوار بود و نجیبه از توی آن بیرون می‌افتاد. وقتی که دید همه‌ی دیوارها صاف‌اند و هیچ دولابچه‌ای میان آن‌ها نیست، دوباره نشست روی زمین و آرام گفت: «کاش تو خواب راه رفته باشه.» بابا دوباره کوبید به پیشانی‌اش و گفت: «من نمی‌فهمم چرا این بی‌همه‌چیز منکر شد که ما بچه داریم... چرا همچین می‌کنه!» ننه‌عفت گفت: «خدا کنه تو خواب راه رفته باشه، خدا کنه این بلا نباشه.» بابا آهی کشید و رفت نشست روی صندوقچه. سرش را انداخت پایین و کمی به زیر پایش نگاه کرد و گفت: «عجب بساطیه... ما رو بگو روز اول فکر کردیم اومدیم این‌جا یه حقیقتی رو برملا کنیم؛ حالا خودمون هم نمی‌دونیم چی راسته و چی دروغ، کی هست و کی نیست.»   5- ملکوت یکی از بهترین رمان‌های ترسناک ایرانی که کم‌تر جایی اسمی از آن برده می‌شود، ملکوت است. ملکوت از آن کتاب‌هایی است که با جمله‌ی اول، مخاطب را به خود جذب می‌کند: در ساعت 11 شب چهارشنبه‌ی آن هفته، جن در آقای مودت حلول کرد. بهرام صادقی، کتاب خود را این‌گونه آغاز می‌کند؛ با گروهی که یک نفر از آن‌ها جن‌زده شده و کسی راه‌حلی برای نجاتش ندارد. ناگهان یکی از آن‌ها، پیشنهاد می‌کند که پیش معروف‌ترین پزشک منطقه یعنی دکتر حاتم بروند تا زمانی که صبح شود و امکان مراجعه به جن‌گیر وجود داشته باشد. در مطب، دکتر حاتم به یکی از دوستان آقای مودت می‌گوید که بیماری به نام م. ل. پیش او بستری‌ست که به‌طور خودخواسته، تمام اعضای بدن خود را جراحی و قطع کرده و حالا برای رها شدن از دست آخرین عضوش، یعنی دست راستش، پیش دکتر حاتم آمده است. در نگاه اول و در طی فصل اول، به نظر می‌رسد که ملکوت تنها کتابی حاوی یک داستان جن و پری ساده باشد و نه بیشتر، اما حقیقت ماجرا، چیزی فراتر از این است. پزشکی که این گروه دوستی پیش او می‌روند، یک فرد عادی نیست. در واقع شاید بتوان گفت هیچ‌کدام از شخصیت‌های مرموز این داستان، عادی نیستند. رفته‌رفته با ماجراهای هولناک‌تری آشنا می‌شویم و سوالات جدی‌تری در ذهنمان شکل می‌گیرد. صادقی در ملکوت چنان هنرمندانه این فضا و شخصیت‌های عجیب و خارق‌العاده را خلق کرده که جایی خواننده به خودش می‌آید و می‌بیند که دارد از خواندن یک مکالمه‌ی معمولی بین یک زن و شوهر، به خود می‌لرزد. شخصیت‌های داستان در عین عجیب بودن، به خوبی پرداخته شده‌اند و در عین حال به خوبی خواننده را غافلگیر کرده و تحت‌تاثیر قرار می‌دهند. داستان‌های ترسناک انواع مختلفی دارند. مثلا بعضی از آن‌ها ترسناکند که باشند؛ برای سرگرم کردن خواننده و البته که چیز بدی در این باره وجود ندارد. اما بعضی داستان‌های ترسناک هم هستند که به آدم تلنگر بزنند و او را به خود بیاورند. همان‌طور که قبل‌تر اشاره‌ای شد، ملکوت در دسته‌ی دوم قرار می‌گیرد. در واقع گویی نویسنده از ابزار داستان استفاده کرده تا به مسائل و سوالاتی جدی در باب انسانیت، خیر و شر و اختیار و موضوعاتی از این دست بپردازد. اصلا کسی چه می‌داند؟ شاید واقعا ترسناک‌ترین موجود این عالم، خود آدمی‌زاد باشد. راستی، اگر حوصله و علاقه‌اش را داشتید، گوش دادن به کتاب صوتی ملکوت را هم پیشنهاد می‌کنیم. گوینده‌ی آن، بهنام تشکر، چنان به خوبی وظیفه خود را انجام داده که فضای کتاب به خوبی پیش چشم خواننده (یا شنونده!) زنده می‌شود و هر جمله‌ای را کاملا از نزدیک احساس می‌کند. بخشی از کتاب ملکوت: مسئله برای من باور کردن یا باور نکردن است. نه بودن یا نبودن. زیرا من همیشه بوده‌ام! در همه سفرهایم، پای پیاده، در دل کجاوه‌ها، روی اسب‌ها و درون اتومبیل‌ها، وقتی که برف و بوران جاده‌ها را مسدود می‌کرد، یا آن زمان که از میان درختان گل می‌گذشتم، و آن غروبی که به شهری می‌رسیدیم و به سراغ مهمانخانه‌اش می‌رفتیم یا در سحری که باران بر سرمان می‌ریخت و درِ خانه رعیتی را می‌کوفتیم که پناهمان بدهد، در صبحی که تک و تنها به میدان دهی می‌رسیدیم و از سر چاه آب برمی‌داشتم و می‌خوردم، اگر یکی از زن‌هایم همراهم بود و اگر تنها بودم، همیشه بوده‌ام. یا اگر برایتان ثقیل است جور دیگر بیان می‌کنم: احساس می‌کنم که همیشه می‌توانم باشم.   به قلم "فاطمه حیدری"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.

رمان‌های عاشقانه آری یا خیر؟  خیلی‌ها عشق را آنقدر مقدس می‌دانند که برای تعریف و شناختش هیچ راهی را مناسب و شایسته نمی‌دانند؛ حتی داستان‌ها و رمان‌های عاشقانه را عامه‌پسند می‌نامند و سطحی نازل برای آنان در نظر می‌گیرند. در کنار این خیلی‌ها، عده دیگری هم هستند که اصلا به عشق اعتقادی ندارند که هیچ، آن را دروغی انسانی می‌پندارند که آدم‌ها از آن برای رسیدن به منافع شخصی‌شان استفاده می‌کنند.  در مقابل این دو دسته کسانی هستند که عشق را مقدس می‌دانند و در عین قداست برای آن ارزشی وجودی قائلند. ارزشی که می‌تواند خودش را در هر قالبی بریزد و با شرایط وفق دهد. مثلا در قالب داستان‌ها و رمان‌های عاشقانه، غزل‌واره‌ها، فیلم‌ها و ... قالب‌هایی که در همه آنها حداقل وجود دو انسان کافیست تا آن قالب شکل بگیرد. در این میان، ادبیات و نویسندگان ادبی به شکلی اعجاب‌انگیز از عشق بهره برده‌اند. بهره‌هایی که بسیاری‌شان جاودانه شد، عده‌ای مهر عامه‌پسندی خوردند و برخی از دنیای ادبیات طرد شدند.  رمان عاشقانه شاید بتوان گفت رمان‌های عاشقانه یکی از محبوب‌ترین انواع ادبی در بین رمان‌هاست که دلخواهان فراوانی دارد. رمان‌های عاشقانه عجیبند بسیار عجیب؛ رمان‌هایی هستند که با حضور تنها یک نفر می‌توان یک رمان عاشقانه نوشت؛ چرا؟ به همان دلیل که عشق در هر قالبی می‌تواند خود را جای بدهد، برای هر موجودی یا شیئی، با هر تعداد نیز می‌تواند تعریف شود.  یکی دیگر از عجایب رمان‌های عاشقانه این است که می‌توانند در کنار هر موضوع دیگری همچون ژانر وحشت، فانتزی، جنایی، علمی- تخیلی به راحتی قرار گیرند و آنچنان با آن‌ها درهم‌آمیزند که کشش و تعلیق و نقطه اوج و پایان آن را در دست گیرند.  فضا در رمان‌های عاشقانه بیشتر محدود به فضای جسمی و اروتیک شخصیت‌های داستان می‌شود الا رمان‌هایی که بخواهند از عشق استفاده‌های دیگری مثل گرفتن نتیجه اخلاقی یا استفاده از بهره‌وری‌های تعلیقی عشق داشته باشند.  جالب است بدانید که کارشناسان ادبی بر این باورند که شروع ژانر عاشقانه احتمالاً به قرن هجدهم بازمی‌گردد؛ اما محبوبیت این ژانر به قرن نوزدهم و جین آستن و خواهران برونته برمی‌گردد.   عشق با وجود انکار بسیاری در طول تاریخ همچنان تک‌تاز با اسبی براق و خستگی‌ناپذیر به پیش می‌راند، عرصه ادبیات را از آن خود می‌کند و سربلند به پیش می‌راند. این مطلب به معرفی بهترین رمان‌های عاشقانه پرداخته؛ بهترین‌هایی که از نظر هر فرد ممکن است بهترین دیگری روی دست آن را زده باشد یا بزند. برترین رمان های عاشقانه 1. چشم هایش از همان ابتدای آفرینش عشق، چشم‌ها نقش بسیار مهمی را در داستان‌ها و رمان‌های عاشقانه ایفا کرده‌اند. چشم‌هایش معروف‌ترین اثر بزرگ علوی بلکه یکی از معروف‌ترین رمان‌های عاشقانه ایرانی است که دقیقا با همین عنوان به نگارش درآمده است.  این رمان نگاهی عمیق به جامعه‌ی ایران در دوران استبداد رضاشاه پهلوی دارد؛ بزرگ علوی در رمان چشم‌هایش، تصویری هنرمندانه از زندگی نقاشی برجسته ملقب به استاد ماکان را ارائه می‌دهد که در تقابل با حکومت دیکتاتوری پهلوی اول قرار می‌گیرد. چشم‌هایش یکی از بهترین رمان‌های عاشقانه ایرانی است که با کششی فراوان به موضوع عشق، هنر و مبارزه برای این دو می‌پردازد. مخاطب چشم‌هایش در طول خواندن رمان با چالش‌های اخلاقی و اجتماعی فراوان و متفاوتی روبرو می‌شود. قسمتی از کتاب چشم هایش: زنی با قد متوسط موقر و خوش‌اندام وارد حیاط شد و به طرف سرسرا رفت چند قدمی که نزدیک شد، نگاهی پر از تعجب به سرسرا انداخت. معهذا راهش را ادامه داد. از یکی از شاگردها که از پله ها پائین می‌آمد چیزی پرسید. من فورا پنجره اطاقم را باز کردم و پرسیدم: «خانم، چه فرمایشی داشتید؟» دلم تاپ تاپ می کرد به زور خودم را نگه داشتم. حس می‌کردم واقعه‌ای که سال‌ها چشم به راهش بودم دارد اتفاق می‌افتد گویی به خودم مژده می‌دادم یافتمش صاحب چشم‌ها را پیدا کردم این آن چشم‌هایی است که استاد مرا عذاب داده اما هنوز خود چشم‌ها را ندیده بودم.   2. شب های روشن کل داستان شب‌های روشن در چهار شب روایت می‌شود. داستان در شبی روشن آغاز می‌شود؛ شب‌های روشن ویژگی کلان‌شهر سن‌پترزبورگ است که به دلیل داشتن بیشترین عرض جغرافیایی در کره زمین، خورشید در تابستان‌ها به‌صورت کامل غروب نمی‌کند و شب تا صبح نیز هوا روشن است.  جوان که دلبسته دخترک می‌شود، اگرچه در ظاهر عشقش ناکام می‌ماند؛ اما همین عشق باعث می‌شود او از انزوایش خارج شود و راهی نو در پیش روی زندگی‌اش باز می‌‌شود. قسمتی از کتاب شب های روشن: هیچ می‌دانید کار من به کجا کشیده بود؟ می‌دانید، من مجبورم که سالگرد رؤیاهای خود را جشن بگیرم، سالگرد آنچه را که زمانی برایم دلچسب بود، امّا در واقع هرگز وجود نداشت، زیرا این جشن یادآور رؤیاپردازی‌های بی‌معنیِ وهم‌گونه گذشته است، رؤیاهای احمقانه‌ای که دیگر وجود ندارند، زیرا چیزی ندارم که جایگزین آن‌ها کنم؛ آخر رؤیا را باید تجدید کرد.   3. گتسبی بزرگ جی. گتسبی میلیونری اسرارآمیز است که به دلیل تعدد مهمانی‌های باشکوه و بی‌نظیر که برپا می‌کند معروف شده است. اسکات در گتسبی بزرگ می‌کوشد تا جلال و شکوه جامعه ثروتمند را در دید مخاطب بشکند. گتسبی با این که همه چیز دارد از ثروت و قدرت و مقام، اما در آرزوی یک چیز است و آن به دست آوردن دیزی است. راوی داستان، دخترعموی گتسبی نیک است. گتسبی هم آدم قابل ترحمی است و هم انسانی که هر کاری می‌کند تا به خواسته‌اش برسد و این دو نقش تعریف شده برای گتسبی را خود خواننده انتخاب می‌کند که با کدامشان زمان را دنبال کند.  قسمتی از کتاب گتسبی بزرگ: تنها چیزی که توی اتاق اصلا تکان نمی‌خورد کاناپه خیلی بزرگی بود که روی آن دو زن جوان انگار شناور شده بودند، سمت بالا درست مثل بادکنک نخ بسته. هردو سفید پوشیده بودند و لباسشان چنان چین و تابی داشت که انگار بعد از پرواز کوتاهی در اطراف خانه تازه پفشان دررفته بود. گویا چند لحظه‌ای ایستاده بودم و به شترق پترق پرده‌ها و غیر غیر تابلویی که روی دیوار بود گوش می‌دادم. بعد صدای بوم‌بوم آمد. چون تام بیوکنن پنجره‌های پشتی را بست و باد حبس شده توی اتاق از نفس افتاد و پرده‌ها و قالی‌ها و آن دو زن جوان آهسته‌آهسته عین بادکنک آمدند پایین روی زمین...   4. مادام بوآری اگر اغراق نباشد، یکی از برترین و بهترین رمان‌های عاشقانه در ادبیات فرانسه را باید مادام بوآری دانست. کتاب عاشقانه‌ای که نه تنها در فرانسه بلکه در ادبیات کل جهان فراگیر شد.  کارشناسان بر این باورند که نثر قوی فلوبر در محبوبیت این رمان بسیار مؤثر بوده است. این رمان درباره زنی به نام اما بوآری است، زنی که تنها به دنبال لذت در زندگی است. اما همسر یک پزشک گمنام ساکن یک شهرک دورافتاده است، اما شخصیتی بسیار با صلابت، سنگین و اجتماعی دارد.  مادام بوآری علاوه بر نثری عاشقانه و احساسی به موضوع مهم دیگری به نام انسان‌شناسی نیز می‌پردازد. عشق، امید، انتظار و روابط اجتماعی، مسائلی است که در این رمان به صورت عمیق و دقیق فلوبر‌ به آنها پرداخته است. قسمتی از کتاب مادام بوآری: گردنش از یقه تاشده پیرهن بیرون بود. گیسوانش را فرق نازکی از وسط باز می‌کرد که به پیروی از انحنای سر کمی فرورفتگی داشت. دو دسته موی سیاهش آن‌چنان صاف بود که هرکدام به نظر یک تکه یکپارچه می‌آمد و پس از آن که روی شقیقه‌هایش چین برمی‌داشت در پشت سر در یک گلگیس درشت محو می‌شد این نوع چین را، که نوک گوش‌هایش بفهمی‌نفهمی از زیرشان بیرون می‌زد پزشک روستایی نخستین باری بود که به عمرش می‌دید. گونه‌های دختر صورتی بود مثل مردها عینکی بی‌دسته داشت که آن را میان دو دگمه پیش‌سینه‌اش فروکرده بود.   5. آناکارنینا برخی منتقدان آناکارنینا را بهترین رمان عاشقانه تاریخ دانسته‌اند. رمانی که در آن نویسنده بزرگ لئو تولستوی کوشیده تا شرح حال روابط میان خانواده‌های روسی در قرن نوزدهم را روایت کند.  البته که عشق تنها بخشی از این رمان پرماجرا است. مباحث اخلاقی، مذهبی و هویتی از جمله موارد دیگری هستند که در خلال داستان به آن‌ها پرداخته می‌شود.  اساس این رمان بر پایه زندگی سه زوج شکل می‌گیرد و داستان کتاب از جایی شروع می‌شود که آنا و ورونسکی به شدت به همدیگر دل می‌بازند و پس از آن است که آنا دنیای اطراف خودش را به شکل متفاوتی می‌بیند. حال دیگر عشق پرشور او به ورونسکی همه‌چیز را تحت تاثیر قرار می‌دهد. آنا زنی جذاب و خوش‌سیماست و عصیان و ایستادگی او در برابر سنت‌های جامعه و سختی‌هایی که متوجه او می‌کند باعث شده آنا بر سر زبان‌ها بیفتد. آنا یکی از مهم‌ترین زنان جهان دنیای ادبیات است.  قسمتی از کتاب آناکارنینا: لوین تقریباً هم‌سن اوبلونسکی بود و دوستی صمیمانه آنان تنها به سبب خوردن یک فنجان قهوه یا یک لیوان نوشیدنی نبود. لوین دوست و رفیق اوایل جوانی او بود. به‌رغم وجود صفات و سلیقه، آنان به یکدیگر علاقمند بودند درست همانند کسانی که از اوایل دوره جوانی با هم بوده‌اند؛ اما با وجود این دوستی درست مانند اشخاصی که در زندگی خود خط‌مشی‌های متنوعی را برگزیده‌اند هر کدام از آنان هر چند هنگام بحث حتی خط مشی طرف مقابل را توجیه می‌کرد اما در قلب خود آن خط مشی را ناچیز می‌شمرد.    6. عشق سال های وبا عشق سال های وبا یکی از بهترین رمان‌های عاشقانه است. داستان این رمان در مورد فلورنتینو، جوانی لاغر اندام و نحیف از خانواده‌ای متوسط است. او فرزند نامشروع مردی است که صاحب یک شرکت کشتیرانی است و در کودکی پدرش را از دست داده و با مادرش که مغازه‌ای خرازی دارد زندگی می‌کند.  نثر صادقانه و روان مارکز در این کتاب بیشتر از صد سال تنهایی است. بنابراین اگر تازه به جرگه کتاب‌خوانان وارد شده‌اید از عشق سال‌های وبا شروع کنید.  قسمتی از کتاب عشق سال های وبا: با وجود اینها هیچ کجای آن خانه از نظر پاکیزگی و آراستگی به کتابخانه آنجا نمی‌رسید که نمازخانه دکتر اوربینو بود تا هنگامی که کهولت سن او را از آنجا به درآورد. در خلوت، آنجا او روی دیوارهای دور میز چوب گردو و صندلی چرمی براق متعلق به پدرش را پر از قفسه‌های کتاب کرده بود؛ حتی از چهارچوب پنجره‌ها نیز برای گذاشتن کتاب استفاده می‌کرد و سه هزار جلد کتاب خود را که همگی دارای جلد چرمی طلاکوب بودند و آرم خانوادگی او روی آنها چاپ شده بود، به طور مرتب در قفسه ها چیده بود.   7. تاریخ عشق کتاب تاریخ عشق روایت رمان در زمان گذشته و آینده در حال حرکت است. توسط چندین شخصیت و چندین قالب اعم از نامه‌ها، خاطرات روزانه، رمان در زمان و ... روایت می شود. مادر آلما سینگر نویسنده است ولی مبتلا به تنهایی است و او تلاش می‌کند تا برای مادرش راه چاره‌ای پیدا کند. او فکر می‌کند علاج مادرش دیدار با نویسنده کتابی است که مادرش مشغول به ترجمه آن است.  آن سوی نیویورک، پیرمردی به نام لئو گورسکی تلاش می‌کند تا کمی بیشتر زنده بماند. او روزهایش را با فکر و خیال درباره‌ی عشق از دست رفته‌اش سپری می‌کند؛ عشقی که شصت سال پیش، قریحه و قدرت نوشتن یک کتاب را در او به وجود آورد. گرچه لئو از این موضوع بی‌خبر است، کتابش با گذر از اقیانوس‌ها و نسل‌ها و با تغییر زندگی‌های بی شمار، از گزند زمان مصون مانده است. قسمتی از کتاب تاریخ عشق: آگهی فوتم را که بنویسند فردا یا پس‌فردا در آن خواهند گفت: از لئو گورسکی آپارتمانی پر از کثافت به جا مانده است. عجیب است که تا به حال زنده به گور نشده‌ام. خانه بزرگی نیست باید تمام تلاشم را بکنم تا راه میان تخت و توالت توالت و میز آشپزخانه میز آشپزخانه و در ورودی را باز نگه دارم. امکان ندارد بتوانم از توالت تا در ورودی بروم باید از راه میز آشپزخانه بروم. بدم نمی‌آید تخت را گوشه چپ زمین بیسبال، توالت را ایستگاه اول، میز آشپزخانه را ایستگاه دوم و در ورودی را ایستگاه سوم آن تصور کنم اگر در رختخواب باشم و زنگ در را بزنند باید توالت و میز را دور بزنم تا به در برسم. اگر برونو پشت در باشد بدون کلامی او را به داخل راه می‌دهم و در حالی که غریو جمعیت نامرئی در گوشم طنین میاندازد به دو به رختخواب برمی‌گردم.   8. بلندی‌های بادگیر امیلی بلندی‌های بادگیر را با زبانی بسیار ساده نگاشت، زبانی که در ابتدای امر از استقبال آنچنانی برخوردار نشد اما به مرور زمان جای خود را در دنیای ادبیات پیدا کرد. روایت عشق و انتقام و خشم و نفرت است. این کتاب بارها به عنوان برترین رمان عاشقانه در ادبیات انگلیس انتخاب شده است.  جالب است بدانید عنوان اصلی کتاب «وادِرینگ هایتس» است به همین معنای «بلندی های بادگیر»، اما واقعیت این است که وادِرینگ هایتس نام مکانی است که داستان در آن روی می‌دهد (و البته مشخصات جغرافیایی‌اش طوری است که در «بلندی» واقع شده است و «بادگیر» هم هست). قسمتی از کتاب بلندی های بادگیر: پس از نوشیدن اولین فنجان چای در حالی که منتظر دومین فنجان بودم شروع به صحبت کردم عجیب است از این متحیرم که چگونه عادت، باعث شکل گیری سلیقه‌ها و عقاید مختلف می‌شود. برای خیلی‌ها وجود شادی و خوشبختی در این شکل زندگی انزواطلبانه‌ای که شما دارید قابل تصور نیست؛ اما به جرئت می‌توانم بگویم که بودن در میان خانواده و به خصوص داشتن همسری چنین دوست داشتنی که بر قلب و خانه‌تان حکومت می‌کند...   9. مادام کاملیا مادام کاملیا مشهور‌ترین اثر الکساندر دوما با روایتی پرکشش از عشقی نافرجام میان مردی از طبقه‌ اشراف و زنی عیاش است. در این رمان مرد جوان اصیلی به اسم آرمان دووال عاشق زنی زیبا به نام مارگریت گوتیه می‌شود. مارگریت به دلیل ولخرجی، عیاشی و سبکسری‌اش میان مردم شهر مشهور است. اما هیچ‌کدام از این‌ها جلودار آرمان نیست. این جوان مرفه در یک نگاه دلباخته‌ی زنی پردردسر شده است و این شروع جدالی چند طرفه میان پول، مرگ، حسادت و دلدادگی خواهد بود.  قسمتی از کتاب مادام کاملیا: شاید به نظر خیلی‌ها مسخره باشد اما دلسوزی و نیک‌‌خواهی من در حق زنان بی حد و حصر است و حتی به خودم زحمت نمی‌دهم بر سر این دلسوزی بحث کنم.از آن روز به بعد دیگر هرگز نتوانسته ام زنی را در نگاه اول تحقیر کنم.   10. یک زندگی کتاب یک زندگی داستان زندگی یک زن به نام ژانت است که از کودکی تا سالخوردگی‌اش را روایت می‌کند. ژانت اتفاق بسیار در زندگی برایش می‌افتد اما او در تلاش خستگی‌ناپذیر به پیش می‌رود.  قسمتی از کتاب یک زندگی: پاهایش تیر می‌کشیدند تب کرده بود. برخاست. پابرهنه با بازوان عریان در جامه‌ای دراز که در آن به شبح می‌مانست از برکه نور کف اتاق گذشت، پنجره را باز کرد و نگاه کرد. شب چنان روشن بود که می‌شد همه چیز را چنان که در روشنایی روز باشند دید دخترک دیار کودکی‌اش را بازشناخت. پیش از هر چیز روبه رویش چمنزاری گسترده بود که در نور شبانگاهی به زردی گره می‌نمود. دو درخت تنومند و نوک تیز در مقابل کاخ قد برافراشته بودند. یکیشان درخت چنار بود که در شمال قرار داشت و دیگری زیزفون بود در جنوب.   به قلم "نجمه نیلی پور"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

نزدیک شدن به تاریخ دهم ربیع الثانی وفات بانوی بزرگ شیعیان حضرت فاطمه معصومه (س) بهانه‌ای شد تا کتاب‌های آموزنده و جذاب را درباره حضرت معصومه (س) به شما معرفی کنیم. در این مطلب با 10 کتاب مفید و برتر در مورد زندگی، تاریخ و سیره بانوی گرانقدر حضرت فاطمه معصومه (س) آشنا می‌شوید؛ کتاب‌هایی جذاب برای سلیقه‌ها و سنین متفاوت از کودک تا بزرگسال. حضرت امام صادق(ع) می فرمایند: تدخل بشفاعتها شیعتی الجنة باجمعهم؛ به شفاعت حضرت فاطمه معصومه(س) همه شیعیانم به بهشت می‌روند. مختصری درباره بانوی بزرگوار جهان تشیع حضرت فاطمه معصومه (س)  کریمه اهل بیت، حضرت فاطمه معصومه (س) دختر موسی بن جعفر (ع)، هفتمین امام شیعیان و نجمه خاتون است، که در مدینه منوره در آغاز ماه ذی القعده سال 173 هجری قمری، دیده به جهان گشود و در دهم ماه ربیع الثانی سال 201 در قم وفات یافت.  حضرت فاطمه معصومه (س) از بانوان گرانقدر و والا مقام، با مقام علمی بالا، مایه فخر و مباهات و افتخار جهان تشیع است. دختری در اوج قله تعالی انسانی که نشان می دهد زن بودن چه گوهر و فضیلت گرانبهایی است. نام حضرت معصومه، فاطمه است و در کتاب‌های روایی و تاریخی از آن حضرت، با عنوان فاطمه بنت موسی بن جعفر (ع) یاد شده است. حضرت معصومه با نام فاطمه، بعد از حضرت زهرا (س) نمونه‌ای از وجود بانوی بزرگ اسلام حضرت زهرا (س) بود و در راستای اهداف حضرت فاطمه زهرا (س) در سطح بسیار عالی درخشید و همچون او در دوران جوانی در راه ارتقای دین و تأیید ولایت امامان جان خود را فدا کرد. حضرت فاطمه معصومه(س) به دلیل اینکه دارای طهارت روح و کمالات معنوی بالایی بود (همچنان که به زائرانش وعده بهشت داده شده) معصومه لقب گرفت. حضرت معصومه(س) از جایگاه بسیار رفیعی برخوردار بود و تنها بانویی است که دختر، خواهر و عمه امام معصوم است و در زیارتش‌ می‌خوانیم: السلام علیک یا بنت ولی الله (دختر امام موسی کاظم(ع))  السلام علیک یا اخت ولی الله (خواهر امام رضا(ع)) السلام علیک یا عمه ولی الله (عمه امام جواد(ع)) معرفی 5 کتاب داستانی تاثیرگذار و جذاب در مورد حضرت فاطمه معصومه (س) 1. دختر ماه  کتاب دختر ماه به قلم سارا عرفانی، داستانی زیبا و جذاب از زندگی حضرت فاطمه معصومه (س) است که انتشارات مدرسه آن را منتشر کرده است. سارا عرفانی نویسنده دختر ماه متولد سال 1361 و فارغ التحصیل کارشناسی فلسفه اسلامی دانشگاه شاهد است. از دیگر آثارش می‌توان به پنجشنبه فیروزه‌ای، لبخند مسیح، زنگ عبور و عطر عطش اشاره کرد. کتاب دختر ماه یکی از کتاب‌های مجموعه ریحانه است که در قالب 18 فصل و 120 صفحه، زندگی‌نامه حضرت معصومه (س) از هنگام تولد حضرت معصومه (س) تا هنگام مهاجرت و شهادت ایشان را روایت می‌کند. حضرت فاطمه معصومه(س) ملقب به معصومه خواهر امام علی بن موسی الرضا(ع) امام هشتم شیعیان و دختر امام موسی کاظم (ع) است. مادر حضرت معصومه (س) نجمه خاتون نام داشت و آرامگاهش در قم است. کتاب دختر ماه در عین پایبندی به مستندات تاریخی، داستانی روان، زیبا و تاثیرگذار از اخلاق و رفتار بانوی بزرگوار، حضرت فاطمه معصومه را روایت می‌کند. دختر ماه نگاهی نو و تازه به زندگی زنان نامدار اسلام دارد. گرچه دختر ماه برای رده سنی نوجوانان منتشر شده اما از دیدگاه خوانندگان کتاب دختر ماه برای بزرگسالانی که با شخصیت‌های این کتاب می‌خندند و گاهی اشک می‌ریزند نیز تاثیرگذار و خواندنی است. بخشی از کتاب دختر ماه: مردان کاروان، مقابل در منزل امام موسی کاظم ایستاده بودند. یکی از پسران امام به نام ابراهیم در را باز کرد و خوش آمد گفت و از آنها خواست به داخل منزل بروند. ابراهیم گفت: خیلی خوش آمدید، اما پدر چند روزی به سفر رفته اند. اگر صلاح می‌دانید، چند روز مهمان ما باشید تا ایشان بازگردند. مرد گفت: کم سعادتی ماست که نمی‌توانیم امام خود را ببینیم. اما این مردان سوالاتی هم از امام موسی بن جعفر(ع) داشتند. ابراهیم لبخندی بر لب نشاند و گفت: اشکالی ندارد، سوال‌هایتان را بنویسید؛ ما آنها را به پدر می‌دهیم تا پاسخ دهند. سپس پاسخ‌ها را با پیک مورد اطمینان برای شما می‌فرستیم. فاطمه معصومه که آن زمان 6 سال بیشتر نداشت، همراه خواهرها و برادرهایش در حیاط بازی می‌کرد.   2. فصل فیروزه رمان فصل فیروزه، از آن دسته داستان‌های جذاب عاشقانه است، که درباره حضرت معصومه (س) نوشته شده است. کتاب فصل فیروزه اثر محبوبه زارع از نویسندگان معاصر است که نشر کتابستان معرفت آن را روانه بازار کرده است. نویسنده، عاشقی را مانند فیروزه می‌داند که گوهری است گرانبها و باید آن را به خوبی تراش داد، تا اصل آن دیده شود. در کتاب فصل فیروزه، داستان دختری به نام سیندخت روایت می‌شود که دختری زرتشتی و اهل یزد است. او به همراه پدر تاجرش به نقاط مختلف خلافت عباسی در سیر و سفر هستند. در یکی از سفرها، سیندخت با پسری زرتشتی و اهل نیشابور به نام کیارش آشنا می‌شود، که فیروزه تراشی ماهر است. گزیده‌ای از متن کتاب فصل فیروزه: هیچکس نمی‌داند اما این دو عاشق، کسی را جز یکدیگر نمی‌خواهند. حتی اگر پسر چیزی جز همان حجره فیروزه تراشی را نداشت، باز هم دختر ثروتمندترین تاجر نیشابور کسی جز او را انتخاب نمی‌کرد. این عشق عمیق و واقعی باطن جان هر دو دلداده زرتشتی را می‌سوزاند. یک روز صبح اما ورق برمی‌گردد؛ پسر به همه چیز پشت می‌کند و عهد می‌شکند. می‌گویند؛ کسی از نیشابور رد شده و دل از او برده است. دختر تا از زبان خودش نشنود، باور نمی‌کند....   3. به سپیدی یک رویا یکی از بهترین و جذاب‌ترین داستان های تاریخی مذهبی، کتاب به سپیدی یک رویا اثر فاطمه سلیمانی ازندریانی است، که توسط انتشارات نیستان در اختیار مخاطبان علاقمند به داستان‌های مذهبی قرار گرفته است. فاطمه سلیمانی ازندریانی، نویسنده جوان ایرانی در سال 1342 به دنیا آمد. وی لیسانس اقلیم شناسی دارد و تاکنون جوایز و افتخارات بی‌شماری از جمله لوح تقدیر همایش جلوه سوگ را به دست آورده است. نویسنده در کتاب به سپیدی یک رویا با زبانی که هم کشش داستانی دارد و هم تاریخی، روایتی از زندگی حضرت فاطمه معصومه (س) را از دوره پس از هجرت امام رضا (ع) از مدینه به مرو بیان می‌کند، که در پی آن حضرت معصومه به درخواست امام رضا (ع) قدم در راه سفر مرو می‌گذارد. رمان به سپیدی یک رویا، زاویه دید تازه‌ای دارد؛ از این جهت که راوی داستان یکی از کنیزان حضرت فاطمه معصومه (س) است که به شکل واقعی و زنده روایت داستان را در ذهن مخاطب تداعی می‌کند. متن و زبان کتاب به سپیدی یک رویا سرشار از ظرافت‌های بیانی زنانه است که توسط نویسنده آن خانم فاطمه سلیمانی به زیبایی هرچه تمام‌تر ترسیم شده است، از دیگر ویژگی‌های متن می‌توان به فضاسازی داخلی درون منزل، شرح رفت و آمدها و نگاه مردم به امام معصوم در آن دوران تاریخی اشاره کرد.  بخشی از کتاب به سپیدی یک رویا:  فاطمه معصومه از پشت پرده اشک، اسما را ملامتگر نگاه کرد. اسما بی‌ توجه به فاطمه غیضش را فرو داد: علی گفت رفتنم را بازگشتی نیست، تو می‌گویی انشاالله برمی‌گردد؟ عزیزکم برای خدا که سخت نیست! فاطمه مهربان می‌گوید: علی حجت خداست بر زمین، علی عالم آل محمد است. علی خود می‌داند آنچه بر او خواهد رفت. جانم به فدای علی! جانم به فدای تو! چه کنم که آتش غمتان سرد شود؟ اسما بلند گریست: رهایمان کن.  کتاب به سپیدی یک رویا به مخاطبانی پیشنهاد می‌شود که می‌خواهند اطلاعات تاریخی قابل توجهی از زندگی امام هشتم شیعیان امام رضا و خواهر ایشان حضرت فاطمه معصومه داشته باشند.   4. معصومه (علیها السلام) کتاب معصومه (علیها السلام) اثر نرجس شکوریان فرد است که عهد مانا آن را به چاپ رسانده. نویسنده در کتاب معصومه (ع) از کتاب «زن در آینه جلال و جمال» اثر آیت الله جوادی آملی الهام گرفته است. در جای جای کتاب معصومه (ع) ارجاعاتی نیز به کتاب‌های دیگر به چشم می‌خورد، برخی از اتفاقات دوران زندگی حضرت معصومه (س) در کتاب معصومه(ع) در 39 بخش بازگو شده و هر قسمت، داستان کوتاهی از زندگی حضرت معصومه است که به صورت زنجیروار به زندگی امروزی متصل می‌شود و الگویی می‌شود برای زنان دختران و مادران امروز. بخش‌هایی از کتاب حضرت معصومه:  - مادر، مسئولیت‌های پرورشی ویژه به عهده دارد او در هنگام بارداری و مراقبت از بچه، همواره باید از اندیشه‌ها، کارها و حرف‌هایی که بر کودک تاثیر بد می‌گذارد، دوری کند.  - زن باید علم خود را به شکل هنر نشان دهد و مرد باید هنر خود را در قالب حکمت درآورد. - خداوند جلال زن را در جمال او قرار داده است و جمال مرد در جلال او نهفته است.   5. عشق هشتم کتاب عشق هشتم، کتابی داستانی تاریخی با نگاهی نو به زندگی و زمانه حضرت معصومه (س) و برادرش امام رضا (ع) است، که توسط کمال السید، نویسنده معاصر عرب زبان و پژوهشگر زندگی و تاریخ امامان و اهل بیت نگاشته شده است. ترجمه کتاب عشق هشتم را حسین سیدی عهده‌دار شده و انتشارات مدرسه نیز آن را به چاپ رسانده است. کمال السید نویسنده عراقی الاصل بیش از 130 کتاب و اثر پژوهشی در کارنامه خود ثبت کرده است. عشق هشتم روایت داستانی از حضرت معصومه و امام رضا در 38 فصل است که به شرح وقایع کامل سفر حضرت معصومه و برادرانش و شهادت آنان به دست دشمنان، بیماری حضرت معصومه، وفات ایشان در شهر مقدس قم و همچنین سفر امام رضا (ع) از مدینه به خراسان و شرح تحمیل ولایت‌عهدی به آن حضرت تا شهادت ایشان پرداخته است. همچنین شهادت امام موسی کاظم، شرح امامت امام هشتم و تاریخ آن زمان، گفتگوی امام رضا با دانشمندان و مردم آن زمان و ماجرای لباس سبز نماد شیعیان، همگی در کتاب عشق هشتم بیان شده است. متن کتاب عشق هشتم فصیح، رسا و روان است. نویسنده ابتدای کتاب را با شعری از حضرت علی بن موسی الرضا (ع) مزین می‌کند، وی در پایان کتابش کرامات حضرت معصومه (س) را بیان می‌کند. عشق هشتم عنوان رمان برگزیده انجمن قلم ایران و جشنواره رضوی را به خود اختصاص داده است. خواندن کتاب عشق هشتم را به دوستداران آشنایی با زندگی بزرگ بانوی شیعیان حضرت معصومه و خانواده بزرگ ایشان توصیه می‌کنیم.   معرفی 3 کتاب تاریخی مفید و برتر در مورد حضرت فاطمه معصومه(س) 1. حضرت معصومه (س) فاطمه دوم کتاب حضرت معصومه (س) فاطمه دوم، از جمله آثار محمد محمدی اشتهاردی است، که توسط نشر اخلاق به چاپ رسیده است. کتاب حضرت معصومه (س) فاطمه دوم را می‌توان در سه فصل خلاصه کرد: نویسنده در فصل اول این کتاب؛ به مواردی چون پیشینه تاریخی قم، قم قبل از اسلام، قم پس از اسلام، قم در عصر خلافت عباسیان، مهاجرت شیعیان کوفه به قم، شخصیت‌های برجسته شیعه قم و همچنین نگاهی به پیشینه حوزه علمیه و تحولات آن در قرون مختلف پرداخته است. در فصل دوم کتاب حضرت معصومه (س) فاطمه دوم، نویسنده، به بیان زندگی‌نامه حضرت معصومه از آغاز تا شهادت حضرت، فضایل حضرت معصومه و کرامات ایشان، سیر تاریخی بارگاه مطهر حضرت معصومه اشاره می‌کند و در فصل پایانی کتاب، موضوعاتی از قبیل مسجد جمکران، امامزادگانی که در کنار مرقد مطهر حضرت معصومه هستند، همچنین شخصیت‌های معروف مدفون در قم، مکان‌های دیدنی و مساجد معروف قم پرداخته است. کتاب حضرت معصومه (س) فاطمه دوم، با شعری به نام پرتویی از تلالوء زهرا آغاز می‌شود و در بخشی از مقدمه کتاب بیان شده است که؛ در این میان آگاهی به زندگی حضرت معصومه که گلی از گلستان خاندان نبوت و حرمش دارالشفای آل محمد است و آگاهی به سرزمین مقدس قم و برکات این سرزمین، ماجرای مسجد جمکران، مسجد جمکران و پایگاه بودن قم برای حکومت جهانی حضرت مهدی(عج) و... هر کدام فرهنگی پربار و سازنده است، که موجب هدایت و رشد بیشتر شده و ما را در مسیر ترقیات معنوی، مددکاری نیرومند، در سطح عالی خواهد بود.   2. فاطمه شهر قم کتاب فاطمه شهر قم، نوشته ابوالفضل هادی منش درباره کریمه اهل بیت حضرت فاطمه معصومه (س) است که نشر جمال آن را به چاپ رسانده است. کتاب فاطمه شهر قم، بازنویسی 20 حکایت جذاب و خواندنی از کرامات بانوی بزرگوار حضرت معصومه (س) و برگرفته از کتاب کراماتی از کریمه اهل بیت نوشته علیرضا سبحانی نسب است.  معنی کرامت در داستان‌های دینی اینگونه تعریف شده: گذاشتن تاثیری عجیب بر عالم ماده به اراده خدا توسط فردی که پیامبر نیست. حکایت‌ها و داستان‌های کتاب فاطمه شهر قم همگی واقعی و باورپذیر است و همگان با خواندن روایت‌های این کتاب تاثیرگذار و جذاب، ضمن آشنایی با کرامات بزرگ بانوی شیعیان حضرت معصومه(س)  پیوند ایمانی و قلبی عمیق با خاندان اهل بیت برقرار می‌کنند. گزیده‌ای از کتاب فاطمه شهر قم: حاج تقی کرکره مغازه را بالا زد و کلید به در انداخت. او عادتش بود اول رو به حرم می‌ایستاد و یک سلام به حضرت معصومه(س) می‌داد و بعد شروع به خواندن زیارت‌نامه ایشان می‌کرد. او زیارتنامه را حفظ بود همینطور که کارهایش را می‌کرد زیر لب زیارت نامه هم می‌خواند به جمله «یا فاطمه اشفعی لی فی الجنه» که می‌رسید، دست از کار می‌کشید و این جمله را رو به حرم می‌گفت...   3. فاطمه معصومه، مهمان 17 روزه  کتاب معتبر و جذاب فاطمه معصومه مهمان 17 روزه، نوشته فرید مسعودی است که توسط انتشارات دلیل ما در 200 صفحه منتشر شده است. در بخشی از این اثر، ضمن بیان زندگی و شخصیت والای فاطمه معصومه (س) و بیان فضایل معنوی، اخلاقی و کرامات ایشان به معرفی خاندان حضرت معصومه و گوشه‌ای از زندگی معنوی ایشان، ورود آن بانوی نمونه به شهر قم، اقامت کوتاه وی و وفات ایشان پرداخته شده است. در بخش دیگر کتاب فاطمه معصومه مهمان هفده روزه، نویسنده به تاریخچه حرم مطهر حضرت معصومه (س)، آداب زیارت، جایگاه والای شهر قم، فضیلت زیارت فاطمه معصومه و همچنین بیان اشعاری در مدح ایشان می‌پردازد. فرید مسعودی کتاب فاطمه معصومه (س) مهمان هفده روزه را اولین زندگی‌نامه حضرت معصومه می‌داند، که ضمن مستند بودن مطالب، به ارائه تصاویر رنگی از حرم مطهر ایشان (از آغازین تصاویر تا کنون) همراه با توضیحات اجمالی، اختصاص دارد. از کتاب فاطمه معصومه (س) مهمان هفده روزه می‌خوانیم:  در سال 201 زمانی که امام رضا به اجبار به خراسان منتقل شده بود، حضرت معصومه(س) بعد از یک سال تحمل دوری برادر بزرگوارش و در پی نامه حضرت رضا(ع) به وی تصمیم می‌گیرد، که به همراه برادرانش از مدینه عازم خراسان شود و هنگامی که به شهر ساوه می‌رسند عوامل حکومتی مامون در شهر ساوه به کاروان حضرت معصومه حمله می‌کنند و همراهان آن حضرت را به شهادت می‌رسانند.  حضرت معصومه(س) در شهر ساوه بیمار می‌شوند. در مورد بیماری حضرت معصومه دو احتمال بیان شده است: اول اینکه؛ ایشان به دلیل شهادت 23 تن از همراهانش دچار درد و اندوه فراوان شده و بیمار می‌شود، و دیگر اینکه به دست مامون و مامورانش در ساوه مسموم می‌شود. (طبق نوشته جعفر مرتضی عاملی در کتاب حیات الامام الرضا)  کتاب فاطمه معصومه مهمان 17 روزه را به خوانندگانی که طالب شناخت زندگی و فضایل معنوی حضرت معصومه، کریمه اهل بیت هستند پیشنهاد می‌کنیم.   معرفی 2 کتاب آموزنده در حوزه کودک و نوجوان درباره حضرت فاطمه معصومه (س) 1. نگاهی به زندگانی حضرت معصومه (س)  کتاب نگاهی به زندگانی حضرت معصومه (س) اثر غلامرضا حیدری ابهری است، که انتشارات به‌نشر آن را روانه بازار کرده است. غلامرضا حیدری ابهری متولد فروردین 1348 در تهران، نویسنده و محقق در حوزه تعلیم و تربیت کودکان است. وی تحصیلاتش تا دوره دبیرستان را در تهران گذراند و به خاطر علاقه به علوم دینی به شهر قم رفت و در حوزه علمیه قم تحصیلاتش را ادامه داد. کتاب نگاهی به زندگانی حضرت فاطمه معصومه (س) روایتی داستانی از زندگی حضرت معصومه کریمه اهل بیت خواهر امام هشتم شیعیان است و به زبانی ساده و روان همراه با تصاویر زیبا و جذاب برای گروه سنی کودک و نوجوان به نگارش درآمده و به چندین زبان زنده دنیا نیز ترجمه شده و در اختیار دوست‌داران اهل بیت قرار گرفته است. نگاهی به زندگانی فاطمه معصومه (س) در قالب هفت بخش به نام‌های تولد و دوران کودکی، آغاز رنج‌ها و شهادت پدر، سفر برادر به مرو، هجرت حضرت معصومه (س) از مدینه به مرو، کاروان زائران امام هشتم در ساوه، بیماری‌ و وفات دختر امام کاظم (ع) و مراسم خاکسپاری می پردازد. کتاب نگاهی به زندگانی حضرت معصومه (س) برای آشنایی کودکان و نوجوانان با زندگی و سیره حضرت معصومه (س) پیشنهاد می شود.   2. قصه‌هایی از حضرت معصومه (س) کتاب 4جلدی قصه‌هایی از حضرت معصومه (س) اثر مژگان شیخی، برای گروه سنی کودکان نگاشته شده و در انتشارات قدیانی به چاپ رسیده است. مژگان شیخی متولد سال 1341 و دارای مدرک مترجمی زبان انگلیسی است. وی از سال 63 کار نوشتن را با داستان «بلبل نوک طلا و باغ آرزوها» آغاز کرد. مژگان شیخی هم در زمینه ادبیات کودکان و هم ادبیات بزرگسالان بیش از 150 کتاب به چاپ رسانده است.  کتاب قصه‌هایی از حضرت معصومه (س) مجموعه‌ای 4 جلدی است که کودکان را با زندگی و سیره بانوی بزرگ اسلام حضرت فاطمه معصومه (س) آشنا می‌کند. عنوان جلداول کتاب، بعد از بیست وپنج سال، جلد دوم کتاب؛ راهنمای شش ساله، جلدسوم، پدر در زندان و جلد چهارم، امانت مادر می باشد. بخشی از جلد اول کتاب قصه‌هایی از حضرت معصومه با عنوان بعد از بیست و پنج سال: وقتی فقط 6 سال داشت در نبود پدر و برادر به سوال‌های شرعی چند تن از یاران پدر که از شهری دیگر آمده بودند به درستی پاسخ داد و پدرش و دیگران را به تحسین واداشت. وقتی 10 سال داشت پدرش در بغداد در زندان هارون به شهادت رسید. بعد از پدر، برادرش امام رضا(ع) به امامت رسید. به قلم "فاطمه فرخ رو" کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

خیلی‌هایمان دوست داریم در مورد فلسفه بیشتر بخوانیم و بدانیم اما نمی‌دانیم از کجا شروع کنیم. در این مقاله سعی کرده‌ایم مروری بر بهترین کتاب‌ها برای آشنایی با فلسفه و شروع مطالعات فلسفی داشته باشیم. با ما همراه باشید. فلسفه چیست؟ شاید فکر کنید فلسفه، یک دانش تخصصی است با اصطلاحات عجیب و غریب. شاید تصور کنید فلسفه صرفا به درد استادها و دانشجویان دانشگاه می‌خورد و برای زندگی روزمره و عادی، کاربردی نداشته باشد. تصور عمومی ما از یک فیلسوف، احتمالا یک مرد با سبیل‌های بزرگ است که کلمات و اصطلاحات قلمبه سلمبه‌ای می‌گوید و احیانا یک سیگار هم در گوشه لبانش جا خوش کرده!  اما سوالی که پیش می‌آید این است که واقعا فلسفه چیست؟ و به چه فعالیتی، فعالیت فلسفی اطلاق می‌شود؟ آیا فلسفه تنها مختص کتاب‌ها و محافل علمی است یا نه؟ آیا فلسفه در زندگی روزمره هم جریان دارد؟ آیا می‌توان از مباحث فلسفی برای بهتر کردن کیفیت زندگی استفاده کرد؟ و در نهایت آیا زیست فلسفی، مختصات بهتری به زیست انسانی هدیه می‌کند یا نه؟ برای آشنایی با تاریخ فلسفه از کجا باید شروع کرد و چه کتاب‌هایی مناسب است؟ آیا فلسفه یک دانش تاریخمند است یا اینکه زمانمند نیست؟ و سوالاتی از این دست. تعریف فلسفه اگر منظورمان از فلسفه، تفکر فلسفی و فلسفه‌ورزی باشد، بسیاری معتقدند با خلقت انسان، فعالیت فلسفی نیز آغاز شده است. به عبارت دیگر، با شروع حیات انسانی، انسان فیلسوف نیز داشته‌ایم. در این نگاه، فلسفه زمانی متولد می‌شود که ما به دیده تردید در دانسته‌هایمان بنگریم. توضیح این‌که بعضی از ادراکات انسانی با حیوانات مشترک است. مثل دیدن، شنیدن، لمس کردن و … . اما ممکن انسان به جایی برسد و از خود سوال بپرسد که آیا آنچه من می‌بینم و می‌شنوم، واقعی است؟ یا اینکه سراب است؟ اینجاست که تکاپوی فلسفی شروع می‌شود. می‌توان گفت این سوال که واقعیت چیست، مضمون همه فعالیت‌های فلسفی است. هر انسانی زمانی که قدم به وادی تردید و جستجوی واقعیت بگذارد، وارد ساحت فلسفه‌ورزی شده است. این موضوع، محدود به مکان جغرافیایی یا زمان خاصی نیست.  اما فلسفه مصطلح و آکادمیک را اگر بخواهیم پیگیری و تعریف کنیم باید به عصر یونان و دوران سقراط و افلاطون و ارسطو برویم و ببینیم در آن زمان به چه علمی فلسفه اطلاق می‌شده و زیر مجموعه‌هایش چه بوده است؟ هم‌زمان به این نکته هم باید واقف باشیم که در طول تاریخ، این اصطلاح، تطوراتی داشته و در مکان‌های مختلف و زمان‌های مختلف، معانی متفاوتی از آن اراده می شده. خلاصه آن‌که فلسفه را به دو قسم نظری و عملی تقسیم می‌کردند. در فلسفه نظری، الهیات، طبیعیات و ریاضیات مطالعه می‌شده و در فلسفه عملی، اخلاق، تدبیر منزل و سیاست مدن. در واقع تمام علوم برهانی آن زمان، زیرمجموعه فلسفه بوده اند. البته با گذشت زمان، در شرق و در غرب، تطوراتی برای فلسفه پیش می‌آید به طوری که امروزه از فلسفه، در شرق و غرب، معانی متفاوتی اراده می‌شود. به طور خلاصه می توان گفت فلسفه علمی است که واقعیت را بررسی می کند. اینکه چه چیزی واقعیت دارد و چه چیزی واقعیت ندارد، ملاک واقعیت داشتن چیست؟ آیا واقعیت صرفا امر محسوس و مادی است یا اینکه فراتر از آن است؟ آیا اساسا انسان دسترسی به واقعیت دارد یا خیر و ... . چرا باید فلسفه بخوانیم؟ همانگونه که در تعریف فلسفه گفتیم، فلسفه زمانی به درد ما می‌خورد که احساس نیاز بکنیم. احساس نیاز به اینکه ممکن است واقعیت طور دیگری باشد. زمانی که احساس تردید و شک داریم و فکر می کنیم شاید ما واقعیت را درست متوجه نشده ایم، اینجاست که فلسفه می تواند به داد ما برسد. جایی که موریانه‌ی شک و تردید مثل خوره به جانمان افتاده و در تمام ادارکات خود شک کرده ایم، حتی به وجود خودمان هم به دیده تردید نگاه می‌کنیم. تفکر فلسفی تلاش می‌کند تا ما را با واقعیت آشتی دهد. در تلاش برای فهم واقعیت با ساحت‌های مختلف واقعیت آشنا می‌شویم. در این میان، با خودمان به عنوان یک واقعیت آشنا می‌شویم و فلسفه به ما کمک می‌کند تا درک بهتری از خودمان داشته باشیم. این مسئله به قدری مهم است که بعضی از فلاسفه، موضوع علم فلسفه را، خودشناسیو معرفت نفس معرفی کرده اند. از سوی دیگر، فلسفه خادم و مادر علوم است. چرا که ابتدا موجودیت و واقعیت موضوع سایر دانش‌ها در فلسفه بررسی می‌شود و بسته به نحوه واقعیت داشتنش، روش بررسی آن مشخص می‌شود. اثبات موضوع علوم و در پی آن، مشخص شدن روش آن علم، خدمت بسیار بزرگی از سوی فلسفه به علوم مختلف است. شما اگر دانشجو هستید، فرقی نمی‌کند در چه رشته‌ای تحصیل می‌کنید، هرکجا که باشید تفکر فلسفی و فلسفه‌ورزی به شما کمک می‌کند تا فهم بهتر و واقعی‌تری از آن‌چه درباره آن بحث می‌کنید، داشته باشید. اگر دانشجو نباشید و یک مرد یا زن در هر ساحت از ساحات فردی و اجتماعی که باشید، باز هم فلسفه و فلسفه‌ورزی فریادرس شماست تا با فهم دقیق تر از امور پیرامون خود، رفتار بهتری داشته باشید. فلسفه، درک متفاوتی از واقعیت به شما می‌دهد و این درک متفاوت، در حالات روحی شما تاثیر بسزایی دارد. خیلی از اوقات، رنج‌هایی که می‌بریم ناشی از نگرش ما به واقعیت است و تغییر نگرش، می‌تواند در تغییر حال‌مان موثر باشد. فلسفه، روابط پشت پرده و مخفی موجودات را آشکار می‌کند. روابطی مثل قانون علیت که زیربنای همه علوم و فعالیت‌های بشری است. فلسفه امور نامرئی را به ما نشان می‌دهد. اموری که دیده نمی‌شوند اما واقعیت دارند. فلسفه‌ورزی، فعالیتی است که تفکر انتقادی را به ما می‌آموزد. تفکر انتقادی در همه ساحت‌های زندگی به کار ما می‌آید و باعث می‌شود تا در پی تفکری بهتر، انتخاب‌های بهتری داشته باشیم. فلسفه به ما آگاهی و در نتیجه، انتخاب بهتری می‌دهد و این‌گونه، با آگاهی و اختیار، انسانیت را در خودمان شکوفا کرده‌ایم. بهترین کتاب های فلسفه: 20 پیشنهاد منحصر به فرد در این مطلب، به معرفی 20 کتاب که برای شروع مطالعات فلسفی مفید هستند، در خدمت شما هستیم. کتاب‌های انتخابی حیطه‌های مختلفی از فلسفه و فلسفه‌ورزی را در بر می‌گیرند. برخی مرور و تحلیل مسائل مهم فلسفی هستند، برخی به بیان تاریخ فلسفه پرداخته اند و بعضی از آنها کاربرد فلسفه در مسائل روزمره زندگی را به ما نشان می‌دهند. لیست بهترین کتاب های فلسفی را با چند اثر در فلسفه اسلامی شروع می‌کنیم و در ادامه به بهترین آثار جهانی در مورد فلسفه می‌پردازیم. 1- اصول فلسفه و روش رئالیسم کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم، یکی از بهترین کتاب های فلسفه اسلامی است که به قلم علامه طباطبایی نگاشته شده است. علامه طباطبایی مقالات اصول فلسفه و روش رئالیسم را در دهه 30 شمسی به صورت جزوات درسی نوشته است. کتابی که 14 مقاله دارد و می توان گفت یکی از بهترین کتاب ها در فلسفه اسلامی به زبان فارسی است. برخی از نوآوری های علامه طباطبایی منحصرا در این کتاب آمده و در کتاب های دیگر خبری از آن نیست. مثل مقاله پنجم با عنوان پیداش کثرت در ادراکات که در نوع خود محتوای بی‌نظیری دارد. شهید مرتضی مطهری نیز حاشیه‌ای بر کتاب زده که انتشارات صدرا آن را در پنج جلد منتشر کرده است اما متن اصلی کتاب، در یک جلد توسط انتشارات بوستان کتاب، منتشر شده است. علامه طباطبایی در اصول فلسفه و روش رئالیسم به مباحثی چون چیستی فلسفه، علم و ادراک، ارزش معلومات، پیداش کثرت در ادراکات، ادراکات اعتباری، واقعیت و هستی اشیاء، علت و معلول، خدای جهان و جهان و … پرداخته است. جالب است بدانید که کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم جایزه کتاب سال سلطنتی را از آن خود کرده.  اصول فلسفه و روش رئالیسم نه تنها حاوی موضوعات مهم فلسفه قدیم و جدید است بلکه محتوایی نوآورانه دارد. یکی از امتیازات کتاب، توجه به آراء فلاسفه و دانشمندان بزرگ اروپاست.  اصول فلسفه و روش رئالیسم، یک دوره مختصر فلسفه است؛ که تا جای ممکن ساده و عمومی بیان شده. به همین دلیل کتاب مناسبی برای همه افرادی است که می خواهند به فراخور حال و شرایط خود، از فلسفه بدانند. هم‌چنین از امتیازات این کتاب، آموزش فلسفه ورزی است. علامه طباطبایی در اصول فلسفه و روش رئالیسم، قدم به قدم دست مخاطب را می گیرد و بلند بلند فکر می کند، اینگونه هم پا و هم قدم با او تفکر می کنیم و فلسفه ورزی را یاد می گیریم. اگر به مطالعات فلسفی علاقه دارید، این کتاب ارزشمند را از دست ندهید.   2- کلیات علوم اسلامی: منطق - فلسفه از مرتضی مطهری مرحوم شهید مطهری، در زمانی که استاد دانشکده الهیات و معارف بودند، به نوشتن جزواتی درسی برای دانشجویان اقدام کردند. مجموعه آشنایی با علوم اسلامی یا همان کلیات علوم اسلامی، بخشی از این جزوه‌های درسی است که برای دانشجویان دوره کارشناسی تدوین شده است. جلد اول این مجموعه به دو دانش منطق و فلسفه اسلامی اختصاص دارد که شهید مطهری در آن به صورت کاملا شیوا و روان، یک آشنایی کلی از این دو دانش به مخاطب می دهد، در عین اینکه نکات مهم و دقیقی را هم خاطرنشان می کند. در میان آثار مکتوب فلسفه اسلامی، شاید این کتاب، از معدود آثاری باشد که یک استاد مسلم فلسفه، کتابی در این سبک و سیاق برای نوآموزان آن علم نوشته است. کتاب کلیات علوم اسلامی 1: منطق، فلسفه را انتشارات صدرا منتشر کرده است.   3- درآمدی بر چیستی فلسفه اسلامی: گفت و گو با جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه ابراهیم علی پور در کتاب درآمدی بر چیستی فلسفه اسلامی، به سراغ 11 تن از اساتید مطرح حوزه و دانشگاه رفته و با آنها در مورد امکان فلسفه دینی و اسلامی، چیستی فلسفه اسلامی، تمایز فلسفه اسلامی با کلام و عرفان و نسبت فلسفه اسلامی با دین و فلسفه یونان به گفتگو نشسته. کتاب درآمدی بر چیستی فلسفه اسلامی بعد از مقدمه خوبی که درباره فلسفه اسلامی دارد، شامل گفتگوهای نویسنده با اساتیدی هم چون مرتضی جوادی آملی، مصطفی ملکیان، سید یدالله یزدان پناه، غلامحسین ابراهیمی دینانی، غلامرضا اعوانی، حسین غفاری، علی عابدی شاهرودی، غلامرضا فیاضی، سید جعفر سیدان و سید محمدمهدی میرباقری است. اگر به مطالعات فلسفه اسلامی علاقه مند هستید و مایلید تا از چند جریان فکری مختلف در مورد فلسفه اسلامی بیشتر بدانید، کتاب درآمدی بر چیستی فلسفه اسلامی پیشهاد خوبی برای مطالعه در زمینه چیستی و امکان فلسفه اسلامی است.   4- تاملاتی در فلسفه فلسفه اسلامی - دفتر اول: مباحث معرفت شناسی و روش شناختی کتاب تاملاتی در فلسفه فلسفه اسلامی، از سید یدالله یزدان پناه، از معدود کتاب های خوب و قابل توجه در فضای فلسفه اسلامی است که به چیستی فلسفه اسلامی پرداخته است.  در این کتاب برخی مباحث مهم در دو حوزۀ معرفت شناختی و روشی از مسائل فلسفۀ فلسفۀ اسلامی، در قالب هفت جستار بررسی شده اند. معیار بداهت تصوری مفاهیم بدیهی، مؤلفه های معرفت یقینی، نوع برهان مورد استفاده در فلسفه، انواع کنش های عقل نظری، شهود عقلی، روش اشراقی و بهره گیری از دین و عرفان نظری در حکمت متعالیه، عنواین این هفت جستار هستند. کتاب حاضر، که محصول تاملات سید یدالله یزدان پناه، استاد فلسفه و عرفان اسلامی است، افق های نو و جدیدی را در این زمینه به روی علاقه مندان به فلسفه گشوده است. تاملاتی در فلسفه فلسفه اسلامی توسط نشر آل احمد به چاپ رسیده است.  شاید بد نباشد که در میانه لیست بهترین کتاب های فلسفه، به دو سه کتاب داستانی در مورد فلسفه هم اشاره کنیم. یکی درباره فلسفه اسلامی و دیگری درباره فلسفه غرب.  5- مردی در تبعید ابدی: بر اساس داستان زندگی ملاصدرای شیرازی صدرالمتالهین مردی در تبعید ابدی نوشته نویسنده محبوب ایرانی، نادر ابراهیمی، داستانی زیبا و جذاب در مورد فیلسوف مطرح عالم اسلام، ملاصدرای شیرازی است. نادر ابراهیمی، مردی در تبعید ابدی را بر اساس داستان زندگی ملاصدرا نوشته. هم چنین به سیر تطور اندیشه های عرفانی و فلسفی ملاصدرا در مسیر داستان اشاره کرده است. نادر ابراهیمی در کنار پرداختن به زندگی و آراء فلسفی ملاصدرا، به سه فیلسوف معاصر صدرا نیز پرداخته است: میرداماد، میرفندرسکی و شیخ بهاءالدین عاملی.  با خواندن کتاب مردی در تبعید ابدی، ضمن اینکه با یک زندگی‌نامه داستانی زیبا و پرکشش و جذاب مواجه هستیم، پاسخ بسیاری از سوالات ذهنی مان را نیز از اندیشه و فلسفه ملاصدرا می‌گیریم.    6- دنیای سوفی کتاب داستانی دیگری که به فلسفه و تاریخ فلسفه پرداخته، اثر بی نظیر و مشهور یاستین گوردر، به نام دنیای سوفی است. کتابی که بیش از 40 میلیون نسخه از آن در دنیا فروش رفته و به 59 زبان دنیا ترجمه شده است!  یاستین گوردر در دنیای سوفی، یک راهنمای کامل خواندن فلسفه به زبان ساده را با یک داستان فانتزی بی‌نظیر، در هم آمیخته، و این کار باعث شده تا شاهکار دنیای سوفی خلق شود. کتابی که می توان گفت اثری میان آلیس در سرزمین عجایب و تاریخ فلسفه غرب برتراند راسل است.  یاستین گوردر در دنیای سوفی، سخت‌ترین استدلال‌های فلسفی را در بستری داستانی روایت کرده. او در 600 صفحه، سه هزار سال فکر و اندیشه را در قالب داستانی خوشخوان روایت کرده.  دنیای سوفی برای کسانی که فلسفه را دوست دارند، شروع مناسب و شگفت‌انگیزی است. مخاطب با خواندن این داستان، به درک جامعی از تاریخ فلسفه از فلاسفه پیشاسقراط تا سارتر می رسد.   7- سرگذشت فلسفه  براین مگی، نویسنده و فیلسوف انگلیسی است که به سبب نگارش کتاب بی نظیر سرگذشت فلسفه، شناخته می شود. کتاب سرگذشت فلسفه، از بهترین کتاب های فلسفی نگاشته شده در مورد تاریخ فلسفه و اندیشه های فلسفی است که به طور جامع همه ادوار فلسفه را در برگرفته. سرگذشت فلسفه کتاب داستانی مصوری که به تاریخ 2500 ساله فلسفه در جهان با بیانی شیوا و ساده پرداخته. از امتیازات سرگذشت فلسفه براین مگی، مصور بودن کتاب است که البته علت قیمت بالای کتاب نیز همین امر است. سرگذشت فلسفه به صورت رنگی و با کاغذ گلاسه چاپ می شود. کتاب خوشخوانی که شما را مهمان دنیای فلسفه و اندیشه می کند. سرگذشت فلسفه با عنوان داستان فلسفه نیز در ایران ترجمه شده است. سرگذشت فلسفه، راهنمای خوبی برای همه کسانی است که می خواهند مطالعات فلسفی را شروع کنند. اثری که سرشار از نکات هوشمندانه درباره بحث‌های جذاب فلسفی است. سرگذشت فلسفه هم برای خوانندگان ناآشنا به زبان فلسفه، مناسب و  قابل فهم است و هم برای مخاطب آشنا، مفید و قابل استفاده. براین مگی به سراغ همه فیلسوفان نامدار جهان هم چون سقراط، افلاطون، ارسطو، آگوستین، راسل، کانت، دکارت و کامو رفته و ما را با اندیشه آن‌ها آشنا می کند.   8- آغاز فلسفه گادامر، فیلسوف معروف آلمانی و نویسنده کتاب مشهور حقیقت و روش، در کتاب آغاز فلسفه، با روش هرمنوتیکی خود به این مسئله پرداخته که فلسفه چگونه آغاز شد؟ قصد گادامر از این بحث، یک بحث تاریخی نیست بلکه تحقیقی در مورد چگونگی رشد و نمو اندیشه یونانی و در نتیجه آن شکل‌گیری فلسفه است. کتاب آغاز فلسفه مجموعه سخنرانی های گادامر در سال 1967 است که به انگلیسی ترجمه شده و توسط عزت الله فولادوند به فارسی برگردانده شده است. گادامر از یونان شروع می کند و قدم به قدم مفاهیم پایدار اندیشه و تفکر را با روش جذاب خود بررسی می کند. آغاز فلسفه شامل ده فصل است: معنای آغاز، شیوه دسترسی هرمنوتیک به آغاز، شالوده محکم: افلاطون و ارسطو، حیات و نفس: فایدون، نفس در میانه طبیعت و روح، از نفس به لوگوس: ثنای تتوس و سوفسطایی، شیوه عقایدنگاری ارسطو، اندیشه ایونیایی در سماع طبیعی ارسطو، پارمنیدس و گمان‌های میرندگان، پارمنیدس و هستی. این کتاب برای شروع مطالعات فلسفی شاید کمی سخت باشد و بهتر است پس از مطالعه و آشنایی مختصر با تاریخ و فلسفه یونان و آشنایی با روش هرمنوتیکی گادامر خوانده شود. با مطالعه کتاب آغاز فلسفه، نگاه روشن و واضحی از پیدایش فکر فلسفی و شروع تفکر فلسفی پیدا می کنیم که تفسیر گادامر در نوع خود، یک تفسیر نو و خلاق است.   9- هفت روز با فلسفه: تاملی بر مبانی نظری رفتارهای روزمره از جمله بهترین کتاب های فلسفه، کتاب هفت روز با فلسفه اثر مل تامپسون است. کتابی بی‌نظیر و خوش‌خوان. شما با مطالعه کتاب هفت روز با فلسفه، در هفت فصل با مهم‌ترین مسائل فلسفی به زبان بسیار ساده آشنا می‌شوید. هر فصل کتاب به نام یک روز نام‌گذاری شده. در روز شنبه یاد می‌گیرید که چگونه مانند فیلسوفان به مسئله شناخت بیندیشید. در یکشنبه در مورد علم بیشتر می دانید و در مورد شناخت جهان خارج و اشیاء پیرامون تفکر می کنید. در روز دوشنبه درباره سخن اندیشه می کنید و این مسئله بررسی می شود که زبان چگونه بر مسائل فلسفی تاثیر می گذارد. روز سه شنبه با ذهن آشنا می شوید و ارتباط ذهن با جسم بررسی می شود. در روز چهارشنبه مواجهه فیلسوفان با مسئله دین را بررسی می کنید. پنجشنبه به سراغ اخلاق می روید و در نهایت در روز جمعه، بررسی می کنید که چگونه فیلسوفان سیاست بین نقش دولت و آزادی فردی تعادل برقرار می کنند. این‌ها عناوین جذاب 7 فصل کتاب هفت روز با فلسفه است که با ترجمه فاطمه زمانی در نشر هنوز به چاپ رسیده است. هفت روز با فلسفه کتاب خوبی برای شروع و آشنایی با مطالعات فلسفی است.   10- خودآموز فلسفه یکی دیگر از بهترین کتاب های فلسفه به قلم مل تامپسون، کتاب بی نظیر خودآموز فلسفه است که به همت انتشارات فرهنگ نشر نو و با ترجمه بهروز حسنی به چاپ رسیده است. خودآموز فلسفه بینشی جدید از دنیای که در آن زندگی می کنیم به ما می دهد. مل تامپسون در خودآموز فلسفه، آراء فیلسوفان بزرگ در رابطه با مسائل مهم فلسفی را به اختصار و با بیانی کاملا شیوا جمع‌آوری کرده است. در خودآموز فلسفه مسائل محوری فلسفه و اصطلاحات اصلی آن از دوران کهن تا امروز مطرح می شود.  تعریف فلسفه و مسئلهٔ شناخت، فلسفهٔ دین، ذهن و جسم، فلسفهٔ علم، فلسفهٔ اخلاق، فلسفه و سیاست و دورنمای فلسفهٔ امروز سرفصل‌های اصلی این کتاب هستند.   11- فیلسوفان بدکردار از جمله بهترین و پرفروش ترین کتاب های فلسفه، باید به کتابی دیگر از مل تامپسون که البته با همکاری رایجل راجرز نوشته شده، اشاره کنیم. کتاب فیلسوفان بدکردار. این کتاب به زندگی فردی هشت فیلسوف بزرگ و بحث برانگیز جهان می پردازد. در میان کتاب‌های علمی و تاریخی درباره فلسفه، خواندن کتاب فیلسوفان بدکردار در نوع خود، مطالعه جالب و جذابی می تواند باشد. نویسنده در کتاب فیلسوفان بدکردار -همانطور که البته از نام کتاب پیداست- دست روی تعارضات و مغایرت‌های زندگی فردی این 8 فیلسوف و آراء فلسفی آنها گذاشته است. روسو، شوپنهاور، نیچه، راسل، ویتگنشتاین، هایدگر، سارتر و فوکو، 8 فیلسوفی هستند که در کتاب فیلسوفان بدکردار به زندگی و افکار آن پرداخته شده است. فیلسوفان بدکردار، کتابی جذاب که مطالبی جنجالی در مورد بزرگترین فلاسفه جهان مطرح کرده است، توسط نشر امیرکبیر به چاپ رسیده است. پیشنهاد می کنم این کتاب چالشی را از دست ندهید.   12- چگونه مثل فیلسوف ها بیندیشیم؟ دیوید وایت در کتاب چگونه مثل فیلسوف ها بیندیشیم، شما را حیرت‌زده خواهد کرد و این‌گونه اولین قدم فکر فلسفی در شما شکل خواهد گرفت: حیرت! وایت در هر بخش از کتاب، چهل سوال مهم را مطرح می کند. 40 سوال که پرداختن به آنها به ما کمک می کند تا فلسفه را به جزئی‌ترین و ملموس‌ترین وقایع زندگی‌مان ارتباط دهیم و با نگاهی عمیق به مسائل روزمره‌مان نگاه کنیم. مطالعه کتاب چگونه مثل فیلسوف ها بیندیشیم؟ در واقع مطالعه یک دوره کامل و فشرده فلسفه است. از نکات قابل توجه کتاب چگونه مثل فیلسوف ها بیندیشیم، جدای از شوخ‌طبعی حاکم بر کتاب که مطالعه کتاب را شیرین تر کرده است، ترتیب سوال ها و نمایندگی سوال‌ها از یک فیلسوف است. سوال‌های کتاب، تقریبا به ترتیب تاریخی مطرح شده و هر سوال، نماینده تفکر و بینش یک فیلسوف است. این‌گونه با مطالعه کتاب چگونه مثل فیلسوف ها بیندیشیم، علاوه بر آشنایی با مسائل فلسفی، هم به لحاظ تاریخی با فلسفه آشنا می شویم و هم با تعدادی از فیلسوفان بزرگ تاریخ و مسئله فکری‌شان آشنا خواهیم شد. کتاب در 4 بخش سامان یافته که هر بخش شامل 10 سوال است. ارزش ها، شناخت، واقعیت و تفکر نقادانه عناوین فصل های کتاب چگونه مثل فیلسوف ها بیندیشیم است. این کتاب ابتدا با عنوان فلسفه برای کوچکترها با ترجمه تینا حمیدی در نشر قطره منتشر شد که هم اکنون با ویراستی تازه و عنوان چگونه مثل فیلسوف ها بیندیشیم به همت انتشارات هنوز به چاپ رسیده است.   13- بیایید فلسفه بورزیم: درآمدی بر تامل انتقادی و گفتگوی عقلانی کتاب بیایید فلسفه بورزیم، یکی از بهترین کتاب‌های فلسفی است که توسط ریچارد کریل استاد برجسته کالج ایتالیا، نوشته شده و انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب با ترجمه محمد کیوانفر آن را به چاپ رسانده است. این کتاب از جمله کتاب های توصیه شده توسط مصطفی ملکیان برای فلسفه ورزی است. ریچارد کریل در بیایید فلسفه بورزیم با مهارت و استادی تمام، فلسفه را برای شما تعریف می کند. البته به گونه‌ای که اصلا خسته نمی شوید. کتاب از دو بخش عمده تشکیل شده است. در ابتدا با فرافلسفه مواجه می شویم که در آن با چیستی فلسفه، چرایی پرداختن به فلسفه، ارتباط فلسفه و دیگر رشته ها، روش های فلسفه ورزی، فعالیت‌های فیلسوفان و جایگزین‌های فلسفه آشنا می شویم. در ادامه طی سه فصل به معرفت شناسی، نظریه ارزش و مابعدالطبیعه پرداخته می شود. کتاب بیایید فلسفه بورزیم، کتابی خوب برای تمام کسانی است که دوست دارند فلسفه ورزی کنند علی الخصوص دانشجویان رشته های علوم انسانی.   14- الفبای فلسفه کتاب الفبای فلسفه اثر نایجل واربرتون، یکی از پر فروش ترین و بهترین کتاب های فلسفه است که توسط نشر ققنوس در ایران چاپ و ترجمه شده است. واربرتون در الفبای فلسفه ما را به آرامی وارد دنیای فلسفه می کند، به همین دلیل این کتاب برای هر کسی که می خواهد برای اولین بار مطالعه فلسفی داشته باشد کتاب خوبی است. نویسنده در این کتاب، فلسفه ورزی و تفکر فلسفی را به ما آموزش می دهد نه اینکه صرفا بخشی از عقاید فیلسوفان درباره مسائل فلسفی را بازگو کند که این مسئله یعنی آموزش فلسفه ورزی می تواند نکته کلیدی کتاب حاضر باشد. الفبای فلسفه از 7 فصل با عناوین: خدا، درست و نادرست، سیاست، جهان خارج، علم، ذهن و هنر تشکیل شده است.   15- فوت و فن فلسفه: راهنمای عملی موفقیت در رشته فلسفه کتاب دیگری از نایجل واربرتون منتشر شده که در عین اختصار، کتابی بسیار مفید و راهگشا برای کسانی است که می خواهند فلسفه بخوانند یا دانشجوی فلسفه هستند. کتاب فوت و فن فلسفه. کتاب فوت و فن فلسفه کتابی مختصر برای ارتقای مهارت‌های فلسفه آموزی است. شما با خواندن این کتاب اصولی را یاد می گیرید که با آنها علاوه بر تقویت مهارت فلسفه ورزی، می توانید متن‌های دشوار فلسفی را بخوانید و اصطلاحات آن را تحلیل کنید، هم‌چنین در کلاس فلسفه فعال باشید و توانایی نوشتن مقالات فلسفی را به دست بیاورید. مهارت خواندن فعالانه، مهارت گوش دادن فعالانه، مهارت مباحثه فعالانه، مهارت نوشتن فعالانه و آماده شدن برای امتحانات فلسفه، عنوان فصل‌های کتاب فوت و فن فلسفه است که توسط انتشارات کتاب طه به چاپ رسیده است.   16- تسلی بخشی های فلسفه تسلی بخشی های فلسفه عنوان کتابی پرفروش از آلن دوباتن، نویسنده معروف انگلیسی است. دوباتن در تسلی بخشی های فلسفه کوشیده با استفاده از آراء 6 تن از فیلسوفان، راه حل هایی برای مشکلات روزمره ارائه کند. سقراط، سنکا، اپیکور، مونتنی، شوپنهاور و نیچه فیلسوفانی هستند که دوباتن در تسلی بخشی های فلسفه به آنها پرداخته است. این کتاب اثری جذاب است که به خوبی کاربرد فلسفه در زندگی روزمره را به ما نشان می دهد. عدم محبوبیت، نداشتن پول کافی، استیصال، نابسندگی، دل شکستگی و حسادت، مشکلاتی است که در کتاب مطرح شده و با استفاده نظرات 6 فیلسوف بزرگ برای آنها تسلی‌هایی بیان شده است. تسلی بخشی‌های فلسفه یکی از آخرین آثار آلن دوباتن است که تاکنون بیش از دویست هزار نسخه از آن در سراسر جهان به فروش رفته است.   17- دوره 4 جلدی آثار افلاطون نمی توان از بهترین کتاب های فلسفه نوشت و اسمی از آثار افلاطون به میان نیاورد. مجموعه آثار افلاطون، از این جهت که اهمیت تاریخی دارند، در این لیست معرفی نشده است، بلکه علت معرفی آن در اینجا این است که گفتگوها و دیالوگ‌هایی که افلاطون در آثارش تنظیم کرده، مکالمات فلسفی بسیار خوبی هستند و برای آشنایی و شروع مطالعات فلسفی می‌توانند مناسب باشند. متونی که پیچیدگی ندارند و بسیار ساده و همه فهم، به مسائل مبتلا به انسانی پرداخته اند. مطالعه آثار افلاطون، علاوه بر اینکه تمرین خوبی برای اندیشه ورزی، فلسفه ورزی و تفکر نقاد هستند، ما را با تاریخ فلسفه یونان و اساس شکل‌گیری فلسفه آشنا می کنند. متن آثار افلاطون به‌قدری شیرین و دلچسب است که احتمالا با خواندن یکی از آن‌ها پیگیر خواندن بقیه رساله‌ها هم می شوید. رساله های افلاطون به صورت یکجا توسط نشر خوارزمی در مجموعه ای 4 جلدی با ترجمه مترجم مشهور یونان، محمدحسن لطفی و رضا کاویانی به چاپ رسیده است. البته این رساله ها به صورت مجزا توسط ناشران دیگر نیز به چاپ رسیده اند. فهرست رساله‌های منتشر شده در دوره 4 جلدی به شرح زیر است: جلد اول شامل رساله هایی چون: آپولوژی، کریتون، پروتاگوراس، لیزیس، لاخس، خارمیدس، اوتیفرون، گرگیاس،-منون، مهمانی، فایدون؛ جلد دوم رساله های: هیپیاس بزرگ، ایون، الکیبیادس، هیپیاس کوچک، منکسنوس،کراتیلوس، اوتیدم، جمهوری؛ جلد سوم: فایدروس، ته ئه تتوس، سوفیست، مرد سیاسی، پارمنیدس، فیلبس، تیمائوس، کریتیاس، نامه ها و جلد چهارم: قوانین.   18- درآمدی بر متافلسفه متافلسفه شاخه‌ای از فلسفه است که از چیستی فلسفه سوال می کند. سورن اورگارد، پل گیلبرت و استیون بروود در کتاب درآمدی بر متافلسفه، که اولین کتاب انگلیسی زبان در مورد متافلسفه است، به بحث و بررسی در مورد فلسفه فلسفه پرداخته اند. شاخه ای از فلسفه که به چیستی، چگونگی و چرایی تفلسف می پردازد. درآمدی بر متافلسفه کتابی خوشخوان و روان و قابل فهم برای دانشجویان است که از یک مقدمه و 6 فصل تشکیل شده است. متافلسفه به چه دردی می خورد، فلسفه چیست، فلسفه، علم و علوم انسانی، داده های استدلال های فلسفی، فلسفه قاره ای و تحلیلی، فلسفه و طلب حقیقت، فلسفه خوب چیست و فلسفه به چه دردی می خورد عناوین جذاب این کتاب هستند. با درآمدی بر متافلسفه، در مورد خود فلسفه، فلسفه ورزی می کنیم و سر از کار فلسفه در می آوریم. اثری که هم مناسب متخصصان این حوزه است و هم برای دانشجویان و تازه واردها قابل فهم و استفاده است.   19- کلیات تاریخ فلسفه یونان دوران یونان باستان، سهم عمده ای در شکل‌گیری فلسفه و هم‌چنین شکل‌دهی به فلسفه‌های پس از خود دارد. تا جایی که نقل شده کل فلسفه، حاشیه بر فلسفه افلاطون است. به همین دلیل شناخت فلسفه یونان، به نوعی شناخت همه فلسفه است و اگر بخواهیم فلسفه را تمام و کمال بخوانیم و بفهمیم، سرمایه‌گذاری و توقف در فلسفه یونان، مسئله مهمی است که باید به آن توجه کنیم. ادوارد گوتلوب تسلر، نویسنده‌ای که شهرتش به خاطر آثار تخصصی‌اش در مورد فلسفه یونان است، در کتاب کلیات تاریخ فلسفه یونان، که تلخیص کتاب بزرگ فلسفه یونان در بستر تکامل تاریخی اش است، به طور مختصر و فشرده به تاریخ فلسفه یونان پرداخته. اثری که خواندنش برای تمامی کسانی که می خواهند به طور تخصصی به فلسفه بپردازند، لازم است. تسلر مجتهد و پدر تاریخ فلسفه یونان است و به عنوان مرجع در بحث یونان شناخته می شود.  این اثر تاریخی که برای اولین بار در سال 1883 منتشر شده است، سال‌ها به عنوان مرجع اصلی در این زمینه شناخته شده و به عنوان یک راهنمای مفید و ارزشمند درباره تاریخ فلسفه یونان به جای مانده است. کلیات تاریخ فلسفه یونان بر چهار دوره اصلی تفکر از قبل سقراط تا پایان امپراتوری روم تمرکز دارد. کلیات تاریخ فلسفه یونان با ترجمه حسن فتحی توسط انتشارات حکمت به چاپ رسیده است.   20- کلیات فلسفه نشر حکمت ریچارد پاپکین، فیلسوف آمریکایی در کتاب کلیات فلسفه، به خوبی از پس کاری دشوار برآمده است: آسان سازی مفاهیم دشوار فلسفی! پاپکین به زیبایی تمام، یک دوره مفاهیم فلسفی را به خوبی شرح داده است به طوری‌که این کتاب می تواند مقدمه‌ای بسیار خوب برای شروع مطالعات فلسفی باشد. کلیات فلسفه مشتمل بر یک مقدمه و هفت فصل است که عبارتند از: فلسفه چیست، علم اخلاق، فلسفهٔ سیاسی، فلسفهٔ اولی، فلسفهٔ دین، نظریهٔ شناسایی، منطق، فلسفهٔ معاصر. کلیات فلسفه به شما کمک می کند تا با مفاهیم و اصطلاحات فلسفی پله به پله و قدم به قدم آشنا شوید و ترس شما را از مواجهه با بعضی اصطلاحات به ظاهر سخت فلسفی از بین می برد. این کتاب، از جمله بهترین کتاب های فلسفی است که توصیه می کنیم حتما آن را تورق کنید. کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.  

