چگونه عادت مطالعه را در خود ایجاد کنیم؟

 وقت گذاشتن برای مطالعه روزانه گاهی ترسناک به نظر می‌رسد، به‌خصوص زمانی که عادت داشته‌باشید چندین ساعت از روز را در شبکه‌های اجتماعی صرف کنید. اما نگران نباشید چون لازم نیست 2 تا 3 ساعت متوالی مطالعه کنید تا بتوانید عادت مطالعه را در خود ایجاد کنید. در بیشتر مواقع، ادغام 30 دقیقه مطالعه در برنامه روزانه برای درک این‌که چگونه عادت به مطالعه کنیم، کافی است. علاوه‌براین، پرورش عادت به مطالعه مانند یک تیر و دو نشان است. از یک طرف، در اوقات فراغت خود یک فعالیت آرامش‌بخش انجام خواهید داد و از سوی دیگر، آگاه‌تر و خلاق‌تر خواهید شد. در این مقاله قصد داریم 18 نکته ظریف و کاربردی برای ایجاد عادت به کتابخوانی را بازگو کنیم. با ما بمانید.

 

چگونه عادت به مطالعه کنیم؟

درک کنید که عادات در واقع چیست

 عادت به عنوان یک نوع رفتار، عمل یا مجموعه‌ای از اعمال تعریف می‌شود که به‌طور خودکار و بدون تفکر انجام می‌شوند و بخشی از کارهای روزمره ما را تشکیل می‌دهند. اما عادت‌های خوب باید سالم و واقع‌بینانه باشد و حقیقت این است که فقط خود شما می‌دانید که باید چقدر در روز مطالعه کنید یا چه روال مطالعه‌ای به بهترین نحو به شما کمک می‌کند تا به یک عادت سالم تبدیل شود. به‌همین دلیل، شاید بهتر باشد ابتدا این سوالات را از خودتان بپرسید:

•  روزانه چقدر باید مطالعه کنم؟

•  چه زمانی می‌توانم مطالعه کنم؟

•  چه کتاب‌هایی می‌توانند به من در حفظ عادت مطالعه کمک کنند؟

 شما زیاد به دوش گرفتن یا مسواک زدن فکر نمی‌کنید، پس چرا مطالعه که فعالیتی به همان اندازه ضروری و سودمند است، باید متفاوت باشد؟ برای این‌که به این پرسش پاسخ دهید که «چگونه عادت به مطالعه کنیم؟» اولین کاری که باید انجام دهید این است که بفهمید عادت‌ها چگونه شکل می‌گیرند. بدیهی است که ایجاد عادت‌های مثبت بسیار دشوارتر از عادت‌های منفی است اما با طرز فکر صحیح و یک رویکرد استراتژیک مستحکم، می‌توانید به هر چیزی برسید. پس تمایل خود را برای تبدیل شدن به یک خواننده بهتر تصدیق و انگیزه خود را برای تبدیل کردن مطالعه به یک عادت روزانه تأیید کنید. 

 وقتی درک درستی از عادت‌ها و مکانیسم‌های روان‌شناختی پشت آن‌ها داشته‌باشید، ترسیم نقشه‌ای برای سفر به سمت عادات سالم بسیار آسان‌تر خواهد بود. برنامه‌ریزی کنید، نقاط عطف تعیین کنید و هر دقیقه از این فرآیند را جشن بگیرید. چون این یکی از بهترین کارهایی است که تا به حال برای خود انجام داده‌اید.

پیدا کردن زمانی که دوست دارید مطالعه کنید

 حقیقت این است که چیزی به نام «بهترین زمان برای خواندن» وجود ندارد. طبق برنامه، اوقات فراغت، روال‌ها و فعالیت‌های روزانه، بهترین زمان مطالعه از فردی به فرد دیگر متفاوت است. محققان می‌گویند مطالعه در صبح بهترین زمان است زیرا شما را هشیار و ذهنتان را تحریک می‌کند و باعث بهره‌وری بیشتر شما می‌شود. مطالعه در صبح به شما انرژی می‌دهد تا در تمام طول روز با انرژی به کارهایتان ادامه دهید.