آدمی‌زاد همیشه به دنبال بهترین است. بهترین خانه، بهترین غذا، بهترین پوشاک، بهترین کار و ... . ذات آدمی‌زاد همین است؛ تا جایی که حتی برای کتاب خواندن هم به دنبال بهترین است.  البته که با وجود شرایط اقتصادی این توجیه، بیشتر قوت می‌گیرد که تا نشناسیم و ندانیم کدام نویسنده چه نوشته، برای خریدن و خواندن کتاب تازه ریسک نمی‌کنیم؛ اما به هر رو باید فکری کرد برای اینکه به دستاویزی، به نفراتی، به منابعی اعتماد کرده و توصیه‌هایشان را برای انتخاب کتاب، خرید کتاب و خواندن کتاب جدی بگیریم.  توصیه سایر کتاب‌خوان‌ها و نویسندگان، پرفروش‌های ناشران، ترجمه‌های متعدد از یک عنوان کتاب، مترجمان به نام، موضوعات مبتلا به جامعه، جستجوی عناوین پربازدید و پرجستجو در اینترنت مثل بهترین رمان‌های پرطرفدار، بهترین کتاب‌های حال خوب‌کن، بهترین کتاب‌های داستانی تاریخی و عناوینی از این دست، می‌تواند جزء شاخصه‌هایی باشند که با خیال راحت می‌شود به آنها اعتماد کرد. بهترین‌های پرطرفدار یا بهترین رمان‌های پرطرفدار عنوان این مطلب است. مطلبی که در آن تلاش کرده‌ایم برای معرفی کتاب‌ها همه سلیقه‌ها و نظرات را در نظر بگیریم.  معرفی 22 رمان پرطرفدار 1. رویای نیمه شب  رویای نیمه شب از اولین رمان‌های عاشقانه تاریخی - مذهبی است که مظفر سالاری با جرأت و جسارتی خاص وارد میدانش شد و به شدت مورد استقبال جامعه مذهبی و رمان‌خوان قرار گرفت. پس از این رمان نویسنده‌های دیگر نیز در میدان رمان‌های عاشقانه تاریخی - مذهبی پا گذاشتند؛ اما تابوی این راه را مظفر سالاری با جسارت قلمش شکست؛ چرا که بخواهیم و نخواهیم رمان‌های عاشقانه سهم بزرگی در چرخه پیشرفت ادبیات بر عهده دارند.  رویای نیمه شب جریان عشق پسری سنی مذهب به اسم هاشم به دختری شیعی به نام ریحانه است. مکان رمان در حله عراق در قرن سوم هجری اتفاق می‌افتد. در این رمان نیز همانند همه داستان‌های عاشقانه زمینی موانعی سبز می‌شود که بزرگترین آنها اختلاف عقیده و مذهب بین عاشق و معشوق است. در میان داستان عاشقانه ریحانه و هاشم اتفاقات سیاسی، نظامی، حکومتی و مذهبی بین شیعه و سنی در قرن سوم هجری نیز به لحاظ تاریخی و در قالب داستان در اختیار خواننده قرار می‌گیرد.  این کتاب به همت انتشارات کتابستان معرفت به چاپ رسیده است.  در قسمتی از کتاب رویای نیمه شب می‌خوانیم: حیف که این ابوراجح شیعه است وگرنه دخترش ریحانه را برایت خواستگاری می‌کردم.»  با شنیدن نام ریحانه، قلبم به تپش افتاد. تعجب کردم. فکر نمی‌کردم هم‌بازی دوره کودکی، حالا برایم مهم باشد. خوم را بی‌تفاوت نشان دادم و پرسیدم: «چی شد به فکر ریحانه افتادید؟»  روی چهارپایه‌ای نشست و با دست‌مال سفید و ابریشمی عرق از سرورویش پاک کرد.  -شنیده‌ام دخترش حافظ قرآن است و به زن‌ها قرآن و احکام یاد می‌دهد. چقدر خوب است که همسر آدم، چنین کمالاتی داشته باشد!    2. نامیرا نامیرا یک رمان پرطرفدار مذهبی است. راوی رمان نامیرا سوم شخص است. صادق کرمیار نویسنده این رمان کوشیده تا با نگاهی بدیع به جریان عاشورا، ماجرای نامه‌های کوفی، دل‌های کوفی و آدم‌های کوفی را در مواجهه با امام حسین علیه السلام به تصویر کلمات بکشاند.  صادق کرمیار با همراهی عبدالله بن عمیر و همسرش که در راه کوفه تشنه می‌مانند داستان خود را شروع کرده و شهادت عبدالله ختم می‌کند.  این کتاب از پرفروش‌های انتشارات نیستان است.  قسمتی از کتاب نامیرا: هنوز آفتاب بر حیاط خانه چیره نشده بود که ام‌ربیع دید، پسرش بار شتر را محکم می‌کند. اسبی در گوشه دیگر حیاط بود. مادر از خانه بیرون آمد و لحظه‌ای به او نگاه کرد. کیسه‌ای بزرگ در دست داشت. نگران جلو رفت. ربیع کیسه را از مادر گرفت. گفت: «اینها را در قبایل میان راه می‌فروشیم و در شام خانه‌ای می‌خریم و ساکن می‌شویم.»  ام ربیع گفت: «کمی دیگر فکر کن ربیع عمل نکردن به سفارش پدر بدفرجامی دارد. وقتی از تو خواست به شام نروی، یعنی از خون خویش گذشته تا خداوند در روز موعود میان او و قاتلانش داوری کند.»    3. پس از بیست سال از سری رمان‌های پرطرفدار موفق مذهبی دیگری که در زمینه عاشورا و بررسی وقایع حاشیه‌ای آن است همین رمان پس از بیست سال نوشته سلمان کدیور است.  در  این رمان مخاطب با تلاش نویسنده به جواب این سوال که چرا امام حسین را کشتند؟ می‌رسد. کدیور تمام هم خود را گذاشته است که این سؤال تاریخی را به قلم داستان بکشاند و داستانی است که از کربلا آغاز می‌شود و با یک چرخش زمانی به روزگار خلافت عثمان و سپس حکمرانی معاویه در شام می‌رسد.  در این رمان تاریخی مذهبی خواننده علاوه بر آشنایی با وقایع عاشورا با مناسبات تاریخی، فرهنگی و اجتماعی آن دوران نیز آشنا می‌شود.  پس از بیست سال به همت انتشارات شهرستان ادب به چاپ رسیده است.  در قسمتی از کتاب پس از بیست سال اینگونه آمده است: پس از آنکه نمازجمعه را بر مردمش خواند، با هیبتی که مخصوص او بود، از مسجد بزرگ شهر خارج شد. محافظین کفن‌پوش با کلاه‌خودهای آهنینی که فقط چشمانشان در آن هویدا بود، غرق در سلاح و ساز و برگ جنگی با آن هیبت مهیب و مرموز او را در حلقه تنگ خود گرفتند.  آنها تنها کسانی بودند که وقت ورود امیر و تعظیم همگان، مانند ستون‌هایی که در عمق خاک فرورفته، بی‌حرکت و دست به شمشیر می‌ایستادند. تنها کسی که می‌شناختند و تنها صدایی که از آن فرمان می‌بردند، معاویه بود. هیچ‌کس آنها را نمی‌شناخت و معلوم نبود از کدام قبیله یا اهل کدام دیارند.    4. آتش بدون دود  از بهترین‌ رمان‌های پرطرفدار دیگر رمان سه جلدی آتش بدون دود به قلم مرحوم نادر ابراهیمی است. نادر ابراهیمی نویسنده زبردست، خلاق، منظم و با اخلاق و جهان‌بینی خاصی است که در زمینه‌های مختلف داستانی و ادبیات دارای آثار قابل تقدیری است.  آتش بدون دود با این جمله آغاز می‌شود: «آتش، بدون دود نمی‌شود، جوان بدون گناه.» این جمله یک مثل قدیمی ترکمنی است. آتش بدون دود رمان بلندی است که درباره یکی از قهرمانان ترکمن و مبارزان انقلابی معاصر است. ابراهیمی سعی کرده در خلال این داستان خواننده را با جزئیات فراوان و بدون ملال با زیبایی‌های ترکمن صحرا و آدم‌هایش آشنا می‌کند.  آتش بدون دود که جزء بهترین رمان های پرطرفدار فارسی معاصر است روایت‌گر زندگی سه نسل از مردم صحرانشین ترکمن از عهد قاجار و پادشاهی ناصرالدین شاه تا پهلوی دوم و حکومت محمد رضا پهلوی است. این داستان عاشقانه است ولی پر از غرور و خشونت. داستان پر از شخصیت‌های متفاوتی است که هر کدام اگر نباشند پازل آتش بدون دود کامل نخواهد بود. این یعنی نادر ابراهیمی دقیقا می دانسته که تمام شخصیت هایی که خلق می‌کند چه اثری بر داستان می گذارند و باید کجای داستان قرار بگیرند.  قسمتی از کتاب آتش بدون دود: پدرم می‌گوید: از سولماز بگذر که رنج می‌آورد.  مادرم گریه می‌کند: از  سولماز بگذر، که مرگ می‌آورد.  خواهرهایم به من نگاه می‌کنند،  با خشم که ذلیل دختری شده‌ام.  آه سولماز... اینها چه می‌دانند که عاشق سولماز بودن چه درد شیرینی است.  به کوه می‌گویم: «سولماز را می‌خواهم» جواب می‌دهد: من هم به دریا می‌گویم: «سولماز را می‌خواهم» جواب می‌دهد: من هم. در خواب می‌گویم: «سولماز را می‌خواهم» جواب می‌شنوم: من هم اگر یک روز به خدا بگویم: «سولماز را می‌خواهم» زبانم لال! چه جواب خواهد داد؟    5. کتابخانه نیمه شب کتابخانه نیمه شب داستان نوجوانی است به نام نورا؛ این کتاب هم در راس بهترین‌ رمان‌های پرطرفدار است که زندگی‌های نزیسته را که در زندگی هر فردی حسرت زیستنش وجود دارد به جریان انداخته است. مت هیگ با تلاشی خردمندانه موفق شده که خواننده خود را با یک حسرت همگانی همراه کند و آن را مورد بررسی داستانی قرار دهد.  کتابخانه نیمه شب جز پرطرفدارترین رمان‌های سال‌های اخیر است که هم مناسب نوجوانان است هم بزرگسال.  این کتاب توسط انتشارات کوله‌پشتی به چاپ رسیده است.  در قسمتی از کتاب کتابخانه نیمه شب می‌خوانیم: نورا دانش او درباره ساخت الماس را تصحیح نکرد. نگفت با اینکه زغال‌سنگ و الماس هر دو از کربن ساخته شده‌اند، زغال‌سنگ ناخالص‌تر از آن است که هر فشاری را هم که تحمل کند، بتواند به الماس تبدیل شود. آن‌طور که علم ثابت می‌کرد، اگر اولش زغال‌سنگ باشیس، تا آخر زغال‌سنگ می‌مانی. شاید درس درستی که باید از زندگی می‌گرفتند همین بود.  چند تار رهای موهای سیاه زغالی‌اش را به سمت جایی برد که آن را دم‌اسبی بسته بود.  «منظورت چیه نیل؟»  «هیچ وقت واسه دنبال کردن رؤیاها دیر نیست.»    6. مغازه جادویی مغازه جادویی از آن بهترین‌ رمان‌های پرطرفدار است که ترجمه‌های زیادی را در ایران تجربه کرده است. اما ما به شما ترجمه انتشارات نگاه آشنا یا کتاب مجازی را پیشنهاد می‌کنیم.  جیمز دوتی خودش در نوجوانی گویا فروشنده یک مغازه می‌شود، مغازه ای که اسباب جادو می‌فروخته. در جریان این فروشندگی او با زنی سال‌خورده به نام روث آشنا می شود که به او تمریناتی مربوط به ذهن و بدن به او می‌آموزد که زندگی جیمز را تحت تأثیر قرار می‌دهد.  مغازه جادویی یکی از معروف‌ترین کتاب‌های خاطرات در زمینه خودیاری است. قسمتی از کتاب مغازه جادویی: برادرم، طبق معمول خانه نبود. اما فکر کردم شاید او آن را برده یا حداقل می‌دانست کجاست. نمی‌دانستم او هر روز کجا می‌رود، اما تصمیم گرفتم سوار دوچرخه‌ام شوم و به دنبالش بروم. آن سر انگشت با ارزش‌ترین دارایی من بود. بدون آن، هیچ بودم. دوست داشمت انگشت شستم برگردد.   7. هر دو در نهایت می میرند مرگ از آن دست اتفاقاتی است که خیلی ها اعتقاد دارند از آن رنج‌هایی است که هیچ راه چاره‌ای ندارد.  هم‌چنین از آن دست مخلوقات داستانی است که خیلی از نویسندگان به آن متوسل شده‌اند و بهترین داستان‌هایشان را با این موضوع نوشته‌اند. هر دو در نهایت می میرند به قلم آدام سیلور، داستان دو نوجوان به نام های متیو و روفوس است که اندکی پس از نیمه شب پنجم سپتامبر 2017 طی تماسی که قاصد مرگ با آنها می گیرد، متوجه می شوند که یک روز بیشتر برای زندگی کردن فرصت ندارند و این می شود آغاز ماجرای این رمان که جزء بهترین رمان‌های پرطرفدار قرار گرفته است.  هر دو در نهایت می میرند توسط نشر نون به چاپ رسیده است.  قسمتی از کتاب هر دو در نهایت می میرند: همیشه تصور می‌کردم که قاصد من خودشان بهشان می‌گویند قاصد، نه من، خیلی همدلانه برخورد کند و شنیدن خبر را برایم راحت‌تر کند، یا حتی بیشتر از وحشتناکی این اتفاق که من باید با این سن کمم بمیرم، صحبت کند. راستش بدم نمی‌آمد کمی برایم چرب‌زبنی هم بکند و بگوید حالا که حداقل می‌دانم امروز آخرین روز زندگی‌ام است، باید آن را خوش بگذرانم و بیشترین استفاده را از آن بکنم.   8. شازده کوچولو نمی‌دانم برای شازده کوچولو دیگر تعریفی مانده که دیده باشید و نخوانده باشید و راضی نشده باشید که آن را بخرید و با ترجمه آقای شاملو بخوانید یا نه؟  اگر دیده اید و هنوز هم راضی به خریدنش نشده اید ما به شما پیشنهاد می‌کنیم با قسمتی از متن شازده کوچولو با ما همراه باشید و بعد تصمیم نهایی‌تان را بگیرید. امیدوارم که راضی به خریدن و خواندنش بشوید. بزرگترها اگر به خودشان باشد هیچ‌وقت نمی‌توانند از چیزی سردرآرند. برای بچه‌ها هم خسته‌کننده است که همین‌جور مدام هر چیزی را به آن‌ها توضیح بدهند. ناچار شدم برای خودم کار دیگری پیدا کنم و این بود که رفتم خلبانی یاد گرفتم. بگویی نگویی تا حالا به همه جای دنیا پرواز کرده‌ام و راستی راستی جغرافی خیلی بم خدمت کرده. می‌توانم به یک نظر چین و آریزونا را از هم تمیز بدهم. اگر آدم تو دل شب سرگردان شده باشد جغرافی خیلی به دادش می‌رسد. از این راه است که من تو زندگیم با گروه گروه آدم‌های حسابی برخورد داشته‌ام.   9. بامداد خمار شور عاشقی است در بامداد خمار به قلم فتانه حاج‌سیدجوادی؛ شوری که سالهاست به تجدید چاپ می‌رسد و به زبان‌های مختلف نیز ترجمه شده است. زمان رمان در زمان سلطنت رضا شاه پهلوی می‌گذرد، دختری به نام محبوبه از خانواده‌ای اعیانی است که در دام بوالهوسی عشق رحیم شاگرد نجاری می‌افتد که یاغی است و تفاوت فرهنگی و اعتقادی بین این دو باعث ویرانگری و بدبختی محبوبه می شود. محبوبه اکنون پیرزنی شده که دارای یک برادرزاده به نام سودابه است. سودابه به سبب شباهت بسیار زیادی که به عمه‌اش دارد او نیز دچار عشقی که والدینش را نگران کرده و از محبوبه می‌خواهند تا داستان غم‌انگیز عشق بی‌فرجامش را برای سودابه تعریف کند.  قسمتی از کتاب بامداد خمار: چشمان مادر یک لحظه از وحشت و درد گشاد شدند. نگاه خیره‌ای به دخترش انداخت. دختر جوان با آن چشمان درشت میشی و موهای پرپشت مواج، بینی یونانی و لب‌های خوش‌ترکیب و پوست زیتونی، سرسختانه و مبارزه‌جویانه در چشم مادر خیره شده بود. زیبایی او دل مادر را بیشتر به درد می‌آورد. دخترش، دختر تحصیل‌کرده روشنفکر و هنرمندش، با پشتوانه معتبر فامیلی و به قول خود سودابه و قدیمی‌ترها اصیل و استخوان‌دار، عاشق پسر یک خانواده تازه به دوران رسیده جاهل شده بود که دری به تخته خورده و ثروتی گرد آورده بودند.    10. تولستوی و مبل بنفش تولستوی و مبل بنفش، کتابی که در سال 2011 در سایت گودریدز نامزد بهترین خاطرات و اتوبیوگرافی شد. این کتاب علاوه بر این که یک کتاب خاطراتی است که داستان زندگی نینا را روایت می‌کند کتابی است که شما را با صدها کتاب دیگر آشنا می‌کند؛ کتابی روانشناسانه است که به شما می‌آموزد در مواجه با غم، درد و سوگتان چطور به زندگیتان هم‌چنان ادامه دهید.  نینا سنکویچ نویسنده این کتاب دچار فقدان و سوگ خواهرش می‌شود، فقدانی که نمی‌تواند با آن کنار بیاید برای همین تصمیم می‌گیرد به حال زار خودش فکری کند. او تصمیم می‌گیرد در طول یک سال هر روز خواندن یک کتاب را به پایان برساند. در واقع او برای خود نسخه کتاب‌درمانی را می‌پیچد او کتاب‌های مختلفی را مطالعه می‌کند و با سفری درونی به کتاب‌ها و وجود خود دریافت‌هایی که از این کتاب‌ها و مطالعه‌شان به دست می‌آورد را دستمایه‌ای می‌کند برای نوشتن کتابش.  در قسمتی از کتاب تولستوی و مبل بنفش این‌گونه می‌خوانیم: حالا هم به آرامش نیاز داشتم. امید به اینکه در پس هر سختی آسانی هم هست. ما سه خواهر برای مدتی خیلی طولانی از بدبیاری و بدبختی در امان نگه داشته شده بودیم. اما بعد همه چیز تغییر کرد. خواهرم، همانی که دستانم را می‌گرفت، از دنیا رفت. زندگی شروع کرده بود به بی‌انصافی و پراکندن.  رنج‌های ناگهانی و کشتن احساس اطمینان. من تلاش کرده بودم فرار کنم؛ اما حالا سعی می‌کردم کتاب بخوانم. به وعده کانلی اعتماد خواهم کرد: «کلمه‌ها زنده‌اند و ادبیات یک گریز است؛ گریزی نه از زندگی، که به سوی آن.»  کتاب‌خوانی‌ام باید طبق برنامه و نظمی اجرا می‌شد. می‌دانستم کتاب‌خواندنم با لذت همراه خواهد بود، اما لازم بود خودم را به یک برنامه مقید می‌کردم. بدون پایبندی به یک برنامه، کارهای روزمره می‌توانست وارد جریان شود و زمان را بقاپد و آن وقت من نمی‌توانستم به اندازه‌ای که می‌خواستم، یا به اندازه‌ای که نیاز داشتم کتاب بخوانم. اگر کتاب خواندنم را در اولویت قرار نمی‌دادم، نمی‌توانستم به گریزم دست یابم.    11. مرشد و مارگاریتا مرشد و مارگریتا یکی از بزرگترین رمان‌ها در ادبیات روسی است. یک رمان سورئالیستی که سه داستان را همزمان و به صورت موازی کنار هم پیش می‌برد و در نهایت این داستان‌ها به هم پیوند می‌خورند. میخاییل بولگاکاف، عشق مرشد و مارگاریتا را به کمک شیطان به هم می‌رساند. داستان مرشد و مارگاریتا پر است از حماسه‌های فلسفی، عاشقانه، سیاسی و اجتماعی؛ زمان داستان از میان پارکی در مسکو در سال 1930 آغاز می‌شود. این رمان سفر شیطان به مسکو و ماجراهای هولناک و پیچیده آن را به تصویر می‌کشد.  قسمتی از کتاب مرشد و مارگاریتا: مارگاریتا که سرش را به بالا به سمت چپش برگرداند، غرق تماشای ماه شد. ماه مثال دیوانه‌ای انگار هم داشت به سمت مسکو برمی‌گشت و هم به‌نظر ثابت می‌رسید، جوری که می‌شد شکلی رازآلود و تیره را در آن دید اژدهامانند یا شبیه اسبی کوهان‌دار که پوزه نوک تیزش به طرف شهر ترک شده بود.  به ذهن مارگاریتا رسید که واقعا بیهوده دارد با چنان شتابی جارو را می‌راند و این‌که خیلی ساده دارد امکان تماشای بسیار چیزها و لذت پرواز را از دست می‌دهد. چیزی به مارگاریتا می‌گفت که در مقصد حتما منتظرش خواهد ماند و بنابراین ضرورتی ندارد او با چنین سرعت و در چنین ارتفاعی پرواز کند.    12. صد سال تنهایی صد سال تنهایی هم همانند کتاب مرشد و مارگاریتا جزء ژانر رئالیسم جادویی است. کتابی که در ابتدا به زبان اسپانیایی نوشته شد و در سراسر کشورهای مختلف جهان و به زبان متفاوت ترجمه شد. صد سال تنهایی که توسط گابریل گارسیا مارکز نوشته شده شامل موضوعاتی چون عرفان، سیاست، ادبیات و تاریخ به زبانی کاملا ادبی است با اصلاحاتی فوق‌العاده بی‌نظیر که قطعا اگر کسی بتواند به زبان اصلی آن را بخواند حظی وافر از خواندن آن خواهد برد.  این داستان شامل داستان چند نسل از خانواده‌ی «بوئندیا» است. جد بزرگ خانواده، «خوزه آرکادیو بوئندیا» پس از ارتکاب قتل و از ترس مجازات، می‌گریزد و بر اساس یک رؤیا، محلی جدید برای زندگی انتخاب می‌کند. خاندان بوئندیا نسل‌درنسل در این مکان جدید که نامش ماکوندوست، زندگی می‌کنند. رمان پر از شخصیت‌هایی با نام‌های شبیه به هم، پر از ماجراهای غریب، پر از جذابیت و کشف است. رمانی پیچیده که تمام نسخه‌های انتشار اولش در سال 1967 در آرژانتین طی یک هفته فروخته شد. با توجه به اینکه این کتاب هم توسط مترجمان متعددی ترجمه شده، ما به شما ترجمه انتشارات امیرکبیر به قلم آقای بهمن فرزانه را پیشنهاد می‌کنیم.  قسمتی از کتاب صد سال تنهایی: محاسبه خوسه آرکادیو بوئندیا، مسیر شمال یگانه امکان تماس با تمدن بود. بر این اساس، همان مردانی را که هنگام بنیاد گرفتن ماکوندو همراهش بودند با ابزار برای دایر کردن زمین و سلاح برای شکار مجهز کرد؛ ابزار جهت‌یابی و نقشه‌هایش را در انبانی ریخت و ماجراجویی متهورانه را آغاز کرد.  روزهای اول به مانع چشمگیری برنخوردند. از کرانه سنگی رود به طرف محلی سرازیر شدند که سال‌ها قبل زره جنگی را آنجا پیدا کرده بودند، و از آنجا قدم به کوره‌راهی گذاشتند پوشیده از درختان پرتقال وحشی.   13. برادران کارامازوف  برادران کارامازوف، بزرگترین و آخرین کتاب داستایفسکی نویسنده شهیر اهل روسیه است. برادران کارامازوف در راس بهترین رمان‌های پرطرفدار جهان قرار دارد. رمانی که پر است از نکات عالمانه، عارفانه، شاعرانه و کاملا سیاسانه که مخاطب را به شکل غریب وعجیبی با خود همراه می‌کند. این رمان پر از شخصیت‌های مختلفی است که رمان را برای شما به صورت فیلم درآورده است. انگار که در هنگام خواندنش در حال دیدن فیلم هستید. آنقدری که ریز به ریز شخصیت‌ها، کلامشان و تأثیرگذاریشان در داستان مشخص شده است.  برادران کارامازوف چهار پسر هستند که قصد کشتن پدرشان را دارند. در حاشیه این پدرکشی داستایفسکی می‌کوشد تا مفاهیم عمیق فلسفی و تاریخی و مذهبی را به مخاطب خود از طریق خط سیر داستانش عرضه کند.  برادران کارامازوف نیز یکی دیگر از بهترین رمان‌های پرطرفدار در سطح جهان است که دارای ترجمه‌های گوناگونی است. از جمله ترجمه‌های معروف این رمان می‌شود به ترجمه صالح حسینی اشاره کرد.  قسمتی از کتاب برادران کارامازوف: درست سه ماه پس از درگذشت سوفی، سروکله بیوه ژنرال در شهر ما پیدا شد و یک راست رفت به سراغ فئودورپاولوویچ. اگرچه بیشتر از نیم ساعت در شهر نماند؛ ولی وقتش را بیهوده تلف نکرد. همان شبی بود که فئودورپاولوویچ را که از هشت سال پیش دیگر ندیده  بود، مست و خراب یافت. این‌طور که تعریف می‌کنند، به مجرد روبه‌روشدن با فئودورپاولوویچ، دو سیلی جانانه، چپ و راست به صورت او زد، بعد هم چنگ انداخت موهایش را گرفت و سه بار او را تا زمین دولاراست کرد، بعد بدون یک کلمه حرف، رفت به طرف کلبه خدمتکار و به سراغ دو پسربچه. در آن جا هم وقتی دید بچه‌ها کثیفند و لباس‌های ژنده به تن دارند، یک سیلی هم نثار گریگوری کرد و به او اخطار کرد می‌خواهد بچه‌ها را پیش خودش ببرد.   14. ناطور دشت  هرچند که نویسنده ناطور دشت نویسنده‌ای منزوی بود و تا پایان عمر خودش را در یک اتاق حبس کرد، فقط و فقط نوشت برای نوشتن؛ اما تمام آثاری که قبل از رفتن در کنج خلوتش نوشته بود شهرتی جهانی یافتند. از جمله ناطور دشت که داستانی پسر نوجوانی به نام هولدن است. او در طی داستان برای خواننده تعریف می‌کند که چرا از کلاس‌ها و نهایتا مدرسه اخراج شده است. نثر این رمان طنز، جذاب و کاملا خواندنی است.  جی. دی. سلینجر از نویسندگان معروف و مشهور معاصر آمریکایی است که آثار وی مخصوصا ناطور دشت به تعداد بسیار زیادی توسط مترجمان مورد ترجمه قرار گرفته است. معروف‌ترین ترجمه این کتاب در ایران توسط انتشارات علمی - فرهنگی با ترجمه احمد کریمی به چاپ رسیده است. قسمتی از کتاب ناطور دشت: خلاصه وقتی نفسم جا اومد عرض خیابون 204 رو به دو رد شدم. خیابون اونقدر یخ زده بود که نزدیک بود بخورم زمین. اصلا نمیدونم برای چی می‌دویدم. فکر کنم عشقم کشیده بود اون لحظه بدوم. از خیابون که رد شدم احساس کرد دیگه نا ندارم. اون روز هوا خیلی سرد بود، خبری از آفتاب و این چیزا هم نبود. برای همین هربار که از خیابون رد می‌شدم، انگار دیگه جونم داشت درمیومد. پسر تا رسیدم در خونه آقای اسپنسر، زنگ زدم. واقعا داشتم یخ می‌زدم. گوشام از سرما می‌سوخت و نمی‌تونستم انگشتامو تکون بدم. داد زدم: «یالا... یالا... یکی در رو باز کنه.» بالاخره خانم اسپنسر در رو باز کرد. کلفت و نوکر نداشتن، همیشه خودشون در باز می‌کردند. خیلی پولدار نبودند.    15. سور بز ماریو بارگاس یوسا، نویسنده متبحر و پرجسارت که به خوبی توانسته چهره واقعی دیکتاتوری را در این رمان به تصویر بکشاند.  رمان سور بز به آخرین روزهای دیکتاتوری تروخیو در دومینیکن اختصاص دارد و یوسا موفق شده در دالان‌های قدرت نفوذ کرده و چهره واقعی دیکتاتوری، قدرت، ثروت و تحقیر و حقارت و منفعت‌طلبی را در این داستان به کلمه درآورد.  یوسا برای نوشتن سور بز مدت‌ها مشغول تحقیق و خواندن حرف‌های خانواده‌ قربانیان، زندانیان و خاطرات به‌جا مانده از آن‌ها در این دوره دیکتاتوری بوده است.  در این رمان هم یوسا مثل اغلب آثارش در تاریخ و فرهنگ انسان امریکای لاتین کندوکاو می‌کند و به عناصر مهم فرهنگ امریکای لاتین و آن خطه، مثل عشق و خشونت و مبارزه برای آزادی می‌پردازد.  قسمتی از کتاب سور بز: تروخیو بعد از مکث کوتاهی گفت: من وقتی باید بکشم دستم نمی‌لرزد. گاهی اوقات حکومت کردن وادارت می‌کند دستت را به خون آلوده کنی. من خیلی اوقات برای این مملکت دستم را آلوده کرده‌ام. اما آدم باشرفی هستم. قدر آدم‌های وفادار را می‌دانم، نمی‌دهم بکشندشان.   16. موبی دیک هرمان ملویل داستان موبی دیک را با این جمله آغاز می‌کند: مرا اسماعیل صدا کنید!  روایت این داستان از طرف فردی منزوی صورت می‌گیرد که برای یافتن معنای زندگی به دریا پناه آورده است. او طی روایت خود داستان آخرین سفر یک کشتی شکار نهنگ به نام پیکوآد را تعریف می‌کند و در جریان آن مخاطب را با تعدادی از شخصیت‌های مختلف روبرو می‌کند که بسیاری از آن نام‌ها ارجاع مذهبی دارند. این رمان آمریکایی از بهترین رمان‌های پرطرفدار جهانی است که مخاطبین فراوانی را در قرن بیستم به خود جذب کرد.   قسمتی از کتاب موبی دیک: درست نمی‌توانم بگویم که چرا شکار نهنگ را انتخاب کردم. ما گاهی وقت‌ها بدون هیچ توضیح و دلیل روشنی دست به کارهایی می‌زنیم. همین‌قدر می‌دانم که ماه‌ها رؤیای این جانوران عظیم دریاگرد و همه گوشه کنارهای خطرناک و پرت جهانی را که در آن پرسه می‌زدند، در سر داشتم. این حیوانات شگفت‌انگیز کنجکاوی مرا دامن می‌زدند. قایق‌ها و دریانوردانی هم که در تعقیب آنها بودند به همان اندازه مرموز و حیرت‌انگیز بودند.    17. زوربای یونانی  زوربای یونانی نوشته نیکوس کازانتزاکیس رمانی در توصیف و ستایش زندگی است. شخصیت اصلی این داستان زوربا فرقی عامی و بیسواد است که از زندگی تنها لذات مادی آن را می‌پسندد و بر این باور است که آدمیزاد تا وقتی زنده است باید به لحاظ جسمی بهره و حظ کافی‌اش را از زندگی ببرد.  او با صاحب کار خود که یک فرد عزلت‌نشین و کتاب‌خوان است برای کشف یک معدن هم‌سفر می‌شوند.  به نظر می‌رسد که نیکوس با معرفی زوربا در این رمان خواسته یک ابرمرد را به تصویر بکشاند که خواننده مطمئن شود ابرمردها هنوز نمرده‌اند.  قسمتی از کتاب زوربای یونانی: و این آخرین حرف‌هایی بود که با هم زدیم. دیگر بی‌آنکه چیزی بگوییم دست یکدیگر را فشردیم و انگشتان ما به‌گرمی درهم افتادند، سپس ناگهان از هم جدا شدند، و من مثل اینکه دنبالم کرده باشند، بی‌آنکه سربرگردانم تند رفتم. یک بار هوس کردم سربرگردانم و برای آخرین بار دوستم را ببینم ولی خودداری کردم و به خود فرمان دادم: «برنگرد، برو!»  روح آدمی که در لجن جسم فرورفته و هنوز خام و ناتمام است و با کرامات نارسای خود نمی‌تواند آینده را به نحوی روشن و منجز پیش‌بینی کند. چه اگر می‌توانست این جدایی صورت دیگری پیدا می‌کرد.    18. نام من سرخ می‌گویند استانبول در قرن شانزدهم پر‌بوده از دسیسه‌های مذهبی حاکمان و مردمان. اورهان پاموک در این داستان کوشیده تا علاوه بر اینکه داستانی عاشقانه را دنبال می‌کند، به داستان زندگی هنرمندان ایرانی و عثمانی نیز بپردازد. این کتاب جایزه فرانسوی بهترین کتاب خارجی سال را در سال 1998 به خود اختصاص داده است. نام من سرخ به جهت تعدد راویان مختلف به رمان‌های پست مدرن نزدیک شده است. این کتاب نیز به جهت آنکه در لیست بهترین رمان‌های پرطرفدار قرار گرفته است، ترجمه‌های متفاوتی هم در بازار از این کتاب موجود است. معروف‌ترین ترجمه از تهمینه زاردشت در انتشارات مروارید است. قسمتی از کتاب نام من سرخ: سرگذشت منو شاید کسی بتونه به صورت یه کتاب حکایت کنه اما من به عنوان به تذهیب‌گر به شما اطمینان می‌دم که هیچ نقاشی نمی‌تونه این صحنه‌ها رو بکشه. درست مثل قرآن‌کریم دیگه یه وقت دچار سوءتفاهم نشین‌ها، قدرت تکون‌دهنده قرآن‌کریم به این نیست که نشه مصوّرش کرد اصلاً، از این که اینو می‌فهمین واقعاً خوشحالم. من که از اون اولش هم از ارتفاع می‌ترسیدم هم از تاریکی. ببینین آخرش چه جوری ته یه چاه تاریک گیر افتادم، نخندین برا شماها هم ممکنه اتفاق بیفته بهتره حواستون جمع، باشه از من گفتن. الان فقط به این فکر می‌کنم که سریع شروع کنم به پوسیدن تا بوی گندم همه جا رو بگیره و شاید این جوری یکی پیدام کنه اگه دفن می‌شدم دیگه هیچ دغدغه‌ای نداشتم البته غیر از این که یکی اون کثافت رو پیداش کنه و یه دستی به سر و صورتش بکشه همون کارایی که گفتم دیگه.   19. آنک نام گل اومبرتو اکو اولین رمانش را با نام آنک نام گل در سال 1980 منتشر کرد. اکو نویسنده ایتالیایی داستان معمایی و تاریخی خود را در صومعه‌ای ایتالیایی در سال 1327 روایت می‌کند. او با ظرافت مختص به قلم خویش نشانه‌شناسی، تحلیل کتاب مقدس، مطالعات قرون وسطا و تئوری‌های ادبی را در این رمان در معرض دید مخاطب قرار داده است. سایه هفت قتل عجیب بر این داستان از جمله ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن است. قسمتی از کتاب آنک نام گل: هنگام اقامت‌مان در صومعه همیشه دستانش پوشیده از غبار کتابها و طلای تذهیب‌کاری‌های تازه یا مادۀ زردفامی بود که در سورینوس دستمالی کرده بود. انگار جز با دست‌هایش قادر به فکر کردن، نبود خصیصه‌ای که تا آن زمان بیشتر شایسته مکانیک‌ها می‌انگاشتم؛ اما حتی زمانی که دست‌هایش شکستنی‌ترین چیزها را لمس می‌کرد چیزهایی مثل نسخه‌های خطی تازه تذهیب‌شده، یا صفحاتی که زمان آنها را فرسوده بود و مثل نان فطیر مستعد خرد شدن، بودند به نظرم می‌رسید که دستی فوق‌العاه سنجیده و محتاط دارد همان دستی که با آنها ابزارآلاتش را به کار می‌انداخت باید بگویم که چگونه این مرد عجیب در کیف خود ابزارهایی را که من تا آن زمان ندیده بودم و او آنها را ماشین‌های شگفت‌انگیزم می‌نامید با خود این طرف و آن طرف می‌برد. می‌گفت ماشین‌ها محصول هنر هستند که مقلد طبیعت است و آنها نه، صورت بلکه خود کارکرد را بازسازی می‌کنند به این ترتیب شگفتی‌های ساعت اسطرلاب و مغناطیس را برایم توضیح داد.   20. همسایه ها  یکی از معروف‌ترین رمان‌های ایرانی مربوط به بزرگترین نویسنده ایرانی احمد محمود است. احمد محمود در بیشتر آثار خود از گویش دزفولی استفاده کرده است و همین امر باعث خاص بودن کارهایش شده که شاید هر سلیقه‌ای آن را نپسندد اما این چیزی از ارزش کارهای وی کم نمی‌کند.  داستان همسایه‌ها در مورد جوانی به نام خالد است؛ زمان و مکان داستان پیش از کودتای 28 مرداد و دورن نهضت ملی شدن نفت در شهر اهوار روایت می‌شود. خالد در جریان داستان از نوجوانی بی‌تجربه و خام به فردی سیاسی و هوشمند تبدیل می‌شود و امان از عشق در این بین عاشق دختری سیه چشم می‌شود که این عشق او را در تنگنای انتخاب میان عشق و وظیفه می‌گذارد و عاقبتش ختم به زندان می‌شود.   قسمتی از کتاب همسایه ها: پدر تمام زمستان بیکار بود. حالا که هوا رو به گرمی می‌رود باز هم بیکار است. صبح‌ها راه می‌افتد می‌رود دکان و شب‌ها دست خالی برمی‌گردد. این روزها کار آهنگری کساد است. جلوی اتاق نشسته‌ایم و با خواهرم ته ظرف اشکنه را می‌لیسیم که خاله رعنا سر و سینه زنان می‌آید. روسریش دور گردنش افتاده است و مویش پریشان است. بس که گریه کرده چشم‌هایش پف کرده و قرمز شده است. شوهر خاله رعنا عمله است. پسرش بلم‌چی است. دخترش دوبار شوهر کرده و طلاق گرفته و خانه نشسته است. خاله رعنا می‌نشیند و با گوشه چارقد دماغش را می‌گیرد و یک‌ریز زنجموره می‌کند.   21. تنهایی پر هیاهو بهومیل هرابال یک اعجوبه است. از دل مردی کاغذخمیرکن فلسفه زندگی را در داستانش می‌نگارد. بهومیل کتابش را برای اولین بار درسال 2002 به چاپ رساند. تنهایی پر هیاهو با روندی آرام و در عین حال جذاب داستان زندگی هانتا را دنبال می‌کند. او سی و پنج سال است که در حکومت پلیسی چک زندگی کرده و کارش خمیرکردن کاغذهای باطله و کتاب‌ها بوده است. هانتا در این جریان کتاب‌های زیادی را از رفتن در دستگاه پرس نجات داده است و همه‌شان را در خانه‌اش انبار کرده است. او علاوه بر اینکه نابودکننده کتاب‌هاست ناجی کتاب‌ها نیز هست. قرار دادن ویژگی نجات دهنده و نابودکننده در یک شخصیت از خلاقیت‌های اعجوبه‌ای به نام بهومیل هرابال است. تنهایی پر هیاهو را با ترجمه آقای پرویز دوایی بخوانید.  قسمتی از کتاب تنهایی پر هیاهو:  به مدت سی و پنج سال در بین کاغذباطله‌ها کار و زندگی کردم و این داستان عاشقانه من است. به مدت سی‌وپنج سال خود را بین کاغذهای باطله و کتاب‌ها محصور کردم و به واژگان آلوده شدم تا اینکه اکنون به شکل یکی از دائره المعارف‌های موجود در بازار درآمدم. پس از سال‌ها فشرده شدن همانند یک کتاب سه تنی هستم. من همانند یک کوزه هستم که با آب جادویی و ساده پر شده است، کافی است مرا اندکی خم کنید تا یک جریان از افکار زیبا از من خارج شود. آموزش من چندان صریح و آگاهانه نبوده است بنابراین نمی‌توانم به جرئت اعلام کنم که کدام‌یک از افکارم مربوط به خودم و کدام دسته مرتبط با کتاب‌هایی هستند که قبلا خوانده‌ام. در هر حال، این شیوه‌ای است که طی سی‌وپنج سال گذشته برای هماهنگ شدن با خودم و جهان اطراف استفاده کردم. زمانی که مطالعه می‌کنم در واقع متن را نمی‌خوان مبلکه جمله زیبا را به دهان می‌اندازم و همانند یک آب‌نبات می‌مکم یا مثل لیکور می‌نوشم تا آنکه اندیشه مزبور مثل الک در من حل شود، ذهن و قلب مرا درگیر کند و در همه سیاهرگ‌هایم جاری شود تا به ریشه تک‌تک رگ‌های خونی من برسد.    22. جنگ و صلح لئو تولستوی نویسنده بزرگ روسی با رمان جنگ و صلح غوغایی در دنیای ادبیات جهان به‌پا کرد که همچنان این غوغا و سرگشتگی ادامه دارد. جنگ و صلح روایتی از تاریخ اجتماعی روسیه است و تولستوی کوشیده تا دغدغه‌های مردم آن روزها را در میان دیالوگ‌های شخصیت‌هایش جای دهد. ماندن، جنگیدن یا فرار کردن.  تولستوی نیز همانند رقیب قلمی خودش داستایفسکی به خلق تعداد زیادی از شخصیت‌ها در این رمان دست زده است که هر کدام نقشی ویژه در رمان بازی می‌کنند و بر عهده دارند. از جنگ و صلح سخن بسیار گفته‌اند و همین امر به تنهایی کافی است برای آن‌که شما این کتاب را جز بهترین رمان‌های پرطرفدار در سطح جهانی قرار دهید و در لیست خواندنی‌هایتان.  جنگ و صلح را با ترجمه سروش حبیبی بخوانید. قسمتی از کتاب جنگ و صلح:  آناپاولونا پلک‌های خود را تقریباً برهم نهاد این ادا به آن معنی بود که نه او خود در حد آن است که درباره میل یا پسند علیا حضرت قضاوت کند و نه کس دیگری را در این حد می‌داند؛ اما فقط با لحنی سرد و اندوه‌بار گفت: آقای بارون دو فونکه از طرف همشیره علیا حضرت به ایشان توصیه شده است - و همین که نام علیا حضرت ملکه مادر بر زبانش جاری شد ناگهان حالت جان نثاری و احترامی عمیق و صادقانه سیمایش پدیدار شد و مثل هربار که ضمن صحبت از ولی‌نعمت والاتبار خود یاد می‌کرد غبار غمی بر این حالت سیمایش نشست و گفت که علیا حضرت از راه لطف بارون فونکه را مورد تفقد بسیار قرار داده اند و دوباره سایهٔ اندوه نگاهش را پوشاند. پرنس با بی اعتنایی خاموش ماند. آنا پاولونا با ظرافت زنانه و نکته‌سنجی خاص خود که از ویژگی‌های درباریان بود خواسته بود پرنس را به گناه گستاخی و لحن سخن گفتنش نسبت به شخصی که به علیا حضرت توصیه شده بود ادب کند، اما در عین حال از راه دلجویی گفت: راستی راجع به خانوادۀ شما بگویم هیچ می‌دانید که دخترتان از وقتی پایش به مجالس باز شده همه را شیفته خود کرده؟ به چشم همه به قول معروف مثل پنجه آفتاب زیباست.   «بهترین باشید و بهترین‌ها را انتخاب کنید!» به قلم "نجمه نیلی پور"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

سینما و اقتباس از ادبیات پیوند میان سینما و ادبیات بر کسی پوشیده نیست و ادبیات، دین بزرگی بر گردن سینما دارد. سینما، پس از آن‌که تولد یافت و پا به عرصه هنر گذاشت، به زودی دریافت که فراتر از تصاویر متحرکی که نمایش می‌دهد، نیازمند قصه و داستان است تا بتواند با مخاطب خود حرف بزند و جادوی حقیقی خود را آشکار کند. در نتیجه، بدیهی بود که به سراغ ادبیات برود و در میان کتاب‌ها و رمان‌های موفق و تاثیرگذار، داستان‌های خود را بجوید. سینما، به سرعت به سمت اقتباس از ادبیات رفت و این‌گونه سینمای اقتباسی رشد کرد و استقلال یافت. و امروز نه تنها آکادمی اسکار به عنوان مهم‌ترین مرجع اعتبارسنجی آثار سینمایی، رشته جداگانه‌ای برای فیلمنامه آثار اقتباسی سینما در نظر گرفته، بلکه ادبیات سهم موثر و بزرگی در موفقیت آثار سینمایی دارد و بسیاری از آثار سینمایی بزرگ و مورد اقبال، اقتباس از دنیای ادبیات هستند.  فیلم سینمایی یا کتاب؟ اما یک اقتباس سینمایی، هرچند موفق و شاهکار، نمی‌تواند جای منشا و مادر خود را بگیرد. کتاب‌ها و رمان‌ها همیشه چیزی بیشتر از آثار اقتباس شده از خودشان هستند. سینمای اقتباسی، اگرچه شکوهمند است و با جادوی تصاویر خود و البته موسیقی، می‌تواند به تخیل ما کمک کند، اما همین ترسیم‌ها هم می‌تواند از تخیل ما بکاهد. جایی که تصویر باشد، ذهن کمتر می‌آفریند و شخصیت‌هایی که به هزاران صورت مختلف، می‌توانستند در اذهان خوانندگان خلق شوند؛ در قامت یک هنرپیشه قالب می‌خورند و برای همیشه ماندگار می‌شوند. گویی ذهن آفریننده عوامل یک فیلم، بر آفرینش ذهنی هزاران خواننده رمان، تفوق می‌یابد و شناخت و برداشت خود را بر آنها دیکته می‌کند. این البته، تنها تفاوت جهان واژگان و تصاویر نیست. فیلم، محدودیت‌های خود را دارد و به لحاظ زمانی، آنقدر دستش باز نیست. پس ناگزیر از دست اندازی در رمان‌ها و کتاب‌ها است؛ از کمرنگ کردن برخی شخصیت‌ها و رخدادها گرفته تا حذف کامل آنها.  مهم ترین تفاوت اقتباس سینمایی با رمان اما شاید مهمترین تفاوتی که میان یک اقتباس‌ سینمایی و رمان‌ اصلی باشد، حضور مولف، در اثر است. ایده و اندیشه مولف، چه در رمان و چه در فیلم حضور پیدا می‌کند و یک اثر اقتباسی، قطعا مطابق با دریافت، خوانش و جهان‌بینی خالقان فیلم، روایت خواهد شد و از این جهت کمتر امکان دارد به نویسنده اصلی، وفادار بماند؛ به ویژه پس از ظهور نظریه مولف در تاریخ سینما. فیلمسازان خود آفرینش‌گر هستند و در جریان ساخت یک فیلم اقتباسی، به خلق دوباره اثر دست می‌زنند. از این رو، گرچه سینما با آفرینش شاهکارهای سینمایی که از اقتباس از ادبیات هستند، کاری سترگ و سزاوار تحسین انجام داده است، اما نباید از نسخه‌های اصلی و مادران این اقتباس‌های سینمایی، غافل شد. ادبیات همیشه چیزی بیشتر، در چنته دارد، اگر که به سراغش بروید. سینما قطعا هنر مستقلی است که بر پای خویش ایستاده، اما در این میان نمی‌توان و نباید فراموش کرد که سینما همواره چنگ در دامن پرسخاوت ادبیات دارد و برای اعتلای خویش، از آن تغذیه می‌کند. 8 اقتباس شاهکار سینمایی از جهان ادبیات در این یادداشت، به سراغ تعدادی از مهم‌ترین شاهکارهای سینمایی می‌رویم که در واقع اقتباس از ادبیات هستند و سپس درباره کتاب و رمان اصلی صحبت می‌کنیم. 1- پدرخوانده (1972، 1974، 1990) قطعا اولین اقتباس سینمایی در این لیست، سه‌گانه پدرخوانده به کارگردانی فرانسیس فورد کاپولا است. شاهکاری در تاریخ سینما که اقتباس از ادبیات آمریکا است. امروز و پس از گذشت حدود نیم قرن از اکران نخستین فیلم از این سه‌گانه، همچنان اثری تازه، درخشنده و تمام عیار به حساب می‌آید. اقتباس سینمایی پدرخوانده، بی‌شک اثری کلاسیک است و هر چه بر قدمت آن افزوده می‌شود به جای آنکه در دالان‌های تاریخ گم شود، توسط نسل‌های جدید بازیافته می‌شود و از نو مورد واکاوی، نقد و تحسین قرار می‌گیرد.  پدرخوانده به دلایل مختلفی، نقطه عطفی در سینمای ژانر گانگستری است. این اقتباس سینمایی نه تنها فراتر از انتظارات عمل کرد بلکه حتی معیارهای جدیدی را برای سینمای آمریکا ایجاد کرد. معمولا مجموعه فیلم پدرخوانده را نمونه‌ای کم‌نظیر از موفقیت هم‌زمان هنر و تجارت به شمار می‌آورند؛ چراکه تحسین منتقدین و مردم را توامان به دست آورد و در گیشه نیز بسیار موفق بود. سه‌گانه پدر‌خوانده از پرفروش‌ترین‌ فیلم‌های تاریخ سینما شد و توانست در مجموع نامزد 28 جایزه اسکار شود و در نهایت 9 جایزه را به دست آورد که از آن جمله اسکار بهترین بازیگر نقش اول و نقش مکمل مرد، بهترین فیلمنامه اقتباسی و بهترین فیلم است.  اقتباس سینمایی پدرخوانده، در ارتباط با مافیای آمریکایی ایتالیایی است و به همین دلیل از ابتدا توجه اتحادیه حقوق مدنی آمریکایی - ایتالیایی‌ها را به رهبری جوزف کولومبو، به خود جلب کرد. خانواده کولومبو خود از خانواده‌های تبهکار مافیاییِ آمریکا با ریشه ایتالیایی بودند. آنها این اتحادیه را برای دفاع از آمریکایی‌های ایتالیایی‌تبار و زدودن تصورات کلیشه‌ای از آنها ایجاد کرده بودند. خانواده کولومبو خواستار حذف واژه‌های مافیا، کوزا نوسترا (مافیای سسیل) و سایر واژگان ایتالیایی، از فیلم‌نامه بودند. در نهایت و پس از تهدیدشدن تهیه کننده فیلم پدرخوانده به طور ناشناس، فورد کاپولا این واژه‌ها را به‌کلی از فیلم‌نامه اقتباسی پدرخوانده، حذف کرد.  فیلمنامه این اقتباس سینمایی را، کاپولا به همراه نویسنده اثر اصلی یعنی ماریو پوزو نوشت. در ابتدا فورد کاپولا علاقه‌ای به ساخت فیلمی از این رمان نداشت. کاپولا، رمان پدرخوانده را اثر کم ارزشی می‌دانست و تنها به دلایل مالی مجبور به پذیرش ساخت فیلم شد. اما در نهایت مایه عمیق‌تری برای فیلم پیدا کرد و تصمیم گرفت اقتباس سینمایی پدرخوانده نه درباره جنایت‌های سازمان‌یافته، بلکه داستان سرگذشت یک خانواده باشد. در نهایت هم به همین دلیل، سه‌گانه پدرخوانده ژانر گانگستری را در سینما متحول کرد و مضامین پیچیده‌تری را به آن تزریق نمود.  فیلم پدرخوانده با بازی درخشان ستارگانی مانند مارلون براندو، آل پاچینو و جیمز کان، در سال 1990 برای قرار گرفتن در فهرست ملی ثبت فیلم کتابخانه کنگره انتخاب شد. این فهرست، به ثبت فیلم‌های آمریکایی اختصاص دارند که از نظر فرهنگی، تاریخی یا زیبایی‌شناسی قابل توجه هستند. همچنین بنیاد فیلم آمریکا، این اقتباس سینمایی را به عنوان دومین فیلم بزرگ سینمای آمریکا پس از فیلم همشهری کین رتبه‌بندی کرد. اقتباس سینمایی پدرخوانده بر اساس رمانی پرفروش از ماریو پوزو به همین نام و محصول سال 1969، ساخته شد. ماریو فرانسیس پوزو نویسنده‌ای ایتالیایی آمریکایی است که برای رمان‌های جنایی خود شناخته شده است. ماریو پوزو، واژه پدرخوانده یا همان ‌godfather را خود ایجاد کرد تا به جای چند واژه دیگر ایتالیایی که در این خصوص کاربرد داشت، برای مخاطب انگلیسی زبان به کار برد.  ماریو پوزو همچنین رمان سیسیلی‌ها را در سال 1984 به عنوان دنباله‌ای بر رمان پدرخوانده، نوشت. سایر کتاب‌های مجموعه رمان پدرخوانده از او نیست و حاصل کار نویسندگان دیگری است.  رمان پدرخوانده، رمانی جنایی است و به خانواده خیالی تبه‌کاری به نام کورلئونه در فاصله سال‌های 1945 تا 1955 می‌پردازد. خانواده کورلئونه به رهبری دون ویتو کورلئونه (پدرخوانده) یکی از 5 خانواده مافیای نیویورک است و در سالهای بعد از جنگ جهانی دوم وارد جنگ خونینی با دیگر خانواده‌های مافیایی می‌شود. رمان به فراز و نشیبی می‌پردازد که ویتو کورلئونه و پسرانش در این جنگ قدرت طی می‌کنند. گرچه عنوان کتاب به ویتو کورلئونه اشاره دارد اما شخصیت اصلی داستان، پسر ویتو کورلئونه؛ مایکل است. خط اصلی رمان پدرخوانده به سرنوشت مایکل می‌پردازد که علی‌رغم میلش به سبک زندگی آمریکایی و دور بودن از جرم و جنایت‌های خانواده مافیایی‌اش، چه طور مجبور می‌شود قدم به قدم برای محافظت از خانواده‌اش جلو برود و جانشین پدرش شود. رمان پدرخوانده، به ویژه در بازنمایی تاریخچه 5 خانواده مافیایی نیویورک و جنگ خونین قدرت میان آنها، بر اساس واقعیت نوشته شده است. ماریو پوزو همچنین در برساخت شخصیت ویتو کورلئونه از دو تن از روسای باندهای جرایم سازمان یافته؛ فرانک کاستلو و کارلو گامبینو، الهام گرفته است. رمان پدرخوانده به عنوان یکی از پرفروش‌ترین رمان‌های جنایی تاریخ، کتابی است هیجان‌انگیز که روابط اعضای تبهکار یک خانواده مافیایی را فراتر از جرم و جنایت‌هایی که مرتکب می‌شوند، مورد بررسی قرار می‌دهد. رمان پدرخوانده به جای تماشای رخدادهای یک باند تبهکاری از زاویه چشم جامعه یا پلیس، از زاویه چشم آنها است که به همه چیز نگاه می‌کند. یکی از منتقدین نیویورک تایمز به نام راجر جلینک همین امر را دلیل محبوبیت این رمان دانسته است. زیرا آن نیاز ما به چشم‌چرانی در دنیای تبه‌کاران مافیا را ارضا می‌کند بدون اینکه عواقب آن دامن‌مان را بگیرد. سیر وقایع داستان نیز به گونه‌ای است که شما فرصت همدلی با هیچکس جز پدرسالار داستان را نخواهید داشت. شاید بهترین دلیل برای از دست ندادن این رمان همین باشد. اینکه برای مدتی زندگی را از چشم تبه‌کاران مافیا ببینید. شما اگر جای آنها بودید چه می‌کردید؟!   بر باد رفته (1939) دومین فقره از شاهکارهای سینمایی که اقتباس از ادبیات هستند، اثری کلاسیک و عاشقانه به نام بر باد رفته است. بر باد رفته محصول سال 1939 و به کارگردانی ویکتور فلمینگ است. بحث بر سر ساخت این اقتباس سینمایی، حتی پیش از انتشار رمان بر باد رفته، شروع شده بود و در نهایت تهیه‌کننده‌ای به نام دیوید. او. سلزنیک امتیاز این رمان را یک ماه پس از انتشار آن از مارگارت میچل، نویسنده رمان خرید.  اقتباس سینمایی بر باد رفته، پروژه بزرگ و بلندپروازانه‌ای به حساب می‌آمد و از همان ابتدا، درگیری‌های زیادی بر سر انتخاب عوامل آن رخ داد. تنها 2 سال صرف انتخاب بازیگران نقش اصلی یعنی اسکارلت و رت باتلر شد و بازیگر نقش اول زن این فیلم، از میان 1400 نفر داوطلب انتخاب شد؛ رقابتی بی‌مانند در تاریخ سینما برای دستیابی به یک نقش! در فرایند تست و انتخاب بازیگر برای نقش اسکارلت، مارگارت میچل نیز با عوامل فیلم همکاری داشت و به آنان مشورت می‌داد. در نهایت نیز نقش به ویوین لی رسید. کلارک گیبل نیز، برای نقش رت باتلر انتخاب شد. از دیگر مسائلی که ساخت این فیلم را با هزینه و مشکل روبه‌رو کرد، آموزش لهجه و مشی جنوبی، به بازیگران بود. در آخر به توصیه مارگارت میچل، سلزنیک معلمی را برای بازیگران استخدام کرد تا به آنها لهجه و آداب و رسوم جنوبی‌ها را آموزش دهد. اقتباس سینمایی بر باد رفته، دومین فیلم گران‌ قیمت تاریخ سینما شد که تا آن زمان، ساخته شده بود.  نسخه اولیه فیلمنامه اقتباسی بر باد رفته را، سیدنی هاواراد نوشت که بسیار طولانی بود و برای نمایش آن فیلمنامه، به چیزی حدود 6 ساعت زمان نیاز بود. ویکتور فلمینگ؛ کارگردان فیلم بر باد رفته که ساخت اقتباس سینمایی جادوگر شهر اوز را تازه به پایان رسانده بود، نویسندگان دیگری را به کار گرفت تا آن را بازنویسی کنند. فیلمنامه‌ای که در نهایت نوشته شد، باز هم طولانی بود. اولین نسخه‌ای که از فیلم نمایش یافت، حدود 4 ساعت بود و در نمایش‌های بعدی کمی کوتاه‌تر شد. به هر حال یکی از مهم‌ترین نقدهای منفی درباره اقتباس سینمایی بر باد رفته، همواره مدت زمان طولانی و توجیه‌ناپذیر آن، بود.  فیلم، با نقدهایی بر سر مسائل نژادی نیز مواجه شد و برخی آن را دفاعیه‌ای بر برده‌داری و سفیدشویی آن دانستند. ملوین تولسون؛ شاعر آمریکاییِ آفریقایی‌تبار، درباره بر باد رفته نوشت: «فیلمِ تولد یک ملت، چنان دروغ بی‌شرمانه‌ای بود که هر احمقی می‌توانست آن را متوجه شود، اما بربادرفته دروغی چنان ظریف و زیرکانه است که میلیون‌ها سفید و سیاه به طور یکسان، آن را به مثابه حقیقت فرو می‌بلعند». نمایش اقتباس سینمایی بر باد رفته، همچنین با تجمعاتی اعتراضی از سوی سیاه‌پوستان روبه‌رو شد؛ البته برخی نیز اسکار بردن هتی مک دانیل را به عنوان اولین بازیگر آمریکایی آفریقایی‌تبار، دستاوردی دانستند که به تغییراتی در آینده منجر خواهد شد. با این‌حال بازیگران آفریقایی‌تبار فیلم، به دلیل قوانین جیم کرو – قوانین مربوط به جداسازی نژادی با شعار جدا ولی مساوی- نتوانستند در مراسم افتتاحیه فیلم در آتلانتا (مرکز ایالت جورجیا از ایالت‌های جنوبی آمریکا) شرکت کنند. در مراسم اسکار نیز هتی مک دانیل بازیگر نقش مامی (خدمتکار خانه) که برنده جایزه اسکار بهترین نقش مکمل زن شده بود و سایر بازیگران آفریقایی‌تبار، در جایگاه جداگانه‌ای از دیگران قرار گرفته بودند. در کنار این نقدهای منفی، فیلم بر باد رفته که اقتباس از ادبیات آمریکایی است، تحسین‌های بسیاری دریافت کرد و در گیشه نیز بسیار موفق عمل کرد. همچنین 10 جایزه اسکار از 13 نامزدی را دریافت کرد و در زمان خود به پرجایزه‌ترین فیلم سینما تبدیل شد. از مهمترین جوایز اسکاری که به دست آورد، جایزه بهترین کارگردانی، بهترین نقش اصلی و نقش مکمل زن و جایزه بهترین فیلم است. این اقتباس سینمایی پرحاشیه و جنجال‌ساز، بر اساس رمان تاریخی بر باد رفته که مارگارت میچل، نویسنده و روزنامه‌نگار زن آمریکایی در سال 1936 نوشت، ساخته شد. مارگارت میچل برای این رمان برنده جایزه کتاب ملی آمریکا در سال 1936 و جایزه ادبی پولیتزر در سال 1937 شد.  رمان بر باد رفته در بستر جنگ داخلی آمریکا و مبارزه جنوبی‌ها و شمالی‌ها بر سر برده‌داری به زندگی دختر جوان و زیبای جنوبی به نام اسکارلت اوهارا می‌پردازد که دختر مزرعه‌دار بزرگی در ایالت جورجیا است. اسکارلت که دختری کله‌شق و خودخواه است، با خبر ازدواج اشلی ویکلز از نجیب‌زادگان جنوبی مواجه می‌شود؛ کسی که دل در گرو او دارد. تحمل اینکه دختر دیگری بر او ترجیح داده شده برای قهرمان رمان بربادرفته، بسیار سخت است. در گیر و دار کلنجار رفتن اسکارلت با این مساله، او با رت باتلر آشنا می‌شود. مردی شوخ طبع و با صراحت لحن که به اغوای زنان مشهور است. رت باتلر گشاده‌دستانه از او انتقاد می‌کند و برای بیان نگاهش هیچ محدودیتی در نظر نمی‌گیرد. این سرآغاز آشنایی دو شخصیت اصلی داستان است که در زمانی طولانی و در عرصه حوادث مختلف کنار هم قرار می‌گیرند. اسکارلت در طول داستان عشق را می‌جوید اما هنگامی‌ که در کنارش قرار می‌گیرد آن را نمی‌بیند.  عشق، همدلی، شور جوانی، سنت‌های دست‌وپاگیر، رشد شخصیت و انعطاف در مواجهه با شرایط بی‌ثبات و دگرگون‌شونده از مضامین رمان بر باد رفته است. همچنانکه دیدگاه جنوبی‌ها و مبارزه‌شان علیه لغو برده‌داری نیز در پس آن بیان می‌شود. داستان از زاویه نگاه آنان به جنگ داخلی آمریکا و تصویب قانونی که ثروت، سرمایه‌ و راه معاششان را به مخاطره انداخته بود، روایت می‌شود. جنوبی‌ها نه به مثابه کسانی که در برابر به رسمیت شناخته شدن حقوق انسانیِ آفریقایی‌تباران ایستادند، بلکه مردمی که برای حفظ زندگی‌شان تلاش کردند، تصویر می‌شوند. مردمی که به آنها ظلم شد، اما فراموش کردند.   3- بار هستی / سبکی تحمل ناپذیر هستی (1988) فیلم «سبکی تحمل ناپذیر هستی» در سال 1988 به کارگردانی فیلیپ کافمن و با اقتباس از ادبیات، ساخته شد. فیلمنامه سَبُکیِ تحمل‌ناپذیرِ هستی را فیلمنامه‌نویس و بازیگر فرانسوی؛ ژان کلود کری‌یر و کارگردان اثر؛ فیلیپ کافمن، بر اساس رمانی به همین نام از میلان کوندرا، نوشتند. این فیلمنامه، نامزد جایزه اسکار برای بهترین فیلمنامه اقتباسی شد و جایزه بفتا را نیز به دست آورد. ژان کلود کری‌یر، با اینکه در حوزه‌های مختلفی حضور داشت، اما آنچه بیشترین سهم را در شهرتش دارد، همکاری‌هایش با لوئیس بونوئل و فیلمنامه‌های اقتباسی اوست. در میان آثار اقتباسی مهم او می‌توان به سوان عاشق بر اساس رمان «طرف خانه سوان» از مارسل پروست و طبل حلبی بر اساس رمانی به همین نام از گونتر گراس اشاره کرد. ژان کلود کری‌یر، همچنین نمایشنامه‌ای بر اساس داستان منطق‌الطیر از عطار نیشابوری نوشت که پیتر بروک کارگردان مشهور تئاتر، به روی صحنه برد. فیلم سبکی تحمل ناپذیر هستی نیز دیگر اقتباس‌ سینمایی مهم او، از جهان ادبیات است.  البته، بسیاری از منتقدین بر این باورند که فیلمنامه اقتباسی ژان کلود کری‌یر، بسیار متفاوت از رمان میلان کوندرا است و آن لحن و مایه‌های فلسفی که کوندرا درباره نسبی بودن درست و غلط در رمانش به آن پرداخته، در فیلمنامه نیست. ژان کلود کری‌یر، خود نیز در مصاحبه‌ای که با محسن آزرم داشته و در کتاب فیلم کوتاهی درباره دیگران منتشر شده، این مطلب را تایید کرده و گفته است که «خب طبیعی است که فرق داشته باشد. اصلا باید فرق داشته باشد.»  ژان کلود کری‌یر، بارها رمان «بار هستی» را خواند تا بتواند ادبیات را به سینما تبدیل کند. نوشتن اقتباس سینمایی، از رمانی که به شدت ادبی است و کری‌یر خود، آن را با سمفونی‌های بتهوون مقایسه می‌کند، کار حقیقتا سختی است. اما او تلاش کرد تا در پس جملات موزون میلان کوندرا، تصاویر را پیدا کند و با پس زدن لحن فلسفی و ادبی، که تنها در رمان معنا دارد، خودِ داستان، و عاشقانه پر فراز و نشیبی که میان سطور جریان داشت را بیابد. آنچه که در نهایت به دست آمد، فیلمنامه جذابی بود که میلان کوندرا هم آن را بسیار پسندید. این موضوع، اتفاق جالبی است؛ چون به هر حال بخشی از هویت اثر میلان کوندرا کنار گذاشته شد. ژان کلود کری‌یر، این مساله را به نگاه متفاوتشان به رمان بر‌می‌گرداند. او نگرش کوندرا به رمان را تولستوی‌وار و نگرش خودش را داستایوفسکی‌وار می‌داند. فیلم سبکی تحمل ناپذیر هستی که بازی ستارگانی چون ژولیت بینوش، دنیل دی لوئیس و لنا اولین، به آن جان داد، یکی از بهترین آثار اقتباسی سینما است و سبب موفقیت قطعی فیلیپ کافمن، به عنوان یک کارگردان شد. البته نسخه‌ای که کافمن ساخت با فیلمنامه اولیه‌ که ژان کلود کری‌یر نوشته بود، تفاوت دارد. فیلیپ کافمن را از فیلمسازان مولف می‌دانند که همواره آثارش روایتگر دیدگاه شخصی خود او است. یکی از مولفه‌های آثار او که به ویژه در همین فیلم دیده می‌شود حال و هوای تغزلی، لطیف و شاعرانه است. ژان کلود کری‌یر، چندان از نسخه فیلیپ کافمن خوشش نیامد و تغییرات او را به نفع فیلم نمی‌دانست. رمان سبکی تحمل ناپذیر هستی که در ایران برای سهولت با نام بار هستی به چاپ رسیده است، سال 1984 در فرانسه (4 سال پیش از ساخت اقتباس سینمایی آن) به زبان انگلیسی و فرانسوی منتشر شد. نسخه اصلی کتاب که به زبان چکی نوشته شده بود، یک سال بعد در 1985 به چاپ رسید.  میلان کوندرا نویسنده اهل چک رمان بار هستی، پس از اشغال چکسلواکی به دست ارتش سرخ شوروی و قرار گرفتن نامش در لیست سیاه، به فرانسه مهاجرت کرد. بعدها و پس از سلب تابعیت کشورش از او به دلیل بیان عقاید سیاسی، توانست تابعیت کشور فرانسه را به دست آورد. در رمان بار هستی، 5 شخصیت روایت داستان را در پس‌زمینه بهار پراگ و اوضاع آشوبناک آن دوران پیش می‌برند. توماس (یا توما)، ترزا، سابینا، فرانتز و کارنین سگ ترزا و توماس. میلان کوندرا این رمان را با ایده‌ای درست بر خلاف آنچه نیچه در بازگشت ابدی مطرح کرد، نوشت. نیچه در بازگشت ابدی، درباره تکرار بی‌پایان تصمیمات و زندگی ما صحبت می‌کند. که این تکرار پایان ناپذیر، مسئولیتی سنگین و خطرناک بر گرده انسان می‌گذرد. بازگشت ابدی، سهمگینی انتخاب را برای نیچه تداعی می‌کند. اما میلان کوندرا در رمان بار هستی، سهمگینی انتخاب‌ها را نه به خاطر تکرار بی‌انتهایشان، بلکه به دلیل تکرار نشدنی بودن آن می‌داند. چه ارزشی در آنچه ابدی نیست و باقی نمی‌ماند، وجود دارد؟ زندگی زیبا یا زشت، عالی یا دهشت‌بار، وقتی تکرار نمی‌پذیرد، بی‌معناست، در خور اعتنا نیست و وزنی ندارد. اگر از نگاه نیچه، ما با تکرار ابدی مواجهیم و این تکرار ابدی، بار انتخاب را برای انسان سنگین می‌کند؛ میلان کوندرا، خود را در برابر زندگی بی‌وزنی می‌بیند که هیچ چیز در آن تکرار نمی‌شود. اما آیا رهایی از این بار، چیز خوبی است؟ فقدان بار، چه بر سر معنای زندگی می‌آورد؟ کوندرا روایت زندگی این 5 شخصیت مهم را با این پرسش آغاز می‌کند؟ «آیا به راستی، سنگینی، موحش، و سبکی زیبا است؟» ما کدام را باید انتخاب کنیم؟ در رمان بار هستی، ترزا و توماس هر کدام نمادی از این دو وضعیت متضاد هستند. آنها به هم می‌رسند تا با نگاه متفاوتشان به زندگی، ما را با این عمیق ترین و مرموزترین پرسش هستی، مواجه کنند. رمان بار هستی از میلان کوندرا، یکی از بهترین کتاب‌های داستان فلسفی است. از آن کتاب‌هایی که نه تنها جهان ادبیات را از موهبت خود بهره‌مند کرده، بلکه سینما نیز با اقتباس از آن، بهره‌مند گشته است. بار هستی را بخوانید و اقتباس سینمایی آن را از دست ندهید.   4- آرزوهای بزرگ (1946) دیگر فیلم مهم تاریخ سینما که اقتباس از ادبیات انگلیسی است، فیلم مهم آرزوهای بزرگ محصول سال 1946 است که شاید عنوان انتظارات بزرگ برای آن دقیق‌تر باشد. اثری کلاسیک و دلچسب به کارگردانی دیوید لین که در سال 1999 به عنوان پنجمین فیلم برتر بریتانیا در تمام دوران انتخاب شد.  منتقدین، اقتباس سینمایی آرزوهای بزرگ را در زمان اکرانش بهترین فیلمی که بر اساس آثار چارلز دیکنز ساخته شده است، نامیدند و خود دیوید لین که آثار قابل توجهی مانند لارنس عربستان و دکتر ژیواگو را در کارنامه دارد، آرزوهای بزرگ را اثر محبوبش می‌داند. اقتباس سینمایی آرزوهای بزرگ براساس رمانی از نویسنده بزرگ و محبوب انگلیسی چارلز دیکنز، ساخته شده است. چارلز دیکنز رمان آرزوهای بزرگ را به صورت دنباله‌دار و در طول یک‌سال از دسامبر 1860 تا آگوست 1861 میلادی، در هفته‌نامه دیکنز منتشر کرد. آرزوهای بزرگ، در اکتبر سال 1861 به صورت رمانی در 3 جلد به چاپ رسید. رمان آرزوهای بزرگ، درامی در ژانر تربیتی (bildungroman) به حساب می‌آید. ژانری که در آن تمرکز بر بلوغ و شکل‌گیری جهان عاطفی و ذهنی شخصیت اصلی داستان و تحولات اخلاقی و روانشناختی او از کودکی تا بزرگسالی است.  چارلز دیکنز زمانی که ایده رمان آرزوهای بزرگ به ذهنش رسید، آن را ایده‌ای بسیار خوب، نو و گروتسک توصیف کرد. داستان پسربچه یتیمی به نام پیپ، که با خواهر و شوهر خواهرش زندگی می‌کند. درحالیکه انتظار می‌رود پیپ سرنوشت محتومش را دنبال کند و مانند شوهر خواهرش، زندگی فقیرانه‌ای را از راه آهنگری بگذراند، اما سرنوشت راه دیگری پیش پای او می‌گذارد و پیپ، حامی مالی ناشناسی پیدا می‌کند که تصمیم گرفته هزینه‌های زندگی و آموزش او را در لندن پرداخت کند و از او یک مرد محترم تحصیلکرده بسازد.  از دیگر شخصیت‌های مهم رمان آرزوهای بزرگ، خانم هاویشام است. زن عنق و منزوی داستان آرزوهای بزرگ به فرهنگ عمومی راه یافت و به شخصیتی آیکنیک تبدیل شد. خانم هاویشام که در روز عروسی و در محراب ازدواج توسط نامزدش چشم انتظار گذاشته شد، اکنون با لباس عروسی کهنه‌شده بر تن، در عمارتی خاک گرفته و غرق شده در تاریکی به همراه فرزندخوانده‌اش، استلا زندگی می‌کند. استلای زیبا که پیپ از همان کودکی عاشقش می‌شود، در میان تاریکی و سرمای این عمارت نفرین‌شده، بی‌اعتنا با عواطف و احساسات انسانی بزرگ می‌شود. استلا تحت سرپرستی خانم هاویشامِ زخم خورده، بی‌قلب و بی‌احساس بار می‌آید و خود هیچ‌گاه ابایی از بیان این مساله ندارد.  رمان آرزوهای بزرگ، که داستانی نماینده روزگار خویش است، سرنوشت پیپ را در چنین بستری دنبال می‌کند. سرنوشتی که از همان کودکی پیپ، با جنایتکاری فراری، گره می‌خورد. پیپ آرزوی پیشرفت دارد اما نه از سر افاده بلکه به عنوان هدفی ارزشمند و نجیب و بر اساس ارزش‌های عمیق ویکتوریایی درباره آموزش، اصلاح اجتماعی و مادی‌گرایی. اما سرانجام این آرزوها و انتظارات چیست؟ پیپ در نقطه‌ای از زندگی خود، جهانی بزرگ‌تر از آنچه دارد را کشف می‌کند و آنگاه که این را درمی‌یابد بی‌درنگ می‌خواهدش. اما نقطه‌ای که پیپ به این درک و دریافت می‌رسد، آشنا شدن با استلا و خانم هاویشام است. لحظه‌ای که شاید خواننده رمان، کنایه را بهتر از قهرمان خردسال داستان دریابد. چراکه این شناخت و میل، حول خانه‌ای پوسیده پا گرفته که خود نشانه‌ای بر شکنندگی آن است. رمان آرزوهای بزرگ، اثری به یاد ماندنی از نویسنده نامدار؛ چارلز دیکنز است. کسی که تنها نامش برای ترغیب به خواندن این اثر کافی است. اقتباس سینمایی جذابی که دیوید لین نیز از آن ساخته، اثری فراموش نشدنی در تاریخ سینما است که نمی‌شود نادیده گذاشت.   5- فرانکشتاین (1931) صحبت درباره اقتباس از ادبیات بی‌اشاره به اقتباس سینمایی فرانکشتاین، ممکن نیست. فرانکشتاین، فیلمی در ژانر ترسناک به حساب می‌آید که در سال 1931 و براساس نمایشنامه‌ای از نمایشنامه‌نویس و شاعر بریتانیایی مارگارت وبلینگ (پگی وبلینگ) در سال 1927، ساخته شد. البته این نمایشنامه، خود اقتباسی ادبی است از رمان قرن نوزدهمی نویسنده انگلیسی؛ مری شلی.  اقتباس سینمایی فرانکشتاین، توسط جیمز ویل کارگردانی شد. کسی که آثارش در ژانرهای دیگر سینما، زیر سایه سنگین سینمای وحشتش پنهان و ناشناخته ماند. تعدادی از مهم‌ترین فیلم‌های کلاسیک ژانر وحشت، توسط جیمز ویل ساخته شده‌اند که از آن جمله، می‌توان به دنباله‌ای که بر فرانکشتاین ساخت اشاره کرد؛ عروس فرانکشتاین در سال 1935.  اقتباس سینمایی فرانکشتاین، در کنار تحسین‌ها و نقدهای مثبت، همراه بود با ممنوعیت و سانسور. برخی صحنه‌های آن بی‌اندازه خشن تصور شد؛ مانند غرق کردن دختربچه در برکه، و برخی موارد دیگر، کفرآمیز شمرده شد؛ مثل صحنه‌ای که فرانکشتاین گفت: «اکنون می‌دانم خدا بودن چه احساسی دارد». این اقتباس سینمایی، همچنین در برخی کشورها مانند چکسلواکی، ایرلند شمالی، سوئد، ایتالیا و ایالت کبک از کانادا، توقیف شد. چین نیز به دلیل غیرعلمی و خرافی بودن، آن را توقیف کرد.  منتقدین، تصویربرداری فیلم را بسیار خلاقانه و نبوغ‌آمیز دانستند و از بازی بی‌نظیر بوریس کارلوف در نقش هیولای فرانکشتاین، تمجید کردند. در حقیقت بوریس کارلوف و بازی‌ای که در اقتباس سینمایی فرانکشتاین در سال 1931 ارائه داد، بر همه نسخه‌های هیولا در آینده سایه انداخت و همه را تحت تاثیر قرار داد. این اقتباس سینمایی، توسط انجمن منتقدان فیلم شیکاگو به عنوان 14امین فیلم ترسناک تاریخ سینما رتبه بندی شده است و در سال 1991 در فهرست ملی فیلم کتابخانه کنگره ثبت شد. اقتباس سینمایی فرانکشتاین، البته مشخصا با رمان مری شلی تفاوت دارد. مری شلی رمان خود را در سال 1818 نوشت. رمان فرانکشتاین؛ یا پرومته مدرن، در حقیقت حاصل یک طبع‌آزمایی جالب میان مری شلی، همسرش پرسی شلی و لرد بایرون از شاعران انگلیسی پیشگام جنبش رمانتیک، در زمان زندگی‌شان در ژنو بود. خانه مری شلی که در آن زمان 19 سال داشت، محفل ادبی شاعران و نویسندگان شده بود. خواندن داستان اشباح مربوط به اواخر قرن 18 و اوایل قرن 19 رواج بسیار داشت و این سه نفر تصمیم گرفتند داستانی در این زمینه بنویسند. از میان آنها تنها مری شلی، داستان کاملی نوشت؛ رمان فرانکشتاین. او بعدها در مقدمه رمان فرانکشتاین نوشت که ایده اصلی رمان را از یکی از کابوس‌هایش الهام گرفته است. رمان فرانکشتاین، یک رمان دلهره‌آور معمولی نیست. مری شلی در رمان فرانکشتاین، برای نخستین بار علم و داستان‌های ترسناک را در هم می‌آمیزد و نوع ادبی جدید رمانتیک ترسناک علمی را پدید می‌آورد.  فرانکشتاین جوانی است با استعداد فراوان و آینده‌ای روشن، که شوق وافری به علم دارد. زادگاهش ژنو را ترک می‌کند و به لندن می‌رود تا آینده علمی خود را بسازد. علاقه او به کیمیاگری، شیمی و سایر علوم تجربی، او را به کشف رمز زندگی می‌رساند و فرانکشتاین موفق به خلق انسان خود می‌شود. با سرهم کردن اجزای مردگان، موجودی را می‌آفریند که هیچگاه برایش نام نمی‌گذارد. تنها در چند جا با عنوان هیولا از این مخلوق یاد می‌کند. از این‌رو عنوان هیولای فرانکشتاین، برای اشاره به او در میان خوانندگان رمان، مشهور می‌شود. فرانکشتاین پس از تولد این هیولا از مخلوق خود وحشت می‌کند؛ پس او را ترک می‌کند و در نهایت کمر به نابودی‌اش می‌بندد.  هیولای فرانکشتاین برخلاف نسخه‌ای که در اقتباس سینمایی رمان، نمایش داده می‌شود، موجود بی‌مغز و ابلهی نیست. او به تنهایی یاد می‌گیرد، رشد می‌کند و بافرهنگ می‌شود. هیولای فرانکشتاین در رمان مری شلی، با ادبیات و تاریخ آشنا می‌شود، زبان می‌آموزد و به دیگران کمک می‌کند. کتاب محبوبش بهشت گمشده جان میلتون است و در زمینی که مردم به دلیل جثه و قیافه‌اش از او می‌هراسند و طردش می‌کنند، در زمینی که حتی خدایش او را بدون گفتن کلامی رها کرده، بهشت گمشده خود را می‌جوید. خشم و خشونت هیولای فرانکشتاین در رمان مری شلی، نه محصول ذات پلید او است و نه از سر بلاهت و ناپختگی. خشونت او محصول خشم بر تبعیض و طرد است، محصول رهاشدگی از سوی آفریننده‌اش. خشونت هیولای مری شلی طغیانی است در برابر آفریدگارش؛ فرانکشتاین.  به همین دلیل، رمان فرانکشتاین از مری شلی نسبت به اقتباس سینمایی‌اش بسیار جذاب‌تر و عمیق‌تر است. این رمان را بخوانید و بگویید شما در کدام طرف می‌ایستید؟ طرف مخلوقی که در جهان وانهاده شده است؟ یا خالقی که خلقتش را نیک ندید و ترسید.   6- 1984 (1984) اقتباس سینمایی 1984 به کارگردانی و نویسندگی مایکل ردفورد، یکی از آثار موفق تاریخ سینما است که با اقتباس از ادبیات و بر اساس رمانی به همین نام از نویسنده معروف انگلیسی؛ جورج اورول، ساخته شده است. در حالی که پیشتر اقتباس سینمایی دیگری نیز از این رمان در سال 1956، ساخته شده بود، مایکل ردفورد، نسخه خود را هوشمندانه در سال 1984 به روی پرده برد.  فیلم 1984 که چهره‌هایی چون ریچارد برتون، جان هرت و سوزانا همیلتون در آن ایفای نقش کرده‌اند، به ریچارد برتون تقدیم شد؛ این اقتباس سینمایی، آخرین حضور ریچارد برتون در سینما بوده است و فیلم، دو ماه پس از درگذشت این بازیگر سرشناس به نمایش درآمد. فیلم سینمایی 1984، نقدهای بسیار مثبتی دریافت کرد و نامزد دریافت جایزه بفتا برای بهترین کارگردانی هنری شد. راجر ایبرت؛ یکی از بزرگترین منتقدان فیلم و برنده جایزه پولیتزر برای نقدهایش، اقتباس سینمایی مایکل ردفورد را بسیار ستایش کرد. از نظر او، این فیلم نسبت به اقتباس‌های دیگر، بسیار عمیق‌تر به قلب تاریکی رمان نفوذ کرده و جان هرت، وینستون اسمیتی کامل و بی‌نقص را بازی کرده است. البته قطعا این اقتباس سینمایی نمی‌تواند از زیر سایه سترگ منبع اصلی آن، یعنی رمان 1984 از جورج اورول بیرون آید. رمان 1984، رمانی دیستوپیایی است که در سال 1949 توسط اریک آرتور بلر و با نام مستعار جورج اورول منتشر شد. اورول بیش از همه برای این کتاب و اثر دیگری به نام مزرعه حیوانات شناخته شده است. هر دو داستان، مضمونی به شدت سیاسی دارند و در نقد ایدئولوژی کمونیسم و توتالیتاریسم هستند.  خط داستانی رمان 1984، در لندن روایت می‌شود. اما نه آن لندنی که برای مردم آشنا است. لندن، پایتخت اقیانوسیه (اوشنیا) یکی از سه ابر قدرت جهان است و تحت حاکمیتی تمامیت‌خواه اداره می‌شود. زندگی مردم تحت کنترل و سلطه کامل دولت است و گریز از چشمان نظاره‌گر برادر بزرگ (رهبر حزب)، ممکن نیست. نظارت لحظه به لحظه و تبلیغات و پروپاگاندای مداوم، دو ابزار روانشناختی مهم حزب، برای اطمینان از وفاداری مردم است. مردمی که حتی نمی‌توانند برای ثانیه‌ای، به چیزی جز آنچه حزب حقیقت می‌شمارد، فکر کنند. اساسا در نظر حزب هم بزرگترین جرم و گناه همین جرم اندیشه است. اندیشه‌‌ای که اگر متفاوت باشد و اگر راه جور دیگر فکر کردن و تصور کردن را یاد بگیرد، بستر همه جرایم بعدی خواهد بود؛ بستر متفاوت بودن و متفاوت خواستن. شخصیت اصلی رمان 1984، مردی است 39 ساله به نام وینستون اسمیت که در لندنِ تحت حاکمیت اقیانوسیه، زندگی ‌می‌کند. مردی از اعضای غیر اصلی و پایین مرتبه حزب، با دو خصیصه مهم؛ طبعی کنجکاو و تعلق خاطر به گذشته. وینستون اسمیت، به همین دلایل مرتکب جرم اصلی می‌شود؛ جرم اندیشه. او ترسیم می‌کند؛ گذشته را و لندن را در زمانی که جهان به شکل کنونی‌اش نبود. جهانی که به سه بخش شرقاسیا، اوراسیا و اقیانوسیه تقسیم شده است. جهانی که در آن وینستون اسمیت حتی نمی‌داند آیا این شناختی که از تقسیم بندی قدرتهای جهانی دارد، درست است یا نه؟ چرا که تنها راه شناخت خود و جهان از دریچه تبلیغات و بازنمایی حزب، می‌گذرد. همه چیز به طرز اندوهناک و خفقان آوری در چنته حکومت است و حتی تاریخ همان است که نه تنها آنها می‌گویند که آنها می‌سازند و خلق می‌کنند. تاریخ مگر چیست جز ثبت رخدادها؟  جورج اورول به زیبایی در رمان 1984 دو مقوله تاریخ و زبان را در مرکز دستکاری‌های حکومت قرار می‌دهد؛ دو مقوله مهم هویتی و شناختی را که کژ، کم‌مایه و تنگ شدنش، بر ناتوانی در دگر اندیشی تاثیر مستقیم دارد. حکومت تمامیت‌خواه اقیانوسیه در رمان 1984، خوب می‌داند که دگر اندیشی راه اصلی پس زدن این ساختار است و برای جلوگیری از دگر اندیشی، چه چیزی بهتر از نابودی ابزارهای آن. رمان 1984 از جورج اورول یکی از بهترین کتاب‌های داستانی در ژانر سیاسی و علمی - تخیلی نرم است. رمانی که در میان سیل تحسین‌هایی که دریافت کرد، می‌توان به تحسین شخصیت برجسته‌ای چون برتراند راسل اشاره کرد. چسلاو میلوش شاعر لهستانی برنده نوبل ادبیات در سال 1980 که از لهستان استالینی فرار کرده بود، در کتاب ذهن اسیر خود نوشته است؛ رمان 1984 اورول حتی در پشت پرده آهنین نیز تاثیر گذاشت و برخی از اعضای حزب داخلی، مجذوب آن شده بودند. البته تعداد کمی موفق به خواندنش شدند چون هم دسترسی به آن سخت بود و هم در اختیار داشتنش خطرناک. شاید این بهترین و زیباترین تحسینی باشد که هرگز درباره کتابی گفته شده. زیرا رمان 1984 از جورج اورول درباره کتابی است که مخفیانه در حزب داخلی می‌چرخد و آن کتاب خودش بود. 1984 که مخفیانه در حزب داخلی کمونیسم می‌چرخید. رمان 1984 رمانی است که ذهنتان را تیز می‌کند و نفستان را بند می‌آورد. جورج اورول شاهکاری خلق کرده است که بی‌شک در لیست بهترین رمان‌های تاریخ است. اقتباس سینمایی آن نیز شاهکار دیگری است که به غنای فرهنگ و هنر، کمک کرده است.    7- ارباب حلقه‌ها؛ 2001-2003 از دیگر فیلم‌هایی که اقتباس از ادبیات هستند، می‌توان به سه گانه ارباب حلقه‌ها، اشاره کرد. این اقتباس سینمایی توسط پیتر جکسون کارگردان نیوزیلندی، ساخته شده است و فیلمنامه آن را فرن والش و فیلیپا بوینس به همراه پیتر جکسون نوشته‌اند.  ارباب حلقه‌ها یکی از شاهکارهای تاریخ سینما است که توانست شکوه و عظمت جهانی که در واقع جی. آر. آر. تالکین در دنیای ادبیات خلق کرده بود، به تصویر بکشد. اقتباس سینمایی ارباب حلقه‌ها با نام‌های یاران حلقه؛ 2001، دو برج؛ 2002 و بازگشت پادشاه؛ 2003، منتشر شد. از بازیگران آن می‌توان به هنرمندان شاخصی چون کیت بلانشت، اورلاندو بلوم، ایان مک کالن، میراندا اوتو و الایجا وود اشاره کرد.  این مجموعه اقتباس سینمایی، در مجموع برنده 17 جایزه اسکار از 30 نامزدی خود شد که به ویژه می‌توان به جایزه بهترین فیلمنامه اقتباسی اشاره کرد. پیتر جکسون که فیلم‌های مهم دیگری چون استخوان‌های دوست داشتنی و سه‌گانه هابیت را که هر دو نیز اقتباس از ادبیات هستند در کارنامه خود دارد، با خلق سرزمین میانه در جهان سینما، به ویژه در زمینه جلوه‌های ویژه بسیار تاثیرگذار بود و تکنیک‌های جدیدی را در سینما ابداع کرد.  اقتباس سینمایی ارباب حلقه‌ها بر اساس مجموعه رمانی به همین نام از جان رونالد روئل تالکین، فانتزی نویس انگلیسی ساخته شده است که بیشتر با نام اختصاری جی. آر. آر. تالکین شناخته می‌شود. تالکین پیش از نوشتن مجموعه رمان ارباب حلقه‌ها، رمان فانتزی دیگری به نام هابیت را برای کودکان نوشته بود. اما استقبال از آن داستان، سبب شد تا ناشر، تالکین را به نوشتن دنباله‌هایی بر رمان هابیت تشویق کند. سرزمین میانه به عنوان بخشی از جهان بزرگ آردا، این‌گونه خلق شد. جایی که رخدادهای سه‌گانه ارباب حلقه‌ها در آن می‌گذرد. البته جی. آر. آر. تالکین قصد نداشت رمان ارباب حلقه‌ها را به شکل سه‌گانه منتشر کند؛ بلکه ترجیح می‌داد به همراه رمان سیلماریلیون به صورت دو جلدی منتشر شود. اما با مخالفت ناشر، رمان سیلماریلیون کنار گذاشته شد و ارباب حلقه‌ها نیز در 3 جلد «یاران حلقه؛ 1954»، «دو برج؛ 1954» و «بازگشت پادشاه؛ 1955»، منتشر شد. رمان سیلماریلیون نیز پس از فوت جی. آر. آر. تالکین و توسط پسرش کریستوفر تالکین در سال 1977 به چاپ رسید. عنوان کتاب ارباب حلقه‌ها به آنتاگونیست داستان اشاره دارد. سائورون که شاید بتوان او را همان فرشته سقوط کرده دانست، روحی اساطیری است که در کالبد مایاها به سرزمین میانه وارد می‌شود. سائورون که به دنبال فرمانروایی مطلق بر ساکنین این سرزمین، به ویژه الف‌ها (نژادی از ساکنین سرزمین میانه با ویژگی‌هایی شکوهمند) بود، 19 حلقه قدرت به کمک الف‌های صنعتگر و باهوش ساخت و به نژادهای مختلف پیشکش کرد. سائورون، خود به تنهایی حلقه دیگری نیز ساخت. حلقه یگانه، که در آتش کوه هلاکت در سرزمین موردور ساخته شد و می‌توانست هر 19 حلقه دیگر را کنترل کند. اما حلقه یگانه با قدرت عظیمش برای قرن‌ها گم شد. تا اینکه کاراکتر بیلبو بگینز در رمان هابیت، آن را پیدا کرد.  داستان در سه‌گانه ارباب حلقه‌ها با تمرکز بر فرزندخوانده بیلبو بگینز یعنی فرودو، و دوستانش روایت می‌شود. کسانی که بر خلاف داستان‌های ماجراجویانه، نه به دنبال کشف گنجی، که در پی نابود کردن آن گنج هستند؛ حلقه.  در زمانه زندگی جی. آر. آر. تالکین، حوادث هولناک بیشماری رخ داد؛ دو جنگ در ابعاد جهانی، نسل کشی، بمباران غیر نظامیان و استفاده از سلاح‌های هسته‌ای و شیمیایی. شاید به همین دلیل است که سفر قهرمانانه کاراکترها در رمان ارباب حلقه‌ها نه یک جستجو، که یک ضد جستجو است؛ نابود کردن حلقه‌ای که قدرت بی‌پایانی دارد. جی. آر. آر. تالکین، در طرح داستانی خود، این قدرت عظیم را صرفا یک ابزار نشان نمی‌دهد که بتوان قدرتش را در راستای انگیزه‌های نیک، استفاده کرد. حلقه یگانه قدرت، کاراکتر خود را دارد. نمی‌تواند یک ابزار صرف باشد و شخصیت مالک خود را در دست می‌گیرد. تالکین در اینجا، نگرشی مدرن به مقوله قدرت دارد. قدرت تنها افشاگر شخصیت نیست، بلکه تغییر دهنده آن است. تجمع قدرت با خود فساد به همراه می‌آورد. قدرت، نیرویی تاریک در درون دارد که حتی گندالف (جادوگری نیک از نژاد مایاها) از آن واهمه دارد. چه کسی می‌تواند از اراده تاریک قدرت، در امان بماند؟ و اگر چنین است، چه طور می‌شود با انگیزه‌ای نیک از ابزارهای قدرت مخرب استفاده کرد؟ به چه قیمتی می‌توان پیش رفت؟ فرودو و یارانش باید بتوانند حلقه قدرت را نابود کنند و در این راه باید در برابر وسوسه استفاده از قدرت حلقه مقاومت کنند. رمان ارباب حلقه‌ها، تنها یک داستان فانتزی در جهانی خیالین نیست. داستانی است به غایت نزدیک به ما و درباره جهان ما. رمانی که هم باید خواند و هم اقتباس سینمایی آن را دید. هیچ کدام را از دست ندهید!   8- پرواز بر فراز آشیانه فاخته (1975) اقتباس سینمایی پرواز بر فراز آشیانه فاخته که در ایران به نام دیوانه از قفس پرید نیز شناخته می‌شود، در سال 1975 اکران شد. این اقتباس سینمایی درامی روانشناختی است که توسط کارگردان سرشناس چکی -آمریکایی میلوش فورمن ساخته شد.  پرواز بر فراز آشیانه فاخته دومین فیلم تاریخ سینما است که توانست جوایز اسکار را در هر 5 رشته اصلی آن به دست آورد؛ بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر نقش اول زن، بهترین بازیگر نقش اول مرد، بهترین فیلمنامه اقتباسی. این فیلم با بازی درخشان جک نیکلسون و لوئیس فلچر، نیز در فهرست ملی کتابخانه کنگره آمریکا ثبت شد. میلوش فورمن درباره اقتباس سینمایی پرواز بر فراز آشیانه فاخته، در سال 2012 نوشت: این فیلم برای من فقط ادبیات نبود. بلکه زندگی واقعی بود. زندگی‌ای که از زمان تولدم در سال 1932 تا سال 1968 در چکسلواکی زیستم. حزب کمونیست، پرستار رچد من بود و به من می‌گفت چه کار می‌توانم بکنم و چه کار نمی‌توانم بکنم. چه چیزی اجازه دارم بگویم و چه چیزی اجازه ندارم. کجا اجازه دارم بروم و کجا اجازه ندارم. حتی چه کسی بود یا نبودم.  اقتباس سینمایی پرواز بر فراز آشیانه فاخته، بر اساس رمانی به همین نام ساخته شد که کن کیسی در سال 1962 نوشت. کن کیسی به عنوان چهره‌ای پادفرهنگ ارزیابی می‌شود که خود را رابطی میان نسل بیت دهه 1950 و هیپی‌های 1960 قلمداد می‌کرد. بسیاری از منتقدین بر این باورند که ریشه این رمان به سال‌های کار کردنش در آسایشگاهی روانی برمی‌گردد؛ جایی که همدردی او با این بیماران برانگیخته شد. داستان رمان پرواز بر فراز آشیانه فاخته در بیمارستانی روانی در ایالت اورگن آمریکا روایت می‌شود. این رمان نگاهی می‌اندازد به ساختارهای قدرت در نهادها و با رویکردی انتقادی به فرایندهای درمانی روان‌پزشکی و رفتاردرمانی، نزدیک می‌شود.  برخلاف اقتباس سینمایی پرواز بر فراز آشیانه فاخته، داستان رمان، از نگاه چیف برامدون که چیف برام لقب گرفته، روایت می‌شود. چیف برام؛ بیمار قوی هیکل دو رگه سرخپوست-سفیدپوستی است که وانمود به کر و لالی می‌کند. گویی نه متوجه اطراف است و نه می‌تواند حرف بزند. از این‌رو چیف برام به اسرار زیادی در این بیمارستان روانی شوم پی برده. شخصیت شرور داستان پرواز بر فراز آشیانه فاخته، پرستاری خشک و منضبط به نام رچد است که با منکوب کردن بیماران و کارکنان و شرمسار کردن آنها، همه چیز را تحت کنترل خود دارد. پرستار رچد، همچنین به نام پرستار بزرگ شناخته می‌شود که یادآور برادر بزرگ، در رمان 1984 و ادبیات سیاسی حول این اصطلاح است. پرستار رچد، یکی از بزرگترین شخصیت‌های شرور تاریخ سینما است و در سال 2003، به انتخاب بنیاد فیلم آمریکا در رتبه پنجم منفورترین شخصیت‌های تاریخ سینما، رتبه‌بندی شد. زنی که ویژگی‌های شخصیت‌های شرور دیگر را ندارد، اما بدخواهی عمیقی پشت نگاه سرد و خشکش نهفته است. رمان پرواز بر فراز آشیانه فاخته، با آمدن شخصیت اصلی داستان؛ رندل مک مورفی پیش می‌رود. مک مورفی، از کهنه سربازان جنگ کره است. او که درواقع مجرم است و برای فرار از مجازات اصلی، به امتحان کردن آسایشگاه بیماران روانی روی آورده، شخصیتی پرانرژی و رام نشدنی دارد. روشن است که مک مورفی چموش، در برابر سیستم غیرمنعطف و سخت گیرانه پرستار رچد، قد علم می‌کند و جدالی شورانگیز، میان اعمال سلطه و حفظ فردیت شکل می‌گیرد. رمان پرواز بر فراز آشیانه فاخته به قلم کن کیسی، از رمان‌های عمیق و تامل‌برانگیزی است که اقتباس سینمایی آن را هم باید دید. در این لیست به مناسبت روز سینما، به بررسی 8 تا از مهم‌ترین شاهکارهای تاریخ سینما که اقتباس از ادبیات هستند پرداختیم. اما روشن است که فهرست این اقتباس‌های سینمایی همچنان ادامه دارد. شما کدام آثار سینمایی را می‌شناسید که اقتباس دلپذیر و قابل ستایشی از جهان ادبیات هستند؟  به قلم "قاصدک حسینی"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

چگونگی تشکیل مدافعان حرم در واکنش به حمله گروه‌های تندرو تکفیری به سمت حرم حضرت زینب (س)، مدافعان حرم شکل گرفتند.10 اردیبهشت 1392 شمسی، گروه تروریستی تکفیری جبهه النصره شاخه القاعده در سوریه، علاوه بر نبش قبر حجر بن عدی، تهدید به تکرار این اقدام در حرم حضرت زینب (س) کرد. سید حسن نصرالله، در اولین واکنش‌ها، ضمن آنکه حمله به حرم حضرت زینب را دارای پیامد‌های بسیار خطرناک دانست، از کسانی سخن گفت که در حال دفاع از حرم حضرت زینب هستند و در این راه به شهادت‌ می‌رسند. پیش از نبش قبر حجر بن عدی، در3 شهریور 1391ش،  مزار محسن بن حسین (ع) در منطقه المشهد حلب در سوریه، مورد حمله نیرو‌های مخالف دولت سوریه قرار گرفته بود، پس از آن بود که گروه‌هایی برای جلوگیری از تکرار این اقدام درباره حرم سکینه دختر امام حسین (ع)، اقدام به دفاع از آن کردند. تشکیل تیپ ابوالفضل العباس در عراق و اعزام به سوریه برای دفاع از حرم حضرت زینب (س) هم اقدامی بود که در بهمن 1391 رخ داد، همزمان گروه‌هایی نیز در ایران تشکیل و اعزام شدند. اما استفاده از عبارت «مدافعان حرم»، اواخر اردیبهشت 1392 در رسانه‌های ایرانی و فارسی‌زبان رایج و وارد ادبیات اجتماعی ایران شد.  مدافعان حرم در ادبیات ایران چند سال بعد از حضور ایران در سوریه و نامیدن شهدای آن خطه به نام مدافعین حرم، فصلی جدید در میان کتاب‌های دفاع مقدس باز شد. فصلی که نه تنها به بیان خاطرات این شهدا و خانواده‌هایشان، که به معرفی ایدئولوژی‌ داعش و چگونگی آغاز جنگ و حتی مبارزه با آنها  نیز می‌پردازد. سال 1394 و 1395 آغاز چاپ و انتشار کتاب‌های مربوط به شهدای مدافع حرم است. کتبی که بیشتر به خاطرات شهدا و خانواده‌های آنها پرداخته است. کتاب‌های منتشرشده در آن سال‌ها آغاز به کار فصل جدید ادبیات مقاوت بود و توانست راه انتشار بیشتر آنان را باز کند، به گونه‌ای که کتاب‌های خاطرات مدافعین حرم در سال 96 بیش از سال 95 بود و توانست بخش بیشتری از کتاب‌های ادبیات مقاومت را به خود اختصاص دهد، کتاب‌هایی که به خاطرات و روایت‌های خانوادگی و دوستانه از شهدای مدافعین حرم می‌پردازد و با گذشت سال‌ها بیشتر و بیشتر منتشر شده و توانسته در سبد فرهنگی خانواده‌ها جای خود را در کنار سایر کتاب‌ها باز کند. در این یادداشت سعی کرده‌ایم به معرفی برترین کتاب‌های مدافعین حرم و خاطرات خانواده‌هایشان بپردازیم که در این سال‌ها از زوایایی  مختلف به زندگی مدافعین حرم پرداخته‌اند. بهترین کتاب های شهدای مدافع حرم 1- خداحافظ سالار یکی از برترین کتاب‌های مدافعین حرم میان مخاطبان، کتاب «خداحافظ سالار» نوشته حمید حسام و از اولین‌‌ زندگی‌نامه‌های شهدای مدافع حرم است که در 448 صفحه چاپ و توسط انتشارات 27 بعثت در سال 1396 منتشر شده است. کتاب از سال 90 و بحران دمشق که در آستانه‌ سقوط قرار داشت، آغاز می‌شود و با بازگشت و تداعی خاطرات دوران کودکی همسر شهید در دهۀ 40 ادامه می‌یابد و در این رفت و برگشت زمانی، وقایع اتفاق افتاده در سوریه برای ما بهتر و روشن‌تر بیان می‌شود، کتابی که حاصل 44 ساعت گفت‌وگو با همسر شهید است و نوع روایت داستانی، هیچ دخل و تصرفی در آن وارد نکرده است. بخشی از کتاب به خاطرات و نقش شهید در تأسیس سه لشکر سپاه در سال‌های دفاع مقدس و مأموریت‌های متعدد شهید از جمله حضور در آفریقا و در نهایت دفاع از حرم اهل بیت در سوریه می‌پردازد،  همه این‌ها در کنار شنیدنی‌های قصۀ حرم و مقابله با تکفیری‌ها در این کتاب آورده شده است. نثر کتاب نه آن‌قدر پیچیده و نه بیش از اندازه سطحی است، اما چه می‌شود که خواننده در آخر داستان زندگی یک شهید، غافل‌گیر و ناراحت می‌شود؟ برای دانستن جواب این پرسش، چه راهی بهتر از خواندن کتاب...! بخشی از کتاب خداحافظ سالار «می‌دونید اینا کی ان؟ منتظر بودیم که بگوید تک‌نیراندازهای جیش‌الحر یا یک گروه مسلح دیگر هستند اما به جای این اسم‌ها گفت: اینا باقی‌مونده‌های لشکر عمر سعد و شمرن! امروز قناصه دست‌شون گرفتن و می‌خوان خودشون رو برسونن به حرم! حتی اسم گردان تک‌تیراندازشون رو هم گذاشتن گردان حرمله!»   2- حاج قاسمی که می شناسم یکی از برترین کتاب‌های مدافعین حرم و البته پرفروش‌ترین‌ها میان مخاطبان، کتاب «حاج قاسمی که می‌شناسم» خاطرات علی شیرازی است که به اهتمام سعید علامیان در 168 صفحه نوشته شده و توسط انتشارات خط مقدم در سال 1400 چاپ و منتشر شده است. کتاب‌ از دوران جنگ و حضور علی شیرازی به‌ عنوان یکی از نیروهای سردار شهید حاج قاسم سلیمانی آغاز می‌شود، آشنایی‌ای که از سال 1361 طی عملیات فتح المبین آغاز می شود و تا فعالیت‌های حجه‌الاسلام شیرازی در کنار شهید سلیمانی در نیروی قدس ادامه می‌یابد. شهریور 1390 آقای شیرازی به خواست سردار سلیمانی مسئول نمایندگی ولی‌فقیه در نیروی قدس می‌شود و این همکاری هشت سال طول می‌کشد، سال‌هایی که به گفتۀ حجه‌الاسلام همانند روزهای جنگ، سرباز سردار سلیمانی بوده است. کتاب که حجت الاسلام علی شیرازی به بیان خاطراتش از 38 سال آشنایی با سردار سلیمانی پرداخته، از 12 فصل تشکیل شده و از دوازده وجه به زندگی و شهادت سردار پرداخته است. نویسنده به شکل جذاب و گیرایی ابعاد مختلفی از زندگی شهید را بیان کرده و حساسیت‌های ایشان، سلوک و گرایشات مذهبی و سیاسی و حتی سیر تکامل روحی ایشان را در قالب خاطراتی از او بیان می‌کند. بخشی از کتاب حاج قاسمی که می شناسم «آن روز که آقا نشان ذوالفقار را به سینه‌ سردار سلیمانی زدند، یکی از بهترین روزهای زندگی‌ام بود. نه من، همه رفقایش از این اتفاق خوشحال بودند؛ جز او که راضی نبود بین او و بقیه فرماندهان تمایزی داشته باشد. ابتدا زیر بار نمی‌رفت. وقتی اصرار شد، شرط کرد که خبری نشود. پس از آن که نشان را گرفت، به او گفتم این مدال مربوط به شما نیست؛ متعلق به جبهه‌ مقاومت است!»   3- خاتون و قوماندان شاید در ابتدای امر و با دیدن عنوان، اصلاً به ذهن نیاید که برای شهداست، عنوانش بیشتر به رمان‌های تاریخی می‌ماند، اما با در دست گرفتن کتاب و پیش‌ رفتن در آن، متوجه می‌شویم مربوط به یکی از شهدای مدافع حرم از افغانستان است که سال‌ها ساکن ایران بوده است. کتاب توسط مریم قربان‌زاده در 182 صفحه نوشته و انتشارات ستاره‌ها آن را چاپ و منتشر کرده است، کتابی که مزین به تقریظ رهبری و یکی از برترین کتاب‌های مدافعین حرم میان مخاطبان است. مریم قربان‌زاده در کتاب «خاتون و قوماندان» زندگی ام‌البنین حسینی همسر شهید علیرضا توسلی (ابوحامد) فرمانده لشکر فاطمیون را به تصویر کشیده و زندگی او را در برهه‌های مختلف نشان داده است. در لابه‌لای خاطرات گفته شده توسط همسر شهید، مخاطب با زندگی مهاجران افغانستانی و سختی‌ها و مشکلات آنها آشنا می‌شود و از صبوری و تلاش چنین زنانی شگفت‌زده. از دیگر نکات قابل توجه در زندگی خانم حسینی این است که به وضوح می‌توان دریافت، داشتن حتی یک مهارت کوچک چگونه می‌تواند در پیش‌بردن زندگی مؤثر و راه‌گشا باشد. این کتاب با روایتی ساده و بیانی روان، زندگی پرفراز و نشیبی را پیش روی مخاطب می‌گشاید. «خاتون و قوماندان» به جهت ترسیم هنرمندانه سبک زندگی شیعه افغانی با زبانی شیرین بی‌نظیر است و از جهت بیان مشکلات و مشقات جامعه مهاجر قابل تأمل و از جهت درک وجود چنین پهلوانانی در جبهه اسلام سبب افتخار. بخشی از کتاب خاتون و قوماندان «ستون خانه شد جای ثابت علیرضا. همیشه همان‌جا می‌نشست و لم می‌داد و پیاله تخمه را به سرعت برق تبدیل به تلی از پوست می‌کرد. اجازه می‌داد بچه‌ها از سروکولش بالا بروند و دورِ ستوت چرخ بزنند و بدوند و از لابه‌لای دست و پا و سر بچه‌ها اخباری ببیند یا فوتبالی تماشا کند و من داخل آشپزخانه این صحنه نادر را ببینم. تصویری که هرچند ماه یک‌بار در زندگی من به نمایش درمی‌آمد و با تمام وجودم حس می‌کردم یک خانواده‌ایم؛ یک پدر لمیده، بچه‌های پرسروصدا، تلویزیون روشن، کاسه تخمه و من هم دستم به آرد و خمیر که برای شام بولانی سرخ کنم و گرم گرم سر سفره بگذارم. علیرضا چه بود و چه نبود ستون خانه‌مان بود.»   4-اسم تو مصطفا‌ست کتاب «اسم تو مصطفاست» یکی از برترین کتاب‌های مدافعین حرم، زندگی نامه داستانی شهید مصطفی صدرزاده، به روایت سمیه ابراهیم‌پور (همسر شهید) نوشته راضیه تجار و توسط انتشارات روایت فتح منتشر شده است. نویسنده در این کتاب که تقریظ رهبری را نیز دارد، سعی کرده زندگی شهید را متفاوت از روند سایر کتاب‌های اینچنینی به تصویر یکشند، روایت عاشقانه‌ای از زبان همسر شهید که دائماً درزمان گذشته و حال، رفت و آمد می‌کند و با نثری دلنشین از عشق، تعهد و باور می‌گوید. شهید صدرزاده از جمله شهدای معروف مدافع حرم حضرت زینب است که حیات و شهادتش با روز تاسوعا گره خورده است، کسی که در چهارسالگی و بر اثر اتفاقی در زوط تاسوعا، مادر او را نذر صاحب آن روز می‌کند تا زنده بماند و خدمت کند، تا اینکه در نهمین اعزام به سوریه و روز تاسوعا به شهادت می‌رسد. شهیدی که بسیاری او را به نام «سید ابراهیم» می‌شناسند، با توانایی‌های فوق‌العاده و صلابتی کم‌نظیر در میدان‌های نبرد، اما در این کتاب نویسنده مخاطب را کنار همسر او می‌نشاند و از زندگی عاشقانه او می‌خواند، یک عاشقانۀ آرام از شمال تا جنوب که ساده و صمیمی اما پرماجراست. بخشی از کتاب اسم تو مصطفا‌ست «تو یک ماه از من کوچک‌تر بودی و این آزارم می‌داد، طوری که همان جلسۀ اول خواستگاری از پس چادری که جلوی دهنم گرفته بودم، به مامانم گفتم: بگو من یه ماه بزرگترم. مادرت شنید و گفت: اینکه چیز مهمی نیست! راست می‌گفت، چیز مهمی نبود، چون تو روزبه‌روز از من بزرگ‌تر شدی، آن‌قدر که دیگر در پوست خودت نگنجیدی، پوست ترکاندی و ششدی یکپارچه ماه، ماه شب چهارده.»   5- دلتنگ نباش کتاب دلتنگ نباش؛ جلد چهاردهم از مجموعه مدافعان حرم و نوشته زینب مولایی است که در 378 صفحه نوشته و انتشارات روایت فتح آن را به چاپ رسانده است. کتاب که مورد تقریظ رهبری نیز واقع شده و یکی از برترین کتاب‌های مدافعین حرم است، فرازهایی از زندگانی شهید مدافع حرم، روح الله قربانی و حاصل مصاحبه های مؤلف با همسر شهید و نزدیکان ایشان است و از لابه‌لای ورق‌هایش بوی دلتنگی به مشام می‌رسد. کتاب که از زبان دانای کل برای مخاطب تعریف می‌شود، از زمان ازدواج شهید تا زمان شهادت ایشان است، شهیدی که در روز برگشت به ایران پس از مأموریتی 57 روزه و جلوی در مقر به شهادت رسیده است. نثر کتاب روان و خواندنی است و مخاطب از خواندن کتاب خسته نمی‌شود.  شهید قربانی نمونه‌ای برای ایرانیان از غیرت و از شجاعت است، از همه مهم‌تر اینکه در هنگام خواندن زندگی شهید، کسی را می‌بینیم که توانسته از غم برای خود سکوی پرتابی در مسیر سیر و سلوک استفاده کند. بخشی از کتاب دلتنگ نباش دو گلبرگ از لای کتاب بیرون افتاد. زینب عادت داشت گل‌هایی که روح‌الله برایش می‌گیرد را پرپر کند و لای کتاب خشک کند. در یکی از نبودن‌های روح‌الله وقتی دلتنگش شده بود، روی یکی از گلبرگ‌ها نوشت:«آنچنان مهر توأم در دل و جان جای گرفت/که اگر سر برود، از دل و از جان نرود» این گلبرگ را خودش نوشته بود، اما جریان گلبرگ دوم را نمی‌دانست. آن را برگرداند، دست‌خط روح‌الله را شناخت که روی گلبرگ نوشته بود: «عشق من! دلتنگ نباش..»   6- سربلند یکی از شهدای مدافع حرم، شهید حججی است که به دلیل آن‌گونه اسارت و شهادت، نه تنها در ایران، بلکه در بسیاری از کشورها معروف شد و کتاب «سربلند» روایتی از این شهید بلندمرتبه است که نسخه چاپی و الکترونیک آن به همت انتشارات شهید کاظمی و به قلم محمدعلی جعفری در سال 1397 و در 368 صفحه، نوشته و منتشر شده است، کتابی که یکی از برترین کتاب‌های مدافعین حرم است. کتاب زندگی‌نامه نیست، بلکه شامل روایت اطرافیان شهید تا شهادت اوست، البته که روایات منسجم تنظیم شد‌ه‌اند. روایات خانوادگی، تخصیلی، جهادی، کاری و مبارزه از هم تفیکیک شدند و به تربیت ارائه می‌شوند تا نظم فکری مخاطب به هم نریزد. این اثر مخاطب را با ابعاد مختلف شخصیتی شهید آشنا می‌کند؛ ابعادی از زاویه دید خانواده، دوستان و همرزمان، روایت‌هایی  به زبان دوستان و نزدیکان و آنهایی که چندصباحی را با محسن بوده‌اند، در کنار محسن زیسته‌اند و با اشک‌ها و لبخندهایش گریسته یا خندیده‌اند. کتاب همچنین شامل اسناد، تصاویر و دلنوشته‌های شهید حججی نیز است. برای این شهید کتاب‌های مختلفی نوشته شده که به اذعان بسیاری، کناب «سربلند» کامل‌ترین کتاب نوشته شده برای اوست، کتابی که شامل 52 روایت و بخش‌ است، روایت‌هایی کوتاه و بلند از جریاناتی که بیشتر از زبان دوستان شهید روایت شده‌اند. بخش‌هایی از کتاب سربلند «جوجه‌رنگی‌ام لِه‌ولَوَرده و بی‌جان افتاده بود روی زمین. داشت می‌مرد. نوکش کج شده بود. چشم‌هایش را باز نمی‌کرد. هی می‌لرزید و می‌پرید بالا. من اشک می‌ریختم و داد می‌زدم سر محسن. هفت‌هشت‌ساله بودیم؛ شاید کمی بیشتر یا کمتر. تابستان‌ها جوجه می‌گرفتیم و سرمان بهشان گرم می‌شد. آن روز هم با محسن جوجه‌هایمان را برده بودیم توی کوچه. دوست محسن پایش را گذاشته بود روی جوجه‌ام و من از چشم او می‌دیدم. محسن نگاهی کرد به من، نگاهی به جوجه. رفت و یک آجر برداشت و آورد کوبید توی سر جوجه. چشم‌هایم را بستم و جیغ زدم. یک‌بند بدوبیراه می‌گفتم. آمد از دلم درآورد. گفت: «داشت زجر می‌کشید.‌ کشتمش تا اذیت نشه.»   7- برای زین ‌اب کتاب «برای زین ‌اب» روایت خاطراتی از زندگی شهید محمد بلباسی، یکی از شهدای مدافع حرم است که در منطقه «خان‌طومان» سوریه حین مبارزه با تروریست‌های تکفیری به همراه دیگر همرزمانش به درجه رفیع شهادت نائل شد. کتاب که از برترین کتاب‌های مدافعین حرم است، توسط سمیه اسلامی در 392 صفحه نوشته و انتشارات شهید کاظمی آن را سال 1398 منتشر کرده است. محمد بلباسی طلایه‌دار حرکت‌های جهادی بسیاری چون سفرهای راهیان نور، اردوهای جهادی، احیای هفت تپه، تشکیل صندوق خیریه، برپایی یادواره‌های شهدا و تلاش در عرصه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی بود، احساس تکلیف در دفاع از حریم حضرت زینب کبری(س) او را به میدان جهاد و مبارزه با تکفیری‌ها سوق داد. عاشقانه پذیرفت، عاشقانه وارد میدان شد و عاشقانه دفاع کرد و سرانجام در هفدهم اردیبهشت سال 1395 در جبهۀ خان‌طومان به آرزویش رسید و «عندَ رَبِّهم یُرزَقون» شد. کتاب حاصل قریب به 160 ساعت مصاحبه و روایت هفتاد و یک راوی است. نویسنده در قالب روایات سعی کرده تا جایی که می‌تواند محمد را بشناسد و برای این شناساندن، سعی داشته مستند بنویسد، به همین دلیل راوی هر روایت در ابتدا ذکر شده است. خاطرات در چهار فصل دسته‌بندی شده است؛ فصل اول، مربوط به زندگی شخصی و خانوادگی شهید است. فصل دوم، به اتفاقات مربوط به بسیج دانشجویی و کارهای جهادی شهید می پردازد. فصل سوم، دریچه‌ای رو به فعالیت‌های راهیان نور حاج محمد برای خواننده می‌گشاید و در نهایت فصل چهارم، درمورد سفر به سوریه و شهادت شهید محمد بلباسی است.  بخشی از کتاب برای زین ‌اب «بعضی شب‌ها در حیاطِ روبه‌روی حرم می‌نشستیم و باهم درس‌های کلاس اخلاق را مباحثه می‌کردیم. به من می‌گفت: «از امام چیزهای دنیایی نخواه! کم هم نخواه! بگو آقاجان، معرفت خودِت رو به من بده» ! آن‌قدر دوستش داشتم که هرچه می‌گفت برایم حجت بود. چشمانم را بستم و همین‌ها را تکرار کردم. یک‌دفعه یاد چیزی افتادم و گفتم: «راستی محمد! همه از اینجا برای خودشون کفن خریدن. ما هم بگیریم و بیاریم حرم برای طواف!» طفره رفت و گفت: «ای بابا! بالاخره وقتی مُردیم، یه کفن پیدا می‌شه ما رو بذارن توش» .اصرار کردم که این کار را بکنیم. غمی روی صورتش نشست. چشمانش را از من گرفت و به حرم دوخت. گفت: «دو تا کفن ببریم، پیش یه بی‌کفن؟»   8- خانه ای با عطر ریحان کتاب «خانه ای با عطر ریحان»، از برترین کتاب‌های مدافعین حرم، روایتی داستانی از خاطرات شهید روحانی مدافع حرم، محمدهادی ذوالفقاری است که از سوی الناز نجفی مصاحبه و تدوین و در 332 صفحه نوشته شده و انتشارات خط مقدم آن را به چاپ رسانده است. کتاب که در 10 فصل نوشته شده، خاطرات کودکی تا شهادت محمدهادی ذوالفقاری را می‌گوید. اطلاعات آمده در این کتاب، برگرفته از صحبت‌های خواهر شهید و کامپیوتر شخصی اوست که نویسنده توانسته آن‌ها را با روایتی داستانی به مخاطب بنمایاند. محمدهادی، سومین فرزند خانواده ذوالفقاری بود و در شب جمعه، 13 بهمن 1367، مصادف با شهادت امام هادی(ع)، به‌دنیا آمد و به‌ همین دلیل، نامش را هادی گذاشتند، با رسیدن به دوران دبیرستان ترک تحصیل می‌کند اما با اتفاقاتی دوباره به سمت درس و تحصیل بازمی‌گردد و این‌بار برای خواندن دروس پایش به حوزه  نجف می‌رسد. اما اینکه چگونه در سال 1393 پایش از حوزه علمیه نجف به سامرا و شهادت رسید را، باید در کتاب «خانه ای با عطر ریحان» یافت، آنجاست که می‌توان با خصوصیات اخلاقی و رفتاری این شهید عزیز بیشتر و بیشتر آشنا شد. بخشی از کتاب خانه ای با عطر ریحان «انتحاری خودش را به یک ساختمان رساند.خودم را داخل ساختمان انداختم، .بعد از مدتی گلوله هایم تمام شد. بی‌سروصدا از ساختمان خارج شدم تا خشاب اسلحه‌ام را پُرکنم. بعد از مدت کوتاهی به سمت ساختمان دویدم، اما قبل از داخل شدن، صدای مهیب انفجار گوش‌هایم را پر کرد و باعث شد بی‌اختیار به گوشه‌ای پرتاب شوم. به خودم آمدم، چشم‌هایم هنوز خوب نمی‌دید. توی ساختمان رفتم. دیوارهای داخلی تا نیمه خراب شده بود،.با دیدن خون‌های پاشیده شده روی در و دیوار و بدن‌های پاره پاره شده چند نفر از رزمنده‌های عراقی، آه از نهادم بلند شد.»   9- پاییز پنجاه سالگی کتاب «پاییز پنجاه سالگی» خاطرات مریم جمالی است. قصه زندگی و خاطرات یکی از شهدای مدافع حرم از زبان همسرش. نه که فکر کنید شخصیت اصلی کتاب مشابه سایر شهدای مدافع، جوان باشد! نه. میانسالی است که در دفاع مقدس، جنگ هشت ساله چند پیراهن با موشک‌ها و خمپاره‌ها بیشتر از باقی پاره کرده و حتی موجی شده. اما باز کنار نکشیده است. کتابی خوش‌دست و جلدی زیبا و از برترین کتاب‌های مدافعین حرم که توسط فاطمه بهبودی در 168 صفحه نوشته شده و در سال 1398 توسط انتشارات خط مقدم منتشر شده است. راوی از خاطرات دور و نزدیک می‌گوید، از خاطرات ابتدای ازدواج و اینکه چطور ازدواج کرده تا نبودن محمد برای تولد فرزندانش و این‌ها همه، سختی زندگی‌شان را نشان می‌دهد، اما همین مریم خانم که به خاطر ازدواج، از درس و دانشگاه بازمانده، تازه بعد از اتمام جنگ و بیش‌تر ماندن محمد در خانه، تازه دستش می‌آید او چه غذایی را بیشتر دوست دارد! بعد از دوسال زندگی مشترکِ دور از هم شاید خوانده باشید در خاطرات سردار عزیزمان، قاسم سلیمانی که برای مقابله با اشرار استان کرمان کارهای بزرگی انجام داده‌اند. یکی از همان افرادی که حاج قاسم آنها را مامور به رفسنجان کرده بود، همین محمد جمالی بود. حاج قاسم بعدها هم، محمد را با خود می‌برد؛ از سوریه و شامات تا بهشت. بخشی از کتاب پاییز پنجاه سالگی «روزی شهید خیلی خوشحال بودند طوری که برای همسرشان هم این حد از خوشحالی تاز‌گی داشت؛ وقتی همسرشان از شهید علت این حد از مسرت و ‌شادابی را سوال می‌کنند، شهید جمالی می‌فرماید که امروز از سردار شنیدم که به من گفت : تو امروز شهید می‌شوی...»   10- یک روز بعد از حیرانی کتاب «یک روز بعد از حیرانی» زندگی‌نامه داستانی شهید مدافع حرم محمدرضا دهقان امیری، نوشته فاطمه سلیمانی ازندریانی می‌باشد که در 296 صفحه توسط انتشارات شهید کاظمی به چاپ و نشر رسیده است. در این کتاب که از برترین کتاب‌های مدافعین حرم است، سرگذشت شهید محمدرضا دهقان امیری را از زبان خانواده، دوستان، نزدیکان و همرزمانش می‌شنوید. این کتاب از چند بخش تشکیل شده است؛ محمدرضا دهقان امیری به روایت خانواده و محمدرضا دهقان امیری به روایت دوستان. کتاب، داستان زندگی‌ یک شهید دهه هفتادی است که با زاویه و لحن متفاوت‌تری نسبت به دیگر آثار شهدای مدافع حرم و با کمک خانواده، دوستان و همرزمان این شهید بزرگوار نوشته شده و نویسنده توانسته اثری خلاقانه و جذاب به رشته تحریر درآورد. کتاب از زمان کودکی شهید دهقان امیری آغاز می‌شود و بعد از شرح دوران مدرسه، دانشگاه و خصوصیات اخلاقی‌اش به شهادت او ختم می‌شود. کسی که به عنوان بسیجی تکاور راهی دفاع از حرم حضرت زینب شده و در روزهای اخر ماه محرم در حومه حلب شهید می‌شود. بخش‌هایی از کتاب یک روز بعد از حیرانی «تو محل دفنت رو خیلی قبل‌تر انتخاب کرده بودی. همون موقع که مامان فاطمه رو از میون جمعیت بیرون کشیده بودی و گفته بودی من رو اینجا دفن کنید. اون لحظه هم شک ندارم که بدون تأمل و حتی لحظه‌ای ترس از مرگ جلوی قسمت مربوطه نوشتی، چیذر. چه خوش‌اشتها هم بودی؛ دل قرصی هم داشتی. شک نداشتی که تا ابد همون جا آروم خواهی گرفت. تو منتظر رفتن بودی و جواز رفتن صادر شده بود. بالاخره بر بال آرزوهات سوار شدی و پرواز کردی به سمت حرم ائمه سادات.»   11- جای من اینجاست کتاب جای من اینجاست نوشته فریبا انیسی یک مستند روایی از زندگی شهید حاج سیدحمید تقوی فر است که در سال 1393 به دست داعش شهید شد. فریبا انیسی در کتاب جای من اینجاست که یکی از برترین کتاب‌های مدافعین حرم است، داستان زندگی و فعالیت‌های شهید را به صورت یک مستند روایی نوشته و توسط انتشارات روایت فتح منتشر شده است. سید حمید تقوی‌فر در سال 1338 در اهواز متولد شد. کسی که در سال‌های جنگ بین ایران و عراق از فرماندهان سپاه پاسداران بوده و بعد از اتمام جنگ نیز، فرماندهی قرارگاه رمضان را برعهده داشته است.   شهید تقوی‌فر در سال 1393 در نزدیکی شهر سامرا از پهلو مورد اصابت قرار گرفت و شهید شد. فریبا انیسی در کتاب جای من اینجاست زندگی شهید حمید تقوی‌فر را از دوران کودکی، تا بزرگسالی و شهادت نوشته است. او اطلاعات کتاب را در مصاحبه‌ای که با ایشان قبل از شهادتشان داشت، به دست آورده و بعد از تائید نهایی خانواده‌ او و سرداران سپاه، کتاب را منتشر کرد. بخش‌هایی از کتاب جای من اینجاست «راهپیمایی‌ها از مرکز شهر، چهارراه پهلوی شروع می‌شد. مقر پلیس و مرکز جنگ و گریزها آنجا بود. مادرش روبه خیر، در جریان این مسائل نبود، اما اهالی روستا که حمید را در تظاهرات دیده بودند، خبر آوردند که؛ مگر پسرتان را نمی‌خواهید؟ چرا جلویش را نمی‌گیرید؟ می‌زنند می‌کشندش... و مادر و پدرش در حد تذکر به او می‌گفتند،  حمیدجان مواظب باش کار ندهی دست خودت....»   12- منتصر خواندن زندگی شهدا به خصوص شهدای مدافع حرم همیشه برای مخاطبین این حوزه جذاب بوده است، جذابیتی که با معرفی شهیدی از ملیتی متفاوت از ما، می‌تواند بیشتر و بیشتر باشد، تفاوتی که در کتاب «منتصر» به چشم می‌خورد، کتابی که در زمره برترین کتاب‌های مدافعین حرم قرار می‌گیرد، توسط‌ یوسف سرشار ترجمه و نشر سوره مهر آن را در 302 صفحه به چاپ رسانده است. کتاب «منتصر» نوشته‌ غیداء ماجد، اثری در حوزه‌ ادبیات مقاومت است که به سرگذشت یکی از پرچم‌داران حزب‌الله لبنان، شهید محمدحسین جونی اختصاص یافته است. این شهید مدافع حرم که یکی از شهدای جوان حزب‌الله به‌شمار می‌رود، در سال 1394 و در سن 26 سالگی به درجه‌ رفیع شهادت نائل شد. جوانی تحصیل‌کرده که قرار بود برای اخذ مدرک دکترا در یکی از دانشگاه‌های انگلستان ادامه تحصیل دهد. او پدر یک دختر بود و زندگی مرفهی داشت، اما چشم خود را روی زرق و برق دنیا بست و جهاد را انتخاب کرد و در این معامله با خدا، منتصر حقیقی شد. کتاب منتصر شامل 50 روایت کوتاه و خاطره از دوستان و آشنایان نزدیک شهید محمدحسین جونی است که همراه با برخی از عکس‌های او و همرزمانش در موقعیت‌های گوناگون به انتشار رسیده است. روایات کتاب از تولد او آغاز شده و تا زمان شهادت و حتی پس از آن ادامه می‌یابند. پدر، مادر، خواهر، برادران و دوستان شهید جونی از جمله افرادی هستند که خاطرات و حکایات آن‌ها در کتاب منتصر آمده است. «شاخه‌اش در آسمان است»، «صدقه‌ پنهانی»، «موکب پابرهنگان»، «ای کاش نرفته بودم»، «زیباترین گل»، «پیراهن یوسف» و «با یاد تو دلم زنده شد»، عنوان برخی از روایاتی هستند که در کتاب خواهید خواند. بخشی از کتاب منتصر «ناگهان همه چیز از صفحه ذهنم پاک شد و یاد جملات آن روز محمد افتادم که می‌خواست مرا از ترک تحصیل منصرف کند: «گاهی یک نفر برای اولین بار در نگهبانی یا حمله شرکت می‌کند و به افتخار شهادت نائل می‌شود، همه چیز دست خداست. آنچه آن روز اتفاق افتاده بود، ترجمه راستین حرف‌های او بود. این من بودم که در خط مقدم و به عنوان عضوی از گروه پیشرو رزمندگان می‌جنگیدم و در میدان خطر و شهادت بودم؛ در حالی که او در خط پشتی بود و وظیفه‌اش پیشتیبانی از نیروهای پیشرو که برای اولین بار در یک عملیات شرکت می‌کرد؛ اما... اما خداوند متعال او را برگزید و نه ما را و آن تنها موشکی که دشمن در اختیار داشت و شلیک کرد هدفش محمد بود نه دیگران.»   به قلم "طاهره راهی"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