برای عادت مطالعه باید ثبات داشته‌باشید

 اگر در روز دقایق مشخصی را برای مطالعه هدف‌گذاری کنید، پیشرفت مداوم خواهید داشت و وسوسه نمی‌شوید که عادت خود را ترک کنید. البته اگر برای زمان تحت فشار هستید، زمان طولانی‌تر بین جلسات، ممکن است ایده بهتری باشد. خواندن یک کتاب به مدت 2 ساعت در روز اول و سپس نادیده گرفتن آن برای 5 روز دیگر یک عادت ایده‌آل نیست. به جای جلسات خواندن طولانی و دشوار، جلسات کوچک‌تر را برنامه‌ریزی کنید.

از لیست‌های خواندن استفاده کنید

 هنگام ایجاد عادت مطالعه، تداوم، امری ضروری است. درست مانند ورزش کردن یا رژیم گرفتن، همه چیز خوب پیش می‌رود تا زمانی که شتاب خوبی داشته‌باشید. یک استراحت کوچک، یک وقفه یا چند تمرین از دست رفته برای از بین بردن این عادت و بازگرداندن شما به روش‌های قبلی کافی است. برای مثال، اگر زمان مطالعه کتاب‌ها، صرفاً به این فکر کنید که بعداً چه بخوانید؟ یا به هر دلیلی وقت خود را تلف کنید، احتمال زیاد سرعت‌تان را از دست بدهید و شروع مجدد خواندن برایتان دشوار باشد.

 

جلوگیری از حواس‌پرتی در ایجاد عادت مطالعه

 یکی دیگر از چیزهایی که به شما در ایجاد عادت به خواندن کتاب کمک می‌کند، این است که هنگام مطالعه از تلفن دور بمانید. فراهم کردن یک فضای آرام و ذهنی آماده برای مطالعه نیز از مواردی است که در جلوگیری از حواس‌پرتی نقش دارد.

زمان خواندن خود را محدود کنید

 بهترین نکته برای مطالعه موثر این است که هدف تعیین کنید که چند ساعت در روز می‌خواهید مطالعه کنید. نقطه هدف را خیلی بالا قرار ندهید، اما آن را خیلی پایین هم نگه ندارید و در تعادل باشید. جلسات مطالعه خود را محدود کنید تا با هدف خود احساس راحتی داشته‌باشید. به عنوان مثال، 7 ساعت مطالعه پیاپی ممکن است خیلی طولانی باشد و تعهد شما به برنامه‌تان را از بین ببرد.

برای ایجاد عادت مطالعه درست، در مورد آنچه می‌خوانید تأمل کنید 

 زمانی را برای تأمل در مورد آن‌چه که به تازگی خوانده‌اید، اختصاص دهید. آیا پاراگراف یا جمله‌ای بود که احساس خاصی در شما ایجاد کند؟ آیا با رفتار یا گفتار یکی از شخصیت‌های داستان مخالف یا موافق هستید؟ آیا آن کتاب طرز فکر شما را تغییر داد؟ اجازه ندهید این سوالات و احساسات ناپدید شوند! آن‌ها را یادداشت و برای گفتگوهای بعدی با دوستان خود ذخیره کنید.

هنگام مطالعه یادداشت بردارید

 یادداشت‌برداری یک راه عالی برای به خاطر سپردن اطلاعاتی است که در یک کتاب می‌خوانید. کافی است فقط جالب‌ترین نقل قول‌ها یا پاراگراف‌ها را یادداشت کنید. یادداشت‌برداری در حین مطالعه راهی عالی برای عمیق‌تر شدن تجربه است و کمک می‌کند اطلاعات بیشتری را درک و حفظ کنید، زیرا مغز در حین نوشتن اطلاعاتی که می‌خواهید به خاطر بسپارید، باید فرآیند بسیار پیچیده‌تری را طی کند. این جمله را به یاد داشته‌باشید: «هرچه بیشتر متوجه شویم باید چگونه عادت به مطالعه کنیم و عادت مطالعه چقدر توانایی‌های ذهنی و دانش عمومی را بهبود می‌بخشد، بیشتر تمایل خواهیم داشت که به آن ادامه دهیم». همچنین، از نتایج مثبت مطالعه بر مغز خود آگاه خواهید شد و احساس می‌کنید باهوش‌تر و موفق‌تر هستید. این احساس به شما انگیزه لازم را برای ادامه و بهبود روند مطالعه می‌دهد.

تبدیل فرایند عادت مطالعه به یک تجربه جذاب

 اگر می‌پرسید چگونه عادت به مطالعه کنیم، باید بدانید یکی از جنبه‌های کلیدی این فرآیند جذابیت بخشیدن به آن است. عادت‌ها اگرچه می‌توانند تأثیر مثبتی بر وضعیت روانی و رفاه عمومی ما داشته‌باشند، اما ممکن است پس از مدتی خسته‌کننده شوند. چون انسان دوست دارد گاهی در انواع جنبه‌های مختلف زندگی خود به دنبال هیجان باشد و مطالعه نیز از این قاعده مستثنی نیست.  البته این موضوع ارتباط زیادی با شخصیت هر فرد دارد، زیرا برخی افراد از پیروی از یک روال، کاملاً خوشحال خواهند بود. درست مانند تماشای یک برنامه تلویزیونی یکنواخت و تکراری که همیشه بر روی افراد مضطرب اثر آرام‌بخش دارد، زیرا از قبل می‌دانند که قرار است چه اتفاقی بیافتد.

 اما اکثریت مردم احساس می‌کنند که گاه‌گاهی نیاز به تغییر دارند. این کاملا طبیعی است اما اگر می‌خواهید عادت خوب مطالعه‌تان مادام‌العمر باقی بماند، باید یاد بگیرید که گاهی به خود اجازه دهید از منطقه امن خود خارج شوید و ژانرهای جدید را امتحان کنید.

 علاوه‌براین، شما می‌توانید کتاب‌هایی را که می‌خوانید در رسانه‌های اجتماعی به اشتراک بگذارید تا بتوانید با افرادی با همان سرگرمی‌های خود ارتباط برقرار کنید و بعداً درباره کتاب‌ها بحث کنید! هنگامی که افراد مناسب را برای صحبت در مورد کتاب‌هایی که می‌خوانید پیدا کردید، انگیزه بیشتری برای خواندن خواهید داشت. به اشتراک گذاشتن ایده‌های جالب، نقل قول‌ها یا خواندن یادداشت‌ها با افراد علاقه‌مند به کتاب به شما کمک می‌کند تا اطلاعات زیادی را جذب کنید و به شما انگیزه می‌دهد تا عادت مطالعه خود را حفظ کنید.

همیشه کتاب در دست داشته‌باشید

 فرآیند ادغام عادت‌های خوب در زندگی کاملاً شبیه روند حذف عادت‌های بد است. برای مثال، اگر می‌خواهید غذای ناسالم کمتری بخورید، یکی از اولین کارهایی که باید انجام دهید این است که اپلیکیشن‌های سفارش غذا را از گوشی خود حذف کنید و اگر می‌خواهید کمتر میان وعده بخورید، نباید شیرینی‌ها و کراکرها را در معرض دید خود قرار دهید. با این منطق، عادت‌های سالم نیز باید با در دسترس قرار گرفتن تا حد امکان تشویق شوند. اگر می‌خواهید بیشتر بدوید، هرگز دوچرخه‌تان را در جایی که دیدن و رسیدن به آن آسان است، نگه‌دارید. در مورد کتاب و کتابخوانی هم همین‌طور است. اگر می‌خواهید بیشتر بخوانید، باید همیشه یک کتاب در دسترس داشته‌باشید. 

گزارشی از مطالعه خود داشته‌باشید

 داشتن سبک زندگی آگاهانه و پذیرفتن مفهوم زندگی در لحظه، به‌طور کلی ایده خوبی است. یکی از جنبه‌های عادت مطالعه نیز به معنای آگاهی مداوم از احساسات، عملکرد و عادت‌ها است که به‌طور کلی اولین قدم برای بهبود است. درک این‌که چه چیزی بر عملکرد خواندن شما تأثیر می گذارد، دانستن علایق و مواردی که دوست ندارید و حتی مهم‌تر از آن، یادگیری آن‌چه باعث افزایش و کاهش بهره‌وری یا کارایی شما می‌شود، روال خواندن شما را کاملاً اصلاح می‌کند.