کتاب و کتابخوانی و میزان گرایش به مطالعه، امروزه یکی از شاخص‌های توسعه به شمار می‌رود. از آنجا که تاریخ هیچ تمدنی خالی از کتاب و کتابت نبوده ‌است، همه فرهنگ‌ها با کتاب آغاز می‌شوند و با کتاب رشد می‌کنند. رهبر انقلاب نیز توجه ویژه‌ای به کتاب و کتاب‌خوانی دارند. یکی از دغدغه‌های رهبری فرهنگ و ادبیات است و در نگاه ایشان کتاب و کتاب‌خوانی باید یکی از ارکان زندگی خانواده‌ها و جامعه اسلامی باشد. ایشان درباره اهمیت کتاب می‌گویند: «در اهمیت عنصر کتاب برای تکامل جامعه انسانی، همین بس که تمامی ادیان آسمانی و رجال بزرگ بشری، از طریق کتاب جاودانه مانده‌اند.» تقریظ و تقریظ ‌نویسی تقریظ به معنی ستودن، مکتوب و مطلبی است که در تمجید کتاب یا نوشته‌ای می‌نویسند و شامل بیانیه و مطالبی است مختصر، جالب و به یادماندنی، سنتی ادبی که بیش از دوهزار سال قدمت دارد، اما موضوع تقریظ و تقریظ نویسی و لزوم پرداختن به آن از جمله مواردی است که می‌‌تواند مورد توجه هر فردی که به نوعی با کتاب و کتابخوانی سر و کار دارد قرار بگیرد. تقریظ شامل یک یا چند نوشته از شخصیت‌‌ها یا شخص معروفی است که دارای حسن اشتهار باشند. کار تقریظ از یک نظر، معرفی نویسنده و محقق است و از سوی دیگر به معرفی خود اثر می پردازد. همانطور که تقریظ نویسی، یکی از راه‌های نشر و ترویج دانش و فرهنگ و تشویق محققان و نویسندگان کار در عرصه نویسندگی است، معرفی کتاب‌ها با توجه به تنوع موضوعی آن به عنوان یک عامل مهم در ترویج فرهنگ کتابخوانی در ترغیب خوانندگان به منظور دنبال نمودن متن کامل آن دارای اهمیت بسیاری است. تقریظ رهبری بر کتاب‌های دفاع مقدس در ایران پس از انقلاب اسلامی تقریظ نویسی از سوی مقام معظم رهبری از در اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 آغاز شد و از جمله حوزه‌های مختلفی که رهبری آنان را تأیید کرده و خوانندگان را به خواندن آنان ترغیب کرده‌ و می‌کنند، کتاب‌های حوزه دفاع مقدس است که در این سال‌ها مورد تأیید و ستایش قرار گرفته‌ و ایشان برای برخی کتاب‌ها تقریظ نوشته‌اند. ایشان از هر راهی در تلاش‌اند تا فرهنگ کتاب و کتاب‌خوانی به‌خصوص آثار مربوط به انقلاب و دفاع مقدس را گسترش دهند. در این نوشته سعی داریم به معرفی برخی از کتاب‌های دفاع مقدس و مقاومت بپردازیم که رهبری برای آنان تقریظ نوشته‌اند. کتاب هایی که از طرف رهبری تقریظ دارند 1- فرمانده من کتاب فرمانده من شامل هفت خاطره است که رزمندگانی همچون رحیم مخدومی، احمد کاوری، داوود امیریان، حسین گلچین، علی اکبر خاوری‌نژاد، عباس پاسیار و هادی جمشیدیان از هشت سال دفاع مقدس و جبهه‌های جنگ عراق علیه ایران نوشته‌ شده و دفتر ادبیات و مقاومت انتشارات سوره مهر آن را چاپ و منتشر کرده است. خاطراتی واقعی که در آنها به فرماندهان شجاع دفاع مقدس به عنوان شحصیت محوری روایت‌ها پرداخته‌اند. از قضا همین صداقت و حقیقی بودن خاطرات سبب می‌شود مخاطب با آن‌ها احساس همذات‌پنداری بسیاری داشته باشد. رهبری برای این کتاب تقریظی نوشته‌اند که در زیر متن آن را می‌خوانید.«السلام علیکم یا اولیاء الله و احبائه، السلام علیکم یا اصفیاءالله و خیرته، السلام علیکم یا انصار دین الله و اعوان ولیه... ای آیت‌های خدا، ای معجزه‌های ایمان، ای نشانه‌های تعالی جاودانه انسان، ای گل‌های محمدی که فساد و آلودگی جهان امروز نتوانست از شکوفایی باز داردتان، برقی شدید و دنیای تاریک را روشن کردید، حجتی شدید بر آن کوتاه‌نظران که بالندگی انسان الهی را در عصر تسلط مادیت ناممکن می‌دانستید، خاطره‌ی مسلمانان صدر اسلام را زنده کردید و صدق و اراده و فنا فی الله را حتی پیش از آنان به نمایش گذاشتید. آنان به نفس پیامبر و نزول پیاپی آیات قرآن دل را گرم و جان را تازه می‌کردند. اما شما چه؟ حقا خلوص و تقوا را مجسم کردید و برای آن امام بحق که مظهر خلوص و تقوا بود سربازانی شایسته شدید ... سلام الله علیه و علیکم هنیئا لکم رحمة ربکم. کتبه بیمناه الوازره اسیر امانیة و ذلیل نفسه علی الحسینی غفرالله له و رحمة و حشر مع اولیائه و الحقه بهذه الزمره الطیبه. آمین. این کتاب در 13 رجب 1411 با چشمی لبریز اشک شوق و حسرت زیارت شد.»  2- همپای صاعقه کتاب همپای صاعقه توسط حسین بهزاد و گلعلی بابایی نوشته و در 14 فصل تدوین شده. همپای صاعقه کارنامه‌ای تاریخی و مستند از شکل‌گیری لشکر 27 محمد رسول الله (ص) است و نقش این تیپ را در دو عملیات بزرگ فتح‌المبین، بیت‌المقدس، همچنین لبنان بیان می‌کند. همپای صاعقه روایتی از یک مقطع زمانی شش ماهه از جنگ تحمیلی، یعنی از ابتدای دی ماه 1360 تا اواخر تیر ماه گرم سال 1361 را بازگو می‌کند و توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده است. کتاب که در آن شهدا روایتگر اصلی قصه جنگ‌اند و رهبری برای آن تقریظ مرقوم داشته‌اند، با شیوه‌ای روایی و داستانی اسناد و خوادث تاریخی را را برای خواننده روایت می‌کند و با آوردن مکالمات رودرروی فرماندهان و متن مکالمه شهید همت با حاج احمد متوسلیان، متن مذاکرات و تماس‌های مخابراتی و بی‌سیمی، کتابی جذاب را پیش‌روی مخاطب می‌گذارد. متن تقریظ رهبری را بر کتاب  همپای صاعقه را در زیر می‌خوانید:«بسم الله الرّحمن الرّحیم این یک کتاب منبع بسیار غنی و ارزشمند است که از آن می‌توان ده‌ها کتاب و فیلمنامه و زندگینامه استخراج کرد. لحظات و حالات ثبت شده در سراسر این کتاب، همان ظرافت‌های حیرت‌انگیزی است که از مجموع آن، تابلوی پرشکوه و باعظمت عملیاتی چون فتح‌المبین و بیت‌المقدس پدید آمده و برترین‌های هنر جهاد و ایثار و شجاعت و ابتکار را در مجموعه‌ی نمایشگاه بی‌نظیر هنرهای انقلاب اسلامی، نشان می‌دهد. این مردان بزرگی که نام آن‌ها بسی آسان بر زبان و دل غافل ما می‌گذرد، از جنس همان اخوان صفا و فرسان هیجائند که سید شهیدان سلام‌الله‌علیه آن‌ها را با عظمت و سوز و مهر، مخاطب ساخت و از فقدان آنان غمگین بود. سلام خدا و بندگان برگزیده و فرشتگان و رسولان او نثار روح مطهر آنان باد. در روز و شب‌هایی از آبان و آذر 86 صفحه به صفحه و سطر به سطر مطالعه و نیوشیده شد.»  3- آب هرگز نمی میرد حمید حسام که خود از رزمندگان جبهه بوده در کتاب «آب هرگز نمی میرد» سراغ جوانی نهاوندی رفته که اگرچه در ظاهر تحصیلات زیادی ندارد اما جبهه از او مردی می‌سازد تمام عیار! روایت زندگی میرزا محمد سلگی که رشادت‌ها، رفاقت‌ها و مجاهدت‌هایش در جای‌جای کتاب به شیرینی بیان می‌شود و مخاطب را با خود همراه می‌کند. کتاب که توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده و رهبری نیز برای آن متنی نوشته‌اند، علاوه بر مروری کلی بر عملیات‌های دفاع مقدس، حال و هوا و روحیه رزمندگان را نیز به‌خوبی به تصویر می‌کشد. متن تقریظ رهبری را بر کتاب آب هرگز نمی میرد را در زیر می‌خوانید:«بسم‌الله‌الرّحمن‌الرّحیم سلام بر یاران حسین (علیه‌السّلام) و سلام بر لشکر انصارالحسین همدان؛ و سلام بر شهیدان، دلاوران، فدائیان، شیران روز و عابدان شب؛ و سلام بر شهید زنده میرزا محمد سُلگی و بر همسر باایمان و صبور او؛ و سلام بر حمید حسام که دردانه‌هایی چون سُلگی و خوش‌لفظ را به ما شناساند. ساعت‌های خوش و باصفائی را با این کتاب گذراندم و بارها با دریغ و حسرت گفتم: درنگی کرده بودم کاش در بزم جنون من هم / لبی تر کرده زان صهبای جام پرفسون من هم هزاران کام در راه است و دل مشتاق و من حیران / که ره چون می‌توانم یافتن سوی درون من هم ... در میان کتاب‌های خاطرات جنگ، این، یکی از بهترین‌ها است. نگارش درست و قوی، ذوق سرشار، سلیقه و حوصله، همت بلند، همه با هم دست به کار تولید این اثر شده‌اند. کتاب خانم ضرابی در شرح حال شهید عالی‌مقام علی چیت‌سازیان (اشاره به کتاب گلستان یازدهم) نیز دارای همین برجستگی‌هاست. این دو نفر از ستارگان اقبال همدانند.»  4- زنده باد کمیل کتاب زنده باد کمیل روایتگر خاطرات محسن مطلق در روزهای جنگ است که توسط خود او نوشته شده است. کتاب از پادگان دوکوهه آغاز می‌شود و خاطراتی از گردان کمیل را برای مخاطب بیان می‌کند. «زنده باد کمیل» که خاطرات رزمندگان و عملیات‌ها را با جزئیات بیان می‌کند، توسط انتشارارت سوره مهر منتشر شده و رهبری نیز برای آن تقریظ نوشته‌اند که متن آن در ذیل آمده است:«بسم الله الرحمن الرحیم، از این نوشته عطر اخلاص به مشام می‌رسد. و چه زیباست که روایت صحنه‌هایی که از اخلاص و ایثار سرشار است، نیز از سر اخلاص باشد. نویسنده فروتنانه خود را غالباً در پشت یاران شهیدش پنهان کرده است. خوشابه‌حال این جوانان نورانی که در یکی از استثنایی‌ترین فرصت‌های الهی در تاریخ، بیشترین بهره را بردند و به مدد اراده و ایمان و فداکاری، به مدارج عالی انسانی رسیدند. این کتاب همچنین به‌خاطر شیرینی زبان روایتش و طنزی که در خیلی جاها نمک نوشته کرده است، از بعضی دیگر از خاطره‌های مکتوب، خواندنی‌تر است. باید ترجمه شود. 14 /11 /1370»  5- مقتل عنوان کتاب ممکن است خواننده را به سمت و سوی کربلا بکشاند، اما وقتی کتاب را در دست می‌گیری و تورق می‌کنی، متوجه موضوع اصلی آن می‌شوی. «مقتل» هفت داستان جنگی است که ماجرای محاصره شدنِ عده‌ای رزمنده، کتک خوردن، شهادت و اسارت را بیان می‌کند و البته مقایسه‌ آن اتفاقات با وقایع کربلا. مجموعه داستان «مقتل» که توسط محمد بکایی نوشته شده و انتشارات سوره مهر آن را منتشر کرده، در سال 1369 برنده جایزه اولین دوره کتاب سال دفاع مقدس شد و رهبری نیز برای آن تقریظ نوشته‌اند که در ذیل آمده است:«جزوه‌ای به نام مقتل دیدم، که آن لحظه‌های حساس و تعیین کننده را شکافته بود؛ نقاطی که اصلاً مفاهیم اسلامی در آنجا خودش را نشان می‌دهد. در لشکرکشی، به عنوان کلان کار، چیزی از مفاهیم اسلامی دیده نمی‌شود. همه دنیا لشکرکشی می‌کنند. همه دنیا می‌جنگند. همه دنیا یک روز می‌برند و یک روز می‌بازند. همه گریز دارند. همه هم حمله و فداکاری دارند. اما آن‌جایی که به‌خصوص تفکر و روحیه و منش اسلامی خودش را مشخص می‌کند، جاهای خاصی است. آنجاها را جستن و روی آن‌ها تکیه کردن و آن‌ها را خوب بیان کردن، حقیقتا کار بسیار برجسته و مهمی است. خوشبختانه کارهای شما از همین قبیل است.»  6- خداحافظ کرخه کتاب خداحافظ کرخه که به قلم داوود امیریان نوشته شده، به بیان خصوصیات رفتاری و اخلاقی رزمندگان می‌پردازد. رزمندگانی ناشناس که اکثر آنها بسیجیان گمنامی هستند که یا به شهادت رسید‌ه‌اند یا جانباز شدند و یا در گوشه‌ای از این کشور زندگی می‌کنند.  نویسنده که کتاب را در چهار بخش و هر بخش را به فصل‌هایی کوتاه تقسیم کرده، با زبانی صمیمی و ساده حال و هوای رزمندگان هنگام عملیات، قبل و بعد از آن، پشت جبهه و فضای کلی جبهه‌ها را بیان می‌کند. کتاب توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده و رهبری برای آن متنی نوشته‌اند که در ذیل آمده است:«بسم الله الرحمن الرحیم، این کتاب شیرین و ساده، زندگی و احساس و جهت‌گیری‌های بسیجی را به‌خوبی تشریح می‌کند. نویسنده که خود یک بسیجی با همه‌ی بار فرهنگی این کلمه است، با بیان بعضی از جزئیات به‌ظاهر کم اهمیت، آن امر مهم را تصویر و ترسیم کرده است. با اینکه جوانی کم سن و سال است، بسی پخته‌تر از عمر خود می‌نویسد و می‌اندیشد. گاه در نقل حوادث، تسلسل طبیعی و منطقی رعایت نشده است. باری، این یکی از کتاب‌های خیلی خوب در مجموعه خاطره‌ها است. 20 / 12 /1370»  7- حماسه هویزه نصرت‌الله محمودزاده در کتاب «حماسه هویزه» خاطرات داستانی عملیات هویزه در دی‌ماه سال 1359 را بیان می‌کند. نویسنده با بیانی جذاب روایت حماسی و پر جاذبه هویزه را برای خواننده نشان می‌دهد و دلاوری‌های مجاهدان عاشورایی آن را برای مخاطب به تصویر می‌کشد. رهبری برای کتاب «حماسه هویزه» که در ابتدا توسط انتشارات عماد فردا منتشر و در سال‌های بعد توسط انتشارات شهید کاظمی تجدید چاپ شد، تقریظی نوشته‌اند که بخشی از آن را در ذیل می‌خوانیم:«درسی که این خاطرۀ حماسه‌آمیز و جان‌گداز می‌دهد پیام جاودانه‌ای برای همۀ ملت‌ها و نسل‌هاست. درس مقاومت مردانۀ انسان‌های بزرگی است که ارادۀ پولادین و قدرت والای بشری خود را به ارادۀ الهی متصل ساختند و آگاهانه قدم در میدان فداکاری نهادند و صحنۀ نبرد با دشمن اسلام را با خون خود رنگین ساختند. بی‌شک اگر لحظات پرمعنا و پرماجرای هریک از این شهادت‌ها ثبت می‌شد و چنان‌که در این یادداشت‌ها آمده به چشم می‌آمد، غنی‌ترین میراث معنوی برای تاریخ به‌جا می‌ماند. افسوس که بدین مهم به‌قدری که باید همت گماشته نمی‌شود؛ لذا این نوشته‌ها را که در نوع خود بسیار کم‌نظیر است باید قدر دانست.»  8- مدال و مرخصی بیشتر کتاب‌های حوزه دفاع مقدس از زبان رزمندگان ایرانی نوشته شده‌اند، اگر هم از زبان اسرای عراقی نوشته شده باشند، به عملیات‌ها و رفتارهای خودشان پرداخته‌اند. اینکه بخواهی از زاویه یک اسیر عراقی از رشادت‌های رزمندگان ایرانی بخوانی، شاید یک کار منحصر به فرد باشد که هدایت‌الله بهبودی نویسنده حوزه دفاع مقدس به آن پرداخته است. کتاب مدال و مرخصی مجموعه خاطرات روایی - داستانی یک اسیر عراقی است که در یازده خاطره، دیده‌های خویش را از سال‌های جنگ بین ایران و عراق به تصویر کشیده است، اسیری که نامی از آن در کتاب نیامده و از خاطراتش می‌گوید، خاطراتی که به مخاطب نشان می‌دهد سرباز ایرانی برای حفظ آرمان خود می‌جنگد و طرف دیگر به حکم وظیفه در جنگ حاضر است و به همین دلیل است که رزمنده ایرانی یک تنه در مقابل لشکری می‌ایستد، شاید کشف همین حقیقت است که باعث می‌شود سرباز عراقی، به میل خود تسلیم رزمندگان ایرانی شود. رهبر انقلاب بعد از خواندن این کتاب کم‌حجم که توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده، متنی بر آن نوشته‌اند که در زیر آن را می‌خوانیم:«بسم الله الرحمن الرحیم، این یکی از زیباترین و قوی‌ترین یادداشت‌های جنگ است. متن و ترجمه هر دو قوی است. این سند، مکمّل سندهایی است که از نوک قلم بسیجیان روشن‌دل و باصفا و مظلوم و شجاع ما به یادگار مانده است. 19 /9 /1370»  9- سرباز کوچک امام کتاب «سرباز کوچک امام» روایتی است از خاطرات آزاده مهدی طحانیان از کودکی تا امروز. مهدی طحانیان که یکی از جوان‌ترین اسرای جنگ است، تنها یک نمونه از مردم پرشور مذهبی ایران است که در جنگ حضور داشته‌اند. کتاب کاملاً مستند و منطبق با واقعیات و در هشت بخش نوشته شده، به بیان اتفاقات ریز و درشت زندگی مهدی طحانیان پرداخته‌است، اتفاقاتی خواندنی و جذاب که در بسترهای متفاوتی روی می‌دهد و ذهن خواننده را به طرز ماهرانه‌ای به همراهی خویش دعوت می‌کند. رهبر انقلاب برای این کتاب که به گفته کارشناسان این حوزه جامع‌ترین اثر خاطره نگاری به لحاظ حجم و محتوا در عرصه «اسارت» و «فرهنگ ایثار و مقاومت» به شمار می‌آید، تقریظ نوشته‌اند که در ذیل آمده است:«بسمه تعالی سرگذشت این نوجوان شجاع و باهوش و صبور در اردوگاه‌های اسارت، یکی از شگفتی‌های دفاع مقدس است؛ ماجراهای پسربچه‌ی سیزده چهارده ساله‌ای که نخست میدان جنگ و سپس میدان مقاومت در برابر مأموران درنده‌خوی بعثی را با رفتار و روحیه‌ای اعجاب‌‌‌انگیز، آزموده و از هر دو سربلند بیرون آمده است. دلْ بر مظلومیت او می‌سوزد ولی از قدرت و تحمل و صبر او پر می‌کشد؛ این نیز بخشی از معجزه‌ی بزرگ انقلاب اسلامی است. در این کتاب، نشانه‌های خباثت و لئامتِ مأموران بعثی آشکارتر از کتاب‌های مشابهی است که خوانده‌ام. به‌هرحال این یک سند باارزش از دفاع مقدس و انقلاب است؛ باید قدر دانسته شود. خوب است سست‌پیمان‌های مغلوب دنیا شده، نگاهی به امثال این نوشته‌ی صادقانه و معصومانه بیندازند، شاید رحمت خدا شامل آنان شود. 12 /4 /1396»  10- مربع های قرمز کتاب مربع های قرمز خاطرات حاج حسین یکتا، از دوران کودکی تا پایان دفاع مقدس است که زینب عرفانیان آن را به رشته تحریر درآورده و انتشارات شهید کاظمی آن را منتشر کرده است. کسی که از اعضای شورای مرکزی قرارگاه عمار و فرمانده قرارگاه فرهنگی خاتم الاوصیا است و به دلیل برپایی و مدیریت اردوهای راهیان نور برای دانشجویان و دانش‌آموزان شهرت زیادی دارد. کتاب بیشتر بر روی دوران حضور حاج حسین در جبهه‌های جنگ تمرکز کرده و با روایتی ناب و تصویرسازی‌های جذاب، مخاطب را با خود همراه می‌سازد و برگی از تاریخ جنگ هشت ساله ایران را روایت می‌کند. متن زیر، تقریظ رهبری بر این کتاب است:«بسمه‌تعالی  بسیار شیرین و جذاب نوشته شده است. ردپای چانه‌گرمی‌های آقای حاج حسین یکتا در آن آشکار است. ظرافت‌های برخاسته از ذوق و قریحه‌ لطیف که در سراسر کتاب گسترده است، می‌تواند از نویسنده‌ خوش قلم و چیره دست کتاب باشد و می‌تواند هم دُرافشانی‌های راوی باشد. نقطه‌ برجسته‌ کتاب، یاد شهیدان و یاد حال و حضور ملکوتی آنان پیش از شهادت است که حقاً بسیار خوب تصویر شده است. ارادت راوی به مرحوم آقای حاج میرزا علی احمدی میانجی هم برای من جالب بود. آن مرحوم را حدود شصت سال به علم و تقوا و ورع می‌شناختم و به من لطف داشت. این کتاب ظاهراً چند روز پیش رونمائی شده است. برای من چندی پیش از این فرستاده بود و تماماً مطالعه شد. 26 /4 /1397»  11- جشن حنابندان در میان تمامی شیوه‌های معمول برای نگارش، استفاده کردن از گزارش‌نویسی، بهترین راه برای انتقال یک حادثه از محل وقوع آن تا دور‌دست‌هاست. کتاب جشن حنابندان به صورت گزارش نوشته شده. این کتاب را محمدحسین قدمی نوشته و نشر سوره مهر آن را منتشر کرده است. جشن حنابندان شامل 2 گزارش از دو عملیات در مناطق جنوب و غرب کشور است که نویسنده آنها را از میان خاطرات رزمندگان «لشکر 27 محمد رسول الله» جمع‌آوری کرده است. گزارش اول در طول عملیات کربلای 5 نوشته شده و گزارش دوم آن مربوط به عملیات بیت المقدس 4 و در مناطق غربی کشور و بخشی از خاک عراق است، خاطراتی اغلب کوتاه که با زبانی ساده و صمیمی بیان شده است. رهبر انقلاب بعد از خواندن این کتاب متنی برای آن مرقوم داشته‌اند که در ذیل آمده است:«بسم الله الرحمن الرحیم، روز و شبی چند در لحظه‌های پیش از خواب، در فضایی عطرآگین و مصفا و در معراج شور و حالی که سطور و کلمات نورانی این کتاب به خواننده خود عطا می‌کند، سیر کردم و خدا را سپاس گفتم، هم برآن قطره عشقی که در جان این نویسنده افکنده و چنین زلال اندیشه و ذوقی را بر قلم او جاری ساخته است، و هم بر آن دست قدرتی که نقشی چنان بدیع و یکتا بر صفحه تاریخ معاصر پدید آورده و صحنه‌هایی که افسانه‌وار از ذهن و چشم بشر این روزگار بیگانه است، در واقعیت زندگی این نسل از ملت ایران نقش زده است. له الحمد حمد الحامدین ابد الآبدین. بیشتر فضیلت‌هایی که تاریخ انسان را زیور بخشیده و آرایش داده و مشعل و راهنمای افراد بشر شده است محصول لحظه‌ی پرباری از زندگی یک یا چند انسان است، صبر، زهد، امتناع، گذشت، شجاعت، صدق، ایثار،... و همه فضائل بشر که در سرگذشت او می‌بینیم از این قبیل است. هزاران لحظه‌ پربار در هر روز و شب حماسه‌ هشت ساله‌ ملت ایران مکنون است و هر که با نگاهی هنرمندانه آنها را ببیند و با قلمی هنرمندانه آن را ثبت و ماندگار کند و پیش از اینها، با توفیقی الهی به این همه دست یافته باشد، مشعل رهروان معراج انسانی را جانمایه و فروغ بخشیده است، و این کتاب و نویسنده‌اش در آن زمره‌اند 6/ 11 /1370»  12- نورالدین پسر ایران کتاب نورالدین پسر ایران خاطرات یک نوجوان خطه‌ آذربایجان است و ویژگی‌هایی چون صفا و صمیمیت، صداقت و صراحت، سادگی و بی‌تکلفی، سر نترس داشتن و شهادت‌طلبی که به‌ خوبی هم تصویر شده است را روایت می‌کند. نوجوانی که در روستای خلجان نزدیک تبریز به دنیا آمد، خانواده‌اش اکثراً کشاورز بودند و او در محیطی پرجمعیت بزرگ شد. در دوران انقلاب اسلامی، به فعالیت‌های انقلابی و راهپیمایی‌های مردمی شرکت می‌کند، بعد از انقلاب وارد سپاه می‌شود و با حضور مکرر خود در جبهه‌ها، زخمی می‌شود و بیست و چهار ترکش به بدن او اصابت می‌کند. رهبری برای کتاب نورالدین پسر ایران، تقریظ نوشته‌اند که متن آن را در زیر می‌خوانیم:«بسم الله الرحمن الرحیم، این نیز یکی از زیباترین نقاشی‌های صفحه‌ پُرکار و اعجازگونه‌ هشت سال دفاع مقدس است. هم راوی و هم نویسنده حقاً در هنرمندی، سنگ تمام گذاشته‌اند. آمیختگی این خاطرات به طنز و شیرین‌زبانی که از قریحه ذاتی راوی برخاسته و با هنرمندی و نازک‌اندیشیِ نویسنده، به خوبی و پختگی در متن جا گرفته است، و نیز صراحت و جرئت راوی در بیان گوشه‌هایی که عادتاً در بیان خاطره‌ها نگفته می‌ماند، از ویژگی‌های برجسته این کتاب است. تنها نقصی که به نظر رسید نپرداختن به نقش فداکارانه‌ همسری است که تلخی‌ها و دشواری‌های زندگی با رزمنده‌ای یک‌دنده و مجروح و شلوغ را به جان خریده و داوطلبانه همراهی دشوار و البته پر اجر با او را پذیرفته است. ساعات خوش و با صفایی را در مقاطع پیش از خواب با این کتاب گذراندم. والحمدلله 20 / 10 /1390»  13- جنگ پابرهنه رحیم مخدومی یکی از نویسندگان حوزه دفاع مقدس در کتاب «جنگ پابرهنه» از عملیات‌های والفجر 8 و کربلای 5 می‌گوید. کتاب شامل 24 خاطره از مقاطع مختلف جنگ است و به بیان دشواری‌های زندگی رزمندگان در دوران دفاع مقدس می‌پردازد. شاید معروف‌ترین اثر مخدومی که می‌توان آن را به نوعی هم داستان بلند گفت و هم سفرنامه‌ای به مناطق جنگی، «جنگ پابرهنه» باشد. رهبر انقلاب برای این کتاب متنی نوشته‌اند که در زیر می‌خوانیم:«بسم الله الرحمن الرحیم، این انعکاسی از رنج‌های مردم پابرهنه است که به‌خصوص در مقایسه با فداکاری همین مردم، بسی جانکاه و تلخ و ناپذیرفتنی می‌نماید. و وقتی روح لطیف و حساسی منظره این هر دو را به چشم دیده بلکه با آن زیسته باشد، با زبانی به همان تلخی آن را روایت می‌کند و البته توسن خیال اهل هنر همیشه و در همه‌ی میدان‌ها از واقعیت پیشی می‌گیرد. در روایت‌های دیگر از همین جبهه و همان خط و در مقابله با همان دشمن، چیزی از همه برجسته‌تر است و شیرین‌تر، و آن، تواضع و چندان ندیدن کار خود در مقابل کار دیگرانی که باری آنان نیز در جبهه‌هایی دیگر اما باز در برابر همان دشمن و به عشق همان خدا، تلاشی کرده و عرقی ریخته‌اند، اگرچه خطر در همه میدان‌ها یکسان نیست. و همه کسانی را که فیض آن جبهه را نبرده‌اند، اهل دنیا و دلبسته به تعلقات آن ندانستن، و زحمت و مرارتی را که خود برای خدا برده‌اند بر سر دیگران خرد نکردن. و این صفت پاکان و پارسایان است. این خصوصیت در این نوشته که از جهات بسیار: زبان، تصویر، پردازش، و به‌خصوص استفاده خوب از آیات قرآن، خیلی خوب است، به چشم نمی‌خورد.. و افسوس دیگر آنکه فرق است میان اینکه کسی از بسته شدن دروازه‌ی جهاد و شهادت غمگین شود و حسرت بخورد امّا با این حال از عمل به وظیفه‌ای که مصلحت اسلام و مسلمین بر دوش همه نهاده خرسند باشد، اینکه کسی اصل را بر تشخیص خود اگر نگوییم میل خود نهاده و قبول ختم جنگ را خیانت و کار شیطان و توطئه‌ دشمن بداند و حتی به اشاره‌ای امام و خاصان او را هم مستثنی نکند... در این کتاب شق اوّل دیده نمی‌شود. شب جمعه 9/ 12 /1370»  14- دختر شینا کتاب دختر شینا داستان زندگی عاشقانه قدم خیر محمدی کنعان با شهید حاج ستار ابراهیم ابراهیمی هژیر است که بهناز ضرابی‌زاده آن را نوشته و انتشارات سوره مهر منتشر کرده است. دختر شینا در 19 فصل روایت شده و از دوران کودکی قدم‌خیر آغاز می شود؛ از زمانی که نامش را به خاطر قدم خوشی که داشت قدم‌خیر گذاشتند تا زمانی که حماسه زندگی‌اش را در پشت جبهه‌ها رقم زد و نامش به عنوان همسر شهید حاج ستار ابراهیمی هژیر در تاریخ این کشور ماندگار شد. دختر شینا از کتاب‌هایی است که به تقریظ رهبری مزین است که آن را در زیر می‌خوانیم:«بسمه‌تعالی رحمت خدا بر این بانوی صبور و با‌ایمان و بر آن جوان مجاهد و مخلص و فداکاری که این رنج‌های توان‌فرسای همسر محبوبش نتوانست او را از ادامه‌ی جهاد دشوارش باز دارد. جا دارد از فرزندان این دو انسان والا نیز قدردانی شود.»  15- وقتی مهتاب گم شد کتاب وقتی مهتاب گم شد شرح خاطرات علی خوش لفظ از جنگ ایران و عراق است که به همت حمید حسام تدوین شده‌است. کتاب همانند خود راوی، در قید و بند لفظ و تکلف گفتار و آرایه‌های کلامی نیست، دور از بزرگ‌نمایی و ریا نوشته شده و صداقت و راستی در روایت‌ها موج می‌زند و در نقل حوادث دقیق است. «وقتی مهتاب گم شد» که توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده، از نوجوانی می‌گوید که با اصرار فراوان به جبهه اعزام می شود و آنجاست که درمی‌یابد شهادت ارمغانی است که با ترک خود به دست می‌آید، کسی که هشتصد تن از دوستانش شهید می‌شوند اما خود، باید بماند و آنها را روایت کند. کتاب وقتی مهتاب گم شد مزین به تقریظ رهبری است که در زیر آمده است:«بسم الله الرّحمن الرّحیم بچه‌های همدان؛ بچه‌های صفا و عشق و اخلاص؛ مردان بزرگ و بی ادعا؛ یاران حسین (علیه السلام)؛ یاوران دین خدا .. و آنگاه مادران؛ مردآفرینان شجاع و صبور ... و آنگاه فضای معنویت و معرفت؛ دل‌های روشن، همت‌ها و عزم‌های راسخ؛ بصیرت‌ها و دیدهای ماورائی... این‌ها و بسی جویبارهای شیرین و خوشگوار دیگر از سرچشمه‌ی این روایت صادقانه و نگارش استادانه، کام دل مشتاق را غرق لذت می‌کند و آتش شوق را در آن سرکش‌تر می‌سازد.  راوی، خود یک شهید زنده است. تنِ بشدت آزرده‌ی او نتوانسته از سرزندگی و بیداری دل او بکاهد، و الحمدلله ربّ العالمین. نویسنده نیز خود از خیل همین دلدادگان و تجربه‌دیدگان است. بر او و بر همه‌ی آنان گوارا باد فیض رضای الهی؛ ان شاء الله. درباره نگارش این کتاب، آنچه نوشتم کم است؛ لطف این نگارش بیش از اینها است. مقدمه کتاب یک غزل به تمام معنی است. 18 /10 /1395»  16- سرباز روز نهم کتاب سرباز روز نهم زندگینامه جامع و کامل شهید مصطفی صدرزاده از شهدای شاخص دفاع از حرم است که از فرماندهان تیپ فاطمیون بود. در کتاب «سرباز روز نهم» که توسط جمعی از نویسندگان گردآوری شده و انتشارات راه‌یار آن را منتشر کرده، سعی شده شهید را آنگونه که هست نشان دهد، با همه خوبی‌ها و بدی‌هایش، با زیاد و کم‌ش. او را دور ترسیم نکرده‌اند تا مخاطبان به راحتی دریابند در زمانه امروز نیز می‌توانی به آنچه می‌خواهی برسی، حتی شهادت. رهبر انقلاب یرای این کتاب تقریظی نوشته‌اند که در زیر آمده است:«بسمه تعالی، پیش از این کتاب دیگری در شرح حال شهید صدرزاده خوانده‌ام، ولی ابعاد شخصیت محبوب و چندجانبه‌ی این شهید عزیز در این کتاب بیشتر بیان شده است. این چهره‌ی برجسته بی‌شک یک الگو است برای جوانان امروز و فردا. اراده‌ قوی، فهم درست، روحیه‌ ایثار، شجاعت، خستگی‌ناپذیری، ‌ادب، دلِ انباشته از محبت و صفا، و بسی دیگر از خصوصیات برجسته،‌ بخش‌هایی از شخصیت این جوان فداکار و انقلابی نسل‌های دوم و سوم انقلاب است. خواندن این کتاب برای من غبطه‌انگیز است. این گل‌های سرسبد به چه مقاماتی رسیدند و من و امثال من چگونه در این مسیر، ‌پای در گل ماندیم. سلام و صلوات خدا بر شهید مصطفی صدرزاده و همسر صبور و پدر و مادر ایثارگر او.   اسفند 1401»  17- خاتون و قوماندان کتاب خاتون و قوماندان، کتابی که شاید در ابتدای امر و با دیدن عنوان، اصلاً به ذهن نیاید که برای شهداست و عنوانش بیشتر به رمان‌های تاریخی می‌ماند، اما با در دست گرفتن کتاب و تورق آن، متوجه می‌شویم درباره شهدا و خانواده‌های آن‌هاست. مریم قربان‌زاده نویسنده کتاب به سراغ همسر یکی از شهدای مدافع حرم افغاستانی رفته است. نویسنده در کتاب «خاتون و قوماندان» زندگی ام‌البنین حسینی همسر شهید علیرضا توسلی (ابوحامد) فرمانده لشکر فاطمیون را به تصویر کشیده و زندگی او را در برهه‌های مختلف نشان داده است. در لابه‌لای خاطرات گفته شده توسط همسر شهید، مخاطب با زندگی مهاجران افغانستانی و سختی‌ها و مشکلات آن‌ها آشنا شده و از صبوری و تلاش چنین زنانی شگفت‌زده می‌شود. از دیگر نکات قابل توجه در زندگی خانم حسینی این است که به وضوح می‌توان دریافت داشتن حتی یک مهارت کوچک چگونه می‌تواند در پیش‌بردن زندگی مؤثر و راه‌گشا باشد. خاتون و قوماندان از کتاب‌های مدافع حرم است که رهبری بر آن تقریظ نوشته‌اند. متن تقریظ رهبری آن در ذیل آمده است:«بسمه تعالی، سلام خدا بر شهید عزیز، علیرضا توسلی، مجاهد مخلص فداکار و بر همسر پرگذشت و صبور و فرزانه‌ی او خانم ام البنین. حوادث مربوط به مهاجران افغان را که در این کتاب آمده است از هیچ منبع دیگری که به این اندازه بتوان به آن اطمینان داشت دریافت نکرده‌ام. برخی از آن‌ها جدا تأثرانگیز است، ولی از سوی دیگر، حرکت جهادی فاطمیون افتخاری برای آن‌ها و همه‌ افغان‌ها است. دی 1401»  18- مهاجر سرزمین آفتاب وقتی سخن از مادران شهدا می‌آید، خوانندگان ذهن‌شان از تهران و مرکز به شرق و غرب ایران می‌رود. در این میان رزمنده‌های افغان نیز بودند که همراه ما در جنگ حضور داشتند، اما کسی به ذهنش هم خطور نمی‌کند مادر یک شهید از کشورهای حوزه شرق آسیا باشد، از سرزمین افراد چشم بادامی، هرچند سال‌ها ساکن ایران باشد. کتاب «مهاجر سرزمین آفتاب» کتاب زندگی چنین زنی است. اهل و متولد ژاپن که دست روزگار، در دهه‌های پیش از انقلاب او را به ایران می‌کشاند، در انقلاب شریک مردم ایران می‌شود و حتی در دوران جنگ نیز سهیم است. مهاجر سرزمین آفتاب زندگی‌نامه و خاطره‌نویسی است که حمید حسام و مسعود امیرخانی آن را جمع‌آوری و انتشارات سوره مهر آن را منتشر کرده است و به خاطرات زندگی بانوی ژاپنی مسلمان به نام اصلی کونیکو یامامورا می‌پردازدکه با مردی ایرانی ازدواج کرده و پس از این ازدواج نام خود را به سبا تغییر داده است. این کتاب نیز مزین به تقریظ رهبری است که در ذیل همین مطلب آورده شده است:«بسم الله الرّحمن الرّحیم، سرگذشت پرماجرا و پرجاذبه‌ این بانوی دلاور که با قلم رسا و شیوای حمید حسام نگارش یافته است، جدا خواندنی و آموختنی است. من این بانوی گرامی و همسر بزرگوار او را سال‌ها پیش در خانه‌شان زیارت کردم. خاطره‌ آن دیدار در ذهن من ماندگار است. آن روز جلالت قدر این زن و شوهر باایمان و باصداقت و باگذشت را مثل امروز که این کتاب را خوانده‌ام، نمی‌شناختم؛ تنها گوهر درخشان شهید عزیزشان بود که مرا مجذوب می‌کرد. رحمت و برکت الهی شامل حال رفتگان و ماندگان این خانواده باد اردیبهشت 1401. ـ ساخت فیلم بر اساس زندگی خانم بابایی حرکت مهم و مؤثری در جهت معرفی و آبروبخشیدنِ به خانواده‌ اسلامی و مرد مسلمان است و نباید از آن غفلت شود.»  19- حوض خون کتاب حوض خون که در 504 صفحه و توسط جمعی از نویسندگان نوشته شده و انتشارات راه‌یار آن را چاپ و منتشر کرده، خاطرات 64 بانوی اندیمشکی درباره فعالیت‌شان در بخش رخت‌شویی البسه رزمندگان دفاع مقدس در بیمارستان شهید کلانتری اندیمشک است. بانوانی که هرکدام با وجود مسئولیت داشتن در خانه و خانواده، به دلیل عشق و شرایط ویژه‌ای که کشور در آن قرار داشت، مشکلات حضور در رختشورخانه را به جان خریدند و پای کار ایستادند. 64 روایت عجیب و غریب از حضور زنانی گه اگر نبودند روایت جنگ ما چیز بزرگی ناقص می‌ماند. این زنان بخش مهمی از وجود خود را برای همیشه در آن رختشورخانه جا گذاشته‌اند و نویسندگان توانسته‌اند با صحنه‌سازی‌های درست و به دور از بزرگ‌نمایی، مخاطب را با راویان همراه کنند، با خنده‌هایشان بخندند، با ترس‌هایشان بلرزند و با غم‌هایشان، اشک بریزند. رهبری برای کتاب «حوض خون» متنی نوشته‌اند که در زیر آمده است:« بسم الله الرّحمن الرّحیم ـ اولین احساس، پس از خواندن بخش‌هایی از این کتاب، احساس شرم از بی‌عملی در مقایسه با مجاهدت این مجاهدانِ خاموش و بی‌ریا و گمنام بود. آنچه در این کتاب آمده بخش ناشناخته و ناگفته‌ای از ماجرای عظیم دفاع مقدس است. باید از بانوی پرکار و صبور و خوش‌سلیقه‌ای که این کار پرزحمت را به‌عهده گرفته و به‌خوبی از عهده برآمده است و نیز از مؤسسه‌ جبهه‌ فرهنگی عمیقا تشکر شود. مهر ماه 1400»  20- عصرهای کریسکان «عصرهای کریسکان» عنوان کتابی است که راوی کتاب دوران اسارتش را در آنجا گذرانده است، محدوده‌ای کوهستانی در کردستان عراق که مقر اصلی حزب دموکرات ایران است، جایی که عصرهایش بوی خون می‌دهد و تقریباً روزی نیست که بعد از چای عصرانه اعدامی نداشته باشد. کتاب عصرهای کریسکان از اتفاقات اوایل انقلاب در منطقه کردستان و کرمانشاه و از مردم‌شان می‌گوید که خودخواسته و یا از سرناچاری به گروهک‌ها پیوسته‌اند، ساکنین بی‌طرف و بی‌گناه روستاها و شهرها که از دست ضدانقلاب خسته شده‌اند و برای زنده ماندن مجبور به تأمین احتیاجات این گروهک‌ها هستند. این نوشته که دید نسبتاً کاملی در مورد احزاب سیاسی کردستان و قوم کرد در اوایل انقلاب به خواننده می‌دهد، کتاب جامعی از شرح‌حال، تاریخ و مبارزه است، همان‌گونه که رهبر انقلاب در متن تقریظ این کتاب نوشته‌اند: «بسم الله الرّحمن الرّحیم ـ بسیار جذاب تهیه شده است؛ هم خود سرگذشت این جوان آزاده‌ی کرد جذاب است و هم نوع نگارش صریح و کوتاه و بی‌حاشیه‌ی کتاب. با اینکه نیروهای مبارز کرد طرف‌دار جمهوری اسلامی را از نزدیک دیده و شناخته‌ام، آنچه از فداکاری‌های آنان در این کتاب آمده، برایم کاملا جدید و اعجاب‌آور است. نقش مادر و همسر هم حقا برجسته است. دلاوری و شجاعت راوی و خانواده‌اش ممتاز است و نیز برخی عناصر دیگر کردی که از آنان نام برده شده است. در کنار این درخشندگی‌ها، رفتار قساوت‌آمیز و شریرانه‌ی کسان دیگری که به‌دروغ از زبان مردم شریف کرد سخن می‌گفتند نیز به‌خوبی تشریح شده است. کتاب جامعی است؛ تاریخ، شرح حال، شناخت قوم کرد، شناخت حوادث تلخ و شیرین منطقه‌ی کردی در اوایل انقلاب... در آذر 99 مطالعه شد.»  21- گلستان یازدهم کتاب گلستان یازدهم یک کتاب عاشقانه - زنانه است که در دل جنگ اتفاق می‌افتد، گلستان یازدهم خاطرات زهرا پناهی‌روا همسر علی چیت‌سازان از سرداران استان همدان است که در 17 فصل بهناز ضرابی‌زاده آن را نوشته و انتشارات سوره مهر منتشر کرده است. کتاب در عین روایت زندگی شهید، به روایت سبک زندگی خانواده‌های شهرستانی در دهه 60 و در بهبوهه جنگ می‌پردازد، سبکی که گاه با ورق‌زدن آلبوم‌های عکس به یاد می‌آیند. نویسنده در کتاب تلاش کرده با استفاده از فضاسازی، حفظ لهجه شخصیت‌ها و شخصیت‌پردازی فضای متفاوتی را برای خواننده ایجاد کند و مخاطب را پای روایت‌هایش بنشاند. رهبر انقلاب برای کتاب «گلستان یازدهم» تقریظی مرقوم داشته‌اند که در ذیل آمده است:«بسم‌الله‌الرّحمن‌الرّحیم. این روایتی شورانگیز است از زندگی سراسر جهاد و اخلاص مردی که در عنفوان جوانی به مقام مردان الهی بزرگ نائل آمد و هم در زمین و هم در ملأ اعلی به عزت رسید. هنیئا له. راوی -شریک زندگی کوتاه او- نیز صدق و صفا و اخلاص را در روایت معصومانه‌ی خود به‌روشنی نشان داده است. در این میان، قلم هنرمند و نگارش آکنده از ذوق و لطف نویسنده است که به این همه، جان داده است. آفرین بر هر دو بانو؛ راوی و نویسنده‌ کتاب.»  22- آتش به اختیار عنوان کتاب منِ مخاطب را ممکن است به موضوعات مختلفی بکشاند، اما با تورق آن، خاطرات رزمندگانی را می‌خوانیم که در جبهه‌های جنگ، نفوذی بوده‌اند. کتاب «آتش به اختیار» که نوشته حجت ایروانی است و انتشارات سوره مهر آن را چاپ کرده، خاطراتی از سرگذشت دیده‌بانان سیار و نفوذی جنگ است. نویسنده که خود از دیده‌‌بانان آن دوران بوده است، 13 خاطره از خاطرات خود و هم‌رزمانش را در این کتاب نوشته است. رهبر انقلاب برای این کتاب نیز متنی نوشته‌اند که در زیر می‌خوانیم:«در نوشته‌ی حجت ایروانی کوشش پرمرارت و تحمل‌طلب نیروهای دیدبان به خوبی تشریح شده است. نمی‌دانم کدام‌یک از شما آن کتاب مربوط به امدادگران را نوشته‌اید. من دیدم که این کتاب واقعاً چقدر لازم است. معلوم بود که این فرد خودش امدادگر بوده است. بدون اینکه آدم امدادگر باشد، نمی‌تواند مطلبی بنویسد. یا آن‌کس که کتاب آتش به اختیار را نوشته است، پیدا بود که قاعدتاً باید دیده بانی را ... حس کرده باشد.»23- اردوگاه عنبر نام برخی اردوگاه‌های عراق برای ما ایرانیان بیشتر مشهور است، اردوگاه‌هایی همچون اردوگاه‌های موصل، الرمادی و .. شاید به همین دلیل وقتی کتابی با عنوان «اردوگاه عنبر» ببینید، مشتاق می‌شوید در دست بگیرید و بخوانید، کتابی که به خاطرات اسرای هوانیروز می‌پردازد. کتاب که توسط جمعی از نویسندگان نوشته شده و انتشارات سوره مهر آن را منتشر کرده، از اسرایی می‌گوید که بدترین شرایط روحی و جسمی را در  اردوگاه‌های «عنبر» و «الرشید» گذرانده‌اند، هم‌چنین به ماجرای زیارت اسیران ایرانی در حرم امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع) و شکنجه آن‌ها توسط نیروهای بعث عراق اشاره دارد. اردوگاه عنبر نیز مزین به تقریظ رهبری است که در ذیل می‌آید:«تدوین و انتشار خاطرات آزادگان، کاری ماندنی و در شکل‌بخشیدن به تاریخ ما در آینده دارای تأثیری مخصوص به خود است. بعضی از نوشته‌ها از لطف و رقت هم برخوردار است (در این جزوه، قصه‌ی اول و آخر) نکته‌ی جالب، همخوانی ماجراهایی است که در اردوگاه‌های دور از هم و بر سر آدم‌های جدا و ناآشنا با هم، آمده است و این است یکی از ثمرات حکومت ظالمانه و جابرانه‌ی حزب و در نهایت، فردی که جز به حفظ خود، به هیچ چیز دیگر و از جمله به ارزش‌های انسانی ذره‌ای و لحظه‌ای نمی‌اندیشد. آبان ماه 1370»  24- لشکر خوبان انتشارات سوره مهر برای نوشتن خاطرات شهدا تنها به نویسندگان مرد اکتفا نکرده و از نویسندگان زن نیز استفاده کرده است. یکی از این نویسندگان زن، معصومه سپهری است که کتاب‌های متعددی در حوزه دفاع مقدس دارد. یکی از آنها که اثر مهمی است، کتاب لشکر خوبان نام دارد. سپهری در این کتاب به خاطرات مهدی‌قلی رضایی از رزمندگان دفاع مقدس پرداخته است. نویسنده جزئیاتی جذاب از عملیات‌های شناسایی در دوران دفاع مقدس را روایت می‌کند و صحنه‌هایی را توصیف می‌کند که در کمتر اثری از این دست می‌توان دید. لشکر خوبان در 27 فصل تدوین شده. راوی در ابتدا از نحوه حضورش در جبهه می‌گوید و پس از بیان چگونگی ورودش به واحد اطلاعات عملیات، به شرح عملیات‌های شناسایی که در آن حضور داشته پرداخته است که از وقوع عملیات بدر تا مرصاد را در بر می‌گیرد. رهبری برای کتاب «لشکر خوبان» تقریظی نوشته‌اند که در ذیل آمده است:«بسم الله الرحمن الرحیم، این نیز بخشی از آن تصویر عظیم و باشکوهی است که ما همواره آن را از دور دیده و تحسین کرده و بزرگ شمرده‌ایم بی‌آنکه از ریزه‌کاری‌ها و نقش‌های معجزآسای تشکیل دهنده آن و رنگ آمیزی‌های بی‌نظیر جزء جزء آن، به درستی خبر داشته باشیم. این کتاب شرح این ریزه‌کاری‌های حیرت‌انگیز در بخشی از این تابلوی ماندگار و تاریخی است. آنچه درباره عملیات بدر و والفجر 8 و کربلای 5 و کربلای 4 و بیت المقدس 2 و 3 در این کتاب آمده از بخش‌های برجسته‌تر آن است. همچنین مجاهدت‌ها در کوه‌های غرب؛ در ماووت و گرده‌رش و قامیش دیگر آن بلندی‌های سخت، و نیز آنچه به یگان‌ها و دستجات اطلاعات و غواص مربوط می‌شود و نیز بخش‌های دیگری از آن در خور آن است که در شکل فیلم و رمان عرضه شود. فروردین 1392»به قلم "طاهره راهی" کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

برای ما ایرانیان، 31 شهریور نه تنها یادآور شروع درس و مدرسه که یادآور خاطره‌ تلخ شروع دوران هشت ساله جنگ تحمیلی است، جنگی که در خود اتفاقات و خاطره‌های بسیاری دارد و سال‌هاست نویسندگان کشور در حال ثبت و انتشار آن خاطره‌ها هستند، کتاب‌هایی که از زندگی واقعی نوشته می‌شوند و دریچه‌ جدیدی از اتفاقات و جنگ به مخاطب نشان می‌دهد و به رشد خواننده در هر زمینه‌ای کمک می‌کند. در طول سال بهانه‌های مخنلفی  وجود دارد که مخاطبان را به کتاب‌خوانی می‌کشاند، اما شاید یکی از مهم‌ترین این بهانه‌ها، هفته دفاع مقدس باشد، بهانه‌ای که نشانگر ادای احترام به مقام شهداست و می‌تواند تأثیرات اثربخشی را در یادآوری بخشی از تاریخ کشور و تلاش‌های شبانه‌روزی رزمندگان داشته باشد و نجربیات گذشته را به نسل آینده منتقل کند. ما نیز در این فرسته و به بهانه هفته دفاع مقدس، سعی کرده‌ایم 24 عنوان از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس را معرفی کنیم، کتاب‌هایی که هر کدام بخشی از تاریخ این جنگ را از نگاه نویسنده‌شان مستند کرده‌اند. بهترین و معروف ترین کتاب های دفاع مقدس 1- آب هرگز نمی‌میرد  کتاب «آب هرگز نمی‌میرد» خاطرات یکی از فرماندهان لشکر 32 انصارالحسین، میرزا محمد سلگی است که حمید حسام آن را به رشته تحریر درآورده است و می‌توان آن را یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس خواند. کتابی که محوریت آن بازگویی خاطرات میرزا محمد سلگی است، اما در کنار آن برای جامعیت روایت و تکمیل خاطرات وی، از روایت و خاطرات تعدادی از رزمندگان و فرماندهان لشگر همدان نیز بهره برده است. با چاپ این کتاب، طرحی نو در تاریخ شفاهی پدید آمد و راهنمای دیگر کتاب‌های تاریخ شفاهی شد. نویسنده از بدو تولد میرزا محمد سلگی آغاز می‌کند، از نوجوانی‌اش می‌گوید و به جوانی او می‌رسد که همزمان با انقلاب است و سرانجام به حضور در جبهه و اتفاقات آنجا می پردازد. 2- تنها گریه کن  کتاب «تنها گریه کن» روایت زندگی اشرف‌سادات منتظری مادر شهید محمد معماریان است به قلم اکرم اسلامی. این کتاب تصویری کوتاه و مختصر اما پرمعنا از یک عمر زندگی است، روایتی از کودکی تا دوران کهن‌سالی او. از زمانی که کودکیِ شاد خود را در خانه‌ پدری‌اش می‌گذراند، تا ازدواج با همسرش و تولد فرزندشان، تا فعالیت‌های او برای پیروزی انقلاب در قم و تهران، تا به جبهه فرستادن فرزندش، تا فعالیت شبانه‌روزی در پشتیبانی جبهه و در نهایت شهادت محمد، پسرش و روزهای بعد از آن. کتاب «تنها گریه کن» را می‌توان یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس به شمار آورد که از زبان یک مادر شهید نوشته شده است. 3- مربع‌های قرمز در کتاب «مربع های قرمز» خاطرات شفاهی حاج حسین یکتا از دوران کودکی تا پایان دفاع مقدس مرور می شود که زینب عرفانیان آن را نوشته است. حاج حسین یکتا که فرمانده قرارگاه فرهنگی خاتم الاوصیاء (ص) است در این کتاب از زندگی‌اش می‌گوید و از حضور در جبهه‌های جنگ. خواننده در این کتاب هم با اتفاقات جنگ روبرو می‌شود هم خانواده‌ای را می‌شناسد که حاج حسین  را در دامان خود پروراند و راهی این مسیر کرد. در این کتاب که یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است، نویسنده به سراغ ناگفته‌هایی از سبک زندگی، عبادت، رفاقت و رشادت و دلاوری مردان جنگجو و سرسخت هشت سال دفاع مقدس رفته است، مردانی که نمونه‌شان این روزها کم پیدا می‌شود. 4- سرباز کوچک امام در زمان جنگ رزمندگان سیزده ساله کم نداشتیم، آنجا که حتی حضرت امام نیز درباره یکی از آنان سخن گفته‌اند، اما شاید تا قبل از نوشتن خاطرات مهدی طحانیان، این رزمندگان نوجوان در جامعه خیلی نشان داده نشده بودند. کتاب «سرباز کوچک امام» مجموعه خاطرات مهدی طحانیان اسیر 13 ساله جنگ ایران و عراق است، کتابی که بیش از 40 بار تجدید چاپ شده و از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است. سرباز کوچک امام به بیان خاطرات ریز و درشت زندگی این اسیر پرداخته است، اتقاقاتی خواندنی و جذاب که در بسترهای متفاوتی روی می‌دهند و ذهن خواننده را با خود همراه می‌کند. 5- بابانظر  کتاب «بابانظر» که توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده‌، حاصل مصاحبه‌های شفاهی با سردار شهید محمدحسن نظرنژاد است که طی آن، خاطرات راوی پیرامون انقلاب و جنگ تحمیلی بیان می‌شود. کتاب بابانظر دریچه تازه‌ای به برخی زوایای ناشناخته انقلاب و دفاع مقدس گشوده است که با گزارش و زبانی خواندنی از زندگی و مبارزات مردی بزرگ پرده بر می‌دارد و از این منظر یکی از مهمترین و معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است، روایت زندگی جانبازی 95 درصد که حضوری طولانی و مستمر در جبهه‌های جنگ داشت و در سال 75 به شهادت رسید. 6- جشن حنابندان کتاب «جشن حنابندان» نوشته‌ «محمدحسین قدمی» شامل دو گزارش از عملیات کربلای 5 و بیت‌المقدس 4 در مناطق جنوب و غرب کشور است که انتشارات سوره مهر آن را منتشر کرده است. کتاب که برای اولین بار در سال 1368 منتشر شد، در قالب گزارش نوشته شده و نویسنده در جایگاه یک تماشاچی، تمام خاطرات و رخدادها و گفت‌وگوها را همچون یک دوربین فیلمبرداری ثبت کرده است. گزارش اول درباره عملیات کربلای 5 و بیت‌المقدس 4 است که در مناطق جنوبی و غربی کشور رخ داد و بازه زمانی آن از آذرماه سال 1365 آغاز می‌شود و تا 9 بهمن ماه همان سال تداوم می‌یابد، گزارش دوم نیز درباره عملیات بیت‌المقدس 4 به تاریخ اول آذرماه 1366 تا 13 فروردین سال 1367 است. کتاب جشن حنابندان نیز یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس به شمار می‌رود. 7- دا: خاطرات سیده زهرا حسینی کتاب «دا» روایت خاطرات سیده زهرا حسینی است در مورد جنگ ایران و عراق که به کوشش سیده اعظم حسینی نوشته شده و توسط انتشارات سوره‌ مهر به چاپ رسیده ‌است. نویسنده که خود یکی از کردهای استان ایلام است، با انتخاب این عنوان سعی کرده به موضوع مقاومت مادران ایرانی در طول جنگ ایران و عراق بپردازد، کتابی که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، مهم‌ترین و تأثیرگذارترین و معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس و خاطرات جنگ هشت ساله ایران و عراق محسوب می‌شود. 8- پایی که جا ماند «پایی که جا ماند» کتابی است از انتشارات سوره مهر و یادداشت‌های روزانه سید ناصر حسینی‌پور از زندان‌های مخفی عراق. کتاب پایی که جا ماند یکی از شاخص‌‌ترین آثاری است که شرح روزهای سخت اسارت در دست صدامیان و بعثیان عراقی را با روشی نو و اثرگذار پیش روی مخاطب قرار می‌دهد. مؤلف، این کتاب را از روی 23 برگه‌ای یادداشت‌برداری کرده است که آنها را در دوران اسارت مخفیانه روی کاغذهای سیگار نوشته بوده و در عصای خود پنهان کرده تا به‌دست زندانبان‌ها نیفتد و بالاخره توانسته آنها را با خود به ایران بیاورد.این کتاب نیز یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است. 9- در کمین گل سرخ کتاب «در کمین گل سرخ» درباره شهید علی صیاد شیرازی یکی از فرماندهان ارتش است که پس از سال‌ها مجاهدت در سال‌های دهه هفتاد به دست نیروهای مجاهدین خلق ترور شد. کتاب در کمین گل سرخ روایتی از زندگی شهید است که از نخستین روزهای حضور وی در ارتش تا شهادت ایشان را شامل می‌شود و محسن مومنی شریف آن را با نوگرایی در شیوه‌های روایت و تلفیق ظریف اطلاعات، با بافتی داستانی و پرداخت شخصیت‌ها، مجموعه‌ای جذاب آفریده است. در این کتاب که از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است، روایت نویسنده از شهید مبتنی بر ساعت‌ها گفت‌وگو و تحقیق و استفاده از منابع مکتوب است، روایاتی که این فرمانده شهید را بیش از پیش به خواننده می‌شناساند. 10- فرنگیس کتاب «فرنگیس» روایت خاطرات زنی شجاع است که در مقام دفاع توانست سرباز دشمن را اسیر کند و نیروی دشمن را به خاک و خون بکشاند. این کتاب که اثر برگزیده جایزه کتاب سال دفاع مقدس و از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس نیز است، نوشته مهناز فتاحی است و انتشارات سوره مهر آن را منتشر کرده است. فرنگیس با بقیه داستان‌ها و خاطرات جنگ متفاوت است، زیرا شخصیت اصلی و قهرمان آن یک زن است و این موضوع جذابیت آن را دوچندان می‌کند. 11- نورالدین پسر ایران «نور الدین پسر ایران» روایت نورالدین عافی از عملیات بدر، عملیات والفجر هشت و عملیات کربلای 4 است. این کتاب که در هجده فصل و توسط معصومه سپهری نوشته شده و انتشارات سوره مهر آن را منتشر کرده، با  بیان روان و سلیس، با صداقت و پرهیز از هرنوع مقدس‌نمایی و تطهیر وقایع، مواجهه راوی با زندگی را پیش روی مخاطب می‌گذارد و با  بیان دقیق برخی حوادث جبهه‌ها و نمایش وضعیت جامعه آن زمان، تصویری واقعی را به خواننده نشان می‌دهد. کتاب نورالدین پسر ایران نیز یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است. 12- خاک‌های نرم کوشک شهید برونسی برای بسیاری از خوانندگان کتاب‌های حوزه دفاع مقدس آشناست، شهیدی مشهدی و فرمانده تیپ 18 جواد الائمه که کتاب «خاک‌های نرم کوشک» زندگی او از تولد تا زمان مرگش را روایت می‌کند و در قالب خاطراتی از خانواده و همرزمانش جمع‌آوری شده است. خاک‌های نرم کوشک که یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس و نوشته سعید عاکف است توسط انتشارات ملک اعظم منتشر شده و به عنوان پرتیراژترین کتاب دفاع مقدس شناخته شده است. کتابی به زبان عامیانه و ساده که رمز رستگاری شهید یعنی عبودیت و بندگی بی‌قید و شرط در مقابل حق و حقیقت را برای مخاطب به تصویر می‌کشد.  13- دختر شینا کتاب «دختر شینا» داستانی بلند از زندگی قدم خیر محمدی و همسر شهیدشان است که بهناز ضرابی‌زاده آن را نوشته و انتشارات سوره مهر منتشر کرده است. نویسنده رمان دختر شینا با قلم بسیار روان و دلنشین به بیان داستان زندگی خانم محمدی و همسر شهیدشان (شهید حاج ستار همدانی) می پردازد. راوی از گفتن جزئیات هیچ ابایی ندارد و این پرداختن به جزئیات نه تنها از کیفیت کتاب نکاسته نشده و آن را حوصله سر بر نکرده، بلکه بر جذابیت آن نیز افزوده است. دختر شینا در مورد دفاع مقدس و جنبۀ خانوادگی آن یک کتاب کم‌نظیر است. اسم کتاب دختر شینا، برگرفته از لقب قهرمان داستان (خانم قدم خیر محمدی) در زمان کودکی‌شان می باشد. این کتاب نیز از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس به شمار می‌رود. 14- وقتی مهتاب گم شد  «وقتی مهتاب گم شد» شرح خاطرات علی خوش لفظ از جنگ ایران و عراق است که به همت حمید حسام تدوین شده ‌است. کتاب ماجرای دگرگونی و تحول علی خوش لفظ در سنین نوجوانی و هم‌زمان با انقلاب را روایت می کند که با اصرار فراوان به جبهه رفته است. علی خوش لفظ که اسمش را بخاطر نزدیکی تولدش با ولیعهد پهلوی، جمشید گذاشته‌اند، سال‌ها بعد در سنین نوجوانی و همزمان با وقوع انقلاب اسلامی، دچار تحول و دگرگونی در اهداف و آرمان‌ها می‌شود و این انقلاب درونی باعث می‌شود که او در اولین اعزام به جبهه نام خود را به علی خوش لفظ تغییر دهد و سرانجام زندگی‌اش هم تغییر کند. کتاب وقتی مهتاب گم شد نیز یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است. 15- حوض خون  تقریباً همه کتاب‌های دفاع مقدس که در حوزه خاطرات و زندگی‌نامه نوشته شده‌اند (تا هنگامی که من این متن را نوشته‌ام)، به زندگی اشخاص در برهه‌های مختلف زندگی‌شان می‌پردازند و محوریت کتاب‌ها، تنها یک نفر است که در اتفاقات مختلف عکس‌العمل‌ نشان داده‌اند، اما اینکه بخواهیم خاطرات چندین و چند نفر را از یک مکان و در زمان مشخص بخوانیم، شاید تنها «حوض خون» چنین خصوصیتی را دارد، کتابی که بخش کمتر دیده شده جنگ را به تصویر می‌کشد و از زنانی می‌گوید که در رختشورخانه پشت جبهه‌ها، با ترس و اندوه و گاه یأس مبارزه کرده‌اند. «حوض خون» که توسط گروهی از نویسندگان تحقیق و گردآوری شده و انتشارات راه‌یار آن را منتشر شده، خاطرات 64 بانوی اندیمشکی را بیان می‌کند که در رختشورخانه بیمارستانی در اندیمشک مشغول هستند و جنگ را در عمیق‌ترین لایه‌هایش به مخاطب نشان می‌دهند و از این منظر یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس به شمار می‌رود. 16- عصرهای کریسکان  تا کتاب «عصرهای کریسکان» را نخوانی نخواهی دانست کریسکان کجاست و همین عنوان خاص، مخاطب را بیشتر جذب می‌کند، اما کریسکان کجاست؟ منطقه‌ای در کوه‌های کردستان عراق که مقر اصلی حزب دموکرات ایران بوده است و البته برای شناخت آن، بیشتر باید کتاب را خواند. «عصرهای کریسکان» خاطرات امیر سعید زاده (سعید سردشتی) آزاده کرد است که بیش از شش سال در زندان‌های گروه کومله و دموکرات شکنجه شده و می‌توان گفت تقریباً تنها زندانی نجات‌یافته از زندان کریسکان است و باقی هم‌بندی‌هایش همه بدون محاکمه اعدام شده‌اند. این کتاب نیز یکی از خاص‌ترین و معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است. 17- گلستان یازدهم  کتاب «گلستان یازدهم» خاطرات زهرا پناهی روا، همسر علی چیت‌سازیان از سرداران شهید استان همدان است که بهناز ضرابی‌زاده آن را به رشته تحریر درآورده و انتشارات سوره مهر آن را منتشر کرده است. کتاب که در 17 فصل تدوین شده، نشان‌دهنده ویژگی‌های یک شهید است، اما بیش از آن می‌توان در کتاب وضعیت خانواده‌های شهرستانی در جنگ را دید. کتاب با فصلی از تولد فرزند این شهید شروع می‌‌شود و رفته رفته و با خواندن کتاب، فلش‌‌بک‌‌هایی به داستان زندگی شهید پیش از شهادت می‌‌زند. زبان کتاب صمیمی و روان است و همین باعث می‌‌شود تا کتاب برای خواننده جذاب‌‌تر و خواندنی‌‌تر شود. کتاب گلستان یازدهم نیز یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است. 18- آن بیست و سه نفر  کتاب «آن بیست و سه نفر» را که به دست بگیرید و طرح جلد را ببینید، متوجه می‌شوید کتاب شامل خاطرات نوجوانان حاضر در جنگ است، اما تا کتاب را نخوانید نخواهید دانست کتاب خاطرات اسیری آن‌هاست، بیست و سه‌ نوجوان ایرانی اسیر در عراق. «آن بیست و سه نفر» همانگونه که از عنوانش مشخص است، خاطرات 23 نوجوان است، نوجوانانی که همه بین 13 تا 17 سال سن داشتند  و در اوج بحران و در یکی از بدترین اتفاقاتی که می تواند برای هر کشوری بیافتد اسیر شده‌اند و در دست دشمن هستند، اما با صبوری آن روزها را تحمل کرده‌اند و تنها چیزی که داشتند شجاعت و پایمردی خودشان بود. «آن بیست و سه نفر» توسط یکی از همان نوجوانان، احمد یوسف‌زاده نوشته شده و انتشارات سوره مهر آن را چاپ و منتشر کرده است. این کتاب نیز یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است که از روی آن فیلمی به همین نام نیز ساخته شده است. 19- من زنده‌ام شاید بخواهید بدانید زنان ایرانی اسیر در عراق چگونه روزگار اسارت خود را گذرانده‌اند، برای دیدن پاسخ این سؤال بهترین کار، خواندن کتاب «من زنده‌ام» نوشته معصومه آباد است، کسی که در 17 سالگی به اسارت گرفته شد و مدت 4 سال را در اسارت به سر برد. این کتاب تمامی سؤالاتی را که در مورد اسارت زنان توسط بعثی‌ها دارید، پاسخگو است. «بنات الخمینی» عنوانی بود که سربازان صدام به چهار بانوی امدادگر ایرانی داده بودند. بعثی‌ها اول که ماشین‌شان را محاصره می‌کنند، از خوشحالی پایکوبی می‌کنند و پشت بی سیم به فرماندهان‌شان اعلام می‌کنند که دختران خمینی را گرفتیم! بعدتر برخی دیگر از افسران بازجو به این بانوان غیرنظامی می‌گویند از نظر ما شما ژنرال‌های ایرانی هستید! کتاب من زنده ام که در هشت فصل نوشته شده و از دوران کودکی و نوجوانی تا زمان اسارت در اردوگاه موصل و عنبر راوی را بیان می‌کند، توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده است و بخشی از جنگ را روایت می‌کند که شاید حتی تصورش هم ممکن نباشد، چه رسد به تحمل چهار ساله‌اش. کتاب من زنده‌ام چون از دید یک زن به جنگ نگاشته شده و حقایقی سخت را بیان می‌کند، یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است.  20- لشکر خوبان «لشکر خوبان» گزارشی از جنگ است که از زبان رزمنده‌ای از آذربایجان و عضو نیروهای اطلاعاتی که به بازخوانی گوشه‌هایی ناگفته از تاریخ دفاع مقدس می‌پردازد. کتاب لشکر خوبان که توسط معصومه سپهری نوشته شده و راوی آن، مهدی قلی رضایی شخصیت نوجوان کتاب آن‌ها را روایت می‌کند و البته از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس نیز است، اطلاعاتی جدید درباره لشکر عاشورا و نقش واحدهای اطلاعاتی در جبهه های هشت سال دفاع مقدس را بیان می‌کند. کتابی که رهبر انقلاب درباره آن گفته‌اند: «کتاب پر است از اعجاب و عظمت ناگفته‌ رزمندگان غواص و اطلاعات عملیات جنگ. در ایامی که این کتاب را می‌خواندم بارها و بارها متأثر شدم.» این کتاب نیز از کتاب‌های منتشر شده توسط انتشارات سوره مهر است. 21- نیمه پنهان ماه مجموعه کتاب‌های «نیمه پنهان ماه» روایت فرماندهان دفاع مقدس از زبان همسرانشان است، شهدایی که هر کدام نقشی اساسی در جنگ داشته‌اند. این مجموعه که تاکنون 35 جلد آن توسط نویسندگان مختف نوشته و منشتر شده و انتشارات روایت فتح آن‌ها را چاپ کرده است. نیمه پنهان ماه در دسته خاطرات، زندگی‌نامه و سفرنامه قرار می‌گیرند، با قطع پالتویی و خوش‌دست و با زبانی ساده و خودمانی نوشته شده‌اند و فرماندهانی چون مصطفی چمران، مهدی و حمید باکری، اسماعیل دقایقی، نورعلی شوشتری، ابراهیم همت، مصطفی چمران، غلامرضا رهبر، یوسف کلاهدوز و شهیدانی دیگر را از زاویه‌ای متفاوت به مخاطبان می‌شناسانند.  این مجموعه کتاب نیز از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس هستند که خوانندگان بسیاری را پای خاطرات خود نشانده‌اند. 22- از چیزی نمی‌ترسیدم  نخستین اثر چاپ شده توسط انتشارات مکتب حاج قاسم، کتاب «از چیزی نمی‌ترسیدم» است، کتابی خودنوشت از سردار قاسم سلیمانی است که به بیان خاطراتش می‌پردازد. کتاب شرح زندگی مردی از دلِ روستایی در کرمان است که چند دوره از زندگی ساده و گیرای خود را روایت و در خلال روایت‌ها، شکل‌گیری شخصیت مردی را بیان می‌کند که از چوپانی به جایگاهی به بلندای وسعت آسمان‌ها رسید.  روایت‌های کتاب که از کودکی شهید آغاز و تا 22 سالگی او را به تصویر می‌کشد، با زبانی خودمانی نوشته شده و مخاطب را با خود همراه می‌کند، گاه گریه را میهمان چشم مخاطب می‌کند و گاه لبخند را به لب او می‌آورد، اما آنچه را که به خوبی می‌توان با خواندن کتاب دریافت، احترام والدین و دعای آنهاست، چیزی که می‌توان گفت دلیل اصلی چنین اوج گرفتن سردار شهید در زندگی‌ شد. کتاب چون تنها کتاب دست‌نوشته شهید سلیمانی است، در میان مخاطبان جایگاه ویژه‌ای دارد و از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس به شمار می‌رود. 23- سلام بر ابراهیم  مجموعه دوجلدی «سلام بر ابراهیم» روایت زندگی شهید ابراهیم هادی است، شهیدی که از بنیانگذاران گروه چریکی شهید اندرزگو در جبهه گیلان غرب و ستاره ورزش کشتی کشورمان است و به علت ویژگی‌های اخلاقی و فرماندهی، شخصیت منحصر به فردی شناخته می‌شود. در این مجموعه که انتشارات شهید هادی آن‌ها را منتشر کرده، افزون بر زندگی‌نامه‌ای مختصر، خاطراتی از دوستان و اعضای خانواده این شهید مفقودالاثر نیز وجود دارد و بیش از 100 مصاحبه با خانواده، یاران و دوستان آن شهید روایت شده و از آن خاطرات و حتی لابه‌لای حاشیه‌ها می‌توان شهید را شناخت. کتاب سلام بر ایراهیم نیز یکی از پرفروش‌ترین و معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است. 24- من میترا نیستم کتاب «من میترا نیستم» روایتی است از زندگی دختری نوجوان و انقلابی به نام زینب کمایی که در ابتدای دهه 60 و در حوادث تحرکان منافقین، توسط آنان شهید شده است. نوجوانی 14 ساله که از بچگی آرزوی شهادت داشت و در آخر به آرزوی خود می‌رسد. کتاب که توسط معصومه رامهرمزی نوشته شده و انتشارات آوای کتاب‌پردازان آن را چاپ کرده است، زندگی فرزند ششم یک خانواده پرجمعیت آبادانی را روایت می‌کند که با شروع جنگ همچون دیگر خانواده‌های جنگ‌زده مجبور به ترک شهر شده و به شاهین‌شهر رفتند، شهری که فضای مذهبی و انقلابی ضعیفی دارد و همین دلیل باعث می‌شود زینب فعالیت فرهنگی خود را آغاز کند، اما منافقین این فعالیت‌ها را برنمی‌تابند و او را به شهادت می‌رسانند. کتاب من میترا نیستم نیز یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس به شمار می‌رود. به قلم "طاهره راهی"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.

اوایل دهه نود شمسی و در سال‌های ابتدایی جنگ‌های داخلی سوریه، گروه‌های مسلح در آن کشور دست یه حمله‌های مختلف به حرم‌های مطهر حاضر در سوریه زدند و بی‌حرمتی‌هایی را به آنان روا داشتند، این گروه‌ها تهدید حمله به حرم‌های مطهر حضرت زینب و حضرت رقیه نیز کردند، همین امر باعث شد گروه‌های مختلفی از ملیت‌های مختلفی چون ایرانی، افغانستانی و پاکستانی برای دفاع از حرمین تشکیل شوند و به سوریه رفته و به نیروهای ارتش کشور سوریه کمک کنند. نیروهایی که در اوایل سال 1392 با عنوان «مدافعین حرم» در ایران و سایر کشورها معروف شدند. البته حضور این نیروها در سوریه صرفا برای دفاع از حرم نبود، بلکه پای دغدغه های دیگری نیز در میان بود که صحبت از آن مجال دیگری می‌طلبد. با حضور ایرانیان در جنگ سوریه و نامیدن شهدای آن خطه به نام مدافعین حرم، فصلی جدید در میان کتاب‌های دفاع مقدس باز شد. شاید بتوان کتاب «پیغام ماهی‌ها» و انتشار زندگی شهید حاج حسین همدانی در سال 1395 را باب ورود به این موضوع دانست، اگرچه چاپ و انتشار کتاب‌های مربوط به شهدای مدافع حرم از سال 1394 و 1395 آغاز شده است. کتبی که بیشتر به خاطرات شهدا و خانواده‌های آنها پرداخته و کتاب‌های منتشر شده در آن سال‌ها، آغاز به کار فصل جدید ادبیات مقاوت بود و با گذشت سال‌ها، کتاب‌های بیشتری در این حوزه نوشته شده و باعث آشنایی بیشتر جامعه با این گروه از نیروهای مقاومت شده است. با کمی جست‌وجو در میز فروش کتابفروشی‌ها درمی‌یابیم، زندگی‌نامه و خاطرات شهدا و البته به طور خاص، شهدای مدافع حرم از زبان همسر و خانواده، سهم بیشتری در سبد فرهنگی خانواده‌ها گرفته و توانسته مخاطبین بیشتری را با خود همراه کند. این همراهی شاید به دلیل زبان روایی ساده و بدون پیچیدگی کتاب‌هاست. کتاب‌هایی که شهدای جوان مدافع حرم را آنچنان دور نشان نمی‌دهند که نتوانی به آنها برسی، همان مقدس‌نمایی شهدای دفاع مقدس که نویسندگان‌مان، در دهه‌های پیشین خواسته یا ناخواسته آن را ایجاد کردند و شهدایمان را از کهکشانی دور خواندند، غافل از اینکه آنها، همان خاکیانی بودند که مسیر نور را پیمودند و به افلاکیان رسیدند. در این یادداشت سعی کرده‌ایم به معرفی پرفروش ترین کتاب‌های مدافعین حرم و خاطرات خانواده‌هایشان بپردازیم. کتاب های پرفروش مدافعان حرم 1- قصه دلبری کتاب «قصه دلبری» داستان زندگی و شهادت شهید محمدحسین محمدخانی به روایت همسرش است. شهید محمدحسین محمدخانی یکی از شهدای مدافع حرم است که از فعالان بسیج دانشجویی بوده و در عملیات‌های تفحص پیکر شهدای دفاع مقدس شرکت می‌کرده است. کتاب قصه دلبری که از پرفروش‌ترین کتاب‌های مدافعین حرم است، توسط محمدعلی جعفری در 146 صفحه نوشته شده و انتشارات روایت فتح آن را منتشر کرده است. در این کتاب، همسر شهید از روزهای ابتدایی آشنایی در بسیج دانشجویی تا روزهای پس از شهادت او را بازگو می‌کند، کتابی که به‌طور خلاصه و با جملاتی ساده و کامل نگارش شده و در قالب جملاتی روان توانسته احساسات همسر شهید را به مخاطب نشان دهد.  نویسنده در این کتاب، شهید محمدخانی را یکی از همین آدم‌های معمولی اطرافیان‌مان نشان می‌دهد، شهیدی که چون همه ما رستوران رفتن را دوست داشته، لباس خوب می‌پوشید و برای بهتر شدن قیافه، حتی مو هم کاشته است، البته یک تفاوت اصلی داشته و آن داشتن دغدغه شهادت بوده است، اصلی که او را از زمین خاکی به بهشت آسمان ‌کشاند. در بخشی از کتاب قصه دلبری اینگونه می‌خوانیم: « برای خواندن نماز شب کاری به کار من نداشت، اصرار نمی‌کرد باهم بخوانیم. خیلی مقید نبود که بخواهم بگویم هرشب بلند می‌شد برای تهجد، نه، هروقت امکان و فضا مهیا بود، از دست نمی‌داد. گاهی فقط به همان شفع و وتر اکتفا می‌کرد، گاهی فقط به یک سجده. کم پیش می‌آمد مفصل و با اعمال بخواند. می‌گفت: «آقای بهجت می‌فرمودند: اگه بیدار شدی و دیدی هنوز اذان نگفته‌ن و فقط یه سجدهٔ شکر به جا بیاری که سحر رو بیدار شدی، همونم خوبه!»   2- برای زین‌ اب کتاب «برای زین ‌اب» روایت خاطراتی از زندگی شهید محمد بلباسی، یکی از شهدای مدافع حرم است که در منطقه «خان‌طومان» سوریه حین مبارزه با تروریست‌های تکفیری به همراه دیگر همرزمانش به درجه رفیع شهادت نائل شد. کتاب که از پرفروش‌ترین کتاب‌های مدافعین حرم است که در سال 1398 توسط سمیه اسلامی در 392 صفحه نوشته شده و انتشارات شهید کاظمی آن را منتشر کرده است. محمد بلباسی یکی از افراد اصلی در کارهای جهادی چون سفرهای راهیان نور، اردوهای جهادی، احیای هفت تپه، تشکیل صندوق خیریه، برپایی یادواره‌های شهدا و تلاش در عرصه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی بود که با وجود مشغله بسیار، احساس تکلیف در دفاع از حریم حضرت زینب کبری(س) او را به میدان جهاد و مبارزه با تکفیری‌ها سوق می‌دهد. عاشقانه وارد میدان شده و عاشقانه دفاع کرده و سرانجام در هفدهم اردیبهشت سال 1395 در جبهۀ خان‌طومان به آرزویش ‌می‌رسد. کتاب برای زین اب هفتاد و یک روایت دارد و نویسنده در آن برای شناساندن بیشتر شهید سعی کرده  روایات مستند باشد، به همین دلیل راوی هر روایت در ابتدا ذکر شده است، خاطراتی که در چهار فصل دسته‌بندی شده‌اند ؛ فصل اول که به زندگی شخصی و خانوادگی شهید مربوط است. فصل دوم درباره اتفاقات مربوط به بسیج دانشجویی و کارهای جهادی شهید است، فصل سوم مربوط به فعالیت‌های راهیان نور حاج محمد است و در نهایت فصل چهارم، درمورد سفر به سوریه و شهادت شهید محمد بلباسی است.  در بخشی از کتاب برای زین اب آمده است: «بعضی شب‌ها در حیاطِ روبه‌روی حرم می‌نشستیم و باهم درس‌های کلاس اخلاق را مباحثه می‌کردیم. به من می‌گفت: «از امام چیزهای دنیایی نخواه! کم هم نخواه! بگو آقاجان، معرفت خودِت رو به من بده» ! آن‌قدر دوستش داشتم که هرچه می‌گفت برایم حجت بود. چشمانم را بستم و همین‌ها را تکرار کردم. یک‌دفعه یاد چیزی افتادم و گفتم: «راستی محمد! همه از اینجا برای خودشون کفن خریدن. ما هم بگیریم و بیاریم حرم برای طواف!» طفره رفت و گفت: «ای بابا! بالاخره وقتی مُردیم، یه کفن پیدا می‌شه ما رو بذارن توش» .اصرار کردم که این کار را بکنیم. غمی روی صورتش نشست. چشمانش را از من گرفت و به حرم دوخت. گفت: «دو تا کفن ببریم، پیش یه بی‌کفن؟»   3- دلتنگ نباش انتشارات روایت فتح با گسترش عنوان مدافعین حرم در حوزه ادبیات مقاومت، شروع به انتشار چندین و چند کتاب از شهدای مدافع حرم کرد، کتاب‌هایی که می‌توان آن‌ها را در مجموعه‌ای گرد هم آورد. جلد چهاردهم از مجموعه مدافعان حرم که توسط زینب مولایی در 378 صفحه نوشته شده، درباره شهید «روح‌الله قربانی» است، کتابی که می‌توان به عنوان پرفروش‌ترین کتاب‌های مدافعین حرم از آن یاد کرد. کتاب که مورد تقریظ رهبری نیز واقع شده، فرازهایی از زندگانی شهید مدافع حرم، روح الله قربانی و محصول مصاحبه های نویسنده با همسر شهید و نزدیکان ایشان است، کتابی که از لابه‌لای ورق‌هایش بوی دلتنگی به مشام می‌رسد. «دلتنگ نباش» به زمان ازدواج شهید تا زمان شهادت ایشان می‌پردازد  و از زبان دانای کل برای مخاطب تعریف می‌شود، شهیدی که به هنگام بازگشت به ایران پس از مأموریتی 57 روزه و جلوی در مقر به شهادت رسیده است. نثر کتاب روان و خواندنی است و مخاطب از خواندن کتاب خسته نمی‌شود. نویسنده در کتاب و در قالب خاطرات، در کنار بیان خاطرات به مخاطب زندگی هم می‌آموزد و هیجان را نیز منتقل می‌کند و این‌گونه است که بعد از خواندن کتاب، تا چند روز ذهن را درگیر می‌کند،. مولایی در این کتاب به نوشتن خاطرات تنها بسنده نکرده و سعی دارد سبک زندگی شهید را به مخاطبانش نشان دهد. اگر به خواندن سرگذشت و کتاب های زندگی‌نامه شهدا علاقه‌مندید، این کتاب مناسب قطعاً گزینه مناسبی برای شما خواهد بود. در بخشی از کتاب دلتنگ نباش می‌خوانیم: «دو گلبرگ از لای کتاب بیرون افتاد. زینب عادت داشت گل‌هایی که روح‌الله برایش می‌گیرد را پرپر کند و لای کتاب خشک کند. در یکی از نبودن‌های روح‌الله وقتی دلتنگش شده بود، روی یکی از گلبرگ‌ها نوشت:«آنچنان مهر توأم در دل و جان جای گرفت/که اگر سر برود، از دل و از جان نرود» این گلبرگ را خودش نوشته بود، اما جریان گلبرگ دوم را نمی‌دانست. آن را برگرداند، دست‌خط روح‌الله را شناخت که روی گلبرگ نوشته بود: «عشق من! دلتنگ نباش...»   4- عمار حلب کتاب «عمار حلب» نوشته محمدعلی جعفری است که در 320 صفحه‌ نوشته شده و انتشارات روایت فتح آن را چاپ و منتشر کرده و هفتمین کتاب از مجموعه مدافعان حرم است که این انتشارات آنها را منتشر کرده است. کتاب «عمار حلب» که یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های مدافعین حرم است، روایت زندگی شهید محمدحسین محمدخانی است که در 9 تیرماه 1364 به دنیا آمد، در 8 تیر 1389 ازدواج کرد و 16 آبان 1394 در حلب به شهادت رسید. نویسنده در این کتاب شخصیت دغدغه‌مند و خستگی‌ناپذیر شهید محمدحسین محمدخانی را روبروی مخاطب  می‌نشاند؛ شخصیتی که هرجا احساس تکلیف کرده؛ دست به کار شده است؛ کمک به زلزله‌زدگان بم، برگزاری یادواره شهدا، تدفین شهید گمنام در دانشگاه، تفحص شهدا در منطقه شرهانی، اردوی راهیان نور، مسئولیت بسیج دانشگاه، مسئولیت هیئت دانشجویی، شرکت در اردوهای جهادی و نهایتاً حضور در جبهه سوریه از جاهایی است که شهید محمدخانی حضور داشته، حضوری که جدا از خودسازی، انسان‌های زیادی را متحول کرده است. کتاب عمار حلب 8 فصل دارد که عنوان آن را مصراعی از یک بیت شعر تشکیل داده است؛ هر فصل هم به بخش‌های کوچک‌تری تقسیم شده که با شماره از هم حدا شده‌اند. «عمار حلب» از زبان راویان مختلفی بیان می‌شود و به همین دلیل تصویر جامعی از شهید را در ذهن مخاطب ایجاد می‌کند، روایت‌های متعددی که از زندگی شهید محمدخانی بیان می‌کند و هریک بخشی از وجوه شخصیتی وی را نمایان می‌کند. در بخشی از کتاب عمار حلب می‌خوانیم: «حالا واقعاً نشسته بودم بالای سرش، توی معراج. مشمع را بازتر کردم. یاد کفن و پلاک و تسبیحی افتادم که توی خواستگاری به من هدیه داده بود. مال تفحص بود. توی غربت، خبر شهادتش را شنیدم. زنگ زد که با پدر و مادرم بیا توی منطقه تا با هم برگردیم. یک ماه توی ولایت غریبی چشمم به در سفید شد. هی امروز فردا می‌کرد. آخرم خودش نیامد و به قول خودش «خبرش آمد.» پدرش بی‌هوا آمد توی محل اقامت. دیدم دارد چپ و راست راه می‌رود وسط اتاق. حاج آقا گفت که زخمی شده. برویم دمشق دیدنش. بعد از 99 روز!»   5- یادت باشد یکی از کتاب‌های انتشارات شهید کاظمی درباره شهدای مدافع حرم که اتفاقاً از پرفروش‌ترین کتاب‌های مدافعین حرم نیز است، کتاب «یادت باشد...» است. کتابی که محمدرسول ملاحسنی آن را در 328 صفحه نوشته است و از زبان همسر شهید بیان می‌شود. «یادت باشد...» اثری است درباره زندگی شهید مدافع حرم حمید سیاهکالی مرادی، جوانی از اهالی قزوین است که با مدرک کارشناسی ارشد نرم‌افزار و دان دوی کاراته، به خدمت حضرت زینب (س) درآمد و پاسدار شد. محمدرسول ملاحسنی با قلم جذاب خود توانسته روایت فرزانه همسر شهید درباره نحوه آشنایی، ازدواج، دوسال زندگی مشترک و در نهایت شهادت همسرش را به خوبی بنویسد. حمید سیاهکلی مرادی، یکی از شهدای مدافع حرم است که در سن 26 سالگی شهید شد و کتاب «یادت باشد..» درباره زندگی کوتاه اما عاشقانه این شهید و همسرش است که روایتی خواندنی و کمتر شنیده شده‌ای دارد، کتابی عاشقانه، جذاب و فانتزی که خودمراقبتی شهید در جزئیات زندگی برای مخاطب بسیار مشهود است. شاید این کتاب، به زعم بسیاری یکی از کتاب‌های زندگی‌نامه شهدای مدافع حرم باشد که بیش از حد به جزئیات پرداخته، اما از این جهت که نشان می‌دهد برای تربیت یک کودک از خشت اول زندگی باید چگونه رفتار کرد، یک کتاب آموزنده و پر از تجربه است؛ آنجا که یک تازه عروس دهه هفتادی چگونه و از قبل برای شهادت همسر و روزهای بعد از آن آماده است! در بخشی از کتاب یادت باشد می‌خوانیم: «با هر جان کندنی که بود برایش قرآن گرفتم تا راهیش کنم، لحظه آخر به حمید گفتم: «حمید تو رو به همون حضرت زینب(س) هرکجا تونستی تماس بگیر». گفت: «جور باشه حتماً بهت زنگ می‌زنم، فقط یه چیزی، از سوریه که تماس گرفتم چطوری بگم دوستت دارم؟ اونجا بقیه هم کنارم هستن، اگه صدای منو بشنون از خجالت آب میشم»؛ به حمید گفتم: «پشت گوشی به جای دوستت دارم بگو یادت باشه! من منظورت رو می‌فهمم». از پیشنهادم خوشش آمده بود، پله‌ها را که پایین می‌رفت برایم دست تکان می‌داد و با همان صدای دلنشینش چندباری بلند بلند گفت: «یادت باشه! یادت باشه!» لبخندی زدم و گفتم: «یادم هست! یادم هست.»   6- حاج قاسمی که من می‌شناسم یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های مدافعین حرم در سال‌های اخیر و  بعد از شهادت سردار سلیمانی، کتاب «حاج قاسمی که می‌شناسم» خاطرات علی شیرازی است که به اهتمام سعید علامیان در 168 صفحه نوشته شده و توسط انتشارات خط مقدم چاپ و منتشر شده است. کتاب‌ که از دوران جنگ و حضور علی شیرازی به‌ عنوان یکی از نیروهای سردار شهید حاج قاسم سلیمانی آغاز می‌شود، از خاطرات آشنایی‌ نویسنده با سردار سلیمانی از سال 1361 طی عملیات فتح المبین شروع می‌شود و تا فعالیت‌های حجه‌الاسلام شیرازی در کنار شهید سلیمانی در نیروی قدس ادامه می‌یابد. کسی که در شهریور 1390 به خواست سردار سلیمانی مسئول نمایندگی ولی‌فقیه در نیروی قدس می‌شود و هشت سال به طول می‌انجامد. کتاب«حاج قاسمی که می‌شناسم» به بیان خاطرات حجت الاسلام علی شیرازی از 38 سال آشنایی با سردار سلیمانی پرداخته، به 12 فصل تقسیم شده و در دوازده وجه به زندگی و شهادت سردار پرداخته است. نویسنده به شکل جذاب و گیرایی ابعاد مختلفی از زندگی شهید را بیان کرده و حساسیت‌های ایشان، سلوک و گرایشات مذهبی و سیاسی و حتی سیر تکامل روحی ایشان را در قالب خاطراتی از او بیان می‌کند. در بخشی از کتاب «حاج قاسمی که می‌شناسم» می‌خوانیم: «آن روز که آقا نشان ذوالفقار را به سینه‌ سردار سلیمانی زدند، یکی از بهترین روزهای زندگی‌ام بود. نه من، همه رفقایش از این اتفاق خوشحال بودند؛ جز او که راضی نبود بین او و بقیه فرماندهان تمایزی داشته باشد. ابتدا زیر بار نمی‌رفت. وقتی اصرار شد، شرط کرد که خبری نشود. پس از آن که نشان را گرفت، به او گفتم این مدال مربوط به شما نیست؛ متعلق به جبهه‌ مقاومت است!»   7- اسم تو مصطفاست کتاب «اسم تو مصطفاست» یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های مدافعین حرم، زندگی نامه داستانی شهید مصطفی صدرزاده، به روایت سمیه ابراهیم‌پور (همسر شهید) است که راضیه تجار آن را به رشته تحریر درآورده و انتشارات روایت فتح این کتاب را منتشر شده است. نویسنده در این کتاب که تقریظ رهبری را نیز دارد، سعی کرده زندگی شهید را متفاوت از روند سایر کتاب‌های اینچنینی به تصویر بکشند، کتابی که با نثری دلنشین از عشق، تعهد و باور می‌گوید و از شهیدی نزدیک ما می‌گوید، کسی که برخلاف بسیاری از شهدا، پاسدار نیست، بلکه چون بسیاری از افراد جامعه، مغازه‌دار و دامدار بوده ودر مقطعی حتی استخر داشته است واینگونه شخصیت شهید را برای مخاطب ملموس و نزدیک‌تر می‌کند. شهیدی که حیات و شهادتش با روز تاسوعا گره خورده است، او که در چهارسالگی و بر اثر اتفاقی در روز تاسوعا، نذر صاحب آن روز می‌شود تا زنده بماند و خدمت کند و در نهمین اعزام به سوریه و در روز تاسوعا به شهادت می‌رسد. شهیدی که بسیاری او را به نام «سید ابراهیم» می‌شناسند، با توانایی‌های فوق‌العاده و صلابتی کم‌نظیر در میدان‌های نبرد، اما در این کتاب نویسنده مخاطب را کنار همسر او می‌نشاند و از زندگی عاشقانه او می‌خواند، یک عاشقانۀ آرام از شمال تا جنوب که ساده و صمیمی اما پرماجراست.   در بخشی از کتاب اسم تو مصطفاست می‌خوانیم: «تو یک ماه از من کوچک‌تر بودی و این آزارم می‌داد، طوری که همان جلسۀ اول خواستگاری از پس چادری که جلوی دهنم گرفته بودم، به مامانم گفتم: بگو من یه ماه بزرگترم. مادرت شنید و گفت: اینکه چیز مهمی نیست! راست می‌گفت، چیز مهمی نبود، چون تو روزبه‌روز از من بزرگ‌تر شدی، آن‌قدر که دیگر در پوست خودت نگنجیدی، پوست ترکاندی و ششدی یکپارچه ماه، ماه شب چهارده.»   8- خاتون و قوماندان کتاب «خاتون و قوماندان» توسط مریم قربان‌زاده در 182 صفحه نوشته و انتشارات ستاره‌ها آن را چاپ و منتشر کرده است، کتابی که مزین به تقریظ رهبری و یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های مدافعین حرم میان مخاطبان است. این کتاب روایت عاشقانه و صادقانه همسر علیرضا توسلی، ام‌البنین حسینی از پانزده سال زندگی و دلدادگی است و نویسنده با حفظ امانت راوی، خاطرات تلخ و شیرین این زوج مهاجر را با قلمی دلنشین و صمیمی برای مخاطب روایت می‌کند. کتاب «خاتون و قوماندان» در دو بخش روایت می‌شود، بخش اول که به زندگی پیش از ازدواج و تا شروع زندگی مشترک ام‌البنین می‌پردازد و در بخش دوم به اعزام شهید و رفتن او به سوریه می‌پردازد. کتاب از نگاه یک زن نوشته شده، یک بانوی افغانستانی که سال‌ها ساکن ایران است و با سختی‌های بسیاری در ایران روبروست. در لابه‌لای خاطرات گفته شده توسط خانم حسینی، مخاطب با زندگی مهاجران افغانستانی و مشکلات آنها آشنا می‌شود و از صبوری و تلاش چنین زنانی شگفت‌زده. کتاب با روایتی ساده و بیانی روان، زندگی پرفراز و نشیبی را پیش روی مخاطب می‌گشاید و از صبر و روح بزرگ شهید توسلی و همسرش می‌گوید. «خاتون و قوماندان» تصویری ماندگار از انسان‌هایی است که در سخت‌ترین لحظات با قدرت ایمانی خوئ زیبایی می‌آفرینند، شیرمردان و شیرزنانی که برای امنیت و آرامش ما از عزیزترین داشته‌های خود گذشتند.   در بخشی از کتاب «خاتون و قوماندان» می‌خوانیم: «ستون خانه شد جای ثابت علیرضا. همیشه همان‌جا می‌نشست و لم می‌داد و پیاله تخمه را به سرعت برق تبدیل به تلی از پوست می‌کرد. اجازه می‌داد بچه‌ها از سروکولش بالا بروند و دورِ ستوت چرخ بزنند و بدوند و از لابه‌لای دست و پا و سر بچه‌ها اخباری ببیند یا فوتبالی تماشا کند و من داخل آشپزخانه این صحنه نادر را ببینم. تصویری که هرچند ماه یک‌بار در زندگی من به نمایش درمی‌آمد و با تمام وجودم حس می‌کردم یک خانواده‌ایم؛ یک پدر لمیده، بچه‌های پرسروصدا، تلویزیون روشن، کاسه تخمه و من هم دستم به آرد و خمیر که برای شام بولانی سرخ کنم و گرم گرم سر سفره بگذارم. علیرضا چه بود و چه نبود ستون خانه‌مان بود.»   9- خداحافظ سالار یکی از برترین و البته پرفروش‌ترین کتاب‌های مدافعین حرم میان مخاطبان، کتاب «خداحافظ سالار» نوشته حمید حسام است، کتابی که از اولین‌‌ زندگی‌نامه‌های شهدای مدافع حرم است و در 448 صفحه نوشته و توسط انتشارات 27 بعثت در سال 1396 چاپ و منتشر شده است. کتاب از سال 90 و بحران دمشق که در آستانه‌ سقوط قرار داشت، مجموعه‌ای از خاطرات همسر شهید حاج حسین همدانی است که مطالعه آن، ابعاد جدید و جذابی از زندگی و شخصیت شهید را پیش‌روی مخاطب قرار می‌دهد. این کتاب حاصل 44 ساعت گفت‌وگو با همسر شهید است و نوع روایت داستانی، هیچ دخل و تصرفی در آن وارد نکرده است. بخشی از کتاب به خاطرات و نقش شهید در تأسیس سه لشکر سپاه در سال‌های دفاع مقدس و مأموریت‌های متعدد شهید از جمله حضور در آفریقا و در نهایت دفاع از حرم اهل بیت در سوریه می‌پردازد،  همه این‌ها در کنار شنیدنی‌های قصۀ حرم و مقابله با تکفیری‌ها در این کتاب آورده شده است. نثر کتاب نه آن‌قدر پیچیده و نه بیش از اندازه سطحی است، اما چه می‌شود که خواننده در آخر داستان زندگی یک شهید، غافل‌گیر و ناراحت می‌شود؟ برای دانستن جواب این پرسش، چه راهی بهتر از خواندن کتاب...! در بخشی از کتاب خداحافظ سالار آمده است: «می‌دونید اینا کی ان؟ منتظر بودیم که بگوید تک‌نیراندازهای جیش‌الحر یا یک گروه مسلح دیگر هستند اما به جای این اسم‌ها گفت: اینا باقی‌مونده‌های لشکر عمر سعد و شمرن! امروز قناصه دست‌شون گرفتن و می‌خوان خودشون رو برسونن به حرم! حتی اسم گردان تک‌تیراندازشون رو هم گذاشتن گردان حرمله!» به قلم "طاهره راهی"  کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.     