 اما دانستن میزان و تعداد دفعات مطالعه و میزان کارآمدی نیز می‌تواند تأثیر جدی بر نحوه ایجاد عادت‌هایی که می‌خواهید در برنامه روزانه خود پیاده کنید، داشته‌باشد. داشتن گزارش مطالعه می‌تواند با ارائه اطلاعات مهم در مورد کارهایی که می‌توانید برای بهبود این روند انجام دهید به شما کمک کند. همچنین، وقتی فهرست کتاب‌هایی را که می‌خوانید می‌بینید، انگیزه شما برای ادامه کار حفظ خواهد شد.

عضویت در یک باشگاه کتابخوانی

 باشگاه‌های کتاب دارای قوانین خاصی هستند که همه اعضا باید از آن‌ها پیروی کنند تا بتوانند عضویت خود را حفظ کنند. یکی از چیزهایی که در مورد باشگاه‌های کتاب جالب است این است که همه اعضا باید یک کتاب خاص را در یک بازه زمانی معین بخوانند تا بتوانند درمورد آن بحث کنند. به این ترتیب، اگر در مورد توانایی خود در حفظ عادت مطالعه بدون انگیزه بیرونی نگران هستید، باشگاه‌های کتاب می‌توانند راهی عالی برای ایجاد انگیزه باشند.

کتاب های بیشتری را در هرجا بخوانید

 دسترسی و حفظ حرکت صحیح برای تداوم عادت به مطالعه بسیار مهم است اما برای تلف نکردن زمان، اکیداً به شما توصیه می‌کنیم که خود را به خواندن یک کتاب محدود نکنید. گاهی اوقات باید بدانید که هر محیط برای چه چیزی مناسب است. رفت و آمد شما به محل کار می‌تواند فرصتی عالی برای مطالعه سبک یا گوش دادن به یک کتاب صوتی باشد. زمان استراحت ناهار در محل کار می‌تواند برای خواندن مطلبی که به تمرکز زیادی نیاز ندارد مناسب باشد. داشتن و استفاده از کنج مطالعه در خانه نیز بهترین مکان برای مطالعه فعال است. 

از بازی تداعی استفاده کنید

 بهترین و ساده‌ترین راه برای تحمیل عادت‌های سالم به خودتان این است که آن‌ها را با چیزهایی مرتبط کنید که از قبل بخشی از برنامه روزانه شما بوده‌اند. آیا شما هر روز قهوه می‌نوشید یا غذا می‌خورید؟ آیا هر شب به رختخواب می‌روید؟ پس مطالعه را نیز با همین رفتارها جفت کنید. به عنوان مثال، می‌توانید برای خود قانونی تعیین کنید که همیشه در حین لذت بردن از قهوه صبحگاهی، کمی مطالعه کنید یا آن را در برنامه‌های روتین قبل از خواب خود ادغام کنید. به این ترتیب از خواب بهتر لذت خواهید برد، استراحت بیشتری خواهید داشت و همچنین عادت مطالعه سالمی ایجاد خواهید کرد.

کنار گذاشتن کتاب‌هایی که از آن متنفر هستید

 گاهی اوقات چیزی که بین شما و عادت مطالعه سالم قرار می‌گیرد، تمایلتان برای تبدیل شدن به خوانندگان ایده‌آل است. مثلا بیشتر اوقات، ممکن است در تلاش باشید تا کتابی را به پایان برسانید که هیچ لذتی برایتان به ارمغان نمی‌آورد. به این ترتیب، دست کشیدن از کتابی که دوست ندارید، تأثیر منفی بر عادت به مطالعه شما خواهد داشت و سرعت و انگیزه شما را کاهش خواهد داد. رهایی از عادت‌های بد مطالعه نیز بسیار مهم است. البته، این بدان معنا نیست که پس از خواندن تنها یک یا دو صفحه، از هر کتابی که دوست ندارید، دست بکشید. هر کتابی سزاوار یک فرصت واقعی است. اما اگر تمام تلاش خود را به کار می‌گیرید و هیچ علاقه‌ای به آن پیدا نکردیده‌اید، بهتر است آن را رها کنید.