معرفی 10 کتاب جذاب و موثر؛ برای افزایش سطح آگاهی آدمی برای پیشرفت در کارها و رسیدن به اهدافش در تمامی زمینه‌ها، به آگاهی و اطلاعات نیاز دارد و همواره باید اطلاعات خود را به‌روزرسانی کرده و سطح آگاهی خود را افزایش دهد. کتاب‌‌ها یکی از قدیمی‌ترین و بهترین ابزار برای افزایش سطح آگاهی بشر بوده‌اند. در این مطلب با 10 کتاب جذاب و خواندنی که باعث افزایش سطح آگاهی می‌شوند، آشنا می‌شوید؛ کتاب‌هایی از بهترین نویسندگان دنیا. معرفی کتاب هایی که سطح آگاهی و اطلاعات تان را بالا می برند اطلاعات و آگاهی از دیرباز در زندگی بشر اهمیت فراوانی داشته است؛ چراکه برای انجام هر کاری از ساده‌ترین کارها گرفته تا دشوارترین‌ها، ما به آگاهی و اطلاعات نیاز داریم. از آن‌جایی که زمان و عمرمان محدود است و نمی‌توانیم همه چیز را خود به تنهایی تجربه کنیم، بنابراین کسب اطلاعات و آگاهی از دنیای بیرون در زندگی ما از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. «آگاهی شفابخش است»  «آگاهی رمز خوشبختی و موفقیت است» این جملات شاید به گوش شما خورده باشد و بارها و بارها این جملات را در سمینارها و صحبت‌های سخنرانان و یا روانشناسان برجسته شنیده باشید، اما آگاهی نه تنها در زمینه روانشناسی می‌تواند کلید قفل روابط باشد؛ بلکه بسته به علایق و حوزه‌های فعالیت‌ کاری ما، این آگاهی و اطلاعات می‌توانند متغیر و راه‌گشای مسیر پیروزی‌ها و موفقیت‌ها باشند. به‌دست‌آوردن آگاهی در دنیای امروز، بسیار راحت‌تر و سریع‌تر از گذشته شده است؛ چراکه با پیشرفت سریع علم و تکنولوژی، تنها با زدن یک کلید روی کیبورد لپ‌تاپ یا گوشی همراه، ما با انبوهی از اطلاعات و آگاهی‌ها در مورد موضوع مورد نظر خود مواجه می‌شویم. انسان‌های کنجکاو و جستجوگر همواره در قفسه‌های کتابخانه‌ها و سایت‌ها به دنبال کتاب‌هایی هستند تا آگاهی و اطلاعاتشان را تقویت کرده و لازمه رشد و شکوفایی آنها را محقق سازند. در این مبحث به معرفی کتاب‌هایی می‌پردازیم که سطح آگاهی‌تان را افزایش می دهند. 10 کتاب جذاب و خواندنی برای افزایش سطح آگاهی 1. تکه هایی از یک کل منسجم  کتاب «تکه هایی از یک کل منسجم» یکی از بهترین و جذاب‌ترین کتاب‌ها در زمینه بالا بردن سطح دانش، آگاهی و خودشناسی انسان است. تکه هایی از یک کل منسجم اثر نویسنده روانشناس جوانی به نام خانم پونه مقیمی است که چاپ آن در انتشارات بینش نو از چاپ 300 هم فراتر رفته و از پرفروش‌ترین کتاب‌های روانشناسی است. تکه‌ هایی از یک کل منسجم، در بردارنده 9 فصل است که در هر کدام از فصول از واقعیت‌های زندگی، بخش‌های مشترک انسان‌ها (عشق، شادی، غم و تنهایی)، احساسات، روابط و چگونگی صمیمیت در آن‌ها سخن به میان آمده است. خانم مقیمی با زبانی ساده و لحنی صمیمی و شیرین، تجربیاتش در زمینه روانشناسی و مشاوره‌هایی که با مراجعین خود داشته را در کتاب تکه‌هایی از یک کل منسجم بیان کرده، هم‌چون روانشناسی دلسوز که گویی روبروی ما نشسته و سخن می‌گوید. نویسنده در جایی از مقدمه کتاب تکه‌هایی از یک کل منسجم بیان می‌کند که سپاسگزار مراجعینی است که اجازه ورود به دنیای زیبا و رنج‌کشیده درونشان را دادند و او را به سخت‌ترین و دردناک‌ترین خاطراتشان بردند. پونه مقیمی هم‌چنین توانسته با حضور فعال در فضای مجازی خوانندگان کتابش را افزایش دهد. با مطالعه تجربیات و مطالب با ارزش روانشناسی که در کتاب تکه هایی از یک کل منسجم بیان شده می‌توانیم از خود یک مشاور آگاه بسازیم تا هم خود را بهتر بشناسیم و هم اینکه بدانیم که در روابط با افراد چگونه باید عمل کنیم. هم‌چنین در می‌یابیم که آدم‌ها را آن‌طور که هستند بپذیریم نه آن‌گونه که ما می‌خواهیم باشند و اینکه چطور در جریان تلخی و شکست‌های زندگی بتوانیم با درونمان تنها شده و از طریق خودشناسی، الماس درونمان را کشف کنیم. در اکثر نوشته‌های نویسنده این جمله که؛ "تنها بودن نقص نیست"، مشهود است. لقمه‌ای از کتاب تکه هایی از یک کل منسجم: "فرار ما از تنهایی، شبیه فرار از خودمان است. شبیه به این است که می‌خواهیم بخشی از بدنمان را بپذیریم؛ چون دیدن و حس کردنش دردآور است، فقط کافیست روزی مجبور شویم با آن بخش «دردآور» مواجه شویم؛ آن روز، روز غمگینی خواهد بود اما پس از آن «پذیرش» شروع می‌شود و زمانی که درد را پذیرفتیم، درد شبیه به جریانی بیدارکننده در ما می‌چرخد و از بدنمان بیرون می‌رود و ما «تغییر» را حس خواهیم کرد"   2. کار عمیق کتاب «کار عمیق» یکی دیگر از کتاب‌های بی‌نظیری است که در زمینه افزایش آگاهی، توسعه فردی، تمرکز، توجه و مدیریت زمان حائز اهمیت است. کتاب کار عمیق از پرفروش‌ترین کتاب‌های کسب و کار وال استریت ژورنال و بهترین کتاب آمازون در سال 2016 است و در ایران توسط نشر نوین و میلکان به چاپ رسیده است. کتاب کار عمیق اثر نویسنده معروف حوزه خودیاری، کال نیوپورت، مدرس علوم کامپیوتر دانشگاه جورج تاون و محقق رسانه‌های اجتماعی است. نویسنده، کار عمیق را اینگونه تعریف می‌کند که: «کار عمیق تمرکز عمیق و بدون حواس پرتی در انجام کار یا وظیفه‌ای پرمسئولیت است، کار عمیق در واقع مهارتی است با تمرکز بالا که باعث می‌شود بهترین نتیجه برای ما حاصل شود و بالاترین موفقیت را برای ما به ارغوان آورد.» در عصر مدرن و پرسرعت امروزی ما با هجوم تکنولوژی، اینترنت، ایمیل و شبکه اجتماعی و ... مواجه هستیم؛ در چنین شرایطی تمرکز ما بر روی کارها به طرز چشم‌گیری کاهش پیدا کرده و سرعت در کار جای خود را به کیفیت داده است و از کار عمیق و با تمرکز دور شده‌ایم. نویسنده در کتاب کار عمیق راهکارهایی را برای انجام کار عمیق و باتمرکز بیان می‌کند و اظهار می‌دارد که تنها زمانی، در زندگی شخصی و کاری خود فردی ارزشمند و موفق خواهیم شد که کارهایی عمیق و با تمرکز کامل انجام دهیم. اکثر نویسندگان برجسته و ماندگار با تمرکز فراوان، ساعت‌های طولانی غرق در نوشته‌ها و افکارشان بودند. کال نیوپورت در بخش اول کتاب کار عمیق ایده اصلی خود را این‌گونه بیان می‌کند که: «کار عمیق ارزشمند، کمیاب و هدفمند است» و در بخش دوم کتاب کار عمیق دستورالعمل‌ها ‌و قوانینی را برای انجام کار عمیق بیان می‌کند و آن‌ها را به طور کامل توضیح می‌دهد:  قانون اول: عمیق کار کنید!  قانون دوم: سر رفتن حوصله‌تان را بپذیرید!  قانون سوم: رسانه‌های اجتماعی را ترک کنید!  قانون چهارم: کم عمقی را کاهش دهید! در قسمی از کتاب کار عمیق می‌خوانیم: «مزیت تمرین، تمرکز عمیق و شدید این است که؛ فرد را مجبور می‌کند تمام توجه خود را صرف کارش کند، در نتیجه دیگر زمانی برای فکر کردن به چیزهای نامربوط یا نگرانی درباره مسائل گوناگون باقی نمی‌ماند.»  کتاب کار عمیق مناسب افرادی است که زمان‌های زیادی از روز خود را مشغول تکنولوژی‌، اینترنت و شبکه‌های اجتماعی و... هستند و همچنین نویسندگان و دانش آموزان و برنامه نویسان و افرادی که نیاز به یادگیری و آگاهی عمیق و تمرکز بالا دارند.   3. خودشناسی کتاب «خودشناسی» اثر آلن دوباتن نویسنده و فیلسوف سوئیسی است که توسط محمدهادی حاجی بیگلو ترجمه شده و کتاب‌سرای نیک آن را منتشر کرده است. کتاب خودشناسی آلن دوباتن از خواندنی‌ترین و جذاب ترین و تفکر برانگیزترین کتاب‌ها در زمینه افزایش آگاهی، شناخت شخصیت و سفر به درون خود است، که در کشور ما نیز خوانندگان زیادی را به خود اختصاص داده است. نگارش کتاب خودشناسی، بسیار ساده و روان است و از اصطلاحات پیچیده و غیر قابل فهم، تهی می‌باشد. کتاب با حجم کم و سرشار از نکات تامل برانگیز است و به خواننده این امکان را می‌دهد که با مطالعه راهکارها و انجام تمرینات ارائه شده در هر بخش از کتاب، به شناخت خویش از جنبه‌های مختلف دست پیدا کند. در اکثر کتاب‌‌های روانشناسی و فلسفی همواره به خودشناسی به عنوان اولین گام برای رسیدن به موفقیت در زندگی تاکید شده است. در روایات نیز، بارها و بارها به اهمیت خودشناسی و لزوم شناخت خود، سفارش شده است؛ تا جایی که گفته شده، برای شناخت خدا، باید ابتدا خودت را بشناسی و کسی که خودش را خوب بشناسد، به خداشناسی می‌رسد. در جایی از جلد کتاب خودشناسی آمده است؛ که از سقراط خواسته شده تا فلسفه را در یک جمله خلاصه کند و او پاسخ می‌دهد که؛ «خودت را بشناس!» هدف آلن دوباتن در کتاب خودشناسی این است که به ما یاد بدهد تا چگونه از جنبه‌ها و دیدگاه‌های مختلف به ویژگی‌های درونی‌مان نگاه کنیم تا از این طریق شناختمان از خود را افزایش دهیم و به تصویری صحیح از خودشناسی برسیم، تا بتوانیم زندگی آگاهانه‌تری داشته باشیم. فهرست مطالب کتاب خودشناسی عبارت است از: بخش اول: از خود بی‌خبری  بخش دوم: تعمق فلسفی  بخش سوم: هویت عاطفی  بخش چهارم: روراستی و طفره روی  بخش پنجم: قضاوت در باب خویشتن  بخش ششم: شک گراییبرشی از کتاب خودشناسی: «ما که با خودمان غریبه ایم، در نهایت دست به انتخاب‌های بدی می‌زنیم: از رابطه بیرون می‌آییم که چه بسا می‌توانست خیلی خوب پیش برود. در موقع مناسب به واکاوی استعدادهای کاریمان نمی‌پردازیم، با دم دمی مزاجی و رفتارهای زننده دوستانمان را از خود می‌رانیم. اصلاً متوجه نیستیم که چطور جلوی چشم دیگران سبز می‌شویم و آنان را وحشت زده یا شوکه می‌کنیم. اشتباه خرید می‌کنیم و برای تعطیلات به جاهایی می‌رویم که در واقع اصلاً برایمان لذت بخش نیست.» «عشق به خویشتن، تعیین کننده این است که؛ چقدر می‌توانیم مستقل باشیم و چقدر می‌توانیم روی ایده‌های حلاجی شده خود پافشاری کنیم. وقتی سطح عشقمان به خویشتن، به قدر کافی باشد. می‌توانیم به سهولت به دیگران نه بگوییم؛ دیگر دیوانه وار سعی نخواهیم کرد دیگران را راضی نگه داریم.»   4. تخت خوابت را مرتب کن کتاب «تخت خوابت را مرتب کن» یکی از بهترین کتاب‌ها در زمینه خودیاری و آگاهی است. خودیاری، مکتبی است که از طریق آگاه کردن فرد با اصول مبتنی بر روانشناسی به فرد کمک می‌کند تا با ایجاد تغییر، زندگی شخصی، عاطفی و اقتصادی‌اش را بهبود ببخشد. کتاب تخت خوابت را مرتب کن اثر ویلیام اچ مک ریون نویسنده آمریکایی است. وی نزدیک 40 سال به عنوان فرمانده نیروی دریایی خدمت کرده و اکنون رئیس دانشگاه تگزاس است، سخنرانی او در روز فارغ التحصیلی کلاسش در دانشگاه تگزاس، جرقه‌ی ذهنی او برای نوشتن کتاب تخت خوابت را مرتب کن شد. چگونه می‌شود با مرتب کردن تخت خواب به خودیاری و آگاهی رسید؟ چگونه می‌شود با انجام این کار ساده زندگی ما دستخوش تغییر شود؟ چگونه چنین چیزی امکان‌پذیر است؟ این‌ها سوالاتی است که ممکن است در وهله اول با شنیدن نام کتاب در ذهنتان نقش ببندد؛ بهتر است صبور باشید و با خواندن و تهیه آن از سایت پاتوق کتاب پاسخ سوالات خود را دریابید. کتاب تخت خوابت را مرتب کن به یک آموزش مهم می‌پردازد؛ اینکه چگونه می‌شود با انجام کارهای به ظاهر کوچک و ساده تغییرات عمیقی در زندگی رقم زند، همچنین کتاب تخت خوابت را مرتب کن یک انگیزه و نیروی محرکی برای دستیابی به موفقیت‌ها و اهداف بزرگ در زندگی است. نویسنده در کتاب تخت خوابت را مرتب کن به 10 اصل مهم می‌پردازد که در در زمانی که فرمانده نیروی دریایی بوده با استفاده از تجربیاتش این 10 اصل را بیان کرده است و توانسته از مشکلات و سختی‌های آن دوران سربلند بیرون بیاید. این ده اصل به صورت 10 فصل در کتاب تخت خوابت را مرتب کن آمده و نویسنده در هر فصل به توضیح کامل اصول پرداخته است. فصل اول: روز خود را با انجام دادن یک کار شروع کنید!  فصل دوم: همه کارها را به تنهایی نمی‌توان انجام داد!  فصل سوم: مهم‌ترین چیز وسعت قلب شماست!  فصل چهارم: زندگی عادلانه نیست، راه خود را ادامه دهید!  فصل پنجم: شکست شما را قوی‌تر می‌کند!  فصل ششم: باید جسارت زیادی داشته باشید!  فصل هفتم: جلوی زورگوها بایستید! فصل هشتم: در موقعیت درست قرار بگیرید!  فصل نهم: به دیگران امید بدهید!  فصل دهم: هرگز تسلیم نشوید! تکه‌هایی از کتاب تخت خوابت را مرتب کن: «مرتب کردن تخت خواب، فرصتی برای ستایش شدن نیست؛ از من انتظار می‌رفت که این کار را انجام دهم. این اولین کار من در روز است و انجام درست آن مهم است؛این کار نظم و انضباط و توجه من را به جزئیات نشان می‌دهد و در پایان روز این را به من یادآوری می‌کرد که کار خوبی انجام داده‌ام و مهم نیست که آن کار چقدر کوچک است.»  «متوجه شدم که شکست‌های گذشته من را قوی کرده است، به من آموخته است که هیچکس از اشتباه کردن مصون نیست.» «بدون داشتن جسارت زیاد هرگز نخواهید فهمید که واقعاً چه چیزی در زندگیتان ممکن است.»   5. خودت باش دختر یکی از کتاب‌های بی‌نظیری که آگاهی ما را در زمینه‌های مختلف از جمله عزت نفس و رشد فردی بالا می‌برد؛ کتاب آگاهی بخش «خودت باش دختر» است که با نام فرعی صورتت را بشور دختر هم شناخته شده است. کتاب خودت باش دختر، از پرفروش‌ترین کتاب‌های جهان و آمازون در سال 2018 بوده است و در کشور ما نیز فروش بالایی را به خود اختصاص داده است. خانم ریچل هالیس نویسنده جوان آمریکایی کتاب خودت باش دختر، در حوزه سبک زندگی، رشد فردی و عزت نفس سبک جدیدی را بنیان‌گذاری کرده است. ریچل هالیس معتقد است که؛ هر کس باید خودش مسئولیت زندگی‌اش را به عهده بگیرد و این‌که هر فردی تنها و تنها خودش مسئول تمام اتفاقات زندگی‌اش است و باید تغییرات مثبتی در زندگی خویش ایجاد کند. نویسنده کتاب خودت باش دختر با استفاده از تجربیات شخصی‌اش و داستان‌های خود، به زنان کمک می‌کند تا بر دروغ‌هایی که جامعه به آنها تحمیل کرده غلبه کنند و دروغ‌هایی که در مورد خودشان باور کرده‌اند را رد کنند و دست از باورهای غلط در مورد خود بردارند. شاید خواننده با شنیدن نام کتاب خودت باش دختر، گمان کند که با کتابی انگیزشی روبرو است در حالی که نویسنده با ارائه راه حل‌های آگاهی‌بخش در سرتاسر کتاب سعی دارد، تا مخاطب را برای رسیدن به اهداف و خواسته‌هایش همراهی کند و به افزایش آگاهی و شناخت فرد از خود کمک کند؛ چراکه بدون آگاهی از این‌که الان کجا ایستاده‌اید، نمی‌توانید تبدیل به آدمی جدید شوید. هنگامی که به خودآگاهی می‌رسید، این شناخت باور به خود بسیار ارزشمند است. کتاب خودت باش دختر در 20 فصل تقسیم‌بندی شده است که هر فصل به دروغ‌های متفاوتی که زنان معمولاً به خود می‌گویند، می‌پردازد. مانند: سرنوشت من این است که چاق باشم، من به اندازه کافی خوب نیستم، تا به امروز باید پیشرفت می‌کردم. موضوع مهم دیگری که در این کتاب مطرح می‌شود، این است که؛ خودمراقبتی برای یک زندگی شاد و رضایت بخش ضروری است. هالیس می‌نویسد: «مراقبت از خود باید یک اولویت باشد، نه یک فکر بعدی و نه کاری که اگر وقت داشته باشید، انجام دهید.»  وی خوانندگان را تشویق می‌کند که با کارهایی نظیر مدیتیشن، ورزش و استراحت برای خودشان وقت بگذارند. نویسنده همچنین به اهمیت اهداف و اقدام برای آنها تاکید دارد و می‌گوید: «شما نمی‌توانید فقط برای هدف خود آرزو کنید، شما باید برای رسیدن به آن تلاش کنید.» چند جمله ناب از کتاب خودت باش دختر: «زندگی نباید به معنای زنده ماندن باشد، بلکه باید به معنای زندگی کردن باشد.» «فقط خودتان هستید که قدرت تغییر زندگی‌تان را در دست دارید.» «دنیا پر است از آدم‌هایی که شرایطی سخت‌تر از من و شما داشته‌اند، اما هر روز بیدار می‌شوند و برای زندگی کردن تلاش می‌کنند.»   6. صد سال تنهایی کتاب «صد سال تنهایی» به زبان اسپانیایی از برترین و پرفروش‌ترین رمان‌های تاریخ ادبیات است. این کتاب مملو از آگاهی‌‌های فراوان و درس‌های بی‌نظیر برای خوانندگان این رمان جذاب است. کتاب صد سال تنهایی اثر گابریل گارسیا مارکز، نویسنده، روزنامه نگار، ناشر و فعال سیاسی است؛ این نویسنده در بین مردم کشورهای آمریکای لاتین با نام گابو یا گابیتو مشهور بود. مارکز که او را بیشتر از سایر آثارش به خاطر رمان صد سال تنهایی می‌شناسند، در سال 1982 برنده جایزه نوبل ادبیات شد. رمان صد سال تنهایی، درخشان‌ترین رمان در ادبیات کشور کلمبیا است که تاکنون مترجمان زیادی داشته و به بیش از 30 زبان دنیا ترجمه شده است. صد سال تنهایی این رمان آگاهی‌بخش نمونه‌ای موفق در سبک رئالیسم جادویی، حاصل کار و تلاش نویسنده‌ای است که به گفته خود برای نگارش این کتاب،  15 ماه خود را در خانه حبس کرده بود. درون مایه اصلی کتاب 100 سال تنهایی، همان‌طور که در نام کتاب مشخص شده، تنهایی است و این کتاب اولین رمانی بود که مردم آمریکای لاتین خودشان را با آن شناختند. کتاب صد سال تنهایی به شرح زندگی شش نسل خانواده بوئندیا پرداخته است که نسل اول آنها در دهکده‌ای به نام ماکوندو ساکن می‌شود؛ این خانواده در این دهکده هیچ ارتباطی با دنیای بیرون نداشتند و تنها ارتباط آنها با کولی‌هایی بود، که گاهی اوقات برای آنها کالا و وسایل می‌آوردند. نویسنده با نوشتن از کولی‌ها به شرح کارهای جادویی آنها می‌پردازد. در واقع این دهکده را "خوزه آرکادیو بوئندیا" بر اساس رویایی که می‌بیند، می‌سازد؛ دهکده‌ای که تمام آن آینه بوده و گویی جهان را به نمایش می‌گذارد. این کتاب سرنوشت همه اعضای خانواده را به سمت و سوی تنهایی و انزوا سوق می‌دهد و از کشمکش و درگیری‌های آن‌ها در مقابل میل به تنهایی و نیاز به داشتن عشق می‌گوید. مرگ و ناپدید شدن بعضی از شخصیت‌های کتاب صد سال تنهایی به جادویی شدن این رمان آگاهی‌بخش می‌افزاید. برگزیده‌ای از جملات کتاب صد سال تنهایی: «مرگ از پیری نمی‌آید، بلکه با فراموشی می‌آید»  «برای عشق مبارزه کن ولی هرگز آن را گدایی نکن!» «انسان تنها زمانی حق دارد به انسانی دیگر از بالا به پایین بنگرد که ناگزیر است او را یاری رساند، تا روی پای خود بایستد»  اگر می‌خواهید رمانی جذاب در مورد یکی از شاهکارهای بشر یعنی تنهایی را بخوانید؛ رمان صد سال تنهایی مارکز را مطالعه کنید، چراکه با خواندن آن علاوه بر افزایش آگاهی، نگرش شما به دنیا دیگر شبیه روزهای قبل از مطالعه کتاب نخواهد بود. این رمان فراتر از تصور شما، از آن کتاب‌هایی است که باید در طول زندگی خود، حداقل یک بار آن را خواند!   7. انسان در جستجوی معنا کتاب «انسان در جستجوی معنا» از پرنفوذترین و آموزنده‌ترین کتاب‌ها در زمینه افزایش آگاهی و یافتن معنای واقعی زندگی است، که توسط امیر لاهوتی ترجمه شده و انتشارات جامی آن را منتشر کرده است. ویکتور امیل فرانکل نویسنده کتاب انسان در جستجوی معنا در 26 مارس 1905 در وین به دنیا آمد. وی دارای مدرک دکترای اعصاب و روان از دانشگاه اتریش و بنیان‌گذار یکی از روش‌های درمانی در علم پزشکی به نام معنادرمانی یا لوگوتراپی است. مکتب معنادرمانی ویکتور فرانکل، امروز یکی از بهترین مکاتب روانشناسی جهان است. ویکتور فرانکل یهودی در سال 1942 به اردوگاه کار اجباری تبعید شد، او در جنگ جهانی دوم والدین، همسر و برادرش را از دست داد و سخت‌ترین روزهای عمرش را در شرایط بحرانی اردوگاه سپری کرد. گذراندن این شرایط سخت باعث شد؛ تا او پس از آزادی، تجربیات خود در سال‌های تبعیدش را، در کتابی به نام انسان در جستجوی معنا منتشر کند. کتاب انسان در جستجوی معنا، دارای دو بخش عمده است: بخش اول؛ که مربوط به سرگذشت نویسنده (فرانکل) در اردوگاه کار اجباری است و بخش دوم: در مورد مکتب معنادرمانی یا لوگوتراپی فرانکل است. آیا تاکنون به معنای زندگی خود فکر کرده‌اید؟ آیا با دیدن حوادث و اتفاقات ناگوار و حتی شنیدن یک بیت شعر که از کجا آمده‌ام، آمدنم بهر چه بود؟ به فکر فرو رفته‌اید، که این زندگی چه معنایی دارد؟ کتاب انسان در جستجوی معنا به ما می‌آموزد؛ که همه انسان‌ها باید به دنبال معنا و هدفی برای زندگی خود باشند و این معنا در افراد مختلف متفاوت است. در مسیر زندگی از میان اتفاقات ناگوار و سخت به راحتی عبور می‌کنیم و از آنها شکایت می‌کنیم، بی‌آنکه بدانیم، در دل این سختی‌ها و دشواری‌ها معنایی نهفته است. نویسنده همچنین با استفاده از تجربیات شخصی خود عمیق‌ترین معانی زندگی را مورد بررسی قرار می‌دهد. جملات ناب از کتاب انسان در جستجوی معنا: «انسان می‌تواند در هر زمان، هر رنجی را تاب آورد، مادامی که معنایی در آن بیابد» «این وظیفه لوگوتراپی است که بیمار را در یافتن معنا در زندگی، اندیشه‌های پنهانی وجود و معنای نهفته ی آن یاری کند» «اگر زندگی دارای مفهومی باشد؛ پس باید رنج هم معنایی داشته باشد» «آن کس که چرایی زندگی خود را یافته باشد، با هر چگونگی خواهد ساخت» خواندن کتاب پرعمق انسان در جستجوی معنا را که از پرفروش‌ترین و پرطرفدارترین کتاب‌های جهان است؛ به افرادی که به دنبال پیدا کردن معنای زندگی خود هستند، توصیه می‌کنیم.  خواندن این کتاب به ما کمک می‌کند تا رنج‌هایمان را بهتر درک کنیم و اگر زمانی دچار ناامیدی و افسردگی شدیم، راهکار مقابله با آن را بدانیم.    8. بیندیشید و ثروتمند شوید کتاب «بیندیشید و ثروتمند شوید»، یکی از معروف‌ترین و موثرترین کتاب‌ها در زمینه افزایش آگاهی، خودیاری و توسعه فردی است. بیندیشید و ثروتمند شوید با ترجمه مهین خالصی توسط انتشارات نسل نواندیش منتشر و برای خرید در سایت پاتوق کتاب ارائه می‌شود. ناپلئون هیل نویسنده آمریکایی کتاب بیندیشید و ثروتمند شوید در سال 1883 متولد شد؛ و با نوشتن این کتاب که از پرفروش‌ترین آثار وی است توانست شهرت فراوان و ثروت بسیار کسب کند. ناپلئون هیل «بیندیشید و ثروتمند شوید» را در سال 1937 در زمان بحران اقتصادی به نگارش درآورد. اگرچه عنوان و متن بیشتر کتاب حول محور افزایش آگاهی در زمینه ثروت و درآمد افراد می‌چرخد؛ اما نویسنده همچنین اصول و قواعدی را برای موفقیت افراد در هر کاری بیان می‌کند.  بیندیشید و ثروتمند شوید نتیجه 25 سال تحقیق و مصاحبه هیل با بیش از 500 نفر از افراد ثروتمند، برجسته و پیشرو در زمینه‌های مختلف؛ اقتصاد، سیاست، اختراع و... است. که از جمله آنها می‌توان به بیل گیتس، مایکل جردن، توماس ادیسون، هنری فورد و... اشاره کرد. هدف اصلی کتاب بیندیشید و ثروتمند شوید این است که؛ به خوانندگان بگوید که تنها آرزوی داشتن ثروت و موفقیت کافی نیست، بلکه باید با پشتکار و تلاش فراوان اهدافمان را محقق سازیم. این کتاب همچنین به خواننده، این آگاهی را می‌دهد که چگونه بتواند با تغییر ذهنیت و عادات خود به موفقیت دست یابد. بیندیشید و ثروتمند شوید، شامل 13 قانون طلایی است؛ که هر شخصی می‌تواند با آگاهی کامل از این قوانین و برنامه‌ریزی برای آنها، به اهداف خود جامه عمل بپوشاند. در زیر به 3 مورد از این قوانین 13 گانه اشاره می‌کنیم:  1. اصل تخصص؛ شما باید آگاهی و مهارت لازم را برای کار و هدف خود کسب کنید. 2. اصل ذهن؛ شما باید با افراد آگاه، هوشمند و موثر همکاری کنید و از آگاهی و تجارب آنان استفاده کنید. 3 .اصل اشتیاق به هدف؛ باید هدف مشخص و معینی داشته باشید و از آن دلسرد نشوید و پشت کار و تلاش لازم برای رسیدن به آن را داشته باشید. کتاب بیندیشید و ثروتمند شوید به این خاطر که، یکی از قدیمی‌ترین و در عین حال موثرترین کتاب‌ها در زمینه افزایش آگاهی برای رسیدن به موفقیت است؛ بارها و بارها توسط افراد زیادی مطالعه شده، اما توصیه می‌شود هر شخصی حداقل یک بار آن را مطالعه نماید.   9. هنر ظریف بی خیالی  کتاب «هنر ظریف بی خیالی» در زمره پرفروش‌ترین و پرطرفدارترین کتاب‌های جهان، در زمینه افزایش آگاهی است. نویسنده کتاب هنر ظریف بی‌خیالی، مارک منسون نام دارد که در گروه نویسندگان حوزه خودیاری است. کار اصلی مارک منسون، وبلاگ نویسی است و مطالبی را هم که در کتاب‌هایش عنوان کرده، به صورت پراکنده در وبلاگش مطرح کرده است. این نویسنده آمریکایی علاقه زیادی به روانشناسی دارد و در کتاب هنر ظریف بی‌خیالی مسائل مربوط به زندگی خود را وارد کرده است و مخاطب با خواندن این کتاب به نویسنده احساس نزدیکی بیشتری خواهد داشت. مارک منسون در کتاب هنر ظریف بی‌خیالی بیان می‌کند؛ که رشد و آگاهی با چاشنی اندوه همراه است از این رو هرگونه رشدی نیازمند وداع است. وداع با ارزش‌های سابق، هویت سابق و رفتارهای سابق.  اگر بخواهیم کتاب هنر ظریف بی‌خیالی را در یک جمله خلاصه کنیم؛ باید بگوییم که هدف اصلی این کتاب، این است که به ما بگوید: ما آنقدرها فرصت و انرژی و زمان نداریم که به همه چیز اهمیت بدهیم. باید بی خیال خیلی چیزها بشویم تابتوانیم تمام ذهن و انتخاب‌های خود را روی مسائل و اهداف مهم و مشخص، متمرکز کنیم. جهان کنونی ما زندگی خوب را در داشتن ماشین لوکس و خانه‌های گران قیمت به ما نشان می‌دهد و دائماً در پی القای چیزهای مثبت و فوق العاده و در عین حال غیر واقعی است و بر انتظارات مثبت در ما تاکید دارد.  ساختن یک زندگی عالی، خیلی خوب است، اما مشکل در این است که وقتی به چیزی بیش از حد ارزش و اهمیت بدهید؛ سلامت فکر و روان خود را به خطر انداخته‌اید. چند لقمه آگاهی از کتاب هنر ظریف بی‌خیالی: «کلید زندگی خوب این نیست که؛ به چیزهای بیشتری اهمیت بدهید. بلکه باید به چیزهای کمتری اهمیت بدهید و تنها چیزهایی را مد نظر قرار دهید که حقیقی، فوری و مهم هستند. مسئله این است که به چه چیزهایی اهمیت بدهیم و چگونه به چیزهایی که هیچ اهمیتی ندارند، اهمیت ندهیم. پختگی زمانی رخ می‌دهد که فرد می‌آموزد تنها به چیزهای اهمیت بدهد که ارزشمند هستند. پرسش جالب توجه این است که چه دردهایی در زندگی خود می‌خواهید و حاضرید برای چه چیزهایی زحمت بکشید؟ برای مثال همه می‌خواهند روابط عالی داشته باشند. اما همه حاضر نیستند مکالمات دشوار، سکوت ناخوشایند، احساسات جریحه‌دار شده و نقش بازی کردن‌های احساسی را تحمل کنند.»   10. قدرت شروع ناقص کتاب «قدرت شروع ناقص» از پرفروش‌ترین و پرطرفدارترین کتاب‌های جهان در زمینه خودپروری و افزایش آگاهی است. کتاب قدرت شروع ناقص اثر جیمز کلیر نویسنده، سخنران و کارآفرین آمریکایی است. یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های او عادت‌های اتمی نام دارد؛ وی در آن کتاب، توضیح می‌دهد که عادت‌ها، نقش مهمی در به وجود آمدن باورها دارند و این باورها هستند که می‌توانند باعث پیشرفت انسان شوند. جیمز کلیر نویسنده کتاب قدرت شروع ناقص با زبانی ساده و روان راه حل‌های آسان و موثری را ارائه می‌دهد و برای تاثیرگذاری بیشتر، مثال‌هایی از زندگی افراد حقیقی بیان می‌کند.  موضوع اصلی کتاب قدرت شروع ناقص حول یک محور اصلی می‌چرخد و آن اینکه؛ دلایلی همچون ایده آل نبودن و یا زمان نامناسب برای کارها و ایده‌ها از جمله فریب‌های ذهنی و باورهای غلط هستند. برای پیاده کردن ایده‌هایتان، فقط کافیست شروع کنید و شروع کردن مقدمه موفقیت خواهد بود. واقعیت زندگی این است که شما تنها یک بار زندگی می‌کنید؛ پس چگونه می‌خواهید آن را به بهترین شکل سپری کنید؟ اگر دائم با خود بگویید که باید خوب یا عالی باشم تا شروع کنم پس، هرگز کاری را شروع نخواهید کرد و به تبع آن موفقیتی را هم برای اهداف کسب نخواهید کرد. اگر برای رفتن به سفر یا انجام کار یا اقدام به ورزش، بارها شرایط نامناسب را بهانه قرار داده‌اید؛ جیمز کلیر در کتاب قدرت شروع ناقص می‌گوید، تنها کافی است آن را انجام دهید بعد می‌بینید که عالی خواهید شد. از کتاب قدرت شروع ناقص می‌آموزیم؛ برای اینکه کار یا ایده‌ای را شروع کنیم حتماً نیازی نیست، نگاهمان به افراد متخصص و ماهر در آن زمینه باشد؛ چراکه آن‌ها نیز در ابتدای راه و مسیرشان تجربه کافی و تخصص کافی را نداشته و بعد از شروع و در جریان کار، کم کم تجربه‌های مختلف کسب کرده و ماهر شده اند. در بخشی از متن کتاب قدرت شروع ناقص می‌خوانیم: «قانون بیست، هشتاد، در زندگی شخصی و کاری کمک می‌کند اندک‌های حیاتی و بسیار‌های غیر ضروری را از هم تفکیک کنید، مثلاً صاحبان کسب و کار ممکن است پی برده باشند که بخش عمده‌ ی درآمدشان از تعداد انگشت شماری از مشتریان مهم به دست آمده است. اینجا قانون بیست هشتاد، پیشنهاد می‌کند که، بهترین اقدام تمرکز بر سرویس دهی به همین تعداد اندک از مشتریان یا حذف تدریجی بقیه مشتریان کم سود است.»  کتاب قدرت شروع ناقص می‌تواند مناسب افرادی باشد که تازه می‌خواهند کار یا هدف خود را آغاز کنند و نیاز به انگیزه دارند. همچنین گزینه خوبی برای افراد کمال‌گرا نیز هست. به قلم «فاطمه فرخ‌رو»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

در این نوشتار لیستی از 14 کتاب برتر شناخت و آشنایی با مقام شامخ امام رئوف حضرت ثامن الحجج علی بن موسی الرضا را برای شما گردآوری نموده ایم. این مجموعه پرارزش که حول محور تولد، زندگی، سفرها، ولیعهدی، موضوعات سیاسی، کرامات، احادیث و شهادت امام رضا (ع) تهیه شده است، در آن سعی شده تا همه گروه‌های مخاطبان مورد توجه قرار دهیم. کتاب‌هایی تخصصی مستند به مدارک متقن تاریخی درباره امام رضا (ع) و بعد کتاب‌های پژوهشی دانشگاهی و حتی رمان‌های بزرگسال و نوجوان و در انتها کتاب‌هایی برای کودکان، سبدی پر از نور و عرفان که به شما پویندگان راه دانش تقدیم می‌شود. عیون اخبار الرضا (ع) نام امام رضا (ع) که می‌آید بهترین مرجع نظری و مستندی که کتابخوان‌ها به شما توصیه می‌کنند و بهترین و مطمئن‌ترین کتاب درباره امام رضا (ع)، کتاب عیون اخبار الرضا است. استاد بی‌مانندی مانند ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی همان شیخ صدوق معروف، صاحب کتاب‌هایی چون التوحید، کتاب النبوة، إثبات الوصیة العلی(ع)، اثبات النص علی الائمة(ع)، علل الشرائع، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، معانی الاخبار،الامالی، صفات الشیعه ... و بسیاری از کتب بی‌مانند شیعیان، وقتی که صاحب بن عباد دیلمی، وزیر و حاکم شیعه هم دوره‌اش اشعاری در وصف علی بن موسی، امام رضا (ع) می‌سراید و آن را به او هدیه می‌کند. این عالم چالاک دست مجموعه‌ای شامل: روایات مربوط به علی بن موسی امام هشتم شیعیان مناظرات علی بن موسی با دیگر اندیشمندان و منتقدان در زمان مأمون خلیفه روایات نقل شده از زبان علی بن موسی به نقل از پدرانشان مناظرات پدر و اجداد علی بن موسی با اندیشمندان زمانه خودشانرا در کتابی بی‌مانند به نام عیون اخبار الرضا جمع آوری می‌کند و به او هدیه می‌کند. علما و حکمای بزرگ چنین‌اند که هدیه‌شان هم به همه دوران ها تعلق می‌گیرد. احادیث این کتاب در 69 باب و شامل موضوعاتی چون فقه، اخلاق، سیره و علم کلام تنظیم شده است. کتاب عیون اخبار الرضا در ده ها کتاب شرح و ترجمه شده و بارها در کشورهای اسلامی ترجمه شده است.   یک قمقمه دریا کتاب یک قمقمه دریا یک مجموعه به سبک و سیاق کتاب‌های قدیمی بر اساس موضوعات مختلف طبقه بندی شده و با برنامه ریزی دقیق به کلیه جوانب زندگی حضرت امام رضا (ع) از بدو تولد تا شهادت ایشان و حتی بعد از آن پرداخته است. کتاب یک قمقمه دریا، مجموعه‌ای ارزشمند در خصوص امام رضا (ع)، امام هشتم شیعیان است که در موضوعات زیر فصول کاملی شامل داستان‌هایی مختلف مشتق شده از منابع و مستندات مستدل تهیه شده است: 20 بخش به نام‌های ولادت، خانواده، رضا، امتداد پیامبر، ولایت عهدی، در نیشابور، امام و مأمون، خبر از آینده، مناظرات، عالم آل محمد(ص) ، تفسیر، عبادت و دعا، آداب، مردم‌داری، کرامات آفتاب، جود و بخشندگی، شهادت، زیارت آفتاب و سفارش‌ها کتاب یک قمقمه دریا را تشکیل می‌دهد. آنچه از نحوه نگارش کتاب پیداست آن است که به جز عشاق این امام همام که علاقمندان آشنایی به جزییات سیره امام رضا (ع) هستند، این کتاب می‌تواند محل مراجعه محققین، دانشمندان و دانشجویان نیز باشد زیرا دسته بندی موضوعی بسیار برای این گروه ارزشمند است.   انسان 250 ساله در این بخش به یکی از کتاب‌های حضرت‌آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای که در خصوص سیره و زندگی امام رضا (ع) یعنی کتاب انسان 250 ساله اشاره خواهم کرد. کتاب جامع انسان 250 ساله که شامل سخنرانی‌های حضرت‌آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای (مدظله‌العالی) در فاصله سال‌های پیش از انقلاب اسلامی است و حاوی نظریه نوین انسان 250 ساله از ایشان است. حضرت‌آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای (مدظله‌العالی) می‌فرمایند: "نکته‌ای که در آن برهه ناگهان برای من روشن شد، این بود که زندگی این بزرگواران، علی رغم تفاوت ظاهری در مجموع یک حرکت مستمر و طولانی است؛ که از سال دهم، یازدهم هجرت شروع می‌شود و دویست و پنجاه سال ادامه پیدا می‌کند و به سال دویست و شصت - که سال شروع غیبت صغری است - در زندگی ائمه (ع) خاتمه پیدا می‌کند." این کتاب در هفده فصل تهیه شده که هر فصل به یکی از ائمه و یا موضوعات اصلی شیعیان می‌پردازد. فصل پانزدهم کتاب انسان 250 ساله به طور خاص به اوضاع و احوال دوره امامت امام رضا (ع) توجه می‌کند. کتاب انسان 250 ساله به زبان فارسی نوشته شده و متن اصلی آن بیش از 85 بار تجدید چاپ شده است. همچنین این کتاب به زبان‌های مختلف ترجمه شده است. از آنجایی که کتاب انسان 250 ساله در یک روایت خطی مستمر کل دوره‌های امامت را در کنار هم آورده است مطالعه زندگی و سیره امام هشتم به این ترتیب یکی از بهترین شیوه‌های شناخت امام رضا (ع) می‌باشد. یکی از ارزشمندترین منابع مطالعه در خصوص امام رضا (ع) کتاب انسان 250 ساله می‌باشد.   تمدن رضوی: مولفه‌های تمدن‌ساز در مکتب سیاسی امام رضا (ع) کتاب تمدن رضوی با نام تکمیلی "مولفه‌های تمدن‌ساز در مکتب سیاسی امام رضا (ع)" کتابی در خصوص چیستی تمدن و ابعاد مکتب سیاسی امام رضا (ع) و ارتباط آن با بیداری اسلامی و انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار می‌گیرد. دکتر موسی نجفی یکی از بزرگان حوزه علوم سیاسی و نویسنده کتاب‌هایی چون تاریخ تحولات سیاسی ایران، نام‌ها و نهضت‌ها، تاریخ سیاسی، انگاره تعالی و ... با دیدگاهی نوین به مکتب سیاسی امام رضا (ع)، دست به تدوین کتابی پژوهشی در خصوص اثرات تمدنی مکتب سیاسی امام رضا (ع) در ایران می پردازد. این کتاب تخصصی در نظرگاه سیاسی نیز یک منبع ارزشمند در خصوص جنبه مهم سیاسی زندگی امام رضا (ع) می‌باشد که برای پژوهندگان این موضوع بسیار ارزشمند است.    آیینه مهر: نگاهی به القاب امام علی بن موسی‌الرضا (ع) کتاب آئینه مهر با نام تکمیلی "نگاهی به القاب امام علی بن موسی‌الرضا (ع)" کتابی تحقیقی و پژوهشی که توسط نشر محترم بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی به بازار ارائه شده است. از آنجایی که این کتاب نیز مانند چند کتاب معرفی شده قبلی، هم وجهه زیبا شناسانه و هم پژوهشی در خصوص وجوه زندگی امام رئوف حضرت ثامن الحجج علی بن موسی الرضا را شامل می شود، آن را به کلیه علاقمندان و محققان در زمینه سیره امام رضا (ع) توصیه می‌کنیم و تاکید می‌کنیم از موارد ارزشمند این کتاب غافل نمانند. کتاب آئینه مهر در دو فصل اصلی یعنی القاب مشهور و غیر مشهور امام رضا(ع) و البته القاب غیر مشهور نیز در دو دسته القاب مشترک با دیگر معصومان و القاب خاص حضرت رضا(ع) دسته بندی شده است. این القاب در مجموع به 128 لقب می‌رسند. ثامن‌الائمه، رضا، رئوف، ضامن آهو، عالم آل محمد(ص) و غریب، امام‌الابرار، امام اهل القرآن، امام ضامن، بحرالجود و العلم، البدر‌المنیر، حامل کتاب‌الله، الحاکم‌العادل، سراج‌الله، سلطان و...  چند لقب از این مجموعه ارزشمند است که به تفکیک وجه تسمیه و معانی آن در کتاب آئینه مهر آمده است.   به بلندای آن ردا کتاب به بلندای آن ردا رمانی است تاریخی در خصوص آغاز سفر امام هشتم شیعیان از مدینه به مرو و ماجراهای دوران ولایتعهدی ایشان اما آنچنان که از نویسنده به نامی چون سید علی شجاعی انتظار می رود، قرار است انقلابی در نظرگاه داستانی به سیره و زندگی امام رضا (ع) را شاهد باشیم.  داستان با مکالمه‌ای پر از عشق و مهر میان مامون عباسی و معشوقه‌اش، غادیه آغاز می‌شود غادیه که در بستر بیماری است و در این لحظات درد از مامون می‌خواهد از از اشتباهاتش برای او بگوید و در این مکالمات که پر است از بازگشت در خاطرات مامون، از لحظات زندگی امام غریب از دید بزرگترین و ظالم‌ترین دشمنش آگاه می‌شویم. این نظرگاه متفاوت به خواننده لذت دیدن زیباترین کرامات امام رضا (ع) را به همراه قلم زیبای این نویسنده چیره دست را می‌دهد. خالق آثاری چون حاء، سین، نون؛ فصل شیدایی لیلاها؛ کمی دیرتر؛ موسی ترین طور؛ تو را معراجی بر نی و آثار دیگر این بار کتابی ارزشمند در خصوص امام رضا (ع) نگاشته و به ما فارسی زبانان هدیه کرده است.   ولادت  سعید تشکری نویسنده، کارگردان و رمان‌نویس ایرانی در یک سه گانه بی‌نظیر با نام‌های "ولادت"، "سیمیا" و "شاه بهار" رمان‌های تاریخی گرانبهایی را در خصوص حضرت امام رضا (ع) و حضرت معصومه (س) نگاشته است. نویسنده کتاب ولادت خالق ده‌ها رمان، نمایشنامه و فیلمنامه فاخر است. او این هنر زبانی بی‌نظیر را در واژگان طلایی آمیخته و با دیدی رمانتیک داستان سفر این خواهر و برادر بزرگوار به ایرانمان را در اوج زیبایی تصویر می کند. " سفری فتاد جان را، به ولایت معانی/ که سپهر و ماه گوید، که چنین سفر ندارم" کتاب ولادت با غزلی از مولانا جلال الدین بلخی شروع می‌شود و ماجرا در کتاب ولادت چنین آغاز می‌شود، قول و قراری میان یک صحاف و کاتب و بعد دو کودک که قرار است به زودی راهنمای ما شوند در سفری از مدینه به قم و خراسان، یکی همسفر امام رضا (ع) شمس الشموس و دیگری همراه خواهر مبارکشان حضرت معصومه (س) تا آن تولد بزرگ که برای ایران زمین پس از حضور شاه شاهان، امام هشتم شیعیان در این ملک رخ می‌دهد را به تصویر بکشند. اما دیگر مسیر داستان ازدواجی است مبارک میان این دو کودک در سال‌های برومندی و جوانی که در سایه این خاندان پر نور و مبارک شکل می‌گیرد. گفتم که مجموعه سه جلدی سعید تشکری دو جلد دیگر به نام های "سیمیا" و "شاه بهار" نیز دارد. این رمان‌های زیبا نیز خط داستانی را پس از کتاب "ولادت" دنبال می‌کند و به روایت زمان پس از شهادت امام رضا (ع) می‌رسیم و خط اصلی داستان عاشقانه لیلا و هاتف در کنار جاده معجزه‌ای برای ایرانیان که حضور حضرت شمس الشموس امام رضا (ع) و خواهر گرامیشان است، ادامه می‌یابد و در جلد سوم پس از شهادت امام دیگر فرزندان لیلا و هاتف هستند که در جستجوی نور و حقیقت ماجرا را برای ما دلنشین می‌کنند. آثار جاودان "ولادت"، "سیمیا" و "شاه بهار" در عین ارزش مذهبی که برای شیعیان دارند به دلیل ارزش زبانی و روایت تاریخی جذاب نوینشان مورد تحسین همگان قرار گرفته اند.   به شرط آفتاب: برش هایی کوتاه از زندگی و زمانه امام رضا (ع) مجموعه چهارده جلدی چهارده خورشید، یک آفتاب؛ شامل کتاب‌هایی تخصصی در خصوص زندگی 14 معصوم آل عبا می‌باشند.  تا همیشه آفتاب؛ برش‌هایی کوتاه از زندگی و زمانه امام زمان(ع) به‌قلم فرشته سعیدی؛ آفتاب بر نی؛ روایت داستانی از زندگانی امام‌حسین(ع) به‌قلم زینب عطایی، آفتاب در محراب؛ روایت داستانی از زندگانی امام‌علی(ع) و آفتاب دانش؛ روایت داستانی از زندگانی امام محمد باقر(ع) به‌قلم بهزاد دانشگر؛ مادر آفتاب؛ روایتی داستانی از زندگی حضرت فاطمه‌زهرا(س) به‌قلم مهرالسادات معرک‌نژاد چند جلد از این مجموعه هستند. کتاب به شرط آفتاب با نام تکمیلی برش هایی کوتاه از زندگی و زمانه امام رضا (ع) کتاب اختصاصی مربوط به زندگی و سیره امام رضا (ع) می‌باشد که برای رده سنی بزرگسال تهیه شده است. کتاب به شرط آفتاب که یک مجموعه داستان از سیره امام رضا (ع) می باشد جهت روشنگری هر چه بیشتر از جوانب مختلف شمس‌الشموس، امام رضا (ع) تهیه شده و تقدیم خوانندگان خوش ذوق شده است.   اعترافات غلاملان: داستان دوران ولایتعهدی امام رضا علیه السلام"ما سی غلامیم که آنچه را در آن سه سال بر ما رفت مرور می کنیم... - من با رجاء ابن ابی ضحاک مأمور رفتن به مدینه بودم. - من میان هزاران کاتب نیشابوری بودم. - من نزدیک اولین صاحب منصبی بودم که چکمه هایش را برید. - من هنگام نماز باران کنارش بودم."کتاب اعترافات غلامان داستانی جذاب و گیرا و در عین حال نوشته‌ای مهندسی شده توسط نویسنده‌ای زبردست یعنی حمیدرضا شاه آبادی است. داستان از زبان سی غلام سیاه روایت می شود کسانی که شاهد لحظه های متنوع از دوران ولایتعهدی امام رضا (ع) بوده اند و ما خوانندگان را به گواه می‌گیرند در برابر آنچه دیده اند. توانایی نویسنده برای بیان داستان از دیدگاه چندین شخص و ایده جذابش توانسته این کتاب را جزو خوانده شده ترین کتاب‌ها در این حوزه تبدیل کرده است."فضل... گفت: عجالتاً فرمان بدهید نماز خواندن را به دیگری بسپارد و خود برگردد. خلیفه حیرت زده گفت: این افتضاح است. نخست او را با آن همه جاه و جلال اعزام نماز کمی و بعد از میانه راه بازگردانیم؟ فضل... گفت: اگر تن به این فضیحت ندهیم باید فاجعه ای بزرگ را به جان بخریم! خلیفه خشمگین فریاد کشید: اما این پیشنهاد تو بود. تو بودی که گفتی علی بن موسی را میان مردم ببر تا او را از نزدیک ببینند و لمس کنند. آن وقت قداستش می شکند."همچنین به گواه خوانندگان کتاب اعترافات غلامان، اگر چه این کتاب برای رده سنی د یعنی 9-12 سال نوشته شده است اما خواندن آن برای بزرگسالان هم جذاب است.   راز آن بوی شگفت خانم فریبا کلهر یکی از نویسندگان پرکار در زمینه داستان و رمان کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسال، از دهه هفتاد کار خود را آغاز نموده است. کتاب‌هایی مانند مادر، ضریح، کبوتر؛ راز دعبل؛ بوی باران؛ سلام بر نور خیره‌کننده جزو آثار تحسین شده اوست. کتاب راز آن بوی شگفت رمانی برای رده سنی نوجوان و با مرکزیت زندگی امام رضا (ع) است. "سلیمان به طرف خانه مرد سفید پوش می‌رفت که دید چندین سوار از دروازه شهر گذشتند و وارد شهر شدند. سواران بیشتر از سی نفر بودند و همگی بر اسبانی قوی و تنومند و زین شده سوار بودند دو سوار که پیشاپیش همه بودند لباس‌هایی سیاه اما گرانبها به تن داشتندیکی اسمش جلودی بود و دیگری رجا. سلیمان چشمانش را تنگ کرد  تا دقیق‌تر ببیند. جلودی را شناخت و نفرت مثل گیاهی خاردار در دلش رویید ..." کتاب راز آن بوی شگفت با سه خط داستانی پیوسته و هیجان انگیز است، در این داستان با بخشی از زندگی امام رضا (ع) همراه می‌شویم و با سلیمان و اخرس و عبداله را در مسیر تغییر و تحول و شناخت روح بزرگ امام غریب همراه می‌شویم.    خوشمزه ترین دانه های دنیا  اگر می خواهید کتابی مناسب جهت کودکتان تهیه کنید که در آن با امام رضا (ع) آشنا شود کتاب خوشمزه‌ترین دانه‌های دنیا با تصویرگری حدیثه قربان یکی از گزینه‌های ناب است. کتاب ماجرای کاشت درخت بادامی توسط امام رضا (ع) و ماجراهای پس از آن با زبانی کودکانه و جذاب است.   مژده گل: داستان هایی از زندگی امام رضا (ع) کتاب مژده گل با نام تکمیلی "داستان هایی از زندگی امام رضا (ع)" حاوی مجموعه‌ای از داستان‌های متنوع از زندگی و کمالات امام رضا (ع) برای گروه سنی کودکان و نوجوانان تهیه و راهی بازار شده است. اینکه وقتی فرزندانمان به سنی می‌رسند که سوالات اساسی در خصوص جهان‌بینی دینی دارند و ما به خوبی نمی‌توانیم از پس آنها بربیاییم بهترین گزینه محول کردن این وظیفه به کتاب‌های خوب است. اگر بتوانیم کودک و نوجوانمان را با کتاب‌های خوبی درباره زندگی امام رضا (ع) تنها بگذاریم تا شهد شیرین عشق به این امام بزرگوار را خودشان کشف کنند، مطمئنا روزی این عشق نورانی قلب آنها را هم روشن خواهد کرد.   صدای دل پیر بابا  خانم کلر ژوبرت نویسنده فرانسوی الاصل در پاریس و در خانواده‌ای مسیحی متولد شده است.  او در 19 سالگی به اسلام گرویده است و پس از ازدواج با یک دانشجوی ایرانی به ایران آمده است. با توجه به تحصیل در رشته علوم تربیتی و تخصص ایشان در زمینه کودک و نوجوان توانستند صدها کتاب در رده سنی کودک و نوجوان به زبان فارسی منتشر کنند. بیشتر آثار تحسین شده ایشان در خصوص حوزه‌های مذهبی و مربوط به رده سنی کودک نوشته شده است. کتاب صدای دل پیر بابا داستانی تخیلی و از زبان یک پرنده است که شاهد مسافرت امام رضا (ع) به نیشابور و مهمان شدن ایشان در خانه پیرمردی فقیر است. تصویرگری این کتاب نیز توسط خود ایشان انجام شده است.   10 قصه از امام رضا (ع) برای بچه ها آخرین کتاب از کتاب‌های شاخص درباره امام رضا (ع) را به کتابی برای رده سنی کودکان اختصاص داده‌ام. ده قصه سیب های گاز زده، یک درس تازه، غریبه ی آشنا، گنجشک چه می گفت؟، قرض عبدالله، صیاد و آهو، درخت بادام، نماز باران، پیراهن یادگاری، و مسافران مدینه از امام رضا (ع) در این مجموعه جمع آوری شده است. این کتاب یکی از کتاب‌های مجموعه "همراه با معصومین" است که برای رده سنی کودک آماده شده است. همانطور که از نام این کتاب مشخص است نویسنده در قالب داستان به معرفی امام رضا (ع) می‌پردازد.  ده قصه از امام رضا (ع) برای بچه ها را برای آشنایی کودکان با امام هشتم شیعیان تهیه کنید تا به زبانی ساده و همراه تصاویر جذاب آنها را با ابعاد شخصیتی این امام غریب آشنا کنید.  به قلم "زهره عواطفی حافظ"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

در این نوشتار، نگاهی کوتاه و مختصر به اندیشه امام موسی صدر خواهیم داشت و با 13 کتاب که مجموعه بیانات امام موسی صدر در موضوعات مختلف است، آشنا می‌شویم. امام موسی صدر؛ روایتگر انسان و زندگی، نماد گفتگو و همزیستی امام موسی صدر از جمله روحانیون و متفکرانی است که کلمات و صحبت‌هایش بوی انسان می‌دهد. بوی زندگی می‌دهد. موسی صدر زندگی را فدای دین نمی‌کند. تفسیری که او از دین دارد، یک تفسیر به‌روز و کارآمد است. دین را می‌آورد وسط میدان زندگی و برای بهتر شدن زندگی از دین استفاده می‌کند. موسی صدر به بهانه آخرت‌گرایی و اعتقاد به دنیای پس از مرگ، دست از دنیای مادی نمی‌کشد و تلاش می‌کند تا با استفاده از دین و علم و عقل، دنیای بهتری را بسازد. دنیایی که بتوان در آن بهتر زیست، در واقع زیست انسانی بهتری داشت. ریشه این رویکرد را باید در نگاه او به دین و انسان پیگیری کرد. تعریفی که از انسان و دین دارد و برداشتی که از قرآن و حدیث دارد، او را به یک دین انسانی، اخلاقی و اجتماعی رسانده. موسی صدر در دوراهی انسان و دین، طرف انسان را می گیرد و شاید ریشه تفکر او را در این نگاه باید جستجو کرد.  "یکی از مهم ترین اهداف توطئه‌ای که لبنان را فرا گرفت، از بین بردن شیوه هم‌زیستی و وحدت ملی در لبنان بود. وقتی هم‌زیستی هدف توطئه باشد، حتما و در مرتبه نخست، نمادهای همزیستی آماج توطئه قرار می‌گیرند. گمان نمی‌کنم که در لبنان کسی به اندازه من، نماد و رمز اتحاد کشور بوده باشد، زیرا من علاوه بر مراودات فرهنگی و اجتماعی و سیاسی با همه فرق لبنان و روابط گسترده‌ای که با آن ها دارم، به جایی رسیده‌ام که سه سال پیش در کلیسای کبوشیین، خطبه موعظه روزه را خواندم. هیچ‌کس در جهان به این پایه نرسیده است. درست مانند اینکه روحانی‌ای مسیحی، خطبه نماز جمعه را بخواند! بنابراین من نماد وحدت ملی بودم و از این‌رو، به طور مستقیم، آماج توطئه قرار گرفتم"اصلاح اندیشه دینی در آثار موسی صدر با مطالعه آثار و سخنرانی‌های امام موسی صدر، یکی از نکاتی که نگاه ما را به خودش جلب می‌کند، اصلاح تفکر دینی است. موسی صدر در جهت بهبود اوضاع زندگی مسلمانان و شیعیان، خوانشی اصلاحی از دین و اسلام دارد. نکته قابل توجه در سیره امام موسی صدر، هماهنگی گفتار و رفتار ایشان است. به موازات حرف و سخنرانی که از ایشان در مورد موضوعات مختلف سراغ داریم، به همان میزان، در عمل، شاهد رفتارها و کنش‌هایی مطابق با همان اندیشه‌ها هستیم. اگر از وحدت امت اسلامی سخن می‌گوید، به حرف، اکتفا نکرده و خودش پیش‌قدم در زمینه اصلاح و گفتگو بین مذاهب و ادیان است. از شرکت در کنفرانس‌های علمی گرفته تا شرکت در مراسم مذهبی مسیحیان و... . اگر از وضعیت زنان رضایت ندارد و در این‌باره سخنرانی‌های متعددی دارد، رفتار خودش و خانواده‌اش، ترجمان همان حرف‌ها و سخنان است. امام موسی صدر، نمونه یک روحانی تراز است که همه ابعاد لازم برای طلبه بودن و روحانی بودن را داراست. موسی صدر، یک دیندار بی‌تکلف است. دینداری که مواجهه آسانی با متون دینی دارد و لذت دینداری را به کام ما می‌چشاند. چه در گفتارش و چه با رفتارش. "برادران! آزادی برترین ساز و کار برای بسیج کردن همه توانایی‌ها و ظرفیت‌های انسانی است. هیچ‌کس نمی‌تواند در جامعه محروم از آزادی خدمت کند، توانایی‌هایش را پویا و موهبت‌های الهی را بالنده سازد. آزادی بهترین روش برای به کارگرفتن امکانات بشری در راه خدمت به جامعه است. آزادی یعنی به رسمیت شناختن کرامت انسانی و خوش‌گمانی به انسان و حال آن‌که نبود آزادی یعنی بدگمانی به انسان و کاستن از کرامت او. کسی می‌تواند آزادی را محدود کند که به فطرت انسانی کافر باشد، فطرتی که پیامبر باطنی و درونی انسان است… آزادی حقیقی دقیقا رهایی از عوامل فشار خارجی و عوامل فشار داخلی است. اگر بخواهیم آزادی را تعریف کنیم باید بگوییم که آزادی رهایی از دیگران و رهایی از نفس است…"موسی صدر و نگاه انتقادی به وضعیت جوامع اسلامی یکی دیگر از موضوعات پربسامد در سخنرانی‌های امام موسی صدر، نگاه انتقادی به وضعیت موجود جوامع اسلامی است. موسی صدر در سخنرانی‌های مختلف خود، از وضعیت حاضر انتقاد می‌کند و معتقد است خروجی جامعه دینی، نباید اینگونه باشد. موسی صدر، در سخنرانی‌های مختلف خود به تببین ویژگی‌های مطلوب جامعه دینی پرداخته و آن‌ها را بیان کرده است."آقایان ما کجا می‌خواهیم زندگی بکنیم؟ در کدام دنیا؟ نتیجه‌اش هم می‌دانید چیست؟ این است که نه‌تنها مسیحیان از ما می‌برند، نه‌تنها یهودیان از ما می‌برند، نه تنها سنی‌ها دارند از ما پیش می‌افتند، ما هم در خواب خوش فرو رفته‌ایم که آقا ابدا! شیعیان مرتضی علی مگر ممکن است برگردند؟ بله آقا! بنده دیده‌ام شیعه مسیحی شده، دیده‌ام شیعه سنی شده، دیده‌ام شیعه وهابی شده… اینجا با دلی خوش نشسته‌ایم، به حقانیت خودمان اعتقاد داریم و خیال می‌کنیم که مطلب تمام شده است! کجا تمام شد آقا! اقلا ما همان مساجدمان را تنظیم کنیم… آقا، بنده پای یک منبر می‌روم یک چیز می‌شنوم، پای آن منبر یک چیز دیگر. اصلا متناقض! اصلا نامربوط! … ما اصلا خواب هستیم! این کارهایی که حالا می‌خواهیم بکنیم باید 50 سال پیش 150 پیش شروع می کردیم…" امام موسی صدر به کدام روایت؟ البته در مورد شخصیت‌های بزرگ مثل امام موسی صدر، همیشه روایت‌های متفاوتی وجود دارد. همیشه هستند کسانی که دوست دارند یارکشی کنند. در بازی‌های سیاسی، مصادره شخصیت‌ها زیاد دیده می‌شود. یکی می‌آید و می‌گوید امام موسی صدر اگر زنده بود، با آمریکا هم توافق می‌کرد! تصویری از امام موسی صدر، که گفتگو و تعامل، تمام چهره او را پوشانده. در حالی‌که برای مخاطب آگاه به نوشته‌های موسی صدر این سوال پیش می‌آید که تفاوت آمریکا در حال حاضر با اسرائیل در آن زمان چه بود؟ امام موسی صدر برای مبارزه با اسرائیل از چیزی کم نگذاشت! چطور می‌توان پذیرفت که در حال حاضر اگر حضور داشت، با آمریکا به توافق می‌رسید. یا اینکه برای برخی دیگر، امام موسی صدر خلاصه شده در مبارزه با اسرائیل. در این فضا، بُعد اندیشه‌ای امام موسی صدر به کلی نادیده گرفته می‌شود و از او، صرفا یک انسان مبارز در ذهن ما صورت می‌بندد. این در حالی است که امام موسی صدر، از اندیشه ای قوی و پویا برخوردار بوده و کم لطفی است که در معرفی شخصیت او، از این زاویه غافل باشیم. اینکه ما در روایت خود از متفکرانمان جانب انصاف را رعایت کنیم، سخت است. حالا برخی به دنبال سوء استفاده سیاسی و حزبی خودشان هستند اما در غیر اینصورت هم، رسیدن به برداشتی صحیح و مطابق با واقع از اندیشه و شخصیت کسی مثل امام موسی صدر شاید کار آسانی نباشد. راهی که از مطالعه تمامی آثار و سخنرانی‌های امام موسی صدر می‌گذرد. و حالا موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر این کار را برای ما راحت کرده است.  معرفی بهترین کتاب های امام موسی صدر بهترین راه برای آشنایی با نگاه امام موسی صدر به دین، انسان و جامعه، مطالعه آثار به جا مانده از ایشان است. سخنرانی ها و گفتارهای ایشان در موضوعات مختلف دین شناسی، انسان و جامعه، تفسیر، زندگانی اهل بیت، مسائل اقتصادی در اسلام، زن در اسلام و ... در قالب کتاب به چاپ رسیده. کتاب‌هایی خواندنی که ما را با افق بالایی از اندیشه مواجه می‌کند. افقی که همانند اسم امام موسی صدر، در صدر اندیشه قرار دارد. موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، مجموعه سخنرانی‌ها و مکتوبات ایشان را در قالب کتاب چند جلدی "در قلمرو اندیشه امام موسی صدر" به چاپ رسانده که تاکنون حدود 13 جلد از آن منتشر شده است. هم‌چنین مجموعه کامل بیانات، سخنرانی‌ها و مقالات امام موسی صدر از طرف این موسسه در قالب مجموعه "گام به گام با امام" به چاپ رسیده است که در ادامه به معرفی آن‌ها خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید. 1- گام به گام با امام مجموعه 12 جلدی گام به گام با امام، گزارش 19 سال طرح خلاقانه و فعالیت خستگی‌ناپذیر امام موسی صدر، دیدارها، گفتگوها، پیام‌ها، سخنرانی‌ها و مقالات ایشان است. گام به گام با امام، ترجمه مجموعه "مسیرة الامام السید موسی الصدر" است که جنبش امل آن را در سال 2000 منتشر کرده. مجموعه گام به گام با امام، ترجمه‌ای روان و شیوا دارد و مشتمل بر تمامی گفتارهای امام موسی صدر از سال 1960 تا سال 1978 است. تا جلد نهم، مطالب به ترتیب تاریخ در کتاب آمده است اما در ابتدای هر جلد، نمایه‌ای موضوعی از تمامی مطالب، مندرج شده است که کار مطالعه را راحت‌تر می‌کند. 9 جلد اول این مجموعه از دو بخش تشکیل شده است: ابتدا روزنگار فعالیت‌های امام موسی صدر مختص هر سال و پس از آن گفتارها و مصاحبه‌ها و مطالب متعلق به آن سال، گردآوری شده است.  جلد دهم تفسیر بخشی از آیات قرآن است. جلد یازدهم مباحث اعتقادی و سیره معصومان و جلد دوازدهم مباحثی درباره جنبش امل و زمینه‌های ظهور و ابعاد آن و نیز درس‌گفتارها و مباحث سیاسی و اقتصادی امام در کلاس‌های اعضای ارشد جنبش امل است.  این مجموعه در بهمن 1397 اثر شایسته تقدیر در بخش ترجمه بیستمین دوره کتاب سال حوزه شناخته شد.  اگر علاقه‌مند به پژوهش درباره تفکر و شخصیت امام موسی صدر هستید، این مجموعه بهترین پیشنهاد برای شماست.  گام به گام با امام به صورت دوره به فروش می‌رسد اما در پلتفرم های مجازی، نسخه الکترونیکی تک جلدهای آن موجود است. 2- نای و نی: جستارهایی درباره اسلام، انسان، لبنان و مقاومت کتاب نای و نی، اولین جلد از مجموعه در قلمرو اندیشه امام موسی صدر است که توسط علی حجتی کرمانی گردآوری و ترجمه شده است. کتاب نای و نی، شامل برخی از سخنرانی‌ها و مقالات و مصاحبه‌های امام موسی صدر از زمان استقرار در لبنان تا اولین سال تاسیس مجلس اعلای شیعیان است.  نای و نی از 3 فصل تشکیل شده. فصل اول به اصول عقاید، جهان بینی، ارزش و اخلاق و تاریخ اسلامی می‌پردازد. مطالبی که طیف گسترده‌ای از مخاطبان را داراست. برخی برای شیعیان، برخی برای اهل سنت، گاه برای مسیحیان در کلیسا و گاهی هم در محافل علمی لبنان.  "اسلام"، "ذوق و ابتکار در دعوت"، "اسلام و کرامت انسانی"، "اسلام و فرهنگ قرن بیستم"، "دین و علم"، "تشیع و دغدغه های انسان معاصر"، "علی موحد بود و بس" برخی از عناوین این فصل است.  فصل دوم کتاب نای و نی، در واقع روایتی است از تجربه احیای شیعیان در لبنان. در این فصل، با روش کار امام موسی صدر که از صور لبنان شروع شده و سپس به مناطق دیگر هم گسترش یافته، آشنا می شویم. مطالب این بخش روایتگر روش رهبری و نحوه تعامل رهبر شیعیان با سایر فرقه ها و رفتار او به عنوان شهروندی لبنانی است. البته برای قضاوت صحیح تر باید بقیه آثار امام موسی صدر نیز دیده شود اما شروع کار امام موسی صدر در این مجموعه بازتاب داده شده و برای مطالعه و مواجهه اولیه بسیار سودمند است. "شیعیان در لبنان"، "تشکیلات شیعیان"، "فرق، دریچه های تمدن"، "فساد، خطرناک ترین دشمن"، "دانش و ایمان"، "درباره فرقه گرایی"، "ساختن جامعه" و "در راه وحدت مسلمانان" بخشی از عناوین این فصل است. در نهایت فصل سوم به مبارزه با اسرائیل و ضرورت حمایت از فلسطین می پردازد. 3- ادیان در خدمت انسان: جستارهایی درباره دین و مسائل جهان امروز کتاب ادیان در خدمت انسان، از جمله بهترین و محبوب‌ترین آثار امام موسی صدر است. این کتاب، جلد دوم از مجموعه در قلمرو اندیشه امام موسی صدر است که شامل 29 مقاله، سخنرانی و گفتگو درباره دین، انسان، اسلام، تربیت، عبادت، تشیع، آزادی، انقلاب اسلامی ایران و دکتر علی شریعتی است.  عنوان کتاب (ادیان در خدمت انسان) برگرفته از سخنرانی تاریخی امام موسی صدر در کلیسای کبوشیین بیروت در سال 1975 است. جالب است بدانید که برای نخستین‌بار در تاریخ مسیحیت، یک روحانی غیرمسیحی، خطبه موعظه آغاز روزه را قرائت می کند! فارغ از محتوای سخنرانی که در نوع خود بی‌نظیر است و مطالب زیبایی در مورد ادیان و انسان دارد، شرکت در کلیسا و سخنرانی برای مسیحیان در آن زمان، خیلی به چشم آمد و از این کار امام موسی صدر، به عنوان نماد گفتگو و تعایش، تجلیل شد.  با مطالعه کتاب ادیان در خدمت انسان، با بخشی از مبانی و ریشه‌های تفکر امام موسی صدر آشنا می‌شوید. اگر علاقه‌مند به مطالعه ریشه‌های فکری موسی صدر هستید، اگر برایتان جالب است تا بدانید که گفتگو و انسان‌مداری و هم‌زیستی امام موسی صدر، میوه کدام درخت بوده است، کتاب ادیان در خدمت انسان را دست ندهید! 4- رهیافت های اقتصادی اسلام رهیافت های اقتصادی اسلام، عنوان سومین جلد از مجموعه در قلمروی اندیشه امام موسی صدر است که مشتمل بر بحث‌های اقتصادی امام موسی صدر در ایران و لبنان می‌باشد. امام موسی صدر در این کتاب، بین نظام اقتصادی مارکسیسم و سرمایه داری و اسلام، مقایسه می‌کند و به بیان رهیافت های اقتصادی اسلام می‌پردازد. بخش اول کتاب حاضر، مجموعه ای از مقالات فارسی امام موسی صدر در مجله مکتب اسلام است که در زمان حضورش در ایران منتشر شده. بخش دوم، درس گفتارهای اقتصادی امام موسی صدر برای اعضای جنبش امل است و بخش سوم، چند مقاله اقتصادی در موضوع اختلاف طبقاتی، کار و کارگر است. از آنجا که امام موسی صدر فارغ التحصیل رشته "حقوق در اقتصاد" دانشگاه تهران نیز بوده است، خواندن این مقالات و در کل، نظرات و ایده‌های اقتصادی اش لطف دوچندان دارد. آگاهی وی از نظرات و جریانات اقتصادی، به همراه شناخت عمیقی که از آموزه‌های اسلامی داشت، باعث شده تا بتواند به رهیافت های اقتصادی در اسلام بپردازد. او تلاش می‌کند تا اصول کلی اقتصاد را تببین کند. روش بحث امام موسی صدر در این گفتارها و مقالات می تواند الگوی خوبی برای علاقه‌مندان به مباحث تولید علم و علم دینی باشد. در مقدمه کتاب آمده که از نگاه امام موسی صدر، در اسلام علم اقتصاد نداریم. اما این حرف به این معنا نیست که اسلام با مسائل اقتصادی کاری ندارد، بلکه با نگاهی به همه ابواب فقه می توان به رهیافت های اقتصادی اسلام و جهت گیری اقتصادی آن پی برد.  در بخشی از کتاب می خوانیم: "بی‌شک، همه می‌دانیم که علم اقتصاد از علوم جدید به شمار می‌رود، اما آدمی می‌تواند از احکام گوناگون اسلام، مکتبی اقتصادی کشف کند. به بیان دیگر با نگاه به مکاتب اقتصادی جدید، در می‌یابیم که اسلام راه روشنی در اقتصاد در پیش گرفته و همه احکام اقتصادی اسلام در این روش و مکتب جای می‌گیرد." 5- برای زندگی: گفتارهای تفسیری امام موسی صدر کتاب برای زندگی، چهارمین جلد از مجموعه در قلمرو اندیشه امام موسی صدر، دربردارنده جلسات تفسیری امام موسی صدر است که برای اعضای جنبش امل ارائه شده است. در این جلسات، سوره‌های کوچک قرآن تفسیر شده‌اند. مطالعه این کتاب و کتاب بعدی که آن هم تفسیر آیاتی از قرآن است، علاوه بر اطلاعات دینی و قرآنی که به ما می‌دهد، ما را با روش تفسیری امام موسی صدر آشنا می‌کند. مواجهه موسی صدر با قرآن و روش برداشتی که از آیات قرآن دارد، از جمله عوامل موثر در تفکر اوست. به همین جهت مطالعه بحث‌های تفسیری به جای‌مانده از ایشان، نقش موثری در فهم فضای ذهنی امام موسی صدر دارد.  برای زندگی با گفتار درباره تفسیر قرآن شروع می شود و پس از آن با تفسیر سوره‌های ناس، فلق، اخلاص، نصر، کوثر، ماعون، فیل، قریش، همزه، عصر، تکاثر، زلزله، عادیات، بین، قدر، علق و دخان، از زبان امام موسی صدر آشنا می‌شویم. تفسیر قرآن امام موسی صدر به صورت مجزا نیز چاپ شده است. کتابچه‌های تفسیر قرآن در قطع جیبی توسط موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر به چاپ رسیده است و در هرکدام تفسیر یک سوره کوچک از جزء سی آمده است. در گفتار ارزشمند درباره تفسیر قرآن می‌خوانیم: "اکنون اگر بخواهیم برای همیشه تابع تحولات اجتماعی باشیم و بر اساس شرایط زندگی امروز تسلیم شویم، بی‌آنکه زندگی خود و مفاهیم دینی و معیارهای اسلامی خود را متحول کنیم و از هدایت قرآنی نیز دور باشیم، به امانت خیانت کرده‌ایم، همه‌چیز را از دست داده‌ایم و خود نیز از دست رفته‌ایم! کسی از ما نخواسته است که در برابر تحول و پیشرفت مقاومت کنیم و از دستاوردهای انسانی بهره‌مند نشویم، بلکه باید هویت و اصالت خود را گم نکنیم و دستاوردهای جدید بشری را در چارچوب اصیل خود قرار دهیم و آنها را با معیارهای خود بسنجیم؛ برخی را قبول و برخی را رد کنیم، تا از نو امتی با اصالت -با همه ابعاد فکری و تاریخی و عملی مفهوم اصالت- بسازیم." 6- حدیث سحرگاهان: گفتارهای تفسیری حدیث سحرگاهان، پنجمین جلد از مجموعه در قلمروی اندیشه امام موسی صدر و دومین کتاب تفسیری امام موسی صدر است. حدیث سحرگاهان، گفتارهای تفسیری امام موسی صدر است که در سحرهای ماه رمضان از رادیو لبنان پخش می شده است. در این کتاب 91 قسمت از مباحث تفسیری امام موسی صدر از سوره‌های مختلف قرآن آمده که به صورت موضوعی مطرح شده اند. این کتاب ترجمه کتاب احادیث السحر است که در سال 1999 در بیروت منتشر شده است. البته حدود 20 گفتار جدید در ترجمه جدید به آن اضافه شده. "قرآن، معجزه جاویدان"، "داستان آفرینش انسان"، "ایمان به غیب"، "نماز"، "دروغ و کفر"، "نفاق"، "آفرینش آسمان و زمین"، "انفاق"، "مفهوم معاد"، "مالکیت"، "زندگی و مرگ" و "موسی و خضر" از جمله گفتارهای مطرح شده در این کتاب هستند. 7- انسان آسمان: جستارهایی درباره امیرالمومنین (ع) کتاب انسان آسمان، مشتمل بر 13 جستار از امام موسی صدر درباره حضرت علی است. انسان آسمان ششمین جلد از مجموعه در قلمروی اندیشه امام موسی صدر است.  کتاب از سه بخش تشکیل شده. سخنرانی‌های ولادت امیرالمومنین، سخنرانی‌های مربوط به غدیر خم و ولایت حضرت علی، سخنان مرتبط با شهادت حضرت، بخش‌های تشکیل‌دهنده کتاب هستند. مطالعه این کتاب، ما را با تحلیل امام موسی صدر از امام علی، ولایت امام علی، واقعه غدیر خم، اسوه بودن امام علی، چگونگی الگوگیری از سیره امام علی و وظایف و مسئولیت شیعیان امام علی آشنا می‌کند.  در بخشی از کتاب انسان آسمان میخوانیم: "باید بررسی کنیم که ما چگونه مامومین این امامیم؟ علی شجاع، ما ترسو؛ علی کریم، ما بخیل؛ علی خوش اخلاق، ما بد اخلاق؛ علی توانا، ما ترسو و طماع. معنای امامت چیست؟ علی، سرّ کمالش، ایمانش است. راهی است که برای ما هم باز است. این راهی است که علی رفت. بفرمایید شما هم بروید! علی صد درجه اش را رفت و آن شد. شما یک درجه اش را برو و یک صدم علی بشو! راه باز است برای همه. باز نیست؟ اما ما چه کرده ایم؟ بعضی هایمان، صادقانه پیروی نکرده ایم… ای علی‌دوست… بشنو و بترس و بلرز از این حرف، علی را اگر امروز دنیا بخواهد بشناسد چطور می‌شناسد؟ دو راه دارد. یک راه از تاریخ می‌رود و کتاب‌ها را می‌بیند… اما یک راه دیگر هم هست… می‌گویند می‌رویم از پیروانش علی را می‌شناسیم… چه می‌بیند؟ آیا تقوا می‌بیند؟ آیا علم می‌بیند؟ آیا خدمت به مردمی می‌بیند که در علی می‌بیند؟ آیا شجاعت و صراحتی می‌بیند که در علی می‌دید؟ به هوش باش، چگونه می‌خواهی علی را بشناسانی؟ … مصیبت بزرگ علی در میان شیعیانش است! این‌هایی که ننگ ابدی برای آن سرور هستند. این‌هایی که یکی‌شان کافی است تا بگویند علی باطل بوده… درست است ما امروز ننگ دامان علی بشویم؟!""  8- سفر شهادت: گفتارهایی درباره واقعه عاشورا اگر می‌خواهید با تحلیل زیبای امام موسی صدر درباره واقعه عاشورا و امام حسین علیه السلام آشنا شوید، کتاب سفر شهادت را باید بخوانید. سفر شهادت، مجموعه‌ای از گفتارهای امام موسی صدر درباره قیام عاشورا و ابعاد و نتایج آن است. از بخش‌های جذاب کتاب، روایت امام موسی صدر از حضرت زینب است. روایتی حماسی از این زن بزرگ تاریخ اسلام. در کل نگاه امام موسی صدر به حادثه کربلا و نحوه پردازش آن، نگاه جالب و متفاوتی است. پرداخت موسی صدر به بعد فاجعه کربلا خیلی کم است و روایتی که دارد، روایتی سرشار از حماسه و عزت است. موسی صدر کربلا را به میانه زندگی امروزی ما می‌آورد و از تک تک لحظات تاریخ، برای زندگی امروز عبرت می‌گیرد و این‌گونه تفسیری به‌روز و کارآمد از واقعه عاشورا به دست می‌دهد. تفسیری که انسان‌ساز و حیات‌بخش است. سفر شهادت، هفتمین جلد از مجموعه در قلمروی اندیشه امام موسی صدر است. در قسمتی از کتاب سفر شهادت می‌خوانیم: "زن در میدان کربلا نقش مرد را کامل می‌کند و جهاد او را به اتمام می‌رساند. برای آنکه زن بتواند این رسالت را به دوش بگیرد و برای تحمل سنگینی آن آماده شود، باید او را پرورش داد. ما نمی‌توانیم با زن آنگونه که برخی از مردم برخورد می‌کنند، مواجه شویم. نباید زن را در خانه خوار و ذلیل کرد؛ نباید برادر را بر خواهر مسلط کرد؛ نباید روحیه زن را تضعیف کرد. بسیاری اوقات زنان زیر فشار شوهران هستند. در برخی مناطق با زن به مثابه ابزار تولید مثل برخورد می‌شود. در مناطق دیگر او را ابزار لذت‌جویی یا تابلویی هنری می‌دانند که مرد می‌خواهد آن را همیشه در برابر چشمان خود قرار دهد. با این برخوردها روحیه زن را از او می‌گیریم، گوهر وجودی او را می‌گیریم و به او ثابت می‌کنیم که نمی‌تواند رسالتی به عهده داشته باشد… ما نیازمند زنانی هستیم که اراده‌ها را قوی کنند و محکم بایستند… من به آنچه از ناتوانی‌ها و شیون‌ها و ناله‌های امام حسین یا زنان و یا خاندان امام حسین نقل و خوانده می‌شود اعتقادی ندارم… امیدوارم این مسائل مطرح نشود چراکه طرح این مسائل، منحرف کردن حرکت امام حسین و ماموریت اوست. هرگز ذره‌ای از نشانه های سستی در حسین پدیدار نشد، نه بر او نه بر یاران و زنانش. این رسالت بزرگی بود که حسین آن را به انجام رساند و کاری بود که زینب نیز در میان زنان انجام داد!" 9- روح تشریع در اسلام: واقعیت قانون گذاری در اسلام روح تشریع در اسلام، هشتمین جلد از مجموعه در قلمروی اندیشه امام موسی صدر است. کتاب حاضر در موضوع فلسفه فقه جای می گیرد و در اینجا با یک مقاله علمی از امام موسی صدر مواجه هستیم که در کنفرانسی در الجزایر ارائه شده. امام موسی صدر در هفتمین کنفرانس ملتقی الفکر الاسلامی در الجزایر در سال 1973 میلادی شرکت می‌کند و در آنجا مقاله‌ای با عنوان روح شریعت اسلامی و واقعیت قانون گذاری در جهان اسلام ارائه می‌کند. کتاب حاضر متن ترجمه شده این مقاله به همراه نقد و نظر اساتید حاضر در جلسه و پاسخ‌های امام موسی صدر است. امام موسی صدر می‌کوشد تا در این مقاله دو مسئله اساسی را تبیین کند: اول، تفاوت قوانین الهی و بشری و دوم، نسبت قوانین الهی و شریعت با تحول جهان و انسان. این مقاله نشان‌دهنده نگاه انتقادی و متحول امام موسی صدر به فقه و حقوق اسلامی است.  10- دین در جهان امروز نهمین جلد از مجموعه در قلمروی اندیشه امام موسی صدر، با عنوان دین در جهان امروز، به مسائلی مانند تعریف دین، کارکرد دین، حقانیت دین و دین یا ادیان؟ می پردازد. موسی صدر در این گفتارها به زیبایی به تبیین این نکته می‌پردازد که در جهان مدرن چه نیازی به دین است. "دین در جهان امروز"، "داستان علم و دین"، "ادیان در خدمت انسان"، "تاملاتی در آموزه های دینی"، "پیامبری و پیامبران"، "دین و مسائل محرومان" و "محنت روحانیان" عناوین گفتارهای کتاب دین در جهان امروز است. اگر به مباحث فلسفه دین علاقه دارید، اگر می‌خواهید با بیانی شیوا و روان، لحظاتی را پای منبر یک روحانی خوش‌فکر بنشینید و از دین و ادیان بیشتر بدانید، اگر دوست دارید مواجهه‌ای جدی‌تر با اندیشه امام موسی صدر داشته باشید، کتاب دین در جهان امروز را از دست ندهید. 11- زن و چالش های جامعه: جستارهایی درباره مسائل زن و خانواده و جوان زن و چالش های جامعه عنوان یکی دیگر از کتاب‌های مجموعه در قلمروی اندیشه امام موسی صدر است. همان‌طور که از نام کتاب پیداست، این کتاب، مجموعه گفتارها و مقالات و مصاحبه‌های امام موسی صدر در موضوع زن و خانواده است. اندیشه امام موسی صدر درباره زن، اندیشه‌ای مترقی است. امام موسی صدر زن را عنصری مستقل و فعال می‌داند. از نگاه او زنان، در شکل‌گیری جامعه اسلامی نقش مهمی دارند و نباید زنان را در خانه زندانی کرد. او به دنبال ترسیم مسیری سومی برای زنان است. مسیری که با نگاه ابزاری به زنان مخالف است. چه در تفکر متحجرانه که وظیفه زن را صرفا همسرداری و بچه‌داری می‌بیند و چه در نگاه مدرن، که به نام آزادی، به دنبال لذت‌جویی از زنان است. او مسیری را ترسیم می‌کند که زنان با حفظ استقلال و عاملیت، در جامعه، حضور فعال و موثر دارند اما حریم و حدود رابطه‌ها را نیز رعایت می‌کنند و در کنار حفظ خانواده، از نقش اجتماعی خود غافل نیستند. با مطالعه کتاب زن و چالش‌های جامعه با نگرش امام موسی صدر درباره زن آشنا می‌شویم و تفسیر او درباره نقش و جایگاه زن در اسلام را می خوانیم. تک‌تک مصاحبه ها و گفتارهای این کتاب، خواندنی و جذاب است. مخصوصا در این سال‌ها که مسئله زنان و حجاب و آزادی‌های اجتماعی، نقل همه محافل است. برای نمونه قسمت‌هایی از کتاب را خاطرنشان می شوم: "وحدت بر زن و مرد تحمیل نمی‌شود تا خانواده تشکیل دهند، بلکه وحدت برای خانواده است وقتی‌که شکل بگیرد. منظورم این است که زن آفریده شده است تا خانواده را تشکیل بدهد و سزاوارترین و شایسته‌ترین انسان‌ها برای تربیت کودک و اداره کردن مدرسه اصلی برای پرورش و تربیت عضو جامعه است، این زن آزاد است که خانواده تشکیل ندهد. همان طور که مرد می‌تواند نفر اول و تک باشد، زن نیز می‌تواند اول و تک باشد. اسلام ازدواج را بر زن واجب نکرده و پس از ازدواج نیز کار کردن در خانه را بر او واجب نکرده. نه زن به خاطر مرد آفریده شده و نه مرد به خاطر زن، بلکه هر دو برای جامعه، برای انسان و برای خدا آفریده شده اند." "زن مسلمان می خواهد وارد زندگی شود و جامعه‌ای بهتر بسازد و گذشته و حال را به چالش بکشد. برای این کار به اصالت داشتن در حرکت نیاز دارد. ولی آن‌ها برای این اراده سستی‌ناپذیر شما، توطئه چیده‌اند تا آن را منحرف کنند. آن‌ها در برابر شما تنها دو راه قرار داده‌اند و راه سومی در کار نیست. راه اول محافظت است. آن را محافظت نامیدند تا زن را در خانه زندانی کنند و مشارکت زن در ساختن جامعه را فلج کنند. راه دوم را مشارکت در زندگی اجتماعی نامیدند ولی آن را بدون هیچ رعایت و مراقبتی ترسیم کردند، به گونه‌ای که وقتی زن به مدرسه یا بازار می‌رود، او را وادار کردند به شکلی باشد که انگار به سالن نمایش می‌رود. این پوشش و این حرکت، که عمر شما را می‌گیرد و حقیقت شما را خدشه دار می‌کند، توطئه‌ای بر ضد زندگی شماست" "دین شما دین به چالش کشیدن است. دین مبارزه است. دین حرکت پیوسته و آرمان‌گرایی همیشگی است. در این دوره برای شما کافی نیست که فقط مادرانی شایسته باشید. شاید اگر در زمانی دیگر بودید برای شما به همین بسنده می‌کردیم ولی اکنون امت شما با مرگ و زندگی دست و پنجه نرم می‌کند. باید تلاش خود را چندین برابر بکنید تا امت خود را از نابودی نجات دهید!" 12- عبادت یا عبودیت؟ یازدهمین جلد از مجموعه در قلمروی اندیشه امام موسی صدر، با عنوان عبادت یا عبودیت، به مسئله عبادت در اسلام می‌پردازد. در این جستارها تلاش شده تا به سوالات انسان امروز درباره عبادت پاسخ داده شود. سوالاتی که شاید درگیری ذهنی خیلی‌ها باشد. در دنیای مدرن و برای انسان امروز، عبادت چه جایگاهی می‌تواند باشد؟ آیا بهتر نیست به جای عبادت، به مردم خدمت‌رسانی کنیم؟ با مطالعه این کتاب، نگاه روشن‌تری به عبادت خواهیم داشت و پاسخ برخی از پرسش‌های بنیادین خود را پیدا خواهیم کرد. محتوای این کتاب ما را با چارچوب دین شناسی امام موسی صدر آشنا می کند. برداشت‌های او از عبادت در کتاب عبادت یا عبودیت، تاییدی است بر فهم اجتماعی اسلام در نگاه امام موسی صدر. با مطالعه گفتارهای این کتاب متوجه می‌شویم که در اندیشه امام موسی صدر فاصله‌ای میان مسائل عبادی و مسائل اجتماعی نیست. "عبادت و عبودیت"، "جنبه تربیتی نماز"، "ارتباط قرآن با روزه"، "معنای روزه"، "دین خود را بازشناسی کنیم"، "نفحات شب قدر"، "معنی عید و مفهوم وطن و مقاومت" و "عید فرا رسید" از جمله عناوین گفتارهای مطرح شده در این کتاب هستد. 13- ارج نامه انسان: طرحی برای رشد و تعالی روابط انسانی آخرین کتابی که در این مقاله معرفی می‌کنیم، کتاب ارج نامه انسان است که به همت محمدصادق حسین زاده در نشر بین الملل به چاپ رسیده است. اثر حاضر، گردآوری بخش قابل توجهی از گفتارهای امام موسی صدر درباره رابطه انسان‌ها با یکدیگر است. مسئله‌ای که امام موسی صدر از آن با عنوان "برادری" یاد می‌کند و آن را در 4 گونه تقسیم‌بندی می‌کند: برادری انسانی، برادری خداباوران، برادری اسلامی و برادی ملی. محمدصادق حسین زاده با جستجو در آثار به جای‌مانده از امام موسی صدر، تلاش کرده تا سخنان مرتبط با هرکدام از این 4 گونه برادری را جمع‌آوری کرده و آن‌ها را گزارش کند. به همین جهت کتاب ارج نامه انسان، از 4 فصل تشکیل شده. با مطالعه کتاب ارج نامه انسان، با یکی از محوری‌ترین بخش‌های اندیشه و عمل امام موسی صدر یعنی روابط انسانی و هم‌زیستی اجتماعی بیشتر آشنا می‌شویم و سخنان و گفتارهای امام موسی صدر درباره روابط انسانی را می‌خوانیم. مسئله‌ای که برای رشد و ارتقای جامعه ایرانی و جامعه اسلامی، بسیار مهم و حیاتی است. ارج نامه انسان، الگوی خوبی برای تمام کسانی است که از اختلاف خسته شده‌اند و به دنبال ساخت جامعه‌ای متحد هستند، آنان که هم‌زیستی اجتماعی را یک ارزش می‌دانند. گفتارهای کتاب ارج نامه انسان همه از کتاب گام به گام با امام گرفته شده. حسین زاده مقدمه خوبی برای کتاب نوشته و در آن گزارشی کلی از روابط انسانی در اندیشه امام موسی صدر داده است. اگر به مطالعه در مورد هم‌زیستی اجتماعی علاقه دارید، اگر دغدغه اتحاد شیعه و سنی را دارید، اگر از اختلاف و کینه‌توزی و چند قطبی های اجتماعی خسته شده اید، مطالعه کتاب ارج نامه انسان، شما را غافل‌گیر خواهد کرد. چراکه با تحلیلی عالی از روابط اجتماعی مواجه می‌شوید. تحلیلی ناب از کسی که خودش در عمل، میدان دار تعایش و همزیستی بود.  به قلم "احمد کفیل الناس"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

اگر دوست دارید از امام موسی صدر بیشتر بدانید و بخوانید، با این مطلب همراه باشید و با 16 کتاب که به معرفی زندگی و تفکر امام موسی صدر می‌پردازند، آشنا شوید. از سید موسی صدر چه می دانیم؟ سید موسی صدر، معروف به امام موسی صدر، فرزند سید صدرالدین صدر - از مراجع ثلاث و زعیم حوزه علمیه قم در دهه بیست شمسی - از روحانیون و متفکران برجسته دینی ایران است که معمولا با مقاومت لبنان و فلسطین و سخنرانی هایش در آسیب شناسی و اصلاح وضعیت زندگی شیعیان شناخته می‌شود.  زندگی نامه امام موسی صدر سید موسی صدر در 14 خرداد 1304، در شهر قم متولد شد. پدرش آیت‌الله سید صدرالدین صدر از مراجع ثلاث و مادرش بی بی صفیه، دختر آیت الله حسین قمی، مرجع معروف شیعه بودند. سید موسی صدر در سال 1320 وارد حوزه علمیه قم شد و تحصیلات طلبگی خود را تا درجه اجتهاد ادامه داد. سید موسی صدر از اولین روحانیونی بود که در فضای طلبگی آن سال‌ها، علاوه بر تحصیلات حوزوی، تحصیلات دانشگاهی هم داشت و از سال 1329 به مدت سه سال در دانشگاه تهران، اقتصاد خواند. موسی صدر در سال 1333 برای ادامه تحصیل حوزوی به نجف رفت. او هم‌زمان با تحصیل، به تدریس و فعالیت های اجتماعی نظیر نویسندگی در مجلات اشتغال داشت. در سال 1334 با پروین خلیلی ازدواج کرد و در سال 1337 در شهر قم، مجله مکتب اسلام را پایه‌گذاری کرد و مدتی سردبیر آن بود. حاصل ازدواج سید موسی صدر و پروین خلیلی 4 فرزند به نام های صدرالدین، حمید، حوراء و ملیحه است.امام موسی صدر در لبنان چه می کرد؟ سید موسی صدر برای نخستین‌بار در سال 1334 به دعوت عالم بزرگ شیعه، سید عبدالحسین شرف الدین، به شهر صور لبنان رفت. پس از این سفر، علامه شرف الدین به مردم صور سفارش کرد تا برای جانشینی او از سید موسی صدر دعوت کنند. تا اینکه در سال 1338، سید موسی صدر با دعوت شیعیان شهر صور لبنان، به عنوان جانشین علامه شرف الدین به این کشور مهاجرت کرد. سفری که حدود 20 سالی طول کشید و سرنوشت دیگری برای موسی صدر و لبنان و جهان اسلام رقم زد. سفری بی‌پایان که با ربوده شدن موسی صدر به ظاهر به پایان رسید. دوران حضور امام موسی صدر در لبنان، اوج فعالیت و تکاپوی ایشان است؛ فعالیت‌های متنوع اجتماعی، فرهنگی و دینی. از تاسیس موسسات خیریه گرفته تا شرکت در نشست‌ها و کنگره‌های دینی و اجتماعی، ارتباط با مسیحیان و اقشار دیگر لبنان، ریاست مجلس اعلای شیعیان لبنان، ارتباط با سران کشورهای مختلف برای ایجاد صلح در لبنان، تأسیس نخستین سازمان غیردولتی شیعیان (حرکت المحرومین) و در نهایت تاسیس جنبش امل و هسته اولیه مقاومت لبنان.امام موسی صدر، جنبش امل و اسرائیل امام موسی صدر در لبنان، فعالیت‌های اجتماعی خود را با احیای جمعیت احسان و نیکوکاری شروع کرد. او با ایران نیز ارتباط داشت و برای ارتقاء سطح فرهنگی و اقتصادی اهالی صور، از کارشناسان ایرانی هم استفاده می‌کرد. هم‌زمان با این فعالیت‌ها، در عرصه اصلاح فکر دینی نیز اشتغال جدی داشت و در ایران و لبنان به سخنرانی می‌پرداخت. فعالیت‌های اجتماعی امام موسی صدر در لبنان به قدری زیاد است که پرداختن به آن‌ها، مجال خودش را می‌طلبد اما در اینجا بد نیست اشاره کوچکی به جنبش امل داشته باشیم. جنبش امل، با نام کامل افواج المقاومه اللبنانیه، یکی از دو حزب عمده شیعیان در لبنان است. امل در سال 1974 میلادی توسط امام موسی صدر و شهید مصطفی چمران پایه گذاری شد. سازمان شبه نظامی امل، با همراهی جوانان شیعه لبنان، نقش تاثیرگذاری در فضای سیاسی لبنان داشت. امام موسی صدر برای آزادی فلسطین و مبارزه با اسرائیل، کم نگذاشت. از رایزنی‌های سیاسی گرفته تا تاسیس گروه و تشکیلات و آموزش نظامی برای دفاع بهتر از جنوب لبنان و مبارزه با اسرائیل، از جمله اقدامات امام موسی صدر است. احتمالا این جمله از امام موسی صدر در وصف اسرائیل را شنیده باشید: "اسرائیل شر مطلق است. اسرائیل ضد اسلام، ضد مسیحیت، ضد ایمان، ضد قومیت عربی، ضد انسانیت و ضد میهن است. بدتر از اسرائیل در جهان وجود ندارد. ما اسرائیل را شر مطلق می‌دانیم. بدتر از اسرائیل در جهان وجود ندارد. اگر اسرائیل و شیطان با یکدیگر بجنگند، ما در کنار شیطان می‌ایستیم. اگر اسرائیل با چپ بجنگد، ما در کنار چپ خواهیم ایستاد. اگر اسرائیل با راست بجنگد، در کنار راست خواهیم ایستاد. این است معنای اسرائیل شر مطلق است." در سال 1982 برخی از اعضای جنبش امل، به رهبری سید عباس موسوی از امل جدا شدند و امل اسلامی را تشکیل دادند که به مرور منجر به تشکیل هسته اولیه حزب الله لبنان شد. آیا امام موسی صدر هنوز زنده است؟ امام موسی صدر از جمله روحانیون سرشناس و موثر ایرانی است که هنوز اطلاع دقیقی از سرنوشتش در دسترس نیست. امام موسی صدر و دو نفر از همراهانش به دعوت از قذافی در نهم شهریورماه سال 1357 به لیبی سفر می‌کند. لیبی ادعا کرد که مهمانانش خاک لیبی را ترک کرده و به ایتالیا رفته‌­اند. اما دستگاه‌­های قضایی ایتالیا و لبنان پس از تحقیقاتی طولانی، این ادعا را رد و ورود هریک از این سه نفر به مرزهای دریایی، خشکی و هوایی ایتالیا را نفی کردند. از آن زمان تاکنون، اطلاع دقیقی از سرنوشت امام موسی صدر در دسترس نیست. برخی از شهادت او سخن گفته‌اند اما خانواده‌اش معتقدند در زندان است و هنوز امید به زنده بودنش وجود دارد.بهترین کتاب ها در مورد زندگی و خاطرات امام موسی صدر با مطالعه خاطرات و سیره زندگی امام موسی صدر، او را بیشتر می‌شناسیم. تفکر امام موسی صدر، تفکری زنده و زندگی‌ساز است. این را نه از سخنرانی‌ها و تالیفاتش، بلکه از عملکردش در کشور لبنان می‌توان به خوبی حس کرد. خوشبختانه موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، علاوه بر انتشار سخنرانی‌ها و تالیفات امام موسی صدر، به چاپ و انتشار زندگی‌نامه و خاطرات ایشان نیز همت گماشته و کتاب‌های خوبی را منتشر کرده است. در این مطلب به معرفی 16 کتاب منتشرشده از این موسسه و ناشران دیگر پرداخته‌ایم. کتاب‌هایی که شما را به حال و هوای آن روزها می‌برد و از زندگی و سیره فردی و اجتماعی و اندیشه امام موسی صدر سخن می‌گویند. 16 کتابی که شما را با اندیشه و سیره امام موسی صدر بیشتر از قبل آشنا می‌کند 1- سیره و سرگذشت امام موسی صدر کتاب سیره و سرگذشت امام موسی صدر، از بهترین کتاب ها درباره زندگی و فعالیت های امام موسی صدر در لبنان است. این کتاب در دو جلد توسط موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر به چاپ رسیده است. سیره و سرگذشت امام موسی صدر، ترجمه کتاب السیره و المسیره است که هیئت رئیسه جنبش امل آن را نوشته و با ترجمه مهدی سرحدی به چاپ رسیده است.  سیره و سرگذشت امام موسی صدر به طور مفصل به مواضع و فعالیت های امام موسی صدر در لبنان می‌پردازد. این کتاب که به صورت دوره دو جلدی ارائه شده، در جلد اول خود، ابتدا تاریخچه حضور شیعیان در لبنان را بیان کرده و سپس اشاره کوتاهی به زندگی امام موسی صدر در ایران و لبنان دارد. در ادامه مجموعه اقدامات امام موسی صدر را از سال های 1969 تا 1974 میلادی به طور مفصل بررسی کرده است. جلد دوم شامل سال های 1975 تا 1978 است. همچنین اطلاعات مربوط به تلاش‌های قضایی برای بازگرداندن امام موسی صدر و احکام قضایی پروندۀ ربودن تا سال 2007 در این جلد منتشر شده است.  مجموعه دو جلدی سیره و سرگذشت امام موسی صدر، از بهترین کتاب هایی است که به طور جزئی به فعالیت های امام موسی صدر در لبنان پرداخته. با مطالعه این کتاب، علاوه بر آشنایی با فعالیت های امام موسی صدر در لبنان، با وضعیت اجتماعی شیعیان لبنان و تاریخ لبنان هم آشنا می شویم. 2- 7 روایت خصوصی از زندگی سید موسی صدر هفت روایت خصوصی، عنوان کتابی مختصر اما به غایت زیبا، از حبیبه جعفریان است. از نکات قابل توجه در زندگی امام موسی صدر، نقش پررنگ بانوان و حضور فعال آنان است چه در عرصه خانوادگی چه در عرصه اجتماعی. این نکته قبل از همه در مورد خانواده خود امام موسی صدر مشهود است. حالا حبیبه جعفریان سراغ خانم‌های خاندان صدر رفته و با آن‌ها در مورد آقا موسی به گفتگو نشسته. گفتگوهایی خواندنی که قلم شیوا و روایت زیبای جعفریان، آنها را خواندنی‌تر کرده است. نه تنها امام موسی صدر که خانواده صدر، همگی، عجیبند. بعد از خواندن کتاب احتمالا شما هم با من بابت عجیب بودن این خانواده هم نظر خواهید شد. 7 روایت خصوصی، بر خلاف اسمش، حاوی 8 بخش است. 8 مصاحبه از "ملیحه، فرزند امام موسی صدر"، "پری خانم، همسر امام موسی صدر"، "صدرالدین، پسر ارشد امام موسی صدر"، "حورا، دختر ارشد امام موسی صدر"، "علی، برادر بزرگتر امام موسی صدر"، "طاهره، فاطمه، زهرا و ربابه، خواهران امام موسی صدر"، "فاطمه صدر عاملی، خواهرزاده امام موسی صدر" و "ام غیاث، دوست خانوادگی". خاطرات کتاب 7 روایت خصوصی، زوایای ناگفته‌ای از امام موسی صدر را بازگو می‌کند. گاهی با بعضی از آن‌ها می‌خندیم و برخی‌شان باعث بغض و اشک چشمانمان می‌شود. 7 روایت خصوصی از جمله کتاب‌هایی است که می‌توان بارها خواند، بارها تورق کرد و هر بار از نو امام موسی صدر را شناخت. این کتاب، کتاب مناسبی برای آشنایی نزدیک‌تر و صمیمی‌تر با امام موسی صدر است. کتابی که راویانش، به امام موسی صدر از زاویه‌ای متفاوت نگاه می کرده اند و این نگاه، در بطن کتاب، ساری و جاری است. 3- حدیث روزگار: خاطرات استاد سید هادی خسروشاهی مرحوم سید هادی خسروشاهی، از آن دسته روحانیون خوش‌فکر است که دِین بزرگی به تاریخ و تاریخ شفاهی ایران دارد. البته این تنها گوشه‌ای از ابعاد شخصیتی این عالم بزرگ است. مجموعه‌های مختلف تاریخ شفاهی از ایشان چاپ و منتشر شده که کتاب حدیث روزگار، مجموعه خاطرات ایشان از امام موسی صدر است. در این کتاب خاطرات رفاقت طولانی سید هادی خسروشاهی و امام موسی صدر آمده است. خاطرات ارزشمند و جذابی که در کتاب دیگری و پای سخن کس دیگری پیدا نخواهیم کرد. روایت خسروشاهی از موسی صدر انصافا روایتی خواندنی است. حدیث روزگار، دومین جلد از مجموعه تاریخ شفاهی موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر است. خسروشاهی در حدیث روزگار، اطلاعات تاریخی مهمی را در مورد امام موسی صدر مطرح می‌کند. اهمیت مصاحبه با خسروشاهی آنجا خودش را نشان می دهد که یکی از پیشکسوتان تاریخ‌نگاری زندگی امام موسی صدر بود. کتاب یادنامه امام موسی صدر اثری دوجلدی است که خسروشاهی آن را نوشته و موسسه امام موسی صدر آن را به چاپ رسانده است. از بخش‌های جذاب کتاب سوالات مصاحبه کننده در مورد اشخاص و مسائل حاشیه‌ای در مورد امام موسی صدر است. ماجرای دیدار امام موسی صدر و محمدرضا شاه و شبهه دریافت کمک مالی از شاه، صحت نظر جلال الدین فارسی در مورد امام موسی صدر، علت ربوده شدن امام موسی صدر، چرایی تشکیل جنبش امل از جمله بخش های جذاب کتاب است. 4- دیدار در پاریس: خاطرات دکتر حسن حبیبی و خانم شفیقه رهیده کتاب دیدار در پاریس، مجموعه خاطرات دکتر حسن حبیبی و همسرش از امام موسی صدر است. خاطرات و ناگفته‌هایی که بخشی از معمای حل نشدنی امام موسی صدر را برای ما روشن می‌کند. حسن حبیبی سیاست مدار ایرانی، در این کتاب از خاطرات خود با امام موسی صدر پرده برداشته. از نکات قابل توجه کتاب، صراحت حسن حبیبی در بیان خاطراتش است. حسن حبیبی در مورد ربوده شدن امام موسی صدر نیز حرف‌های صریحی می زند. از جمله در بخشی از کتاب اینگونه می گوید: "بالاخره تاریخ است و نمی توان پنهان‌کاری کرد. قذافی در قضیه جنگ تحمیلی خیلی حمایت نمی کرد ولی کمک هایی هم می کرد. کافی بود که یک کلمه از دهان مسئولین جنگ بیرون بیاید که این دیوانه جلوی کمک ها را بگیرد و مشکل ایجاد کند… یکی از دلایل پیگیری نشدن را باید در این مسئله جستجو کرد!" کتاب دیدار در پاریس، روایتی صادقانه از امام موسی صدر و حواشی مرتبط با ایشان است. دیدار در پاریس جلد چهارم مجموعه تاریخ شفاهی موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر است. 5- به رنگ صبر: خاطرات خانم فاطمه صدر فاطمه صدر، دختر آیت الله صدرالدین صدر، همسر شهید سیدمحمدباقر صدر و خواهر سید موسی صدر است. به رنگ صبر، خاطرات خواندنی این زن بزرگ است که به کوشش فاطمه تقوی گردآوری شده. به رنگ صبر حاصل 8 مصاحبه و 18 گفتگوی تلفنی فاطمه تقوی با فاطمه صدر است. خواندن کتاب به رنگ صبر، لطف دوچندان دارد. این کتاب، خاطرات بانویی است که هم همسر، هم برادرش و هم پدرش، از شخصیت‌های مهم تاریخ معاصر ایران بوده‌اند. دیدار در تهران؛ خانه پدری، دیدار در نجف؛ زندگی مشترک و وقایع و رویدادها، عنوان فصل های این کتاب است. به رنگ صبر خاطرات فاطمه صدر است از شهر قم، خانه سید صدرالدین صدر، بردارها و خواهرها، مخصوصا سید موسی صدر، رفتن به نجف و زندگی مشترک با سید محمدباقر صدر، سختی های عراق، خاطرات جذابش از بنت الهدی صدر و شهادت همسرش. روایت فاطمه صدر، روایتی ساده و صریح است. با مخاطب رودربایستی ندارد و آنچه به ذهنش می رسد را صادقانه می گوید، از اغراق گریزان است و تلاش دارد تا روایتی واقعی به ما ارائه دهد. با خواندن کتاب به رنگ صبر بخش دیگری از گره‌های ذهنی‌مان در مورد امام موسی صدر و جریانات و اتفاقات لبنان، حل می‌شود. ضمن اینکه با سیره عملی شهید سید محمدباقر صدر از منظر همسرش نیز آشنا می‌شویم. خاطراتی که جای دیگری پیدا نمی‌شود و با خواندن آن‌ها، علاوه بر آشنایی با تاریخ شفاهی، با یک نگرش دینی عقلانی و منطقی آشنا می‌شویم که خیلی‌هایمان در سال‌های اخیر تشنه آن هستیم. نگرشی که دین و زندگی را از هم جدا نمی‌بیند. به رنگ صبر ششمین جلد از مجموعه تاریخ شفاهی موسسه امام فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر است. در پایان کتاب، بعد از انتشار تصاویر، شجره نامه خاندان صدر نیز آمده که با توجه به تشابه اسمی زیاد و هم‌چنین افراد زیاد این خاندان که مشهور هستند، خواندنش خالی از لطف نیست. در بخشی از کتاب به رنگ صبر، در پاسخ به سوال در مورد مشخص بودن صورت بنت الهدی صدر و پوشیه نزدن او اینگونه می‌خوانیم: "... بله بنت الهدی هم  نمی پوشاندند. عینک دودی می زد، صورت را نمی پوشاند. وقتی که می خواست برود فرودگاه، مقنعه می پوشید و عینک مشکی هم می زد. در تمام سفر همین جور بود. دوباره، وقتی برمی گشت اینجا، نجف، پوشیه می پوشید… حتی از نظر شید صدر، حجاب، مانتوی بلند گشاد و روسری هم بود. مهندس بودند، دکتر بودند، دانشگاه می رفتند، می گفت با چادر این کارها نمی شود. اگر این، جلوگیری از حجابتان می کند که بی حجاب شوید، بی حجاب نشوید. مانتو بپوشید و روسری سر کنید، چادر لازم نیست." 6- میریام: خاطرات رباب صدر کتاب میریام، از آثار تازه منتشرشده موسسه امام موسی صدر و نهمین جلد از مجموعه تاریخ شفاهی این موسسه است. کتابی که به خاطرات خانم رباب صدر، خواهر امام موسی صدر پرداخته. رباب صدر، از جمله بانوان فعالی است که در لبنان مدیر موسسات خیریه و اجتماعی امام موسی صدر است و به تکفل دختران یتیم در جنوب لبنان می پردازد. رباب صدر بیش از 60 سال از عمر خود را وقف توانمندسازی زنان، سرپرستی دختران یتیم و ارتقای سطح زندگی محرومان کرده است. خاطرات رباب صدر، روایت‌هایی خواندنی از برادرش سید موسی صدر است. تجربه‌ای جذاب در حوزه‌های سیاسی فرهنگی و اجتماعی. خاطرات بانویی که با حفظ ارزش‌های اسلامی و هویت دینی، در جامعه‌ای که زنان را خیلی جدی نمی‌گرفت، فعالیت اجتماعی داشت و حالا با کتاب میریام، سر سفره تجربیات و سخنان او نشسته‌ایم. تجربه‌هایی که بدون شک، برای بانوان امروز ایران جذاب و راهگشاست. هم‌چنین زوایای پنهانی از امام موسی صدر را برای ما روشن می‌کند.  7- ایام غربت: خاطرات فرشته اعرابی و فاطمه طباطبایی در کتاب ایام غربت پای صحبت دو بانوی دیگر می‌نشینیم. یکی خانم فاطمه طباطبایی، خواهرزاده امام موسی صدر، عروس امام خمینی (همسر سید احمد خمینی) و خواهر سید صادق طباطبایی. دیگری خانم فرشته اعرابی نوه دختری امام خمینی است که همسرش سید مرتضی طباطبایی، خواهرزاده امام موسی صدر است. این کتاب اولین روایت خاص دو بانوی ایرانی از امام موسی صدر است. روایتی که هم فضای درونی خانواده را گزارش می‌کند هم فضایی که در لبنان شکل گرفته را. این مصاحبه‌ها در فاصله سال‌های 1390 تا 1395 شمسی انجام شده. اگر به خواندن روایتی زنانه از وضعیت لبنان و امام موسی صدر، علاقه مندید ایام غربت را از دست ندهید. ایام غربت پنجمین جلد از مجموعه تاریخ شفاهی موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر است که مهدیه پالیزبان زحمت مصاحبه و پیاده کردن گفتگوها را کشیده است. در قسمتی از کتاب ایام غربت به روایت فاطمه طباطبایی می‌خوانیم: "می‌دیدم که خانم‌هایی به دیدن دایی جان می‌آیند با همان پوشش‌هایی که من فکر می‌کردم نماد بی‌دینی است؛ اما دایی جان خیلی ازشان تعریف می‌کرد و می‌گفت که خیلی مذهبی، اخلاقی و خیّر هستند و به محرومان خیلی کمک می‌کنند. در ابتدا، این واژه‌ها نامانوس بود که خانمی حجاب نداشته باشد ولی متدین حساب شود. بعد می‌دیدم که دایی جان ابتدا مقداری از فرد تعریف می‌کند، بعد می‌نشیند با او صحبت می‌کند. بعد می‌دیدم که این خیلی متفاوت است از آن چیزی که من از کلمه خوب در ذهنم داشتم." 8- اندیشه و عمل سید موسی صدر کتاب اندیشه و عمل سید موسی صدر، خلاصه پنجاه جلسه درس گفتار درباره سیره و اندیشه امام موسی صدر است که به همت موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر منتشر شده است. گفتارهای منتشرشده در این کتاب در موضوعات مختلف مرتبط با امام موسی صدر و از استادان به نام و تراز اول حوزه و دانشگاه است. موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر از سال 1390 سلسله نشست‌های اندیشه و عمل را برای بازخوانی دستاوردهای امام موسی صدر برگزار کرده که ماحصل و خلاصه آن در این کتاب جمع‌آوری و منتشر شده است. در این جلسات، دیدگاه‌های امام موسی صدر در حوزه‌های متنوعی هم‌چون اسلام شناسی، انسان شناسی، قرآن و تفسیر، مقاومت، گفتگو، اقتصاد، عاشورا، مسئله زن، تقریب اسلامی و اخلاق، بازخوانی و در بعضی موارد نقد و بررسی شده است. از عناوین مطرح شده در این کتاب می توان به موارد زیر اشاره کرد: رهیافت های اقتصادی اسلام از عادل پیغامی اندیشه های قرآنی امام موسی صدر از عبدالله نصری جایگاه زن در اندیشه و عمل امام موسی صدر از مهدی مهریزی نقش امام موسی صدر در استمرار جنبش احیای فکر دینی از جواد صاحبی امام موسی صدر؛ ستیز با پوپولیسم از محمود سریع القلم امام موسی صدر و فقه روابط اجتماعی از احمد مبلغی امام موسی صدر و سبک زندگی مسلمانی در جامعه متکثر از داوود فیرحی تکثر پیش فرض گفتگو از مهدی مهریزی قرآن در نواندیشی دینی امام موسی صدر از مجید معارف حدود و ضرورت های مدارا با ادیان و آیین ها از خسرو باقریمطالعه این گفتارها، ما را با کلیت منظومه فکری امام موسی صدر آشنا می کند. اگر علاقه‌مند هستید تا با نظرات دینی، انسانی و اجتماعی امام موسی صدر آشنا شوید و روایت‌های مختلفی از تفکر ایشان بخوانید، این کتاب را از دست ندهید. 9- بررسی سیره اخلاقی تربیتی امام موسی صدر مهدی علمی دانشور در کتاب بررسی سیره اخلاقی تربیتی امام موسی صدر، مطالب جمع و جور و نسبتا جامعی را در مورد امام موسی صدر جمع‌آوری کرده است. کتابی که بخشی از آن به زندگی‌نامه و تاریخ شفاهی امام موسی صدر می‌پردازد و بخش دیگر آن، گفتگوها و گفتارهایی در تحلیل سیره اخلاقی تربیتی سید موسی صدر است. در بخش تاریخ شفاهی، شاهد روایت‌های آیت الله جوادی آملی، دکتر مجتبایی، دکتر محقق، سید حسین شرف الدین و خانم ربابه صدر از امام موسی صدر هستیم. روایت‌هایی خواندنی و جذاب که ما را به دل تاریخ می‌برد و با خاطرات و سبک و سیره امام موسی صدر بیشتر آشنایمان می‌کند. در بخش دوم کتاب با عنوان اخلاق عملی در رفتار امام موسی صدر، پای صحبت آیت الله علوی بروجردی، آیت الله اعرافی، حجت الاسلام مختاری و آیت الله رمضانی می‌نشینیم و در مورد اخلاق عملی امام موسی صدر بیشتر می‌خوانیم. جایگاه اخلاق در مبانی سیاسی امام موسی صدر، جایگاه اخلاق در تعامل بین ادیان و همزیستی بین آنها در سیره امام موسی صدر، ضرورت توجه به الگوهای اخلاقی در جامعه با تاکید بر سیره امام موسی صدر، سیره تربیتی امام موسی صدر و منزلت زن از منظر اخلاق دینی امام موسی صدر از جمله گفتارهای مطرح‌شده در کتاب است. 10- چشمی به آسمان نگاهی به زمین کتاب چشمی به آسمان نگاهی به زمین، به قلم عبدالله نصری، استاد دانشگاه علامه طباطبایی، مشتمل بر چند گفتار و یادداشت کوتاه درباره اندیشه و سیره فردی و اجتماعی امام موسی صدر است. عبدالله نصری در چشمی به آسمان نگاهی به زمین، به کالبدشکافی اندیشه امام موسی صدر پرداخته. نصری آثار مختلف امام موسی صدر در زمینه‌های اسلام شناسی، تفسیر، اقتصاد و امام حسین را واکاوی و تحلیل خودش از اندیشه موسی صدر را بازگو می‌کند. با مطالعه کتاب چشمی به آسمان نگاهی به زمین، با تحلیل عبدالله نصری از اندیشه امام موسی صدر آشنا می‌شوید. البته مطالعه این کتاب و کتاب‌هایی از این دست، که به تحلیل اندیشه و آثار یک متفکر می‌پردازند، زمانی فایده بیشتری دارد که خودمان نیز مواجهه مستقیمی با آثار آن فرد داشته باشیم. به همین دلیل بهتر است ابتدا آثار امام موسی صدر را مطالعه کرده، سپس تحلیل دیگران را بخوانیم. البته که مطالعه این مدل تحلیل ها، می‌تواند انگیزه‌ای برای مطالعه آثار کامل امام موسی صدر نیز باشد. در بخشی از کتاب چشمی به آسمان نگاهی به زمین می خوانیم: "صدر بنا نداشته در جایگاه یک مفسر، تفسیری ترتیبی یا موضوعی برای قرآن به نگارش در آورد، بلکه وی با توجه به نیازهای زمان و مخاطبان خود، آنهم در اوضاع و احوالی خاص برخی مباحث قرآنی را مطرح کرده است." 11- پیشوایی فراتر از زمان پیشوایی فراتر از زمان، به قلم دکتر محمود سریع القلم، استاد دانشگاه شهید بهشتی، از جمله کتاب‌های خواندنی در تحلیل اندیشه و تفکر امام موسی صدر است. سریع القلم در پیشوایی فراتر از زمان، نظام کنش واکنش و رفتار امام موسی صدر را واکاوی می کند. اینکه موسی صدر چگونه در جامعه لبنان عمل می کند و برای اصلاح و ارتقاء وضعیت فرهنگی و اجتماعی لبنان، چه فرایندی را طی می کند از جمله مسائل مهمی است که پرداخت درست به آن، می تواند الگویی برای بقیه باشد. سریع القلم در گفتارها و یادداشت‌های خود کوشیده تا از راز این مسئله، پرده بردارد. پیشوایی فراتر از زمان، دو فصل دارد. در فصل نظام فکری سید موسی صدر، به ریشه‌های خانوادگی؛ شکل‌گیری شخصیت اجتماعی سیاسی؛ وجوه شخصیتی متعادل؛ مبانی اندیشه دینی؛ رهیافت طرح اندیشه دینی؛ روش‌شناسی تفسیر و منظومه اعتقادی پرداخته شده است. در فصل دوم با عنوان از سید موسی صدر تا امام موسی صدر مباحث زیر مطرح شده است: مصلح اجتماعی و دینی؛ مقدمات تغییر در شیعیان لبنان؛ راهبرد تغییر در میان شیعیان لبنان؛ ویژگی‌های فرهنگی مردم خاورمیانه؛ وضعیت جامعه شیعی در لبنان؛ هنر اجماع‌سازی؛ رفتار و خلقیات؛ تعامل با مخالفان؛ فعالیت‌های منطقه‌ای؛ محور قراردادن بهبود وضع اقتصادی مردم؛ تعامل با گروه‌های مختلف لبنانی؛ روش‌های ورود دین در عرصه زندگی اجتماعی و سیاسی و فراز و نشیب‌های فعالیت اجتماعی و سیاسی در لبنان. بعد از نتیجه گیری و در بخش ملحقات کتاب، 4 مقاله مستقل و خواندنی با عناوین زیر آمده است: اخلاق و سیاست در زندگی امام موسی صدر؛ پیشوایی فراتر از زمان؛ گفتمان انسان محور و امام موسی صدر، ستیز با پوپولیسم. 12- سید موسی صدر: نگاهی به زندگی و مبارزات امام موسی صدر کتاب سید موسی صدر: نگاهی به زندگی و مبارزات امام موسی صدر، یازدهمین جلد از مجموعه کتاب دانشجویی، توسط انتشارات میراث اهل قلم چاپ شده. کتابی در قطع پالتویی که 96 صفحه دارد. کتابی مختصر، مفید و جذاب که خرده روایت هایی از زندگی امام موسی صدر را بیان کرده. متاسفانه مجموعه کتاب دانشجویی و از جمله کتاب سید موسی صدر، سال‌هاست که تجدید چاپ نشده. اما اگر این کتاب را در کتابفروشی‌ای پیدا کردید و یا به نسخه الکترونیک آن دست پیدا کردید، کتابی مختصر و مفید درباره امام موسی صدر است که خواندش خالی از لطف نیست. بخش اول کتاب شامل روایت‌هایی کوتاه و دلنشین از زندگی و خاطرات امام موسی صدر در ایران و لبنان است. در ادامه روزنگار ربوده شدن امام موسی صدر آمده و در پایان نیز، نوشتار زیبایی از امام موسی صدر با عنوان ما اصلا خواب هستیم: ضرورت اصلاحات در تبلیغات اسلامی آمده است؛ گزیده‌ای از سخنان امام موسی صدر در سال 1344 در موسسه دارالتبلیغ اسلامی قم. تصاویری از امام موسی صدر نیز زینت بخش صفحات پایانی کتاب است.   13- امام موسی صدر؛ عالم تراز یکی از بهترین کتاب‌ها در تحلیل آراء و نظرات امام  موسی صدر، کتاب امام موسی صدر عالم تراز است. این کتاب، مجموعه گفتارهایی از حجت‌الاسلام مهدی مهریزی است که در سال‌های مختلف، در درس‌گفتارها و نشست‌های متعدد مطرح شده‌است. امام موسی صدر عالم تراز، 14 جلسه سخنرانی و درس‌گفتار مهدی مهریزی است که در آن‌ها اندیشه و آثار امام موسی صدر تحلیل شده است. می‌توان گفت این کتاب، جامع‌ترین و شیواترین اثری است که در آن، کلیت اندیشه و نظام فکری امام موسی صدر مبتنی بر آثارش تحلیل و بررسی شده است. فصل اول کتاب با عنوان اندیشه های قرآنی، 4 گفتار زیر را شامل می‌شود: نگاهی کلی به آراء و اندیشه‌های تفسیری امام موسی صدر، قرآن‌شناسی امام موسی صدر: مولفه‌های تفسیر رسالی، قرآن‌شناسی امام موسی صدر: فهم عصری، قرآن‌شناسی امام موسی صدر: آرای تفسیری. فصل دوم با عنوان مباحث زنان، شامل 3 گفتار با عناوین نگاهی کلی به دیدگاه امام موسی صدر درباره زن، زن در اندیشه و عمل امام موسی صدر: کلیات و مبانی، زن در اندیشه و عمل امام موسی صدر: آراء و دیدگاه‌هاست. فصل سوم با عنوان انسان، تکثر، گفتگو و فصل چهارم با عنوان عاشورا به بررسی دو موضوع دیگر از اندیشه موسی صدر پرداخته است. در پایان نیز دو کتاب پیشوایی فراتر از زمان و روح تشریع در اسلام نقد و بررسی شده است.  از آنجایی که کتاب امام موسی صدر عالم تراز، متن سخنرانی و درس‌گفتارهای مهدی مهریزی است، بیان روانی دارد و در میان مباحث، پرسش و پاسخ‌هایی هم مطرح شده است که بعضی از آن‌ها در خور توجه است. اگر به دنبال آشنایی کلی با مجموعه فکری امام موسی صدر در زمینه‌های دین شناسی، تفسیر، زنان و انسان هستید، این کتاب یک پیشنهاد بسیار مناسب برای شماست. شما با مطالعه کتاب امام موسی صدر عالم تراز، با نکات و تحلیل‌هایی ناب و خواندنی از آثار امام موسی صدر آشنا می‌شوید و گویی یک دور مجموعه آثار امام موسی صدر را مطالعه کردید. از نکات قابل توجه کتاب که می‌تواند انگیزه بیشتری برای خواندن کتاب به ما بدهد این است که مهدی مهریزی نکات کلیدی و محوری اندیشه امام موسی صدر را در سخنرانی‌ها و تحلیل‌های خود بررسی کرده است. با دانستن این نکات کلیدی، فهم بهتر و عمیق‌تری از اندیشه و آثار امام موسی صدر خواهیم داشت. 14- عصایت را به میله های زندان بزن موسی: زندگی نامه امام موسی صدر کتاب عصایت را به میله های زندان بزن اثر حسن هوشمند و فرشته مرادی، یکی دیگر از کتاب‌هایی است که به زندگی‌نامه و خاطرات امام موسی صدر پرداخته. این کتاب که 112 صفحه دارد، در فصل‌های مختلف خود به فرازی از زندگی و تکاپوی امام موسی صدر پرداخته و اطلاعات متنوعی را با نثری روان و جذاب، در اختیار خواننده قرار داده است.  خاندانی به نام صدر، لبنان، باشگاه بزرگ فرهنگی، گدایی ممنوع، الگویی برای زنان، جبل عامل، چمران، خون بس، مجلس اعلا، جنوب چراگاه اسرائیل نیست، مبارزۀ منفی، أمل یا هستۀ مقاومت لبنان، مسیح مسلمان، جنگ های داخلی، فرار مجاهدان و رجعت، عنوان بعضی از فصل‌های کتاب است.  این کتاب برای آشنایی مختصر و کلی با زندگانی امام موسی صدر مفید است.  در بخشی از کتاب عصایت را به میله های زندان بزن موسی می خوانیم: «در یکی از سفرها در بیروت، در خانه دوستی با یکی از روحانیون هجرت کرده از ده به شهر بحثی داشت. آقا موسی از او پرسید که پس از هجرت به بیروت، چند بار به دیدن دوستان سابق خود در همان روستایی که محل تولدت بوده و مردم به تو محبت داشتند رفته‌ای و سرکشی کرده‌ای و احوال پرسیده‌ای؟ گفت در سال یک یا دو مرتبه بیشتر موفق نشده‌ام. آقا موسی گفت: من در یک‌سال بیش از نود دفعه به آنجا سرکشی کردم. در میدان آن ده سخنرانی و از مردم تفقد کردم. اگر می‌بینی که محبت مردم زیاد است، عکس‌العمل همان سرکشی‌ها و محبت‌هاست.» 15- آنچه خود گفت: روایت امام موسی صدر از زندگی و اندیشه های خود امام موسی صدر یک سال قبل از حادثه لیبی و ربوده شدنش، در مصاحبه ای با خانم مونا مکی، از زندگی، خاطرات و فعالیت های خود می گوید. کتاب آنچه خود گفت، ترجمه همین گفتگوی 110 دقیقه ای مونا مکی با امام موسی صدر است. مونا مکی برای نوشتن پایان نامه خود درباره امام موسی صدر و وضعیت شیعیان در لبنان، این مصاحبه را ترتیب می دهد و امام موسی صدر در آن از وضعیت خانوادگی و خاطرات کودکی و تحصیلات و شرایط لبنان می گوید. مطالعه این کتاب خواندنی و جذاب را به همه کسانی که پیگیر تحولات تاریخ معاصر ایران هستند و هم چنین علاقه مندان به زندگی و تفکرات امام موسی صدر پیشنهاد می کنیم. کتاب آنچه خود گفت منبع ارزشمندی برای مطالعه زندگی و تفکرات امام موسی صدر به حساب می آید، منبعی که راوی آن خود امام موسی صدر است و انصافا روایت و برداشت امام موسی صدر از خودش و شرایط جامعه لبنان شنیدنی و خواندنی است. 16- عزت شیعه آخرین کتابی که در این لیست معرفی می‌کنیم، مجموعه دو جلدی عزت شیعه است که به همت محسن کمالیان و علی اکبر رنجبر کرمانی تدوین شده است. این مجموعه دوجلدی که توسط موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر به چاپ رسیده و دفتر اول از مجموعه روایت صدر است، حاوی گفتگو با یاران نزدیک امام موسی صدر است. جلد اول، شامل 10 گفتگو با نزدیکان امام موسی صدر در لبنان و جلد دوم 25 گفتگو. از آنجا که عزت شیعه، راویت اطرافیان و نزدیکان امام موسی صدر در لبنان است، می‌تواند منبع خوبی برای شناخت بیشتر امام موسی صدر باشد.  در بخشی از کتاب عزت شیعه می‌خوانیم: «امام موسی صدر از اولین روزهای هجرت به لبنان در زمستان 1338، با طرح شعار «گفت‌وگو، تفاهم و همزیستی»، پایه‌های روابط دوستانه و همکاری صمیمانه‌ای را با مطران یوسف الخوری، مطران جرج حداد، شیخ محی‌الدین حسن و دیگر رهبران دینی مسیحی و اهل‌سنت آن کشور بنا نهاد. در تمامی دوران حضور امام صدر در لبنان، هیچ مراسم سرور یا اندوهی از شیعیان نبود که امام صدر در آن شرکت چوبد، اما تنی چند از فرهیختگان مسیحی و اهل‌سنت آن کشور در معیت وی نباشند، حمایت جوانمردانه امام صدر از بستنی‌فروش مسیحی در اوایل تابستان 1341 که به فتوای صریح ایشان مبنی بر طهارت اهل کتاب منجر گردید، توجه تمامی محافل مسیحی لبنان را به خود جلب نمود. در اواخر تابستان 1341 مطران گریگوار حداد به شهر صور آمده و از امام صدر برای عضویت در هیئت امناء جنبش حرکت اجتماعی دعوت نمود.»   به قلم "احمد کفیل الناس"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

بهترین کتاب‌ها درباره سیره و زندگی امام حسن مجتبی (ع)، حسن بن علی بن ابی‌طالب (ع) مجموعه‌ای ارزشمند درباره مسیر زندگی و خصوصیات امام دوم شیعیان است. این 11 کتاب مجموعه‌ای شامل ارزشمندترین کتاب‌ها در خصوص امام حسن مجتبی (ع) در گروه‌های سنی بزرگسال، نوجوان و کودک است. از پیامبر (ص) روایت است که درباره امام حسن(ع) می فرمایند: "هَذَا هَدِیَّةٌ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِینَ"؛ این حسن از برای من هدیه پروردگار عالم است. در این مقاله برآنیم که کتاب‌هایی که بهترین پیشنهاد مطالعه درباره امام حسن (ع)؛ این هدیه ارزشمند خداوند به آخرین پیامبرش است را برای شما در یک جا جمع کنیم تا جستجوگران راه حقیقت و شناخت ائمه اطهار به بهترین منابع دست یابند. معرفی کتاب در مورد امام حسن مجتبی علیه السلام 1- کنوزالحکم و فنون الکلم از محمدحسن میرجهانی طباطبایی اولین کتاب از لیست بهترین کتاب‌ها درباره امام حسن (ع) کتاب کنوزالحکم و فنون الکلم از محدث خبیر، فقیه محقق آیت الله میرجهانی است. این کتاب به دو زبان فارسی و عربی نگاشته شده و شامل خطبه‌ها، مواعظ، نامه‌ها، کلمات قصار حضرت امام حسن مجتبی (ع) می‌باشد. "در کتاب احتجاج طبرسی که یکی از کتب مهم و معتبر است و مؤلف آن یکی از بزرگان علماء و محدّثین قرن پنجم تا اوائل قرن ششم اسلامی است، گفته است که چنین روایت شده که عمر و بن العاص به معاویه گفت بفرست بسوی حسن بن علی و او را فرمان ده که به منبر بالا رود و برای مردمان خطبه بخواند شاید در سخن گفتن عاجز شود و به این جهت در هر مجلسی او را سرزنش کنیم پس معاویه به طلب آن حضرت فرستاد و او را بر منبر صعود داد و مردم و رؤسای اهل شام را در نزد او جمع کرد پس آن بزرگوار حمد و ثنای الهی را به جای آورد پس از آن فرمود ای گروه مردمان هر که مرا می‌شناسد من همان کسی هستم که مرا می‌شناسد و هرکه مرا نمی‌شناسد منم حسن پسر علی پسر ابی طالب پسر عموی پیغمبر خدا که اول کسی است از مسلمانان که دین اسلام را پذیرفت و مادر من فاطمه دخت رسول خدا صلی الله علیه واله است و جدّ من محمّد بن عبدالله است که پیغمبر رحمت است منم فرزند بشارت دهنده به نیکوکاران و بیم‌دهنده به بدکاران منم فرزند چراغ نور دهنده آدمیان و پریان- پس معاویه کلام آن حضرت را قطع کرد و گفت ای ابامحمّد واگذار ما را از این سخنان و در وصف رطب سخن‌گو و مقصود او از این کلام خجالت دادن به آن حضرت بود- پس آن جناب فرمود نیکو است خرما. باد در او می‌دمد و حرارت او را می‌پزاند و شب او را خنک و خوشبو می‌کند" بریده بالا بخشی از آغازین فصل کتاب کنوزالحکم و فنون الکلم است. در این کتاب بخش‌های زیر به خوانندگان ارائه شده‌است: دادخواهی امام حسن (ع) در روز ظهور حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف خطبه‌ی امام حسن (ع) برای مردم و خطباء اهل شام جواب امام حسن (ع) به سوالات پادشاه روم کلمات قصار امام حسن (ع) به سائل مواعظ امام حسن (ع) قبل شهادتشان مفاخره امام حسن (ع) بر معاویه و یارانشکتاب کنوزالحکم و فنون الکلم را به محققینی که نیازمند اطلاعات دقیق و مستند از وقایع زمان زندگی حضرت امام حسن (ع) هستند توصیه می‌کنم.   2- صلح امام حسن (ع) از شیخ راضی‌ آل یاسین کتاب صلح امام حسن (ع) با نام دوم پرشکوه‌ترین نرمش قهرمانانه‌ی تاریخ، در اصل به زبان عربی و توسط عالم عالی قدر جناب شیخ‌راضی آل‌یاسین نگاشته شده و در سال 1348 شمسی توسط آیت الله‌ خامنه‌ای به زبان فارسی برگردانده شده است. کتاب صلح الحسن کتابی جامع و کامل در خصوص همه جوانب صلح امام حسن (ع) است. در پیش گفتار کتاب آمده است: "آنچه در برابر خواننده‌ی عزیز قرار دارد خلاصه‌ای است از یک رشته بحث‌هایی که مطالب آن از واقعیت‌های تاریخی الهام گرفته شده؛ نه تردیدپذیر است و نه تحت تأثیر عامل احساسات و عصبیت و مربوط است به یکی از گوشه‌های تاریک و مورد ستم تاریخ اسلام که نه مورّخان پیشین ما به طور شایسته آن را نشان داده‌اند و نه نویسندگان جدید برای تحلیل آن _ چنان که باید _ کوششی کرده‌اند و آن دوران خلافت حسن بن علی (ع) است که بر اثر انگیزه‌های خاصّ گذشتگان و سستی و اهمال دیگران، صورتی زشت به خود گرفته و به سرنوشت دیگر فاصله‌های فراموش شده و از یاد رفته و دگرگون گشته‌ی تاریخ _ که غالباً از روی عمد چنین شده‌اند _ دچار گشته است. دست تحریف، سیمای منوّر حسن بن علی (ع) را در نظر مردم سطحی و قضاوتگران بی تحقیق _ چه شرقی و چه غربی _ به شکل خلیفه‌ای بی‌کفایت و زن دوست و خلافت به مال دنیا فروش! ترسیم کرده و بسی نسبت‌های ناروا و ظالمانه و بی‌منطق و دور از حقیقت به او داده است." کتاب صلح امام حسن در 23 فصل دقیق تهیه شده و با جزییات به این بخش مهم از تاریخ اسلام یعنی دوره امامت امام دوم شیعیان امام حسن (ع) می‌پردازد. این کتاب در سه بخش اصلی با عنوان‌های امام حسن بن علی (ع) ، موقعیت سیاسی، صلح تهیه شده است.  این کتاب هم مانند کتاب قبلی یکی از بهترین منابع تحقیق به علاقمندان به کتابی شاخص در خصوص زندگی و سیره امام حسن (ع) است.   3- دو امام مجاهد از رهبر معظم انقلاب آیت الله‌ خامنه ای در ادامه لیست ارزشمندترین کتاب‌ها در خصوص حضرت امام حسن مجتبی (ع) به دو کتاب از تالیفات حضرت‌آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای می‌رسیم. دو امام مجاهد کتابی است در خصوص حضرت امام حسن (ع) و حضرت امام حسین (ع)، دو نور جاودان امامت و دو مجاهد راه اسلام، این کتاب شامل شش سخنرانی از حضرت‌آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای که در سال‌های 1351 و 1352 ایراد شده است. حاصل جمع‌آوری و باز نشر این سخنرانی ها در قالب کتاب دو امام مجاهد منبع الهام و مستند برای محققان علاقمند در خصوص سیره و زندگی حضرت امام حسن (ع) و حضرت امام حسین (ع) است. گفتارهای این کتاب شامل بخش‌های زیر است: دو گفتار اول، شامل دو سخنرانی ایشان در فروردین سال 51 است که در حسینیه‌ی ارشاد تهران است که در این دو جلسه علاوه برشرح نظریه‌ی انسان 250 ساله و چرایی دست‌کشیدن از جنگ و علل پذیرفتن آتش‌بس و بیان تفاوت شرایط حضرت امام حسن(ع) و حضرت امام حسین(ع) پرداخته شده است. گفتار سوم تا پنجم سه سخنرانی حضرت‌آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای در شب تاسوعا، عاشورا و شام غریبان محرم 1394 هجری‌قمری (مصادف با بهمن 1352) با موضوع تحلیل قیام حسینی می‌باشد. گفتار آخر کتاب دو امام مجاهد، مربوط به سخنرانی شب عاشورای حضرت‌آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای در محرم سال 1393هجری‌قمری (مصادف با 24 بهمن 1352) است که با نقد سه نظریه در باب قیام حسینی، نظریه‌ی چهارمی به عنوان به عنوان نظریه‌ی صحیح اثبات می‌پردازند.   4- انسان 250 ساله از رهبر معظم انقلاب آیت الله‌ خامنه ای دومین کتاب از حضرت‌آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای که در خصوص سیره و زندگی امام حسن (ع) در این لیست آورده‌ام کتاب انسان 250 ساله است. "این فکر برای بنده در سال 1350 و در دوران محنت بار یک امتحان و ابتلای دشوار پیدا شد. اگر چه قبل از آن به ائمه (ع) به صورت مبارزان بزرگی که در راه اعتلای کلمه توحید و اسقرار حکومت الهی فداکاری می‌کردند، توجه داشتم؛ اما نکته‌ای که در آن برهه ناگهان برای من روشن شد، این بود که زندگی این بزرگواران، علی رغم تفاوت ظاهری در مجموع یک حرکت مستمر و طولانی است؛ که از سال دهم، یازدهم هجرت شروع می‌شود و دویست و پنجاه سال ادامه پیدا می‌کند و به سال دویست و شصت - که سال شروع غیبت صغری است - در زندگی ائمه (ع) خاتمه پیدا می‌کند." بیانات فوق ریشه نظریه مهمی به نام انسان 250 ساله است. انسان 250 ساله، به دوران 250 ساله امامت امامان شیعه از وفات پیامبر(ص) در سال 11 هجری تا آغاز غیبت صغری در سال 260ق اشاره دارد که آیت‌الله خامنه‌ای، آن را به مثابه انسانی با عمر 250 ساله می‌داند. این کتاب در هفده فصل تهیه شده که هر فصل به یکی از ائمه و یا موضوعات اصلی شیعیان می‌پردازد. فصل پنج کتاب انسان 250 ساله به طور خاص به اوضاع و احوال دوره امامت امام حسن (ع) توجه می‌کند. کتاب انسان 250 ساله به زبان فارسی نوشته و متن اصلی آن بیش از 85 بار تجدید چاپ شده است. همچنین این کتاب به زبان‌های مختلف ترجمه شده است. از آنجایی که نظریه انسان 250 به نوبه خود جذاب و خواندنی است در ذیل این نظریه بخش مربوط به امام حسن (ع) یکی از ارزشمندترین متون درباره امام حسن (ع) می‌باشد.   5- پس از چهل سال از حمید سبحانی صدر کتاب پنجم از لیست خواندنی‌ترین کتاب‌ها در خصوص امام دوم شیعیان، امام حسن مجتبی (ع) کتاب پس از چهل سال با نام تکمیلی نگاهی نو به زمینه‌های صلح امام حسن (ع) در چهل سالگی حکومت اسلامی است. حمید سبحانی صدر با نگاهی جالب به وقایع دوران امامت این امام همام می‌پردازد، او نظر محققین و مومنین را بر این موضوع متمرکز می‌کند که در چهل سالگی تشکیل حکومت اسلامی ماجرای ظریف و دقیق صلح امام حسن (ع) رخ داده و جوانب مختلف آن را بررسی می‌نماید. پنج فصل کتاب شامل: چهل سالگی حکومت اسلامی پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم، جهاد با جبهه شیطان، آزمون مردم در فتنه صلح، حاکمیت شیطان بزرگ، آزمونی برای یاران انقلابی است.   6- غنچه دلتنگ از حسین سیدی غنچه دلتنگ جلد چهارم از مجموعه چهارده جلدی "سیره کاربردی چهارده معصوم (ع)" یا "سبک زندگی معصومین (ع)" است که برخی از مجلداتش در دهه 80، برنده جایزه یا کاندیدای جایزه کتاب سال حوزه علمیه قم شدند.  امیر گل ها: نگاهی نو به زندگی و شخصیت امام علی (ع) خاطر نازک گل: نگاهی نو به زندگی و شخصیت حضرت زهرا (سلام الله علیها) یک غنچه، صد زخم: نگاهی نو به زندگی و شخصیت امام حسین (ع) نیلوفر نیایش: نگاهی نو به زندگی و شخصیت امام سجاد (ع)نام برخی از مجلدات این مجموعه چهارده جلدی نفیس به شرح بالا می‌باشد و در هر کدام به طور تخصصی به دوران زندگی یکی از 14 نفر اولیای ما پرداخته شده است. آنچه در خصوص کتاب ارزشمند غنچه دلتنگ به عنوان کتابی شاخص در خصوص امام حسن (ع) قابل توجه است بررسی دقیق مدارک و مستندات و همچنین پرداخت جامع به همه ائمه معصومین به صورت مدون است.   7- حقایق‌ پنهان‌ از احمد زمانی کتاب حقایق پنهان با نام دوم پژوهشی‌ در زندگانی‌ سیاسی‌ امام‌ حسن‌ مجتبی‌ (ع)‌ یکی دیگر از کتاب‌های مهم در زمینه زندگی و سیره امام حسن (ع) با تمرکز بر اوضاع سیاسی و تصمیمات ایشان در دوره امامت نگاشته شده است. در مقدمه کتاب می‌خوانیم: "کتابی که هم اکنون در اختیار شما قرار می‌گیرد، به نام حقایق پنهان پژوهشی است مستند درباره زندگی دومین پیشوای شیعیان جهان، پیشوایی که زندگی او دارای ابعاد گوناگون است، بعدی در قرآن، بعدی در لسان، و سخن رسول خدا (ص) و بعدی در تاریخ دارد. در بعد قرآنی او کافی است که کتاب آسمانی ما، او را فرزند پیامبر می‌داند و می‌گوید: پیامبر او را به میدان مباهله آورد تا دعای رسول را با گفتن آمین بدرقه کند و دعای او به هدف اجابت برسد و سرانجام میدان مباهله برای مسیحیان نجران به سرزمین آتش تبدیل گردد. وحی الهی او را عضوی از اعضای خانواده ای می‌داند که خدا آنها را از هر نوع آلودگی روحی و فکری و رفتاری پاکیزه گردانیده است." کتاب حقایق پنهان مجموعه‌ای کاملا مستند مشتمل بر سیر زمانی زندگی امام حسن(ع) از آغاز تا پایان که به صورت جزئی‌نگرانه و همراه با ارائه مدارک تاریخی محکم به بیان سیره و زندگی ایشان می پردازد. این کتاب ارزشمند را نیز به خوانندگانی که به دنبال کتابی تحقیقی در موضوع زندگی نامه امام حسن مجتبی (ع) هستند توصیه می‌کنم. 8- آفتاب غریب از مریم کریمی مجموعه چهارده جلدی چهارده خورشید، یک آفتاب؛ شامل کتاب‌هایی تخصصی در خصوص زندگی 14 معصوم آل عبا می‌باشند.  تا همیشه آفتاب؛ برش‌هایی کوتاه از زندگی و زمانه امام زمان(ع) به‌قلم فرشته سعیدی؛ آفتاب بر نی؛ روایت داستانی از زندگانی امام‌حسین(ع) به‌قلم زینب عطایی، آفتاب در محراب؛ روایت داستانی از زندگانی امام‌علی(ع) و آفتاب دانش؛ روایت داستانی از زندگانی امام محمد باقر(ع) به‌قلم بهزاد دانشگر؛ مادر آفتاب؛ روایتی داستانی از زندگی حضرت فاطمه‌زهرا(س) به‌قلم مهرالسادات معرک‌نژاد و به شرط آفتاب؛ روایتی از زندگی و زمانه امام ‌رضا(ع) به‌قلم لیلا شمس چند جلد از این مجموعه هستند. اما در لیست بهترین و ارزشمندترین کتاب‌ها در خصوص سیره امام حسن(ع) در رتبه هشتم به کتاب آفتاب غریب؛ برش‌هایی کوتاه از زندگی و زمانه امام حسن (ع) می‌رسیم. هر کتاب از این مجموعه شامل صد داستان کوتاه درباره یکی از ائمه اطهار می‌باشد. این داستان‌ها در قالب روایت‌های کوتاه سعی در بیان بخش‌های مختلف زندگی آن امام همام را دارد.   9- عشق در برابر عشق از امید کوره چی کتاب عشق در برابر عشق داستانی است که در شهر کوفه و به طور خاص دوره زندگی امام حسن(ع) نگاشته شده است. آنچه این کتاب را نسبت به داستان‌های مذهبی دیگر شاخص می‌کند آن است که برای نخستین بار است که داستانی عاشقانه و ماجرایی بر بستر تاریخی زمانه امام دوم شیعیان و با تمرکز بر اوضاع اجتماعی و تاریخی آن زمان نوشته می‌شود و دوم این که داستان برای رده سنی نوجوان تهیه شده و داستان بهترین فرم آموزش برای کودکان و نوجوانان است. اگر می‌خواهید نوجوانتان با یک داستان شیرین با امام حسن (ع) و روایات و جملات قصار ایشان آشنا شود می‌توانید کتاب عشق برای عشق را برای تهیه کنید.   10- کریم آل عبا از محسن نعماء کتاب "کریم آل عبا" در رده سنی نوجوان و مناسب سنین 9-15 سال، منتشر شده است. واحد کودک و نوجوان انتشارات کتاب جمکران با نام گنجشک‌های جمکران بیش از 200 عنوان کتاب در رده سنی کودک و نوجوان با موضوعات مهدوی، معارف اهل بیت، انقلاب و دفاع مقدس، خانواده و سبک زندگی و… راهی بازار نموده است که کتاب کریم آل عبا درباره امام حسن مجتبی (ع) کتابی ساده و مناسب نوجوانان جهت آشنایی بیشتر با امام دوم شیعیان است.  "امام حسن (ع) دست هایش را به سوی آسمان بلند می کند. زیر لب دعایی می‌خواند. یکی از نمازگزاران که پشت سر امام حسن(ع) در صف نماز نشسته، به آسمان نگاه می‌کند. آسمان در حال دگرگون شدن است. نمازگزار می‌گوید:" دوستان، نگاه کنید به آسمان. چه اتفاقی دارد می‌افتد؟!" همه سربلند می‌کنند و به سوی آسمان نگاه می‌کنند. ناگاه همه با چشم‌های خود می‌بینند که آسمان شکافته می‌شود و فرشتگانی ازآن خارج می‌شوند که در دست هر یک زنبیلی پر از غذا و میوه و خوردنی‌های متنوع است!..."   11- ده قصه از امام حسن (ع) از مژگان شیخی آخرین کتاب از کتاب‌های شاخص درباره امام حسن (ع) را به کتابی برای رده سنی کودکان اختصاص داده‌ام. ده قصه از امام حسن (ع) یکی از کتاب‌های مجموعه "همراه با معصومین" است که برای رده سنی کودک آماده شده است. همانطور که از نام این کتاب مشخص است نویسنده در قالب داستان به معرفی امام حسن(ع) می‌پردازد.  "غروب بود. هوا دیگر آن قدرها گرم نبود. امام از راهی دور، پیاده به خانه بر می‌گشت. خیلی خسته بود. کنار درخت خرمایی نشست و به آن دورها خیره شد. کلاغی در آن دور دورها قارقار می‌کرد ..." مجموعه قصه هایی از امام حسن (ع) که به صورت دوره ده جلدی و مجزا نیز چاپ شده  را برای آشنایی کودکان با امام حسن (ع) تهیه کنید تا به زبانی ساده و همراه تصاویر جذاب آنها را با ابعاد شخصیتی این امام بزرگوار آشنا کنید.  به قلم "زهره عواطفی حافظ"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