برای عادت مطالعه به یک چالش کتاب خواندن بپیوندید

 عادت به خواندن کتاب، به‌خصوص در ابتدا، می‌تواند چالش برانگیز باشد. برای گذر از تمام تغییراتی که باید در روال روزانه زندگیتان اتفاق بیافتد، به انگیزه واضح و قوی نیاز دارید تا با عادت جدید سازگار شوید. گاهی اوقات این موضوع به معنای یافتن انگیزه در درون خود و تعیین اهداف روشن برای مطالعه است. شما می‌توانید خود را در یک چالش کتاب قرار دهید. مثلا برای تعداد دقایقی که هر روز مطالعه می‌کنید، یک هدف کوتاه مدت یا برای تعداد کتاب‌هایی که در یک سال می‌خوانید، یک هدف بلندمدت انتخاب کنید. چالش‌های خواندن عمومی نیز عموماً مسابقات یادگیری سازمان‌دهی شده‌اند که در آن شرکت‌کنندگان باید تعداد معینی کتاب را در یک بازه زمانی خاص بخوانند که می‌تواند به حفظ و تدام این عادت کمک کند.

یک دوست کتابخوان داشته‌باشید

 برای تبدیل شدن به خواننده نهایی و داشتن عادت مطالعاتی و ماندگار می‌توانید از دوستانتان کمک بگیرید. داشتن یک دوست کتابخوان یا یکی از اعضای خانواده علاقمند به کتاب، می‌تواند کمک بزرگی باشد. چون کسی را دارید که مبارزه‌تان را با او در میان بگذارید، کسی که می‌توانید از او ایده بگیرید، کسی که می‌توانید درباره کتاب‌ها با او بحث کنید و در نهایت، کسی که وقتی شرایط سخت می‌شود، شما را به مسیر درست سوق می‌دهد.

فعالیت‌های خود را در طول روز اولویت‌بندی کنید

 نوع خواننده‌ای که به آن تبدیل می‌شوید نتیجه تصمیماتی است که در هر روز می‌گیرید. ایجاد عادت‌های سالم مستلزم ایجاد تغییرات قابل توجه در برنامه روزانه شما خواهد بود و شما را ملزم می‌کند که بیشتر در مورد نحوه گذراندن وقت خود فکر کنید. تبدیل شدن به یک خواننده خاص و لذت بردن از همه مزایای آن کار ساده‌ای نیست، به‌خصوص اگر بدانید که گاهی زندگی چقدر پرتلاطم است و هر روز چه عواملی برای حواس‌پرتی وجود خواهند داشت. به همین دلیل است که بخشی از تلاش شما برای خلق عادت مطالعه سالم در زندگی این است که دائماً به این فکر کنید که «آیا این واقعاً بهترین راه برای صرف وقت من است؟»

 گاهی اوقات تماشای تلویزیون ممکن است راهی آرامش‌بخش برای گذراندن شب به نظر برسد اما حقیقت این است که خواندن کتاب بسیار آرامش‌بخش‌تر از تماشای تلویزیون است و تأثیر بسیار قوی‌تری در کاهش استرس دارد. همه ما معمولاً زمان زیادی را صرف شبکه‌های اجتماعی می‌کنیم. هرازگاهی از خود بپرسید «از تماشای ویدیوی 5 دقیقه‌ای یک گربه چه چیزی عاید من می‌شود؟». به محض این‌که این سوال به ذهن شما خطور کرد، متوجه خواهید شد که آن 5 دقیقه مزایای بسیار بیشتری را هنگام مطالعه برای شما به ارمغان می‌آورد. مطالعه را بر سایر سرگرمی‌ها ترجیح دهید. هرچه بیشتر مطالعه کنید، بیشتر احساس نیاز به ادامه مطالعه خواهید داشت.

سخن پایانی

 پرورش عادت مطالعه یک تمرین روزانه است که کمک می‌کند با دیدن فهرستی از تمام کتاب‌هایی که خوانده‌اید و همه کتاب‌هایی که دوست دارید بخوانید، احساس موفقیت و ارزشمندی داشته‌باشید. ما در این مقاله درباره 18 راهکار برای این‌که بدانیم چگونه عادت به مطالعه کنیم، صحبت کردیم. شما چه تجربیاتی در این زمینه دارید؟ با ما درمیان بگذارید.

منابع:

1. https://basmo.app/how-to-develop-a-reading-habit/