در این مطلب با معرفی 12 کتاب جذاب درباره سیره و  زندگی پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) آشنا می شوید؛ کتاب‌هایی برای سلیقه‌ها و سنین مختلف، از بزرگسال تا کودک. با ما همراه باشید. "لقد کان لکم فی رسول الله اسوة حسنه"، به یقین پیامبر خدا برای شما الگوی نیکویی است. (احزاب 21)  راه و روش، اخلاق و منش پیامبر مهربانی محمد مصطفی (ص)، همواره سیره و الگوی طریق زندگی مسلمانان جهان بوده و نه تنها مسلمانان، بلکه همگان در سراسر جهان هنگامی که به مطالعه زندگی ایشان می‌پردازند، هزاران دل عاشق شخصیت و رفتار انسانی پیامبر شده و او را الگوی تمام و کمال برای دستیابی به سعادت خود قرار می‌دهند. حضرت محمد مصطفی با نام کامل محمد بن عبدالله، آخرین پیام آور الهی در 17 ربیع الاول سال عام الفیل در شهر مکه به دنیا آمد و در سن 40 سالگی به پیامبری برگزیده شد. پیامبر بعد از 23 سال تلاش در راه اعتلای توحید و تبلیغ اسلام در 28 صفر سال 11 هجری قمری در سن 63 سالگی در شهر مدینه به دیار باقی شتافت، و اکنون که سال 1446 هجری قمری هستیم، با گذشت هزار و اندی سال از زندگی پیامبر، دین محمد( ص) و شعله عشق و یاد این بزرگ‌مرد تاریخ، هرگز خاموش نشده و همواره رو به فزونی است. بهترین کتاب ها در مورد پیامبر اسلام  نزدیک شدن به تاریخ 28 صفر، رحلت نبی اکرم، بهانه‌ای شد، تا کتاب‌های بسیار جذاب، آموزنده و مفید را در مورد زندگی پیامبر به شما معرفی کنیم. در اینجا سعی کرده‌ایم به معرفی 12 کتاب برتر و جذاب در مورد زندگی پیامبر در حوزه‌های مختلف تاریخی (4 کتاب)، داستانی (4 کتاب) و کودک و نوجوان (4 کتاب)  بپردازیم. معرفی 4 کتاب داستانی برتر و جذاب در مورد حضرت محمد (ص) 1. به امین بگو دوستش دارم  رمان به امین بگو دوستش دارم اثر نویسنده جوان مریم راهی است که از سوی انتشارات کتاب نیستان به چاپ رسیده و در سبک مستند روایی تاریخی، داستانی از آغاز اسلام را روایت می‌کند. مریم راهی در سال 1359 متولد شد، از دیگر آثاری وی می‌توان به "برپا"، "در خواب‌هایم"، "یوما" و "فردا مسافرم" اشاره کرد.  در این رمان جذاب به تاریخ صدر اسلام و سال‌های پیش از اسلام پرداخته شده و از دوره زندگی عبدالمطلب پدربزرگ پیامبر شروع می‌شود و تا سال هشتم هجری ادامه پیدا می‌کند در واقع این رمان به روایت حوادث 85 سال از تاریخ می‌پردازد.  کتاب به امین بگو دوستش دارم داستانی است درباره چهار شخصیت برجسته تاریخ صدر اسلام، که از حامیان پیامبر حضرت محمد (ص) بودند: حضرت عبدالمطلب پدربزرگ پیامبر، ابوطالب و حمزه دو عموی پیامبر و جعفر بن ابی طالب پسر عموی پیامبر، راهی در این رمان ابوطالب را فردی با ایمان نشان می‌دهد که به اسلام معتقد است اما به خاطر مصلحت، ایمانش را مخفی نگه می‌دارد اما عبادات و اعتقاداتش نشان از  پیروی پیامبر دارد. رمان به امین بگو دوستش دارم، با دیدن خوابی توسط عبدالمطلب پدربزرگ پیامبر آغاز می‌شود، خوابی که در آن هاجر همسر ابراهیم از او درخواست می‌کند تا تشنگی فرزندش اسماعیل را رفع و او را سیراب کند و وی را به حفر چاه زمزم تشویق می‌کند. مریم راهی در مورد کتابش چنین می‌گوید که حضرت محمد(ص) در جامعه ای اسلام را آورد که مردم آن با یکتاپرستی بیگانه نبودند، و افرادی موحد و پیرو ابراهیم نیز در بین آنها دیده می شد. نمونه ی بارز آن عبدالمطلب و ابوطالب که هر دو رئیس قبیله قریش بودند و از طرفی هم همه پیامبر را دوست داشتند و او را محمد امین می‌نامیدند. پس بنابراین به دلیل آشنایی اشراف قریش از گذشته با دین یکتاپرستی آنها با دین محمد مشکلی نداشتند، در واقع اشراف قریش مشکلشان این بود که قدرت از دستشان خارج شود و به دست پیامبر (ص) بیفتد.  رمان به امین بگو دوستش دارم، از چند زاویه حائز اهمیت است:  مریم راهی نویسنده توانمند این رمان از نثری استفاده کرده که واژه‌ها و جملاتش به بهترین شکل شیوه سخنوری عرب‌های جاهلی را به نمایش می‌گذارد که برای مخاطب لذت بخش خواهد بود.  روایت‌های ناب و کمتر شنیده شده در این رمان تاریخی برجسته مشهود است. در بخشی از کتاب به امین بگو دوستش دارم می‌خوانیم: "سنت‌هایی دارند عرب‌ها که نادرست است، می‌بایست اصلاحش کنم، حال که حرفم مطاع است.  با محارم ازدواج می‌کنند، از راه دیوار به خانه‌ها وارد می‌شوند، به نذر خود پایبند نیستند، اموال یکدیگر را به سرقت می‌برند، شراب می‌نوشند و مستانه زنا می‌کنند، دخترانشان را پس از تولد زنده زنده در گور می‌گذارند، هنگام طواف خانه، طواف نمی‌دانند چیست؟ سخت نبود تشخیص پسندیده از ناپسند، کار بزرگی نکردم اگر گفتم شراب ننوشید، کیست که نداند زن نیز همانند مرد حقوقی دارد؟ چه کسی حاضر می‌شود برای رفت و آمد از دیوار بالا و پایین بپرد؟ اما شراب برایشان عقل باقی نمی‌گذاشت که به کارش ببندند". نویسنده رمان به امین بگو دوستش دارم معتقد است، افرادی هستند که به تاریخ علاقمند هستند اما رغبتی به خواندن کتب تاریخی ندارند رمان‌های تاریخی برای این افراد می‌تواند جذاب باشد. اگر به داستان‌های تاریخی علاقه دارید، خواندن رمان به امین بگو دوستش دارم را اصلاً از دست ندهید.   2. کتاب وقتی دلی  کتاب وقتی دلی روایت مردی زیبا و جذاب است که همه دل‌ها پیش اوست، اما خودش دلش را جای دیگری گذاشته، داستان مصعب بن عمیر را می‌گویم او هم مثل خیلی از جوانان عاشق می‌شود در راه عشق سختی‌های فراوان می‌کشد و در آخر هم جانش را در راه این عشق فدا می‌کند. رمان وقتی دلی داستان مسلمان شدن مصعب یکی از اصحاب پیامبر است. کتاب وقتی دلی نوشته محمدحسن شهسواری و به سبک رمان تاریخی مذهبی است. محمدحسن شهسواری در سال 1350 در بیرجند متولد شد. وی نویسنده و روزنامه نگار ایرانی است و در رشته ارتباطات تحصیل کرده است. متن کتاب وقتی دلی ابتدا برای ساختن یک فیلم نگاشته می‌شود، اما بعد از مدتی محتوای آن به صورت کتاب گردآوری می‌شود. کتاب وقتی دلی، داستان مرد جوان، ثروتمند و جذاب از اصحاب خاتم پیامبران است که دل تمام دختران مکه را برده است. مصعب بن عمیر فردی که در خانواده‌ای ثروتمند به دنیا آمده و زیبارو و جذاب است. پدر او و مادرش از ثروتمندان مکه بوند. در آن زمان شایعه‌ای همواره نقل مجالس کفار بوده، که در اطراف محمد همواره مشتی فقیران و گدایان جمع شده‌اند. چیزی که باعث شده بود کفار عصبانی و خشمگین شوند این بود که مصعب که هم پدر و هم مادرش از ثروتمندان مکه بودند و هم مصعب فردی جذاب بود رو به اسلام و رو به محمد آورده است. مصعب بن عمیر قرآن را به زیبایی بسیار تلاوت می‌کرد و لقب اولین قاری اسلام را دارد. یکی از بخش‌های مهم کتاب وقتی دلی ماجرای هجرت مسلمانان به یثرب است. در مشورتی که بین مسلمانان صورت می‌گیرد، با حضور پیامبر و امیرالمومنین تصمیم می‌گیرند که قبل از هجرت مسلمانان، گروهی برای آماده کردن فضا و بررسی یثرب به این شهر سفر کنند و سرپرستی این گروه با پیشنهاد امیرالمومنین به مصعب بن عمیر واگذار می‌شود. حضرت امیر علت این پیشنهاد را اینگونه بیان می‌کند: مصعب فردی آگاه است، هم قرآن را بسیار خوب می‌داند و هم مومنی پاک است، وی از خانواده ای بزرگ و زیبارو بوده و دل مردمان را جذب می کند. بهتر است که بدانید مصعب در جنگ احد با از دست دادن دو دست خود و با اصابت نیزه‌های فراوان به شهادت می‌رسد و اولین شهیدی است که بدون کفن دفن شد.  از جذابیت‌های کتاب وقتی دلی به غیر از متن ساده و روان و جذابیت داستانی کتاب، این است که، تاریخ صدر اسلام را به صورت داستانی بازگو می‌کند و در ذهن آدمی ماندگار خواهد شد.   3. محمد صلی الله علیه و آله کتاب جذاب و خواندنی محمد (ص) اثر ابراهیم حسن بیگی که انتشارات مدرسه آن را منتشر کرده، به 5 زبان زنده دنیا ترجمه شده است. هرچند این کتاب برای مخاطب غیر مسلمان نوشته شده اما خواندن آن واقعاً برای مسلمانان هم لذت بخش است. در واقع رمان محمد (ص) به شکل قابل قبول و زیبایی تاریخ اسلام را در 15 بخش معرفی کرده است. راوی در این داستان اول شخص و شخصی یهودی است که در رمان به عنوان یک دانشمند معرفی می‌شود. شخصی یهودی به نام اسحاق از طرف شورای عالی یهود مامور می‌شود تا به سمت پیامبر اسلام برود، یا او را کشته یا عقایدش را به چالش بکشد. در سرآغاز رمان محمد (ص) آمده: "تو مرد یهود باید به آنجا بروی و از نزدیک با عقاید این مرد آشنا شوی، سپس اگر توانستی او را بکش و اگر کشتنش به مصلحت نبود، دینش را از درون متلاشی کن، مقدمات سفر را مهیا کن و گزارش سفر را نیز فراموش نکن، هرچه دیدی بنویس و بفرست  بدان که ما در شورای عالی یهود نگران اتفاق‌هایی هستیم که در حجاز رخ می‌دهد. نباید بگذاریم دین و نژاد ما بازیچه قرار گیرد." در سراسر رمان محمد (ص) مخاطب با گزارش‌هایی روبرو می‌شود که یک غیرمسلمان از پیامبر مسلمانان می‌دهد و این گزارش‌ها حاکی از شکل‌گیری اسلام و تاثیر پیامبر بر اطرافیان و دشمنانش دارد. در گزارش اول آمده: "اینجا سرزمین عجیبی است، بربریت بیداد می‌کند، نامش محمد است. پیروانش او را رسول الله یعنی فرستاده خدا می‌نامند." در گزارش دوم مرد یهودی اطلاعاتی از محمد (ص) و چگونگی بعثت او، غار حرا و به اسلام پیوستن اطرافیان را بیان می‌کند.  در گزارش سوم مرد یهودی برای شورای عالی یهود می‌نویسد: "گرایش به دین شدت گرفته، آزار سران قریش کمتر شده و بزرگترین واقعه در این زمان، واقعه معراج پیامبر به آسمان است." در گزارش چهارم، مرد یهودی روایت بعد از وارد شدن به یثرب را می‌نویسد، یعنی زمانی که محمد (ص) به یثرب مهاجرت کرده است،  و سپس برخی سخنان پیامبر را در مورد مکارم اخلاق، اجابت دعا، محبت، حسد و....را برای سران یهود می‌فرستد. درگزارش پنجم مرد یهودی اقرار می‌کند که علی رغم تلاش‌هایش هنوز نتوانسته برنامه‌ای برای مقابله با محمد تدارک ببیند، در اینجا حادثه سوار شدن پیامبر بر شتر و زانو زدن شتر در مقابل خانه‌ دو یتیم را بیان کرده، که سران یثرب تلاش می‌کردند تا محمد به خانه آنها بیاید. در گزارش ششم مرد یهودی گلایه می‌کند که خسته شده از بس دروغ گفته و علیه مسلمانان جاسوسی کرده و اینکه نمی‌تواند به محمد ضربه بزند، چرا که هر روز مشتاقان به دین او بیشتر می‌شوند. در گزارش هفتم می‌نویسد که با اصرار پیامبر مجبور می‌شود دختری مسلمان و عرب را به عقد خود درآورد. مرد یهودی ازدواجش را کار مصلحتی بیان می‌کند. در این مرحله همچنین از دلاوری‌های حضرت علی (ع) و پیامبر و سایر مسلمانان در جنگ احد بهت زده می‌شود. در گزارش هشتم تا پانزدهم گزارشگر یهودی وقایع صدر اسلام از قبیل جنگ‌ها، موفقیت‌ها و ناکامی‌های مسلمانان را بازگو می‌کند و از خدای محمد (ص) می‌گوید، گویی اخلاق و کردار پیامبر مسلمانان از نیروی بزرگتر و الهی سرچشمه می‌گیرد. پیامبر اسلام به نقل از یک جاسوس یهودی پیامبری است که آوازه‌اش دارد جهانی می‌شود و دیگر نمی‌شود جلوی او را گرفت تا جایی که برای سران بزرگ، نامه می‌نویسد و آنها را به اسلام دعوت می‌کند و در پایان مرد یهودی اقرار می‌کند که ماموریتش با شکست مواجه شده و نتوانسته دین محمد را متلاشی کند، یا او را به قتل برساند، و در آخر اطلاع می‌دهد که محمد در بستر بیماری است. جاسوس یهود در پایان از بازگشت خود به شهر خویش نزد سران یهود خبر می‌دهد و می‌گوید زن و فرزندم را رها کرده و باز می‌گردم.  اسحاق بیان می‌کند که محمد (ص) با دینش کاخی بنا کرد که من به تنهایی قادر نبودم آن را ویران کنم و اگر کسی گزارش‌های مرا کامل بخواند به یقین از آنها تاثیر خواهد گرفت. مرد یهودی بعد از بازگشت دچار نوعی فقدان روحی می‌شود، او دریافته بود که اتفاقی در درونش رخ داده است. (مگر می‌شود با پیامبر زیست کرد اما هنوز گمراه ماند). پایان داستان یک غافلگیری خیره کننده دارد، که بر جذابیت‌های این کتاب می‌افزاید و من ترجیح می‌دهم آن را فاش نکنم و مخاطب را دعوت کنم تا  این کتاب شیرین و لذت بخش را از دست ندهد.   4. پیامبر صلی الله علیه و آله  کتاب پیامبر نوشته نقی سلیمانی است که توسط انتشارات به نشر آستان قدس رضوی روانه بازار شده است.  نقی سلیمانی متولد 1340 در تهران رمان نویس، طنز نویس، زندگی‌نامه نویس و پژوهشگر ادبیات داستانی است. سلیمانی حدود 31 اثر برای نوجوانان، کودکان و بزرگسالان تالیف کرده است. کتاب پیامبر رمان بلندی است که با رویکرد اجتماعی و بر اساس قرآن، نهج البلاغه و با استفاده از کتاب‌ها، روایت‌ها و اسناد تاریخی معتبر نوشته شده و از معتبرترین کتاب‌های نوشته شده در مورد حضرت پیامبر است. کتاب پیامبر در 14 جلد، رمان بلندی است در بخش‌های مختلف که نام برخی از آنها: تولد، جوانی، بزرگسالی، میانسالی و کهنسالی است. به گفته نویسنده، نقی سلیمانی، رمان پیامبر تلاشی در جهت رسیدن به راه و روش و سیره زندگی حضرت محمد است و برای نوجوانان به نگارش درآمده است. شخصیت پردازی و فضاسازی دو رکن اصلی از ارکان رمان است، که مخاطب خود را در فضای تاریخی آن دوران حس می‌کند و نویسنده در مواردی هم که با کمبود منابع مواجه می‌شود، با خاتمه فصل و یا بهره‌گیری از تکنیک جای خالی، ذهن خواننده را درگیر می‌کند. در بخش‌هایی از کتاب پیامبر می‌خوانیم: " برخلاف طائف، مکه دره‌ای بی‌حاصل بود،که کوه‌ها آن را محاصره کرده بودند. طائفی‌ها به مکه‌ای‌ها فخر فروشی می‌کردند و می‌گفتند، ما کسانی هستیم که نان می‌خوریم. این موضوع به راستی واقعیت داشت و مردم مکه نان نمی‌خوردند، مگر هر چند روز یک مرتبه، چرا که گندم را باید از شهرهای اطراف وارد می‌کردند و غذای آنها عبارت بود از، خرما، شیر شتر و ماهی خشک، با این حال تهیه ی هر یک از این غذاها هم، آنچنان آسان نبود. یک عرب بدوی، طوری با گرسنگی و تشنگی خو می‌گرفت که گرسنه و تشنه ماندن دیگر جزو فطرت او می‌شد. با این همه چون دریا به مکه نسبتا نزدیک بود، مردم مکه جانوران دریایی از جمله کوسه را می‌شناختند و نام کوسه را بر خود می‌گذاشتند، قریش یعنی کوسه ی کوچک." در پشت جلد کتاب پیامبر می‌خوانیم: قصه زندگی پیامبر اسلام با نزول آیه ی قرآن شکل می‌گیرد، با هر آیه در طول سال‌های وحی قرآن به حالات، شخصیت و حوادثی که بر پیامبر می‌گذشت اشاره های ضمنی یا مستقیم دارد که این خود سرنخ‌هایی برای یافتن وقایع طول زندگی حضرت پیامبر و روش او به دست می‌دهد. مجموعه پیامبر تلاشی در همین جهت و البته بر محور و خط قرآن است. معرفی چهار کتاب تاریخی برتر و جذاب درمورد حضرت محمد (ص) 1. محمد (ص) رسول خدا  کتاب محمد رسول خدا، اثر ارزشمند خانم آنه ماری شیمل است، که آن را به زبان آلمانی نوشته و حسن لاهوتی نیز کتاب محمد رسول خدا را به فارسی ترجمه کرده. انتشارات علمی و فرهنگی در سال 1383 آن را به چاپ رسانده است. خانم آنه ماری شیمل پژوهشگر، شرق شناس، اسلام پژوه و مولوی شناس سرشار آلمانی بود. او تنها فرزند از خانواده‌ای فرهنگی در آوریل سال 1922 میلادی در شهر ارو فورت آلمان به دنیا آمد. آنه ماری شیمل بیان می‌کند: "اسلام آیینی است که در بین غربی‌ها بسیار بد فهمیده شده و توسط افرادی ناوارد و احیاناً مغرض به امور غیر واقعی متهم گردیده است." شیمل بیش از یکصد جلد کتاب در زمینه معارف و فرهنگ مسلمانان، عرفان اسلامی و بررسی تفکرات اندیشمندان مسلمان به نگارش درآورده و نشان افتخار از بسیاری مراکز معتبر جهان دریافت کرده است. کتاب محمد رسول خدا محصول 40 سال علاقه شیمل نسبت به شخصیت پیامبر اسلام است. نویسنده در کتاب محمد رسول خدا کوشیده تا با نشان دادن سیمای معنوی و ملکوتی پیامبر به جهان غرب، تصویر نادرستی را که پژوهشگران غربی در طول سالیان بسیار ترسیم کرده‌اند، پاک کند و سیمای راستین پیامبر را به جهان معرفی کند و در این زمینه از افکار فیلسوفان، تاملات عارفانه، راویان حدیث، مفسران، تاریخ نگاران و شاعران بهره گرفته است. آنه شیمل در طی مسافرت‌های متعدد به سرزمین‌های اسلامی و سابقه دوستی با مسلمانان و آشنایی با اسلام و مسیحیت، تلاش کرده تا در کتاب محمد رسول خدا فضای همدلی و تفاهم بین شرق نشینان مسلمان و غرب نشینان مسیحی ایجاد کند و به اثبات حقانیت خاتم انبیا و معرفی شخصیت الهی و انسانی پیامبر اکرم در اروپا و آمریکا بپردازد. کتاب محمد رسول خدا را شیمل در 12 فصل تنظیم کرده است. نویسنده در اولین فصل کتاب محمد رسول خدا، سنت پیامبر اسلام را معرفی می‌کند و منابعی را که زندگی حضرت را ترسیم می‌کند، قرآن، روایات و سخنان پیامبر می‌داند و به حوادث دوران کودکی و شیرخوارگی پیامبر و خاندان نبی اکرم اشاره می‌کند. در فصل دوم کتاب محمد رسول خدا، نویسنده به روایات و آیات قرآنی در مورد نبی اکرم می‌پردازد و به جنبه ی دیگر از حیات پیامبر که در هم آمیختن دین و دولت در تبلیغ پیام الهی است، می‌پردازد و اینکه مسلمانان برخلاف لیبرال‌های غربی دین و سیاست را از هم جدا نمی‌کنند. شیمل در سومین فصل کتاب محمد رسول خدا، مقام عصمت پیامبر را ارزیابی می‌کند و در فصل چهارم به معجزات پیامبر پرداخته است، اینکه چگونه محمد بدون خواندن و نوشتن بر قرآن و حوادث گذشته و آینده علم پیدا کرده است. پنجمین فصل کتاب محمد رسول خدا به شفاعت محمد در قیامت و رحمت نبوی اختصاص دارد، اگرچه ویژگی شفاعت مختص خداست ولی به پیامبر این اجازه خاص عطا شده است. بررسی درباره نام‌ها، القاب و کنیه پیامبر موضوع فصل ششم و شناخت عرفانی پیامبر و مبحث نور محمدی ساختار فصل هفتم کتاب را تشکیل می‌دهد. فصل هشتم کتاب به بررسی اهمیت جشن میلاد در میان جوامع اسلامی پرداخته شده و بررسی معراج و سیر پر رمز و راز پیامبر در آسمان‌ها را نویسنده به فصل نهم کتاب خود اختصاص داده است. ستودن مقام‌ و درجات شخصیت پیامبر توسط سخن سرایان مسلمان نیز موضوع فصل دهم است. شیمل در فصل یازدهم کتاب، به طریقه محمدیه و تفسیر تازه‌ای از زندگی پیامبر می‌پردازد و در فصل آخر کتاب محمد رسول خدا، سیمای محمد در اشعار و آثار منثور اقبال لاهوری مورد توجه قرار می‌گیرد.   2. محمد (ص) پیامبری برای همیشه کتاب محمد (ص) پیامبری برای همیشه نوشته استاد حسن رحیم پور ازغدی است و توسط دفتر نشر فرهنگ اسلامی و طرح فردا به چاپ رسیده است. کتاب محمد (ص)  پیامبری برای همیشه در واقع متن چهار سخنرانی از آقای رحیم پور ازغدی است که در ارتباط با شخصیت پیامبر اکرم محمد مصطفی (ص) در مناسبت‌های گوناگون ایراد شده و بیشتر بحث حول دو محور اصلی حکومت اسلامی و اصل نبوت است. متن ساده و روان کتاب محمد (ص)  پیامبری برای همیشه پاسخگوی بسیاری از سوالات جامعه اسلامی امروز و شناخت شخصیت پیامبر است. حسن رحیم پور ازغدی متولد 1343 در مشهد سخنران و نظریه پرداز، از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، مدیر مسئول و سردبیر نشریه کتاب نقد است. رحیم پور ازغدی تحصیل کرده حوزه علمیه است که معمم نیست، وی هرگونه گرایش حزبی را که به وی نسبت داده شده، مردود می‌داند و در صدا و سیمای ایران از چهره‌های شاخص و فعال است. کتاب محمد (ص) پیامبری برای همیشه در 124 صفحه تنظیم شده و شامل 4 سرفصل با موضوعات، گفتار اول: چه باید کرد؟ گفتار دوم: محمد (ص) پیامبری برای همیشه، گفتار سوم: پیامبری و خاتمیت گفتار چهارم: اجتهاد سرگردان، جهاد بی‌هدف است. در سخنرانی اول که به مناسبت میلاد حضرت محمد (ص) ایراد شده، بعد از بیان مقدماتی از ویژگی‌های پیامبر، به ذکر چند مورد از شیوه حکومت اسلامی پیامبر می‌پردازد، تا به این پرسش پاسخ بدهد که برای رشد و بالندگی و رسیدن به اهداف الهی در حکومت اسلامی چه باید کرد؟ در سخنرانی دوم، از کتاب محمد (ص) پیامبری برای همیشه به ذکر خصوصیات پیامبر از زبان امام حسین (ع) می‌پردازد و در مورد مهم‌ترین خدمت پیامبر به بشریت که همان نحوه ارتباط با خداست، سخن می‌گوید. در سخنرانی سوم، رحیم پور ازغدی به برخی شبهاتی اشاره می‌کند که به دنبال تضعیف اعتقاد به نبوت هستند و با ژست‌های جامعه شناسانه و دین شناسانه به خورد مسلمانان می‌دهند. در سخنرانی چهارم، نویسنده به نکاتی راجع به نظریه حکومت دینی با الگوبرداری از جامعه اسلامی پیامبر می‌پردازد و به انتقادات وارد شده بر آنها پاسخ می‌دهد.  بخشی از کتاب محمد (ص)  پیامبری برای همیشه: "امروز وحدت سیاسی و ایمانی در سطح جهان اسلام تنها یک توصیه ی اخلاقی و استحبابی نیست، بلکه یک ضرورت حیاتی است. زیرا اسلام و مسلمانان در سراسر جهان هدف‌گیری شده‌اند و علیه آنها برنامه‌ریزی می‌شود. کسانی گفتند و نوشتند که چون از دین سوءاستفاده می‌شود، بنابراین راه حل، تفکیک دین از حکومت است. ما به آنها عرض می‌کنیم که مگر از علم ،آزادی، تکنولوژی و روشنفکری سوء استفاده نمی‌شود. آیا هرگز به این بهانه گفته‌اید که آزادی را کنار بگذارید؟ نکته دوم اینکه، حکومت دینی و جامعه دینی دست یافتنی نیست، بلکه ساختنی است."   3.  محمد (ص) زندگی‌نامه پیامبر اسلام  کتاب محمد (ص) زندگی‌نامه ی پیامبر اسلام نوشته خانم کارن آرمسترانگ و ترجمه کیانوش حشمتی است که چاپ اول آن، سال 1383 در تهران، توسط انتشارات حکمت منتشر شده است. کتاب محمد (ص) زندگی‌نامه پیامبر اسلام پرفروش‌ترین کتاب سال آمریکا شده که بعد از حادثه ی 11 سپتامبر در سال 1999 جایزه رسانه ی شورای امور عمومی مسلمانان را به خود اختصاص داده است. خانم آرمسترانگ یکی از صاحب نظران دین در جهان غرب که مدت 7 سال راهبه‌ای کاتولیک بوده و سپس در دانشگاه آکسفورد لندن ادبیات کلاسیک و مدرن خوانده است. نویسنده کتاب محمد (ص) زندگی‌نامه پیامبر اسلام در حالی که جهان‌بینی‌اش بر پایه دین مسیح و باورهای غربی است، اما همواره تلاش کرده به عنوان یک پژوهشگر به دین‌های مختلف بنگرد و کتاب‌های بسیاری هم در زمینه ی اندیشه دینی نگاشته است. هدف نویسنده از نگارش کتاب محمد (ص) زندگی‌نامه پیامبر اسلام دفاع از اسلام و روشن کردن ذهن مسیحیان غربی نسبت به چهره واقعی پیامبر اکرم است که بعد از انتشار آیات شیطانی سلمان رشدی در غرب، دچار تردید و ابهام شده بود. ابتدای کتاب محمد (ص) زندگی‌نامه پیامبر اسلام دو مقدمه از نویسنده و مترجم آمده و در 10 فصل تنظیم شده است: فصل اول، محمد دشمن. فصل دوم، محمد انسان الهی. فصل سوم، جاهلیت. فصل چهارم، وحی. فصل پنجم، بشارت دهنده. فصل ششم، آیات شیطانی. فصل هفتم، هجرت راه جدید. فصل هشتم، جنگ مقدس فصل نهم، صلح مقدس. فصل دهم، وفات پیامبر. خانم آرمسترانگ هدف خود را از نوشتن کتاب محمد (ص) زندگی‌نامه پیامبر اسلام چنین بیان می‌کند: "من این کتاب را به این خاطر نوشتم که در واقع افسوس می‌خورم که سیمای محمد(ص) برای مردم غرب فقط تصویری باشد که سلمان رشدی ارائه می‌دهد، من محمد را یکی از نوادر تاریخ بشریت یافته بودم." نویسنده، مقدمه این کتاب را یک ماه پس از 11 سپتامبر نوشته است. در این دوره بیشتر منتقدین اسلام به آیاتی از قرآن تکیه می‌کنند که در آنها به جنگ و انتقام گیری توجه شده و این در حالی است که چنین عباراتی در کتاب‌های مسیح و موسی نیز به چشم می‌خورد‌، اگرچه مسیح همیشه چهره‌ای صلح طلب معرفی شده اما در انجیل نیز آیه‌های بسیاری به نبرد و جنگ تشویق می‌کنند. اطلاعات مردم در غرب نسبت به اسلام بسیار کم است و آنان هرگز نمی‌توانند در داوری و قضاوت‌های خود، نظری منطقی و صحیح ابراز نمایند. این نکته که نویسنده به آن اشاره کرده، شامل خود نویسنده هم می‌شود، چرا که عدم آگاهی کافی وی از اسلام، منجر به اطلاعاتی اشتباه در بعضی از قسمت‌های کتاب محمد (ص) نیز شده است. محمد مرد جهاد بود اما یک صلح طلب واقعی هم بود. زیرا جان و اعتقاد و همراهی نزدیک‌ترین یاران خود را در جریان صلح با مکه گرو گذاشت. حضرت محمد (ص) فتح مکه را بدون خونریزی پیروزی بزرگ می‌نامد، که این معنا در سوره فتح به خوبی مشهود است. خانم آرمسترانگ معتقد است، آنچه در غرب نسبت به اسلام وجود دارد خود برتربینی و تعصب است. اما اکنون باید بدانیم که نمی‌توانیم با این تعصب به راه خود ادامه دهیم، کسانی که علاقمند هستند تا دیدگاه غرب را نسبت به اسلام بدانند لازم است کتاب محمد (ص) زندگی‌نامه پیامبر اسلام را مطالعه کنند.   4. سیره صحیح پیامبر اعظم (ص) سیره صحیح پیامبر اعظم (ص) ترجمه کتابی است با عنوان الصحیح من سیرة النبی الاعظم، نوشته سید جعفر مرتضی عاملی نویسنده لبنانی‌تبار و تحصیل‌کرده حوزه های علمیه قم و نجف که تحقیقات و مطالعات خود را در زمینه سیره نبوی و تاریخ اسلام از سن 20 سالگی آغاز و نتیجه تحقیقات خود را به تدریج منتشر کرد. بعد از انتشار کتاب سیره صحیح پیامبر اعظم (ص) دکتر محمد سپهری که از شاگردان مرتضی عاملی بود و به اندیشه و سبک استاد خود آشنایی داشت اقدام به ترجمه کتاب کرد و انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی آن را منتشر کرد. کتاب سیره صحیح پیامبر اعظم (ص) در سال 1371 (هجری شمسی) از سوی محافل علمی مورد توجه اندیشمندان حوزه و دانشگاه قرار گرفت و جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، در زمینه سیره رسول اکرم را به خود اختصاص داد. نویسنده اندیشمند کتاب سیره صحیح پیامبر علی‌رغم آثار متعددی که به نگارش درآورده، اما کتاب سیره صحیح پیامبر اعظم را کامل‌ترین و محوری‌ترین پژوهش خویش در زمینه نقد و ارزیابی حدیث می‌داند که سیره رسول اکرم و زندگانی ایشان را از تولد تا ارتحال پیامبر در بر می‌گیرد. مرتضی عاملی نکات مهم سیره نبوی را با بهره‌گیری از شواهد و قراین استخراج نموده، تا سیره‌ای شفاف و حقیقی از رسول خدا ارائه نماید. کتاب سیره صحیح پیامبر اعظم (ص) ابتدا در بخش‌های مختلف در 11 جلد تا پایان جنگ احزاب تدوین شد و بعدها در 35 جلد تا پایان رویداد سقیفه به چاپ رسید. کتاب حاضر از مهمترین منابع تاریخی شیعه در شرح زندگانی پیامبر محسوب می‌شود. از جمله موضوعات کتاب سیره صحیح پیامبر اعظم (ص)  عبارتند از: "نخستین مسلمانان"، "هجرت به مدینه" "تشکیل حکومت"، "سیاست دفاعی"، "نبرد بدر"،، "پیمان‌های حسن همجواری "،"صلح حدیبیه"، "فتح مکه"، "حج الوداع "، اعزام سپاه اسامه"، و "ماجرای وصیت".  مرتضی عاملی در مباحث مقدماتی کتاب ضمن ترسیم سیمای پیامبر از جریان منع حدیث پرده برمی‌دارد و به نقش مهم آن در تحریف حقایق تاریخی و رواج احادیث جعلی می‌پردازد. سپس مولف با مراجعه به متون عمده سنی و شیعه در حوزه‌های تاریخی تفسیر و حدیث می‌کوشد با تکیه بر آموزه‌های دینی تصویری از سیره و زندگانی رسول اکرم ترسیم کند. پس از بیان این مباحث مقدماتی جغرافیای عربستان آداب و رسوم و عقاید فردی و اجتماعی دوره ی جاهلی مورد بررسی قرار می‌گیرد، سپس مرتضی عاملی کتاب سیره صحیح پیامبر اعظم را با موضوع سقیفه به پایان می‌برد، که آن را کودتای صلح بر ضد تدابیر رسول اکرم می‌داند. معرفی چهار کتاب آموزنده در حوزه کودک و نوجوان درباره حضرت محمد (ص) 1. کتاب محمد (ص) مثل گل بود  کتاب محمد (ص) مثل گل بود، نوشته غلامرضا حیدری ابهری توسط انتشارات بوستان فدک به چاپ رسیده است. غلامرضا حیدری ابهری متولد فروردین 1348 در تهران، نویسنده و محقق در حوزه تعلیم و تربیت کودکان است. او تحصیلاتش تا دوره دبیرستان را در تهران گذراند و به خاطر علاقه به علوم دینی به شهر قم رفت و در حوزه علمیه قم تحصیلاتش را ادامه داد. کتاب شیرین محمد (ص) مثل گل بود مناسب کودکان در رده سنی 7 تا 9 سال و 9 تا 12 سال است. کتاب محمد مثل گل بود، کتابی داستانی مذهبی و آموزش سبک زندگی پیامبر به کودکان است. متن روان و ساده کتاب، همراه با تصاویر زیبا و جذاب آن باعث ترغیب کودکان و نوجوانان به خواندن این کتاب زیبا می‌شود. حتی کودک می‌تواند تصاویر آن را برای خود نقاشی و رنگ آمیزی نماید. کتاب محمد (ص)  مثل گل بود، در چهار حوزه ارتباط با خدا، ارتباط با خود، ارتباط با خلق و ارتباط با خلقت را شامل می‌شود، این اثر، علاوه بر آموزش سبک زندگی پیامبر به رشد تفکر کودکان و پرورش هوش اخلاقی آنان نیز کمک می‌کند. ساختار کتاب محمد مثل گل بود، به صورتی طراحی شده که کودکان حضور پیامبر را در زندگی خود احساس کرده و بتوانند از آن حضرت الگو بگیرند. کتاب محمد مثل گل بود حاوی 40 نکته اخلاقی از سیره زندگی پیامبر است و هر نکته در قالب یک داستان آمده و در انتهای داستان حدیث مرتبط با آن داستان با زبانی ساده بیان شده است. از جمله سوالاتی که در این کتاب پاسخ داده می‌شود: چرا باید بسم الله بگوییم؟ چرا باید نماز بخوانیم؟ چرا باید مسواک بزنیم؟ چرا باید مرتب حمام برویم و بدنمان را بشوییم؟ چرا باید پرخوری نکنیم؟ چرا باید شکرگزاری کنیم؟ چرا باید کار کنیم؟ چرا باید نظم را رعایت کنیم؟ برشی از کتاب محمد (ص) مثل گل بود: حضرت محمد در کارهای خانه کمک می‌کرد، پیامبر گاهی شیر گوسفندان را می‌دوشید، گاهی آسیاب دستی را می‌چرخاند و آرد درست می‌کرد و گاهی گوشت تکه تکه می‌کرد، بعضی وقت‌ها هم در دادن علف به چهارپایان به اهل خانه کمک می‌کرد، پیامبر گاهی حتی جارو به دست می‌گرفت و خانه را جارو می‌زد. توصیه می‌شود کتاب محمد (ص) مثل گل بود را برای فرزندان خود تهیه نمایید، چرا که کودک شما با جنبه‌های والای شخصیتی و رفتاری حضرت پیامبر آشنا می‌شود و از ایشان درس‌های زندگی و چگونه بهتر زیستن را می‌آموزد.   2. کتاب قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب   قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب نوشته مهدی آذریزدی است که توسط انتشارات امیرکبیر به چاپ رسیده است. همه ما از دیرباز با نام مهدی آذریزدی نویسنده برجسته ی دنیای کودکان آشنایی داریم. مهدی آذریزدی در 27 اسفند سال 1300 در یزد متولد شد، شخصی که هیچگاه به مدرسه نرفت اما خواندن و نوشتن را تا حدودی از پدر آموخت و مادربزرگش نیز قرآن را به او تعلیم داد، وی هیچگاه ازدواج نکرد و نخستین نویسنده ایرانی است که تصمیم گرفت برای کودکان و نوجوانان بنویسد، به همین دلیل به او لقب پدر ادبیات کودک و نوجوان ایران را دادند. هرچند از مرحوم آذریزدی کتب فراوانی به جا مانده، اما مهم‌ترین و مشهورترین کتاب ایشان قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب است. کتاب قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب شامل 8 جلد به شرح زیر است: جلد اول: قصه‌های کلیله و دمنه جلد دوم: قصه‌های مرزباننامه، جلد سوم: قصه‌های سندباد نامه و قابوس نامه، جلد چهارم: قصه های مثنوی، جلد پنجم: قصه‌های قرآن، جلد ششم:قصه‌های شیخ عطار،جلد هفتم:قصه‌های گلستان و ملستان، هشتمین جلد از کتاب قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب که یکی از بهترین آثار این مجموعه است درباره زندگی پیامبر، حضرت زهرا( س) و 12 امام شیعیان است. داستان‌های 14 معصوم سیره عملی زندگی پیشوایان دین را به زبانی ساده وروان برای کودک و نوجوان بازگو می‌کند. آذریزدی در این کتاب از اصطلاحات و عبارات متناسب برای کودکان و نوجوان استفاده کرده است. نویسنده در هیچ کدام از داستان‌هایش تخیل نویسندگی را بر حقیقت داستان غالب نکرده و همواره کوشیده تا بر واقعیت داستان پایبند باشد. این ویژگی منحصر به فرد کتاب قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب است. جلد هشتم کتاب قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب علاوه بر آشنایی کودکان و نوجوانان با سیره و اخلاق ائمه معصومین، با فرهنگ اسلامی و آداب مکتب شیعه نیز آشنا می‌شوند و تاثیر قابل توجهی در تعلیم و تربیت آنان خواهد داشت. بخشی از جلد هشتم کتاب قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب:  "زندگی روزانه در خانه علی خیلی ساده بود کارهای خارج از خانه را حضرت علی (ع) و کارهای داخل خانه را حضرت زهرا (س) بر عهده داشت. کارهای خانه چندان آسان نبود زیرا در آن ایام حتی آرد کردن جو و گندم با آسیاب دستی در خانه صورت می‌گرفت. برای پیغمبر آسان بود که از میان زنانی که در آن خانه‌ها کار می‌کردند، خدمتکاری برای حضرت زهرا در نظر بگیرد، اما بیشتر مسلمانان در فقر و قناعت به سر می‌بردند و خاندان پیامبر طوری زندگی می‌کردند که فقیرترین افراد با دیدن وضع زندگی‌شان آرامش داشته باشند. حضرت رسول مرتب به دیدار دخترش می‌آمد و گاهی آثار خستگی از کار را در چهره فاطمه (س) می‌خواند و خود به او کمک می‌کرد.   3. هفت حکایت از بچه‌ها و پیامبر (ص)  کتاب هفت حکایت از بچه‌ها و پیامبر نوشته مصطفی رحماندوست است و انتشارات‌ افق آن را روانه بازار کرده است. مصطفی رحماندوست معروف به شاعر "صد دانه یاقوت" متولد تیر ماه سال 1329 در همدان، شاعر، نویسنده و مترجم کتاب‌های کودکان و نوجوانان است. وی دارای مدرک کارشناسی زبان و ادبیات فارسی و از داوران هیئت علمی جشنواره بین المللی شعر فجر است. کتاب هفت حکایت از بچه‌ها و پیامبر تاکنون به سه زبان اردو عربی و انگلیسی ترجمه شده و مناسب سن 7 تا 9 سال است. کتاب هفت حکایت از بچه‌ها و پیامبر در راستای نشر معارف اسلامی و معرفی چهره زیبای دین اسلام و بیان دوران کودکی حضرت محمد و چگونگی رفتار ایشان با کودکان است. مصطفی رحماندوست در این کتاب به هفت حکایت مربوط به پیامبر و بچه‌ها اشاره کرده وتلاش می‌کند تا در هر کدام از حکایت‌ها مهر و عطوفت حضرت محمد را با زبانی ساده و زیبا نسبت به کودکان بیان کند. یکی از ویژگی‌های بارز پیامبر اسلام اخلاق نیکو بوده است. رسول خدا همواره از روی مهربانی و تواضع با کودکان رفتار می‌کرد و از رنجش و ناراحتی‌ آنان سخت آزرده خاطر می‌شد. هیچگاه لبخند از لبان پیامبر دور نمی‌شد و در همنشینی با کودکان خود را همسان آنان می‌پنداشت و با آنها سرگرم بازی می‌شد. رسول خدا (ص) حسنیین را بر دوش خود سوار می‌کرد و به آنها می‌فرمود: "خوب مرکبی دارید و شما هم خوب سوارکارانی هستید". پیامبر مهربانی حضرت محمد مصطفی (ص) بهترین الگو برای زندگی ما و فرزندانمان و سیره و روش ایشان راهنمای راه سعادت همگان و مخصوصا کودکان است. حتماً شما هم دوست دارید، بدانید که پیامبر با بچه‌ها چگونه رفتار می‌کردند. پس کتاب بچه‌ها و پیامبر که شامل هفت حکایت از برخورد پیامبر با بچه‌ها است را مطالعه کنید.   4. ده قصه از حضرت محمد (ص)   انتشارات قدیانی مجموعه 10 جلدی قصه‌هایی از حضرت محمد را به قلم محمدرضا سرشار و با تصویرگری حسام الدین طباطبایی برای کودکان گروه سنی (ج) منتشر کرده است. محمدرضا سرشار متولد سال 1332 در کازرون، مشهور به رضا رهگذر است. وی نویسنده، پژوهشگر، منتقد ادبی و گوینده برنامه رادیویی قصه ظهر جمعه است. او پس از اخذ دو دیپلم فنی و ریاضی، در دانشگاه علم و صنعت ایران مشغول به تحصیل شد. اما به خاطر علاقه‌ای که به نویسندگی داشت، موجب شد تا وارد عرصه هنر شود. در مجموعه ده قصه از حضرت محمد 10 مقطع از زندگی پیامبر مهربانی حضرت محمد (ص) از تولد تا دعوت همگان به اسلام بیان شده است. نثر روان و ساده قصه‌های حضرت محمد (ص) به گونه‌ای است که به راحتی می‌توان آن را برای خردسالان و کودکان به صورت داستان بیان کرد. این مجموعه با هدف آشنایی کودکان با مراحل مختلف زندگی پیامبر اسلام و شناخت اخلاق، رفتار، سیره حضرت محمد (ص) و الگو گرفتن از مکتب اسلام نگاشته شده است. عناوین 10 جلد قصه‌هایی از حضرت محمد به ترتیب عبارتند از: تولد زندگی در صحرا یک سال با مادر با پدربزرگ سفر به شام ازدواج با خدیجه محمد امین پیامبری دعوت خویشان دعوت همگان به اسلامدر برشی از کتاب قصه‌هایی از حضرت محمد در بخش "پیامبری" می‌خوانیم: " آسمان صحرا برای او همیشه زیبا و تعجب انگیز بود. آنقدر بزرگ و عجیب بود، که هیچ وقت تکراری و خسته کننده به نظر نمی‌رسید. هر نقطه‌اش می‌توانست ساعت‌ها او را به فکر فرو ببرد نمی‌شد، دنیایی به آن بزرگی و زیبایی بی دلیل آفریده شده باشد، آن همه نظم حتماً علتی داشت. بی شک آفریدگارشان با هدف و نقشه‌ای دقیق آنها را به وجود آورده بود، حتماً همه ی آنها در همان راه و هدف حرکت می‌کردند. به قلم "فاطمه فرخ رو"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی در دی‌ماه 1398، نویسندگان بسیاری را بر آن داشت که از او و برای او بنویسند، اگرچه کتاب‌هایی نیز در سال‌های پیش از شهادت او توسط نویسندگان مختلف نوشته شده بود؛ «حاج قاسم» عنوان کتابی است که در سال 1394 و به صورت جستاری در خاطرات حاج قاسم سلیمانی منتشر شده بود. همچنین کتاب دیگری با عنوان «سربازان سردار» نیز در سال 1395 توسط انتشارات سه نقطه چاپ شده بود که به بیان شجاعت‌ها و رشادت‌های سردار سلیمانی و سایر مدافعین حرم می‌پردازد. بدون شک سردار سلیمانی یکی از مهم‌ترین افراد دخیل در امنیت کشور ایران بود که با استفاده از نیروی ایمان و شهامت، اهداف نظام جمهوری اسلامی و راهبرد دفاع از مظلوم و آرمان آزادی فلسطین را در گستره‌ای جهانی و با اقتدار تمام دنبال می‌کرد. تبحر و زیرکی وی در اجرای تاکتیک‌های نظامی و خنثی کردن نقشه‌های دشمنان تا آنجا بود که به وی لقب «ژنرال بی‌سایه» داده بودند، کسی که در سن 63 سالگی، در بامداد جمعه 13دی ماه 1398 در کشور عراق و در یک عملیات تروریستی توسط آمریکا به شهادت رسید. اما با شهادت سردار سلیمانی و در طی سال‌های بعد از آن، کتب بسیاری با زبانی روایی از خاطرات او می‌گفتند و شخصیت او را هرچه بیشتر به مخاطب نشان می‌دادند، کتاب‌هایی که ابعاد مختلف این شهید سعید را در لابه‌لای خاطرات و روایات دوستان به مردم جامعه نشان داد و به مخاطب شخصیت شهید سلیمانی را خیلی دور نشان نمی‌دهد که نتوانی به آن برسی، یکی چون همۀ ما که ایران‌دوستی و ولایت‌پذیری دو نکته اصلی اخلاقی او بود. معرفی چند کتاب خوب درباره حاج قاسم سلیمانی در این یادداشت به معرفی بهترین کتاب‌های نوشته شده درباره شهید سلیمانی پرداخته‌ایم، کتاب‌هایی که از زوایایی مختلف به زندگی این ژنرال بزرگ جهانی پرداخته‌اند. حاج قاسمی که من می‌شناسم یکی از برترین کتاب‌های نوشته شده درباره شهید سلیمانی، کتاب «حاج قاسمی که می‌شناسم» خاطرات علی شیرازی است که به اهتمام سعید علامیان در 168 صفحه نوشته شده و توسط انتشارات خط مقدم در سال 1400 چاپ و منتشر شده است. کتاب‌ از دوران جنگ و حضور علی شیرازی در جنگ و آشناییت او با شهید سلیمانی از سال 1361 طی عملیات فتح المبین آغاز می‌شود و تا فعالیت‌های حجه‌الاسلام شیرازی در کنار شهید سلیمانی در نیروی قدس ادامه می‌یابد. شهریور 1390 آقای شیرازی به خواست سردار سلیمانی مسئول نمایندگی ولی‌فقیه در نیروی قدس می‌شود و این همکاری هشت سال طول می‌کشد، سال‌هایی که به گفتۀ حجه‌الاسلام شیرازی همانند روزهای جنگ، سرباز سردار سلیمانی بوده است. کتاب حاج قاسمی که من می شناسم که به بیان خاطرات حجت الاسلام علی شیرازی از 38 سال آشنایی با سردار سلیمانی پرداخته، در 12 فصل و از دوازده وجه به زندگی و شهادت سردار پرداخته است. علامیان به شکل جذاب و گیرایی ابعاد مختلفی از زندگی شهید را بیان کرده و سردار شهید را نزدیک به مردم و جامعه و دست‌نیافتنی نشان نمی‌دهد، همان مقدس‌نمایی شهدای دفاع مقدس که نویسندگان‌مان، در دهه‌های پیشین خواسته یا ناخواسته آن را ایجاد کردند و شهدایمان را از کهکشانی دور خواندند، غافل از اینکه آنها، همان خاکیانی بودند که مسیر نور را پیمودند و به افلاکیان رسیدند. بخشی از کتاب حاج قاسمی که من می شناسم: «آن روز که آقا نشان ذوالفقار را به سینه‌ سردار سلیمانی زدند، یکی از بهترین روزهای زندگی‌ام بود. نه من، همه رفقایش از این اتفاق خوشحال بودند؛ جز او که راضی نبود بین او و بقیه فرماندهان تمایزی داشته باشد. ابتدا زیر بار نمی‌رفت. وقتی اصرار شد، شرط کرد که خبری نشود. پس از آن که نشان را گرفت، به او گفتم این مدال مربوط به شما نیست؛ متعلق به جبهه‌ مقاومت است!»   از چیزی نمی ترسیدم یکی از بهترین کتاب‌های نوشته شده درباره شهید سلیمانی، کتاب «از چیزی نمی ترسیدم» است که برخلاف بسیاری از کتاب‌ها، توسط خودِ سردار سلیمانی نوشته شده، خاطراتی که توسط انتشارات مکتب حاج قاسم منتشر شده است. از چیزی نمی ترسیدم خاطرات خودنوشته‌ای است از پهلوانِ عصر ما، که به‌دور از پیچیدگی‌ها و برجستگی‌های سیاسی و فکری، شمه‌ای از دوران سخت کودکی و نوجوانی خود را روایت کرده است. وقتی کلمه‌ها از پیش چشمت می‌گذرند و هر خاطره‌ای که روایت می‌شود با خود می‌گویی خدای من؛ این‌ها با همان دست قطع شده نوشته شده است؟ اینها زندگی ساده و فقیرانه و محقرانه‌ی یگانه قهرمان ایران زمین است؟ آیا آنها که حاج قاسم برایشان کارگری می‌کرد؛ گمان می‌کردند روزی همان پسرک نوجوان لاغر اندام که از روستا آمده، کارگری می‌‌کند و عرق می‌ریزد روزی خبر اول رسانه‌های جهان شود... این زندگی نامه‌ی بی‌پایان که در 59 صفحه نوشته شده، روایتی است روان و شیوا که نشان می دهد برای رستگار شدن چون او، نیاز نیست از راه های عجیب و غریب شروع کنیم و کنید! در جای جای این کتاب، احترام و اولویت به والدین اصلی‌ترین و شروع‌کننده ی این رستگاری است، حتی اگر تا زمان شروع انقلاب نیز، نام امام خمینی را نشنیده باشی و یا ساده‌ترین موضوع دین را ندانی، همین اصل تو را به مسیر رستگاری همیشگی می‌رساند. بخشی از کتاب از چیزی نمی ترسیدم: «سه تایی روی یکی از میزهای ورزشی نشستیم. سید جواد سوال کرد: «تا حالا نام دکتر علی شریعتی رو شنیده‌ای؟» گفتم: «نه، مگه کیه؟» سید برخلاف حاج محمد، بدون واهمه خاصی توضیح داد: «شریعتی معلمه و چند کتاب نوشته. او ضد شاهه.» دیگر کلمه ضد شاه برایم چیز تعجب‌آوری نبود. ظاهراً احساس انعطاف در من کرد؛ این بار دوستش حسن به سخن آمد. سوال کرد: « آیه‌الله خمینی رو میشناسی؟» گفتم :« نه.» گفت: «مقلد کی هستی؟» گفتم «مقلد چیه؟»و هر دو به هم نگاه کردند. دوبار سوال کردند:« تا حالا اصلاً نام امام خمینی رو شنیده ای ؟» گفتم نه.»   نامزد گلوله ها یکی از بهترین و البته متفاوت‌ترین کتاب‌های نوشته شده درباره شهید سلیمانی، کتاب «نامزد گلوله‌ها» است. این کتاب که هم به لحاظ نویسنده و هم به لحاظ بصری بسیار متفاوت از سایر کتاب‌هاست، توسط مرتضی سرهنگی نوشته شده و انتشارات خط مقدم آن را به چاپ رسانده است.  سرهنگی در کتابِ خود با یک سفر کوتاه، پای به زندگی شهید سلیمانی گذاشته و خاطراتی از او را با زبانی روایی برایمان به تصویر می‌کشد، خاطراتی که بیش از پیش، سردار را به ما می‌شناساند و مخاطب را از روستای «قنات ملک» تا فرودگاه بغداد و آن شبانگاه فراموش‌ناشدنی می‌کشاند. نویسنده در روایت‌های ابتدایی کتاب، از کودکی و نوجوانی او نوشته و از چگونگی آشنایی او با مسیر انقلاب و امام خمینی و پاسدار شدن، اما بیشترین روایت‌های کتاب به بخش‌های دوران جنگ و حضور سردار سلیمانی در دفاع مقدس می‌گذرد. از هشت سال حضور  او و فراغ یارانی که در عملیات‌های مختلف از دست داده است. ما در کتاب نامزد گلوله ها با خواندن هر روایت، چهره جدیدی از سردار عزیزمان را می‌بینیم. از یک سو انسانی مقاوم را می‌بینیم که در سخت‌ترین شرایط هم امید دارد و از سویی دیگر شخصی پیش‌رویمان است که از هیچ تلاشی برای پیشرفت کشور نمی‌گذارد، آنجا که اشرار سیستان و خراسان را با برنامه‌ریزی به کشاورزی مشغول و آرامش را به مرزهای شرقی کشور برمی‌گرداند و زندگی بسیاری را از نو می‌سازد، تا آنجا که مردمان روستایی دورافتاده در سیستان که همگی از اشرار بودند، بعد‌ها برای روستایشان شناسنامه‌ای به نام و یاد قاسم سلیمانی گرفته و آنجا را «قاسم آباد» نام‌گذاری کردند! بخشی از کتاب نامزد گلوله ها: «هلی کوپترش وسط حلقه محاصره نشست در حالی که داعشی‌ها از هر سو به طرف او تیراندازی می‌کردند. چند ماه قبل از این داعش به شهر ترکمن نشین تلعفر حمله کرده و با اشغال شهر ده‌ها هزار نفر از شیعیان شهر را آواره کرده بود. خبرهای فروش زنان ایزدی در بازار داعشی‌ها و فروش اعضای کودکان این شهر و کشتار مردان و پسران وحشت به جان هر عراقی می‌انداخت. در سایه این ترس مرگبار بود که اهالی آمرلی بیش از هشتاد روز در محاصره کامل مقاومت کردند. زنان آمرلی از ترس هر کدام یک نارنجک به خودشان بسته بودند تا قبل از اسیر شدن آن را منفجر کنند. آنها اسلحه به دست گرفته بودند تا در کنار مردانشان از شهرشان دفاع کنند. در چنین شرایطی بود که قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس با هلی کوپتر در قلب محاصره نشستند.»   هزار جان گرامی صحبت از سردار قاسم سلیمانی که می‌شود، به یک‌باره ذهن به سوی نوع شهادتش کشیده می‌شود یا آن تشییع بزرگ و فراموش‌ناشدنی که ملت را به خیابان‌ها کشاند، از اهواز تا مشهد و تهران. البته که تنها همین شهرها نبوده و مردم بسیاری از شهرستان‌های اطراف خودشان را به تشییع رسانده بودند. اگرچه نقطه اتصال خاطرات مردم شرکت کننده در مراسم؛ خودِ سردارِ شهید بود، اما هیچکدام از مسیری مشترک به آن تشییع نرسیده‌ بودند؛ یکی از شوش به اهواز آمده و دیگری از خیابان کیانپارس اهواز مسیرش به پل روی کارون رسیده است. یکی از طلاب ساکن حرم امام هشتم بوده و دیگری از ایلام خود را به تهران رسانده است. مردم آمده بودند و هرکدام روایتی، نگاهی، نظری به آن مراسم داشتند که داشت به فراموشی سپرده می‌شد، اما یک سال بعد از شهادت و تشییع، گروهی برآن شدند روایت‌های همراهان و مسافران تشییع کننده را جمع کرده و به صورت کتابی درآورند تا آیندگان بدانند و بخوانند شهادت و مراسم آن مرد بزرگ چگونه دنیا را به حیرت واداشت. کتابی به نام «هزار جان گرامی» که به کوشش ساجده ابراهیمی جمع‌آوری و توسط سوره مهر چاپ و منتشر شده و در واقع روایت‌نامۀ بدرقه شهید سلیمانی است. کتاب «هزار جان گرامی» که از بهترین کتاب‌های نوشته شده درباره شهید سلیمانی است، روایتگر حس و حال افرادی است که برای نبودش غصه‌ها خوردند و ماتم‌زده، گریه‌ها سر دادند. آنچنان که این بهت‌زدگی و شوریدگی در کلمه‌کلمه روایت‌های کتاب جاری است. برای همگی‌مان داغ سنگین بود. از آن بانوی جوان با روسری ساتن صورتی ساکن تهران که دستان نرمش نشان می‌داد در خانه، دست به سیاه و سفید نمی‌زند تا آن پیرمرد عرب دشداشه‌پوش ساکن یکی از محله‌های شوشِ خوزستان، همه برایمان داغش سنگین بود. آنجا که گردآورنده نیز آورده است: «هزار جان گرامی شهادت نامه‌ای است بر داغ سنگین یک ماتم بزرگ». هزار جان گرامی برای منِ مخاطب، بهت، استیصال، انتقام و غم را نشان می‌دهد و پیش رویمان می‌آورد شدت و حدت آن جمعه‌ دردناک را. در این کتاب، با کلماتی روبرو می‌شویم که احساسات و دغدغه‌ها و افکار آن روزهای افراد مختلفی را ثبت کرده و با خواندن هر روایت مبهوت می‌مانی از اینکه چطور یک نفر آنقدر محبوب بود که توانست همه ایران را عزادار کند و یتیم. بخشی از کتاب هزار جان گرامی: «ساعت هشت، تابوتِ تو و رفیقتْ، ابومهدی، را گذاشتند روی سِن. باران شدت گرفت و خیلی‌ها رفتند. مردم هجوم آوردند سمت تابوت‌ها و دوباره پارچه‌هایی برای تبرک به‌سمت تابوتت به پرواز درآمدند. دیگر نیاز به هیچ روضه‌ای نبود. تو خودت روضۀ مجسم بودی. خسته بودیم. ایستاده بودیم و صورتمانْ بی‌اختیار خیس می‌شد. صحن امام‌رضا  (ع) انگار گودی قتلگاه شده بود. پردۀ عصرعاشورای فرشچیانْ جان گرفته بود. بی‌بهانه می‌گریستیم؛ من، مردم، آسمان، و حتی به‌گمانم خود تو؛ برای این‌همه رحمت که با خودت آوردی.»   شاید پیش از اذان صبح یکی از بهترین کتاب‌های نوشته شده درباره شهید سلیمانی، کتاب «شاید پیش از اذان صبح» است که احمد یوسف‌زاده نویسنده کتاب «آن بیست و سه نفر» آن را در 170 صفحه نوشته و انتشارات سوره مهر چاپ و منتشر کرده است. کتاب «شاید پیش از اذان صبح» دلنوشته‌ها و خاطراتی است که یوسف‌‌زاده گاه‌ و بی‌گاه برای دوستش در طی سال‌ها نوشته، خاطراتی که روی دیگری از سردار شهیدمان را برایمان عیان می‌کند. نویسنده هنگام نوشتن این دلتنگی‌ها، هم‌رزمش را پیش رویش نشانده، همراه با او چای می‌نوشد و خاطراتی ناب را رو می‌کند. از خاطرات روزهای اعزام در زمان جنگ می‌گوید و مهربانی همیشگی‌اش که همواره دغدغه بچه‌های مردم را داشت. برای او بچه‌های مردم عزیز مادر بودند، گوشت دمِ توپ نبودند. احمدزاده البته خاطراتی هرچند کوتاه از کودکی حاج قاسم را هم از زبان یکی از هم‌بازی‌هایش آورده است. کسی که از کودکی قاسمی برایمان می‌گوید که بخشش، جزئی انکارناپذیر از اوست، خاطرات و دلتنگی‌های نویسنده اما تنها به کودکی و دوران جنگ هشت ساله خلاصه نمی‌شود. او از ماموریت‌های سردار سلیمانی در استان کرمان هم می‌گوید. همچنین سوگ‌نامه ریان را برایمان رو می‌کند، سوگ‌نامه ای از یک جوان مسیحی عراقی، همان که با نام پدر از شهید یاد می‌کند. احمد یوسف‌زاده اگرچه نویسنده است، اما در این کتاب تنها، او را دوستی می‌بینیم که قاسم سلیمانی را در قامت یک رفیق برای مخاطب به تصویر کشیده، نویسنده‌ای که دردِ فراق را در کلمه‌کلمه خاطراتش می‌توان دید. مخاطب در کتاب «شاید پیش از اذان صبح» با خواندن هر روایت، چهره جدیدی از سردار عزیزمان را می‌بیند، اما شاید سخت‌ترین بخش کتاب، دلتنگی شدید نویسنده بعد از شهادت سردار باشد، سحرگاهی که عملیاتی به نام آذرخش، ایران را سیاه‌پوش کرد...  بخشی از کتاب شاید پیش از اذان صبح: «قاسم مهربان بود، گفت به خاطر مادرت که اقواممونه نمی‌زنمت. سهراب را هم بخشید و گفت، ولی یادتون باشه شما منه به نامردی زدین! حاج قاسم عزیز، صحبت دوستت که به اینجا رسید، نتوانستم جلو اشک‌هایم را بگیرم، رفته بودم توی بحر ماجرای شهید شدنت، آخرش هم به نامردی توی فرودگاه بغداد، بی‌خبر، از هوا با موشک زدنت!»   سلیمانی عزیز سلیمانی عزیز کتابی است که به همت مجموعه نویسندگان گذری بر زندگی و رزم سردار شهید حاج قاسم سلیمانی بوده و توسط انتشارات حماسه یاران در سال 1399 منتشر شد،. پس از استقبال بی‌نظیر از کتاب سلیمانی عزیز، انتشارات حماسه یاران تصمیم به نشر جلد دوم این کتاب گرفت و کتاب سلیمانی عزیز 2 را با نویسندگی مهدی قربانی روانه بازار نشر کتاب کرد. این مجموعه دوجلدی، روایتگر خاطراتی متفاوت و خوانده نشده از سردار شهید و بخشی از یادداشت‌های شخصیت‌های بزرگ دربارۀ این شهید است. کتاب در واقع گذری بر زندگی و رزم سردار شهید به انضمام متن وصیت‌نامه ایشان است، کتابی که نتیجه مصاحبه‌ها، گفت‌وگوها و خاطرات شفاهی دوستان، هم‌رزمان و آشنایان و فرزندان شهید سلیمانی است. مجموعه نویسندگان در این دو مجلد سعی کرده‌اند با قلمی ساده و دلنشین و با روایت‌های کوتاه و خوش‌خوان، گوشه‌ای از زندگی مرد تمام‌نشدنی و همیشه در صحنه جبهه مقاومت را به مخاطب نشان دهند، البته که بی‌شک سال‌ها زمان لازم است تا بتوان به‌درستی و شایستگی این شهید را شناخت و شناساند. بخشی از کتاب سلیمانی عزیز: «یک وقت‌هایی که دورهم می‌نشستیم حرف از شهادت حاجی هم پیش می‌آمد. طبیعی بود. یک‌بار از سر شوخی گفتم: «حاجی ما عصبانی بشیم دعا می‌کنیم شهید بشید.» بلافاصله گفتم:«بعد از صدوبیست سال ها.» خوشش آمده بود. ــ چرا بعد از صدوبیست سال؟ دعا کن الان شهید بشم. ــ حاجی حیفم میاد. حضرت آقا به شما نیاز داره، جبهه مقاومت به شما نیاز داره، جمهوری اسلامی به شما نیاز داره، دنیای اسلام به شما نیاز داره، باشید و خدمت کنید بعد از صدوبیست سال. حاجی ول کن ماجرا نبود. ــ نه، اون اثری که خون من الان داره، توی آینده نداره، اون اثری که خون من الان در بین جوون‌ها داره، توی آینده نداره. یک سال و نیم گذشت تا به حرفش رسیدم. وقتی میلیون میلیون جمعیت ریختند توی خیابان‌ها، برای تشییع پیکرش. جوان‌ها عکس حاجی به دست، اشک می‌ریختند. حرف حاجی قدم‌به‌قدم تشییع همراهم بود. ــ خون من الان اثر داره.»   به قلم "طاهره راهی"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

ادبیات فانتزی چیست؟ ژانر فانتزی چه در سینما و چه در ادبیات، از جهانی با ما سخن می‌گوید که وجه فانتستیک دارد. یعنی خارق‌العاده و خیالین است. مرزهای معمول زندگی ما را درمی‌نوردد و جهانی نو می‌سازد. گرچه ژانر فانتزی، در اواخر قرن 19 و اوایل قرن 20 شروع به شکل گرفتن کرده و زاده‌ی روزگار مدرن است، اما جهان فانتزی سابقه‌ای بسیار دیرین دارد. ژانر فانتزی، بر پایه همان جهان خیالین نیاکان ما و پریان و دیوها و جادُوانی که برمی‌ساختند، بنا شده است.  ادبیات فانتزی، گونه‌ای از ادبیات گمانه زن است. ادبیات گمانه زن، شامل همه آن ژانرهایی است که دربردارنده عناصری هستند که در جهان واقعی، طبیعت و یا تاریخ ثبت شده، وجود ندارند. برای مثال می‌توان به ژانرهای علمی تخیلی، ترسناک، تاریخ جایگزین، ابر قهرمانی، داستان پریان، رئالیسم جادویی و ... اشاره کرد.  ادبیات فانتزی آن قدر غنی و دربردارنده است که گاهی تعریف آن سخت می‌شود، اما نویسندگان رمان‌های فانتزی و منتقدین، در لزوم دو عنصر اساسی، هم عقیده هستند؛ حضور جادو و رخ دادن آنچه ناممکن یا غیر قابل توضیح است. فانتزی حتی تلاشی برای توضیح سرچشمه جادو نمی‌کند. جادو فقط حضور دارد و شما را مسحور خود می‌کند. حیرت، عنصر دیگری است که برخی از منتقدین بر آن تاکید دارند.  فانتزی، کشف پذیرفتنی از دل ناپذیرفتنی است و کشف واقعیت، از درون ناواقعیت. فانتزی شاید خیالی‌ترین و دور از ذهن‌ترین صورت‌ها را خلق کند؛ اما دغدغه آن و توجه اصلی آن، مفاهیمی بسیار نزدیک‌تر هستند. آن چیزی که از بس حضور دارد و پررنگ است دیده نمی‌شود و نیازمند دست خیالی است تا آن را برکشد و در زمینه‌ای بسیار متفاوت قرارش دهد تا به چشم آید. آیا ادبیات فانتزی متفاوت از داستان پریان است؟ بله! ادبیات فانتزی متفاوت از داستان پریان، یا همان «fairy tale» است. البته ادبیات فانتزی و داستان پریان، آبشخور یکسانی دارند و آن، ذهن انسانی است که خلق می‌کند و تصور می‌سازد. برای آفرینش‌های ذهنی خود، از جهان واقع، فراتر می‌رود و در چارچوب قواعد آن، دست بسته و اسیر نمی‌ماند. همه چیز را رها می‌کند تا ببیند دست خیالش او را به کجا می‌کشاند.  اما تفاوت ادبیات فانتزی و داستان پریان چیست؟ داستان پریان، کوتاه و مختصر است. طرح داستانی ساده‌ای دارد و پیام اخلاقی روشنی می‌دهد. درگیری‌های آن در سطح محلی است و تنها، قهرمان یا مردمِ همان محلِ وقوعِ حوادث را، تحت تاثیر قرار می‌دهد. برای مثال در داستان سیندرلا یا سفید برفی و هفت کوتوله، درگیری، میان قهرمان‌های داستان و نامادری‌شان است و حد تاثیرگذاری، از زندگی فردی آنها، فراتر نمی‌رود. در داستان‌های پیچیده‌تر نهایتا مردم یک دهکده یا شهر، تحت تاثیر درگیری‌ها و ناملایمات داستان، قرار می‌گیرند.  درحالی‌که ادبیات فانتزی، گستره‌ای بسیار فراتر را در بر می‌گیرد. درگیری‌های آن جهان بزرگی را شامل می‌شود و گاهی حتی جهان‌هایی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ چه ساکنین آن، از حوادث باخبر باشند یا نباشند. برای مثال در مجموعه داستان ارباب حلقه‌ها، مبارزه میان خیر و شر، بر همه جهان با همه انواع موجودات گوناگون و سحرآمیزش اثر گذار است. از طرفی، داستان فانتزی، بلند است و به دلیل پیچیدگی طرح و شخصیت‌ها، موقعیت اخلاقی داستان می‌تواند آن چنان روشن نباشد و پیام سر راستی را به شما ندهد. در واقع یکی از جنبه‌های ادبیات فانتزی می‌تواند روبه رو کردن خوانندگان با همین پیچیدگی‌های اخلاقی، و دشواری و ابهام موقعیت‌های انسانی باشد.  تفاوت ادبیات ژانر فانتزی با افسانه‌های کهن و ادبیات سنتی فانتستیک ادبیات فانتزی مدرن نه فقط با داستان‌های پریان که با افسانه‌های کهن و ادبیات سنتی فانتستیک، متفاوت است. ژانر فانتزی را نباید با داستان‌های فانتستیک و خارق‌العاده‌ای چون حماسه گیلگمش یا مهابهاراتا همسان دانست. جهان فانتزی مدرن، واقعیتی کاملا متفاوت را برمی‌سازد؛ جهانی که جداگانه از جهان ما و یا وجهی پنهان از آن است. اما افسانه‌ها و اسطوره‌های کهن، در همین جهان ما رخ می‌دهند و جادوی آنها در جهان ما جاری است. همین جهانی که می‌شناسیم و گاهی حتی در توضیح برخی پدیده‌های آن، ساخته شده‌اند. از دیگر وجوهی که میان ژانر فانتزی مدرن و داستان‌های فانتستیک کهن مرز می‌گذارد، می‌توان به تفسیر و نگرش فردی نویسنده یا نویسندگان اشاره کرد. در ژانر فانتزی، نویسنده تلقی و نگرش خود را از روابط و مفاهیمی دارد که در جهان فانتزی خود خلق می‌کند؛ حتی اگر از عناصر داستان‌های عامیانه و اسطوره‌‌ای استفاده کند. و این، قطعا در داستان‌ها و افسانه‌های کهن پیدا نمی‌شود. افسانه‌ها و اسطوره‌ها، حتی اگر نسخه‌های روایی متفاوتی داشته باشند، هیچ گاه قصد دخیل کردن تفسیری ایندیویژوال از جهان و انسان نداشته‌اند و تغییرات رخ داده حاصل یک امر جغرافیایی، فرهنگی و به هر حال جمعی بوده است. ادبیات فانتزی با سخاوت تمام، جهانی کامل را خلق می‌کند تا بتواند داستانی بگوید. زمانی که از جهان واقع خسته می‌شوید، و به دنبال راه گریزی از واقعیت ملال آور روزمره هستید، چه چیزی بهتر از یک رمان فانتزی می‌تواند نجاتتان دهد؟ پس این بار به سراغ ژانر فانتزی مدرن می‌رویم و تعدادی از بهترین کتاب‌های فانتزی را معرفی می‌کنیم. بهترین کتاب های ژانر فانتزی هابیت و مجموعه ارباب حلقه‌ها از جی. آر. آر. تالکین زمانی که از جهان و ژانر فانتزی صحبت می‌کنیم، امکان ندارد پای مجموعه کتاب‌های ارباب حلقه‌ها و نویسنده آن، جی. آر. آر. تالکین به میان نیاید. جان رونالد رول تالکین، نویسنده، شاعر، زبان شناس و استاد دانشگاه آکسفورد، کسی است که با داستان‌های خود، جانی تازه به ژانر فانتزی بخشید. تالکین، جهان خیالین خود را از سرزمین میانه شروع کرد. همان جایی که داستان کتاب‌های ارباب حلقه‌ها نیز در آن می‌گذرد. اما رفته رفته این جهان گسترده‌تر شد و تحت تاثیر اساطیر اسکاندیناوی و ژرمنی، قلمروهای دیگری به آن افزوده و در نهایت کل جهان آردا آفریده شد.  آنچه که جی. آر. آر. تالکین آفرید، چیزی بیش از یک رمان فانتزی در سه گانه ارباب حلقه‌ها است. او جهانی تمام و کامل را خلق کرد. با تاریخ و زبان‌ها و مردمان گوناگون. مردمانی که اسطوره‌ها، باورها و رویاهای خودشان را داشتند. تالکین برای آردا، 15 زبان ساخت. 15 زبان که مردمان این جهان در قلمروهای خود، با آن صحبت می‌کردند و زبان انگلیسی، تنها زبان میانجی این مردمان بود.  هر بخشی از این جهان و تاریخش در کتابی آمده است. هابیت، ارباب حلقه‌ها، سیلماریلیون، ماجراهای تام بامبادیل، تاریخ سرزمین میانه، فرزندان هورین، برن و لوثین و سقوط گاندولین، مجموع همه کتاب‌هایی است که رشته افسانه تالکین را درباره کل جهان آردا، شکل می‌دهد. البته همه این آثار، در زمان خود تالکین منتشر نشد و بخشی از آنها توسط پسرش کریستوفر تالکین جمع آوری، تنظیم و منتشر شد. آثاری که کریستوفر تالکین از پدر خود منتشر کرد، شامل این موارد است: سیلماریلیون مجموعه 12 جلدی تاریخ سرزمین میانه، که برخی از جلدهای آن به تحلیل و بررسی دست نوشته‌های هرگز منتشر نشده جی. آر. آر. تالکین و مقالات او اختصاص دارد. فرزندان هورین برن و لوثین سقوط گاندولین  اما در این یادداشت ما به سراغ هابیت و مجموعه ارباب حلقه‌ها می‌رویم. 2 عنوانی که در ابتدا مردم را در سرتاسر جهان به سوی خود جلب کرد و آنان را مشتاق نمود تا بیشتر از الف‌ها، هابیت‌ها، اورک‌ها، بلراگ‌ها و دیگر موجودات این جهان بدانند. هابیت جی. آر. آر. تالکین، آردا را تنها با یک جمله آغاز کرد. او در حال تصحیح برگه‌های امتحانی دانشجویانش بود که جمله‌ای در ذهنش نشست. زمانی که تالکین روی برگه‌ای سفید می‌نوشت: «در سوراخی داخل زمین، یک هابیت زندگی می‌کرد.»، نمی‌دانست قرار است جهان فانتزی کاملی خلق شود. حتی نمی‌دانست که همین کتاب فانتزی، قرار است بسیار محبوب و پرفروش شود. در واقع سال‌ها بعد از نوشتن رمان هابیت بود که کارمند یک انتشاراتی، به طور اتفاقی دستش به رمانی که تالکین تنها برای فرزندان خودش نوشته بود، رسید؛ و او را ترغیب کرد که برای نشر بفرستد. کتاب «هابیت؛ یا آنجا و بازگشت دوباره» یک سال بعد در 1937، منتشر شد و نه تنها کودکان، که بزرگسالان هم آن را دوست داشتند. «ارباب حلقه‌ها» و سرزمین میانه با اصرار انتشارات برای نوشتن ادامه‌ای بر رمان فانتزی هابیت، خلق شد و هرچه بیشتر گذشت جهان جادویی تالکین، فربه‌تر گشت تا به کمال رسید.  «روزی روزگاری یک هابیت در سوراخی توی زمین زندگی می‌کرد. نه از آن سوراخ‌های کثیف و نمور که پر از دم کرم است و بوی لجن می‌دهد، و باز نه از آن سوراخ‌های خشک و خالی از شنی که تویش جایی برای نشستن و چیزی برای خوردن پیدا نمی‌شود؛ سوراخ، از آن سوراخ‌های هابیتی بود، و این یعنی آسایش.» هابیت از اینجا آغاز می‌شود. در محله‌ای آرام و بی دردسر که ساکنینش هابیت‌ها بودند. افرادی کوتاه قامت (نصف انسان‌ها) با پاهایی بزرگ که کف چرم مانندش آنها را از پوشیدن کفش، بی‌نیاز می‌کرد. هابیتِ داستان ما، بیلبو بگینز نام دارد. بگینزها در میان هابیت‌ها بسیار محترم بودند؛ هابیت‌هایی آرام و شاد که اهل ماجراجویی و کارهای نامنتظره نبودند. اما این کتاب، داستان بگینز خانه دوستی است که دست به ماجراجویی می‌زند و یکدفعه می‌بیند که کارهایی از او سر می‌زند و چیزهایی می‌گوید که پاک غیر منتظره است.  بیلبو بگینز، علی رغم امتناع اولیه‌ش از پذیرفتن شرکت در ماجراجویی بزرگ دورف‌ها برای باز پس گرفتن سرزمین و تاج و تختشان، راهی این سفر دور و دراز می‌شود و از محله دلنشین، روشن و مهربان خود، وارد سرزمین‌هایی شوم و تاریک می‌شود. جایی که هابیت داستان ما، با جنبه‌های ناآشنای وجود خود، آشتی می‌کند و به سطح جدیدی از بلوغ و خرد دست می‌یابد. رشد شخصی و فرم‌های قهرمانی از مضامین رمان فانتزی هابیت است. این مضامین به همراه موتیف‌های جنگی آن، سبب شد که منتقدین، تجربیات خود تالکین در طول جنگ جهانی اول را در شکل‌دهی داستان، موثر بدانند. همچنین محققان و به ویژه روانکاوان، سفر بیلبو بگینز و البته فرودو در ارباب حلقه‌ها را، سفرهایی درونی می‌دانند. سفر بیلبو بگینز در رمان هابیت، روایتی از رشد شخصی و رسیدن به بلوغ است. در ادبیات یونگی، بیلبو سفری را برای فردیت یابی آغاز کرد و در انتها، این سهمش از گنج اسماگ نبود که دستاورد سفرش شد بلکه همان خرد، پختگی و فردیتی بود که به دست آورد. هابیتی که از هرچه احتمال می‌داد او را از دایره امنش خارج کند، ترس داشت، با هابیتی که از نبردهای سهمگین و مخاطرات حقیقی بازگشته بود و لذت تجربه کردن را چشیده بود، یکسان نبودند. بیلبو بگینز، در دنیای بیرون، هویت و اعتماد به نفس روشنی به دست آورد؛ در نتیجه، نباید این سفر را یک جستجوی سنتی و تنها شکار گنج دانست.  مفهوم فردیت برای بیلبو، در اینجا با بلوغ و توانایی رو به رشد بازتاب می‌یابد؛ زیرا جی. آر. آر. تالکین رشد شخصی او را با رشد متوقف شده دورف‌ها، در تقابل قرار می‌دهد. در ابتدای سفر، گاندولف؛ جادوگری که بیلبو را به شرکت در سفر تشویق کرده بود، نفوذی والدگرانه بر او داشت. اما به تدریج، نه تنها بیلبو بگینز از این سایه خارج می‌شود بلکه در شمایل رهبری گروه هم ظاهر می‌شود؛ واقعیتی که البته دورف‌ها تحملش را نداشتند. رمان فانتزی «هابیت؛ یا آنجا و بازگشت دوباره»، از آن دست کتاب‌هایی است که شیرینی خواندنش، بین بزرگسالان و کودکان و نوجوانان مشترک است. کمتر کتابی پیدا می‌شود که همه گروه‌های سنی، طرفدار پر و پا قرص آن باشند. زبان رمان هابیت، ساده‌ و بی‌پیرایه است و گاهی به ادبیات داستان پریان، تنه می‌زند؛ چرا که از ابتدا برای بچه‌های تالکین نوشته شده بود. اما هیچ کدام از اینها، جذابیت بی‌نقص این جهان را نمی‌کاهد. به هر حال سوراخ هابیت ما؛ بیلبو بگینز، همان جایی است که یک جهان فانتزی و جادویی سترگ از آن سر برآورده است. نباید این را فراموش کرد. سه‌گانه ارباب حلقه‌ها جی. آر. آر. تالکین، قصد نداشت رمان فانتزی «ارباب حلقه‌ها» را به صورت یک سه‌گانه منتشر کند. بلکه ترجیح می‌داد ارباب حلقه‌ها به همراه رمان سیلماریلیون به صورت دو جلدی انتشار یابد. اما تصمیم ناشر چیز دیگری بود و این شد که رمان ارباب حلقه‌ها در 3 جلد «یاران حلقه؛ 1954»، «دو برج؛ 1954» و «بازگشت پادشاه؛ 1955»، منتشر شد و «سیلماریلیون» پس از درگذشت تالکین، توسط پسرش در سال 1977 به چاپ رسید.  عنوان کتاب ارباب حلقه‌ها، به سائورون؛ آنتاگونیست این داستان اشاره دارد؛ روحی اساطیری، که در کالبد مایاها ظاهر شد و به سرزمین میانه رفت. سائورون به دنبال فرمان‌روایی مطلق بر ساکنین سرزمین میانه و به ویژه الف‌ها بود. از این رو، به کمک الف‌ها که دانش، صنعت و هنر بی‌نظیری داشتند، 19 حلقه قدرت ساخت و به عنوان پیشکش به نژادهای مختلف ساکن سرزمین میانه، تقدیم کرد. حلقه‌هایی که قدرت زیادی برای صاحبانشان به ارمغان می‌آورد. 3 حلقه قدرت، به دورف‌ها داده شد که منجر به ثروتی هنگفت برای آنها شد. 7 حلقه به الف‌ها رسید و 9 حلقه به انسانها. اما سائورون، نیتی شریرانه از هدیه دادن این 19 حلقه قدرت داشت. سائورون، حلقه یگانه یا حلقه قدرت را با هدف کنترل این 19 حلقه که میان ساکنین سرزمین میانه پخش شده بود، در آتش کوه هلاکت در سرزمین موردور ساخت. اما حلقه‌ یگانه با قدرت عظیمی که داشت، برای قرن‌ها گم می‌شود. این، داستانی تاریک و شوم از گذشته‌ای دور است و جایی نیست که جی. آر. آر. تالکین، ما را به داستان، فرا می‌خواند. ما، در میان شور و شادی و بزمی پر هیاهو، به درون داستان کشیده می‌شویم؛ میهمانی تولد بیلبو بگینز، هابیت ماجراجوی رمان قبلی تالکین. اما این بار به جای او، فرزند خوانده‌اش؛ فرودو بگینز به همراه دوستان خود به درون یک ماجراجویی دلهره‌آور و پر تعلیق، پرتاب می‌شوند.  سفر ماجراجویانه فرودو، نه یک جستجو، که یک ضد جستجو است. تدبیر تالکین برای پیشبرد این فانتزی حماسی، عملیاتی معکوس برای قهرمان است. فرودو قرار نیست که مانند بیلبو یا هر قهرمان دیگری، گنجی را به دست آورد یا حفظ کند. او، پا در سفر درازی می‌گذارد تا که گنجی را نابود کند؛ حلقه قدرت. حلقه یگانه‌ای که تمام نیروهای اهریمنی داستان، دنبالش هستند و این درحالی است که یاران حلقه، نمی‌توانند از حلقه قدرت استفاده کنند.  جی. آر. آر. تالکین، در زمان خود، حوادث مهیب بی‌شماری را مشاهده کرد. دو جنگ جهانی، بمباران غیرنظامیان، استفاده از قحطی برای مطامع سیاسی، نسل کشی، اردوگاه‌های کار اجباری و توسعه و استفاده از سلاح‌های شیمیایی و هسته‌ای با انگیزه تراشی‌های مختلف، سبب شد تا تالکین در بزرگترین رمان فانتزی خود، ارباب حلقه‌ها، این پرسش را طرح کند: اگر بتوانیم شر را به طریقی از بین ببریم که به قیمت قربانی کردن چیز دیگری تمام می‌شود، آیا ارزش دارد که انجامش دهیم؟  این سوال اخلاقی بسیار مهمی است که خود، به طرح مفهوم اخلاقی دیگری درباره قدرت، ختم می‌شود. در رمان ارباب حلقه‌ها، حلقه یگانه، قدرت بی‌اندازه‌ای دارد و بارها، یاران حلقه و حتی فرودو وسوسه می‌شوند از آن استفاده کنند. اما حلقه، تنها به نیت مالک خود پاسخ نمی‌دهد. هدف مالک فعلی حلقه، از تاثیر مخرب حلقه کم نمی‌کند. حلقه قدرت، خود خصلتی تاریک دارد. فرد را ذره ذره، می‌بلعد و تغییر می‌دهد. این، البته نگاهی مدرن به مفهوم قدرت است. در نگرش‌های گذشته قدرت، افشاگر شخصیت حقیقی انسان بود، اما آنچه تالکین در سه‌گانه فانتزی ارباب حلقه‌ها می‌گوید، تغییر یافتن شخصیت، از تجمع قدرت است. از دیگر اشارات ارباب حلقه‌ها، نظامی سازی و صنعتی سازی است که تالکین نگاه خوبی به آن نداشت و این دو مولفه را در شخصیت پردازی آنتاگونیست جهان فانتزی خود، یعنی سائورون و نیروهایش به کار گرفت. مشخصه‌هایی که اُرک‌ها، تمدن و زندگی خود را بر پایه آن، ساخته بودند. با اینکه سه‌گانه ارباب حلقه‌ها، از مضامینی مانند قدرت و سلطه و نبرد میان نیروهای خیر و شر، آکنده است، اما تالکین خود، تم قدرت و سلطه را تنها چرخ‌هایی می‌داند که داستان را به جلو می‌برد. او کانون و مایه اصلی داستان را چیز دیگری می‌داند؛ مرگ و میل به مرگی. تعارضی که به گفته نویسنده، همه داستان درباره آن است.  همچنین سفر درونی که پیشتر برای بیلبو بگینز در رمان هابیت، اشاره شد، در مورد فرودو بگینز و دوستان او، در رمان ارباب حلقه‌ها نیز صدق می‌کند؛ همان طرح کلی اما با ساختار قدرتمندتر. فرودو، حتی فراتر از هر قهرمان دیگری، مسیر و سفر خود را طی می‌کند. چرا که در نهایت او هیچگاه به آرامش دست نمی‌یابد و پایان تلخ، سرنوشت محتوم او است.  ارباب حلقه‌ها، داستانی از سرزمین میانه است. جایی که همه ساکنینش از نژادهای مختلف، باید متحد شوند تا به بردگیِ قدرتِ مطلق، در نیایند؛ و قدرت مطلق، خود ذاتا شوم و شریرانه است. سرزمین میانه، شاید همین سیاره زمین باشد. و این کتاب، راهنمایی تمرینی است برای همه ما، که دوست نداریم به بند کشیده شویم و مطیع باشیم. مجموعه نارنیا از سی. اس. لوئیس یکی از بهترین‌ جهان‌های فانتزی، در ماجراهای نارنیا خلق شده است. جهانی شگفت انگیز و زیبا که با موجودات گوناگون جادویی‌اش، شما را مبهوت می‌کند. جهانی که تنها با یک تصویر آغاز شد. تصویر یک فائون که در جنگلی برفی، بسته‌هایی را حمل می‌کند. فائون‌ها موجوداتی اساطیری و همتای رومی پن‌ها، در اساطیر یونان هستند. موجوداتی با نیم‌تنه انسان و پاهای یک بز. سی. اس. لوئیس، تنها 16 سال داشت وقتی که این تصویر در ذهنش نشست و در چهل سالگی بود که تصمیم گرفت داستانی درباره این تصویر بنویسد. تلاش سی. اس. لوئیس برای قصه ساختن پیرامون این تصویر، جهانی شد به بزرگی جهان نارنیا که البته بر سیاق فلسفه افلاطون -همانطور که در داستان اشاره می‌شود-، تنها سایه‌ای بود از نارنیای حقیقی.  سی. اس. لوئیس با نام کامل کلایو استیپلس لوئیس، سال 1898 میلادی در شهر بلفاست از ایرلند شمالی، به دنیا آمد. مادرش را در کودکی از دست داد و بعدها در خانه‌ای بزرگ شد که به گفته خودش کاراکتر اصلی داستان خودش شد. سی. اس. لوئیس خود را محصول راهروهای طولانی، اتاق‌هایی که خالی از نور خورشید بود، اتاق زیرشیروانی‌ای که در خلوت و تنهایی کاوش می‌شد، صدای باد زیر سفال کاشی‌ها و البته کتاب‌های بی‌پایان، می‌دانست.  سی. اس. لوئیس، خلق جهان‌های فانتزی را از همان کودکی و در میان بازی‌های کودکانه با برادرش آغاز کرد. آنها سرزمین‌هایی خیالی با موجوداتی نیمه انسانی نیمه حیوانی تصور می‌کردند که در میان اتاق‌ها و راهروهای طولانی خانه، ظهور می‌کرد. سالها بعد، سی. اس. لوئیس مجذوب ادبیات سنتی و اسطوره‌ای نورس‌ یا اسکاندیناوی شد که در ساگاها یا همان حماسه‌های مردمان ایسلند، حفظ شده بود. این افسانه‌ها و اسطوره‌ها، اشتیاق درونی او را به جهان‌های فانتزی و جادویی تشدید می‌کرد. چیزی که نویسنده ماجراهای نارنیا، آن را شادی می‌نامید.  سی. اس. لوئیس، ماجراهای جهان نارنیا را از رمان فانتزی «شیر، کمد و جادوگر» آغاز کرد. با 4 کودک انگلیسی که در دوران جنگ جهانی دوم و پس از تخلیه لندن، به عمارت یکی از اقوام دور مادری در حومه کشور، فرستاده می‌شوند؛ پیتر، سوزان، ادموند و لوسی پونسی. لوسی؛ کوچکترین فرزند خانواده، در هنگام سرک کشیدن در گوشه و کنارهای این عمارت بزرگ، کمد لباسی را پیدا می‌کند که او را به سرزمین نارنیا می‌رساند. لوسی در اولین برخوردش با سرزمین نارنیا، بالاخره آن تصویر ذهنی سی. اس. لوئیس 16 ساله را به درون داستان می‌کشد؛ فائونی که چندین بسته را با خود در جنگلی زمستانی حمل می‌کند. سرزمین نارنیا روزگار بدی را از سر می‌گذراند و جادیس؛ جادوگر سفید، حاکم دروغین و خودخوانده نارنیا، آن را به زمستانی ابدی فرو برده است.  سی. اس. لوئیس، از نمادها و اشاره‌های مسیحی گاها حتی صریحی در ماجراهای نارنیا استفاده کرده است. اصلان، شیر قدرتمندی که پادشاه واقعی و بر حق سرزمین نارنیا است، فرزند امپراطور ورای دریا است. اصلان بازنمایی روشنی از مسیح است. او برای نجات جان ادموند که فریب جادیس؛ ملکه اهریمنی و دروغین سرزمین نارنیا را خورده بود، خود را قربانی کرد. اصلان بی‌رحمانه کشته شد و با پاهای خود به قربانگاه خویش رفت؛ اما به واسطه جادویی از مرگ برخاست و به همراه همه موجودات سرزمین نارنیا به جنگ جادیس رفت. سی. اس. لوئیس خود در جایی تصریح کرد که کاراکتر اصلان را بر اساس مسیح، تصویر کرده است. این وام‌گیری های قدرتمند از بطن الهیات مسیحی برای خلق جهان‌های جادویی و فانتزی، تاثیر بخشی دیگر از زندگی و شخصیت سی. اس. لوئیس است. سی. اس. لوئیس، علاوه بر ماجراهای نارنیا، برای کتاب دیگری هم شناخته شده است و آن، کتاب «مسیحیت محض» یا «مسیحیت ناب» است که به زبان فارسی هم ترجمه شده است. این نویسنده بزرگ انگلیسی، گرچه در ابتدا از دین رویگردان بود و هیچ علاقه‌ای به آن نداشت. اما پس از دوستی با جی. آر. آر. تالکین فانتزی نویس مشهور دیگری که به خاطر سه گانه ارباب حلقه‌ها شناخته شده است، باز به مسیحیت گروید و کتاب‌های زیادی در حوزه الهیات مسیحی نوشت. کتاب مهم و ارزنده دیگر او در این حوزه، «مساله رنج» است. سی. اس. لوئیس، ماجراهای نارنیا را در 7 جلد نوشت که به ترتیب انتشار می‌شوند؛ 1950؛ شیر، کمد و جادوگر 1951؛ شاهزاده کاسپین 1952؛ سفر کشتی سپیده ‌پیما 1953؛ صندلی نقره‌ای 1954؛ اسب و آدمش 1955؛ خواهرزاده جادوگر  1956؛ آخرین نبردالبته گرچه او داستان نارنیا را از رمان «شیر، کمد و جادوگر» شروع کرد، اما سیر روایت داستان، خطی نیست و در واقع ماجراهای نارنیا از رمان ششم سی. اس. لوئیس؛ «خواهرزاده جادوگر» شروع می‌شود.  اگر دوست دارید ماجراهای نارنیا را به ترتیب و خطی، دنبال کنید، بر اساس این لیست پیش بروید: خواهرزاده جادوگر؛ 1955 شیر، کمد و جادوگر؛ 1950 اسب و آدمش؛ 1954 شاهزاده کاسپین؛ 1951 سفر کشتی سپیده‌پیما؛ 1952 صندلی نقره‌ای؛ 1953 آخرین نبرد؛ 1956درنهایت، ماجراهای نارنیا، یکی از بهترین فانتزی‌ها برای خواندن است که سی. اس. لوئیس، نوشتن آن را برای دخترخوانده‌اش لوسی، آغاز کرد. این مجموعه رمان فانتزی، در واقع جزئی از ادبیات کودک و نوجوان به حساب می‌آید و برای آنان نوشته شده است. اما چه کسی می‌خواهد به بهانه سن، خود را از لذت خواندن یکی از بهترین مجموعه کتاب‌های فانتزی محروم کند؟! شاید همانطور که سی. اس. لوئیس به دخترخوانده‌اش؛ لوسی گفته است، ما آنقدر بزرگ شده‌ایم که به خواندن داستان‌های پریان برگردیم. در حقیقت ما بزرگترها بهتر از همه درک می‌کنیم که باید به همان سرزمین‌های جادویی برگردیم؛ به نارنیایی که در آن، کودکان نجاتمان خواهند داد. مجموعه هری پاتر از جی. کی. رولینگ داستان‌های هری پاتر، عنوان مجموعه کتابی 7 جلدی در ژانر درام فانتزی از نویسنده زن انگلیسی، جوآن رولینگ است که کتاب‌های خود را با نام هنری جی. کی. رولینگ، امضا می‌کند.  سال 1990 بود که جی. کی. رولینگ، به دلیل تاخیر 4 ساعته قطار در ایستگاه منچستر به لندن، نشسته بود. تنها این رولینگ نبود که هنگام تصور کردن پسرکی لاغر و عینکی در این ایستگاه که از جادوگر بودن خود، بی‌خبر است، گمان نمی‌کرد، داستانش جهان را مجذوب خود کند؛ بلکه ناشران متعددی که دست نوشته اولین جلد مجموعه هری پاتر؛ یعنی «هری پاتر و سنگ جادو» را خواندند هم، چنین گمانی نمی‌کردند. برای همین رولینگ مجبور شد داستان هری پاتر را برای ناشران متعددی ارسال کند تا در نهایت یکی از آنها حاضر به چاپ این رمان فانتزی شود. «هری پاتر و سنگ جادو» با نام اصلی Harry Potter and the Philosopher's Stone، در سال 1977 توسط انتشارات بلومزبری، به چاپ رسید. محبوبیت گسترده و سریع کتاب منجر به نوشتن جلدهای دیگر این مجموعه شد. و امروز، انتشارات بلومزبری بیشترین اعتبار و رشد خود را به دلیل انتشار کتاب‌های جی. کی. رولینگ و مجموعه فانتزی هری پاتر به دست آورده است. مجموعه کتاب‌های هری پاتر، شامل این عناوین است: هری پاتر و سنگ جادو؛ 1997 هری پاتر و تالار اسرار؛ 1998 هری پاتر و زندانی آزکابان؛ 1999 هری پاتر و جام آتش؛ 2000 هری پاتر و محفل ققنوس؛ 2003 هری پاتر و شاهزاده دو رگه؛ 2005 هری پاتر و یادگاران مرگ؛ 2007جی. کی. رولینگ، کتاب «هری پاتر و یادگاران مرگ» را آخرین جلد مجموعه فانتزی هری پاتر، معرفی کرد. اما پس از وقفه‌ای طولانی و در سال 2016، کتاب «هری پاتر و فرزند نفرین‌شده» را منتشر کرد. این کتاب، به زندگی هری پاتر که کارمند وزارت جادو است و پسرش آلبوس سوروس پاتر، که از پدرش ناراضی است، می‌پردازد.  از دیگر آثار جی. کی. رولینگ که در ارتباط با دنیای فانتزی و جادویی مجموعه هری پاتر است، می‌توان به «جانوران شگفت انگیز و زیستگاه آنها» در سال 2001، اشاره کرد. این کتاب با نام اصلی Fantastic Beasts and Where to Find Them که موجودات جادویی دنیای هری پاتر را معرفی می‌کند، به عنوان همان نسخه از کتاب درسی که هری پاتر در مدرسه هاگوارتز می‌خواند، منتشر شد؛ کتابی که هری پاتر در مجموعه «هری پاتر و سنگ جادو» در حال خواندن آن بود. ابتکار جالب دیگری که جی. کی. رولینگ انجام داد، این بود که نسخه اصلاح شده‌ای از همین اثر، همراه با معرفی 6 موجود جادویی بیشتر، هم منتشر کرد که حاشیه نویسی‌های هری پاتر را نداشت و برای مشنگ‌ها مناسب بود! جی. کی. رولینگ، همچنین فیلمنامه‌هایی را با الهام از کتاب جانوران شگفت انگیز، نوشت که داستانش به زمانی بسیار قبل از ماجراهای مجموعه کتاب‌های هری پاتر برمی‌گردد. فیلم‌هایی که بر اساس این فیلمنامه‌ها ساخته شد، به یک موفقیت تجاری تبدیل شدند. جهانی که این نویسنده محبوب انگلیسی در مجموعه فانتزی خود خلق کرده است، جهانی به کلی دیگر همانند آنچه در جهان فانتزی ارباب حلقه‌ها و یا حتی مجموعه نارنیا می‌بینیم، نیست. جادوگران رولینگ، درست میان ما زندگی می‌کنند. در فضاهایی که ما نمی‌توانیم ببینیم؛ مثل سکوی شماره 9¾ که محل توقف قطار مخصوص جادوگران به مدرسه آموزش جادوگری هاگوارتز است. جایی که البته ماگل‌ها یا آن طور که در ترجمه‌های فارسی آمده؛ مشنگ‌ها -کسانی که توانایی جادو کردن ندارند- نمی‌توانند، ببینند.  هری پاتر، پسر بچه یتیمی است که همراه با خانواده خاله‌اش زندگی می‌کند و از آنها آزار و اذیت زیادی می‌بیند. قلدری یکی از چالش‌هایی است که در این مجموعه فانتزی، به آن پرداخته می‌شود و هری، پسری که ضعیف پنداشته می‌شد، وجه قدرتمندی در درون خود کشف می‌کند. او استعدادی دارد که هیچ یک از آن دیگران ندارند؛ جادو... . جادو، در این وجه، کارکرد نمادینی از قدرت‌های درونی دارد. چیزی که برای همه آنهایی که داشته‌های کمتری نسبت به دیگران دارند و تضعیف شده‌اند، بسیار مهم است. جادو؛ همان قدرت درونی هری پاتر، راه نجات و امید بزرگِ او، می‌شود و راهش به هاگوارتز باز می‌شود. از طرفی، آنتاگونیست مجموعه هری پاتر، لرد ولدمورت، که به برتری نژادی جادوگران قائل است، به دنبال حکمرانی و سروری مطلق و مدیریت مشنگ‌ها به عنوان نژادی نازل و بی‌ارزش است. ولدمورت که خود جادوگری دو رگه است به ویژه از پیوند جادوگران و مشنگ‌ها بیزار است و به حفظ خون اصیل اهمیت می‌دهد. او در این راه از جادوی سیاه و سپاهی مخوف از مرگ خواران، استفاده می‌کند. مبارزه هری پاتر و دوستان او با لرد ولدمورت، مبارزه‌ای است علیه برتری طلبی نژادی و قدرتمندی بلا منازع. پاس داشتن ارزش‌هایی چون تکثر و رواداری. در نهایت جهان فانتزی هری پاتر، آنقدر گسترده شد که عرصه‌هایی چون سیاست را هم تحت تاثیر ادبیات خود قرار داد. در آمریکا و انگلستان، مقایسه رهبران سیاسی که سیاست‌ها تبعیض نژادی داشتند، با لرد ولدمورت و مرگ خواران یکی از نتایج تاثیر ادبیات جهان جادویی رولینگ، بر ادبیات سیاسی است. چه کسی می‌تواند چنین کتابی را از دست بدهد؟ یکی از بهترین مجموعه‌های ادبیات ژانر فانتزی، که دیگر عرصه‌های زندگی انسان را با نمادها و استعارات خود پر کرده است.   جادوگر شهر اوز جادوگر شهر اوز، از دیگر داستان‌های فانتزی است که امروز به بخشی از خاطره جمعی ما تبدیل شده است و هر کوچک و بزرگی آن را می‌شناسد. دنیای فانتزی «جادوگر شهر اوز» نخستین بار در سال 1900 و با نام اصلی «جادوگر شگفت انگیز اوز» پا در جهان غیر جادویی ما گذاشت. این رمان نیز مانند سایر آثار فانتزی، که در اصل برای کودکان نوشته شدند، محدود به این گروه سنی نماند و بزرگسالان زیادی را جذب داستان جادویی خود کرد.  خالق جهان فانتزی اوز، نویسنده‌ و روزنامه‌نگاری آمریکایی است به نام لایمن فرانک بام که به ال. فرانک بام مشهور است. ناشر کتاب، تنها هنگامی حاضر به انتشار رمان کودکانه «جادوگر شگفت انگیز اوز» شد که مدیر تالار بزرگ اپرای شیکاگو، قول داد نمایش موزیکالی از آن به صحنه ببرد. ال. فرانک بام؛ نویسنده این کتاب فانتزی کودکانه، هم تحت تاثیر رمان «آلیس در سرزمین عجایب» از لوئیس کارول و هم دیدگاه این نویسنده درباره کتاب‌های کودکان بود. ال. فرانک بام مانند لوئیس کارول، معتقد بود کتاب‌های کودکان باید به خوبی تصویرسازی شوند و رنگین و زیبا باشند؛ تا خواندنشان برای بچه‌ها دلپذیر و خوشایند باشد. همچنین نباید کتاب‌های کودکان را به درس‌های اخلاقی تبدیل کرد. باید اجازه داد بچه‌ها، بچه بمانند.  تصویرسازی کتاب «جادوگر شگفت انگیز اوز» را ویلیام والاس دنسلو، انجام داد و بر روی این رمان فانتزی، بسیار تاثیر گذاشت. دنسلو، نه تنها با تصاویر خود بر نحوه تفسیر کتاب، اثر گذار بود که به دلیل رابطه نزدیک با ال. فرانک بام، در نحوه توسعه داستان هم، همکاری داشت. از طرف دیگر، این دنسلو بود که با تصویرسازی‌های خود، دوروتی، توتو، شیر، و به ویژه جنگلبان حلبی و مترسک را به ما شناساند. اگر تصاویر او نبود، مردم نمی‌دانستند این شخصیت‌ها را چه طور تخیل کنند و در نتیجه، شاید آن خاطره مشترک که اکنون به فرهنگی جمعی تبدیل شده است، پدید نمی‌آمد.  رمان فانتزی جادوگر شهر اوز، در زمان خود به دلیل تصاویر رنگی بسیار، کتاب لوکس و مجللی به حساب می‌آمد. هم رمان و هم تصویرسازی‌ها، بسیار مشهور و محبوب شدند. در نتیجه، ال. فرانک بام 13 کتاب دیگر به عنوان دنباله بر این رمان نوشت که البته تصویرسازی آنها را جان. آر. نیل انجام داد نه دنسلو. تصاویر دنسلو، راه خود را به دنیای تبلیغات، اسباب بازی‌های مکانیکی و حتی جواهرات و لباس‌ها و محصولاتی مانند صابون باز کرد. مجموعه کتاب فانتزی اوز شامل این کتاب‌ها است: 1. جادوگر شگفت انگیز اوز؛ 1900 2. سرزمین شگفت انگیز اوز؛ 1904 3. آزما از سرزمین اوز؛ 1907 4. دوروتی و جادوگر اوز؛ 1908 5. راه سرزمین اوز؛ 1909 6. شهر زمردینِ سرزمین اوز؛ 1910 7. دختر چهل تکه از سرزمین اوز؛ 1913 8. تیک توک از سرزمین اوز؛ 1914 9. مترسک سرزمین اوز؛ 1915 10. رینکیتینک در اوز؛ 1916 11. شاهزاده گمشده اوز؛ 1917 12. جنگلبان حلبی اوز؛ 1918 13. جادوی سرزمین اوز؛ 1919 14. گلیندا از اوز؛ 1920 جادوگر شهر اوز، داستان دخترک خردسالی است که به دلیل فوت پدر و مادرش، همراه اقوامش در کانزاس زندگی می‌کند؛ عمه اِم و عمو هنری. دوروتی بزرگترهای اطرافش را خاکستری می‌بیند. آدم‌های بی‌رنگی که هیچ وقت نمی‌خندند و نمی‌دانند شادی چیست. این برای کودک بازیگوش داستان ما بسیار سخت است که آنها حتی از شنیدن صدای خنده‌اش شوکه می‌شوند. تنها موجود غیر خاکستری در زندگی دوروتی، توتو است؛ سگ کوچک و بازیگوشی به رنگ سیاه. توتو، تنها کسی است که دوروتی را خوشحال می‌کند و دنیای گرفته اطرافش را تغییر می‌دهد.  پس از آشنایی مختصری که ال. فرانک بام از شخصیت دوروتی و خانواده‌اش می‌دهد، حادثه رخ می‌دهد. گردبادی عظیم و قدرتمند از راه می‌رسد، و نه تنها خانه دوروتی را از جا می‌کند، بلکه آن را در مرکز خود حمل می‌کند و به دور دستها می‌برد. به جایی دیگر؛ به همان جهان جادویی ساحره‌ها و جادوگرها. جایی که مردمان متفاوتی دارد و شیرها و مترسک‌هایش حرف می‌زنند. دوروتی در اولین ورودش به این سرزمین سحرانگیز، ناخواسته جادوگر بدجنسی را می‌کشد و تبدیل به قهرمان مردم مانچکین می‌شود که اسیر دست او بودند.  در قصه‌ها و افسانه‌ها، شخصیت اصلی نه در بدو ورود که در انتها، تبدیل به قهرمان می‌شود. جایی که قصه به پایان رسیده است. اما در مورد دوروتی برعکس است. او قهرمان می‌شود و سپس داستانش شروع می‌شود. داستان بازگشت به خانه. سفر دوروتی در جستجوی خانه‌ یا بهتر است بگوییم خانواده‌اش در کانزاس، آغاز می‌شود. در این سفر، دوروتی و توتو، با کاراکترهای دیگری همراه می‌شوند که هر کدام در جستجوی چیزی هستند و رویایی دارند؛ مترسکی به دنبال مغز، جنگل‌بانی حلبی به دنبال قلب و شیری ترسو به دنبال شجاعت است. آنها برای دستیابی به خواسته خود، باید به جنگ جادوگر قدرتمندی بروند و قهرمانی اتفاقی دوروتی در ابتدای داستان، باید به امری واقعی تبدیل شود. چیزی که البته جادوگر اوز، فکرش را نمی‌کرد بتوانند انجام دهند. آنها سفری جمعی را آغاز می‌کنند اما در عین حال، این سفری فردی و درونی، برای هریک از اعضای گروه است. و در نهایت، نه جادوگر شهر اوز، که دلگرمی و حمایت دوستان و اعتماد به نفس روشنی که در طول سفر به دست می‌آورند، رویایشان را تحقق می‌بخشد. آنها از هم مراقبت می‌کنند، برای مشکلاتشان چاره می‌یابند و با شجاعت از یکدیگر دفاع می‌کنند و کسی را تنها نمی‌گذراند. رمان فانتزی و شیرین جادوگر شهر اوز توسط کتابخانه کنگره ایالات متحده آمریکا، به عنوان «بزرگترین و قشنگ‌ترین افسانه ملی آمریکا»، اعلام شده است. این رمان به یاد ماندنی را حتما بخوانید.   آلیس در سرزمین عجایب یکی دیگر از بهترین آثار در ژانر فانتزی، ماجراهای آلیس در سرزمین عجایب است که بیشتر با نام «آلیس در سرزمین عجایب» شناخته می‌شود. آلیس؛ دخترک بازیگوش و کنجکاوی که جهانی سحرانگیز و جادویی را برای ما کشف کرد، ساخته و پرداخته کشیش کلیسای انگلیکن، شاعر، عکاس و ریاضیدانی انگلیسی به نام چارلز لاتویج دادسون است که البته همه او را با نام مستعارش؛ لوئیس کارول، می‌شناسند. لوئیس کارول همچنین استاد ریاضی کالج کرایست چرچ در دانشگاه آکسفورد هم بود. موقعیتی که زمینه نوشتن داستان آلیس در سرزمین عجایب را فراهم کرد؛ نه به دلیل برخی تفاسیر مبتنی بر مفاهیم ریاضی از این داستان فانتزی، بلکه تنها به این دلیل که آلیس دنیای واقعی؛ دخترکی که داستان به درخواست او گفته و نوشته شد، همراه خانواده‌اش در آکسفورد زندگی می‌کردند و پدرش ریاست کالج کرایست چرچ در آکسفورد را به عهده داشت. داستان آلیس در سرزمین عجایب، نخستین بار در سال 1862 و در زمان یک گردش دوستانه با قایق بر روی رودخانه تایمز، شکل گرفت. آلیس لیدلِ ده ساله، از لوئیس کارول خواست تا داستانی برایشان بگوید و سرگرمشان کند. کارول داستان آلیسی را گفت که با افتادن به سوراخ یک خرگوش با ماجراهای جالب زیادی در جهانی فانتستیک، روبه‌رو می‌شود. جایی که خرگوشی می‌تواند در یک مهمانی عصرانه به صرف چای شرکت کند اما دیر کرده است، باید چیزهای جالبی در انتظار این دختر بچه‌ باشد. آلیس از او قول گرفت که داستان را برایش بنویسد اما مدتها طول کشید تا لوئیس کارول به این وعده خود عمل کند. او توانست دست نوشته داستان را در سال 1864 برای آلیس لیدل بفرستد.  لوئیس کارول، داستان را برای جورج مک دانلد، که تبدیل به پیشگام ادبیات فانتزی مدرن شد نیز فرستاد و او و فرزندانش عاشق داستان شدند. این بازخوردهای بسیار مثبت، لوئیس کارول را ترغیب به انتشار داستانش کرد و سرانجام داستان فانتزی «آلیس در سرزمین عجایب»، در سال 1865 توسط انتشارات مک میلان به چاپ رسید. 7 سال بعد لوئیس کارول، ادامه‌ای بر داستان آلیس در سرزمین عجایب نوشت که البته به لحاظ روایت داستانی، 6 ماه پس از داستان اول رخ می‌دهد.  نام داستان جدید، «آن سوی آینه» است و در سال 1872 منتشر شد. رمان جدید سبب توجه دوباره به داستان آلیس در سرزمین عجایب و تقدیر از آن شد.  تصویرسازی هر دو داستان را سر جان تنیل انجام داد که از تصویرسازان برجسته عصر ویکتوریا در زمینه طراحی فکاهی و کارتون سازی سیاسی بود. داستان آلیس در سرزمین عجایب، در ژانر فانتزی و ادبیات مهمل یا جفنگ قرار دارد. این ژانر ادبی، به دسته گسترده‌ای از آثار ادبی اشاره دارد که در آن، عناصر معنادار برای برهم زدن قراردادهای زبانی یا استدلال منطقی در توازنی با عناصر بی‌معنا قرار می‌گیرند. البته تاثیر مهمل بودن از زیاده روی در معنا و فربهی آن است نه فقدان معنا. رمان آلیس در سرزمین عجایب، داستان دختری 7 ساله است که در یک بعد از ظهر گرم تابستان در نزدیکی یک رودخانه، توجهش به خرگوش سفید جلیقه پوشی، جلب می‌شود. خرگوش، ساعتش را از جیب جلیقه در می‌آورد و می‌گوید: ای وای دیرم شد. آلیس فکر می‌کند تا حالا خرگوشی ندیده است که جلیقه بپوشد؛ چه برسد به اینکه از جیب آن ساعتی هم در بیاورد. این می‌شود که به دنبال خرگوش می‌رود و وقتی او جست می‌زند به دورن سوراخ بزرگی زیر چند بوته، آلیس هم از همان سوراخ، پایین می‌رود و این گونه وارد دنیایی از وقایع عجیب و غریب می‌شود؛ معجون‌هایی که او را بزرگ و کوچک می‌کند، کرم ابریشمی که اهل قلیان کشیدن است و گربه‌ای که لبخندش پشت سرش جا می‌ماند. این جهان شگفت انگیز که فارغ از قواعد روی زمین به سر می‌برد، اجازه می‌دهد تا ذهن خیال ‌پرداز و خلاق شکوفا شود و آزادانه تصور کند. چیزی که برای کودکان بیشتر از هر چیز دیگری ضروری است. یادتان باشد که این داستان، محصول دوران ویکتوریایی است. دوره‌ای که قواعد و قوانین سخت‌گیرانه‌ای بر همه حاکم بود؛ به ویژه برای تربیت کودکان. همانطور که پیشتر در داستان فانتزی «جادوگر شهر اوز» نیز گفتیم، لوئیس کارول نقد زیادی به این وضعیت داشت و معتقد بود کودکان باید از این قواعد تربیتی سخت‌گیرانه، رها باشند و آزادانه کودکی کنند. شاید برای همین است که برخی از کاراکترهای داستان، گستاخ هستند و نظرهای شخصی خود را ابراز می‌کنند. چیزی که آلیسِ داستان ما را آزار می‌دهد؛ چون به او چیزهای دیگری را آموخته‌اند و او  این گونه تربیت نشده است. بزرگسالان در داستان آلیس در سرزمین عجایب، تلاش می‌کنند تا معقول و خردمند به نظر آیند و او را نصیحت می‌کنند. اما در حقیقت این طور نیستند و اغلب ایده‌های احمقانه و حتی ظالمانه‌ای دارند. آلیس به عنوان یک کودک معصوم، انتظار ویژه‌ای از بزرگسالان دارد برای همین این موقعیت تناقض آمیز، برای او بسیار گیج کننده است؛ اینکه چه انتظاراتی از یک بزرگسال داریم اما در واقع آنها چگونه هستند. این موقعیت‌ها به شکلی خنده‌دار و بامزه به ما نشان داده می‌شوند، اما واقعیت آن است که بسیار خطرناکند. عنصر جالب توجه دیگر در این موقعیت فانتستیک، تغییر اندازه‌های آلیس است. اینکه گاهی راه حل ساده تری برای حل مشکلاتی وجود دارد که به نظر ناممکن می‌رسد؛ تغییر زاویه دید و قرار گرفتن در موقعیتی جدید. همچنانکه البته می‌تواند نشانه‌ای بر گیج کننده بودن بزرگ شدن برای کودکان باشد. اینکه بزرگ شدن گاهی هیچ تناسبی با موقعیتی که دوست داریم در آن باشیم ندارد.  آلیس در سرزمین عجایب از آن داستان‌های شیرین و شگفت‌انگیزی است که لوئیس کارول در عصر ویکتوریایی، نهایتا ماجراها را در بستر یک رویا قرار می‌دهد تا کاوش در این تم‌های داستانی، آسان‌تر باشد. داستانی که پس از گذشت این همه سال، همچنان برای همه کودکان و بزرگسالان جذاب است     سیرک شبانه از دنیای فانتزی‌های بسیار بزرگ و جهان‌های خیالین سترگی که داشتنه‌اند دور شویم، رمان‌های فانتزی جذاب دیگری هم هستند که زیر سایه آثار بزرگ، کمتر به چشم آمده‌اند. یکی از بهترین کتاب‌های فانتزی از این دست، رمان «سیرک شبانه» است که در سال 2011 منتشر شد. رمان فانتزی سیرک شبانه، اولین رمان نویسنده و هنرمند آمریکایی، ارین مورگنسترن است که برای یک مسابقه سالانه رمان نویسی و در طی سه رقابت، نوشته شد. داستان گیرا و شیوه روایت منحصر به فرد کتاب، آن را در لیست پر فروش ترین‌های نیویورک تایمز قرار داد. همچنین نامزد دریافت و برنده چندین جایزه ادبی، از جمله جایزه الکس از انجمن کتابخانه آمریکا شد. سیرک شبانه، داستان رقابتی است از جنس دیگر؛ رقابتی در جهان جادو و تردستی، در لندن ویکتوریایی اما غیر تاریخی. دو جادوگر قدرتمند که میدان هماوردیشان، نه جهان‌های تخیلی و جادویی، بلکه یک سیرک است؛ سیرک رویاها. سیرکی که به ناگاه از راه می‌رسد و به ناگاه نیز ناپدید می‌شود و تنها از غروب تا طلوع خورشید باز است. پروسپرو و آقای ای. اچ مرموز، توافق می‌کنند تا دو جادوگر جوان را تربیت کنند. دو رقیب، که هویتشان از هم مخفی است؛ اما سرانجام در مصافی از جادو و اراده، روبه روی هم قرار خواهند گرفت.  شاید به نظر رسد که ارین مورگنسترن، داستان ساده‌ای برای ما دارد. اما رمان فانتزی سیرک شبانه، پیچیده‌تر از نبرد دو جادوگر جوان در میانه هیاهوی سیرکی بزرگ است. و عشق میان دو حریف، تنها پیچشی نیست که چنگ می‌زند به روانی این داستان فانتزی. این مبارزه از چه جنسی است؟ تنها، توافقی میان دو استاد است؟ دست کشیدن از مبارزه، چه بهایی دارد؟ و در نهایت، چرا سیرک، مرکز همه این اتفاق‌ها است؟!! سیرک شبانه، یکی از بهترین فانتزی‌هایی است که به عنوان اولین رمان نوشته شده است. رمانی با روایتی غیر خطی، که هر فصل در زمان و مکانی متفاوت از فصل قبلی، روایت می‌شود. اگر در ابتدای هر فصل، نمیدانید کجا هستید و یا دیگرانی که میشناسید کجا هستند، راهش این است که ادامه دهید. این تنها کاری است که باید انجام دهید... خواندن کتاب!!   پیرانزی پیرانزی، عنوان رمانی بسیار جذاب و هوشمندانه، از فانتزی نویس مشهور انگلیسی؛ سوزانا کلارک است. سوزانا کلارک که نخستین اثرش، فانتزی بی‌نظیر دیگری به نام جاناتان استرنج و آقای نورل در سال 2004 بوده است، با کتاب «پیرانزی»، توانایی خارق العاده‌اش در نوشتن فانتزی را اثبات کرد.  سوزانا کلارک، رمان پیرانزی را در سال 2020 منتشر کرد. گرچه به نظر می‌رسد، یادداشت‌های این داستان را بسیار پیشتر از این و حتی قبل از رمان جاناتان استرنج و آقای نورل، شروع کرده باشد. زمانی که او برای نوشتن دنباله‌ای بر رمان اولش، دچار مشکل شده بود، تصمیم گرفت به این داستان قدیمی‌تر برگردد که به نظرش ساده‌تر بود و به دلیل کمتر بودن تعداد شخصیت‌ها، کنترل بهتری بر آن داشت. پیرانزی، در جهانی به سر می‌برد که در همه جهان‌های فانتزی، بی‌بدیل و یکه است. نه خبری از جادوگران بزرگ و نبردهای سهمگین میان خیر و شر است و نه موجودات افسانه‌ای عجیب و غریبی دارد. با این حال پیرانزی یکی از غریب‌ترین کتاب‌هایی خواهد بود که در ژانر فانتزی، خواهید خواند.  جهان پیرانزی در واقع یک خانه است. خانه‌ای بسیار بزرگ با تالارها و اتاق‌ها و دهلیزهای متعدد و بی‌انتها که مجسمه‌های مختلفی نیز در آن وجود دارد و هیچ دو مجسمه‌ای مانند هم نیست. طبقه بالایی خانه را ابرها پوشانده است و در پایین آن، اقیانوس مواجی وجود دارد که پیرانزی به دنبال سر در آوردن از الگوهای جزر و مد آن است. پیرانزی گمان می‌کند که همه عمر در این جا زندگی کرده است و در جهان، تنها 15 نفر وجود دارند. همه این افراد به جز دو نفر، اسکلت‌ افرادی هستند که پیشتر مرده‌اند؛ خودش و دیگری. خانه به طور مشخصی، ساکنین خود را دچار زوال عقل و فراموشی می‌کند و پیرانزی تلاش می‌کند با یادداشت نوشتن در دفتری، به حفظ خاطراتش کمک کند. همان چیزی که ما می‌خوانیم. رمان فانتزی سوزانا کلارک، در واقع بخش‌هایی از یادداشت‌های روزانه پیرانزی است. عنوان رمان پیرانزی، به طور خاص به هنرمندی ایتالیایی اشاره دارد با نام کامل جووانی باتیستا پیرانزی. جووانی پیرانزی، مجموعه‌ای از 16 چاپ فلزی دارد با عنوان زندان خیالی (Imaginary Prisons) که طاق‌های زیر زمینی عظیمی را با پلکان‌ها و ماشین‌های قدرتمند، به تصویر می‌کشد. چیزی مشابه آنچه سوزانا کلارک در داستان توصیف می‌کند و جهان فانتزیش را بر پایه آن می‌سازد.  اما این چه جهانی است؟ چه جهان خیالینی می‌تواند این خانه عظیم و پلکان و مجسمه‌ها را داشته باشد؟ چه ذهنی چنین جهانی را تصور کرده است؟ این تخیل سوزانا کلارک است که این جهان فانتستیک را ساخته است؟ یا که خانه، محصول و تراوش ذهن و اندیشه همه ما است. همه ما مردم جهان. رمان پیرانزی، رمانی است با داستانی نفس‌گیر و هیجان انگیز در جهانی که بیش از هر چیز به تصویری عجیب از جهان ما شبیه است. آن را از دست ندهید!   دروغ های لاک لامورا  یکی از بهترین و جالب توجه‌ترین رمان‌های فانتزی، کتاب «دروغ‌های لاک لامورا» است. دروغ‌های لاک لامورا در واقع جلد اول از مجموعه حرامزادگان نجیب است که توسط اسکات لینچ در سال 2006 منتشر شده است. دو عنوان دیگر این مجموعه به ترتیب، دریای سرخ زیر آسمان سرخ؛ 2007 و جمهوری دزدان؛ 2013 است.  دروغ‌های لاک لامورا داستانی پیچیده و چندوجهی دارد که شما را شگفت زده خواهد کرد. فانتزی نویس آمریکایی؛ اسکات لینچ، قدرت‌های جادویی را نه در هماوردی میان شوالیه‌ها و هیولاها و موجودات عجیب و غریب، که به میان دزدان خرده پا و در هزارتوی زیرزمینی باندهای خلافکار، می‌آورد. لاک لامورا، پسر بچه‌ای‌ یتیم و پنج، شش ساله بود که سر از تپه سایه و دخمه‌های زیرزمینی آن درآورد و به باند دزدآموز داخل شد.  دزدآموز، خودش را یک هنرمند می‌دانست؛ یک تندیسگر که بچه یتیم‌ها، گِل رُسش بودند و محوطه گورستانی تپه سایه، کارگاهش. بچه‌هایی که پسماند شهر تلقی می‌شدند، اگر از هزاران بلا و خطر که سر راهشان بود می‌جستند و زنده می‌ماندند، گیر دار و دسته دزدآموز می‌افتادند. لاک لامورا یکی از این بچه‌ها بود که از طاعون و مامورها و برده‌گیرها، جان به در برده بود و در نهایت، خود را در باند دزدآموز چپانده بود. هنر دزدی در او شکوفا شد و البته نشان داد که ذات دزدی، همان قدر در وجودش است که شاش ماهی‌ها دریا رو پر کرده.   اما لاک لامورای دردسر ساز در نهایت به دست راهبی به نام چینز می‌رسد: خدای دزدان.  رمان فانتزی دروغ‌های لاک لامورا، به زندگی او و دیگر دوستانش در یک سیستم تبهکاری زیرزمینی می‌پردازد. جایی که باندهای دزدی و خلاف، در سازشی با ماموران حکومت، از همه می‌دزدند. آنها از هیچ خلاف و جنایتی فروگذار نیستند و تنها خط قرمزشان، اشراف و ثروتمندان شهر هستند. این دنیای زیرزمینی شهر باستانی کامور، با مشت آهنین کاپا اداره می‌شود؛ عنوانی برای رئیس بزرگ تمام این سیستم. همه چیز وقتی با خطر و چالش روبه رو می‌شود که لاک لامورا، پس از مرگ پدر چینز، ریاست دار و دسته او را به عهده می‌گیرد و باند حرامزادگان نجیب را شکل می‌دهد. باندی که مخفیانه و با برنامه‌ریزی‌های دقیق و پیچیده، به جنگ این صلح می‌رود و تصمیم می‌گیرد از ثروتمندان بدزدد.  اسکات لینچ در این داستان معمایی جنایی که به اندازه کافی جذاب و پرکشش است، عناصری از کیمیاگری و جادو را نیز وارد می‌کند و داستانی منحصر به فرد در ژانر فانتزی خلق می‌کند. دروغ‌های لاک لامورا، تنها دروغ‌هایی هستند که از شنیدنش، لذت خواهید برد!!    گراف گربه لیست بهترین رمان‌های فانتزی را با کتابی ایرانی به پایان می‌رسانیم. رمانی حیرت انگیز و گیرا به نام «گراف گربه» که هادی تقی زاده، نویسنده و پژوهشگر حوزه تاریخ،‌ نوشته است. «گراف گربه؛ همیشه از راهی که می‌آید، کسی می‌رود» در سال 1391 توسط نشر روزنه به چاپ رسید. این داستان فانتزی ایرانی، به عنوان کتاب متفاوت سال 1391، انتخاب شد و جایزه مهرگان ادب را به دست آورد. گراف گربه چندین و چند داستان فرعی را در روایتی غیر خطی و زمان پریش، کنار هم قرار می‌دهد تا بتواند داستان اصلی را در عین پرداخت شخصیت‌ها، جلو برد. اما داستان از کجا شروع می‌شود؟ از جایی که دانش آموزی به نام هادی تقی زاده (هم نام نویسنده)، برای تنبیه به انبار زغال مدرسه انداخته می‌شود. انباری که هم محل ذخیره زغال باشد و هم تاریک و بی‌نور، سیاهی بر سیاهیش می‌رمبد و چه انتظاری می‌توان از شجاعت پسری کوچک داشت؟ هادی تقی زاده در آن انباری که به سیاه چال می‌ماند، با موجودی عجیب اما نه ترسناک بلکه مضحک روبه‌رو می‌شود به نام اسماگ. چیزی شبیه به اسب آبی با شاخ کوچکی بر پیشانی و بال‌هایی فلس‌دار و فلزی. از آنجا که در داستان‌هایی از این دست همیشه یک گربه جادویی وجود دارد، هادی تقی زاده آن را از قلم نینداخته و قاسم را به ما معرفی می‌کند. گربه مفلوک سیاهی با دستی نصفه که حاصل سالهای جنگ بوده است و می‌تواند سخن بگوید.  از این تاریخ و از این معارفه ناخوشایند در انبار زغال که هادی تقی زاده با شلوار خیس شده از ترس اسماگ، در آن شرکت داشت، او سلسله‌ای از پیشگویی‌ها را آغاز می‌کند. از این جا به بعد، شما با داستانی پست مدرن و سرشار از عناصر فانتزی و جادویی رو به رو خواهید شد که در دل دنیای ما رخ می‌دهد و گرچه نویسنده از سرزمینی نمادین و خیالی سخن گفته، روشن است که ما با ایران روبه‌رو هستیم. اینکه در میان داستانی تخیلی و فانتزی، با موجودات حیرت انگیز و عجیب و غریبش، پای مفاهیمی به میان آید که برگرفته از فرهنگ خودمان است و به حوادث تاریخی خودمان اشاره شود، تجربه جالب و نویی است.  رمان «گراف گربه؛ همیشه از راهی که می‌آید، کسی می‌رود»، گردهمایی موجوداتی است که تخیل می‌کنند و برای تخیل ارزشی بسیار قائل هستند. حتما این رمان فانتزی از هادی تقی زاده را در لیست مطالعه خود، بگذارید و از خواندنش شگفت زده شوید.   به قلم "قاصدک حسینی"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

نوجوانی سنی بین کودکی و بزرگسالی است. نوجوان برای اینکه خودش را از گذشته رشدی‌اش برهاند از خواندن کتاب‌های کودک امتناع می‌کند تا هویتی بزرگتر از کودکی برای خود دست‌و‌پا کند. بعضی حتی به کتاب‌های بزرگسال رو می‌آورند تا گذشتن از کودکی را اینگونه تجربه کنند. نوجوانی سن تغییر است. سنی که نوجوان هیجانات جدیدی را تجربه می‌کند و دنبال هویت‌یابی جدید است. در این میان نوجوان باید بداند نویسندگانی هستند که حال و احوال نوجوانی را درک می‌کنند و برای ردهْ سنی آنها کتاب‌هایی را نوشته‌اند. رمان‌ نوجوان پر از هیجان و کشف است. شخصیت‌های اصلی آن نوجوان هستند و همین باعث می‌شود نوجوان بتواند خودش را جای شخصیت بگذارد و با شخصیت رمان همراه شود و از کسب تجربه‌های جدید لذت ببرد.  کتاب‌هایی که در این سن و سال خوانده می‌شوند به شکل خاصی در ذهن مخاطب می‌مانند. خواندن کتاب‌های خوب در این ردهٔ سنی می‌تواند نوجوان را با کتاب خواندن انس بیشتری ببخشد.  رمان‌های نوجوان زیادی در سراسر دنیا چاپ شده‌اند و منتظر خواندن توسط نوجوانان هستند. در این یادداشت بعضی از بهترین کتاب‌های نوجوان خارجی و ایرانی معرفی می‌شود.  بهترین کتاب‌های نوجوان خارجی و ایرانی «بابا لنگ دراز» به قلم «جین وبستر» از انتشارات «افق»  بابا لنگ دراز عنوان نام آشنایی بین همهٔ ماست. اکثر ما نوجوانان دیروز حداقل قسمتی از کارتون «بابا لنگ دراز» را دیده‌ایم و با شخصیت «جروشا ابوت» همان «جودی» آشنا هستیم. این کارتون براساس کتابی به همین نام ساخته شده است. «بابا لنگ دراز» اثر مشهور نویسندهٔ آمریکایی «جین وبستر» است. نویسنده کتاب را به سبک نامه‌نگاری نوشته است. جودی دختر یتیمی است که در پرورشگاه بزرگ شده است. یکی از خیرین که خواسته هویتش برای جودی ناشناخته بماند هزینهٔ دانشگاه رفتن او را تقبل می‌کند و او این فرصت را پیدا می‌کند که در کنار باقی ثروتمندان و مردم عادی‌تر جامعه درس بخواند. کل کتاب نامه‌های جودی به بابا لنگ دراز است. او در این نامه‌ها حال و هوای خودش و دانشگاه را برای بابا لنگ دراز توضیح می‌دهد.  بخشی از کتاب بابا لنگ دراز: بابا لنگ دراز عزیز من عاشق دانشکده‌ام و عاشق شما که مرا به دانشکده فرستاده‌اید. خیلی خیلی خوشحالم. همیشه آنقدر هیجان‌زده‌ام که خیلی کم خوابم می‌برد. نمی‌دانید اینجا چقدر با پرورشگاه جان گریر فرق دارد. در خواب هم نمی‌دیدم که توی دنیا همچین جایی وجود دارد.   «شگفتی» به قلم «آر. جی. پالاسیو» از انتشارات «افق»  شگفتی داستان زندگی «تام آگوست» است. تام دوست دارد معمولی زندگی کند اما چهرهٔ غیرمعمولی او این کار را برای او سخت کرده است. او با چهره‌ای متفاوت‌تر از بقیه به دنیا آمده و بارها برای معمولی‌تر شدن چهره‌اش زیر تیغ جراحی رفته است اما باز هم چهره‌ای خاص و غیر معمولی دارد. تام به همین علت در خانه درس خوانده اما ماجرای کتاب از جایی شروع می‌شود که او می‌خواهد به مدرسه برود و باید عکس‌العمل هم‌کلاسی‌ها و هم‌مدرسه‌ای‌ها را تاب بیاورد.  شگفتی چند راوی دارد و هر کدام از راوی‌ها دید و نگاه خود را در رابطه با تام به خواننده بازگو می‌کند.  نویسنده خیلی خوب توانسته با زبانی روان نگرانی‌های تام و خانواده را در برابر نگاه‌های جامعه نشان دهد.  تام در مدرسه دچار چالش‌هایی می‌شود. او چه شکلی از پس این چالش‌ها برمی‌آید؟ آیا او می‌تواند بچه‌های مدرسه را با خود همراه کند و کاری کند که دوستش داشته باشند؟  بخشی از کتاب شگفتی: می‌دانم یک پسر ده‌سالهٔ معمولی نیستم. خب، البته کارهایم عادی و معمولی‌اند. بستنی می‌خورم. دوچرخه‌سواری می‌کنم. توپ‌بازی می‌کنم و یک ایکس‌باکس دارم. ظاهرا اینجور کارها باید از من یک بچهٔ معمولی بسازند؛ به خصوص که از نظر شخصتی هم شبیه بچه‌های عادی هستم. با وجود این می‌دانم  که هیچ بچهٔ عادی‌ای باعث نمی‌شود که سایر بچه‌های عادی توی زمین بازی به محض دیدنش جیغ بکشند و فرار کنند.    «سفرهای گالیور» به قلم «جان سویفت» از انتشارات «افق»  سفرهای گالیور هم از آن کتاب‌های نام آشناست. این کتاب که شرح سفرهای پزشک جوانی به سرزمین‌های عجیب و غریب است رمان بزرگسال است اما انتشارات «افق» یکی از چهار سفر او را در کتابی برای نوجوانان ترجمه کرده است.  گالیور در این سفر به سرزمین لی‌لی‌پوت‌ها می‌رسد. لی‌لی‌پوت‌ها آدم‌های خیلی کوچک هستند. جثهٔ آنها به اندازهٔ انگشت دست است. برای همین او برایشان حکم غول را دارد.  اهالی لی‌لی‌پوت با دیدن جثهٔ بزرگ او نقشه می‌کشند از او برای مقابله با دشمنانشان استفاده کنند. سرنوشت گالیور چه می‌شود؟ از این کتاب هم فیلم‌های زیادی ساخته شده است.  بخشی از کتاب سفرهای گالیور: من و پنج ملوان دیگر در یک قایق نجات نشستیم و با تمام نیرو پارو زدیم تا از میان صخره‌ها جان سالم به در ببریم. تقریبا بعد از یک ساعت وقتی که هنوز در دل شب بودیم قایق واژگون شد. من به زحمت خودم را روی آب نگه داشتم با اینکه دیگر امیدی به زنده ماندن نداشتم، تصمیم گرفتم تا آخرین دقایق عمرم و حتی تا آخرین ثانیه‌ها مقاومت کنم. ناگهان زمین را زیر پایم احساس کردم.    «هری پاتر» به قلم «جی‌‌. کی. رولینگ» خوانندهٔ فانتزی‌خوانی نیست که اسم «هری پاتر» را نشنیده باشد. «جی. کی. رولینگ» جهانی پر از جادو خلق کرده است. تقابل خیر و شر و خوبی و بدی در خیلی از کتاب‌ها دیده می‌شود. این مجموعه کتاب هم از این مسئله مستثنی نیست.  عنوان این مجموعه به قرار زیر است: هری پاتر و سنگ جادو هری پاتر و حفره اسرار آمیز هری پاتر و زندانی آزباکان هری پاتر و جام آتش  هری پاتر و محفل ققنوس هری پاتر و شاهزاده دورگه هری پاتر و یادگاران مرگهری پاتر در سن یازده سالگی دعوت‌نامه‌ای برای رفتن به مدرسه هاگوارتز برایش ارسال می‌شود و این آغاز مسیر تازه‌ای در زندگی اوست. او در این مدرسه با دو نفر صمیمی می‌شود و در طی داستان همراه هم خواهند بود.  نویسنده با قلمی زیبا و روان خواننده‌های زیادی را پای کتاب‌های خود کشانده است.  اگر می‌خواهید با هری‌ پاتر و سرنوشتش در آن مدرسه آشنا شوید با مجموعه هری پاتر همراه شوید.  بخشی از کتاب هری پاتر و سنگ جادو: پروفسور مک گونگال با صدای لرزان ادامه داد: _اما موضوع به اینجا ختم نمی‌شه. مردم می‌گن او می‌خواسته پسر خانوادهٔ پاتر رو هم بکشه ولی موفق نشده. هیچ‌کس نمی‌داند چرا...فقط اینو می‌دونن که وقتی نتونسته هری پاتر رو بکشه قدرتش از بین رفت و همین باعث شد که بره.    «دختری که ماه را نوشید» به قلم «کلن بارل هیل» دختری که ماه را نوشید کتابی فانتزی است و به سحر و جادو برمی‌گردد. داستان دربارهٔ دختری به نام «لونا» است که او هم باید طبق رسم قدیمی مردم شهرش؛ قربانی می‌شد اما زندگی چیز دیگری برایش خواسته است. در این داستان با دو گروه آشنا همراه می‌شویم. گروه مردم عادی و گروه جادوگرها. لونا درگیر و دار داستان اشتباهی نور ماه را می‌نوشد‌ و دارای قدرت عجیب می‌شود. او چگونه رشد می‌کند و از این جادویش چگونه استفاده می‌کند؟ مردم شهر لونا تصمیم به تغییر می‌گیرند یا همچنان برای حفظ شهر کودکان را قربانی می‌کنند؟  بخشی از کتاب دختری که ماه را نوشید: نمی‌دونم عزیزم. هیچ‌کی نمی‌دونه اون چرا بچه‌ها رو می‌خواد. نمی‌دونم چرا همیشه اصرار داره کوچیک‌ترین عضو ما رو ببره. نمی‌شه راحت ازش بپرسیم. کسی تا حالا اونو ندیده. ما می‌خوایم خیالمون راحت باشه که هیچ‌وقت هم نمی‌بینیمش.   «جام جهانی در جوادیه» به قلم «داوود امیریان» از انتشارات «قدیانی» آدم‌ها حتی اگر فوتبالی نباشند وقتی موسم جام‌حهانی می‌شود اشتیاقی درونشان بیدار می‌شود. خصوصا اگر تیم ملی کشورشان هم در جام حضور داشته باشد.  «جام جهانی در جوادیه» هم داستان یک جام جهانی است اما ماجرایش با آنها تفاوت دارد.  جام جهانی در جوادیه داستان نوجوان‌هایی است که برای فوتبال بازی کردنشان دنبال زمین مناسب می‌گردند. این لابه‌لا با سفیر کانادا در ایران آشنا می‌شوند. این آشنایی باعث می‌شود که جمعی از نوجوان‌ها در محله جوادیه تهران جام جهانی راه بیاندازند. اصل داستان روی همین فوتبال می‌چرخد.  قلم امیریان در این کتاب خیلی روان و صمیمی است و مخاطب می تواند بی‌دست‌انداز با این نوجوان‌ها همراه شود.  بخشی از کتاب جام جهانی در جوادیه: _یالا بچه‌ها نوبت ماست! چینی‌ها دارند خودشان را آماده می‌کنند و شما اینجا تخمه و پسته می‌شکنید. وای به حالتان اگر ببازید.  بچه‌ها خنده‌کنان به سوی رختکن رفتند.  وقتی از بلندگوی سالن اعلام شد که بازی بعد بین دو تیم گل بهار و چین است فریاد ایران ایران، حتی برای لحظه‌ای قطع نشد.    «دنیای سوفی» به قلم «یوستن گردر» دنیای سوفی کتابی است پر از فکر و اندیشیدن. با فکر کردن آدم‌ها رشد می‌کنند و به حقایقی دست می‌بایند.  دنیای سوفی داستان روایت دختری به نام سوفی است. او که در آغاز پانزده سالگی است و در سن و سال هویت‌یابی جدید، شخصی با سوالی در یک نامه‌ ذهنش را حسابی درگیر می‌کند: _تو کیستی؟  این فرد ناشناس فردی ناشناس در طی نامه‌هایی او را درگیر سوال‌هایی می‌کند که نیاز به فکر کردن دارد.  در واقع نویسنده در کنار روایت داستان فلسفه را هم به شکل ساده به مخاطب توضیح می‌دهد.  دنیای سوفی داستانی فلسفی است و مخاطبانی که به فلسفه علاقه دارند را به خود جلب می‌کند.  بخشی از دنیای سوفی: امروز تنها نامه کوچکی در جعبه نامه‌ها بود و آن هم خطاب به سوفی؛ فقط با این عنوان: سوفی آموندسن شماره 3. کوچه شبدرها و هیچ‌چیز دیگر. نه اسم فرستنده‌ای و نه حتی تمبر پست. سوفی به شتاب در را بست و پاکت را باز کرد. در داخل آن تکه کاغذی یافت که بزرگتر از خود پاکت نبود و روی آن چند کلمه نوشته شده بود: _تو که هستی؟   «لالایی برای دختر مرده» به قلم «حمیدرضا شاه آبادی» از انتشارات «افق» لالایی برای دختر مرده داستانی است دربارهٔ یک واقعهٔ تاریخی شناخته نشده. نویسنده دست گذاشته است روی بخش دردناکی از تاریخ. او داستان دختران قوچانی را روایت می‌کند. دخترانی که خانواده‌هایشان به خاطر فقر مجبور می‌شوند آنها را بفروشند.  این داستان چهار راوی دارد و هر راوی بخشی از داستان را روایت می‌کند. «زهره» دختری است که بعد از سال‌ها یکی از دختران قوچانی به نام «حکیمه» را می‌بیند. زهره برای بقیه این موضوع را تعریف می‌کند ولی کسی حرفش را باور نمی‌کند.  حمیدرضا شاه‌آبادی در دل این روایت ماجرای غمبار این واقعهٔ دورهٔ مشروطه را برای مخاطب بیان می‌کند.  این کتاب خطی نیست و در بین گذشته و حال در رفت و آمد است.  اگر دوست دارید با ماجرای دختران قوچانی آشنا شوید رمان تاریخی کم حجم لالایی برای دختر مرده این بخش گم‌شدهٔ تاریخ را برای خوانندگان خود تعریف کرده است.  بخشی از کتاب لالایی برای دختر مرده: در اتاق را باز کردم. آنجا بود. کف اتاق نشسته بود میان کتاب‌ها و مجله‌هایم. موهای خاکستری‌اش از پشت ریخته بود روی پیراهن گلدار و براقش. تو  که رفتم سرش را برگرداند و نگاهم کرد. خشکم زد. صورتش رنگ پریده بود. لب‌هایش سفید بود و چشم‌هاش مثل آب بی‌رنگ.   «آنی شرلی» به قلم «ال‌. ام. مونتگمری» از انتشارات «قدیانی»  کسانی که کارتون آنی‌شرلی را دیده‌اند حتما او را با موهای قرمز و خیال‌پردازی‌ها و دوستش «دیانا» به خاطر سپرده‌اند.  آنی شرلی را خواهر و برادری در «گرین گیبلز» به فرزندی قبول می‌کنند و زندگی او بعد از زندگی با آنها دچار تغییراتی می‌شود.  این کارتون براساس مجموعهٔ 8 جلدی آنی‌شرلی ساخته شده است.  نویسنده در 8 جلد داستان زندگی این دختر مو قرمز را با زبانی روان برای مخاطب خود تعریف می‌کند.  بخشی از کتاب آنی شرلی در گرین گیبلز: وای! خیلی خوشحالم. فکر می‌کنم من و شما کنار هم روزهای خوبی خواهیم داشت. خیلی خوب است آدم برای کسی حرف بزند که از حرف‌های او خوشش بیاید و دائم نگوید بچه‌ها فقط باید تماشا کنند و صدایشان در نیاید. تا حالا حداقل یک میلیون بار این جمله را شنیده‌ام.   «آرزوهای بزرگ» به قلم «چارلز دیکنز» چارلز دیکنز نویسندهٔ انگلیسی مشهور انگلیسی و خالق کتاب‌هایی چون «اولیور تویست»، «داستان دو شهر» و «دیوید کاپرفیلد» است.  یکی دیگر از رمان‌های موفق او «آرزوهای بزرگ» است. آرزوهای بزرگ زندگی فردی به نام «پیپ» را به مخاطب خود بازگو می‌کند. زندگی پیپ که در کنار خواهر و شوهرخواهرش زندگی می‌کند از 7 سالگی تا سی و چند سالگی به تصویر کشیده می‌شود. او آرزوهای بزرگی در سر دارد و در طول زندگی‌اش با افراد مختلفی آشنا می‌شود که روی تصمیمات او تاثیر می‌گذارند. بخشی از کتاب آرزوهای بزرگ: هر چه در جیب‌هایم بود خالی شد. غیر از تکه‌ای نان خشکیده چیزی نداشتم. با یک حرکت تند و ناگهانی مرا چرخاند و به حالت اولیه برگرداند. حالا برج کلیسا به جای اینکه زیر پایم باشد بالای سرم بود و من روی سنگ قبری بلند نشسته و می‌لرزیدم. او با ولع بسیار شروع به خوردن آن تکه نان خشکیده کرد.   «پسری که دور دنیا را رکاب زد» به قلم «الستر هامفریز» از انتشارات اطراف سفرنامه‌های زیادی برای بزرگسالان نوشته شده است. نویسندهٔ مجموعه سه جلدی پسری که دور دنیا را رکاب زد خوش ذوقی به خرج داده است و سفرنامه‌ای برای نوجوانان نوشته است.  نویسنده در سال 2001 و در سن 25 سالگی با دوچرخه سفری به دور دنیا را آغاز کرد و براساس همین سفر این مجموعه را نوشته است.  شخصیت کتاب نامش «تام» است. تام آرزوی دیدن جاهای مختلف دنیا را در سر می‌پرواند و یک روز این آرزوی خود را محقق می‌کند. سفر او از خانه شروع می‌شود.  تام در کتاب اول ماجراهای سفر اروپا و آفریقا را توضیح می‌دهد. در کتاب دوم از قارهٔ آمریکا می‌گوید و در کتاب سوم سفرش به آسیا را تعریف می‌کند.  قلم هامفریز در این مجموعه روان و جذاب است. برای همین کودکان و حتی بزرگسالان می‌توانند از خواندن آن لذت ببرند.  بخشی از کتاب دوم پسری که دور دنیا را رکاب زد: تام درسی که توی سفرش یاد گرفته بود را به خاطر آورد: اگر فکر می کنی نمی‌توانی یک کار بزرگ و سخت را انجام بدهی ،بهتر است به جایش یک کار کوچک و آسان بکنی. یک مرحله کوچک را انجام بده. یک بار رکاب بزن. از پس آن بر میای. حالا یکی بیشتر. بیشتر و بیشتر.    «قصه های مجید» به قلم «هوشنگ مرادی کرمانی» قصه های مجید از آن دست کتاب‌هاست که به دلیل جذابیت از روی آن فیلم ساخته است. کتاب داستان مجید را روایت می‌کند که به دلیل از دست دادن پدر و مادر با بی‌بی زندگی می‌کند.  کتاب به صورت قصه‌قصه است و رمان‌گونه نیست. خواننده با نویسنده کرمانی همراه می‌شود و از مجید نوجوان درس‌های زندگی می‌آموزد. با او می‌خندد‌. فکر می‌کند. تصمیم می‌گیرد و... قصه‌ها خودمانی و ساده روایت شده‌اند و خواننده دوست دارد با مجید همراه شود تا بیشتر با زندگی او آشنا شود. این نوجوان قصه‌های شیرینی برای خواندن دارد. موضوع قصه‌ها پیچیدگی ندارد و ساده است. برای همین خواننده خیلی راحت می‌تواند با آن همذات پنداری کند. بخشی از کتاب قصه های مجید: هرچه بی‌بی عز و جز کرد و دلیل و برهان آورد و از نداری نالید و از توپ بد گفت و آدم‌های توپ‌دار را لعنت و نفرین کرد به خرجم نرفت. راستش نمی‌شد تو آن محله بدون توپ زندگی کرد. صدای تاپ‌تاپ توپ که از تو کوچه بلند می‌شد فیلم یاد هندوستان می‌کرد  و از ترس بی‌بی جرأت نمی‌کردم بروم سر کوچه و پایی به توپ بزنم.    «زیبا صدایم کن» به قلم «فرهاد حسن‌زاده» از انتشارات «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» زیبا صدایم کن داستان زندگی زیباست. زیبای پانزده ساله به دلیل از هم پاشیدن زندگی خانواده‌اش در بهزیستی زندگی می‌کند.  زیبا صدایم کن داستان یک روز تولد است.  زیبا سراغ پدرش در آسایشگاه بیماران روانی می‌رود و با ترفندی با همدیگر از آنجا خارج می‌شوند و روز تولد را با همدیگر می‌گذرانند.  فرهاد حسن زاده خالق کتاب های زیادی برای کودک و نوجوان است و جایزه‌های زیادی را از آن خود کرده است. زیبا صدایم کن هم از آن دست کتاب‌هاست. این کتاب سال 2017 در فهرست کتاب‌های کلاغ سفید کتابخانه بین المللی مونیخ آلمان قرار گرفته است. بخشی از کتاب زیبا صدایم کن: محاصره شده بودیم. هیچ راه فراری نبود. هر لحظه به ماشین‌های پلیس اضافه می‌شد که با آژیرهایشان جیغ‌کشان خیابان‌های اطراف را می‌بستند. هلی‌کوپتری بالای سرمان در پرواز بود. به هر جا نگاه می‌کردم انعکاس نورهای سرخ و آبی چشمک‌زن بود.    «سرگذشت استعمار» به قلم «مهدی میرکیایی» از انتشارات «سوره مهر» سرگذشت استعمار یک مجموعه پانزده جلدی است‌. نویسنده در این مجموعه دست گذاشته روی بخشی از تاریخ. تاریخی که ثروت‌ها را جابه‌جا کرده و ظلم‌هایی را روا داشته است.  خواندن این مجموعه کمک می‌کند نوجوان خیلی بهتر با واقعیت استعمار آشنا شود و این کلمه دیگر برایش گنگ نباشد.  زبان کتاب هم شیوا و روان است و خواننده را با خود در دل تاریخ می‌برد مجموعه سرگذشت استعمار به قرار زیر است: سفر به آن سوی دریاها گرگ‌ها با چشم باز می‌خوابند شکار انسان صلیب خونین راهپیمایی اشک‌ها فاخته‌ها لانه ندارند سفر الماس به دنبال کادی افطار در کلیسا گنج‌های کلات جوانه‌های آتش بازی بزرگ ماجرا هنوز تمام نشده فارغ‌التحصیل زندان ملکه تهی دستبخشی از کتاب فارغ التحصیل زندان: انگلیسی‌ها که می‌دانستند دست‌های اسماعیل پاشا خالی است به او پیشنهاد کردند وامی از انگلستان بگیرد. اسماعیل پاشا چاره‌ای جز قبول نداشت مبلغ ظاهری این وام 32 میلیون لیره استرلینگ بود اما با کم شدن هزینه‌های مختلف در پایان نه میلیون لیره به خزانه مصر وارد شد.   «زنان کوچک» به قلم «لوییزا می الکوت» از انتشارات «افق» زنان کوچک داستان زندگی چهار خواهر را روایت می‌کند‌. «جو»، «مگ»، «ایمی» و «بت» خواهرانی هستند که هر کدامشان اهداف و آرزوهایی دارند و دوست دارند به خواسته‌هایشان برسند.  پدر دخترها در جنگ است و آنها در حال حاضر فقط مادرشان را کنار خود دارند. زنان کوچک یکی از رمان‌های کلاسیک مشهور است و ترجمه‌های مختلفی از آن توسط ناشرها چاپ شده است که همین نشان از اقبال خوانندگان به این کتاب دارد. بخشی از کتاب زنان کوچک: _همین تو بودی که چند روز پیش می‌گفتی ما از بچه‌های خانوادهٔ کینگ خوشبخت‌تریم چون آنها با اینکه از ما پولدارترند ولی دائم با هم دعوا می‌کنند و به هم بد و بیراه می‌گویند.  _آره من گفتم بت. چون فکر می‌کنم واقعا خوشبختیم. گرچه همه‌مان باید کار کنیم ولی خوشبختیم چون همانطوری که جو می‌گوید یک گروه باحال هستیم و از کنار هم بودن لذت می‌بریم.    «پاستیل‌های بنفش» به قلم «کاترین اپل گیت» از اتشارات «پرتقال» پاستیل های بنفش حول دو مسئله می‌چرخد. دوست خیالی و مشکلات خانوادگی.  «جکسون» پسری است که ناگهان «کرنشا» را می‌بیند. کرنشا آمده است تا اضطراب جکسون را کمتر کند. جکسون دوست ندارد کرنشا را باور کند چون به نظر او این طبیعی نیست اما آن گربه در زندگی او حضور پیدا می‌کند.  مشکلات خانوادگی گاهی بین خود پدر و مادر می‌ماند و گاهی آنقدر گسترده می‌شود که برای حل آن پای بچه‌ها هم وسط می‌آید‌ این از آن دست کتاب‌هاست که بچه‌ها هم درگیر حل مسئله خانوادگی می‌شوند.  نثر ساده و روان است و خواننده را با جکسون و خانواده‌اش همراه می‌کند. بخشی از کتاب پاستیل‌های بنفش: همیشه فکر می‌کردم برای داشتن دوست خیالی خیلی بزرگ شده‌ام. تا قبل از کلاس اول در زندگی‌ام خبری از کرنشا نبود.  روزی در کتابخانه دراین‌باره جست‌و‌جو کردم. متوجه شدم یک نفر دربارهٔ بچه‌ها و دوست‌های خیالی‌شان تحقیق کرده است. حقیقت این است که 31 درصد از بچه‌ها در سن شش یا هفت‌سالگی دوست خیالی داشته‌اند. یعنی حتی بیشتر از بچه‌هایی که در سن چهار یا پنج سالگی دوست خیالی داشته‌اند.  پس شاید من هم برای داشتن دوست خیالی زیادی بزرگ نبودم.  به هر حال کرنشا در بهترین زمان ممکن از راه رسید. دقیقا همان زمانی وارد زندگی‌ام شد که به او نیاز داشتم. به قلم "هاجر شهابی"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.